Temat 5: Co przekazuje ich ciało? Odczytywanie i interpretowanie sygnałów pozawerbalnych

Transkrypt

1

2 Temat 5: Co przekazuje ich ciało? Odczytywanie i interpretowanie sygnałów pozawerbalnych Kraków, 15 stycznia 2016 roku Warsztaty z komunikacji społecznej: Język ciała z elementami komunikacji interpersonalnej mgr Dominik Borowski Wydział Polonistyki Ośrodek Badań Literatury Dziecięcej i Młodzieżowej

3 Zasady interpretacji zachowań niewerbalnych Zwróć uwagę na kilka sygnałów niewerbalnych, szczególnie tych niespójnych z całym przekazem. Skoncentruj się na mikrowskaźnikach. Pamiętaj, że niektórymi kanałami komunikacji można sterować. Nie zapominaj, że każdy człowiek ma swoje przyzwyczajenia (również komunikacyjne), które nie muszą być zgodne z powszechną interpretacją. Przy analizie zachowania weź pod uwagę kontekst sytuacyjny.

4 Funkcje komunikacji niewerbalnej funkcja zastępowania emblematy funkcja uzupełnienia ilustratory funkcja ekspozycji pozy funkcja regulacyjna regulatory funkcja moderująca adaptery

5 Sfery komunikacji niewerbalnej kinezjetyka = mimika twarzy, gesty, postawy parajęzyk autoprezentacja ~ wygląd zewnętrzny dotyk proksemika chronemika elementy otoczenia

6 Ćwiczenie 1 Przeczytaj zdanie, wyrażając za pomocą głosu i innych sygnałów wokalnych wskazany stan emocjonalny

7 Parajęzyk dźwięki paralingwistyczne (wszelkie odgłosy, które nie tworzą słów) westchnienie pomrukiwanie śmiech płacz gwizdanie przerywniki typu yyyy lub eeee

8 Parajęzyk kanał wokalny (parametry głosu, którym przekazuje się komunikaty słowne) głośność ton (niskie, średnie, wysokie tony) tempo (liczba dźwięków emitowana w danej jednostce czasu) barwa (pozwala rozróżnić brzmienie różnych głosów) rytmiczność (rytmiczna barwa) wymowa (specyficzne podkreślanie dźwięków)

9 Funkcje sygnałów głosowych funkcja emocjonalna (głos jako sygnalizator przeżywanych emocji) funkcja kierowania wrażeniem (głos jako odzwierciedlenie, jaki jest konkretny człowiek powiązanie specyficznych atrybutów dźwięku z określonymi cechami osobowości) funkcja regulacyjna (głos jako regulator interakcji międzyludzkiej)

10 Ćwiczenie 2 Spróbuj określić, jakie funkcje odgrywają sygnały wokalne w zaprezentowanych filmach, a także co za ich pomocą jest przekazywane: HFOK42w

11 Ćwiczenie 3 A-10 B-12 C-9 D-11 E-15 F-14 G-1 H-13 I-3 J-8 K-6 L-7 M-5 N-4 O-2

12 Wygląd zewnętrzny Atrakcyjność fizyczna: atrakcyjność twarzy (proporcjonalność) atrakcyjność ciała (proporcjonalność) ciało endomorficzne (miękkie, tłuste) zrelaksowanie, leniwość ciało mezomorficzne (kościste, atletyczne) pewność siebie, zorientowanie zadaniowe, agresywność ciało ektomorficzne (chude, wrażliwe) napiętość, kapryśność, krytycyzm wobec innych

13 Wygląd zewnętrzny Wizerunek ciała umysłowe wyobrażenie naszego ciała Kateksja ciała kategoria, która określa stopień zadowolenia bądź niezadowolenia z naszego ciała

14 Wygląd zewnętrzny Efekt percepcji (wygląd ocena) zależność pomiędzy poziomem atrakcyjności fizycznej a poczuciem własnego Ja (im bardziej jesteśmy postrzegani jako atrakcyjni fizycznie, tym bardziej pozytywne może być nasze poczucie Ja) atrakcyjność = wrażliwość, towarzyskość, inteligencja, kompetentność, sympatyczność, budzenie zaufania

15 Wygląd zewnętrzny Efekty behawioralne (wygląd zachowanie) atrakcyjność (budzi pozytywne odczucia) chęć nawiązania kontaktu okazywanie większego szacunku utożsamianie się z osobami atrakcyjnymi nieatrakcyjność (wywołuje negatywne oceny) unikanie kontaktu powściągliwość w relacjach okazywanie mniejszego szacunku

16 Wygląd zewnętrzny Komunikacja za pośrednictwem przedmiotów ubiór (wpływa na ocenę w kategoriach: wiarygodność, wzbudzanie sympatii, atrakcyjność interpersonalna, dominacja) kosmetyki (podkreślanie fizycznej atrakcyjność) inne gadżety (informowanie o statusie społecznym, majątku, przynależności do kultury itp.)

