Zarządzanie ryzykiem w tworzeniu wartości na przykładzie przedsiębiorstwa z branży 29. Sporządziła: A. Maciejowska

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Zarządzanie ryzykiem w tworzeniu wartości na przykładzie przedsiębiorstwa z branży 29. Sporządziła: A. Maciejowska"

Iwona Walczak
8 lat temu
Przeglądów:

1 Zarządzanie ryzykiem w tworzeniu wartości na przykładzie przedsiębiorstwa z branży 29 Sporządziła: A. Maciejowska

2 1.Wstęp Każde przedsiębiorstwo musi zmagać się z ryzykiem, nawet jeśli nie do końca jest tego świadome. Nawet najmniejsze spółki muszą liczyć się z ryzykiem finansowym czy operacyjnym. Nieobce jest tam również ryzyko wystąpienia klęski żywiołowej. Na swój sposób każde z przedsiębiorstw stara się optymalizować ryzyko opracowując metodę zarządzania tym ryzykiem. Omawiane przedsiębiorstwo jest producentem podzespołów do samochodów (branża 29). Jest to produkcja głównie eksportowa, a co za tym idzie przedsiębiorstwo narażone jest w dużej mierze na ryzyko walutowe. Ryzyko to jest bezpośrednio powiązane z : Przepływem finansowym powiązanym z danymi kontraktami Różnicą terminu płatności a zawarcie kontraktu W jakiej pozycji jest waluta przedsiębiorstwa Zmianami kursów walut Istnieje kilka sposobów na minimalizację strat wynikających z ryzyka walutowego. Jednym z nich jest transfer ryzyka na inny podmiot polegający na zawieraniu opcji na walutę lub kontrakt terminowy. Pozwala ono w razie nieprzychylnego kursu waluty na zmniejszaniu straty wynikającej z kontraktu poprzez dochód z realizacji opcji lub kontraktu terminowego. Podmiot może zająć odpowiednie pozycje w opcjach PUT i kontraktach. Mniejsze straty wynikające z dobrego zarządzania ryzykiem powiększają realny zysk właścicieli, a co za tym idzie wartość przedsiębiorstwa. 2. Minimalizacja ryzyka poprzez opcję PUT Opcja PUT jest to opcja sprzedaży danego instrumentu bazowego. W naszym przypadku jest to waluta. Należy zająć pozycję długą w opcji. Aby przedstawić schemat działania danego zabezpieczenia, posłużę się przykładem: Przedsiębiorstwo zawarło kontrakt na sprzedaż wyrobów na kwotę euro. Data realizacji transakcji przypada za 3 miesiące. Dziś kurs sprzedaży euro to 4,00 złote. Zatem w dniu dzisiejszym transakcja jest warta: x 4,00 = zł Jednakże kurs waluty może zmienić się dość znacząco przez kolejne 3 miesiące. Co stanie się, jeśli euro stanie się droższe lub tańsze?

3 Jeśli kurs EUR/PLN wzrośnie do 4,10 zł, wtedy nasza transakcja będzie warta: x 4,10 = zł. Widać zatem, że wzrost kursu jest zjawiskiem pożądanym, ponieważ na zmianie przedsiębiorstwo zarobi zł. Sytuacja jednak zmienia się, gdy kurs euro obniży się. Zakładając, że kurs EUR/PLN spadnie do 3,95 zł sytuacja kontraktu prezentuje się następująco: x 3,95 = zł W tej sytuacji przedsiębiorstwo traci zł. Aby zrekompensować stratę, przedsiębiorstwo powinno zakupić opcję PUT na euro, która daje mu możliwość sprzedaży euro w cenie 4,05. Premia, jaką przedsiębiorstwo musi zapłacić to euro. Profil wypłaty kształtuje się następująco: Schemat 1. Źródło:opracowanie własne Możliwe są trzy scenariusze zdarzeń. Pierwszy z nich zakłada, ze kurs wzrośnie (co jest sytuacją pożądaną) do 4,05. Z wyliczeń powyżej wynika, że z samej różnicy kursu

