Eugeniusz Józef Kucharz CHOROBY RZADKIE CHOROBA WYWOŁANA PRZEZ KRYSZTAŁY DWUWODNEGO PIROFOSFORANU WAPNIOWEGO

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Eugeniusz Józef Kucharz CHOROBY RZADKIE CHOROBA WYWOŁANA PRZEZ KRYSZTAŁY DWUWODNEGO PIROFOSFORANU WAPNIOWEGO"

Magdalena Kozieł
5 lat temu
Przeglądów:

1 Eugeniusz Józef Kucharz CHOROBY RZADKIE CHOROBA WYWOŁANA PRZEZ KRYSZTAŁY DWUWODNEGO PIROFOSFORANU WAPNIOWEGO Wrocław 2014

2 Choroba wywołana przez kryształy dwuwodnego pirofosforanu wapniowego Nazewnictwo: - chondrokalcynoza (chondrocalcinosis) morfologiczne określony stan wapnienia chrząstki w obrębie stawu - Artropatia pirofosforanowa (pyrophosphate arthropathy) uszkodzenia stawów wywołane przez odkładania kryształów dwuwodnego pirofosforanu wapniowego - Dna rzekowa (pseudogout) zespół kliniczny objawów i zmian o charakterze ostrego zapalenia błony maziowej stawu wywołany przez kryształy dwuwodnego pirofosforanu wapniowego

3 Choroba wywołana przez kryształy dwuwodnego pirofosforanu wapniowego Choroba wywołana przez kryształy dwuwodnego pirofosforanu wapniowego (CPPDDD) to zespół objawów i zmian związanych z odkładaniem kryształów dwuwodnego pirofosforanu wapniowego (CPPD). Postacie kliniczne: - Bezobjawowa - Ostre zapalenia błony maziowej - Przewlekła artropatia wywołana przez CPPD

4 Choroba wywołana przez kryształy dwuwodnego pirofosforanu wapniowego Zwapnienia chrząstek opisywano już w XIX wieku Termin chondrokalcynoza został wprowadzony przez reumatologów slopwackich z Pisztan: Dušana Žitňana i Štefana Sitája w 1958 r. Ich praca ogłoszona w czasopiśmie Bratislavske lekarske listy podobnie została zapomniana a choroba odkryta ponownie przez Daniela J. McCarthy ego jr. w 1962 r.

5 Choroba wywołana przez kryształy dwuwodnego pirofosforanu wapniowego Daniel McCarty jr. pracował Medical College of Wisconsin w Milwaukee i tam stworzył słynną szkołę badania krystalopatii. Jego prace kontynuują uczniowie pod kierunkiem Ann Rosenthal. Razem z Lee Holanderem wykazał występowanie kryształów CPPD i ich rolę w indukcji zapalenia. Wyjaśnił mechanizm wywoływania zapalenia przez CPPD

6 Fizjopatologia Tworzenie kryształów CPPD Działanie kryształów CPPD

7 Choroba wywołana przez kryształy dwuwodnego pirofosforanu wapniowego Kryształy CPPD tworzą się prawie wyłącznie w strukturach stawowych w pobliżu powierzchni chondrocytów Tworzeniu kryształów sprzyjają zmiany w kolagenie i substancji pozakomórkowej Zwiększenie aktywności ekto-enzymu: Pirofosfohydrolazy trójfosforanów nukleotydów (NTPPH) hydrolizującej ATP

8 Choroba wywołana przez kryształy dwuwodnego pirofosforanu wapniowego

9 Choroba wywołana przez kryształy dwuwodnego pirofosforanu wapniowego Aktywność ANK białka transmembranowego odpowiedzialnego za transport PPi z komórki na zewnątrz Zmniejszenie aktywności pirofosfatazy, enzymu rozkładającego tzw. debris pozakomórkowy

10 Choroba wywołana przez kryształy dwuwodnego pirofosforanu wapniowego Kryształy CPPD: - Indukcja proto-onkogenów - Pobudzenie mitozy - Aktywacja metoloproteinaz - Zwiększenie wydzielania interleukiny 8 - Aktywacja granulocytów obojętnochłonnych - Zahamowanie apoptozy neutrofilii - Wiązanie do Toll-like receptorów

