PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA KLAS 4-6 SZKOŁY PODSTAWOWEJ

Transkrypt

1 PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA KLAS 4-6 SZKOŁY PODSTAWOWEJ I. Przedmiotem oceniania są: A. Wiadomości. B. Umiejętności. C. Postawa ucznia i jego aktywność. 1. Ocenianie bieżące: II. Cele oceniania - pomóc uczniowi rozpatrywać i rozumieć swoje mocne i słabe strony oraz ukierunkować go do dalszej pracy, - przekazać rodzicom(opiekunom) informacje o postępach ucznia, - dać nauczycielowi informację o efektywności jego nauczania, właściwego doboru materiałów, metod i sposobów nauczania. 2. Ocenianie okresowe: - przekazać uczniowi informację o jego postępach w języku polskim pod koniec I i II semestru, - dostarczyć informacji rodzicom, - dostarczyć informacji nauczycielowi odpowiedzialnemu za następny etap nauki. III. Skala ocen Oceny uzyskane przez uczniów w ciągu roku szkolnego wyrażone są tradycyjną oceną szkolną: Stopień : 1-niedostateczny 2-dopuszczający 3-dostateczny 4-dobry 5-bardzo dobry 6-celujący 1

2 Taksonomia ocen powinna uwzględniać następujące poziomy wymagań: Konieczne (na ocenę dopuszczającą) Podstawowe (na ocenę dostateczną) Obejmują treści: - najważniejsze w uczeniu się danego przedmiotu, - łatwe dla ucznia nawet mało zdolnego, - często powtarzające się w procesie nauczania, - określone programem nauczania na poziomie nieprzekraczającym wymagań zawartych w podstawach programowych, - proste, uniwersalne umiejętności z zakresu nauczania języka polskiego. Rozszerzające (na ocenę dobrą) Dopełniające (na ocenę bardzo dobrą) Obejmują treści: - złożone, mniej przystępne niż zaliczone do podstawowych wymagań, - wymagające korzystania z różnych źródeł, - umożliwiające rozwiązywanie problemów, - pośrednio użyteczne w życiu pozaszkolnym, - pozwalające łączyć wiedzę z różnych przedmiotów i dziedzin. Ocenia się W nauczaniu języka polskiego w klasach IV VI 1. Zeszyt przedmiotowy ucznia. 1 raz w semestrze 2. Wypracowania klasowe literackie i gramatyczne. 3 razy w semestrze 3. Testy sprawdzające. 1 raz w semestrze 4. Zadania domowe na piśmie. 1 raz w semestrze 5. Wypowiedzi ustne z literatury. 2 razy w semestrze 6. Wypowiedzi ustne z gramatyki. 1 raz w semestrze 7. Dyktanda. 2 razy w semestrze 8. Recytacja. 1 raz w semestrze 9. Aktywność ucznia na lekcji, w tym przygotowanie dodatkowych materiałów do lekcji na piśmie (uczeń gromadzi plusy) Wyjaśnienie: OCENIANIE DYKTAND: O - 1 błąd => bardzo dobry 2 błędy => dobry 3-4 błędy => dostateczny 5 błędów => dopuszczający 6 i więcej błędów => niedostateczny 2 Częstotliwość oceniania 1 ocena w semestrze 5 plusów bardzo dobry

