REGULACJA WYDZIELANIA HORMONÓW

Transkrypt

1

2

3

4

5 REGULACJA WYDZIELANIA HORMONÓW Regulacja nerwowa wpływ układu wegetatywnego na czynność endokrynną gruczołów wydzielania dokrewnego wytwarzanie i uwalnianie hormonów z zakończeń neuronów np.wazopresyny lub oxytocyny Regulacja metaboliczna bezpośredni wpływ substratów lub produktów metabolicznych Regulacja hormonalna układ samoregulujący oparty o sprzężenia zwrotne: ujemne i dodatnie działanie hormony pobudzające i hamujące / liberyny i statyny/

6 ROLA PODWZGÓRZA: Czynność układu krążenia Motoryka przewodu pokarmowego Emocje Temperatura ciała Głód Pragnienie Równowaga wodno-elektrolitowa Rytmy biologiczne Zachowania seksualne Czynność hormonalna

7 OŚRODKI PONADPODWZGÓRZOWE PODWZGÓRZE LIBERYNY A B C PRZYSADKA HORMONY TROPOWE GRUCZOŁY OBWODOWE HORMONY GRUCZOŁÓW OBWODOWYCH TKANKI DOCELOWE A - pętla długa sprzężenia zwrotnego ujemnego B - pętla krótka sprzężenia zwrotnego ujemnego C - sprzężenie zwrotne dodatnie Schemat sprzężeń zwrotnych

8 PRZYSADKA MÓZGOWA cz. gruczołowa ( z kieszonki Rathkego ) 70% gruczołu - płat przedni - cz. guzowa - cz. pośrednia cz. nerwowa ( z wypuklenia dna III komory)

9

10 Hormony gonadotropowe FSH - u kobiet pobudza dojrzewanie pęcherzyka Graffa i wzmaga wydzielanie estrogenów - u mężczyzn powiększenie cewek nasiennych i pobudzenie spermatogenezy LH - u kobiet pobudzenie owulacji i powstanie ciałka żółtego - u mężczyzn stymulacja kk. Leydiga do wydzielania testosteronu

11 DZIAŁANIE ESTROGENÓW W OBRĘBIE NARZĄDÓW PŁCIOWYCH: - KSZTAŁTOWANIE II I III-RZĘDOWYCH CECH PŁCIOWYCH - NASILENIE MITOZ W ENDOMETRIUM, PRZYROST MASY MACICY, - ZMIANY NABŁONKA POCHWY - NASILENIE WYDZIELANIA ŚLUZU SZYJKOWEGO - POBUDZENIE WZROSTU NABŁONKA JAJOWODÓW - ZMIANY PROLIFERACYJNE PĘCHERZYKÓW W OBRĘBIE SUTKA Efekty ogólnoustrojowe : - działanie kościotwórcze ( hamują działanie IL-6, nasilają wydzielanie kalcytoniny ) - nasilają biosyntezę białek wątrobowych - korzystny wpływ na profil lipidowy - wpływ na układ krążenia za pośrednictwem NO, endotelin, prostaglandyn

12 Działanie gestagenów W obrębie narządu rodnego Rozrost podścieliska, wydzielanie gruczołów Przekrwienie i rozpulchnienie mięśnia macicy Gęsty śluz, wzrost napięcia mięśni szyjki Zmiany nabłonka pochwy Jajowód :wzrost czynności wydzielniczej nabłonka, hamowanie działania prostaglandyn Sutek : wzrost pęcherzyków gruczołowych, ograniczenie wzrostu nabłonka przewodów Działanie ogólnoustrojowe Diuretyczne ( blokuje aldosteron w cewce dalszej) stężenia aminokwasów Wzrost poziomu glikogenu tkankowego Obniżenie napięcia mięśni gładkich ukł, moczowego i pokarmowego Wzrost wydalania Ca i P Wzrost temperatury ciała Skóra : działanie antyandrogenne

