VAT w transakcjach międzynarodowych

Transkrypt

1 VAT w transakcjach międzynarodowych dr Krzysztof Biernacki Gdynia, 21 października 2014

2 Program Regulacje Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT) Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (WDT) Import Eksport Import usług Eksport usług Procedury szczególne w obrocie międzynarodowym

3 Przepisy prawa UE DYREKTYWA, jest aktem prawa skierowanym do państwa członkowskiego, wymaga implementacji, możliwe jest jej stosowanie bezpośrednie przez podatników, pod warunkiem: Braku implementacji lub jej opóźnienia, bądź implementacja była błędna; Konkretnego określenia praw i obowiązków podatnika. ROZPORZĄDZENIE, obowiązuje bezpośrednio, nie wymaga implementacji;

4 Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem

5 WNT Istota Przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz. Pod warunkiem, że: 1) nabywcą towarów jest: a) podatnik, o którym mowa w art. 15, lub podatnik podatku od wartości dodanej, a nabywane towary mają służyć działalności gospodarczej podatnika, b) osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa powyżej. 2) dokonującym dostawy jest podatnik czynny podatku VAT WYJĄTEK -> Nowe środki transportu

6 WNT Brak transportu na terytorium RP W sformułowaniu, zawartym w art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT "wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju", zwrot terytorium kraju, odnosi się do określenia wewnątrzwspólnotowego nabycia towaru nie zaś do wynagrodzenia. Wewnątrzwspólnotowe nabycie musi nastąpić na terytorium kraju, inaczej mówiąc towar musi być przesłany lub przetransportowany na terytorium Polski. Transport lub wysyłka na terytorium innego państwa członkowskiego nie skutkuje opodatkowaniem wewnątrzwspolnotowego nabycia towaru według ustawy o VAT. Opodatkowanie takiej transakcji nastąpi zaś na terytorium państwa członkowskiego, do którego towar zostanie wysłany lub przetransportowany, na podstawie przepisów regulujących opodatkowanie towarów i usług obowiązujących w tym państwie, z uwzględnieniem w ramach wykładni prowspólnotowej unormowań dyrektywy 2006/112/WE Rady. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Bydgoszczy z , I SA/Bd 763/08

7 WNT Wyłączenia (1) Określone w art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U r. Nr 177, poz. 1054) przemieszczenie towarów, których dostawa na terenie kraju opodatkowana jest stawką 0 % (art. 83 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 10 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług), nie powoduje obowiązku zapłaty podatku, tj. nie jest traktowane gorzej, niż dostawa takich samych towarów na rynku krajowym. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Warszawie z , III SA/Wa 701/08

8 WNT Wyłączenia (2) Uznanie transakcji za wewnątrzwspólnotową wymaga spełnienia warunków określonych w art. 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 177, poz ze zm.). Podatnicy, którzy mają zamiar wykonywać czynności WNT mają obowiązek dokonać rejestracji jako podatnicy VAT UE. Okoliczność, że dana transakcja nie spełnia warunków WNT, nie oznacza, że transakcja ta nie będzie opodatkowana. W takim przypadku podatek rozliczony zostaje na zasadach ogólnych, właściwych dla krajowej dostawy towarów, tj. przez dostawcę towarów. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z , I FSK 817/12

9 WNT Import i WNT W art. 11 ust. 1 ustawy o VAT zastosowano mechanizm, w którym opodatkowaniu w ramach transakcji wewnątrzwspólnotowej podlega samo przemieszczenie towarów, co pozwala na faktyczne opodatkowanie towarów w miejscu ich konsumpcji. Przemieszczenie ma być dokonane przez podatnika podatku od wartości dodanej tzn. przez podatnika, który prowadzi działalność w innym państwie członkowskim, z którego rozpoczyna się transport. Przez dokonanie importu do innego państwa członkowskiego, polski podatnik staje się podatnikiem podatku od wartości dodanej z tytułu importu towarów. Wprawdzie przepis stanowi o przemieszczeniu towarów pozyskanych na terytorium tego innego państwa członkowskiego w ramach prowadzonego przedsiębiorstwa, jednakże powyższą zasadę stosuje się do sytuacji, w której zarejestrowany wyłącznie w Polsce podatnik przemieszcza towary zaimportowane przez siebie do innego państwa członkowskiego. Towary przemieszczane przez podatnika mają mu służyć czynnościom wykonywanym przez niego jako podatnika czyli towar będzie wykorzystany w ramach działalności gospodarczej. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Opolu z , I SA/Op 31/11