3 UMOWA (KONTRAKT ) Z J. POLSKIEGO 1. Przy ocenach cząstkowych dopuszcza się stawianie znaków + i. 2. Ocena półroczna i roczna to składowa ocen cząstkowych za aktywność, odpowiedzi ustne, zadania domowe, prace pisemne sprawdzające z literatury i nauki o języku, gramatykę, ortografię i recytację (ocena z recytacji nie ma decydującego wpływu na ocenę końcową). 3. Na koniec semestru i roku szkolnego zeszyt przedmiotowy ucznia podlega ocenie. Nauczyciel zwracać będzie uwagę na kształt, estetykę, poprawność pisma oraz staranność w prowadzeniu zapisów z lekcji, zadań domowych. 4. Zadania domowe, prace klasowe i sprawdziany będą miały zróżnicowany poziom. 5. O pracy klasowej z literatury czy nauki o języku, oraz o sprawdzianie z obszerniejszej partii materiału nauczyciel poinformuje uczniów z tygodniowym wyprzedzeniem, zaś kartkówki mogą ale nie muszą być zapowiadane jeden dzień wcześniej. Są one oceniane jak odpowiedź. Czas trwania pracy klasowej z literatury i nauki o języku 90 min Czas trwania sprawdzianu 45 min Czas trwania kartkówki 5-15 min 6. W ciągu półrocza uczniowie piszą dwie prace klasowe (z literatury i z nauki o języku ), dwa sprawdziany ( i maksymalnie 4 kartkówki). 7. Jeżeli uczeń nie uczestniczy w pracy klasowej lub sprawdzianie musi jego zakres zaliczyć ustnie lub pisemnie w terminie ustalonym z nauczycielem. 8. Uczeń ma możliwość poprawić ocenę z pracy klasowej lub sprawdzianu w czasie i formie wyznaczonej przez nauczyciela przedmiotu. 9. Uczeń, który nie opanował pamięciowo utworu poetyckiego lub fragmentu prozy w określonym czasie, ma jeszcze tylko jedną szansę otrzymania pozytywnej oceny, jeśli wyuczy się tych treści poprawnie w oznaczonym przez nauczyciela terminie. 10. Uczeń może dwa razy w semestrze zgłosić nieprzygotowanie do zajęć bez podawania przyczyny. Nie dotyczy to jednak obowiązkowych prac klasowych, zapowiadanych, z co najmniej tygodniowym wyprzedzeniem. 11. Uczeń, który dwa razy w semestrze nie odrobi zadania domowego dostaje minusy za trzecim razem otrzymuje ocenę niedostateczną z wpisem do dziennika i zeszytu przedmiotowego. 12. Rodzice/ opiekunowie i uczniowie mają prawo wglądu do ocenionych prac pisemnych ( sprawdziany, kartkówki i wypracowania). Uczniowie w czasie lekcji podczas ich omawiania, a rodzice podczas konsultacji z nauczycielem ustalonych na początku roku szkolnego. Proponowane ocenianie testów literacko-gramatycznych Procenty Stopnie 0-29% % % % % 5 powyżej 100% 3 6

4 Kryteria ocen z języka polskiego dla klas 4-6 Ocena celująca - posiada i potrafi wykorzystać wiedzę wykraczającą poza program - samodzielnie rozwiązuje problemy i ćwiczenia o dużym stopniu trudności - czyta ze zrozumieniem teksty literackie, potrafi interpretować teksty przewidziane w programie - potrafi przygotować twórczą i oryginalną recytację, inscenizację - w mowie i piśmie posługuje się bogatym słownictwem i poprawnym językiem - aktywnie uczestniczy w lekcji i zajęciach pozalekcyjnych związanych z językiem polskim - poprawnie stosuje reguły ortograficzne nawet w trudnych wyrazach - regularnie odrabia prace domowe i zadania dodatkowe - systematycznie pracuje w czasie pracy samodzielnej - starannie prowadzi zeszyt przedmiotowy (estetyczne pismo, zapisany temat, data) Ocena bardzo dobra: - w wyczerpującym stopniu opanował materiał przewidziany w programie - samodzielnie lub z niewielką pomocą nauczyciela rozwiązuje problemy i ćwiczenia - czyta ze zrozumieniem teksty literackie przewidziane w programie, podejmuje próby samodzielnej interpretacji - przygotowuje ciekawe prezentacje, recytacje i inscenizacje - wypowiada się w sposób poprawny i precyzyjny - aktywnie uczestniczy w lekcji - regularnie odrabia prace domowe i często wykonuje prace nieobowiązkowe - sporadycznie popełnia błędy ortograficzne - starannie prowadzi zeszyt przedmiotowy (estetyczne pismo, zapisany temat, data) Ocena dobra: - w zakresie wiedzy przedmiotowej ma niewielkie braki - samodzielnie rozwiązuje zadania o niewielkim lub średnim stopniu trudności, trudniejsze z pomocą nauczyciela - czyta ze zrozumieniem, samodzielnie potrafi znaleźć w tekście potrzebne informacje, - w wypowiedziach ustnych i pisemnych popełnia niewiele błędów językowych i stylistycznych - stosuje reguły ortograficzne, popełnia niewiele błędów - bierze czynny udział w lekcji - regularnie odrabia prace domowe, czasem także nieobowiązkowe - starannie prowadzi zeszyt przedmiotowy (estetyczne pismo, zapisany temat, data) 4

