Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych w Wielkopolsce

Transkrypt

1 Wielkopolski Zespół Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego Wyniki Porejestrowych Doświadczeń Odmianowych w Wielkopolsce ZBOŻA, RZEPAK OZIMY. Śrem Wójtostwo, styczeń

2 Przewodniczący Wielkpolskiego Zespołu Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego Ryszard Napierała Sejmik Województwa Wielkopolskiego Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Słupi Wielkiej Dyrektor: mgr inż. Grzegorz Koszucki Zakład Doświadczalny Oceny Odmian w Śremie Wójtostwie Śrem ul. Wiosny Ludów 27 faks. (0-61) tel. i faks. (0-61) zdoo.sremwojtostwo@coboru.pl Kierownik Zakładu: mgr inż. Justyna Rejmaniak Opracowała: inż. Irena Perczak Redakcja merytoryczna: mgr inż. Justyna Rejmaniak Publikacja współfinansowana ze środków Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego oraz Wielkopolskiej Izby Rolniczej Publikacja chroniona prawem autorskim. Przedruk dozwolony tylko po uzyskaniu zgody przewodniczącego Wojewódzkiego Zespołu PDO Wydawca: SDOO Słupia Wielka, ZDOO Śrem Wójtostwo 2

3 PSZENICA JARA UWAGI OGÓLNE W roku na terenie województwa wielkopolskiego założono trzy doświadczenia z odmianami pszenicy jarej, tak samo jak w roku poprzednim. Zlokalizowane one były w zakładach doświadczalnych oceny odmian Śrem Wójtostwo, Kościelna Wieś i Nowa Wieś Ujska. Wszystkie doświadczenia uznano za udane i ich wyniki wykorzystano w niniejszym opracowaniu. W doświadczeniach badano łącznie piętnaście odmian, w tym trzy odmiany wyznaczone przez Centralny Ośrodek jako wzorcowe (Tybalt, Jarlanka i Harenda) oraz dwanaście wybranych przez Zespół Wojewódzki PDO (tab. 1). Pięć spośród nich jest włączonych do LOZ. Omawiane doświadczenia były prowadzone na dwóch poziomach agrotechniki: a 1 - poziom przeciętny (patrz tabela 2), a 2 - poziom wysoki; w porównaniu z poziomem przeciętnym zwiększono nawożenie azotowe o 40 kg N/ha, zastosowano ochronę przed chorobami (pierwszy zabieg dla ochrony podstawy źdźbła i liści), drugi zabieg - dla ochrony liści i kłosa), przed wyleganiem (regulator wzrostu) i po dwa razy zastosowano nawożenie dolistne preparatami wieloskładnikowymi (tab. 2). Doświadczenia wysiano w dniach od 28 do 30 marca w dobrych warunkach pogodowych. Zbioru doświadczeń dokonano w dniach od 15 do 24 sierpnia. WYNIKI DOŚWIADCZEŃ Średnie p l o n y ziarna w roku na przeciętnym poziomie agrotechniki (a 1 ) były wyższe niż w poprzednim roku i wyniosły 72,4 dt/ha. Zastosowanie wysokiego poziomu agrotechniki (a 2 ) spowodowało zwyżkę plonu o 8,2 dt/ha w stosunku do poziomu przeciętnego. Wahała się ona od 6,1 dt/ha w Śremie Wójtostwie do 10,4 dt/ha w Kościelnej Wsi (tab. 3). W roku na obu poziomach agrotechniki najwyżej plonowały odmiany Goplana (A), Arabella (A), Mandaryna (A) i Rusałka (A) (tab. 4). Na podstawie analizy wieloletnich wyników plonowania najwyższym poziomem plonowania na obu poziomach agrotechniki cechowały się odmiany Goplana (A), WPB SKYE (A) i Harenda (B) (tab. 5). Nawiększą m a s ą 1000 z i a r n charakteryzowały się odmiany Serenada (A), Nimfa (A) oraz WPB SKYE (B), a najniższą odmiany Arabella (A) i, Mandaryna (A) (tab. 6). W roku największym p o r a ż e n i e m przez mączniaka prawdziwego cechowała się odmiana KWS Torridon (A), a przez rdzę żółtą odmiana Rusałka (A) (tab. 7). 3

