R NKI K I F I F N N NSOW OPCJE

Transkrypt

1 RYNKI FINANSOWE OPCJE

2 Wymagania dotyczące opcji Standard opcji Interpretacja nazw Sposoby ustalania ostatecznej ceny rozliczeniowej dla opcji na GPW

3 OPCJE - definicja Kontrakt finansowy, w którym kupujący ma prawo (nie obowiązek!!!) dokonać transakcji opisanej w kontrakcie według z góry ustalonych warunków, a sprzedający (wystawca opcji) ma obowiązek spełnić żądanie kupującego. Za prawo kupujący płaci wystawcy premię.

4 Opcje sposoby wykonania kontraktu Dostawa fizyczna CALL kupujący opcję może kupić, sprzedający musi sprzedać instrument bazowy PUT kupujący opcję może sprzedać (long put), sprzedający musi kupić (short put) instrument bazowy Rozliczenie pieniężne CALL kupujący otrzymuje wynagrodzenie od wystawcy opcji, jeśli kurs instrumentu bazowego przekroczy umówioną cenę, sprzedający opcję dostaje premię PUT kupujący otrzymuje wynagrodzenie od wystawcy opcji, jeśli kurs instrumentu bazowego spadnie poniżej umówionej ceny, sprzedający opcję dostaje premię

5 Opcje - Prawa i obowiązki stron transakcji NABYWCA LONG OPCJA KUPNA CALL Prawo do kupna OPCJA SPRZEDAŻY PUT Prawo do sprzedaży WYSTAWCA SHORT Zobowiązanie do sprzedaży Zobowiązanie do kupna

6 RODZAJE POZYCJI ZAJĘTYCH NA RYNKU OPCJI Zysk Opcja call Zysk Opcja put Long call nabywca Short put wystawca x x Short call wystawca Long put nabywca Strata Strata

7 OPCJE - daty Linia czerwona obrazuje okres niepewności dla stron w kontrakcie opcyjnym ten czas ma wpływ na wielkość premii, to w tym okresie występuje niepewność co do ostatecznego rozliczenia transakcji T+2 D+2 Dzień transakcji Dzień wygaśnięcia Dzień płatności premii Dzień dostawy /rozliczenia Linia niebieska obrazuje czas trwania transakcji terminowej, zwany czasem swapowym

8 OPCJE decyzje o wykonaniu Opcja kupna Opcja sprzedaży X>S OTM X<S OTM (mamy prawo do kupna drożej niż na rynku) (mamy prawo do sprzedaży taniej niż na rynku) X=S ATM X=S ATM X<S ITM X>S ITM (mamy prawo do kupna taniej niż na rynku) (mamy prawo do sprzedaży drożej niż na rynku) OTM - Out of the money ITM In the money ATM At the money

9 RODZAJE OPCJI ZE WZGLĘDU NA RÓŻNICĘ CENY WYKONANIA I WARTOŚCI INDEKSU Opcja typu call Opcja typu put Zysk Opcja out-of-the-money Zysk Opcja in-the-money Opcja at-the-money C Opcja at-the-money Opcja in-the-money Opcja out-of-the-money X Wartość indeksu X Wartość indeksu C

10 Cena opcji - premia jest zawsze liczbą dodatnią składają się na nią dwa elementy: - wartość wewnętrzna (Intrinsic Value) - wartość czasowa (Time Value) P = V i + V t

11 OPCJE wartość wewnętrzna Jest to dodatnia różnica między a) ceną wykonania (X) a ceną instrumentu podstawowego (S albo F) dla opcji PUT X S b) ceną instrumentu podstawowego (S lub F) a ceną wykonania X dla opcji CALL S X

12 OPCJE wartość czasowa Jest to część premii, która przekracza wartość wewnętrzną opcji czyli jest to cena, jaką płaci kupujący za nadzieję na przyszłe zyski V t = P - V i

13 WARTOŚĆ CZASOWA I WARTOŚĆ WEWNĘTRZNA OPCJI Opcja call Wartość czasowa opcji Wartość wewnętrzna opcji cena wykonania x wartość indeksu WIG20

14 Wybrane determinanty premii Zmiana czynnika (wzrost ) Cena opcji CALL Cena opcji PUT Cena wykonania X Spadek Wzrost Kurs spot instrumentu bazowego S Wzrost Spadek Termin do wykupu Wzrost Wzrost Zmienność cen instrumentu bazowego Wzrost stopy procentowej Wzrost Wzrost Wzrost Spadek A jak na premię wpływa wypłata dywidendy (opcje na akcje)?