10 WNT Rejestracja a treść transakcji 1. W art. 11 ust. 1 ustawy o VAT zastosowano mechanizm, w którym opodatkowaniu w ramach transakcji wewnątrzwspónotowej podlega samo przemieszczenie towarów, co pozwala na faktyczne opodatkowanie towarów w miejscu ich konsumpcji. Przemieszczenie ma być dokonane przez podatnika podatku od wartości dodanej tzn. przez podatnika, który prowadzi działalność w innym państwie członkowskim, z którego rozpoczyna się transport. Przez dokonanie importu do innego państwa członkowskiego, polski podatnik staje się podatnikiem podatku od wartości dodanej z tytułu importu towarów. 2. Wewnątrzwspólnotowe nabycie ma miejsce także wówczas, gdy przemieszczeniu podlegają towary, które uprzednio zostały zaimportowane na terytorium wspólnoty. 3. Powstanie u podatnika nabycia wewnątrzwspólnotowego jest uzależnione od treści dokonanej przez niego czynności oraz od jego statusu jako podatnika tzn. prowadzącego działalność gospodarczą. Rejestracja nie jest natomiast warunkiem wystąpienia u tego podmiotu nabycia wewnątrzwspólnotowego. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z , II FSK 965/08

11 WNT Moment powstania obowiązku podatkowego W wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia, z zastrzeżeniem ust. 8 i 9 oraz art. 20b. W przypadku, o którym mowa w art. 12 ust 2, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą ustania okoliczności, o których mowa w art. 12 ust 1. W przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia nowych środków transportu obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania tych towarów, nie później jednak niż z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej.

12 WNT Prawo do odliczenia Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy, pod warunkiem że podatnik: a) otrzyma fakturę dokumentującą dostawę towarów, stanowiącą u niego wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, w terminie trzech miesięcy od upływu miesiąca, w którym w odniesieniu do nabytych towarów powstał obowiązek podatkowy, b) uwzględni kwotę podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów w deklaracji podatkowej, w której jest on obowiązany rozliczyć ten podatek;

13 WNT Faktura w formie elektronicznej Faktury przesyłane za pośrednictwem poczty elektronicznej w formacie elektronicznym pdf, zaakceptowane, zweryfikowane, wydrukowane i przechowywane w formie papierowej, będą stanowiły faktury otrzymane w rozumieniu art. 86 ust. 10b pkt 2 lit. a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT) stanowiące podstawę do dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, spełniające wymogi nałożone ustawą o VAT. DIS w Poznaniu, Interpretacja indywidualna z ILPP4/443-67/14-5/ISN

14 Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów

15 WDT Czynności związane z przemieszczeniem towaru poza terytorium RP 1. Eksport 2. Wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów 3. Sprzedaż wysyłkowa

16 WDT Miejsce opodatkowania W art. 22 VATU ustawodawca wiążąco ustalił miejsce świadczenia czynności w różnych przypadkach. W przypadku dostawy towarów wysyłanych lub transportowanych przez dokonującego ich dostawy, ich nabywcę lub przez osobę trzecią (tak jak w rozpatrywanej sprawie) miejscem dostawy towarów jest miejsce, w którym towary znajdują się w momencie rozpoczęcia wysyłki lub transportu do nabywcy (ust. 1 pkt 1 tego przepisu). Dotyczy to również sytuacji, gdy towary są wysyłane lub transportowane do nabywcy poza granice kraju. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Warszawie z , I SA/Łd 1174/08

