Accreo Newsletter Luty 2014

Transkrypt

1 NEWS Rozumienie zakazu rozstrzygania na niekorzyść skarżącego w przypadku skarg na interpretację indywidualną wniosek RPO Brak obowiązku wszczynania postępowania określającego zobowiązanie podatkowe w przypadku wniosku o stwierdzenie nadpłaty uchwała NSA Opodatkowanie PON tymczasowego obiektu budowlanego uchwała NSA ARTYKUŁ Karty paliwowe coraz większe kontrowersje przy rozliczaniu VAT ORZECZNICTWO Odpisy amortyzacyjne od środka trwałego sfinansowanego częściowo z dotacji wyrok WSA w Łodzi z dnia 22 stycznia 2014 r. Brak odpłatności dla członka rady nadzorczej generuje nieodpłatne świadczenie dla spółki wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 22 stycznia 2014 r. Wynagrodzenie w naturze za umorzenie udziałów nie powoduje powstania przychodu u wypłacającego wyrok NSA z dnia 8 stycznia 2014 r. Nieotrzymanie zwrotu towaru a wystawianie faktur korygujących wyrok NSA z dnia 20 stycznia 2014 r. Przesłanki zwolnienia z VAT usług pomocniczych w stosunku do usługi ubezpieczeniowej wyrok WSA w Warszawie z dnia 27 stycznia 2014 r. Opodatkowanie VAT przekazania nagród w ramach programu lojalnościowego wyrok WSA w Poznaniu z dnia 23 stycznia 2014 r. Przekazanie nieruchomości wspólnikowi w związku z likwidacją spółki podlega VAT wyrok WSA we Wrocławiu z 10 stycznia 2014 r. Opodatkowanie VAT dostawy gruntu przeznaczonego pod zabudowę z naniesieniami wyrok NSA z dnia 7 listopada 2013 r. Opodatkowanie PON budowli wybudowanej przed zakończeniem roku kalendarzowego wyrok WSA w Krakowie z dnia 9 stycznia 2014 r. 1

2 News ROZUMIENIE ZAKAZU ROZSTRZYGANIA NA NIEKORZYŚĆ SKARŻĄCEGO W PRZYPADKU SKARG NA INTERPRETACJĘ INDYWIDUALNĄ WNIOSEK RZECZNIKA PRAW OBYWATELSKICH Z DNIA 20 STYCZNIA 2014 R., SYGN. V JG. Rzecznik Praw Obywatelskich skierował do NSA wniosek o roztrzygnięcie, czy sąd administracyjny, orzekając w sprawie ze skargi na indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego jest zobowiązany stosować zasadę zakazu rozstrzygania na niekorzyść skarżącego, jeśli nie stwierdzi naruszenia prawa skutkującego stwierdzeniem nieważności zaskarżonego aktu lub czynności. W ocenie RPO, istnieją bowiem wątpliwości, czy sąd administracyjny jest uprawniony pozostawić w obiegu prawnym nieprawidłową interpretację, naruszającą prawo, jeśli uchylenie tej interpretacji pogarszałoby sytuację podatnika występującego o jej udzielenie. RPO zaprezentował przy tym we wniosku stanowisko, zgodnie z którym, nadrzędną wartością w takiej sytuacji jest ochrona interesów skarżącego. BRAK OBOWIĄZKU WSZCZYNANIA POSTĘPOWANIA OKREŚLAJĄCEGO ZOBOWIĄZANIE PODATKOWE W PRZYPADKU WNIOSKU O STWIERDZENIE NADPŁATY UCHWAŁA 7 SĘDZIÓW NSA Z DNIA 27 STYCZNIA 2014 R., SYGN II FPS 5/13. NSA w składzie 7 sędziów orzekł, że w przypadku zakwestionowania prawidłowości skorygowanej deklaracji podatkowej, złożonej wraz z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty, organ podatkowy nie ma obowiązku przed rozpatrzeniem tego wniosku wszczynać w każdej sprawie postępowania celem określenia wysokości zobowiązania podatkowego. Uzasadniając uchwałę, Sąd wskazał jednak, że jeśli podmiot wnioskujący o nadpłatę w skorygowanej deklaracji skoryguje całość lub znaczną część samoobliczenia podatku, to wówczas organ podatkowy powinien z urzędu wszcząć postępowanie w przedmiocie określenia zobowiązania podatkowego sytuacja taka wymaga bowiem kompleksowej