Układ rozrodczy. Jądro nasieniowód najądrze. Tkanka łączna tworzy torebkę i przegrody dzielące miąższ na zraziki. Kanalik nasienny

Transkrypt

1 Jądro nasieniowód najądrze Układ rozrodczy Tkanka łączna tworzy torebkę i przegrody dzielące miąższ na zraziki Kanalik nasienny Zrazik jądra: kanaliki nasienne tkanka łączna śródmiąższowa zawierająca: naczynia krwionośne, włókna nerwowe, komórki Leydiga błona graniczna - blaszka podstawna - cienka warstwa włókien kolagenowych - komórki mioidne (kurczliwe) nabłonek plemnikotwórczy Nabłonek plemnikotwórczy komórki plemnikotwórcze komórki Sertolego Spermatogeneza: spermatocytogeneza spermatogonie Komórki plemnikotwórcze: spermatogonie A, B spermatocyty I rzędu spermatocyty II rzędu spermatydy mejoza spermiogeneza spermatocyty I spermatocyty II spermatydy 1

2 Spermiogeneza obejmuje następujące przekształcenia spermatydy: Dojrzały plemnik główka wstawka wytworzenie akrosomu wytworzenie witki zagęszczenie i zmiana kształtu jądra wytworzenie mankietu mitochondrialnego wokół witki usunięcie zbędnej cytoplazmy główka (jądro z akrosomem) witka (aparat ruchowy aksonema tak jak w migawce) - wstawka (z mitochondriami) - część główna - część końcowa część końcowa część główna wstawka część główna cz. końcowa Komórki Sertolego mitochondria aksonema włókna białkowe Osłonka włóknista Funkcje: podporowe i odżywcze fagocytoza odrzuconej cytoplazmy spermatyd wytworzenie bariery kanalika nasiennego ( bariera krew-jądro ) regulacja poziomu hormonów płciowych na terenie kanalika regulacja częstości podziałów komórek plemnikotwórczych Komórki Leydiga... Strefy zamykające pomiędzy wypustkami komórek Sertolego tworzą barierę krew-jądro 2

3 ...to typowe komórki steroidogenne, które zawierają duże kryształy białkowe Komórki Leydiga produkują: testosteron Wzrost i różnicowanie pęcherzyków jajnikowych Pęcherzyki zawiązkowe oocyt płaskie komórki pęcherzykowe blaszka podstawna Jajnik zawiązkow e wzrastający Pęcherzyki pierwotne i wzrastające bezjamiste powiększanie się oocytu wzrost i namnażanie się komórek pęcherzykowych (warstwa ziarnista) wytworzenie osłonki przezroczystej (warstwa glikoproteidów wokół oocytu) wytworzenie osłonki pęcherzyka (fibroblasty zrębu przekształcają się w komórki steroidogenne, które produkuje androgeny, przekształcane przez komórki pęcherzykowe do estrogenów) Pęcherzyki wzrastające jamiste Wytworzenie jamy pęcherzyka wypełnionej płynem 3

4 Ciałko żółte powstaje po owulacji przez namnożenie się komórek warstwy ziarnistej i osłonki pęcherzyka, które produkują hormony steroidowe: progesteron i estrogeny Pęcherzyk dojrzały (Graafa) warstwa ziarnista oocyt wzgórek jajonośny komórki ziarnisto-luteinowe komórki osłonkowo-luteinowe Ciałko żółte ulega degeneracji i przekształca się w ciałko białawe (rodzaj blizny zbudowanej z włókien kolagenowych) Układ wydalniczy kora Ogólna budowa nerki kora - labirynt - promienie rdzenne rdzeń rdzeń Nerka zbudowana jest z gęsto ułożonych nabłonkowych, rurek - kanalików nerkowych. Ich regularny układ powoduje zróżnicowanie miąższu nerki na obszary kory i rdzenia. Przestrzenie międzykanalikowe zajmuje tkanka łączna z gęstą siecią naczyń krwionośnych (głównie włosowatych). promienie rdzenne 4

