NAZWA. Autor: Marzena Wiśniewska

Transkrypt

1 JAK UBEZPIECZYĆ KREDYT Nazwa NAZWA Programu PROGRAMU KUPIECKI? Główne segmenty ryzyka, np.: Ubezpieczenie mienia odpowiedzialności. Główne segmenty ryzyka, np.: Ubezpieczenie mienia i odpowiedzialności. Autor: Marzena Wiśniewska NAZWA NAZWA FIRMY, FIRMY, DLA DLA KTÓREJ KTÓREJ SPORZĄDZONO SPORZĄDZONO Jak skutecznie zabezpieczyć się przed niewypłacalnością dłuŝników? Jakie klauzule przewiedzieć w umowach, aby polisa nie była jedynie elementem składki, ale i pełniła rolę ochronną?

2 Aktualna sytuacja na rynku sprawia, Ŝe przedsiębiorcy poszukują i stosują narzędzia umoŝliwiające im podejmowanie decyzji w zakresie ograniczenia ryzyka gospodarczego. Firmy prowadzące liberalną politykę kredytową w większym stopniu naraŝone są na to, Ŝe dłuŝnik nie wykona zobowiązania lub wykona je nienaleŝycie (płatność po terminie) co moŝe skutkować powstaniem szkody po stronie kredytodawcy. NaleŜy mieć na uwadze fakt, iŝ nawet najbezpieczniejsza polityka kredytowa nie uchroni nas przed przypadkowymi upadłościami Kontrahentów, które związane mogą być z róŝnymi zaleŝnościami których nie sposób przewidzieć. Powszechnie przyjętym celem prowadzonej działalności jest u maksymalizacja wartości firmy, dlatego w celu utrzymania załoŝonego poziomu zysku, utrzymania płynności oraz harmonijnego rozwoju przedsiębiorcy zabezpieczają się przed ryzykiem niewypłacalności kontrahentów zawierając umowy ubezpieczenia kredytu konsumenckiego. Przedmiotem takiego ubezpieczenia są przysługujące ubezpieczającemu (sprzedawcy towarów lub usług) bezsporne naleŝności od kontrahentów z tytułu kredytów, udzielonych im w postaci odroczonych terminów płatności faktur. Stronami umowy są tu kredytodawca (producent, dystrybutor) i towarzystwo ubezpieczeniowe. Kredytobiorcy (odbiorcy towarów lub usług) z reguły nie wiedzą nawet o zabezpieczeniu się przez ich dostawcę takim rodzajem polisy. Głównym celem ubezpieczenia naleŝności handlowych jest ich zabezpieczenie przed niewypłacalnością kontrahenta (opóźnienia w uregulowaniu płatności, bankructwo czy teŝ oddalenie przez sąd wniosku o ogłoszenie upadłości z uwagi na niewystarczającą wielkość majątku). Przy udzielaniu kredytu kupieckiego przez przedsiębiorcę wskazane jest zapoznanie się z sytuacją finansową kontrahenta, a później regularna kontrola sytuacji kontrahenta jakiemu udzielono kredytu kupieckiego. Zaniechanie tych działań moŝe pogorszyć jakość portfela kredytowego zmuszając przedsiębiorcę do podjęcia działań windykacyjnych. Niestety wielu przypadkach przerasta to siły małych i średnich firm. Wymagałoby to stworzenia dodatko- Polska Kancelaria Brokerska Sp. z o.o. 2

