NERKA. Zrąb tkanka łączna właściwa luźna. Miąższ nefrony

Transkrypt

1 UKŁAD MOCZOWY

2 NERKA Nerki filtrują osocze i produkują hipertoniczny mocz ostateczny. Z moczem wydalane są produkty przemiany materii szczególnie zawierające azot. Nerki wydzielają erytropoetynę i prostaglandyny. Uczestniczą w utrzymaniu homeostazy elektrolitów we krwi i płynie tkankowym. Regulują objętość krwi.

3 NERKA Zrąb tkanka łączna właściwa luźna Miąższ nefrony

4 NERKA

5 NEFRON jednostka strukturalna i funkcjonalna nerki 80% NEFRON 2,5mln w obu nerkach 20% ciałko nerkowe kanalik kręty I rzędu pętla nefronu (Henlego) kanalik kręty II rzędu, dystalny

6 NERKA Tętnica nerkowa Tętnice międzypłatowe nerki Tętnice łukowate: Tętnice międzypłacikowe i Tętnice proste prawdziwe Od Tętnic międzypłacikowych Tętniczki doprowadzające dochodzą do kłębuszków tworząc sieć dziwną tętniczo-tętniczą Z kłębuszka tętniczka odprowadzająca rozpada się na sieć naczyń włosowatych otaczających kanaliki w części korowej rdzennej naczynia proste rzekome naczynia proste prawdziwe Pod torebką nerki krew zbiera się w żyłach korowych, ż. gwiaździstych żż międzypłacikowych łukowatych międzypłatowych żyła nerkowa

7 NERKA ciałko nerkowe Kłębuszek naczyniowy Torebka Bowmana: Listek trzewny Listek ścienny Aparat przykłębuszkowy

8 NERKA ciałko nerkowe Kłębuszek naczyniowy Komórki śródbłonka pory Błona podstawna 3 warstwy, siarczan heparanu, laminina, fibronektyna, kolagen typu IV Właściwości antygenowe Komórki mezangium

9 NERKA ciałko nerkowe Torebka Bowmana: Listek trzewny Listek ścienny Kłębuszek naczyniowy Aparat przykłębuszkowy

10 Mezangium Rodzaj tkanki łącznej występującej między naczyniami w ciałku nerkowym: Mezangium zewnętrzne Mezangium wewnętrzne: Zdolność do fagocytozy Odgrywają rolę błony podstawnej Właściwości kurczliwe

11 Bariera krew-mocz pierwotny Nefryna, CD2ap Porowate komórki śródbłonka Błona podstawna Szczeliny filtracyjne i ich przepony Filtr działa: Mechanicznie - zależnie od wielkości cząsteczki Zależnie od ładunku elektrycznego (podokaliksyna, siarczan heparanu, kolagen typu IV) do 1mln tys Wysokie RR w nacz kłębuszka do jamy torebki kłębuszka przechodzą cukry proste, AKsy, mocznik, kreatynina, kwas moczowy, fosforany nieorganiczne, Niewielka ilość białka 120ml/min moczu pierwotnego Przeciwdziałają filtracji: ciśnienie onkotyczne białek, ciśnienie płynu w przestrzeniach podpodocytarnych

12 NERKA ciałko nerkowe Torebka Bowmana: Listek trzewny Listek ścienny Kłębuszek naczyniowy Aparat przykłębuszkowy Aparat przykłębuszkowy: Komórki ziarniste medii tętniczki doprowadzającej (JG) Komórki siatki = mezangium pozakłębuszkowe Komórki plamki gęstej kanalika krętego II rzędu Komórki okołonaczyniowe

13 NERKA ciałko nerkowe Torebka Bowmana: Listek trzewny Listek ścienny Kłębuszek naczyniowy Aparat przykłębuszkowy Aparat przykłębuszkowy: Komórki ziarniste medii tętniczki doprowadzającej Komórki siatki = mezangium pozakłębuszkowe Komórki plamki gęstej kanalika krętego II rzędu (osmochemoreceptor) Komórki okołonaczyniowe

14 Informacja z komórek plamki gęstej osmoreceptor informujący o stężeniu sodu w kanaliku krętym II rz. Wydzielana jest Renina: Angiotensynogen (-2-globulina) angiotensyna I angiotensyna II wpływa na zwiększenie wydzielania aldosteronu

15

16 Funkcje Angiotensyny II Remodelowanie tkanek przez pobudzenie proliferacji miocytów naczyniowych i akrecji,aktywowanie metaloproteinaz Wpływ na komórki śródbłonka ( produkcji tlenku azotu) Wywoływanie stresu oksydacyjnego Obkurczenie naczyń krwionośnych i zwiększenie ciśnienia krwi Uwolnienie aldosteronu z kory nadnerczy Uwolnienie hormonu antydiuretycznego (ADH) z cz.nerwowej przysadki mózgowej Wywoływanie zapalenia (produkcja cytokin i chemokin), wzrost przepuszczalności naczyń i diapedezy leukocytów Obkurczenie tętniczek odprowadzających i zwiększenie filtracji nerkowej

17 Znaczenie RAS Reguluje funkcjonowanie układu sercowo-naczyniowego i nerek Wszystkie białka układu RAS powstają też w adipocytach, sercu, naczyniach krwionośnych, mózgu

18 NERKA Syntetyzuje: Informacja z komórek plamki gęstej osmoreceptor informujący o stężeniu sodu w kanaliku krętym II rz. Wydzielana jest Renina: Angiotensynogen (-2-globulina) angiotensyna I angiotensyna II wpływa na zwiększenie wydzielania aldosteronu Erytropoetyna Czynna postać wit D3 (25-hydroksycholekalcyferol 1-25-hydroksycholekalcyferol) PGA2, PGE2 Kalikreina powoduje powstanie bradykininy z kininogenu Pozostaje pod wpływem: Aldosteronu Hormonu antydiuretycznego Parathormonu