5 Ocena dostateczna: - posiada podstawowe wiadomości przewidziane programem, choć jego wiedza jest fragmentaryczna, ma problemy z samodzielnym jej wykorzystaniem - trudniejsze problemy i ćwiczenia rozwiązuje przy pomocy nauczyciela - wypowiada się w zasadzie poprawnie, choć zasób jego słownictwa nie jest bogaty, nie popełnia rażących błędów językowych - sporadycznie zabiera głos na lekcji - odrabia obowiązkowe prace domowe Ocena dopuszczająca: - ma duże braki w wiedzy - nawet proste zadania wykonuje przy pomocy nauczyciela - nie potrafi samodzielnie przeczytać ze zrozumieniem tekstu literackiego - w wypowiedziach ustnych i pisemnych popełnia dużo błędów, ma ubogie słownictwo i trudności z formułowaniem nawet prostych zdań - nie jest aktywny na lekcji, ale wykazuje chęć do pracy - często nie potrafi samodzielnie wykonać pracy domowej - nie pracuje systematycznie w czasie pracy własnej Ocena niedostateczna: - nie opanował nawet podstawowych wiadomości, ma bardzo duże braki w posiadanej wiedzy - nie potrafi wykonać zadania nawet przy pomocy nauczyciela - wykazuje się niechęcią do nauki - nie rozumie poleceń nauczyciela - nie odrabia prac domowych - nie pracuje w czasie pracy własnej Wyjaśnienia dodatkowe. - Każda ocena jest jawna dla ucznia i rodziców. Rodzice ucznia na bieżąco będą informowani o jego osiągnięciach. Oceny będą wpisywane do zeszytów. Każdą ocenę również ze sprawdzianów i prac klasowych rodzice będą zobowiązani podpisać. - Na początku roku szkolnego w kl. IV wskazane jest przeprowadzenie testów diagnostycznych, np. techniki czytania, rozumienia czytanego tekstu, testu słownikowego itp 5

6 Kryteria ocen na koniec semestru (wersja dla ucznia) Szóstkę, czyli ocenę celującą otrzymasz, jeżeli: - potrafisz samodzielnie rozwiązywać trudne problemy i zadania - czytasz nie tylko lektury obowiązkowe - posiadasz wiedzę wykraczającą poza program klasy - potrafisz napisać ciekawą i oryginalną pracę - piszesz i wypowiadasz się poprawnym i bogatym językiem - błędy ortograficzne popełniasz tylko w bardzo trudnych wyrazach - aktywnie uczestniczysz w lekcji i zajęciach związanych z językiem polskim - zawsze odrabiasz prace domowe, także nieobowiązkowe - kulturalnie zachowujesz się na lekcji - bardzo starannie prowadzisz zeszyt - z większości sprawdzianów otrzymałeś szóstkę lub piątkę Piątkę, czyli ocenę bardzo dobrą otrzymasz, jeżeli: - samodzielnie rozwiązujesz większość zadań - zawsze masz przeczytane lektury i jesteś przygotowany do lekcji - opanowałeś materiał omawiany na lekcjach - potrafisz pisać i mówić poprawnie, masz bogate słownictwo - bardzo rzadko popełniasz błędy ortograficzne - często odrabiasz także nieobowiązkowe prace - kulturalnie zachowujesz się w czasie lekcji - starannie prowadzisz zeszyt - z większości sprawdzianów otrzymałeś piątki Czwórkę, czyli ocenę dobrą otrzymasz, jeżeli: - potrafisz samodzielnie rozwiązać łatwiejsze problemy i zadania, trudniejsze z niewielką pomocą nauczyciela - czytasz lektury - masz tylko niewielkie braki w posiadanej wiedzy - w wypowiedziach ustnych i pracach pisemnych popełniasz niewiele błędów - zawsze odrabiasz obowiązkowe prace domowe, czasem też dodatkowe - na lekcji jesteś skoncentrowany, nie przeszkadzasz kolegom i nauczycielowi - prowadzisz starannie zeszyt - z większości sprawdzianów otrzymałeś czwórki 6