kontroli rozliczenia. Ocena, czy wnioskujący o nadpłatę koryguje całość lub znaczną część zeznania powinna być przy tym dokonywana odrębnie w odniesieniu do każdego postępowania. OPODATKOWANIE PON TYMCZASOWEGO OBIEKTU BUDOWLANEGO UCHWAŁA 7 SĘDZIÓW NSA Z DNIA 3 LUTEGO 2014 R., SYGN. II FPS 11/13. Zgodnie z uchwałą NSA wydaną w składzie 7 sędziów, tymczasowy obiekt budowlany, o którym mowa w art. 3 pkt 5 ustawy - Prawo budowlane może być budowlą w rozumieniu art. 1a ust. 1 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, jeżeli jest budowlą wprost wymienioną w art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane lub w innych przepisach tej ustawy oraz załączniku do niej, stanowiącą całość techniczno-użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami w rozumieniu art. 3 pkt 1 lit. b ustawy Prawo budowlane. Spełniający powyższe kryteria tymczasowy obiekt budowlany, o ile jest związany z prowadzeniem działalności gospodarczej, podlega opodatkowaniu na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. 2

3 Artykuł Kontrowersje związane z rozliczaniem kart paliwowych PRAKTYCZNE WYKORZYSTANIE Coraz powszechniej, podmioty dysponujące liczną flotą spółki leasingowe/ zarządzające flotami samochodowymi, firmy transportowe, przedsiębiorstwa zatrudniające przedstawicieli handlowych i dbające o sprawne rozliczanie samochodowych podróży służbowych korzystają z kart paliwowych. Używanie kart umożliwia użytkownikom pojazdów bezgotówkowe dokonywanie zakupów paliw, środków utrzymujących pojazd w dobrym stanie, usług myjni samochodowej. Po stronie przedsiębiorcy, stosowanie takiego produktu pozwala na osiągniecie takich korzyści jak: bezgotówkowy charakter zakupów, prosty i przejrzysty monitoring wydatków ponoszonych przez kierowców w trakcie przejazdów, zbiorcze fakturowanie odciążające księgowość od nadmiernej pracy administracyjnej, a w przypadku wyjazdów międzynarodowych ograniczenie konieczności dysponowania lokalnymi walutami. Najczęściej karty paliwowe wydaje koncern paliwowy. Pośrednikiem, z którym przedsiębiorcy podpisują umowy na korzystanie z produktu (najczęściej jako dodatkowej usługi w związku z zawartymi umowami leasingu/ najmu) są podmioty udostępniające floty. To pośrednik odpowiada za ustalenia warunków użytkowania kart i zakresu towarów i usług, jakie mogą być nabywane przez przedsiębiorców. W typowym modelu rozliczeń, koncerny wystawiają zbiorcze, okresowe faktury na rzecz pośredników za zrealizowane przez przedsiębiorców zakupy. Pośrednicy następnie fakturują przedsiębiorców, którzy faktycznie wykorzystali towary i usługi. Co ważne, pośrednicy, którzy w opisany sposób odsprzedają paliwo mogą skorzystać ze 100% prawa do odliczenia podatku (art. 88a i art. 86a ust. 1 w zw. z art. 86a ust. 3 ustawy o VAT). Transakcje traktowane są na gruncie VAT analogicznie jak dostawy łańcuchowe, w przypadku towarów, oraz refakturowanie, w odniesieniu do usług. KONTROWERSYJNE PODEJŚCIE Pierwszą insytucją, która zakwestionowała powyższy sposób rozliczeń był Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Na gruncie leasingu TSUE w wyroku Auto Lease (C-185/01) stwierdził, że dostawa paliwa przez leasingodawcę na rzecz leasigobiorcy nie występuje, w przypadku gdy klient tankuje paliwo na stacjach paliw do pojazdu będącego przedmiotem umowy leasingowej, nawet jeśli paliwo jest tankowane w imieniu i na koszt spółki leasingowej. W tym kontekście, pośrednik leasingodawca powinien potraktować wykonywane przez siebie czynności jako usługę pośrednictwa finansowego podlegającą zwolnieniu z VAT. SKUTKI WYROKU TSUE Mając na uwadze powszechną metodologię rozliczania kart paliwowych, koncepcja Trybunału w istotny, negatywny dla podatników sposób ingeruje w rozliczenia dla VAT szczególnie dla pośrednika i przedsiębiorcy. 3

