Hauptfunktionen der Unternehmensbewertung Funkcje główne wyceny przedsiębiorstwa Main Functions of Business Valuation

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Hauptfunktionen der Unternehmensbewertung Funkcje główne wyceny przedsiębiorstwa Main Functions of Business Valuation"

Transkrypt

1 Folie Hauptfunktionen der Unternehmensbewertung Funkcje główne wyceny przedsiębiorstwa Main Functions of Business Valuation Univ.- Emeritus am Lehrstuhl für Allgemeine Betriebswirtschaftslehre und Betriebliche Finanzwirtschaft, insbesondere Unternehmensbewertung der Ernst-Moritz-Arndt-Universität Greifswald Vortrag auf der 4. Internationalen Konferenz Zarządzanie Finansami/Financial Management vom 7. bis 9. April 203 in Kołobrzeg

2 Gliederung/Spis treści I. Persönliche Vorbemerkungen/Uwagi wstępne II. Wert und Preis sowie Grundfragen der Bewertung/ Wartość i cena oraz podstawy wyceny III. Überblick über die Hauptfunktionen und ihre Wertarten/ Przegląd głównych funkcji i rodzajów ich wartości IV. Entscheidungswert/Wartość decyzyjna V. Argumentationswert/Wartość argumentacyjna: Zukunftserfolgswertverfahren versus DCF Equity-Verfahren/ Model wartości przyszłego wyniku versus procedura Equity VI. Zahlenbeispiel: Argumentationsspielraum beim Kapitalisierungszinsfuß r j des UW j FE / Przykład liczbowy: Przestrzeń argumentacyjna przy stopie procentowej r j dla UW j FE Folie 2

3 Folie 3 Wert und Preis als zu unterscheidende Kategorien!/ Wartość i cena jako rozróżnialne kategorie Wert/Wartość Preis/wartość wymienna, cena rynkowa Wert und Preis sind streng zu unterscheiden!/wartość i cena są rozróżniane ściśle! Der Wert ist eine subjektive Kategorie und keine objektiv feststellbare Eigenschaft des Bewertungsobjekts (obiekt wyceny)./ Wartość jest kategorią subiektywną, a więc nie jest cechą którą można obiektywnie przypisać danemu przedmiotowi wyceny (obiekt wyceny) Ohne konkreten ausch zwischen (wenigstens) zwei konkreten auschpartnern (Konfliktparteien) gibt es keinen auschwert (Preis)!/Bez konkretnej wymiany pomiędzy (co najmniej) dwoma konkretnymi partnerami wymiany (stronami konfliktu) nie ma wartosci wymiany (ceny)! Die von den Konfliktparteien fixierten auschbedingungen stellen den Preis dar, so daß auch der Preis stets einen Bezug zu handelnden Subjekten aufweist./ Uzgodnione przez strony konfliktu warunki wymiany stanowią cenę. ak więc cena oddaje stale stosunek pomiędzy wymienianymi przedmiotami. Im einfachsten Fall kann der Preis ein Mengenverhältnis von Güter (stosunek ilościowy dóbr) oder ein vereinbartes Geldäquivalent sein. Mit Bezug auf ganze Unternehmungen ist der Preis meist ein komplexer mehrdimensionaler Eingungswert (złożona wartość wspólna) im Sinne eines Vertrags, der alle Bedingungen umfaßt, zu denen die Änderung der Eigentumsverhältnisse vorgenommen werden soll./ W najprostszym wypadku cena oddaje stosunek ilościowy dóbr lub uzgodniony ekwiwalent pieniężny. W odniesieniu do całych przedsiębiorstw cena jest na- jczęściej złożoną, wielowymiarową wartością wspólną w sensie porozumienia ujmujacego wszystkie warunki, przy których ma dojść do zmiany stosunków własnościowych.

4 Folie 4 Grundfragen der Bewertung/Podstawy wyceny Wert wovon/wartość czego? Wert für wen/wartość dla kogo? Wert wozu/wartość na co? Frage nach dem Bewertungsobjekt (Pytanie o obiekt wyceny): Die Antwort verlangt nach einer Abgrenzung des Bewertungsobjekts unter Berücksichtigung der Charakteristika der Konfliksituation, in der die Bewertung erfolgt./ Odpowiedź wymaga wydzielenia obiektu wyceny przy uwzględnieniu charakterystyki sytuacji konfliktowej, w której ma miejsce wycena. Frage nach dem Bewertungssubjekt (Pytanie o podmiot wyceny): Die Antwort verlangt nach Aussagen zu dessen Handlungsmöglichkeiten und zur erwarteten Nutzenstiftung für das Bewertungssubjekt./ Odpowiedź wymaga ustalenia jego możliwości działania i oczekiwanych korzyści dla podmiotu wyceny. Frage nach dem Bewertungszweck (Pytanie o zadanie wyceny): Die Antwort verlangt nach der Konkretisierung der Aufgabenstellung unter Berücksichtigung des konkreten Bewertungsanlasses./ Odpowiedź wymaga skonkretyzowania postawionego problemu przy uwzględnieniu powodu wyceny.

5 Ausprägungen der Bewertungssituation in den Hauptfunktionen/ Postacie sytuacji wyceny funkcji głównych Folie 5 typ kupno/sprzedaż yp des Kaufs/Verkaufs yp typ der fuzja/podział Fusion/Spaltung jednowymiarowe eindimensional rodzaj Art der zmiany Eigentumsänderung własności niepołączone disjungiert (niepowiązane) (unverbunden) wielowymiarowe mehrdimensional stopień złożoności Grad der Komplexität Ausprägungen der Bewertungssituationen der Hauptfunktionen postacie sytuacji wyceny funkcji głównych Grad der Dominanz stopień dominacji stopień powiązania Grad der Verbundenheit połączone jungiert (powiązane) (verbunden) niezdominowane nicht dominiert zdominowane dominiert Żródło: Matschke/Brösel (20), S. 47.

6 Folie 6 Klassifikation verbundener Konfliktsituationen/ Klasyfikacja połączonych sytuacji konfliktowych. sytuacja konfliktowa typ kupno typ sprzedaż typ fuzja typ podział typ kupno typ kupno-kupno typ sprzedaż-kupno typ fuzja-kupno typ podział-kupno 2. sytuacja konfliktowa typ sprzedaż typ fuzja typ kupno-sprzedaż typ kupno-fuzja typ sprzedaż-sprzedaż typ sprzedaż-fuzja typ fuzja-sprzedaż typ fuzja-fuzja typ podział-sprzedaż typ podział-fuzja typ podział typ kupno-podział typ sprzedaż-podział typ fuzja-podział typ podział-podział Żródło: Matschke/Brösel (20), S. 44, i Matschke/Brösel (203), S, 03,

7 Wertarten im Rahmen der funktionalen Unternehmensbewertung (Hauptfunktionen)/ Rodzaje wartości w ramach funkcjonalnej wyceny przedsiębiorstwa (funkcje główne) Folie 7 Entscheidungsfunktion funkcja decyzyjna funkcja Vermittlungsfunktion po rednicz ca Argumentationsfunktion funkcja argumentacyjna Entscheidungswert warto decyzyjna des przedsi biorstwa Unternehmens warto Arbitriumwert arbitra owa des przedsi biorstwa Unternehmens Argumentationswert warto argumentacyjna des przedsi biorstwa Unternehmens Der Entscheidungswert gibt warto die Grenzeinigungsbedingungen graniczne einer warun- decyzyjna podaje ki Konfliktpartei porozumienia in stron der konfliktu w okre lonej sytuacji zugrunde konfliktowej gelegten Konfliktsituation an. Der Arbitriumwert ist ein warto vom unparteiischen arbitra owa jest warto ci kompromisow zaproponowan Gutachter vorgeschlagener przez Einigungswert, bezstronnego opiniodawc, die Konfliktparteien która jest do der für przyj cia zumutbar przez ist und strony die konfliktu i która odpowiednio chroni der beteiligten interesy Interessen Konfliktparteien stron konfliktu angemessen wahrt. Der Argumentationswert warto ist ein Instrument argumentacyjna zur jest Beeinflussung instrumentem des wp ywania partnera rokowa Verhandlungspartners, tak aby strona argumentuj ca um osi gn a für den damit mo liwie korzystne porozu- eine Argumentierenden möglichst mienie günstige Übereinkunft zu erzielen. Żródło: Matschke/Brösel (20), S. 3.

8 Folie 8 Bewertungskalkül zur Ermittlung eines eindimensionalen Entscheidungswertes in nicht dominierten, disjungierten Konfliktsituationen vom yp des Kaufs/ Obliczanie jednowymiarowych wartości decyzyjnych w niezdominowanej, rozłącznej sytuacji konfliktowej typu kupno/sprzedaż. Ermittlung des Basisprogramms/ Obliczenie programu bazowego 2. Ermittlung des Bewertungsprogramms/ Obliczenie programu wyceny) 3. Berechnungsgleichung für den Entscheidungswert P max / Równanie dla wartości decyzyjnej P max a) Dualproblem zum Bewertungsprogramm/ Problem dualny do programu wyceny b) Komplexe Bewertungsformel/ Złożonego wzoru wyceny

9 . Ermittlung des Basisprogramms/ Obliczenie programu bazowego Funkcja celu: EN K Ba max! Folie 9 Ograniczenia: ) Zapewnienie wypłacalności w dowolnej chwili czasu: Suma nadwyżek wpłat nad wypłatami ze zrealizowanych obiektów inwestycyjnych i finansowych oraz z niezależnych od decyzji płatności (łącznie z płatnościami z obiektu wycenianego) jest większa lub równa wypłatom: w chwili t = 0: J g K j0 x K j + w K0 EN Ba K b K0 j= w punktach czasowych t =, 2,, : J g K jt x K j + w Kt EN Ba K b Kt j= 2) Granice możliwości: Liczba realizowanych obiektów inwestycyjnych lub finansowych jest mniejsza lub równa górnej granicy możli wości dla j =, 2,, J: max x K j x K j 3) Nieujemność: x K j, EN K Ba 0. Wynikiem tego modelu jest program bazowy sprzedawcy o maksymalnej wielkości oczekiwanego przez niego strumienia wypłaty EN max Ba Ba K. Oczekiwane wypłaty mają w pojedynczych punktach czasowych t wielkości w Kt EN max K. Realizowane inwestycje i finansowania tworzą program bazowy nabywcy. Żródło: Matschke/Brösel (20), S. 08.