15 WPŁYW WOLNEJ OD RYZYKA STOPY PROCENTOWEJ NA CENĘ OPCJI Cena opcji kupna Cena opcji sprzedaży Wzrost ryzyka dla wystawy opcji Wzrost ryzyka dla wystawy opcji Stopa procentowa Stopa procentowa

16 WPŁYW ZMIENNOŚCI NA CENĘ OPCJI Cena opcji kupna Cena opcji sprzedaż Wzrost prawdopodobieństwa wykonania opcji z zyskiem Wzrost prawdopodobieństwa wykonania opcji z zyskiem Zmienność Zmienność

17 WPŁYW CZASU DO WYGAŚNIĘCIA OPCJI NA CENĘ OPCJI Cena opcji kupna Wzrost prawdopodobieństwa wykonania opcji kupna z zyskiem Cena opcji sprzedaży Wzrost prawdopodobieństwa wykonania opcji sprzedaży z zyskiem Czas do wygaśnięcia Czas do wygaśnięcia

18 WPŁYW CENY WYKONANIA NA CENĘ OPCJI Cena opcji kupna Wzrost prawdopodobieństwa wykonania opcji kupna z zyskiem Cena opcji sprzedaży Wzrost prawdopodobieństwa wykonania opcji sprzedaży z zyskiem Cena wykonania Cena wykonania

19 Wpływ aktualnej ceny instrumentu bazowego na cenę opcji Cena opcji kupna Wzrost prawdopodobieństwa wykonania opcji kupna z zyskiem Cena opcji sprzedaży Wzrost prawdopodobieństwa wykonania opcji sprzedaży z zyskiem Wartość bieżąca S Wartość bieżąca S

20 Depozyty zabezpieczające Kto wnosi depozyty? Dlaczego depozyty są wymagane? Tylko wystawcy opcji Nabywcy opcji nie utrzymują depozytów Ze względu na zobowiązanie wystawcy opcji, który gwarantuje nabywcy zapłatę w terminie wygaśnięcia kwoty rozliczenia Depozyty są finansową gwarancją dla nabywcy opcji otrzymania kwoty rozliczenia (wygranej z opcji)

21 Parytet call - put Inwestor w dniu 0 otwiera następujące pozycje: długą na akcji AAA, płacąc cenę S 0 długą w opcji sprzedaży (bazowy instrument: 1 akcja AAA z ceną realizacji X i dniem wygaśnięcia opcji za T dni), płacąc premię P 0,T krótką pozycję w opcji kupna (bazowy instrument: 1 akcja AAA z ceną realizacji X i dniem wygaśnięcia opcji za T dni), otrzymując premię C 0,T Jaki jest kapitał zainwestowany? Jakie są profile zysków i strat dla poszczególnych pozycji i pozycji łącznej?

22 Wartość inwestycji w dniu 0 Długa akcje: S 0 Długa opcja put P 0,T Krótka opcja call - C 0,T Wartość inwestycji w dniu T S T X S T X Długa akcje: S T S T Długa opcja put (X S T ) 0 Krótka opcja call 0 ( S T X) Wartość portfela: X X

23 Parytet call - put Tak stworzony portfel utrzymuje wartość na poziomie ceny X, bez względu na przyszłość Zakładając, że taka transakcja jest bez ryzyka (pewna), jaka będzie dziś wartość takiego portfela? S 0 + P 0, T C 0, T = (1 + X R F ) T

24 Parytet call - put Długa pozycja w akcjach + long put S + short call = 0 + P 0, T C 0, T = (1 + Długa pozycja w bonach skarbowych (obligacjach SP) X R F ) T Na rynkach efektywnych występują powyższe powiązania między cenami opcji sprzedaży, opcji kupna, ceną akcji i ceną bonu skarbowego

25 Syntetyczne papiery wartościowe a parytet call - put X P S C + = T F T T R X C P S ) (1 0, 0, 0 + = + T F T T R X P S C ) (1 0, 0 0, + + = T T T F C P R X S, 0 0, 0 ) (1 + + =

26 Strategie opcyjne - wybrane

27 Jak zarabiać na opcjach Spread byka Z/ S Kupno opcji kupna X kurs wykonania B premia Spread byka (A) (B-A) (B) (X) (Y) Kurs akcji Wystawienie opcji kupna Y kurs wykonania A premia

28 Jak zarabiać na opcjach Spread niedźwiedzia Z/S Spread niedźwiedzia (A) (B-A) (B) (Y) (X) Wystawienie opcji sprzedaży Y kurs wykonania A premia Kurs akcji Kupno opcji sprzedaży X kurs wykonania B premia

29 Jak zarabiać na opcjach Długi stelaż Z/S Długi stelaż Kupno opcji kupna X kurs wykonania B premia (A) (B) (B+A) (X) Kurs akcji Kupno opcji sprzedaży X kurs wykonania A premia

30 Jak zarabiać na opcjach Krótki stelaż (B+A) (B) (A) Krótki stelaż Z/ S (X) Wystawienie opcji sprzedaży X kurs wykonania A premia Kurs akcji Wystawienie opcji kupna X kurs wykonania B premia

31 Jak zarabiać na opcjach Wzrost kursu Nieokreślona zmiana kursu Spadek kursu Kupno Call Długi Stelaż Kupno Put Wzrost zmienności Zysk Zysk Zysk Strata Strata Strata Spread byka Spread niedźwiedzia Niewielka zmiana zmienności Zysk Strata Zysk Strata Sprzedaż Put Krótki Stelaż Sprzedaż call Spadek zmienności Zysk Zysk Zysk Strata Strata Strata