Zadłużony świat: przyczyny i skutki. Wpływ niekonwencjonalnej polityki monetarnej na poziom i wycenę długu publicznego

Transkrypt

1 Katarzyna Zajdel-Kurowska / Narodowy Bank Polski Zadłużony świat: przyczyny i skutki. Wpływ niekonwencjonalnej polityki monetarnej na poziom i wycenę długu publicznego Warszawa, 9 maja 218

2 Zadłużony świat: przyczyny i skutki. 2 Tendencje światowe

3 Zadłużony świat: przyczyny i skutki. 3 Zadłużenie globalnie kształtuje się na najwyższych poziomach w historii W ostatniej dekadzie wzrost zadłużenia przyspieszył zwłaszcza w przypadku sektora publicznego i przedsiębiorstw. Największy wkład do przyrostu globalnego długu po 26 r. miały Stany Zjednoczone i Chiny Dług publiczny i prywatny w krajach G2 (% PKB) Wysoki poziom zadłużenia stanowi czynnik ryzyka dla średniookresowych perspektyw wzrostu i stabilności finansowej gospodarki światowej. Źródło: MFW. Sektor publiczny Gospodarstwa domowe Przedsiębiorstwa niefinansowe

4 Zadłużony świat: przyczyny i skutki. 4 Przyrostowi zadłużenia sprzyja środowisko niskich stóp procentowych, na które wpływ miały działania głównych banków centralnych, w tym prowadzona przez nie polityka luzowania ilościowego 7 Suma bilansowa banków centralnych (maj 26 = 1) System Rezerwy Federalnej Bank Anglii Europejski Bank Centralny Bank Japonii Źródło: FRED, Bank Anglii.

5 Zadłużony świat: przyczyny i skutki. 5 Akomodacyjna polityka pieniężna przyczyniła się do spadku długookresowych stóp procentowych w krajach rozwiniętych W rezultacie QE premia terminowa dla obligacji największych gospodarek rozwiniętych sięgnęła historycznych minimów. Spadek rentowności obligacji stworzył przestrzeń dla luzowania polityki fiskalnej. Niski poziom krzywych dochodowości sprzyjał poszukiwaniu wyższych stóp zwrotu przez inwestorów, co istotnie pobudziło popyt na aktywa o podwyższonym ryzyku (np. obligacje korporacyjne z ratingiem BBB czy akcje) Premia terminowa obligacji wybranych krajów ( ) Japonia Wielka Brytania Niemcy USA Źródło: MFW (GFSR, październik 217). 217-paź Średnia Max Min

6 Zadłużony świat: przyczyny i skutki. 6 Perspektywę normalizacji polityki pieniężnej przez główne banki centralne opóźnia(ł) niski poziom inflacji Umocnienie ożywienia gospodarczego oraz poprawa perspektyw inflacji skłoniły FED do rozpoczęcia procesu stopniowego podnoszenia stóp procentowych w grudniu 215. ECB i BoJ nadał utrzymują stopy procentowe na historycznie niskich poziomach Stopy procentowe wybranych banków centralnych (proc.) Źródło: Bloomberg. USA strefa euro Wielka Brytania Japonia Inflacja konsumencka (%, r/r) USA strefa euro Wielka Brytania Japonia Źródło: Bloomberg.

7 Zadłużony świat: przyczyny i skutki. 7 Akomodacyjnej polityce pieniężnej krajów rozwiniętych towarzyszył wzrost popytu na aktywa w krajach rozwijających się, co sprzyjało akumulacji rezerw walutowych 18 Aktywa rezerwowe banków centralnych (% globalnego PKB) Gospodarki rozwinięte Gospodarki rozwijające się Źródło: MFW.

8 Zadłużony świat: przyczyny i skutki. 8 Polska

9 Zadłużony świat: przyczyny i skutki. 9 W warunkach inflacji kształtującej się poniżej celu NBP stopy procentowe utrzymywane są na historycznie niskim, ale dodatnim poziomie 3 25 Stopy procentowe w Polsce (proc.) 35 3 Inflacja cen konsumenta w Polsce na tle celu inflacyjnego (%) Cel inflacyjny 5 1 Inflacja CPI Rentowność 2-letnich obligacji skarbowych Rentowność 5-letnich obligacji skarbowych Rentowność 1-letnich obligacji skarbowych WIBOR 3M Stopa referencyjna NBP Źródło: Bloomberg, NBP.

10 Zadłużony świat: przyczyny i skutki. 1 Dług publiczny* w Polsce jest stabilny i kształtuje się na umiarkowanym poziomie w porównaniu do innych krajów UE Dług w 217 GR *Zgodnie z metodologią EDP Źródło: Eurostat UK SP SL HR HU AT IR FI DE PL SK NL ML LV LT SE CZRO DK LU BG ES CP PT FR IT BE Dług w 2

11 Zadłużony świat: przyczyny i skutki. 11 Pomimo znacznego wzrostu od 1995, zadłużenie sektora prywatnego* jest w Polsce niskie Dług w 216 IR BG SE PT UK FI FRSP DK NL Sektor prywatny Gospodarstwa domowe 1 5 GR ES BG HR IT PL LV SK HU SL CZ RO LT ATML DE Dług w *Zawiera pożyczki i instrumenty dłużne przedsiębiorstw niefinansowych i gospodarstw domowych zgodnie z metodologią procedury MIP Źródło: Eurostat

12 Zadłużony świat: przyczyny i skutki. 12 Zgodnie ze światowym trendem, poziom rezerw walutowych w Polsce zwiększył się 25 Oficjalne aktywa rezerwowe NBP (% PKB) Źródło: NBP.

13