4 Tabela 1 Pszenica jara. Odmiany badane. Rok zbioru: Lp. Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru w Polsce Rok włączenia do LOZ Kod kraju pochodzenia Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej pełnomocnika w Polsce jakościowe (grupa A) 1 Tybalt 2005 NL 2 Kandela Arabella KWS Torridon 2012 UK 5 Mandaryna Goplana Serenada Nimfa Rusałka Varius 2016 DE 11 WPB Skye 2016 NL 12 Jarlanka Irena Szyld, ul. Celtycka 41a, Kalisz DANKO HR Sp. z o.o. Choryń 27, Kościan DANKO HR Sp. z o.o. Choryń 27, Kościan KWS Lochow Polska sp. z o.o. Kondratowice, ul. Słowiańska 5, Prusy DANKO HR Sp. z o.o. Choryń 27, Kościan DANKO HR Sp. z o.o. Choryń 27, Kościan Saaten-Union Polska Sp. z o.o., ul. Straszewska 70, Wągrowiec Irena Szyld, ul. Celtycka 41a, Kalisz HR Smolice Sp. z o.o., Grupa IHAR, Smolice 146, Kobylin, chlebowe (grupa B) 13 Harenda Kamelia Frajda Małopolska HR Sp z o.o., ul. Zbożowa 4, Kraków 4

5 Tabela 2 Pszenica jara. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: Miejscowość ZDOO Śrem Wójtostwo ZDOO Kościelna Wieś ZDOO Nowa Wieś Ujska Kompleks rolniczej przydatności gleby Klasa bonitacyjna gleby III b III a IV a PH gleby w KCl 5,7 6,0 5,8 Przedplon Rzepak ozimy Kukurydza Rzepak ozimy Data siewu (dzień, m-c) Obsada nasion (szt/m 2 ) Data zbioru (dzień, m-c) Nawożenie mineralne N na poziomie a 1 (kg/ha) N na poziomie a 2 (kg/ha) P 2 O 5 (kg/ha) K 2 O (kg/ha) Nawożenie dolistne preparatem wieloskładnikowym (l/ha) Adob Mikro Zboże, 1,5kg x 2 Insol 3, 1,0l x 2 Yaravita Zboże, 1,0l x2 Środki ochrony roślin Herbicyd (dawka/ha) Chisel Nowy 51,6WG, 60g Mustang Forte 195 SE, 0,8l Insektycyd (dawka/ha) Bi 58 Nowy, 0,5l Sparviero, 0,075l Lintur 70WG, 150g Karate Zeon 050CS, 0,1l (dodatkowo na poziomie a 2 ) Fungicyd - pierwszy zabieg (dawka/ha) Tilt Turbo 571 EC, 1,0l Capalo 337,5SE, 2,0l Menara 410EC, 0,5l Fungicyd - drugi zabieg (dawka/ha) Falcon 460EC, 0,6l Osiris 65EC, 2,0l Artea 330EC, 0,5l Regulator wzrostu (dawka/ha) Moddus 250 EC, 0,2l Medax Max, 0,5kg Moddus 250 EC, 0,4l - - zabiegu nie zastosowano lub brak danych 5

