Ryzyko kredytowe banku Istota ryzyka kredytowego

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Ryzyko kredytowe banku Istota ryzyka kredytowego"

Wanda Wiśniewska
8 lat temu
Przeglądów:

1 Eugeniusz Gostomski Ryzyko kredytowe banku Istota ryzyka kredytowego 1

2 Ryzyko kredytowe to niebezpieczeństwo, iŝ kredytobiorca nie zwróci w ustalonym terminie kredytu wraz z odsetkami i bank poniesie stratę. W szerokim ujęciu ryzyko kredytowe to niebezpieczeństwo niespłacenia przez dłuŝników zobowiązań wynikających nie tylko z zaciągniętych kredytów, lecz takŝe z gwarancji, poręczeń, akceptów bankowych, akredytyw, lokat międzybankowych, papierów dłuŝnych, czeków itp. Ryzyko kredytowe 2

W szerokim ujęciu ryzyko kredytowe to niebezpieczeństwo niespłacenia przez dłuŝników zobowiązań

3 ryzyko po podpisaniu umowy Specyficznym rodzajem ryzyka jest ryzyko kraju, czyli niebezpieczeństwo zaprzestania spłaty zobowiązań przez dany kraj na skutek zmiany sytuacji politycznej i gospodarczej. Pojedyncze ryzyko i łączne 3

spłaty zobowiązań przez dany kraj na skutek zmiany

4 ryzyko kredytowe Pojedyncze ryzyko wynika ze złej oceny zdolności kredytowej pojedynczego kredytobiorcy i obejmuje straty z nieuregulowania zobowiązań przez pojedynczy podmiot. Łączne ryzyko kredytowe (portfelowe) wynika z całości zaangaŝowania kredytowego banku i moŝe zachwiać wypłacalnością banku. ZaleŜy ono od wysokości pojedynczych kredytów, prawdopodobieństwa ich niespłacenia oraz korelacji między tymi kredytami Przyczyny występowania ryzyka kredytowego 4

Łączne ryzyko kredytowe (portfelowe) wynika z całości zaangaŝowania kredytowego banku i moŝe zachwiać

5 Przyczyny zewnętrzne (występujące po stronie kredytobiorcy) pogorszenie się sytuacji gospodarczej kraju utrata pracy przez kredytobiorców choroba i inne zdarzenia losowe rzutujące na sytuację finansową kredytobiorcy wystawny tryb Ŝycia, nałogi, niegospodarność kredytobiorcy Przyczyny wewnętrzne (po stronie banku) błędy w ocenie zdolności kredytowej wadliwy harmonogram spłaty kredytu niekompletna dokumentacja kredytowa niekompetencje pracowników działania przestępcze pracowników banku zła organizacja pionu kredytowego 5

niegospodarność kredytobiorcy Przyczyny wewnętrzne (po stronie banku) błędy w ocenie zdolności kredytowej wadliwy harmonogram

6 Skutki ryzyka kredytowego dla banku Efektem występowania ryzyka kredytowego moŝe być: utrata kapitału banku utrata przez bank płynności, wypłacalności i w konsekwencji upadłość banku podroŝenie kredytów i zaostrzenie warunków ich udzielania pogorszenie reputacji banku spadek wartości rynkowej banku i groźba przejęcia go przez silniejszy podmiot Pozytywne efekty występowania ryzyka kredytowego wysokość dochodów z działalności kredytowej jest skorelowana z poziomem ryzyka ryzyko kredytowe zmusza bank do większej staranności 6

reputacji banku spadek wartości rynkowej banku i groźba przejęcia go przez silniejszy podmiot Pozytywne efekty występowania ryzyka

7 Metody ograniczania pojedynczego ryzyka kredytowego ocena zdolności kredytowej przed udzieleniem kredytu i przez cały czas trwania umowy kredytowej (monitoring) stosowanie limitów ograniczających wartość udzielanych kredytów stosowanie róŝnorodnych form zabezpieczeń kredytowych wypowiedzenie kredytu w przypadku złamania umowy kredytowej 7

stosowanie limitów ograniczających wartość udzielanych kredytów stosowanie

8 Metody ograniczania ryzyka portfela kredytowego dywersyfikacja, czyli rozproszenie ilościowe i jakościowe ryzyka kredytowego (wskaźniki struktury i wskaźniki koncentracji) przestrzeganie limitów i wskaźników koncentracji ustalonych przez nadzór bankowy i zarząd banku ubezpieczenie się przed ryzykiem podnoszenie kwalifikacji pracowników i doskonalenie metod organizacyjnych 8

limitów i wskaźników koncentracji ustalonych przez nadzór bankowy i zarząd banku

9 Organizacja pionu kredytowego Praktyka bankowa wykazuje, Ŝe najefektywniejszą formą organizacji pionu kredytowego jest układ trójdzielny, który polega na wyodrębnieniu: o opiekunów klienta, którzy kontaktują się z klientami i sprzedają kredyty (front office) o inspektorów kredytowych analizujących wnioski kredytowe (middle office) o pracowników monitorujących kredyty odpowiedzialnych za administrowanie udzielonymi kredytami (back office) Układ ten łączy zalety specjalizacji ze wzajemną kontrolą. Istnieje tendencja do centralizacji zarządzania ryzykiem. 9

kredytowych analizujących wnioski kredytowe (middle office) o pracowników monitorujących kredyty odpowiedzialnych za administrowanie