11 Choroba wywołana przez kryształy dwuwodnego pirofosforanu wapniowego Indukcja proto-onkogenów Pobudzenie mitozy Stwierdzone in vitro w hodowli fibroblastów, może odpowiadać za rozwój choroby zwyrodnieniowej Aktywacja metoloproteinaz Endocytoza kryształów powoduje uwolnienie metaloproteinaz z fibroblastów i chondrocytów in vitro

12 Choroba wywołana przez kryształy dwuwodnego pirofosforanu wapniowego Zwiększenie wydzielania interleukiny-8 IL-8 jest silnym chemoatraktantem dla granulocytów obojętnochłonnych Aktywacja granulocytów obojętnochłonnych Zahamowanie apoptozy neutrofilii Uwalnianie rodników tlenowych Udział w rozwoju zapalenia

13 Choroba wywołana przez kryształy dwuwodnego pirofosforanu wapniowego Wiązanie do Toll-like receptorów Receptory Toll-like rozpoznają antygeny bakteryjne i odgrywają role w odporności naturalnej Wiązanie do Toll-like receptorów zapoczątkowuje zapalenie

14 Obraz kliniczny Typ A: Pseudogout Dna rzekoma Typ B: Pseudorheumatoid arthritis PseudoRZS Typ C: Pseudoosteoarthrosis Przypomina OA Typ D: Asymptomatic Bezobjawowy Typ E: Pseudoneuropathic joints Przypomina stawy Charcota

15 Choroba wywołana przez kryształy dwuwodnego pirofosforanu wapniowego Czynniki ryzyka CPPDDD Wiek Występowanie choroby zwyrodnieniowej stawów Urazy stawów, mogą być nieznaczne, ale powtarzające się Metaboliczne zaburzenia - Hyperparatyroidyzm - Hypofosfatazemia Postacie dziedziczne, przekazywane autosomalnie

16 Kryteria diagnostyczne I. Wykrycie (badanie płynu stawowego, biopsja, radiologiczne badanie) II. III. Identyfikacja kryształów A. Ostre zapalenie stawu kolanowego lub innego dużego stawu bez hiperurykemii B. Różne formy przewlekłego zapalenia stawów

17 Definite: I or II Kryteria diagnostyczne Probably: X-ray fingerprints Possible: Criteria III should alert the clinician to the possibility of CPPD deposition.

19 Leczenie - Aspiracja stawu - Niesteroidowe leki przeciwzapalne - Unieruchomienie - Niektórzy autorzy sugerują stosowanie kolchicyny analogicznie jak w dnie moczanowej

21 Badania genetyczne dotyczyły dwóch postaci choroby - o wczesnym początku klinicznym (20-30 lat) - o późnym początku (60-70 lat) W obu postaciach występowało nasilenie zmian zapalnych (dna rzekoma) i chondrokalcynoza

22 Wykazano korelację występowania niektórych pojedynczych mutacji z występowanie CPPDDD

23 Jeden z najczęstszych defektów białek transportowych

29 Ogólna częstość występowania 1,1%

32 Choroba wywołana przez kryształy dwuwodnego pirofosforanu wapniowego Rekomendacje diagnostyczno-terapeutyczne EULAR ogłoszono w 2011 r. Ogólna refleksja: - pamiętać o takiej chorobie - może wikłać chorobę zwyrodnieniową stawów - leczenie objawowe, zbliżone do leczenia dny moczanowej - Prawdopodobnie istotna rola defektów genetycznych

33 Dziękując za uwagę życzę, aby stawy Państwa chorych wyglądały przykładowo tak: Dziękując za uwagę życzę, aby stawy Państwa chorych wyglądały przykładowo tak:

Podobne dokumenty

Dieta może być stosowana również przez osoby chorujące na nadciśnienie tętnicze, zmagające się z hiperlipidemią, nadwagą oraz otyłością.

Dieta może być stosowana również przez osoby chorujące na nadciśnienie tętnicze, zmagające się z hiperlipidemią, nadwagą oraz otyłością. Jadłospis 14-dniowy Anna Piekarczyk Dieta nie jest dietą indywidualną