10 Folie 0 2. Ermittlung des Bewertungsprogramms/ Obliczenie programu wyceny Funkcja celu: Ograniczenia: P max! ) Zapewnienie wypłacalności w dowolnej chwili czasu: Suma nadwyżek wpłat nad wypłatami ze zrealizowanych obiektów inwestycyjnych i finansowych oraz z niezależnych od decyzji płatności (łącznie z płatnościami z obiektu wycenianego) jest większa lub równa wypłatom: dla punktu czasowego t = 0: J g Kj0 x Kj + P+ w K0 EN Be K b K0 j= dla punktów czasowych t =, 2,, : J g Kjt x Kj + w Kt EN Be K b Kt + g UKt j= Ba max 2) Warunek utrzymania strumienia wypłat EN K programu bazowego: EN K Be EN K Ba max 3) Granice możliwości: Liczba realizowanych obiektów inwestycyjnych i finansowych jest mniejsza lub równa górnej granicy możliwości dla j =, 2,, J: x Kj max x K j 4) Nieujemność: x Kj, EN K Be, P 0. Optymalne rozwiązanie tego modelu zapewnia z jednej strony maksymalnie możliwą cenę zapłaty P max, tzn. wartość decyzyjną z punktu widzeni nabywcy, a z drugiej program inwestycyjny i finansowy, który powinien być realizowany przez nabywcę, gdyby rzeczywiście musiał on płacić cenę w wysokości jego wartości decyzyjnej. en program jest tzw. programem wyceny kupującego. Żródło: Matschke/Brösel (20), S. 09.

11 3. a) Dualproblem zum Bewertungsprogramm/ Problem dualny do programu wyceny Folie Funkcja celu: K := b Kt d t restrykcje płynności restrykcje plynnosci wycenione autonomiczne platnosci płatności + g UKt d t t= wycenione platnosci płatności przedsiebiorstwa przedsiębiorstwa restrykcje restrykcje na strumien na wyplat strumień wypłat Ba max δ EN K wyceniony strumien strumień wyplat wypłat restrykcje na możliwości mozliwosci J + x max Kj u j j= wycenione mozliwosci możliwości min! Ograniczenia: ) Ograniczenia płatności (inwestycje i finansowania) g Kjt d t + u j 0 (dla j =,, J) 2) Ograniczenia wag strumienia wypłat w Kt d t δ 0 3) Ograniczenia zmiennych dualnych d 0 (dla t = 0) d t 0 (dla t =,, ) 4a) Ograniczenia zmiennych dualnych przy ograniczeniach możliwości u j 0 (dla j =,, J) 4b) Ograniczenia zmiennych dualnych dla zabezpieczenia strumienia wypłat δ 0. Żródło: Matschke/Brösel (20), S. 37.

12 3. b) Komplexe Bewertungsformel/ Złożony wzór wyceny (I) Z równania wynika jednak, że wartość maksymalna zadania pierwotnego (z rozwiązaniem P max ) jest równa minimum problemu dualnego (z rozwiązaniem K min ). Ze względu na ten związek można wykorzystać równanie definicyjne na K do obliczenia P max : P max = b Kt d t + g UKt d t + x Kj lub z powodu δ = t= w Kt P max = b Kt ρ Be Kt + g UKt t= J j= max u j d t, d t =:ρ Be d Kt = 0 ρ Be Kt + EN K Ba max δ t τ= ( + i Be Kτ ) x max C Be Ba Kj EN max Kj K w Kt C j >0 i d 0 = oraz C Be Kj = Przekształcenie prowadzi do następującego równania obliczeniowego dla wartości decyzyjnej P max, tzw. złożonego wzoru wyceny: P max = g UKt Be ρ Kt t= wartość wartoscprzeszlego przyszłego wyniku wycenianego przedsiębiorstwa przedsiebiorstwa wartość wartosc kapitałowa kapitalowa programu programu wyceny wyceny (przed uwzględnieniem uwzglednieniem ceny) za wyceniane przedsiebiorstwo) przedsiębiorstwo ρ Be Kt. Be + b Kt ρ Kt + x max KBe Ba Kj C j w Kt EN max Be K ρ Kt. C Be Kj >0 wartosc wartość kapitalowa kapitałowa pozostałego pozostalego programu wyceny wartość wartosc kapitalowa kapitałowa programu bazowego g Kjt Be ρ Kt Folie 2 Żródło: Matschke/Brösel (20), S. 39.

13 Folie 3 3. b) Komplexe Bewertungsformel/ Złożony wzór wyceny (II) Dalsze przekształcenie daje następujące równanie do obliczeń wartości decyzyjnej P max z punktu widzenia nabywcy: platnosc suma dodatnich płatność z obiektu czynnik suma dodatnich war- wyceny dyskontujacy dyskontujący wartosci tości kapitałowych n kapitalowych n n Be P max = g UKt ρ Kt + b Kt ρ Be Kt + x max Be Ba Kj C Kj w Kt EN max Be K ρ Kt. t= C Kj >0 t= wartość wartosc przyszłego przyszlego wyniku wartość wartosc kapitałowa kapitalowa programu programu wyce- wartość wartosc kapitałowa kapitalowa obiektu wyceny wyceny (bez obiketu wyceny) programu bazowego (bez obiektu wyceny) programu bazowego wartosci kapitalowej przeksztalcenie zmiana wartości kapitałowej poprzez przekształce- nie programu bazowego bazowego na na program program wyceny wyceny 00 Stąd wynika maksymalna, możliwa jeszcze do zapłacenia, cena P max jako wartość decyzyjna nabywcy uzyskana z wartości przyszłego wyniku przedsiębiorstwa ZEW przy uwzględnieniu różnicy wartości kapitałowych na podstawie przekształcenia programu bazowego do programu wyceny z punktu widzenia nabywcy: P max = ZEW K U (ρ Be Be Ba Kt ) + ΔKW K z ΔKW Be Ba K 0, tak że zachodzi zależność: ZEW K U (ρ Be Kt ) = P max ΔKW Be Ba K. Jeśli dochodzi do przekształceń pomiędzy programem bazowym a programem wyceny na podstawie dodatniej wartości kapitałowej, to z tego równania wynika: ZEW K U (ρ Be Kt ) P max. Dlatego wartość przyszłego wyniku na podstawie granicznych stóp procentowych programu wyceny przedstawia dolną granicę dla wartości decyzyjnej nabywcy. Żródło: Matschke/Brösel (20), S

14 Zukunftserfolgswert ZEW K versus Wert des Equity-Verfahrens UW j FE / Wartość przyszłego wyniku ZEW K versus procedury Equity UW j FE Folie 4 ZEW K = płatność z platnosc z obiektu czynnik obiektu wyceny wyceny dyskontujacy dyskontujący n Be g UKt ρ Kt t= = g UKt t= wartość wartosc przyszłego przyszlego wyniku obiektu wyceny n t τ (+ i Be Kτ ) n = g UKt t= (+ i Be Kt ) P max czynnik dyskontujacy dyskontujący UW FE j = FE t = FE t= (+ r) t t t= (+ r j ) t wartosc wartość rynkowa kapitalu kapitału wlasnego własnego zadluzonego zadłużonego przedsiebiorstwa przedsiębiorstwa. Warunek: FE jest należącą się każdemu właścicielowi gotówką netto X i FK) ( s), przy czym wychodzi się od przedsiebiorstwa finansowanego w całości z kapitału własnego (FK=0) i jest to przed opodatkowaniem, więc s=0. A więc wtedy zachodzi FE =X. 2. Warunek: Okresowe płatnosci przedsiębiorstwa g Ukt i okresowe Flow-to-Equity FE t pokrywają się. = t Zastosowane czynniki dyskontujące (+ i Be (+ i Be dla procedury wartości przyszłych zysków oraz przy Kτ ) Kt ) = ρ Be Kt (+ r j ) t τ procedurze Equity są - jeśli chodzi o treść i ich wyprowadzenie- całkowicie różne. ak więc procedura Equity jest zupełnie niewłaściwa do określenia wartości decyzyjnej!