10 Kontrola ryzyka kredytowego Ma na celu: Stwierdzenie czy działalność kredytowa banku prowadzona jest w sposób zgodny z przepisami prawa i wewnętrznymi procedurami banku, Ustalenie czy efekty akcji kredytowej są zgodne z celami określonymi w polityce kredytowej banku, Ustalenie przyczyn nieprzestrzegania prawa i procedur banku oraz nierealizowania celów wytyczonych w polityce kredytowej Wskazanie winnych zaniedbań, nieuczciwych działań nienaleŝytej staranności, Wskazanie sposobów wyeliminowania nieprawidłowości 10

kredytowej banku, Ustalenie przyczyn nieprzestrzegania prawa i procedur banku oraz nierealizowania celów wytyczonych w polityce

11 Sposoby kontroli ryzyka kredytowego Kontrola moŝe być prowadzona w ujęciu: o formalnym (kontrola dokumentów) o materialnym (dotyczy jakości procesu podejmowania decyzji kredytowych, a więc sposobu organizacji pionu kredytowego, źródeł informacji wykorzystywanych do oceny zdolności kredytowej, kompletności i adekwatności procedur kredytowych). 11

kredytowych, a więc sposobu organizacji pionu kredytowego, źródeł informacji

12 Audyt kredytowy O ile kontrola ryzyka kredytowego jest wykonywana w sposób ciągły, to audyt periodycznie (przez departament audytu). Do zadań audytu kredytowego naleŝą: o monitorowanie systemu kontroli wewnętrznej w banku i wewnętrznych procedur o przegląd technik i sposobów zabezpieczania aktywów o przeprowadzanie badań mających na celu wyjaśnienie przyczyn złych kredytów o opiniowanie systemu zarządzania bankiem 12

Do zadań audytu kredytowego naleŝą: o monitorowanie systemu kontroli wewnętrznej w banku i wewnętrznych

13 Finansowanie ryzyka kredytowego banku Finansowanie ryzyka kredytowego to proces gromadzenia i przeznaczania przez bank środków finansowych na pokrycie potencjalnych strat. Zasadniczym źródłem pokrycia ryzyka kredytowego powinna być cena kredytu, uwzględniająca takŝe marŝą na ryzyko kredytowe, określona proporcjonalnie do ponoszonych przez bank strat na działalności kredytowej. Tak naleŝy planować środki na pokrycie ryzyka by zapewniona była ciągłość działalności kredytowej. 13

Zasadniczym źródłem pokrycia ryzyka kredytowego powinna być cena kredytu, uwzględniająca takŝe marŝą na ryzyko

14 Rezerwy na ryzyko kredytowe Banki tworzą rezerwy celowe w odniesieniu do ekspozycji kredytowych, czyli bilansowych naleŝności z tytułu kredytów i poŝyczek, skupionych czeków i weksli zrealizowanych gwarancji i udzielonych zobowiązań pozabilansowym z wyłączeniem odsetek i prowizji, takŝe skapitalizowanych. Wysokość rezerwy celowej wynosi odpowiednio: 1,5%, 20%, 50% i 100%. Kwota, o którą moŝna pomniejszyć podstawę tworzenia rezerwy celowej, w przypadku istnienia zabezpieczeń w postaci: o hipoteki do 50% o przeniesienia prawa własności rzeczy ruchomej - do 50% o zastawa rejestrowego na rzeczy ruchomej - do 50%. 14

skapitalizowanych. Wysokość rezerwy celowej wynosi odpowiednio: 1,5%, 20%, 50% i 100%.

15 Łączny wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka kredytowego oblicza się jako sumę aktywów i udzielonych zobowiązań pozabilansowych waŝonych ryzykiem pomnoŝoną przez 8%. Stosuje się cztery wagi ryzyka: 0%, 20%, 50%, 100%. Basel II daje moŝliwość wyboru metody szacowania wymogu kapitałowego (metoda standardowa, metoda zaawansowana). Metoda standardowa polega na podziale aktywów na grupy i waŝeniu ich ryzykiem, przy czym waga ryzyka jest oparta na ratingach zewnętrznych. 15

Basel II daje moŝliwość wyboru metody szacowania wymogu kapitałowego (metoda standardowa, metoda zaawansowana).

16 16

Podobne dokumenty

Raport z zakresu adekwatności kapitałowej Podlasko-Mazurskiego Banku Spółdzielczego w Zabłudowie według stanu na dzień 31.12.

Załącznik do Uchwały Nr 49/2014 Zarządu Podlasko-Mazurskiego Banku Spółdzielczego w Zabłudowie z dnia 10.07.2014r. Raport z zakresu adekwatności kapitałowej Podlasko-Mazurskiego Banku Spółdzielczego w