19 NEFRON jednostka strukturalna i funkcjonalna nerki ciałko nerkowe kanalik I rzędu, proksymalny (część kręta i prosta) część cienka zstępującej pętli nefronu część cienka i gruba wstępującej pętli nefronu kanalik II rzędu (część kręta), dystalny

20 NEFRON kanalik kręty I rzedu Najdłuższy odcinek nefronu Wysłany nabłonkiem jednowarstwowym sześciennym Połączenia zamykające: okludyna, klaudyna, paracelina W szczytowej części komórek rąbek szczoteczkowy w podstawnej części komórek inwaginacje błony komórkowej + liczne mitochondria = prążkowanie przypodstawne (Heidenhaina) Odcinek końcowy prosty Resorpcja zwrotna (obligatoryjna): glukoza, 85% wody i NaCl, białko, aminokwasów, witamin Zmniejszana przez ANF URAT1- wypompowuje kwas moczowy do krwi

21 Pętla nefronu (Henlego) Część (ramię) zstępujące część cienka bardzo spłaszczone komórki Część (ramię) wstępujące część gruba sześcienne komórki podobne do kanalika II rzędu = zaliczana do kanalika dalszego przemieszczenie sodu do przestrzeni śródmiąższowej, w rezultacie hipotoniczna zawartość dochodzi do kanalika II rzędu

22 NEFRON kanalik kręty II rzędu Krótszy, węższy, mniej kręty niż kanalik kręty I rzędu Na przekroju dość regularne światło Wysłany nabłonkiem jednowarstwowym sześciennym w szczytowej części komórek nie! występuje rąbek szczoteczkowy w podstawnej części komórek inwaginacje błony komórkowej + liczne mitochondria = prążkowanie przypodstawne Pod wpływem aldosteronu aktywne pompowanie Na + do krwi

23 CEWKA ZBIORCZA Odprowadza zawartość nefronów z części korowej nerki do miedniczek nerkowych W rdzeniu łączą się w większe przewody uchodzą na szczycie brodawek w obrębie pola sitowego Na przekroju dość regularne światło Wysłany nabłonkiem jednowarstwowym sześciennym z rąbkiem oskórkowym w korowej części nerki sześcienne komórki jasne (kalikreina) i poj. ciemne (urodylatyna) - im niżej mniej komórek ciemnych a komórki jasne - walcowate Kalikreina (z kom. jasnych) przekształca prekursor w aktywny hormon urodylatynę (z kom. ciemnych)= zwiększenie wydalania Na+ i wody z moczem i obniżenie ciśnienia krwi Pod wpływem ADH resorpcja wody, od niej zależy stężenie moczu ostatecznego Przewód brodawkowy Belliniego

24 NERKA komórki śródmiąższowe W korze komórki podobne do fibroblastów (80% erytropoetyny organizmu, kolagen, proteoglikany) i limfocyty W rdzeniu komórki śródmiąższowe: Typu I gwiaździste, RER, Golgi, lizosomy, kropelki tłuszczu Typu II zdolność do fagocytozy Typu III rodzaj perycytów, układających się wzdłuż naczyń prostych, mają zdolność kurczenia się, regulują przepływ krwi przez naczynia proste

25 NEFRON jednostka strukturalna i funkcjonalna nerki Eliminacja z osocza krwi końcowych produktów przemiany materii i substancji toksycznych za pomocą: Filtracji Resorpcji zwrotnej W kanaliku krętym Irz. całkowita resorpcja glukozy (180mg%), 85% wody i NaCl, aktywnie wchłaniane są: białko, akwasy i witaminy W pętli nefronu aktywne przemieszczanie sodu i chlorków do przestrzeni śródmiąższowej pod wpływem aldosteronu do kanalika IIrz dociera mocz hipotoniczny W kanaliku zbiorczym resorpcja wody zależna od ADH Wydzielania sód, chlorki, potas, wodorowęglany, kreatynina, środki cieniujące stosowane przy badaniach rtg, PAH Syntezy

26 NERKA Syntetyzuje: Renina Erytropoetyna Czynna postać wit D3 (25-hydroksycholekalcyferol PGA2, PGE2 Kalikreina (kininogen bradykinina) 1-25-hydroksycholekalcyferol) Pozostaje pod wpływem: Aldosteronu Hormonu antydiuretycznego Przedsionkowego czynnika natriuretycznego (ANF) Parathormonu

27 Narządy odprowadzające mocz Kielichy nerkowe mniejsze Kielichy nerkowe większe Miedniczki nerkowe Moczowody Pęcherz moczowy Cewka moczowa Moczowód Błona śluzowa Błona mięśniowa Przydanka

28 Narządy odprowadzające mocz Pęcherz moczowy BŁONA ŚLUZOWA Urothelium: Nabłonek wielowarstwowy sześcienny z kom baldaszkowatymi: Liczne plamki ściśle upakowane białka, w błonie głównie glikosfingolipidy liczne fałdy i wgłobienia utworzone przez dyskoidalne pęcherzyki w kształcie litery V BŁONA MIĘŚNIOWA trzy warstwy miocytów gładkich w. zewnętrza i wewnętrzna -podłużna w. środkowa okrężna PRZYDANKA I BŁONA SUROWICZA zewnętrzna powierzchnia przydanka (tkanka łączna właściwa), górna powierzchnia - błona surowicza, nabłonek mezothelium

29