mgr Katarzyna Niewińska; Wydział Zarządzania UW Ćwiczenia 6

Transkrypt

1 Ćwiczenia 6

2 Największy na świecie rynek finansowy, Dzienny obrót ok. 1,5 biliona USD, Około 10% wszystkich transakcji na rynku związane z wymianą gospodarczą, 90% to transakcje spekulacyjne Działa 24 godziny na dobę (rozpoczyna się w Sydney, a następnie Tokio, Londyn i Nowy Jork). Rynek OTC (Over The Counter) tzn. że obrót nie jest scentralizowany, realizacja transakcji dokonuje się przez telefon/ elektronicznymi systemami (reurters). mgr Katarzyna Niewińska; Wydział Zarządzania UW

3 wzrost kursu walutowego oznacza deprecjacje (osłabienie) waluty krajowej, a aprecjację (umocnienie) waluty zagranicznej (bazowej, podstawowej). spadek kursu walutowego... Rewaluacja spadek kursów walutowych w warunkach sztywnych kursów walutowych stosowanych przez państwo. Dewaluacja wzrost kursów walutowych w warunkach sztywnych kursów walutowych stosowanych przez państwo. Kwotowanie walut, np. USD/PLN = 2,5745 PLN USD waluta bazowa (podstawowa), PLN waluta kwotowana, za 1USD płacimy 2,5745 PLN, Wyjątek EUR/USD, GBP/USD, Kwotowanie kupna (bid), sprzedaży (ask, offer) Spread różnica między ceną kupna i sprzedaży mgr Katarzyna Niewińska; Wydział Zarządzania UW

4 Podaż waluty zagranicznej popyt na waluty krajowej Eksporterzy zmieniają swoje zagraniczne przychody walutowe Inwestorzy zagraniczni inwestujący w kraju w instrumenty finansowe denominowane w walucie krajowej Podmioty krajowe pożyczające zagranicą na pokrycie kosztów krajowych Inwestorzy krajowi wychodzący z inwestycji zagranicznych Banki komercyjne skracające pozycje walutowe Bank centralny wpływający na obniżenie kursu waluty zagranicznej wyrażonego w walucie krajowej Popyt na walutę zagraniczną podaż waluty krajowej Importerzy zmieniają swoje krajowe przychody walutowe Inwestorzy zagraniczni wychodzący z krajowych instrumentów finansowych Podmioty krajowe spłacające długi zagraniczne Inwestorzy krajowi inwestujący zagranicą Banki komercyjne wydłużające pozycje walutowe Bank centralny wpływający na wzrost kursu waluty zagranicznej wyrażonego w walucie krajowej Żródło: prof. M. Górski, Rynkowy system finansowy

5 Kierunek zmiany kursu walutowego Aprecjacja waluty krajowej spadek kursów walut obcych Deprecjacja waluty krajowe wzrost kursów walut obcych Czynniki wywołujące zmiany Ø Eksport Ø Krajowe inwestycje podmiotów zagranicznych Ø Zamykanie zagranicznych inwestycji podmiotów krajowych Ø Zaciąganie zagranicznych pożyczek przez podmioty krajowe Ø Import Ø Zamykanie krajowych inwestycji przez podmioty krajowe Ø Inwestycje zagraniczne podmiotów krajowych Ø Spłata długu zagranicznego przez podmioty krajowe

6 Ustalenia poziomu stóp procentowych przez BC; Przepływy kapitału zagranicznego; Publikacje danych gospodarczych (inflacja, wynik bilansu handlowego państwa, deficyt, zadłużenie, wzrost gospodarczy); Wydarzenia polityczne w kraju i na świecie; Istotne wydarzenia w kraju. Bardzo charakterystyczne dla rynków Polski, Węgier i Czech jest duży udział transakcji dokonywanych z nierezydentami. głównie bankami londyńskimi (65%). Spada liczba transakcji zawieranych między bankami krajowymi. Spadek jest spowodowany: Przeniesieniem operacji na złotym z rynku krajowego na rynek londyński; Fuzji dokonywanych w polskim systemie bankowym. mgr Katarzyna Niewińska; Wydział Zarządzania UW

7 Daily EURPLN= Line; EURPLN=; Bid(Last); ; 4,2719; -0,0008; (-0,02%) (GMT) Price PLN 4,8 4,7 4,6 4,5 4,4 4,3 4,2719 4,2 4,1 4 3,9 3,8 3,7 3,6 3,5 3,4 3, Auto

8 Daily PLN= (GMT) Line; PLN=; Bid(Last); ; 3,8324+0,0127; (+0,33%); Merging real-time updates Price /USD ,6 4,5 4,4 4,3 4,2 4,1 4 3,9 3,8324 3,8 3,7 3,6 3,5 3,4 3,3 3,2 3,1 3 2,9 2,8 2,7 2,6 2,5 2,4 2,3 2,2 2,1 Auto