15 Folie 5 Diskontierungsfaktoren beim ZEW K und beim UW j FE / Czynnik dyskontujący dla ZEW K i dla UW j FE (I) t τ (+ i Be Kτ ) = (+ i Be Kt ) = ρ Be versus Kt (+ r) t! Czynniki dyskontujace ZEW K, wyprowadzone ze skomplikowanego wzoru opierają się na wartościach dualnych restrykcji płynności programu wyceny (por. Folię 2). Wartości dualne oddają indywidualne działania graniczne programu wyceny. Zachodzi przy tym ρ Be Kt = d t, d 0 z czego i Be Kτ = ρ Be t Kτ Be jak również (+ i Be Kt ) = (+ i Be ) Kτ. ρ Kτ τ Wielkości i Be Kτ = ρ Be Kτ Be można interpretować jako jednookresowe terminowe stopy procentowe (forward rates), które obo- ρ Kτ wiązują dla równoodległych okresów pomiędzy punktem czasowych τ i bezpośrednio następującym punktem czasu t und τ. Stopy procentowe i Be Kt = (+ i Be Kτ ) dają się interpretować jako stopy procentowe hipotetycznych zero kuponowych τ obligacji (zerobonds), których okres oprocentowania rozciąga się od punktu czasowego 0 do aktualnego punktu czasowego t. Płatności mają tylko miejsce w chwili 0 oraz w chwili t. Wszystkie te znaczenia bazują na związkach w programie wyceny, które można wyprowadzić przez rozważanie problemu dualnego. Konkretne wyrażenia liczbowe odtwarzają indywidualne stosunki rzadkości. Oddają one chęci i możliwości podmiotu wyceny.

16 Folie 6 Diskontierungsfaktoren beim ZEW K und beim UW j FE / Czynnik dyskontujący dla ZEW K i dla UW j FE (II) = (+ i Be Kt ) = ρ Kt Be versus (+ r) t! t (+ i Be Kτ ) τ Czynniki dyskontujące dla UW FE są określane za pomocą typowej procedury DCF- na bazie modelu Capital-Asset-Pricing- (CAPM). Przy podanych juz wcześniej założeniach, że wyceniane przedsiębiorstwo jest finansowane wyłącznie przez kapitał własny i przy założeniu pominięcia opodatkowania stopa procentowa r j w czynniku dyskontujacym oddaje tak zwane koszty kapitału włas- (+ r) t nego. zn. stopę zysku dawcy kapitału własnego przedsiębiorstwa. o już jest istotna merytoryczna różnica w porównaniu do procedury wartości przyszłego zysku. Oczywiście żądanie zysku nie jest podawane jako subiektywne, lecz wydaje się obiektywnie z danych rynkowych za pomocą modelu CAPM. Metoda CAPM bazuje na neoklasycznej teorii równowagi i powinna w szczególności przy poniższych przesłankach wyjaśniać proces tworzenia cen na rynku kapitałowym:. Doskonały rynek kapitałowy, 2. Jednorodne oczekiwania 3. Rozważania w jednym okresie. Przy tym uczestnicy rynku dążą do identycznych, wyłącznie pieniężnych celów i mają przy tym awersję do ryzyka. W modelu CAPM nie ma miejsca dla odważnych przedsiębiorców, lecz jest miejsce dla rentierów trzęsących kolanami. Dlatego stopa pro- centowa kapitalizacji r obejmuje też premię za ryzyko, która zależy od ryzyka przedsiębiorcy w porównaniu do ryzyka portfela. Zachodzi: r * j = i + (r * M i) β przy czym i jest stopą procentową wolną od ryzyka, r * j jest oczekiwaną stopą zysku obarczonego M ryzykiem portfela rynkowego oraz β j = σ j,m jest miarą ryzyka przedsiebiorcy j w porównaniu do portfela rynkowego. σ M 2

17 Prof. Dr. Manfred Jürgen Matschk Folie 7 Gespaltener Kapitalisierungzins r j beim UW j FE als Argumentationshilfe / Zdekomponowana kapitalizacyjna stopa procentowa r j dla UW j FE jako pomoc argumentacyjna r j * stopy zwrotu (specyficzne dla dla przedsiębiorstwa) ebiorstwa) oczekiwane oczekiwane rzez przez dawców dawców EK EK Potrzebna w procedurze netto kapitalizacyjna stopa procentowa r j jest zdekomponowana. Składa się zgodnie z CAPM ze stopy procentowej wolnej od ryzyka i oraz dodatku za ryzyko, przy czym ten dodatek jest znany jako tzw. premia za ryzyko (r * M i) czyli różnica pomiędzy oczekiwaną stopą zysku i stopa zysku wolną od ryzyka, jak również zależy od specyficznego dla przed- siębiorstwa czynnika beta β j = σ j,m. Czynnik beta jest określany poprzez kowariancję pomiędzy przedsiębiorstwem a portfelem rynkowym jak również wariancję σ M 2 σ M 2 = i oprocentowanie- wolne od ryzyka ( ) + r * M i β j premia za ryzyko rynkowe ryzyko specyficzne dla dla przedsiębiorstwa przedsiebiorstwa portfela rynkowego. a struktura zdekomponowanej kapitalizacyjnej stopy procentowej oferuje dostatecznie wiele punktów odniesienia dla pomocy argumentacyjnej, aby tak ukształtować wartość FE przedsiębiorstwa UW j jak właśnie jest to pożądane dla celów argumentacyjnych. Wynika to stąd, że żadne z danych na we- jściu nie są bezpośrednio obserwowalne, lecz muszą zostać obliczone na podstawie pojedynczych wartości zawartych w obs- zernych bankach danych. Przy tym sposoby obliczeń dopuszczaja tu rozmaite możliwości twórcze począwszy od wyboru danych na wejściu rozważanego okresu referencyjnego, aż do wyboru metody obliczeń. o tylko przykłady licznych ustawień śruby. Danymi wyjsciowymi sa stale ujmowane w bankach danych liczby, czyli dane z przeszłości. ak więc nie jest uwzględniana zasada orientacji na przyszłosć. Pomija się to, gdyż według panujacej wiary w zgromadzonych danych z przeszłości zawarta jest też przyszłość. Przyszłość nie jest jednak przypadkową wylosowaną realizacją przeszłości. Nie- pewność nie da się przechytrzyć! sformułował mój nauczyciel akademicki Günter Sieben. σ j,m

18 Zahlenbeispiel: Argumentationsspielraum beim Kapitalisierungszinsfuß r j des UW j FE / Przykład liczbowy: Przestrzeń argumentacyjna przy stopie procentowej r j dla UW j FE Folie 8 Berechnungsgleichung/ Równanie obliczeniowe Relevante Rechengrößen/ Odpowiednie wielkości obliczeniowe Restlaufzeit/ Reszta czasu/ Referenzzeitraum/Okres referencyjny Datengrundlage/ Dane i r * M i β j Średnia arytmetyczna 2,9 % 5,42 % 4,25 %,55 Średnia geometryczna -,4 % 5,39 % 30 Jahre r j * = i + (r M * i) β j 2000 bis Resultierende Renditeforderung der Eigenkapitalgeber/ Wynikowe żądanie zysków dawcy kapitału własnego Zinsstrukturkurve/ Krzywa struktury odsetek Dt. Bundesbank DAX30 indeks DAX30 Obecny indeks REXP REXP H-DAX Branchenbeta Supersektor/ Finanzdienstleistungen Branżowe beta supersektor / Usługi finansowe Podstawowa stopa procentowa Premia za ryzyko na bazie średniej arytmetycznej stóp zysku DAX30- oraz REXP -3,89 % 4,25 % Premia za ryzyko na bazie średniej geometrycznej stóp zysku DAX30- oraz REXP -0,54 % Wynikowa stopa procentowa kapitalizacji r j na bazie sredniej arytmetycznej 0,36 % Wynikowa stopa procentowa kapitalizacji r j na bazie średniej geometrycznej -6,29 % Żródło: Kemper/Ragu/Rüthers (202) i Rapp (203).

19 Folie 9 Journal of Business Valuation and Economic Loss Analysis Volume 5, Issue 200 Article 7 Fundamentals of Functional Business Valuation Manfred Jürgen Matschke, Ernst-Moritz-Arndt-Universität Gerrit Brösel, echnische Universität Ilmenau Xenia Matschke, Universität rier Recommended Citation: Matschke, Manfred Jürgen; Brösel, Gerrit; and Matschke, Xenia (200) "Fundamentals of Functional Business Valuation," Journal of Business Valuation and Economic Loss Analysis: Vol. 5 : Iss., Article 7. Available at: DOI: / Berkeley Electronic Press. All rights reserved. Dziękuję bardzo za uwagę! Matschke/Brösel (20) Matschke/Brösel (203) Matschke/Brösel/Matschke (200)