13 Regulacja wydzielania gonadotropin u mężczyzn Gn-RH PODWZGÓRZE - LH FSH PRZEDNI PŁAT PRZYSADKI MÓZGOWEJ TESTOSTERON - - INHIBINA KOMÓRKI LEYDIGA KOMÓRKI SERTOLIEGO JĄDRO

14

15

16

17

18 Tyrozyna Tyroksyna (T4) Trijodotyronina (T3) Odwrotna T3 (nieaktywna)

19

20 APARAT PRZYKŁĘBUSZKOWY ANGIOTENSYNOGEN ANGIOTENSYNA I ANGIOTENSYNA II KORA NADNERCZY renina enzym konwertujący ZMNIEJSZENIE OBJĘTO- ŚCI PŁYNU ZEWNĄTRZ- KOMÓRKOWEGO ALDOSTERON ZWIĘKSZENIE CIŚNIENIA W TĘTNICY NERKOWEJ ZWIĘKSZENIE OBJĘTO- ŚCI PŁYNU ZEWNĄTRZ- KOMÓRKOWEGO Efekty biologiczne i mechanizm regulacji wydzielania aldosteronu NERKA (zmniejszone wydzielanie sodu i wody)

21 URAZ EMOCJE HAMUJĄCY WPŁYW OUN PODWZGÓRZE GENERATOR RYTMU DOBOWEGO CRH PŁAT PRZEDNI PRZYSADKI ACTH KORA NADNERCZY GLUKOKORTYKOSTEROIDY TKANKI I NARZĄDY DOCELOWE Regulacja wydzielania glukokortykosteroidów

22 KATECHOLAMINY REGULACJA WYDZIELANIA : ACETYLOCHOLINA POBUDZENIE UKŁADU WSPÓŁCZULNEGO HIPOGLIKEMIA STRES, HIPOKSJA, BÓL, GŁÓD WSTRZĄS

23

24 REGULACJA BIOSYNTEZY I WYDZIELANIA INSULINY CZYNNIKI METABOLICZNE : GLUKOZA, AMINOKWASY, PRODUKTY GLIKOLIZY, CIAŁA KETONOWE, ELEKTROLITY Ca, K, Na CZYNNIKI HORMONALNE : POBUDZENIE : GLUKAGON, SEKRETYNA, CCK, OŚ ENTERO-INSULARNA HAMOWANIE : KATECHOLAMINY, INSULINA, SOMATOSTATYNA CZYNNIKI NERWOWE : UNERWIENIE ADRENERGICZNE ALFA - HAMUJE, BETA- POBUDZA

25 REGULACJA WYDZIELANIA GLUKAGONU CZYNNIKI METABOLICZNE : POBUDZAJĄ AMINOKWASY CUKROTWÓRCZE HAMUJĄ GLUKOZA, KWASY TŁUSZCZOWE, CIAŁA KETONOWE CZYNNIKI HORMONALNE : - POBUDZAJĄ CCK, KATECHOLAMINY, GLIKOKORTYKOSTEROIDY, STH HAMUJĄ INSULINA, SEKRETYNA, SOMATOSTATYNA CZYNNIKI NERWOWE: POBUDZAJĄ RECEPTORY BETA-ADRENERGICZNE HAMUJĄ RECEPTORY ALFA-ADRENERGICZNE

26 WCHŁANIANIE Z JELIT 1,25-(OH) 2 D 3 WYDALANIE Z MOCZEM PARATHORMON 1,25-(OH) 2 D 3 KALCYTONINA PULA WAPNIA OSOCZOWEGO Ca Ca Ca Ca Ca Ca Ca KALCYTONINA - TWORZENIE KOŚCI PARATHORMON 1,25-(OH) 2 D 3 KALCYTONINA Ca Ca UWALNIANIE WAPNIA Z KOŚCI Hormonalna kontrola stężenia wapnia w osoczu Ca