17 WDT Kilka dostaw Jeżeli towar jest przedmiotem dwóch następujących po sobie dostaw między różnymi podatnikami, działającymi w takim charakterze, ale jednocześnie jest przedmiotem tylko jednego transportu wewnątrzwspólnotowego, ustalenie czynności, której należy przypisać ten transportu, tj. pierwszej lub drugiej dostawy - zważywszy, że czynność ta jest wobec tego objęta pojęciem wewnątrzwspólnotowej dostawy w rozumieniu [ ] następuje w świetle całościowej oceny wszystkich okoliczności sprawy w celu ustalenia, która z tych dwóch dostaw spełnia wszystkie przesłanki związane z dostawą wewnątrzwspólnotową. W okolicznościach takich jak rozpatrywane przez sąd krajowy, w którym pierwszy nabywca, który uzyskał prawo do rozporządzania towarem jak właściciel na terytorium państwa członkowskiego pierwszej dostawy, wskazuje na zamiar przetransportowania tego towaru do innego państwa członkowskiego i przedstawia swój numer identyfikacyjny nadany do celów podatku od wartości dodanej przez to ostatnie państwo, transport wspólnotowy powinien zostać przypisany pierwszej dostawie, pod warunkiem, że prawo do rozporządzania towarem jak właściciel zostało przeniesione na drugiego nabywcę w państwie członkowskim przeznaczenia transportu wewnątrzwspólnotowego. Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z , C-430/09

18 WDT Dostawa towaru a usługa Druk na zlecenie czasopism oraz etykiet papierowych może stanowić dostawę towaru, w konsekwencji także wewnątrz wspólnotową dostawę towaru, pod warunkiem, że owe rzeczy (czasopisma, etykiety) wytworzone zostały z materiałów własnych podatnika, a przy tym spełnione zostały dalsze jeszcze przesłanki określone, odpowiednio, przepisami art. 7 ust. 1 oraz art. 13 ustawy z dnia r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 ze zm.). Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z , I FSK 1174/07

19 WDT Dostawa na pokład statku W świetle art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) warunkiem koniecznym realizacji dostawy wewnątrzwspólnotowej jest faktyczne przemieszczenie towaru z terytorium jednego państwa członkowskiego na terytorium innego państwa członkowskiego. Warunku tego nie realizuje samo dostarczenie towaru na pokład statku pływającego pod banderą innego państwa członkowskiego, który znajduje się na wodach wewnętrznych bądź morzu terytorialnym RP, bowiem okoliczność ta nie wyłącza jurysdykcji krajowej zwłaszcza w okolicznościach świadczących, iż towar zostanie wprowadzony do obrotu przed jego dotarciem na terytorium kraju bandery. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z , I FSK 502/10

20 WDT Zakres dokumentacji Dowody, o których mowa w art. 42 ust. 3 i 4 ustawy nie mają charakteru bezwzględnie obligatoryjnych, lecz jedynie dowodów względnie obowiązkowych, co oznacza, że podatnik powinien co do zasady nimi dysponować, lecz w przypadku ich braku lub braku pewnych danych na dokumentach wymaganych tymi przepisami - co czyni je niepełnowartościowymi dowodami w zakresie wykazania dowodzonej okoliczności może ona zostać udowodniona również innymi dowodami, określonymi w art. 42 ust. 11 ustawy. Jednak z uwagi na treść tego przepisu, udowodnienie okoliczności, że towary będące przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone do nabywcy na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju (Polski), może nastąpić "w szczególności" enumeratywnie wymienionymi w tej normie dokumentami oraz - na podstawie art Ordynacji innymi dowodami, mającymi jednak formę dokumentów. Ustawowe określenie w art. 42 ust. 3, 4 i 11 ustawy dowodów, którymi można udowadniać przesłankę określoną w ust. 2 pkt 1 tego artykułu, upoważniającą do stosowania w przypadku WDT stawki 0% podatku, wskazuje jednoznacznie, że katalog ten został zawężony do dowodów mających jedynie formę dokumentów. Oznacza to, że wynikająca z art. 42 ust. 11 ustawy możliwość sięgania na podstawie Ordynacji do otwartego katalogu dowodów jest zawężona do dowodów mających formę dokumentów. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z , I FSK 361/10

21 WDT Weryfikacja kontrahenta Nie można wymagać od podatnika aby do zweryfikowania każdej transakcji wykorzystywał uprawnienie wynikające z art. 97 ust ustawy o VAT i zwracał się do naczelnika urzędu skarbowego o potwierdzenie zidentyfikowania podmiotu na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych w sytuacji w której dostawa wewnątrzwspólnotowa nie jest pierwszą transakcją z określonym kontrahentem ale kolejną z wielu, zawartą w ramach trwającej od dłuższego czasu współpracy, a kontrahent został wcześniej zweryfikowany w trybie określonym w art. 97 ust ustawy o VAT. W takiej sytuacji pomocniczo posłużyć może strona internetowa KE. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z , I FSK 2178/11