7 Trójkę, czyli ocenę dostateczną otrzymasz, jeżeli: - rozwiązujesz samodzielnie proste zadania - opanowałeś najważniejsze wiadomości - czasami zdarza ci się nie przeczytać lektury na czas - budujesz proste wypowiedzi, twój zasób słownictwa nie jest bogaty - odrabiasz obowiązkowe prace domowe - często rozmawiasz na lekcji - z większości sprawdzianów otrzymałeś trójki Dwójkę, czyli oceną dopuszczającą otrzymasz, jeżeli: - proste zadania wykonujesz przy pomocy nauczyciela - masz duże braki w wiedzy - często nie zdążasz przeczytać lektury - popełniasz dużo błędów w pracach pisemnych i wypowiedziach ustnych, nie potrafisz budować poprawnych zdań, masz bardzo ubogie słownictwo - często nie masz pracy domowej - rzadko jesteś skoncentrowany na lekcji - nie pracujesz systematycznie w czasie pracy własnej - z większości sprawdzianów otrzymałeś dwójki Jedynkę, czyli ocenę niedostateczną otrzymasz, jeżeli: - nawet z pomocą nauczyciela nie potrafisz rozwiązać prostego zadania - nie wykazujesz chęci do nauki - nie czytasz lektur - nie potrafisz budować poprawnych wypowiedzi - nie znasz zasad ortografii - nie pracujesz w czasie pracy własnej - nie prowadzisz zeszytu - rozmawiasz w czasie lekcji, przeszkadzasz kolegom i nauczycielowi - z większości sprawdzianów otrzymałeś jedynki 7

8 Symptomy zaburzeń funkcji biorących udział w procesie czytania i pisania w zakresie nauczania języka polskiego Objawy zaburzeń funkcji słuchowojęzykowych: - trudności w opanowaniu techniki czytania tj.: głoskowanie, sylabizowanie, przekręcanie wyrazów, domyślanie się, wolne lub nierówne tempo, pauzy, nie zwracanie uwagi na interpunkcję - niepełne rozumienie treści tekstów i poleceń - uboższe słownictwo - trudności w pisaniu, szczególnie ze słuchu, liczne błędy np.: mylenie z-s, d- t, k -g - błędy w zapisywaniu zmiękczeń, głosek i- j - błędy w zapisywaniu głosek nosowych ą - om, ę em - opuszczanie, dodawanie, przestawianie, podwajanie liter i sylab - błędy gramatyczne w wypowiedziach ustnych i pisemnych - trudności w formułowaniu wypowiedzi pisemnych na określony temat - trudności w uczeniu się ze słuchu na lekcji, korzystaniu z wykładów, zapamiętywaniu, rozumieniu poleceń złożonych, instrukcji Objawy zaburzeń funkcji wzrokowo- przestrzennych, integracji percepcyjno- motorycznej i lateralizacji: - trudności z zapamiętaniem liter alfabetu, mylenie liter podobnych kształtem l-tł Formy, metody, sposoby dostosowania wymagań edukacyjnych - nie wymagać, by uczeń czytał głośno przy klasie nowy tekst, wskazywać wybrane fragmenty dłuższych tekstów do opracowania w domu i na nich sprawdzać technikę czytania - dawać więcej czasu na czytanie tekstów, poleceń, instrukcji, szczególnie podczas samodzielnej pracy lub sprawdzianów, w miarę potrzeby pomagać w ich odczytaniu - jeśli to możliwe - sprawdziany i kartkówki przygotowywać w formie testów - czytanie lektur szkolnych lub innych opracowań rozłożyć w czasie, pozwalać na korzystanie z książek,,mówionych - raczej nie angażować do konkursów czytania - uwzględniać trudności w rozumieniu treści, szczególnie podczas samodzielnej pracy z tekstem, dawać więcej czasu, instruować lub zalecać przeczytanie tekstu wcześniej w domu - częściej sprawdzać zeszyty szkolne ucznia, ustalić sposób poprawy błędów, czuwać nad wnikliwą ich poprawą, oceniać poprawność i sposób wykonania prac - dać uczniowi czas na przygotowanie się do pisania dyktanda poprzez podanie mu trudniejszych wyrazów, a nawet wybranych zdań, które wystąpią w 8