6 Tabela 3 Pszenica jara. Wyniki ogólne doświadczeń. Rok zbioru: Lp. Wyszczególnienie Śrem Wójtostwo Kościelna Wieś Nowa Wieś Ujska a 1 a 2 a 1 a 2 a 1 a 2 1 Termin kłoszenia (dzień, m-c) Termin dojrzałości woskowej (dzień, m-c) Wysokość roślin (cm) Wyleganie roślin przed zbiorem (skala 9 o ) 3,0 3,0 8,2 8, Mączniak prawdziwy (skala 9 0 ) 8,6 9,0 8,4 9,0 7,6 8,7 6 Rdza brunatna (skala 9 o ) 7,8 9,0 8,9 9,0 7,9 8,9 7 Septorioza liści (skala 9 0 ) 7,6 9,0 7,5 9,0 6,8 7,8 Choroby podstawy źdźbła 8 (skala 9 o ,2 8,9 ) 9 Masa 1000 ziarn (g) 39,9 43,7 43,2 45,2 40,2 41,0 Wilgotność ziarna podczas 10 12,6 13,3 9,1 9,3 17,0 16,9 zbioru (%) 11 Plon ziarna (dt z ha) 88,7 94,8 68,7 79,1 59,9 67,9 Wyniki średnie z wszystkich badanych odmian, a 1 przeciętny poziom agrotechniki; a 2 wysoki poziom agrotechniki Skala 9 0 : 9 oznacza stan najkorzystniejszy, 1 oznacza stan najmniej korzystny - - brak danych Tabela 4 Pszenica jara. Plon ziarna odmian w miejscowościach (% wzorca). Rok zbioru: Poziom a 1 Poziom a 2 Lp. Odmiana Śrem Wójtostwo Kościelna Wieś Nowa Wieś Ujska Średnia Śrem Wójtostwo Kościelna Wieś Nowa Wieś Ujska Średnia Wzorzec, dt z ha 88,7 68,7 59,9 72,4 94,8 79,1 67,9 80,6 1 Tybalt Kandela Arabella KWS Torridon Mandaryna Goplana Serenada Nimfa Rusałka Varius WPB SKYE Jarlanka Harenda Kamelia Frajda Wzorzec wszystkie odmiany badane

7 Tabela 5 Pszenica jara. Plon ziarna odmian (% wzorca). Lata zbioru:, 2016, 2015 Lp. Odmiana Grupa wartości technologicznej Poziom a 1 Poziom a Wzorzec, dt z ha 72,4 68,5 57,3 70,5 66,1 80,6 74,1 63,1 77,4 72,6 1 Tybalt Kandela Arabella KWS Torridon Mandaryna Goplana A 7 Serenada Nimfa Rusałka Varius WPB SKYE Jarlanka Harenda Kamelia B Frajda Liczba doświadczeń Wzorzec: wszystkie badane odmiany w latach, Grupa wartości technologicznej: A jakościowe chlebowe, B - chlebowa, (wg Listy Opisowej Odmian, COBORU)