20 Prof. Dr. Manfred Jürgen Matschk Folie 20 Spis literatury Matschke, Manfred Jürgen: Der Kompromiß als betriebswirtschaftliches Problem bei der Preisfestsetzung eines Gutachters im Rahmen der Unternehmungsbewertung, in: Zeitschrift für betriebswirtschaftliche Forschung, t. 2, 969, s Matschke, Manfred Jürgen: Der Entscheidungswert der Unternehmung, Wiesbaden 975. Matschke, Manfred Jürgen: Funktionale Unternehmungsbewertungm, Bd. II: Der Arbitriumwert der Unternehmung, Wiesbaden 979. Matschke, Manfred Jürgen; Brösel, Gerrit: Podstawy funkcjonalnej wyceny przedsiębiorstwa, in: Ekonomia Menedżerska, nr. 4, 2008, s Matschke, Manfred Jürgen; Brösel, Gerrit; Matschke, Xenia: Fundamentals of Functional Business Valuation, in: Journal of Business Valuation and Economic Loss Analysis, t. 5, zeszyt, 200, artykul 7, s. 39. Matschke, Manfred Jürgen; Brösel, Gerrit (przełożył Henryk Gurgul): wycena przedsiębiorstwa funkcje, metody, zasady Wolters Kluwer (Oficyna), Warszawa 20: ISBN Matschke, Manfred Jürgen; Brösel, Gerrit; Olbrich, Michael: Valuation of entrepreneurial businesses. in: International Journal of Entrepreneurial Venturing, t. 4, 202, s Matschke, Manfred Jürgen; Brösel, Gerrit: Unternehmensbewertung. Funktionen Methoden Grundsätze, 4. vollständig überarbeitete und erweiterte Auflage, Springer Gabler, Wiesbaden 203: ISBN Мачке, Манфред Юрген; Брёзэль, Геррит : Основные черты функциональной оценки предприятий, в: На рубеже 20-летия, Сборник научно-методических статей, Общероссийская общественная организация Руссийское общество оценщиков, составители И. Л. Артеменнов, В. А. Вольнова, Л. А. Лейфер, Е. И. Нейман, ISBN , Москва 203, стр Hering, homas: Finanzwirtschaftliche Unternehmensbewertung, Wiesbaden 999. Kemper, homas; Rüthers, orben; Ragu, Bastian: Eigenkapitalkosten in der Finanzkrise, in: Der Betrieb, t. 65, 202, s Rapp, David: Eigenkapitalkosten in der (Sinn-)Krise - ein grundsätzlicher Beitrag zur gegenwärtigen Diskussion, in: Der Betrieb, t. 66, 203, s Sieben, Günter; Diedrich, Ralf: Aspekte der Wertfindung bei stretegisch motivierten Unternehmensakquisitionen, in: Zeitschrift für bertiebswirtschaftliche Forschung, t. 42, 990, s

Podstawy funkcjonalnej wyceny przedsiębiorstwa

Podstawy funkcjonalnej wyceny przedsiębiorstwa Ekonomia Menedżerska 2008, nr 4, s. 7 25 Manfred Jürgen Matschke *, Gerrit Brösel ** Podstawy funkcjonalnej wyceny przedsiębiorstwa 1. Wstęp W Niemczech problematyka wyceny małych i średnich przedsiębiorstw

Bardziej szczegółowo

wycena przedsiebiorstwa funkcje, metody, zasady

wycena przedsiebiorstwa funkcje, metody, zasady wycena przedsiebiorstwa funkcje, metody, zasady Manfred Jürgen Matschke, Gerrit Brösel przetozyt Henryk Gurgul Warszawa 2011 Oficyna a Wolters Ktuwer business Spis tresci Slowo od thimacza Slowo wstepne

Bardziej szczegółowo

INWESTYCJE Instrumenty finansowe, ryzyko SPIS TREŚCI

INWESTYCJE Instrumenty finansowe, ryzyko SPIS TREŚCI INWESTYCJE Instrumenty finansowe, ryzyko Jajuga Krzysztof, Jajuga Teresa SPIS TREŚCI Przedmowa Wprowadzenie - badania w zakresie inwestycji i finansów Literatura Rozdział 1. Rynki i instrumenty finansowe

Bardziej szczegółowo

PLANOWANIE I OCENA PRZEDSIĘWZIĘĆ INWESTYCYJNYCH

PLANOWANIE I OCENA PRZEDSIĘWZIĘĆ INWESTYCYJNYCH Mariusz Próchniak Katedra Ekonomii II, SGH PLANOWANIE I OCENA PRZEDSIĘWZIĘĆ INWESTYCYJNYCH Ekonomia menedżerska 1 2 Wartość przyszła (FV future value) r roczna stopa procentowa B kwota pieniędzy, którą

Bardziej szczegółowo

ERNST-MORITZ-ARNDT-UNIVERSITÄT GREIFSWALD. Grundzüge der funktionalen Unternehmensbewertung. Podstawy funkcjonalnej waluacji przedsiębiorstwa

ERNST-MORITZ-ARNDT-UNIVERSITÄT GREIFSWALD. Grundzüge der funktionalen Unternehmensbewertung. Podstawy funkcjonalnej waluacji przedsiębiorstwa ERNS-MORIZ-ARND-UNIVERSIÄ GREIFSWALD Rechts- und Staatswissenschaftliche Fakultät Wirtschaftswissenschaftliche Diskussionspapiere Grundzüge der funktionalen Unternehmensbewertung Podstawy funkcjonalnej

Bardziej szczegółowo

II ETAP EGZAMINU EGZAMIN PISEMNY

II ETAP EGZAMINU EGZAMIN PISEMNY II ETAP EGZAMINU NA DORADCĘ INWESTYCYJNEGO EGZAMIN PISEMNY 7 grudnia 2014 r. Warszawa Treść i koncepcja pytań zawartych w teście są przedmiotem praw autorskich i nie mogą być publikowane lub w inny sposób

Bardziej szczegółowo

3. Optymalizacja portfela inwestycyjnego Model Markowitza Model jednowskaźnikowy Sharpe a Model wyceny aktywów kapitałowych CAPM

3. Optymalizacja portfela inwestycyjnego Model Markowitza Model jednowskaźnikowy Sharpe a Model wyceny aktywów kapitałowych CAPM 3. Optymalizacja portfela inwestycyjnego Model Markowitza Model jednowskaźnikowy Sharpe a Model wyceny aktywów kapitałowych CAPM Oczekiwana stopa zwrotu portfela dwóch akcji: E(r p ) = w 1 E(R 1 ) + w

Bardziej szczegółowo

Working Paper Grundzüge der funktionalen Theorie der Unternehmensbewertung

Working Paper Grundzüge der funktionalen Theorie der Unternehmensbewertung econstor www.econstor.eu Der Open-Access-Publikationsserver der ZBW Leibniz-Informationszentrum Wirtschaft he Open Access Publication Server of the ZBW Leibniz Information Centre for Economics Matschke,

Bardziej szczegółowo

Zadanie 1. Zadanie 2. Zadanie 3

Zadanie 1. Zadanie 2. Zadanie 3 Zadanie 1 Inwestor rozważa nabycie obligacji wieczystej (konsoli), od której będzie otrzymywał na koniec każdego półrocza kupon w wysokości 80 zł. Wymagana przez inwestora stopa zwrotu w terminie do wykupu

Bardziej szczegółowo

Analiza inwestycji i zarządzanie portfelem SPIS TREŚCI

Analiza inwestycji i zarządzanie portfelem SPIS TREŚCI Analiza inwestycji i zarządzanie portfelem Frank K. Reilly, Keith C. Brown SPIS TREŚCI TOM I Przedmowa do wydania polskiego Przedmowa do wydania amerykańskiego O autorach Ramy książki CZĘŚĆ I. INWESTYCJE

Bardziej szczegółowo

Matematyka finansowa 20.06.2011 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. LVII Egzamin dla Aktuariuszy z 20 czerwca 2011 r.

Matematyka finansowa 20.06.2011 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. LVII Egzamin dla Aktuariuszy z 20 czerwca 2011 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy LVII Egzamin dla Aktuariuszy z 20 czerwca 2011 r. Część I Matematyka finansowa WERSJA TESTU A Imię i nazwisko osoby egzaminowanej:... Czas egzaminu: 100 minut 1 1.

Bardziej szczegółowo

Instrumenty pochodne Instrumenty wbudowane

Instrumenty pochodne Instrumenty wbudowane www.pwcacademy.pl Instrumenty pochodne Instrumenty wbudowane Jan Domanik Instrumenty pochodne ogólne zasady ujmowania i wyceny 2 Instrument pochodny definicja. to instrument finansowy: którego wartość

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁ INFORMACYJNY

MATERIAŁ INFORMACYJNY MATERIAŁ INFORMACYJNY Strukturyzowane Certyfikaty Depozytowe Lokata inwestycyjna powiązana z rynkiem akcji ze 100% ochroną zainwestowanego kapitału w Dniu Wykupu Emitent Bank BPH SA Numer Serii Certyfikatów

Bardziej szczegółowo

Wskaźniki efektywności Sharpe a, Treynora, Jensena, Information Ratio, Sortino

Wskaźniki efektywności Sharpe a, Treynora, Jensena, Information Ratio, Sortino Ćwiczenia 5 Pojęcie benchmarku, tracking error Wskaźniki efektywności Sharpe a, Treynora, Jensena, Information Ratio, Sortino Renata Karkowska, Wydział Zarządzania UW 1 Współczynnik Sharpe a Renata Karkowska,

Bardziej szczegółowo

Słowo od tłumacza Słowo wstępne Spis ilustracji Spis oznaczeń

Słowo od tłumacza Słowo wstępne Spis ilustracji Spis oznaczeń Spis treści Słowo od tłumacza Słowo wstępne Spis ilustracji Spis oznaczeń 1. Podstawy wyceny przedsiębiorstwa XI XIII XV XXI 1 1.1. 1.2. Podstawy pojęciowe Koncepcje wyceny przedsiębiorstwa 1.2.1. Funkcjonalna

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁ INFORMACYJNY

MATERIAŁ INFORMACYJNY MATERIAŁ INFORMACYJNY Strukturyzowane Certyfikaty Depozytowe Lokata inwestycyjna powiązana z rynkiem akcji ze 100% ochroną zainwestowanego kapitału w Dniu Wykupu Emitent Bank BPH SA Numer Serii Certyfikatów

Bardziej szczegółowo

Ocena kondycji finansowej organizacji

Ocena kondycji finansowej organizacji Ocena kondycji finansowej organizacji 1 2 3 4 5 6 7 8 Analiza płynności Analiza rentowności Analiza zadłużenia Analiza sprawności działania Analiza majątku i źródeł finansowania Ocena efektywności projektów

Bardziej szczegółowo

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 14. Inwestycje. dr Dagmara Mycielska dr hab. Joanna Siwińska - Gorzelak

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 14. Inwestycje. dr Dagmara Mycielska dr hab. Joanna Siwińska - Gorzelak MAKROEKONOMIA 2 Wykład 14. Inwestycje dr Dagmara Mycielska dr hab. Joanna Siwińska - Gorzelak 2 Plan wykładu Inwestycje a oczekiwania. Neoklasyczna teoria inwestycji i co z niej wynika Teoria q Tobina

Bardziej szczegółowo

Forward Rate Agreement

Forward Rate Agreement Forward Rate Agreement Nowoczesne rynki finansowe oferują wiele instrumentów pochodnych. Należą do nich: opcje i warranty, kontrakty futures i forward, kontrakty FRA (Forward Rate Agreement) oraz swapy.