22 WDT Oszustwo Artykuły: [ ] ze względu na określenie "wysyłane" użyte w obu tych przepisach należy interpretować w ten sposób, że wewnątrzwspólnotowe nabycie towaru następuje, a zwolnienie od podatku dostawy wewnątrzwspólnotowej znajduje zastosowanie tylko wtedy, gdy prawo do rozporządzania towarem jak właściciel zostało przeniesione na nabywcę i gdy dostawca ustali, że towar ten został wysłany lub przetransportowany do innego państwa członkowskiego i że w wyniku wysyłki lub transportu fizycznie opuścił terytorium państwa członkowskiego dostawy. Artykuł [ ] należy interpretować w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie temu, by właściwe organy państwa członkowskiego dostawy zobowiązały dostawcę, który działał w dobrej wierze i przedstawił dowody wykazujące prima facie przysługiwanie mu prawa do zwolnienia od podatku wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, do późniejszego rozliczenia podatku od wartości dodanej od tych towarów, w przypadku gdy powyższe dowody okazują się fałszywe, lecz jednak uczestnictwo dostawcy w oszustwie podatkowym nie zostało ustalone, o ile dostawca ten przedsięwziął wszelkie racjonalne środki, jakie pozostawały w jego mocy, w celu zagwarantowania, by dokonywana przez niego czynność nie prowadziła do udziału w tego rodzaju oszustwie. Wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z , C-409/04

23 WDT Kradzież 1. Dostawa towarów ma charakter dostawy wewnątrzwspólnotowej i jest opodatkowana według preferencyjnej stawki 0%, jeżeli spełnia kilka warunków. Należy do nich przeniesienie na odbiorcę prawa do "rozporządzania towarem jak właściciel", wywiezienie towarów z Polski, a także dostarczenie ich do nabywcy na terenie innego kraju UE. Ponadto ta ostatnia okoliczność musi być odpowiednio udokumentowana. 2. Okoliczność, że towar został skradziony podczas transportu do odbiorcy z UE, nie wyklucza uznania transakcji za dostawę wewnątrzwspólnotową. Jeżeli strony korzystają z usług zewnętrznego przewoźnika, to dla oceny takiej sytuacji kluczowe znaczenie mają uzgodnienia dotyczące momentu, w którym ryzyko utraty towaru przechodzi na odbiorcę. 3. Zakładając, że strony wybrały reguły INCOTERMS z grupy C (CPT, CIP lub CIF), ryzyko przechodzi w momencie przekazania towaru przewoźnikowi. Należy uznać, że jednocześnie następuje przeniesienie na odbiorcę prawa do rozporządzania towarem "jak właściciel". Jeżeli następnie dojdzie do utraty towarów w wyniku kradzieży, to - dla skorzystania z preferencji dla dostaw wewnątrzwspólnotowych - nie trzeba dowodzić, że towar został fizycznie dostarczony odbiorcy (skądinąd byłoby to niemożliwe). 4. Trzeba jednak wykazać, że - przed kradzieżą - towar opuścił terytorium Polski. Odpowiednim dowodem mogą być np. protokoły policyjne potwierdzające, że do kradzieży doszło za granicą. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Warszawie z , III dr Krzysztof Biernacki SA/Wa 3448/08

24 WDT Moment rozliczenia W świetle obowiązujących od dnia 1 grudnia 2008 r. przepisów art. 42 ust. 12, ust. 12a i ust, 13 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 ze zm.) podatnik podatku od towarów i usług, który dokona wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, lecz nie posiada jeszcze wszystkich wymaganych dowodów potwierdzających dostarczenie towarów do nabywcy, ma obowiązek wykazania dostawy towarów ze stawką krajową w ewidencji i wykazania kwoty podatku w deklaracji podatkowej. Uchwała Składu Siedmiu Sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z , I FPS 4/13

25 Import towarów

26 Import Regulacja Miejsce opodatkowania (art. 26a) Podatnik rozliczający (art. 17 ust 1) Powstanie obowiązku podatkowego (art. 19a ust 9) Podstawa opodatkowania (art. 30b)

