JAK DZIAŁA WĄTROBA? Wątroba spełnia cztery funkcje. Najczęstsze przyczyny chorób wątroby. Objawy towarzyszące chorobom wątroby

Transkrypt

1

2 SPIS TREŚCI

3 JAK DZIAŁA WĄTROBA? Wątroba spełnia cztery funkcje Wątroba jest największym narządem wewnętrznym naszego organizmu. Wątroba jest kluczowym organem regulującym nasz metabolizm (każda substancja z przewodu pokarmowego przechodzi przez wątrobę!) Najczęstsze przyczyny chorób wątroby Objawy towarzyszące chorobom wątroby wątroba Produkuje żółć niezbędną do trawienia tłuszczu w przewodzie pokarmowym. Produkuje białka osocza, w tym, czynniki krzepnięcia krwi. Wytwarza cholesterol i lipidy osocza. Reguluje poziom glukozy we krwi (razem z trzustką). Neutralizuje toksyny Magazynuje cukier, enzymy, witaminy, tłuszcz Powrót Rodzaje uszkodzeń wątroby

4 RODZAJE USZKODZEŃ WĄTROBY zdrowa wątroba Regeneracja wątroby Wątroba ma bardzo duże zdolności regeneracyjne. Po chirurgicznym usunięciu nawet dużego fragmentu wątroby narząd regeneruje się i odtwarza. Jednak zbyt duże i powtarzające się uszkodzenia (przyczyną mogą być substancje hepatotoksyczne lub wirusy) prowadzą do zaburzeń w regeneracji, w wyniku czego zostaje zniszczona architektura narządu, dochodzi do zwłóknienia tkanki i marskości wątroby. Powikłania chorób wątroby: Encefalopatia wątrobowa Obrzęki Rak wątroby Krwotok z przełyku Jak działa wątroba? Jakie badania wykonuje się w chorobach wątroby?

5 JAKIE BADANIA WYKONUJE SIĘ W CHOROBACH WĄTROBY? Badanie lekarskie lekarz badając brzuch może stwierdzić, czy wątroba jest prawidłowej wielkości, jej bolesność i twardość. Wywiad lekarski można stwierdzić narażenie na wirusy zapalenia wątroby, zabiegi chirurgiczne, przewlekłe przyjmowanie leków, występowanie chorób wątroby w rodzinie. Badania laboratoryjne krwi oznacza się poziom enzymów co pozwala na ocenę stopnia i rodzaju uszkodzenia wątroby. USG pozwala ocenić wielkość i strukturę wątroby i ewentualną obecność płynu w jamie brzusznej. Tomografia lub rezonans magnetyczny w wybranych przypadkach zachodzi konieczność wykonania tych badań. Biopsja pobiera się mały fragment wątroby do badania pod mikroskopem. Rodzaje uszkodzeń wątroby Laboratoryjne wskaźniki zdrowia wątroby

6 LABORATORYJNE WSKAŹNIKI ZDROWIA WĄTROBY PARAMETR WARTOŚCI PRAWIDŁOWE MOŻLIWE WĄTROBOWE PRZYCZYNY NIEPRAWIDŁOWYCH WARTOŚCI ALAT (Aminotransferaza alaninowa) inaczej AIAT, GPT, ALT AspAT (Aminotransferaza asparaginianowa) inaczej GOT, Bilirubina ALP (Fosfataza alkaliczna inaczej zasadowa) inaczej FA, Falk, FAL Kobiety: 5-40 U/I Mężczyźni: 19 U/l Kobiety: 5-40 U/I Mężczyźni: 19 U/l Bilirubina całkowita: 5,1-20,05 µmol/l (0,3-1,2 mg/dl) Bilirubina sprzężona: 1,7-6,8 µmol/l (0,1-0,4 mg/dl) Bilirubina niesprzężona: 3,4-13,7 µmol (0,2-0,8 mg/dl) Dorośli: U/l Noworodki: U/I Dzieci: U/I(j.m /l) Wartości wyższe mogą świadczyć o uszkodzeniu wątroby np. w przebiegu ostrego zapalenia wątroby wywołanego wirusem. Wyższy poziom tego enzymu może sugerować ostre lub przewlekłe zapalenie wątroby. Podwyższony poziom bilirubiny we krwi jest odpowiedzialny za żółtaczkę (zażółcenie skóry i gałek ocznych). Podwyższony poziom może świadczyć o uszkodzeniu czynności wątroby i/ lub dróg żółciowych. Podniesiony wskaźnik występuje w wielu chorobach wątroby i dróg żółciowych (np. ostre i przewlekłe zapalenie wątroby, zapalenie dróg żółciowych. Pojedyncza nieprawidłowość nie musi świadczyć o chorobie wątroby. Jeżeli stwierdzasz u siebie wynik odbiegający od normy wcale nie musi to oznaczać choroby wątroby. Właściwej oceny może dokonać jedynie lekarz, który uwzględni wszystkie informacje niezbędne do postawienia ostatecznej diagnozy. GGTP (Gammaglutamylotranspeptydaza) inaczej GGT 5-55 U/l Wskaźnik spożywania alkoholu - podwyższone stężenie tego enzymu może świadczyć o nadużywaniu alkoholu. bądź niedrożności dróg żółciowych. ChE (cholinesteraza) U/l Zmniejszenie poziomu enzymu obserwuje się przy ciężkim uszkodzeniu wątroby np. na skutek zatruć. Podwyższony poziom może być wynikiem stłuszczenia wątroby. LDH (dehydrogenaza mleczanowa) inaczej LD U/l Enzym niespecyficzny dla wątroby - występuje w komórkach całego organizmu. Zwiększone stężenie może być spowodowane np. wirusowym zapaleniem wątroby. HBs antygen wynik ujemny Wynik dodatni świadczy o wirusowym zapaleniu wątroby typu B. HCV przeciwciała Białko całkowite (B.c., T.p.) wynik ujemny g/l (6,0-8,0 g/dl) W tym: 55-65% albumin 3-5% alfa1-globulin 7-10% alfa2-globulin 9-13% beta-globulin 14-20% gamma-globulin Dodatni wynik może świadczyć o wirusowym zapaleniu wątroby typu C Wartości podwyższone mogą być spowodowane przez wzmożone wytwarzanie białek fizjologicznych np. w przebiegu marskości wątroby i przewlekłych stanów zapalnych. Wartości obniżone mogą być spowodowane przez niedostateczna synteza białka (stany dużego stopnia uszkodzenia miąższu wątroby. Jakie badania wykonuje się w chorobach wątroby?