8 Tabela 6 Pszenica jara. Ważniejsze właściwości rolniczo-użytkowe odmian (odchylenia od wzorca). Lata zbioru:, Lp. Odmiana Liczba lat badań Wyleganie (skala 9 o ) w dojrz. mleczne przed zbiorem Wysokość roślin (cm) Wilgotność ziarna w czasie zbioru (%) Masa 1000 ziarn (g) Poziom agrotechniki a 1 Wzorzec 8,7 5,6 6, ,9 11,8 41,1 38,8 1 Tybalt 3 0,3 0,4 0, ,3-0,8 1,7 1,7 2 Kandela 3 0,3 0,1-0, ,4-0,3 0,8 0,7 3 Arabella 3 0,3 0,1 0, ,7 0,6-3,7-2,7 4 KWS Torridon 3 0,3 0,4 0, ,1-0,1 0,2-0,6 5 Mandaryna 3-0,2-0,4 0, ,1 1,1-4,7-5,1 6 Goplana 3-0,7-0,4-0, ,5 0,2 0,4 0,6 7 Serenada 3 0,3 0,4 0, ,0-1,1 3,6 3,4 8 Nimfa 2 0,3 0,4-0, ,0-1,4 3,5 2,6 9 Rusałka 2-0,7-0,6 0, ,1 0,0-0,9 0,1 10 Varius 2 0,3 0,4 0, ,5-0,8-1,9-2,6 11 WPB SKYE 2-0,2-0,4-0, ,8-1,3 4,1 2,7 12 Jarlanka 1-0,7-0,1-2 -0,7 0,2 13 Harenda 3 0,3 0,1 0, ,2 1,5-1,2-1,8 14 Kamelia 3 0,3 0,1 0, ,1-0,2-0,4-0,2 15 Frajda 1-0,7-0,6 2 0,3-1,5 Poziom agrotechniki a 2 Wzorzec 9,0 5,9 7, ,2 12,3 43,3 40,3 1 Tybalt 3 0,0 0,1 0, ,3-1,1 1,0 0,7 2 Kandela 3 0,0 0,1-0, ,4 0,1 0,6 0,3 3 Arabella 3 0,0 0,1-0, ,1 1,2-3,6-3,4 4 KWS Torridon 3 0,0 0,1 0, ,3-0,3 0,1-0,6 5 Mandaryna 3 0,0-0,2 0, ,8 1,1-6,0-5,7 6 Goplana 3 0,0 0,1 0, ,5 0,0 0,5 0,3 7 Serenada 3 0,0 0,1 0, ,8-1,2 4,3 3,4 8 Nimfa 2 0,0 0,1-0, ,7-1,0 4,2 3,6 9 Rusałka 2 0,0-0,2 0, ,2 0,4 0,0 0,2 10 Varius 2 0,0 0,1 0, ,1-1,2-1,4-2,5 11 WPB SKYE 2 0,0-0,2 0, ,3-1,0 3,5 3,3 12 Jarlanka 1 0,0 0,1 0-0,8 0,3 13 Harenda 3 0,0 0,1 0, ,2 1,2-1,7-1,4 14 Kamelia 3 0,0 0,1 0, ,0-0,2 0,5-0,1 15 Frajda 1 0,0-0,4 2 0,3-2,4 Liczba doświadczeń Wzorzec: wszystkie badane odmiany

9 Tabela 7 Pszenica jara. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki (a 1 ) w skali 9 0 (odchylenia od wzorca). Lata zbioru:, Lp. Odmiana Liczba lat badań Mączniak prawdziwy Septorioza liści Rdza brunatna Rdza żółta Wzorzec 8,2 7,9 7,3 7,6 8,2 8,6 8,7 8,8 1 Tybalt 3 0,1 0,2-0,5 0,0 0,1 0,2 0,3 0,3 2 Kandela 3 0,6 0,5 0,2 0,3 0,0 0,2 0,3 0,3 3 Arabella 3 0,6 0,5-0,6-0,5 0,0-0,2 0,1-0,1 4 KWS Torridon 3-1,4-1,0 0,2 0,2 0,1 0,2 0,0 0,1 5 Mandaryna 3 0,3 0,5 0,0 0,0 0,5 0,3-0,4-0,1 6 Goplana 3 0,1 0,2 0,4 0,2-0,2 0,1 0,3 0,3 7 Serenada 3-0,4-0,1 0,4 0,4-0,5-0,3 0,0-0,7 8 Nimfa 2 0,1 0,3-0,3-0,2 0,3 0,4 0,3 0,3 9 Rusałka 2-0,4-0,4-0,5-0,3-0,2-0,4-0,7-0,8 10 Varius 2-0,1 0,4 0,2 0,0-0,2-0,4 0,1 0,2 11 WPB SKYE 2 0,4 0,5 0,5 0,2 0,3 0,4 0,3 0,3 12 Jarlanka 1 0,1 0,0 0,0 0,3 13 Harenda 3-0,1-0,2-0,1 0,1 0,3 0,3 0,3 0,3 14 Kamelia 3-0,6-0,2-0,1-0,1 0,3 0,3 0,0 0,1 15 Frajda 1 0,4 0,0-0,5-1,0 Liczba doświadczeń Wyniki pochodzą tylko z tych doświadczeń w których dana choroba wystąpiła; Wyższa wartość oznacza ocenę korzystniejszą Wzorzec: wszystkie badane odmiany Liczba doświadczeń dla okresu odnosi się do odmian badanych trzy lata, dla badanych dwa lata jest odpowiednio mniejsza 9