3 wych struktur lub skorzystania z usług firm zewnętrznych. Dzięki skorzystaniu z ubezpieczenia usługi weryfikacji, monitoringu sytuacji finansowej a takŝe obsługa windykacyjna są niejako automatycznie dołączone do podstawowej usługi jaką jest ochrona ubezpieczeniowa. Ubezpieczenie gwarantuje pomoc ubezpieczyciela w usprawnieniu procedur kredytowych, w tym: pomoc w ocenie wiarygodności kredytowej odbiorców, windykacji i egzekucji naleŝności oraz daje moŝliwość zastosowania cesji praw wynikających z umowy ubezpieczenia jako formy zabezpieczenia kredytów bankowych. Towarzystwa ubezpieczeniowe dysponują bazami danych lub korzystają z wywiadowni informacji gospodarczych. UmoŜliwia to ocenę sytuacji finansowej kontrahenta jeszcze przed realizacją usług i zapewnia stałe monitorowanie w trakcie trwania umowy. Polisę ubezpieczeniową kredytu kupieckiego moŝna wykorzystać jako zabezpieczenie dla kredytów obrotowych. Ustawodawstwo gwarantuje moŝliwość wykorzystania polisy ubezpieczeniowej jako zabezpieczenia dla kredytów obrotowych. Firmy korzystające z tego produktu ubezpieczeniowego mogą zabezpieczyć się przed kłopotami finansowymi lub nierzetelnością odbiorców oraz zwiększyć sprzedaŝ do pozytywnie zweryfikowanych kontrahentów. Produkt ten umoŝliwia poprawę płynności finansowej poprzez pokrycie przez ubezpieczyciela straconych naleŝności. Ubezpieczenie daje równieŝ moŝliwość poprawy wizerunku firmy wobec waŝnych dostawców, dla których przedsiębiorca posiadający ubezpieczenie naleŝności nie jest zagroŝony utratą płynności z winy swoich odbiorców. Zwiększa się teŝ konkurencyjność oferty sprzedaŝy dla istniejących i potencjalnych odbiorców. Dzięki ubezpieczeniu dostawca moŝe zaproponować swoim odbiorcom więcej ustępstw (dłuŝsze terminy płatności, wyŝsze limity kredytowe) bez przenoszenia podwyŝszonego ryzyka po swojej stronie, w ten sposób podwyŝsza swoją przewagę konkurencyjną, niejako przy okazji uzyskania ochrony. Mimo wielu korzyści płynących z ubezpieczenia kredytu kupieckiego nie nale- Ŝy oczekiwać, Ŝe ubezpieczenie to rozwiąŝe wszelkie problemy wynikające z Polska Kancelaria Brokerska Sp. z o.o. 3

4 nieterminowo regulowanych płatności. Ubezpieczyciel zawsze stawia określone warunki współpracy, a ich złamanie powoduje wyłączenie odpowiedzialności towarzystwa ubezpieczeniowego. Konieczna jest szczególna staranność w postępowaniu oraz realizowaniu praw i obowiązków wynikających z polisy ubezpieczeniowej. WaŜne jest właściwe wypełnienie wniosku o ubezpieczenie. Dzięki temu zakład ubezpieczeń będzie w stanie dokonać oceny ryzyka, a przedsiębiorca skorzysta w pełni z ochrony, nie płacąc przy tym zbyt wysokiej składki. Z tej przyczyny zaleca się aby dane na wniosku zweryfikowane zostały przez brokera ubezpieczeniowego, bądź nawet opracowane przez brokera. Przed zawarciem umowy ubezpieczyciel dokonuje oceny związanego z transakcją ryzyka i zbiera szczegółowe informacje dotyczące częstotliwości wystawiania faktur z tytułu sprzedaŝy, wpisywanych na fakturze terminów płatności oraz planowanej rocznej sprzedaŝy. Stanowi to podstawę do określenia właściwego poziomu potrzebnego limitu kredytowego oraz czas jego obowiązywania. Limit ten stanowi górną granicę odpowiedzialności ubezpieczyciela z tytułu ubezpieczenia kredytu kupieckiego w stosunku do konkretnego kontrahenta przedsiębiorcy i określa bezpieczną wielkość zaangaŝowania finansowego ubezpieczającego. W przypadku przekroczenia ustalonego limitu, nadwyŝka naleŝności obciąŝa bowiem ryzyko ubezpieczającego, a ubezpieczyciel nie odpowiada za jej ewentualne pokrycie. Ustalony limit moŝe zostać zmieniony przez ubezpieczyciela w trakcie trwania umowy jeśli dojdzie do pogorszenia sytuacji finansowej kontrahentów ubezpieczającego. Wysokość składki uzaleŝniona jest od rodzaju prowadzonej działalności i pozycji ubezpieczonego w branŝy, wysokości obrotu kredytowego, warunków kredytowania, liczebności, zróŝnicowania i jakości kredytobiorców oraz "historii" szkodowej kredytodawcy, a więc dotychczasowej wysokości strat z tytułu niewypłacalności kontrahentów. Treść umowy ubezpieczenia kredytu konsumenckiego reguluje warunki powstania odpowiedzialności odszkodowawczej. Ochrona ubezpieczeniowa dotyczy tylko tych przypadków, w których brak spłaty naleŝności jest następ- Polska Kancelaria Brokerska Sp. z o.o. 4