27 Import WIT W ramach postępowania dotyczącego poboru należności celnych osoba zainteresowana może sprzeciwić się temu poborowi, przedstawiając tytułem środka dowodowego wiążącą informację taryfową udzieloną w odniesieniu do takich samych towarów w innym państwie członkowskim. Z wiążącej informacji taryfowej (WIT) wynikają prawa jedynie dla osoby, na którą wystawiono tę informację i jedynie w zakresie towarów, które są w niej wskazane. Stąd WIT wydana na rzecz jednego podmiotu nie tworzy prawa dla innego podmiotu. Wiążąca informacja taryfowa z uwagi na jej powszechną dostępność stanowi niewątpliwie komunikat taryfikacyjny dla zainteresowanych podmiotów i jeśli organ uważa, że wyrażone w nich stanowisko jest błędne, to mimo, że formalnie nie jest nią związany, musi działać szczególnie rozważnie, aby nie naruszyć zaufania, jakim z natury rzeczy osoby powinny obdarzać organy administracji z uwagi na regulację art Ordynacji. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z , I GSK 1231/12

28 Import Pierwsze miejsce przeznaczenia W podstawie opodatkowania z tytułu importu towarów należy uwzględniać również koszty dodatkowe, wynikające z transportu do innego (dalszego) miejsca w Polsce, niż pierwsze miejsce przeznaczenia znajdujące się na jej terytorium, jeżeli miejsce to jest znane w momencie dokonywania importu. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 22 lutego 2011r., (sygn. akt. I FSK 53/10)

29 Import Prowizja agenta a wartość celna Jeżeli działalność gospodarcza prowadzona przez skarżącego stanowi import towarów, to działalność zatrudnionego agenta stanowi element składowy tej działalności, wpomagający i kreujący import towarów dokonywany przez przedsiębiorcę. Prowizja uiszczana z tego tytułu agentowi będąc prowizją od zakupu w samej swojej istocie stanowi natomiast element kosztów (nakładów) ponoszonych w związku z dokonywanym importem. Do podstawy opodatkowania w imporcie należy zaliczyć każdą prowizję bez względu na jej rodzaj. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 27 kwietnia 2010r., (sygn. akt. III SA/Wr 732/09)

30 Import Moment odliczenia Zasada ogólna (art. 86 ust 10b pkt 1) Procedura uproszczona (art. 86 ust 10d pkt 1) Decyzja (art. 86 ust 10d pkt 2)

31 Import Pobranie PZC przez agencję celną Spółka uprawniona jest do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z dokumentu celnego (PZC), w rozliczeniu za okres rozliczeniowy (miesiąc), w którym ten dokument otrzymała agencja celna występująca w charakterze przedstawiciela bezpośredniego. Interpretacja DIS w Łodzi z dnia 1 czerwca 2011r. (IPTPP2/443-18/11-4/BM)

32 Import Darowizna Przedsiębiorca, który sprowadził do Polski urządzenia darowane mu przez firmę zagraniczną może odliczyć VAT zapłacony na granicy związany z tą transakcją. Uchwała 7 Sędziów NSA z dnia 27 maja 2002r., (sygn. akt. FPS 4/02)

33 Eksport towarów

34 Eksport Istota Do uznania danej czynności za eksport towarów niezbędne jest wystąpienie wszystkich przesłanek wynikających z art. 2 pkt 8 ustawy o VAT, jakie stanowią nie tylko wywóz towarów z terytorium kraju poza terytorium Wspólnoty i potwierdzenie tego wywozu przez urząd celny określony w przepisach celnych, ale także dokonanie tego wywozu w wykonaniu dostawy towarów przez dostawcę lub na jego rzecz lub przez nabywcę, mającego siedzibę poza terytorium kraju, lub na jego rzecz. Innymi słowy należy ustalić w szczególności, że w ramach eksportu nastąpiło przeniesienie prawa do rozporządzenia towarami jak właściciel, a do tego musi wystąpić druga strona czynności. O takim skutku nie może być więc mowy w przypadku, gdy rzekomy kupujący okaże się podmiotem nieistniejącym, bo nie zostanie odnaleziony, czy też nie potwierdzi transakcji. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z , I FSK 559/12 VAT w transakcjach międzynarodowych