9 - mylenie liter zbliżonych kształtem lecz inaczej ułożonych w przestrzeni b-d-g-p, w-m - opuszczanie drobnych elementów graficznych liter / kropki, kreski/ - błędy w przepisywaniu i pisaniu z pamięci - nieprawidłowe trzymanie przyborów do pisania - wolne tempo pisania, męczliwość ręki - niekształtne litery, nieprawidłowe łączenia - obniżona czytelność pisma - nieumiejętność zagospodarowania przestrzeni kartki dyktandzie; można też dawać teksty z lukami lub pisanie z pamięci - dyktanda sprawdzające można organizować indywidualnie - błędów nie omawiać wobec całej klasy - w przypadku trudności w redagowaniu wypowiedzi pisemnych uczyć tworzenia schematów pracy, planowania kompozycji wypowiedzi (wstęp, rozwinięcie, zakończenie) - pomagać w doborze argumentów, jak również odpowiednich wyrażeń i zwrotów - nie obniżać ocen za błędy ortograficzne i graficzne w wypracowaniach - podać uczniom jasne kryteria oceny prac pisemnych/ wiedza, dobór argumentów, logika wywodu, treść, styl, kompozycja itd./ - dawać więcej czasu na prace pisemne, sprawdzać, czy uczeń skończył notatkę z lekcji, w razie potrzeby skracać wielkość notatek - przypadku trudności z odczytaniem pracy odpytać ucznia ustnie - pozwalać na wykonywanie prac na komputerze - usprawniać zaburzone funkcje - zajęcia korekcyjno- kompensacyjne 9

10 Symptomy trudności w zakresie nauczania języka polskiego w przypadku inteligencji niższej niż przeciętna - słabe oceny pomimo starań i wysiłków ucznia, - trudności w czytaniu i pisaniu ( trudności z kojarzeniem określonych dźwięków (głosek) z odpowiadającymi im symbolami (literami), - trudności w rozumieniu czytanych treści, - trudności w samodzielnym wypowiadaniu się, formułowaniu wniosków i sądów, w uogólnianiu, myśleniu symbolicznym (abstrakcyjnym), - niski poziom rozwoju słowno pojęciowego (odpowiada wcześniejszej fazie rozwoju), - ubogie słownictwo, wadliwa struktura gramatyczna wypowiedzi ustnych i pisemnych, - słabsza sprawność manualna (rysunki, pismo mają niski poziom graficzny odpowiadają wcześniejszej fazie rozwoju), - słaba umiejętność stosowania konwencjonalnych sposobów zapamiętywania, - duże problemy z przywoływaniem z pamięci odległych partii materiału (słaba pamięć długotrwała, operacyjna), - trudności z selekcją i wychwyceniem myśli przewodniej w długich tekstach, - wolne tempo procesów umysłowych i działania. Dostosowania wymagań edukacyjnych do potrzeb psychofizycznych i edukacyjnych uczniów - zmniejszanie ilości, stopnia trudności i obszerności zadań - dzielenie materiału na mniejsze partie, wyznaczanie czasu na ich opanowanie i odpytywanie - wydłużanie czasu na odpowiedź, przeczytanie lektury - wprowadzanie dodatkowych środków dydaktycznych np. ilustracje, ruchomy alfabet, - odwoływanie się do znanych sytuacji z życia codziennego - formułowanie pytań w formie zdań o prostej konstrukcji powołujących się na ilustrujące przykłady - częste podchodzenie do ucznia w trakcie samodzielnej pracy w celu udzielania dodatkowej pomocy, wyjaśnień - zajęcia w ramach zespołu dydaktyczno wyrównawczego, gdzie szczególnie u młodszych dzieci należy oprócz wyjaśniania bieżących zagadnień programowych usprawniać funkcje poznawcze (procesy intelektualne i percepcyjne). Dla dziecka z inteligencją niższą niż przeciętna niezbędne są dodatkowe zajęcia prowadzone z wykorzystaniem bogatego materiału poglądowego w zakresie opanowania umiejętności czytania i pisania, a w starszych klasach opanowania danej partii materiału. Nie jest ono bowiem w stanie opanować tych umiejętności tylko dzięki pracy na lekcji i samodzielnej nauce własnej w domu - należy zezwolić na dokończenie w domu niektórych prac wykonywanych na lekcjach - dyktanda przeprowadzać indywidualnie w wolniejszym tempie, gdyż dzieci te często nie nadążają za klasą 10

11 - potrzeba większej ilości czasu i powtórzeń na opanowanie materiału. Przygotowała : mgr Dorota Wójcik 11