4 Pośrednik, dokonując sprzedaży zwolnionej i ewentialnie innej, opodatkowanej, nie mógłby odliczać pełnego VAT z faktur otrzymywanych od koncernu. W najlepszym przypadku, podatek podlegałyby odliczeniu poprzez zastosowanie współczynnika VAT. W ten sposób zwiększałby się istotnie koszt prowadzonej działalności pośrednika, który najprawdopodobniej przenoszony byłby na przedsiębiorcę (poprzez doliczenie do wartości sprzedaży zwolnionej również kwoty podatku nieodliczonego z faktury wystawionej przez koncern). Podatnik otrzymałby więc fakturę bez wyszczególnionego podatku, dokumentującą nabyte przy pomocy karty towary i usługi w wartości brutto. Warto mieć na uwadze również skutki zakwestionowania dotychczasowego sposobu rozliczeń, tj. konieczność skorygowania rozliczeń w VAT (pomniejszenie podatku naliczonego i powstanie co do zasady zaległości podatkowych płatnych wraz z ustawowymi odsetkami) oraz możliwość skorygowania rozliczeń w podatku dochodowym (zwiększenie kosztów podatkowych skutkujących powstałą nadpłatą w podatku). ZASTOSOWANIE PODEJŚCIA TSUE W POLSCE Co ważne dla podatników, organy podatkowe aktualnie nie kwestionują zasad rozrachunków dla kart paliwowych. W wydawanych interpretacjach akceptowane jest podejście traktowania rozliczeń w tym zakresie jak transakcji łańcuchowych i odsprzedaży usług (IBPP2/ /13/AMP, IPTPP4/ /13-5/ALN). Podmioty występujące z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej mają więc szansę na zabezpieczenie swoich rozliczeń. Rozbieżności co do traktowania kart paliwowych, i konieczności uwzględniania wyroku TSUE, występują na poziomie sądów administracyjnych (zasadniczo w przypadku transakcji z udziałem podmiotów zagranicznych). W pierwszym wyroku NSA z 14 sierpnia 2012 r. (I FSK 1177/11), wydanym tuż po orzeczeniu TSUE, Sąd zaakceptował niekorzystną dla podatników tezę. W ostatnim czasie pojawiły się dwa kolejne orzeczenia w tym zakresie sprzeczne co do konkluzji. W wyroku z 10 października 2013 r. (I FSK 1365/12) NSA podtrzymał niekorzystną dla podatników stanowisko, natomiast 16 stycznia 2014 r. Skład Sędziowski uznał, że realizując transakcje przy użyciu kart paliwowych podmioty dokonują dostaw łańcuchowych (I FSK 229/13). SZEROKIE ZASTOSOWANIE KONCEPCJI TSUE Pomimo że wyrok w komentowanej sprawie został wydany na kanwie sporu dotyczącego umowy leasingu, to wszystkie generalne tezy w nim zaprezentowane mają zastosowanie zdecydowanie szersze i można je odnieść do wielu stanów faktycznych przede wszystkim związanych z transakcjami łańcuchowymi i refakturowaniem. Wydaje się, że dokonując tego typu czynności powinno się weryfikować faktyczne warunki transakcji, by móc określić, czy w danej sprawie występuje ryzyko podatkowe. 4