5 stwem przewlekłej zwłoki, prawnej niewypłacalności dłuŝnika lub faktycznej niewypłacalności dłuŝnika. Większość odszkodowań wypłacanych jest z tytułu przewlekłej zwłoki, dlatego polisa ubezpieczeniowa kredytu kupieckiego powinna uwzględniać ryzyko przewlekłej zwłoki. Zagwarantuje to ubezpieczonemu wypłatę odszkodowania mimo np. opieszałości sądów (brak tego zapisu w umowie uzaleŝnia wypłatę odszkodowania od decyzji sądu). Termin, po upływie którego kontrahent popada w przewlekłą zwłokę określany jest zazwyczaj w zaleŝności od terminu udzielonego kredytu konsumenckiego i wynosi od dni. Prawna niewypłacalność jest potwierdzana zgodnie z przepisami prawa. Jest to m.in. ogłoszenie upadłości, wszczęcie postępowania układowego, likwidacja przedsiębiorstwa, bezskuteczność egzekucji z majątku przedsiębiorstwa. Faktyczna niewypłacalność dłuŝnika nie wymaga potwierdzania przez uprawniony do tego organ. Wystarczy, Ŝe zaistnieją fakty, które moŝna uznać za potwierdzające niewypłacalność kredytobiorcy, które zostaną uznane przez zakład ubezpieczeń. Ubezpieczenie kredytu kupieckiego obejmuje swoim zakresem wierzytelność główną, jednak często jest takŝe rozszerzana o inne elementy m.in. koszty dochodzenia roszczeń przez wierzyciela np. koszty postępowania sądowego prowadzonego przez kredytodawcę w celu odzyskania naleŝności jeszcze przed zgłoszeniem roszczenia z umowy ubezpieczenia. Ogólne warunki ubezpieczenia wprowadzają wyłączenia i ograniczenia odpowiedzialności ubezpieczyciela. Z zakresu ubezpieczenia mogą teŝ być wyłączone pewne grupy kredytobiorców m.in. podmioty, które są powiązane z kredytodawcą, odbiorcy publiczno-prawni, osoby fizyczne nie będące podmiotami gospodarczymi. Odpowiedzialność ubezpieczyciela moŝe zostać wyłączona takŝe w przypadku naruszenia przez ubezpieczającego podstawowych obowiązków, do których naleŝy m.in. poinformowanie ubezpieczyciela we właściwym terminie o braku płatności od kontrahenta. Ubezpieczyciel często wymaga takŝe przedstawienia dokumentów potwierdzających monitorowanie naleŝności (głównie wezwania do zapłaty). Polska Kancelaria Brokerska Sp. z o.o. 5

6 Zwykle po wypłacie odszkodowania ubezpieczyciel wymaga scedowania na siebie wszystkich praw ubezpieczającego do wysokości wypłaconego odszkodowania w stosunku do klienta lub innej NAZWA FIRMY, DLA KTÓREJ SPORZĄDZONO osoby trzeciej. MoŜe równieŝ za- Ŝądać przeniesienia ubezpieczonych naleŝności przed zapłatą odszkodowania. Charakterystyczne dla ubezpieczenia kredytu kupieckiego jest to, Ŝe ubezpieczający pokrywa część szkody z własnych środków. Udział własny ubezpieczonego wynosi zwykle 10-25%. Ubezpieczenie kredytu kupieckiego powinno stanowić uzupełnienie prowadzonej polityki kredytowej. Jeśli przedsiębiorca w pełni oprze się na ubezpieczeniu moŝe wówczas stracić kontrolę nad jakością posiadanego portfela kredytowego. Ubezpieczenie to powinno stanowić tylko ostatnią linię zabezpieczenia firmy. ANALITYKA NAZWA NAZWA FIRMY, FIRMY, DLA DLA KTÓREJ KTÓREJ SPORZĄDZONO SPORZĄDZONO Polska Kancelaria Brokerska Sp. z o.o. 6