17 Wygląd zewnętrzny Funkcje wyglądu zewnętrznego w komunikacji niewerbalnej: funkcja kreowania poczucia własnego Ja funkcja kierowania wrażeniem

18 Mimika twarzy to prezentowanie stanów emocjonalnych i postaw wobec innych, a także bieżące komentowanie przebiegającej komunikacji I sfera = czoło, brwi II sfera = oczy, powieki, grzbiet nosa III sfera = usta, broda

19 Mimika twarzy Funkcje mimiki twarzy: komunikowanie emocji (dzięki złożonemu i elastycznemu zestawowi mięśni ludzkiej twarzy) identyfikowanie osób Wyrażanie emocji twarzą, podobnie jak inne rodzaje sygnałów niewerbalnych, pozostaje pod kontrolą prawej połowy mózgu. Zatem lewa część twarzy lepiej odzwierciedla intensywność emocji.

20 Mimika twarzy (mikroeskpresje) Mikroekspresje to kilkusekundowe ekspresje twarzy. Poprzedzają one zazwyczaj główną ekspresję twarzy. Mikroekspresja zawsze zdradza prawdziwe emocje. Nad mikroekspresją bardzo trudno mieć całkowitą kontrolę, a także ciężko ją dostrzec.

21 Mimika twarzy mięśnie twarzy Źródło:

22 Mimika twarzy mięśnie twarzy Źródło:

23 Mimika twarzy perspektywa kategorialna (twarz ludzka w każdej chwili przekazuje jeden dominujący przekaz) perspektywa dymensjonalna (twarz ludzka jednocześnie przekazuje kilka komunikatów) pozytywna lub negatywna ocena obiektu zainteresowania poziom zainteresowania stopień zaangażowania i jego intensywność poziom kontroli własnej ekspresji stopień zrozumienia sytuacji

24 Mimika twarzy Reguły ekspresji twarzy: osobiste sytuacyjne kulturowe Ekspresja reprezentacyjna wiąże się z autentycznym, szczerym wyrazem twarzy, który dokładnie odzwierciedla prawdziwą emocję, jakiej doświadcza komunikujący. Ekspresja prezentacyjna jest świadomie kontrolowanym wykorzystaniem twarzy do celów użytku publicznego.

25 Mimika twarzy Techniki kontrolowania ekspresji twarzy: łagodzenie (modyfikowanie pierwotnego wyrazu twarzy) modulowanie (zmiana ekspresji w celu wyrażenia emocji słabszych bądź silniejszych niż, te które są doświadczane) falsyfikowanie stymulowanie neutralizacja maskowanie

26 Mimika twarzy zmarszczki poziome zmarszczki pionowe

27 Mimika twarzy (zachowania wzrokowe) funkcja uwagi funkcja kierowania wrażeniem funkcja przekonywania funkcja władzy funkcja intymności funkcja afektywna funkcja regulacyjna

28 Mimika twarzy (zachowania wzrokowe) funkcja uwagi źrenice powiększone źrenice pomniejszone funkcja przekonywania kontakt wzrokowy przez ok. 2/3 czasu komunikacji funkcja intymności przedłużony kontakt wzrokowy

29 Mimika twarzy (zachowania wzrokowe) funkcja regulacyjna spoglądanie w czasie mówienia odwracanie wzroku w czasie słuchania wpatrywanie się funkcja afektywna zmiana rozmiaru źrenicy funkcja władzy długość kontaktu wzrokowego funkcja kierowania wrażeniem

30 Mimika twarzy (zachowania wzrokowe) Typy spojrzeń biznesowe społeczne towarzyskie intymne

31 Mimika twarzy Zachowania niewerbalne związane z ustami: zagryzanie warg opuszczone kąciki ust podniesione kąciki ust uśmiech

32 Mimika twarzy (rodzaje uśmiechu) uśmiech szczery uśmiech strachu uśmiech lekceważenia uśmiech złagodzony uśmiech zdeprymowania przyjemna złość przyjemne zlekceważenie przyjemny smutek przyjemny strach przyjemne podekscytowanie przyjemne zaskoczenie uśmiech flirciarski uśmiech zakłopotania uśmiech Chaplina uśmiech łagodzący krytykę uśmiech uległości uśmiech koordynacji uśmiech słuchacza

33 Mimika twarzy (rodzaje uśmiechu) Źródło: Uśmiech łagodzący krytykę

34 Mimika twarzy (rodzaje uśmiechu) Źródło: Przyjemne zaskoczenie

35 Mimika twarzy (rodzaje uśmiechu) Źródło: Uśmiech lekceważenia

36 Mimika twarzy Uśmiech (reakcja mimiczna wiąże się ze śmiechem (reakcja dźwiękowa) ha ha (otwartość, serdeczność) he he (zlekceważenie, drwina, ironia) hi hi (wesołość, radość, infantylność) ho ho (zdziwienie, zaskoczenie, niedowierzanie) hu hu (lęk, frustracja, strach) ch ch (sztuczny śmiech)

37 Śmiech zc 9ILQ _-mg