5 Orzecznictwo CIT ODPISY AMORTYZACYJNE OD ŚRODKA TRWAŁEGO SFINANSOWANEGO CZĘŚCIOWO Z DOTACJI WYROK WSA W ŁODZI Z 22 STYCZNIA 2014 R., SYGN. I SA/ŁD 1204/13. W przypadku sfinansowania wytworzonego środka trwałego w części z dotacji, odpisy amortyzacyjne od części wartości środka odpowiadającej zwróconym wydatkom nie stanowią kosztu podatkowego. Jednakże w ocenie WSA w Łodzi, dopiero moment otrzymania środków pomocowych na rachunek podatnika będzie rodził obowiązek dokonania korekty kosztów z tytułu odpisów amortyzacyjnych. Do czasu otrzymania refundacji, naliczone odpisy są bowiem kosztem uzyskania przychodu. Po otrzymaniu dotacji, należy określić, jaka wartość odpisów dotychczas zaliczonych do kosztów powinna być z nich wyłączona, a następnie o te kwoty należy zmniejszyć koszty bieżące (bez dokonywania korekty wstecznej kosztów). BRAK ODPŁATNOŚCI DLA RADY NADZORCZEJ GENERUJE NIEODPŁATNE ŚWIADCZENIE DLA SPÓŁKI WYROK WSA WE WROCŁAWIU Z DNIA 22 STYCZNIA 2014 R., SYGN. I SA/WR 2061/13 (NA PODSTAWIE UZASADNIENIA USTNEGO). WSA we Wrocławiu wskazał, że pojęcie nieodpłatnego świadczenia obejmuje wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami albo inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku danej osobie, mające konkretny wymiar finansowy. W konsekwencji, w sytuacji, gdy spośród całej rady nadzorczej, tylko dwóch członków nie otrzymuje wynagrodzenia, należy uznać, że świadczą oni spółce nieodpłatne świadczenie. Po stronie spółki powstanie więc przychód podlegający opodatkowaniu. WYNAGRODZENIE W NATURZE ZA UMORZENIE UDZIAŁÓW NIE POWODUJE POWSTANIA PRZYCHODU U WYPŁACAJĄCEGO WYROK NSA Z DNIA 8 STYCZNIA 2014 R., SYGN. II FSK 169/12 (NA PODSTAWIE UZASADNIENIA USTNEGO). NSA uznał, że w przypadku przekazania wynagrodzenia w formie niepieniężnej za umorzenie udziałów nie powstaje przychód po stronie spółki wypłacającej. Spółka ta nie otrzymuje bowiem żadnego przysporzenia majątkowego. W ramach tej czynności występuje ekwiwalentne świadczenie, które zostaje wypłacone za umorzone udziały. VAT NIEOTRZYMANIE ZWROTU TOWARU A WYSTAWIANIE FAKTUR KORYGUJĄCYCH WYROK NSA Z DNIA 20 STYCZNIA 2014 R., SYGN. II FSK 178/13 (NA PODSTAWIE UZASADNIENIA USTNEGO). W ocenie NSA, odstąpienie od umowy należy rozumieć w sensie ekonomicznym, nie zaś cywilistycznym. W konsekwencji, spółka nie może wywodzić prawa do dokonania korekty faktury z samego faktu odstąpienia od umowy, jeśli zwrot sprzedanych towarów nie jeszcze miał miejsca. Strona, która odstępuje od umowy, zobowiązana jest zwrócić drugiej stronie wszystko, co otrzymała od niej na mocy umowy, może żądać również zwrotu tego, co sama świadczyła. Dla powstania prawa do skorygowania faktury sprzedaży niezbędne jest więc dokonanie wzajemnego rozliczenia stron, w tym dokonanie zwrotu towarów. 5

6 PRZESŁANKI ZWOLNIENIA Z VAT USŁUG POMOCNICZYCH W STOSUNKU DO USŁUGI UBEZPIECZENIOWEJ WYROK WSA W WARSZAWIE Z DNIA 27 STYCZNIA 2014 R., SYGN. III SA/WA 2071/13 (NA PODSTAWIE UZASADNIENIA USTNEGO). W ocenie WSA w Warszawie, usługi takie jak: składanie propozycji zawarcia umów ubezpieczenia, kontrola i weryfikacja formularzy, przyjmowanie wniosków o ubezpieczenie, wystawianie i doręczanie polis oraz innych dokumentów z nimi związanych oraz realizowanie procedur związanych z umową ubezpieczenia są usługami pomocniczymi w stosunku do usług ubezpieczeniowych. Usługi te spełniają przesłanki właściwości, odrębności i niezbędności, warunkujące możliwość korzystania ze zwolnienia z VAT. Nie ma przy tym znaczenia, czy usługi wykonują instytucje ubezpieczeniowe czy ich podwykonawcy bądź firmy outsourcingowe. W konsekwencji, opisywane usługi, wykonywane przez spółkę w odniesieniu do umów zawartych bez jej pośrednictwa, ale wobec