35 Eksport Wywóz przez inny podmiot Nie ma wątpliwości, że nie doszło do eksportu bezpośredniego, skoro wywozu poza obszar Wspólnoty nie dokonywał skarżący, ani też żaden z podmiotów dokonujących wywozu nie działał "na jego rzecz". Towary pochodzące od skarżącego przemieszczane były do składów celnych na Litwie, a następnie prawo do dysponowania nimi przechodziło na rzecz kolejnego podmiotu - firmy czeskiej lub angielskiej, a dopiero te podmioty dokonywały dostaw na rzecz nabywcy poza terytorium Wspólnoty. Opisanego mechanizmu nie można zatem również zakwalifikować jako eksport pośredni, skoro kolejny nabywca dokonujący wywozu towarów poza obszar Wspólnoty nie był kontrahentem skarżącego. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 16 listopada 2011 r. I FSK 846/11

36 Eksport Brak identyfikacji odbiorcy Ponieważ w przypadku braku podmiotu dokonującego zakupu nie może być mowy o dokonaniu transakcji w ramach, której nastąpił wywóz towarów poza terytorium Wspólnoty. Zaistniałe okoliczności nie wypełniają definicji eksportu na gruncie przepisów [ ], co wyklucza możliwość zastosowania stawki 0%. Interpretacja DUS w Rzeszowie z dnia r. Nr II US II 443/84-2/2005)

37 Eksport Zaliczka w przypadku otrzymania zaliczki zastosowanie dla czynności eksportu towarów 0% stawki podatku będzie możliwe, jeśli wywóz towarów nastąpi w terminie 2 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym podatnik otrzymał taką zapłatę. Warunek wywozu będzie spełniony, jeśli podatnik otrzyma dokument potwierdzający wywóz towarów poza terytorium Unii Europejskiej w terminie określonym w art. 41 ust. 6 i 7 ustawy, tj. co do zasady przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym upłynął termin, w jakim miał nastąpić wywóz towarów. Niespełnienie tego warunku spowoduje obowiązek zastosowania stawki właściwej dla danego towaru w kraju. Po otrzymaniu dokumentu potwierdzającego wywóz towaru poza terytorium Unii Europejskiej w terminie późniejszym podatnik będzie mógł dokonać korekty podatku należnego w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym otrzymał ten dokument. Interpretacja DIS w Katowicach z dnia r., nr IBPP4/ /14/EK

38 Eksport Kopia komunikatu IE-599 Organ, mający jakiekolwiek wątpliwości co do treści otrzymanych dokumentów, czy też podejrzeń co do fikcyjności transakcji ma narzędzia służące do weryfikacji uzyskanych od podatnika danych. Tym samym może w łatwy sposób zbadać, czy nadesłany wydruk, kserokopia, czy nadesłany plik jest kopią oryginalnego komunikatu IE599. W tych warunkach nakładanie na podatnika obowiązku niejako "ponownego" potwierdzenia autentyczności wydawanych dokumentów nie znajduje oparcia w treści przepisów ustawy VAT i stoi w sprzeczności z założeniami ECS. Wyrok NSA z dnia r., sygn. akt. I FSK 974/12

39 Eksport Modele rozliczeń Towar został wywieziony i pozostawiony w innym państwie, poza UE; Towar został wywieziony i sprzedaży np. w USA Towar został wywieziony zagranicę UE na targi; Towar zakupiony i sprzedany zagranicą. Towar sprzedaży podmiotowi w UE a wywieziony zagranicę.

40 Import i eksport usług

41

42

43 Usługi Podatnik Rozporządzenie Wykonawcze Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiające środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. L z 2011r. Nr 77/1): Art. 10 "miejscem siedziby działalności gospodarczej podatnika Art. 11 "stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej

44 Usługi Nie - podatnik Rozporządzenie Wykonawcze Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiające środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. L z 2011r. Nr 77/1): Art. 12 stałe miejsce zamieszkania Art. 13 zwykłe miejsce pobytu osoby fizycznej

45 Usługi Weryfikacja kontrahenta Rozporządzenie Wykonawcze Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiające środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. L z 2011r. Nr 77/1): Artykuł 18 Ale również art. 22.