4 przedsiębiorstwo zarobi zł. Opcji nie zrealizuje, więc straci również premię euro ( 5.000x4,05=20250zł), czyli łącznie zarobi zł. Drugi scenariusz zakłada, że kurs euro wzrośnie do 4,04. W tym przypadku zarobek na zmianie kursu to zł ( x4.04= zł). Opcji również nie zrealizujemy, więc premia to 5.000x4,04=20.200zł. Przedsiębiorstwo jest więc stratne tylko 200zł. Ostatni scenariusz to spadek kursu do 3,95. w takim przypadku zysk przedsiębiorstwa to (4.05-3,95)x =50,000zł. Wynika to z tego, że gdyby przedsiębiorstwo kupiło euro po 3,95, otrzymałoby zł. Kupił je jednak po 4,05 czyli ma zł. Wynika z tego, że z niekorzystnej sytuacji przedsiębiorstwo i tak generuje zysk z transakcji. 3. Minimalizacja ryzyka poprzez kontrakt terminowy forward. Innym sposobem zmniejszenia ryzyka walutowego jest zakup kontraktu terminowego. W porównaniu do opcji jest to jednak zobowiązanie, którego przedsiębiorstwo musi dotrzymać. W takim wypadku ewentualny wzrost kursu waluty jest kosztem minimalizacji ryzyka. Sytuację tę można zobrazować na przykładzie. Przedsiębiorstwo zawarło kontrakt taki, jak w poprzednim przypadku. Chce jednak zabezpieczyć się przed ryzykiem poprzez kontrakt terminowy na euro po kursie EUR/PLN=4,05. Profil wypłaty kształtuje się następująco: Schemat 2. Źródło:opracowanie własne

5 Również w tym przypadku można wyodrębnić trzy scenariusze wydarzeń. Pierwszą możliwością jest spadek kursu EUR/PLN do 3,95. W normalnych warunkach przedsiębiorstwo wymieniłoby euro na zł. Zawarło jednak kontrakt terminowy, który upoważnia je do wymiany po kursie EUR/PLN=4,05. Otrzymuje zatem zł. Jak widać, jest to różnica zł na korzyść przedsiębiorstwa. Drugą możliwością jest wzrost kursu do 4,05. W tej sytuacji przedsiębiorstwo nic nie zyskuje ani nie traci z perspektywy kontraktu. Kurs jest jednak wyższy niż w dniu zawarcia transakcji, więc przedsiębiorstwo zyskuje dodatkowe zł. Ostatnią możliwością jest wzrost kursu ponad 4,05. Jako przykład do analizy posłuży kurs 4,10. Gdyby przedsiębiorstwo nie zawarło kontraktu, euro zostałoby wymienione na zł. Kontrakt jednak zobowiązuje je do wymiany po kursie 4,05. Zysk jest wtedy równy zł, a ceną za minimalizację ryzyka jest zł. 4. Podsumowanie Ryzyko związane z kursem walutowym dotyka każde przedsiębiorstwo, które ma do czynienia z importem lub eksportem. Możliwości zarządzania tym ryzykiem jest wiele, jednymi z nich są opcje lub kontrakty terminowe. Oba zabezpieczenia mają swoją cenę, lecz skutecznie można przerzucić część ryzyka na drugie strony kontraktów. Są one opłacalne, ponieważ można nimi zarówno generować zyski, jak i minimalizować straty. Oczywiście, może pojawić się również problem ze znalezieniem odpowiednich kontraktów terminowych lub opcji, czy też ze zwiększeniem obciążeń podatkowych, jednakże odpowiednio zarządzane są to transakcje opłacalne, a często dodatkowo zyskowne.

6 Bibliografia: Mielus P., Instrumenty zabezpieczające przed ryzykiem w warunkach kryzysu. Ryzyko kursowe i opcje walutowe, Departament Instytucji Finansowych i Produktów Bankowości Inwestycyjnej PKO BP, Warszawa Jajuga K., Instrumenty pochodne, Komisja Nadzoru Finansowego, Warszawa 2009

Podobne dokumenty

ZARZĄDZANIE RYZYKIEM PRZEDSIĘBIORSTWA NA PRZYKŁADZIE PRZEDSIĘBIORSTW Z BRANŻY ODZIEŻOWEJ. Working paper JEL Classification: A10

Dawid Chmielewski Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Marcin Gawron Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu ZARZĄDZANIE RYZYKIEM PRZEDSIĘBIORSTWA NA PRZYKŁADZIE PRZEDSIĘBIORSTW Z BRANŻY ODZIEŻOWEJ Working