których wykonuje czynności agencyjne, są zwolnione z opodatkowania VAT. OPODATKOWANIE VAT PRZEKAZANIA NAGRÓD W RAMACH PROGRAMU LOJALNOŚCIOWEGO WYROK WSA W POZNANIU Z DNIA 23 STYCZNIA 2014 R., SYGN. I SA/PO 572/13. WSA w Poznaniu wskazał, że przekazanie nagród uczestnikom programów lojalnościowych jest elementem kompleksowej usługi marketingowej, stanowiącej jedno świadczenie dla celów VAT. Realizacja pojedynczych elementów tej usługi (np. sam zakup nagród) nie prowadzi bowiem do pożądanego skutku i nie pozwala na wykonanie przedmiotu umowy i zrealizowanie celów gospodarczych programu lojalnościowego. Całość takiej usługi jest świadczona przez spółkę (agencję marketingową) na rzecz kontrahenta taki jest bowem sens ekonomiczny programu lojalnościowego, widziany z perspektywy nabywcy usługi. PRZEKAZANIE NIERUCHOMOŚCI WSPÓLNIKOWI W ZWIĄZKU Z LIKWIDACJĄ SPÓŁKI PODLEGA VAT WYROK WSA WE WROCŁAWIU Z DNIA 10 STYCZNIA 2014 R., SYGN. I SA/WR 1959/13. WSA we Wrocławiu orzekł, że przekazanie udziałowcowi majątku likwidacyjnego spółki w postaci składników majątku będących towarami, przy których nabyciu lub wytworzeniu spółce przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego oraz wartości niematerialnych i prawnych, mieści się w definicji odpłatnej dostawy towarów oraz odpłatnego świadczenia usług. W konsekwencji, przekazanie na rzecz wspólnika nieruchomości w związku z likwidacją spółki podlega opodatkowaniu VAT. Przyjęciu takiego stanowiska, w ocenie Sądu, nie sprzeciwia się zasada neutralności VAT. OPODATKOWANIE VAT DOSTAWY GRUNTU PRZEZNACZONEGO POD ZABUDOWĘ WRAZ Z NANIESIENIAMI WYROK NSA Z DNIA 7 LISTOPADA 2013 R., SYGN. I FSK 1436/13. Zgodnie z tezą omawianego wyroku NSA, nie można traktować dostawy zabudowanych gruntów jako czynności wyłączonej spod zwolnienia przedmiotowego z VAT (art. 43 ust. 1 pkt 10 lub 10a ustawy o VAT) tylko z tych względów, że nabywca zamierza wyburzyć budynki oraz budowle i wznieść na danym terenie nowy budynek. W omawianej sytuacji, dochodzi bowiem do dostawy gruntu wraz z istniejącymi budynkami i budowlami w oczywisty sposób nie jest więc to grunt niezabudowany. W ocenie Sądu, dla oceny skutków tej czynności nie ma znaczenia cel ekonomiczny nabycia określonej działki istniejący po stronie kupującego w postaci chęcia zburzenia naniesień. 6

7 PON OPODATKOWANIE PON BUDOWLI WYBUDOWANEJ PRZED ZAKOŃCZENIEM ROKU KALENDARZOWEGO WYROK WSA W KRAKOWIE Z DNIA 9 STYCZNIA 2014 R., SYGN. I SA/KR 1744/13. W przepisach dotyczących opodatkowania podatkiem od nieruchomości istnieje luka prawna, dotycząca sytuacji, w której budowla została wybudowana przed upływem roku kalendarzowego, natomiast wprowadzenie jej do ewidencji środków trwałych nastąpiło po 1 stycznia roku następnego. W takim wypadku, nie ma możliwości przyjęcia jako podstawy opodatkowania wartości budowli z ewidencji środków trwałych, ponieważ wartość ta nie istnieje w dniu rozpoczynającym następny rok podatkowy. Sytuacji takiej, zdaniem WSA w Krakowie, nie można interpretować na niekorzyść podatnika w szczególności poprzez ustalenie podstawy opodatkowania na bazie wartości rynkowej budowli. Obowiązek podatkowy powstanie więc w styczniu roku kolejnego po wprowadzeniu budowli do ewidencji środków trwałych. KONTAKT Radosław Czarnecki Partner radoslaw.czarnecki@accreo.pl Jarosław Antosik Partner jaroslaw.antosik@accreo.pl Michał Roszkowski Partner michal.roszkowski@accreo.pl