46 Usługi Miejsce świadczenia - wyjątki Wyjątki od ogólnej zasady opodatkowania usług świadczonych na rzecz podatników Usługi związane z nieruchomościami (art. 28e), Usługi transportu pasażerów (art. 28f), Usługi transportu towarów w całości wykonywane na terytorium RP, na rzecz podmiotów spoza UE (art. 28f ust 1a pkt 2), Usługi transportu towarów w całości wykonywane poza UE, na rzecz polskich podatników (art. 28f ust 1 pkt 1) Usługi krótkoterminowego wynajmu środków transportu (art. 28j), Usługi wstępu na imprezy kulturalne, artystyczne, sportowe itp. (art. 28g), Usługi restauracyjne i cateringowe (art. 28i), Usługi niematerialne (art. 28l) Usługi turystyki (art. 28n).

47 Usługi Usługi magazynowania Kompleksowa usługa magazynowania podlega opodatkowaniu w miejscu, w którym nabywca ma swoją siedzibę, jeśli zgodnie z ustaleniami: - np. usługobiorcy nie mają jakiegokolwiek prawa wstępu do tej części nieruchomości, w której byłyby magazynowane ich towary, lub - nieruchomość nie stanowi przedmiotu umowy - nie stanowi centralnego elementu usługi. Czynności składowania i przechowywania towarów nie można kwalifikować jako związanych z nieruchomościami, chyba że usługobiorca ma prawo do dysponowania powierzchnią magazynową. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego siedziba w Poznaniu z , I SA/Po 643/13

48 Usługi Usługi wykonywane na nieruchomości Dezynsekcja i tępienie szkodników Usługi ogrodnicze; Usługi pielęgnacji sadzonek; Usługi monitoringu systemu alarmowego założonego na nieruchomości; Montaż turbin elektrowni wiatrowej.

49 Usługi Transport jako element WDT Spółka uważa, że usługa transportu towarów jest usługą związaną z dostawą towarów na rzecz Kontrahenta Unijnego. Zdaniem Spółki, skoro usługa transportowa jest ściśle związana z transakcją dostawy towarów, usługa transportowa powinna być opodatkowana w sposób analogiczny jak transakcja dostawy towarów na rzecz Kontrahenta Unijnego. Pismo Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 15 grudnia 2009 r. IPPP2/ /09-2/AZ

50 Usługi Paliwo i odszkodowanie (1) Z treści wniosku wynika, że Spółka świadczy usługi transportowe na terytorium krajów unijnych na rzecz holenderskiej firmy spedycyjno-transportowej. Firma holenderska udostępnia Spółce paliwową kartę płatniczą umożliwiającą bezgotówkową zapłatę za zakup paliwa. Paliwo jest nabywane w różnych krajach unijnych i służy wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej, tj. do świadczenia usług transportowych, podlega zużyciu w trakcie eksploatacji i nie jest dalej odsprzedawane. W ramach współpracy z ww. firmą, Spółka świadczyła usługę transportową na terenie Unii Europejskiej, w trakcie której zaginęła jedna paleta towaru, co spowodowało powstanie szkody w transporcie. Kontrahent holenderski został obciążony za powstałą szkodę przez firmę, do której należał przewożony towar, a następnie refakturował koszt na Spółkę, wystawiając fakturę z 0% stawką VAT. Spółka otrzymała również od holenderskiej firmy, na rzecz której świadczy usługi transportowe, faktury obciążające ją wystawionymi na terytorium Unii Europejskiej na pracowników Spółki mandatami karnymi za przekroczenie prędkości oraz VAT w transakcjach międzynarodowych nieprawidłowości związane z tachografem.

51 Usługi Paliwo i odszkodowanie (2) Analiza okoliczności faktycznych sprawy w kontekście obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa pozwala stwierdzić, że nabycie paliwa na terytorium krajów Unii Europejskiej nie rodzi dla Spółki obowiązku rozliczenia na terytorium Polski importu usług (paliwo jest towarem). W sytuacji gdy nabywane przez Spółkę paliwo w momencie dostawy znajduje się poza terytorium kraju, skoro towar nie jest wysyłany ani transportowany (zakładając, że zostaje on zużyty do napędu samochodu), miejscem opodatkowania tej transakcji - zgodnie z art. 22 ust. 1 pkt 3 ustawy - jest terytorium kraju, w którym towar znajduje się w momencie dostawy. Brak jest również podstaw do twierdzenia, że wpłaty, których dokonuje Spółka na rzecz kontrahenta holenderskiego w wysokości odpowiadającej kosztom zagubionego towaru i wystawionym na pracowników Spółki mandatów karnych stanowiące w pierwszym przypadku odszkodowanie, a w drugim zwrot kosztów stanowiłyby ekwiwalent za świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy. Tym samym Spółka nie jest zobowiązania do rozpoznania importu usług w rozumieniu art. 2 pkt 9 w związku z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od towarów i usług. Interpretacja DIS w Bydgoszczy dnia , nr drzkrzysztof Biernacki ITPP2/443-31/14/AK