5 Nefron Kanaliki nerkowe nefrony (nierozgałęzione, mają kolejne odcinki różniące się budową histologiczną i funkcją) cewki zbiorcze (rozgałęzione, do jednej cewki uchodzi klika nefronów) - otwierają się na szczytach brodawek nerkowych gdzie mocz przedostaje się do dróg wyprowadzających Odcinki: kora nefron 1. Ciałko nerkowe 2. Kanalik proksymalny część kręta część prosta nefron 3. Kanalik pośredni rdzeń 4. Kanalik dystalny część prosta część kręta cewka zbiorcza Pętla Henlego: proste odcinki nefronu Ciałko nerkowe kłębuszek nerkowy (pętle naczyń włosowatych) torebka Bowmana (blaszka zewnętrzna - nabłonek płaski, blaszka wewnętrzna zbudowana z podocytów) * biegun naczyniowy * biagun moczowy Funkcja: ultrafiltracja (filtracja osocza krwi do przestrzeni torebki Bowmana) Okienkowe kapilary kłębuszka nerkowego są pokryte od zewnątrz przez zazębiające się wypustki podocytów 5

6 Bariera filtracyjna ciałka nerkowego: Kanalik proksymalny cytoplazma komórek śródbłonkowych (z okienkami) błona podstawna (zespolone blaszki podstawne śródbłonka i podocytów) szczeliny filtracyjne pomiędzy wypustkami podocytów (zatrzymują cząsteczki > 70 kda) Przez barierę przechodzą: woda, jony substancje niskocząsteczkowe glukoza, aminokwasy, związki azotowe białka niskocząsteczkowe (np. albuminy) Komórka kanalika proksymalnego Funkcje: resorpcja wody (70-80%) resorpcja jonów (Na+, Cl-), glukozy, aminokwasów - przez transportery błonowe resorpcja białek - przez endocytozę i trawienie w lizosomach (resorbowane substancje przekazywane są do pobliskich naczyń kapilarnych) Kanalik pośredni płaskie komórki ubogie w organelle brzeżek szczoteczkowy prążkowanie przypodstawne liczne organelle Kanalik dystalny Funkcja: udział w procesie zagęszczania moczu Cewka zbiorcza Komórki kanalika dystalnego: nieliczne mikrokosmki jądro zlokalizowane przyszczytowo prążkowanie przypodstawne Komórki: od sześciennych do walcowatych Funkcje: - resorpcja Na+ i Cl- (pod wpływem aldosteronu) - wydzielanie K+ and H- (zakwaszanie moczu) - udział w procesie zagęszczania moczu Funkcja: ostateczne zagęszczenie moczu (pod wpływem ADH) 6

7 Rozmieszczenie kanalików nerkowych w różnych obszarach miąższu nerki kora Rozmieszczenie kanalików nerkowych w różnych obszarach miąższu nerki (c.d.) rdzeń zewn. - pas zewn. rdzeń zewn. - pas wewn. rdzeń wewn. Rdzeń Kora - labirynt Kora - promienistości rdzenne - ciałka nerkowe - kanaliki proksymalne (cz. proste) - kanaliki proksymalne (części kręte) - kanaliki dystalne (cz. proste) - kanaliki dystalne (części kręte) - cewki zbiorcze - kanaliki proksymalne (cz. proste) - kanaliki pośrednie - kanaliki dystalne (cz. proste) - cewki zbiorcze Aparat przykłębuszkowy komórki ziarniste (zmodyfikowane komórki mięśniowe gładkie tętniczki doprowadzającej - produkują i wydzielają reninę) komórki plamki gęstej (zmodyfikowane komórki kanalika dystalnego - monitorują przepływ moczu i stężenie Na + ) Funkcja: regulacja ciśnienia krwi (od którego zależy prawidłowa ultrafiltracja) 7