9 Rynek kasowy (natychmiastowy, spot) transakcje polegają na ustaleniu kursu kupna/sprzedaży (trade date) z dostawą za dwa dni robocze (value date). Rynek terminowy (forward) ustalenie warunków transakcji w dniu (trade date) natomiast dostawa walut w przyszłosci. Transakcje terminowe: forward (rzeczywiste, czyli z dostawa waluty); NDF non delivery forward oraz futures (nierzeczywiste, rozliczane przez clearing). mgr Katarzyna Niewińska; Wydział Zarządzania UW

10 Średnie dzienne obroty nelo na krajowym rynku walutowym w kwietniu 2013 i 2016 r. (mln USD) Rynek walutowy Kasowe transakcje walutowe Transakcje outright forward Swapy walutowe (FX swap) Currency swaps Opcje walutowe i inne Źródło: NBP, Obroty na rynku walutowym

11 Średnie dzienne obroty nelo na międzynarodowym rynku walutowym w kwietniu 2013 i 2016 r. (mld USD) Rynek walutowy Kasowe transakcje walutowe Transakcje outright forward Swapy walutowe Transakcje CIRS Opcje walutowe Źródło: Triennial Central Bank Survey of Foreign Exchange and DerivaRves Market AcRvity, Bank for InternaRonal SeVlements, Basle, 2016 mgr Katarzyna Niewińska; Wydział Zarządzania UW

12 Kraj Wielkość % Wielkość % Wielkość % Wielkość % Wielkość % Wielkość % Total , , , , , ,0 UK , , , , , ,1 USA , , , , , ,4 Singapur 104 6, , , , , ,9 Hong Kong 68 4, , , , , ,7 Japonia 153 9, , , , , ,1 Francja 50 2,9 67 2, , , , ,8 Szwajcaria 76 4,5 85 3, , , , ,4 Australia 54 3, , , , , ,1 Niemcy 91 5, , , , , ,8 Dania 24 1,4 42 1,6 88 2, , , ,5. Polska 5 0,3 7 0,3 9 0,2 8 0,2 8 0,1 9 0,1 Źródło: Triennial Central Bank Survey of Foreign Exchange and DerivaRves Market AcRvity, Bank for InternaRonal SeVlements, Basle, 2016 Średnia dzienna wielkość jest wyrażona w mld USD

13 (% udziału w światowym obrocie walutowym) Currency % Rank % Rank % Rank % Rank % Rank % Rank USD 89,9 1 88,0 1 85,6 1 84,9 1 87,0 1 87,6 1 EUR 37,9 2 37,4 2 37,0 2 39,1 2 33,4 2 31,3 2 JPY 23,5 3 20,8 3 17,2 3 19,0 3 23,1 3 21,6 3 GBP 13,0 4 16,5 4 14,9 4 12,9 4 11,8 4 12,8 4 AUD 4,3 7 6,0 6 6,6 6 7,6 5 8,6 5 6,9 5 CAD 4,5 6 4,2 7 4,3 7 5,3 7 4,6 7 5,1 6 CHF 6,0 5 6,0 5 6,8 5 6,3 6 5,2 6 4,8 7 CNY 0,0 35 0,1 29 0,5 20 0,9 17 2,2 9 4,0 8 SEK 2,5 8 2,2 8 2,7 9 2,2 9 1,8 11 2,2 9 MXN 0,8 14 1,1 12 1,3 12 1,3 14 2,5 8 2,2 10 PLN 0,5 18 0,4 19 0,8 17 0,8 18 0,7 22 0,7 22 Źródło: Triennial Central Bank Survey of Foreign Exchange and DerivaRves Market AcRvity, Bank for InternaRonal SeVlements, Basle, 2016 Udział sumuje się do 200%

14 - normalnej, % - odwróconej. t % t

15 WIBOR (Warsaw Interbank Offered Rate), WIBID (Warsaw Interbank Bid Rate). Terminy lokat miedzybankowych: Overnight (O/N), Tomorrow next (T/N), Spot week (1W), 2W, 1M, 3M, 6M, 9M, 1Y. EURIBOR (Euro Interbank Offered Rate), EURIBID (Euro Interbank Bid Rate), LIBOR, LIBID, EONIA (Euro OverNight Index Average). mgr Katarzyna Niewińska; Wydział Zarządzania UW

16 lut 98 lut 99 lut 00 lut 01 lut 02 lut 03 lut 04 lut 05 lut 06 lut 07 lut 08 lut 09 lut 10 lut 11 lut 12 lut 13 lut 14 lut 15 lut 16 Stopa Lombardowa Stopa Redyskontowa Stopa Referencyjna Stopa Depozytowa