52 Usługi Prowizja (1) Z treści złożonego wniosku wynika, że Wnioskodawca (czynny podatnik podatku od towarów i usług) dokonuje sprzedaży swoich wyrobów na rzeczy sieci handlowej. Sieć ta jest odbiorcą towarów i wystawionych faktur, natomiast należności za te wyroby uiszcza Płatnik. Jego stałe miejsce prowadzenia działalności oraz siedziba znajdują się w S... Płatnik nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju. Przelew należności na konto bankowe Wnioskodawcy pomniejszany jest automatycznie przez Płatnika o należne jemu wynagrodzenie (procentowe). Gwarantuje to Wnioskodawcy 100% płatności jego należności oraz dostęp do specyfikacji płatności. Na poczet łącznego potrącenia dokonywanego w skali miesiąca, Wnioskodawca otrzymuje od Płatnika zestawienie dokonanych czynności. Widnieje na nim: data i numer specyfikacji płatności, podstawa do kalkulacji opłat, wynagrodzenie, sumy opłat - z dopiskiem zgodnie z art. 196 Dyrektywy Rady 2006/10/WE podatek VAT rozlicza nabywca.

53 Usługi Prowizja (2) Biorąc pod uwagę przedstawiony we wniosku stan faktyczny oraz powołane regulacje z zakresu podatku od towarów i usług potwierdzić należy pogląd Wnioskodawcy, że nabycie od podmiotu z kraju trzeciego (Szwajcarii) usługi, o której mowa we wniosku, wiąże się z obowiązkiem rozliczenia tzw. importu usług (art. 17 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 2 pkt 9 ustawy). Spełnione zostały bowiem wszystkie przesłanki podmiotowe i przedmiotowe znamionujące ten rodzaj czynności opodatkowanej. Jeżeli zatem Wnioskodawca stosuje rozliczenie miesięczne (deklaracja VAT-7 wersja 14), to w związku rozpoznaniem importu ww. usługi winien wypełniać: po stronie podatku należnego - tylko poz. 27 i 28 (i nie wypełniać pozycji 29 i 30 skoro świadczący usługę nie jest podatnikiem podatku od wartości dodanej z innego kraju członkowskiego Unii Europejskiej, ale jest podmiotem z kraju trzeciego); po stronie podatku naliczonego - tylko poz. 41 i 42. Interpretacja DIS w Bydgoszczy z dnia , nr ITPP3/ /13/MD

54 Transakcje trójstronne i łacuchowe

55 Transakcje szczególne Transakcja trójstronna - konstrukcja Firma A (Polska) Firma B (Niemcy) Firma C (Czechy)

56 Transakcje szczególne Gestia transportowa Gdy transportu towarów dokonuje ich ostateczny nabywca, jednakże działając na rzecz pierwszego i/lub drugiego w kolejności uczestnika transakcji trójstronnej w oparciu o zawarte porozumienie/umowę, stwierdzić należy, że dyspozycja art. 135 ust. 1 pkt 2 lit. b ustawy została wypełniona, a przedmiotowa transakcja może zostać rozliczona według procedury uproszczonej w wewnątrzwspólnotowej transakcji trójstronnej, pod warunkiem spełnienia pozostałych przesłanek, wynikających z powołanych w niniejszej interpretacji przepisów ustawy. Interpretacja DIS w Bydgoszczy z dnia , nr ITPP3/ /14/AT

57 Transakcje szczególne Transakcja łańcuchowa Tzw. Dostawa nieruchoma (art. 22 ust 3) Tzw. Dostawa ruchoma (art. 22 ust 1) W transakcjach łańcuchowych należy określić, która dostawa jest ruchoma, a która nieruchoma

58 DZIĘKUJĘ dr Krzysztof Biernacki Gdynia, 21 października 2014