Bardziej szczegółowo

Inwestycje finansowe. Wycena obligacji. Stopa zwrotu z akcji. Ryzyko.

Inwestycje finansowe. Wycena obligacji. Stopa zwrotu z akcji. Ryzyko. Inwestycje finansowe Wycena obligacji. Stopa zwrotu z akcji. yzyko. Inwestycje finansowe Instrumenty rynku pieniężnego (np. bony skarbowe). Instrumenty rynku walutowego. Obligacje. Akcje. Instrumenty pochodne.

Bardziej szczegółowo

Opcje - wprowadzenie. Mała powtórka: instrumenty liniowe. Anna Chmielewska, SGH,

Opcje - wprowadzenie. Mała powtórka: instrumenty liniowe. Anna Chmielewska, SGH, Opcje - wprowadzenie Mała powtórka: instrumenty liniowe Punkt odniesienia dla rozliczania transakcji terminowej forward: ustalony wcześniej kurs terminowy. W dniu rozliczenia transakcji terminowej forward:

Bardziej szczegółowo

OPISY PRODUKTÓW. Rabobank Polska S.A.

OPISY PRODUKTÓW. Rabobank Polska S.A. OPISY PRODUKTÓW Rabobank Polska S.A. Warszawa, marzec 2010 Wymiana walut (Foreign Exchange) Wymiana walut jest umową pomiędzy bankiem a klientem, w której strony zobowiązują się wymienić w ustalonym dniu

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce

Ekonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce Ekonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce Janusz Kotowicz W8 Wydział Inżynierii i Ochrony Środowiska Politechnika Częstochowska Wpływ stopy dyskonta na przepływ gotówki. Janusz Kotowicz

Bardziej szczegółowo

RYNKI INSTRUMENTY I INSTYTUCJE FINANSOWE RED. JAN CZEKAJ

RYNKI INSTRUMENTY I INSTYTUCJE FINANSOWE RED. JAN CZEKAJ RYNKI INSTRUMENTY I INSTYTUCJE FINANSOWE RED. JAN CZEKAJ Wstęp Część I. Ogólna charakterystyka rynków finansowych 1. Istota i funkcje rynków finansowych 1.1. Pojęcie oraz podstawowe rodzaje rynków 1.1.1.

Bardziej szczegółowo

Matematyka finansowa 03.10.2011 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. LVIII Egzamin dla Aktuariuszy z 3 października 2011 r.

Matematyka finansowa 03.10.2011 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. LVIII Egzamin dla Aktuariuszy z 3 października 2011 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy LVIII Egzamin dla Aktuariuszy z 3 października 2011 r. Część I Matematyka finansowa WERSJA TESTU A Imię i nazwisko osoby egzaminowanej:... Czas egzaminu: 100 minut

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁ INFORMACYJNY

MATERIAŁ INFORMACYJNY MATERIAŁ INFORMACYJNY Strukturyzowane Certyfikaty Depozytowe Lokata Inwestycyjna Czwórka na Medal powiązane z akcjami polskich spółek ze 100% ochroną zainwestowanego kapitału w Dniu Wykupu Emitent Bank

Bardziej szczegółowo

Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. XLIV Egzamin dla Aktuariuszy z 3 grudnia 2007 r. Część I. Matematyka finansowa

Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. XLIV Egzamin dla Aktuariuszy z 3 grudnia 2007 r. Część I. Matematyka finansowa Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy XLIV Egzamin dla Aktuariuszy z 3 grudnia 2007 r. Część I Matematyka finansowa Imię i nazwisko osoby egzaminowanej:... Czas egzaminu: 100 minut 1 1. Rachunki oszczędnościowe

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁ INFORMACYJNY. Strukturyzowane Certyfikaty Depozytowe powiązane z indeksem giełdowym. ze 100% gwarancją zainwestowanego kapitału w Dniu Wykupu

MATERIAŁ INFORMACYJNY. Strukturyzowane Certyfikaty Depozytowe powiązane z indeksem giełdowym. ze 100% gwarancją zainwestowanego kapitału w Dniu Wykupu MATERIAŁ INFORMACYJNY Strukturyzowane Certyfikaty Depozytowe powiązane z indeksem giełdowym ze 100% gwarancją zainwestowanego kapitału w Dniu Wykupu Emitent Bank BPH SA Numer serii Certyfikatów Depozytowych

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁ INFORMACYJNY

MATERIAŁ INFORMACYJNY MATERIAŁ INFORMACYJNY Strukturyzowane Certyfikaty Depozytowe powiązane z indeksem S&P 500 ze 100% gwarancją zainwestowanego kapitału w Dniu Wykupu Emitent Bank BPH SA Numer Serii Certyfikatów Depozytowych

Bardziej szczegółowo

RACHUNEK EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI METODY ZŁOŻONE DYNAMICZNE

RACHUNEK EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI METODY ZŁOŻONE DYNAMICZNE RACHUNEK EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI METODY ZŁOŻONE DYNAMICZNE Projekt Nakłady inwestycyjne, pożyczka + WACC Prognoza przychodów i kosztów Prognoza rachunku wyników Prognoza przepływów finansowych Wskaźniki

Bardziej szczegółowo

Materiały do samodzielnego kształcenia Inżynieria finansowa i zarządzanie ryzykiem. Temat wykładu: Wycena kontraktów swap

Materiały do samodzielnego kształcenia Inżynieria finansowa i zarządzanie ryzykiem. Temat wykładu: Wycena kontraktów swap Materiały do samodzielnego kształcenia Inżynieria finansowa i zarządzanie ryzykiem Temat wykładu: Wycena kontraktów swap Podstawowe zagadnienia: 1. Wycena swapa procentowego metodą wyceny obligacji 2.

Bardziej szczegółowo

OPŁACALNOŚĆ INWESTYCJI

OPŁACALNOŚĆ INWESTYCJI 3/27/2011 Ewa Kusideł ekusidel@uni.lodz.pl 1 OPŁACALNOŚĆ INWESTYCJI www.kep.uni.lodz.pl\ewakusidel 3/27/2011 Inwestycje i ryzyko na rynku nieruchomości 2 Inwestycja Inwestycja Nakład na zwiększenie lub

Bardziej szczegółowo

Inwestycje jako kategoria ekonomiczna i finansowa

Inwestycje jako kategoria ekonomiczna i finansowa Inwestycje jako kategoria ekonomiczna i finansowa - brak jednoznacznej interpretacji terminu inwestycja - termin ten podlegał ewolucji. Obecnie rozróżnia się inwestycje jako kategorię ekonomiczną i jako

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁ INFORMACYJNY

MATERIAŁ INFORMACYJNY MATERIAŁ INFORMACYJNY Strukturyzowane Certyfikaty Depozytowe powiązane z indeksem WIG20 ze 100% gwarancją zainwestowanego kapitału w Dniu Wykupu ( Certyfikaty Depozytowe ) Emitent ( Bank ) Bank BPH S.A.

Bardziej szczegółowo

Papiery wartościowe o stałym dochodzie

Papiery wartościowe o stałym dochodzie Papiery wartościowe o stałym dochodzie Inwestycje i teoria portfela Strona 1 z 42 1. Wartość pieniądza w czasie Złotówka dzisiaj (którą mamy w ręku) jest więcej warta niż (przyrzeczona) złotówka w przyszłości,

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZANIE RYZYKIEM STOPY PROCENTOWEJ. dr Grzegorz Kotliński; Katedra Bankowości AE w Poznaniu

ZARZĄDZANIE RYZYKIEM STOPY PROCENTOWEJ. dr Grzegorz Kotliński; Katedra Bankowości AE w Poznaniu ZARZĄDZANIE RYZYKIEM STOPY PROCENTOWEJ 1 DEFINICJA RYZYKA STOPY PROCENTOWEJ Ryzyko stopy procentowej to niebezpieczeństwo negatywnego wpływu zmian rynkowej stopy procentowej na sytuację finansową banku

Bardziej szczegółowo

Matematyka finansowa 13.12.2010 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. LV Egzamin dla Aktuariuszy z 13 grudnia 2010 r. Część I

Matematyka finansowa 13.12.2010 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. LV Egzamin dla Aktuariuszy z 13 grudnia 2010 r. Część I Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy LV Egzamin dla Aktuariuszy z 13 grudnia 2010 r. Część I Matematyka finansowa WERSJA TESTU A Imię i nazwisko osoby egzaminowanej:... Czas egzaminu: 100 minut 1 1. Pan

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁ INFORMACYJNY

MATERIAŁ INFORMACYJNY MATERIAŁ INFORMACYJNY Strukturyzowane Certyfikaty Depozytowe Lokata inwestycyjna powiązana z ceną ropy naftowej ze 100% ochroną zainwestowanego kapitału w Dniu Wykupu ( Certyfikaty Depozytowe ) Emitent

Bardziej szczegółowo

Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy LXX Egzamin dla Aktuariuszy z 23 marca 2015 r. Część I Matematyka finansowa

Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy LXX Egzamin dla Aktuariuszy z 23 marca 2015 r. Część I Matematyka finansowa Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy LXX Egzamin dla Aktuariuszy z 23 marca 2015 r. Część I Matematyka finansowa WERSJA TESTU A Imię i nazwisko osoby egzaminowanej:... Czas egzaminu: 100 minut 1 1. Rozważmy

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa

Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa Zarządzanie wartością przedsiębiorstwa 3.3 Metody dochodowe Do wyceny przedsiębiorstwa stosuje się, obok metod majątkowych - metody dochodowe, często określane mianem metod zdyskontowanego dochodu ekonomicznego.