17 1,8 1,6 1,4 1,2 1 0,8 0,6 0,4 0, WIBOR 3M WIBOR O/N

18 Stopy procentowe w USA mgr Katarzyna Niewińska; Wydział Zarządzania UW

19 Wzrost dysproporcji między rentownością obligacji rządowych a subprime. Utrzymywanie stóp % spowodowany utrzymywaniem się CPI na niskim poziomie (niskie koszty energii, towarów importowanych). Wzrost CPI, wymusza wzrost stopy %. Wzrost stopy% powoduje wzrost kosztu kredytu. Powoduje to spadek wydawanych kredytów i w końcu.. SPADEK CEN NIERUCHOMOŚCI mgr Katarzyna Niewińska; Wydział Zarządzania UW

20 Jakie były przyczyny kryzysu subprime? Dogodne warunki makroekonomiczne: niskie bądź negatywne stopy procentowe w największych gospodarkach świata, co zachęcało do podejmowania nadmiernego ryzyka przez podmioty finansowe i sprzyjało wykorzystaniu dźwigni finansowej.

21 Jakie były przyczyny kryzysu subprime? mgr Katarzyna Niewińska; Wydział Zarządzania UW

22 Jakie były przyczyny kryzysu subprime? nieadekwatna ocena ryzyka kredytowego przez kredytodawców/ kredytobiorców; rozwój ryzykownych produktów na bazie sekurytyzacji (ABS); wysoki poziom zadłużenia personalnego/ korporacyjnego; polityka i regulacje banków centralnych (lub ich brak).

23 Jakie były przyczyny kryzysu subprime? mgr Katarzyna Niewińska; Wydział Zarządzania UW

24 Jakie były przyczyny kryzysu subprime? mgr Katarzyna Niewińska; Wydział Zarządzania UW

25 Jakie były przyczyny kryzysu subprime? mgr Katarzyna Niewińska; Wydział Zarządzania UW

26 Charakterystyka rynku finansowego UE 1) Rynki finansowe UE są wysoce zintegrowane, szczególnie rynki hurtowe. 2) Rynek bankowy i ubezpieczeniowy jest zdominowany przez grupy międzynarodowe, w których funkcje zarządzania ryzykiem jest scentralizowane w siedzibie. Około 70% aktywów bankowych UE jest w rękach 43 grup bankowych, szczególnie w Środkowo-Wschodniej Europie. 3) W systemie bankowym obserwuje się również silny trend wzrostowy w transakcjach M&A (50% wartości M&A miało miejsce w europejskim systemie bankowym).

27 Charakterystyka rynku finansowego UE mgr Katarzyna Niewińska; Wydział Zarządzania UW

28 Efekty kryzysu OMX Iceland 15 ceny zamknięcia podczas 5 tygodni (29 wrze 31 paź 2008)

29 Napływ kapitału spekulacyjnego do krajów emerging markets Gospodarki BRIC (Brazylia, Rosja, Indie, Chiny).

30 Dlaczego gospodarki EM wzbudziły zainteresowanie inwestorów? finansowanie banków pochodziło nie z rynku a lokalnych depozytów, banki nie nabywały znacznych wielkości produktów toksycznych MBS, mała ekspozycja kredytowa dla klientów subprime, przygotowania do członkostwa w UE 2004 wzmocniły systemy zarządzania i regulowania w krajach EM. brak bankowości inwestycyjnej w tak dużym rozmiarze jak w USA.

31 Wpływ kryzysu na system bankowy krajów emerging markets mgr Katarzyna Niewińska; Wydział Zarządzania UW

32 Efekt odpływu kapitału z EM Silna deprecjacja walut krajów EM, Spekulacje na rynkach walutowych i problem toksycznych opcji. Upadek Lehman Brothers 48%

33 Efekt odpływu kapitału z EM Zloty osłabia się 48 % wobec EUR. W tym samym czasie korona czeska 14 %, węgierski forint 24 %. 38%

34 Efekt odpływu kapitału z EM Stopy procentowe interbank dramatycznie rosną. Brak zaufania, brak płynności..

35 Rys. Różnica między trzymiesięcznym LIBOR a stopą referencyjną banku centralnego dla złotówki wykorzystano trzymiesięczny WIBOR

36 W konsekwencji coraz gorsza sytuacja instytucji finansowych Wysychanie rynku pieniężnego prowadzi do coraz trudniejszego finansowania bieżącej działalności przedsiębiorstw. Pogarszająca się sytuacja kredytobiorców /ciągły spadek cen domów wraz ze wzrostem kosztu kredytu prowadzi do wystąpienia spirali strachu/