Bardziej szczegółowo

STOPA DYSKONTOWA 1+ =

STOPA DYSKONTOWA 1+ = Piotr Cegielski, MAI, MRICS, CCIM STOPA DYSKONTOWA (Wybrane fragmenty artykułu opublikowanego w C.H. Beck Nieruchomości, numer 10 z 2011 r. Całość dostępna pod adresem internetowym: www.nieruchomosci.beck.pl)

Bardziej szczegółowo

Matematyka finansowa r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. L Egzamin dla Aktuariuszy z 5 października 2009 r.

Matematyka finansowa r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. L Egzamin dla Aktuariuszy z 5 października 2009 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy L Egzamin dla Aktuariuszy z 5 października 2009 r. Część I Matematyka finansowa WERSJA TESTU A Imię i nazwisko osoby egzaminowanej:... Czas egzaminu: 0 minut 1 1.

Bardziej szczegółowo

β i oznaczmy współczynnik Beta i-tego waloru, natomiast przez β w - Betę całego portfela. Wykaż, że prawdziwa jest następująca równość

β i oznaczmy współczynnik Beta i-tego waloru, natomiast przez β w - Betę całego portfela. Wykaż, że prawdziwa jest następująca równość Zestaw 7 1. (Egzamin na doradcę inwestycyjnego, I etap, 2013) Współczynnik beta akcji spółki ETA wynosi 1, 3, a stopa zwrotu z portfela rynkowego 9%. Jeżeli oczekiwna stopa zwrotu z akcji spółki ETA wynosi

Bardziej szczegółowo

OGŁOSZENIE O ZMIANACH STATUTU SFIO AGRO Kapitał na Rozwój

OGŁOSZENIE O ZMIANACH STATUTU SFIO AGRO Kapitał na Rozwój Warszawa, 31 lipca 2013 r. OGŁOSZENIE O ZMIANACH STATUTU SFIO AGRO Kapitał na Rozwój Niniejszym Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych AGRO Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie ogłasza poniższe zmiany statutu

Bardziej szczegółowo

Podejście dochodowe w wycenie nieruchomości

Podejście dochodowe w wycenie nieruchomości Podejście dochodowe w wycenie nieruchomości Regulacje i literatura RozpWyc 6-14 Powszechne Krajowe Zasady Wyceny (PKZW) Nota Interpretacyjna nr 2 Zastosowanie podejścia dochodowego w wycenie nieruchomości

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁ INFORMACYJNY

MATERIAŁ INFORMACYJNY MATERIAŁ INFORMACYJNY Strukturyzowane Certyfikaty Depozytowe Lokata Inwestycyjna Kurs na Złoto powiązane z ceną złota ze 100% ochroną zainwestowanego kapitału w Dniu Wykupu Emitent Bank BPH SA Numer Serii

Bardziej szczegółowo

Modelowanie krzywej dochodowości

Modelowanie krzywej dochodowości Modelowanie krzywej dochodowości Marek Świętoń (2002) Terminowa struktura dochodowości skarbowych papierów wartościowych w Polsce w latach 1998-2001 Materiały i Studia nr 150. Modelowanie Rynków Finansowych

Bardziej szczegółowo

Matematyka finansowa 04.04.2011 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. LVI Egzamin dla Aktuariuszy z 4 kwietnia 2011 r. Część I

Matematyka finansowa 04.04.2011 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. LVI Egzamin dla Aktuariuszy z 4 kwietnia 2011 r. Część I Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy LVI Egzamin dla Aktuariuszy z 4 kwietnia 2011 r. Część I Matematyka finansowa WERSJA TESTU A Imię i nazwisko osoby egzaminowanej:... Czas egzaminu: 100 minut 1 1.

Bardziej szczegółowo

Matematyka finansowa w pakiecie Matlab

Matematyka finansowa w pakiecie Matlab Matematyka finansowa w pakiecie Matlab Wykład 5. Wycena opcji modele dyskretne Bartosz Ziemkiewicz Wydział Matematyki i Informatyki UMK Kurs letni dla studentów studiów zamawianych na kierunku Matematyka

Bardziej szczegółowo

dr hab. Renata Karkowska 1

dr hab. Renata Karkowska 1 dr hab. Renata Karkowska 1 Miary zmienności: obrazują zmiany cen, stóp zwrotu instrumentów finansowych, opierają się na rozproszeniu ich rozkładu, tym samym uśredniają ryzyko: wariancja stopy zwrotu, odchylenie

Bardziej szczegółowo

mgr Katarzyna Niewińska; Wydział Zarządzania UW Ćwiczenia 2

mgr Katarzyna Niewińska; Wydział Zarządzania UW Ćwiczenia 2 Ćwiczenia 2 Wartość pieniądza w czasie Zmienna wartość pieniądza w czasie jest pojęciem, które pozwala porównać wartość różnych sum pieniężnych otrzymanych w różnych okresach czasu. Czy 1000 PLN otrzymane

Bardziej szczegółowo

1. Charakterystyka obligacji. 2. Rodzaje obligacji. 3. Zadania praktyczne-duration/ceny obligacji.

1. Charakterystyka obligacji. 2. Rodzaje obligacji. 3. Zadania praktyczne-duration/ceny obligacji. mgr Maciej Jagódka 1. Charakterystyka obligacji 2. Rodzaje obligacji. 3. Zadania praktyczne-duration/ceny obligacji. Wierzycielski papier wartościowy, w którym emitent obligacji jest dłużnikiem posiadacza

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁ INFORMACYJNY

MATERIAŁ INFORMACYJNY MATERIAŁ INFORMACYJNY Strukturyzowane Certyfikaty Depozytowe Lokata Inwestycyjna Na Wagę Złota II ze 100% ochroną zainwestowanego kapitału w Dniu Wykupu Emitent Bank BPH SA Numer Serii Certyfikatów Depozytowych

Bardziej szczegółowo

R NKI K I F I F N N NSOW OPCJE

R NKI K I F I F N N NSOW OPCJE RYNKI FINANSOWE OPCJE Wymagania dotyczące opcji Standard opcji Interpretacja nazw Sposoby ustalania ostatecznej ceny rozliczeniowej dla opcji na GPW OPCJE - definicja Kontrakt finansowy, w którym kupujący

Bardziej szczegółowo

Dobija M., Smaga E.; Podstawy matematyki finansowej i ubezpieczeniowej, PWN Warszawa- -Kraków 1995.

Dobija M., Smaga E.; Podstawy matematyki finansowej i ubezpieczeniowej, PWN Warszawa- -Kraków 1995. Bibliografia Dobija M., Smaga E.; Podstawy matematyki finansowej i ubezpieczeniowej, PWN Warszawa- -Kraków 1995. Elton E.J., Gruber M.J., Nowoczesna teoria portfelowa i analiza papierów wartościowych,

Bardziej szczegółowo

Wycena opcji. Dr inż. Bożena Mielczarek

Wycena opcji. Dr inż. Bożena Mielczarek Wycena opcji Dr inż. Bożena Mielczarek Stock Price Wahania ceny akcji Cena jednostki podlega niewielkim wahaniom dziennym (miesięcznym) wykazując jednak stały trend wznoszący. Cena może się doraźnie obniżać,

Bardziej szczegółowo

Wycena papierów wartościowych - instrumenty pochodne

Wycena papierów wartościowych - instrumenty pochodne Matematyka finansowa - 8 Wycena papierów wartościowych - instrumenty pochodne W ujęciu probabilistycznym cena akcji w momencie t jest zmienną losową P t o pewnym (zwykle nieznanym) rozkładzie prawdopodobieństwa,

Bardziej szczegółowo

8. Papiery wartościowe: obligacje

8. Papiery wartościowe: obligacje 8. Papiery wartościowe: obligacje Grzegorz Kosiorowski Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie Matematyka finansowa rzegorz Kosiorowski (Uniwersytet Ekonomiczny w 8. Krakowie) Papiery wartościowe: obligacje

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁ INFORMACYJNY

MATERIAŁ INFORMACYJNY MATERIAŁ INFORMACYJNY Strukturyzowane Certyfikaty Depozytowe Lokata inwestycyjna powiązana z rynkiem walutowym ze 100% ochroną zainwestowanego kapitału w Dniu Wykupu Emitent Bank BPH SA Numer Serii Certyfikatów

Bardziej szczegółowo

RYZYKO. Rodzaje ryzyka w działalności gospodarczej Włączanie ryzyka w projekcji strumieni finansowych

RYZYKO. Rodzaje ryzyka w działalności gospodarczej Włączanie ryzyka w projekcji strumieni finansowych RYZYKO Rodzaje ryzyka w działalności gospodarczej Włączanie ryzyka w projekcji strumieni finansowych RYZYKO w PLANOWANIU BIZNESOWYM SYSTEMATYCZNE Oddziałuje na cały rynek Jest ryzykiem zewnętrznym Firma

Bardziej szczegółowo

Powtórzenie. Ćwiczenia ZPI. Katarzyna Niewińska, ćwiczenia do wykładu Zarządzanie portfelem inwestycyjnym 1

Powtórzenie. Ćwiczenia ZPI. Katarzyna Niewińska, ćwiczenia do wykładu Zarządzanie portfelem inwestycyjnym 1 Powtórzenie Ćwiczenia ZPI 1 Zadanie 1. Średnia wartość stopy zwrotu dla wszystkich spółek finansowych wynosi 12%, a odchylenie standardowe 5,1%. Rozkład tego zjawiska zbliżony jest do rozkładu normalnego.

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁ INFORMACYJNY

MATERIAŁ INFORMACYJNY MATERIAŁ INFORMACYJNY Strukturyzowane Certyfikaty Depozytowe Lokata Europejska Banku BPH w EUR powiązane z indeksem giełdowym ze 100% ochroną zainwestowanego kapitału w Dniu Wykupu Emitent Bank BPH SA

Bardziej szczegółowo

Steuerberaterin Ria Franke

Steuerberaterin Ria Franke Polnische Arbeitnehmer mit Wohnsitz in Polen Polscy pracownicy z miejscem zamieszkania w Polsce Steuerberaterin Ria Franke Verdienst > 450 / Monat Wynagrodzenie > 450 /miesięcznie Entscheidung über die

Bardziej szczegółowo

Matematyka finansowa r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. LXIV Egzamin dla Aktuariuszy z 17 czerwca 2013 r.

Matematyka finansowa r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. LXIV Egzamin dla Aktuariuszy z 17 czerwca 2013 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy LXIV Egzamin dla Aktuariuszy z 17 czerwca 2013 r. Część I Matematyka finansowa WERSJA TESTU A Imię i nazwisko osoby egzaminowanej:... Czas egzaminu: 0 minut 1 1. Rozważamy

Bardziej szczegółowo

CZĘŚĆ I. Wprowadzenie do zarządzania finansami

CZĘŚĆ I. Wprowadzenie do zarządzania finansami Spis treści Wstęp O Autorach CZĘŚĆ I. Wprowadzenie do zarządzania finansami ROZDZIAŁ 1. Pierwsze spojrzenie na zarządzanie finansami Znaleźć właściwą równowagę 1.1. Czym są finanse? 1.2. Praca w finansach

Bardziej szczegółowo

1 INWESTOWANIE PODSTAWOWE POJĘCIA

1 INWESTOWANIE PODSTAWOWE POJĘCIA SPIS TREŚCI WSTĘP... 11 Rozdział 1 INWESTOWANIE PODSTAWOWE POJĘCIA... 13 1.1. Uwagi wstępne... 13 1.2. Pojęcie inwestycji ujęcie w różnych kontekstach... 14 1.2.1. Inwestowanie w kontekście ekonomicznym...

Bardziej szczegółowo

Ekonomika w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 06 MSTiL (II stopień)

Ekonomika w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 06 MSTiL (II stopień) dr Adam Salomon Ekonomika w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 06 MSTiL (II stopień) program wykładu 06. Rola współczynnika procentowego i współczynnika dyskontowego w inwestycjach transportowych.

Bardziej szczegółowo

MIĘDZYNARODOWE FINANSE PRZEDSIĘBIORSTW. Anna Chmielewska, SGH Warunki zaliczenia

MIĘDZYNARODOWE FINANSE PRZEDSIĘBIORSTW. Anna Chmielewska, SGH Warunki zaliczenia MIĘDZYNARODOWE FINANSE PRZEDSIĘBIORSTW Anna Chmielewska Warunki zaliczenia 40 pkt praca samodzielna (szczegóły na kolejnym wykładzie) 60 pkt egzamin (forma testowa) 14 punktów obecności W przypadku braku

Bardziej szczegółowo

Ekonomika i Logistyka w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 06 MSTiL niestacjonarne (II stopień)

Ekonomika i Logistyka w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 06 MSTiL niestacjonarne (II stopień) dr Adam Salomon Ekonomika i Logistyka w Przedsiębiorstwach Transportu Morskiego wykład 06 MSTiL niestacjonarne (II stopień) program wykładu 06. Rola współczynnika procentowego i współczynnika dyskontowego

Bardziej szczegółowo

RACHUNEK EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI

RACHUNEK EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI RACHUNEK EFEKTYWNOŚCI INWESTYCJI METODY PROSTE STATYCZNE 4 maj 2015 r. Metody oceny efektywności projektu inwestycyjnego Wybór metody oceny Przygotowanie danych (prognozy) Wyliczenie wskaźników Wynik analizy

Bardziej szczegółowo

Wycena przedsiębiorstw w MS Excel

Wycena przedsiębiorstw w MS Excel Wycena przedsiębiorstw w MS Excel Piotr Kawala Co właściwie wyceniamy? Wyceniając firmę szacujemy zazwyczaj rynkową wartość kapitału własnego (wartość netto), W przypadku wyceny spółki akcyjnej szacujemy

Bardziej szczegółowo

Wykaz zmian wprowadzonych do statutu KBC Rynków Azjatyckich Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w dniu 23 maja 2011 r.

Wykaz zmian wprowadzonych do statutu KBC Rynków Azjatyckich Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w dniu 23 maja 2011 r. Wykaz zmian wprowadzonych do statutu KBC Rynków Azjatyckich Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego w dniu 23 maja 2011 r. art. 12 ust. 10 Statutu Brzmienie dotychczasowe: 10. W związku z określonym celem

Bardziej szczegółowo

Matematyka finansowa 15.12.2008 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. XLVIII Egzamin dla Aktuariuszy z 15 grudnia 2008 r.

Matematyka finansowa 15.12.2008 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. XLVIII Egzamin dla Aktuariuszy z 15 grudnia 2008 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy XLVIII Egzamin dla Aktuariuszy z 15 grudnia 2008 r. Część I Matematyka finansowa WERSJA TESTU A Imię i nazwisko osoby egzaminowanej:... Czas egzaminu: 100 minut 1

Bardziej szczegółowo

WYCENA PRZEDSIĘBIORSTWA NAJISTOTNIEJSZE CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA WARTOŚĆ SPÓŁKI W METODZIE DCF. Marek Zieliński

WYCENA PRZEDSIĘBIORSTWA NAJISTOTNIEJSZE CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA WARTOŚĆ SPÓŁKI W METODZIE DCF. Marek Zieliński WYCENA PRZEDSIĘBIORSTWA NAJISTOTNIEJSZE CZYNNIKI WPŁYWAJĄCE NA WARTOŚĆ SPÓŁKI W METODZIE DCF Marek Zieliński Wybór metody oszacowania wartości jednostki determinuje szereg czynników, w szczególności sytuacja

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁ INFORMACYJNY

MATERIAŁ INFORMACYJNY MATERIAŁ INFORMACYJNY Strukturyzowane Certyfikaty Depozytowe Lokata Inwestycyjna Baryłka Zysku powiązane z ropą Brent ze 100% ochroną zainwestowanego kapitału w Dniu Wykupu Emitent Bank BPH SA Numer Serii

Bardziej szczegółowo

Matematyka finansowa r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. XLIX Egzamin dla Aktuariuszy z 6 kwietnia 2009 r.

Matematyka finansowa r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. XLIX Egzamin dla Aktuariuszy z 6 kwietnia 2009 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy XLIX Egzamin dla Aktuariuszy z 6 kwietnia 2009 r. Część I Matematyka finansowa WERSJA TESTU A Imię i nazwisko osoby egzaminowanej:... Czas egzaminu: 100 minut 1 1.

Bardziej szczegółowo

Wartość przyszła pieniądza

Wartość przyszła pieniądza O koszcie kredytu nie można mówić jedynie na podstawie wysokości płaconych odsetek. Dla pożyczającego pieniądze najważniejszą kwestią jest kwota, jaką będzie musiał zapłacić za korzystanie z cudzych środków

Bardziej szczegółowo

Koszt kapitału własnego

Koszt kapitału własnego Wyznaczenie wartości PV[1] jest niczym innym jak tylko przeliczeniem przyszłych strumieni pieniężnych generowanych przez dane aktywo na wartość dzisiejszą przy użyciu odpowiedniej stopy wymiany wartości

Bardziej szczegółowo

Portfel inwestycyjny. Aktywa. Bilans WPROWADZENIE. Tomasz Chmielewski 1. Kapitał. Zobowiązania. Portfel inwestycyjny 2. Portfel inwestycyjny 3

Portfel inwestycyjny. Aktywa. Bilans WPROWADZENIE. Tomasz Chmielewski 1. Kapitał. Zobowiązania. Portfel inwestycyjny 2. Portfel inwestycyjny 3 Portfel inwestycyjny Portfel inwestycyjny 1 WPROWDZENIE Portfel inwestycyjny Bilans Kapitał ktywa Zobowiązania Portfel inwestycyjny 3 Tomasz Chmielewski 1 Portfel inwestycyjny 4 Podstawowe funkcje rynków

Bardziej szczegółowo

MSSF 7 - potencjalny wpływ ryzyka rynkowego

MSSF 7 - potencjalny wpływ ryzyka rynkowego *connectedthinking Aktualności MSSF Wyjaśnienie działań IASB* MSSF 7 - dodatek l MSSF 7 - potencjalny wpływ ryzyka rynkowego Potencjalny wpływ ryzyk rynkowych jest jednym z ważniejszych problemów, na jakie

Bardziej szczegółowo

Zatem, jest wartością portfela (wealth) w chwili,. j=1

Zatem, jest wartością portfela (wealth) w chwili,. j=1 Model Rynku z czasem dyskretnym n = 0,1,2, S 1 (n), S 2,, S m (n) - czas - ceny m aktywów obciążanych ryzykiem (akcji) w momencie : dodatnie zmienne losowe. - cena aktywa wolnego od ryzyka (obligacji)

Bardziej szczegółowo

Inżynieria finansowa Wykład IV Kontrakty OIS/IRS/CRIS

Inżynieria finansowa Wykład IV Kontrakty OIS/IRS/CRIS Inżynieria finansowa Wykład IV Kontrakty OIS/IRS/CRIS Wydział Matematyki Informatyki i Mechaniki UW 25 października 2011 1 Kontrakty OIS 2 Struktura kontraktu IRS Wycena kontraktu IRS 3 Struktura kontraktu

Bardziej szczegółowo

1. Jaką kwotę zgromadzimy po 3 latach na lokacie bankowej jeśli roczna NSP wynosi 4%, pierwsza wpłata wynosi 300 zl i jest dokonana na poczatku

1. Jaką kwotę zgromadzimy po 3 latach na lokacie bankowej jeśli roczna NSP wynosi 4%, pierwsza wpłata wynosi 300 zl i jest dokonana na poczatku 1. Jaką kwotę zgromadzimy po 3 latach na lokacie bankowej jeśli roczna NSP wynosi 4%, pierwsza wpłata wynosi 300 zl i jest dokonana na poczatku miesiąca a każda następna miesięczna wpłata jest (a) Większa

Bardziej szczegółowo

Matematyka finansowa 26.05.2014 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. LXVII Egzamin dla Aktuariuszy z 26 maja 2014 r. Część I

Matematyka finansowa 26.05.2014 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. LXVII Egzamin dla Aktuariuszy z 26 maja 2014 r. Część I Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy LXVII Egzamin dla Aktuariuszy z 26 maja 2014 r. Część I Matematyka finansowa WERSJA TESTU A Imię i nazwisko osoby egzaminowanej:... Czas egzaminu: 100 minut 1 1. Przyjmijmy

Bardziej szczegółowo

INSTRUMENTY POCHODNE OPCJE EUROPEJSKIE OPCJE AMERYKAŃSKIE OPCJE EGZOTYCZNE

INSTRUMENTY POCHODNE OPCJE EUROPEJSKIE OPCJE AMERYKAŃSKIE OPCJE EGZOTYCZNE INSTRUMENTY POCHODNE OPCJE EUROPEJSKIE OPCJE AMERYKAŃSKIE OPCJE EGZOTYCZNE OPCJE / DEFINICJA Opcja jest prawem do zakupu lub sprzedaży określonej ilości wyspecyfikowanego przedmiotu (tzw. instrumentu bazowego)

Bardziej szczegółowo

II Etap egzaminu na Doradcę Inwestycyjnego Maj 2014. Zadanie 2

II Etap egzaminu na Doradcę Inwestycyjnego Maj 2014. Zadanie 2 II Etap egzaminu na Doradcę Inwestycyjnego Maj 2014 Zadanie 2 1/ Analizowane są dwie spółki Alfa i Gamma. Spółka Alfa finansuje swoją działalność nie korzystając z długu, natomiast spółka Gamma finansuje

Bardziej szczegółowo

Budowanie strategii przed debiutem na rynku NewConnect

Budowanie strategii przed debiutem na rynku NewConnect ekspert Klubu Przedsiębiorców i Ekspertów przy Polskim Towarzystwie Ekonomicznym ekspert CASE Doradcy Sp. z o.o. Budowanie strategii przed debiutem na rynku NewConnect P1 Plan prezentacji 1 Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

Matematyka finansowa i ubezpieczeniowa - 8 Wycena papierów wartościowych

Matematyka finansowa i ubezpieczeniowa - 8 Wycena papierów wartościowych Matematyka finansowa i ubezpieczeniowa - 8 Wycena papierów wartościowych W ujęciu probabilistycznym cena akcji w momencie t jest zmienną losową P t o pewnym (zwykle nieznanym) rozkładzie prawdopodobieństwa,

Bardziej szczegółowo

ASM 603 + ASM 604 + ASM 605: Finansowanie i wycena nieruchomości jako inwestycji cz. 1-3

ASM 603 + ASM 604 + ASM 605: Finansowanie i wycena nieruchomości jako inwestycji cz. 1-3 ASM 603 + ASM 604 + ASM 605: Finansowanie i wycena nieruchomości jako inwestycji cz. 1-3 Szczegółowy program kursu ASM 603: Finansowanie i wycena nieruchomości jako inwestycji cz. 1 1. Zagadnienia ekonomiczne

Bardziej szczegółowo

Matematyka finansowa 11.10.2004 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. XXXIII Egzamin dla Aktuariuszy - 11 października 2004 r.

Matematyka finansowa 11.10.2004 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. XXXIII Egzamin dla Aktuariuszy - 11 października 2004 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy XXXIII Egzamin dla Aktuariuszy - 11 października 2004 r. Część I Matematyka finansowa Imię i nazwisko osoby egzaminowanej:... WERSJA TESTU Czas egzaminu: 100 minut

Bardziej szczegółowo

Rozwiązania zadań (próbka) Doradca Inwestycyjny 2 etap

Rozwiązania zadań (próbka) Doradca Inwestycyjny 2 etap MAKLERS.PL Rozwiązania zadań (próbka) Doradca Inwestycyjny 2 etap z dnia 12 stycznia 2014 Mariusz Śliwiński, CIIA, DI, MPW, MGT Adam Szymko, CIIA, DI Niniejsze opracowanie zawiera rozwiązania zadań pozaprawnych

Bardziej szczegółowo

WACC Montaż finansowy Koszt kredytu

WACC Montaż finansowy Koszt kredytu WACC Montaż finansowy Koszt kredytu PYTANIA KONTROLNE Co oznacza pojęcie kapitalizacja odsetek? Zdefiniuj stopę procentową i dyskontową Co oznacza pojęcie wartość przyszła i bieżąca? Jakimi symbolami we

Bardziej szczegółowo

Inżynieria finansowa Wykład II Stopy Procentowe

Inżynieria finansowa Wykład II Stopy Procentowe Inżynieria finansowa Wykład II Stopy Procentowe Wydział Matematyki Informatyki i Mechaniki UW 11 października 2011 1 Rynkowe stopy procentowe Rodzaje stóp rynkowych Reguły rachunku stóp 2 3 Definicje stóp

Bardziej szczegółowo

Elementy matematyki finansowej

Elementy matematyki finansowej ROZDZIAŁ 2 Elementy matematyki finansowej 1. Procent składany i ciągły Stopa procentowa i jest związana z podstawową jednostką czasu, jaką jest zwykle jeden rok. Jeśli pożyczamy komuś 100 zł na jeden rok,

Bardziej szczegółowo

PKO BANK HIPOTECZNY S.A. (spółka akcyjna z siedzibą w Gdyni utworzona zgodnie z prawem polskim)

PKO BANK HIPOTECZNY S.A. (spółka akcyjna z siedzibą w Gdyni utworzona zgodnie z prawem polskim) ANEKS NR 5 DO PROSPEKTU EMISYJNEGO PODSTAWOWEGO Z DNIA 12 LISTOPADA 2015 R. PKO BANK HIPOTECZNY S.A. (spółka akcyjna z siedzibą w Gdyni utworzona zgodnie z prawem polskim) PROGRAM EMISJI LISTÓW ZASTAWNYCH

Bardziej szczegółowo

Matematyka finansowa r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. LXI Egzamin dla Aktuariuszy z 1 października 2012 r.

Matematyka finansowa r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy. LXI Egzamin dla Aktuariuszy z 1 października 2012 r. Komisja Egzaminacyjna dla Aktuariuszy LXI Egzamin dla Aktuariuszy z 1 października 2012 r. Część I Matematyka finansowa WERSJA TESTU A Imię i nazwisko osoby egzaminowanej:... Czas egzaminu: 100 minut 1

Bardziej szczegółowo

WZÓR OBLICZANIA RZECZYWISTEJ ROCZNEJ STOPY OPROCENTOWANIA (RRSO)

WZÓR OBLICZANIA RZECZYWISTEJ ROCZNEJ STOPY OPROCENTOWANIA (RRSO) Załącznik Nr 3 WZÓR OBLICZANIA RZECZYWISTEJ ROCZNEJ STOPY OPROCENTOWANIA (RRSO) 1. Rzeczywistą roczną stopę oprocentowania stanowiącą całkowity koszt kredytu hipotecznego ponoszony przez konsumenta, wyrażony

Bardziej szczegółowo

Akademia Młodego Ekonomisty

Akademia Młodego Ekonomisty Akademia Młodego Ekonomisty Strategie inwestycyjne na rynku kapitałowym Inwestowanie na rynku dr Piotr Stobiecki Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 13 października 2011 r. PLAN WYKŁADU I. Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

Inżynieria Finansowa: 4. FRA i IRS

Inżynieria Finansowa: 4. FRA i IRS Inżynieria Finansowa: 4. FRA i IRS Piotr Bańbuła Katedra Ekonomii Ilościowej, KAE Marzec 2017 r. Warszawa, Szkoła Główna Handlowa Zakup syntetycznej obligacji +1 mln PLN: emisja obligacji/krótka sprzedaż/pożyczka

Bardziej szczegółowo