PSZENŻYTO JARE WYNIKI DOŚWIADCZEŃ

Transkrypt

1 PSZENŻYTO JARE WYNIKI DOŚWIADCZEŃ Uwagi ogólne i omówienie wyników Pszenżyto jare jest zbożem o stosunkowo mniejszym znaczeniu. Według GUS w strukturze zasiewów w 2015roku powierzchnia uprawy pszenżyta wynosiła 214 tys. ha,co w porównaniu do roku 2014 oznacza niewielki wzrost. W strukturze zasiewów zbóż z mieszankami, udział jarej formy pszenżyta w latach wynosił 2,7%. Ziarno pszenżyta jarego przeznaczone jest głównie na paszę dla zwierząt. Pszenżyto jare cechuje się znaczną tolerancją na niskie ph gleby, dlatego powinno być uprawiane zwłaszcza na zakwaszonych glebach słabych. W latach 2015 zarejestrowano trzy nowe odmiany pszenżyta jarego. W roku zarejestrowano nową odmianę Mamut. Odmiana ta wnosi bardzo duży postęp głównie w zakresie plenności, a także w odporności na wyleganie i zdrowotności ( zwłaszcza w odporności na septoriozę liści). Obecnie w krajowym rejestrze znajduje się 12 odmian pszenżyta jarego, wszystkie są polskiej hodowli. W pszenżycie jarym wysoki poziom agrotechniki obejmuje obecnie tylko dwa zabiegi fungicydowe, połączone ze stosowaniem dolistnych preparatów wieloskładnikowych. Nie stosuje się natomiast retardantów, a nawożenie azotowe jest jednakowe na obu poziomach agrotechniki. Zmiany te wynikają z faktu, że nie ma zarejestrowanych środków chemicznych zapobiegających wyleganiu dla tego zboża. W sezonie w badaniach w województwie mazowieckim brało udział 7 odmian. Doświadczenia prowadzone były w następujących jednostkach : - Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Seroczynie - Zakład Doświadczalny Oceny Odmian w Kawęczynie - Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin -PIB w Radzikowie - DANKO Hodowla Roślin ZHR O/ Laski Miniony sezon wegetacyjny był korzystny dla pszenżyta jarego. Zróżnicowanie plonowania w poszczególnych miejscowościach było bardzo duże. Szczególnie wysokie plony uzyskano w Laskach. Najlepiej plonującymi odmianami w roku były: Dublet, Sopot, Mazur. Wysokie plony wydała również nowa odmiana Mamut. Porażenie przez choroby było mniejsze niż w latach poprzednich. 1

2 Tabela 1 PSZENŻYTO JARE Odmiany badane. Rok zbioru Lp. Odmiana Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej - pełnomocnika w Polsce DUBLET* MILEWO* 2008 Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR, ul. Główna 20, PL Strzelce 3 MAZUR* MILKARO* PUZON* SOPOT* MAMUT* * -odmiana chroniona krajowym wyłącznym prawem hodowcy Hodowla Roślin Strzelce sp. z o.o. Grupa IHAR, ul. Główna 20, PL Strzelce 2

3 Tabela 2 PSZENŻYTO JARE. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: Miejscowość SDOO Seroczyn ZDOO Kawęczyn DANKO HR IHAR Radzików ZHR O/ Laski Powiat Siedlce Sochaczew Grójec Błonie Kompleks rolniczej przydatności gleby Klasa bonitacyjna gleby IIIb III a IIIb IIIa PH gleby w KCI 6,15 6,17 6,4 * Przedplon Groch siewny Rzepak ozimy Rzepak ozimy Rzepak ozimy Data siewu Obsada nasion (szt./m 2 ) Data zbioru Nawożenie mineralne N na poziomie a 1 (kg/ha) N na poziomie a 2 (kg/ha) P 2O 5 (kg/ha) K 2O (kg/ha) Nawożenie dolistne preparatami wieloskładnikowymi na poziomie a 2 (l/ha) Adobe Micro 2,0 l - - Środki ochrony roślin Zaprawa nasienna (nazwa) Vitavax 2000 FS Vitavax 2000 FS Maxim 025FS Herbicyd (nazwa, dawka) Gold 450SC 1,25 l Lintur 70WG 130g/ha Mustang 306 0,6 l Mustang 306 SE 0,6 l Chwastox Extra 1,0 L/ha Insektycyd (nazwa, dawka) Minuet 100 EW -0,1 l - Fastac 100EC 0,12l Cyperkill 250 EC-0,1 l Tylko poziom a 2 Topsin M 500 S.C.-1,4 l Fungicyd Bumper Super 490EC pierwszy zabieg (nazwa, dawka) 1,0l Boogie Xpro 400 EC -1,2 l Amistar 250 Fungicyd Falcon 460 EC -0,6 l SC+Chefara - drugi zabieg (nazwa, dawka) 330 EC 0,6 l +0,4 l Fandango 200 EC-1,0 l Regulator wzrostu (nazwa, dawka) - - nie zastosowano * brak danych Tilt 250 EC-1,0 l Bumper Super 490EC 1,0l 3

4 Tabela 3 PSZENŻYTO JARE. Wyniki ogólne doświadczeń. Rok zbioru: Seroczyn Kawęczyn DANKO HR ZHR O/ Laski Lp. Cecha IHAR Radzików a1 a2 a1 a2 a1 a2 a1 a2 1 Termin kłoszenia (dzień m- c) 2 I. Termin dojrzałości wosk (dzień, m-c) 3 Wysokość roślin (cm) 4 Wyleganie roślin w fazie dojrzałości mlecznej (skala 9 0 ) * * * * 104,2 99,9 109,1 111,3 104,6 106,1 * * 9,0 9,0 8,4 8,5 9,0 9,0 9,0 9,0 5 Wyleganie roślin przed zbiorem (skala9 o ) 8,1 8,3 7,1 7,4 8,6 8,4 8,6 8,7 Porażenie przez choroby (skala 9 o ) 6 Mączniak właściwy 9,0 9,0 8,4 8,8 9,0 9,0 9,0 9,0 7 Rdza brunatna 9,0 9,0 8,9 9,0 9,0 9,0 7,3 8,4 8 Septorioza liści 7,7 9,0 8,0 8,9 9,0 9,0 9,0 9,0 9 Septorioza plew 8,6 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 9,0 10 Masa tysiąca ziaren (g) 40,7 40,4 38,7 42,0 46,0 47,7 * * Wilgotność ziarna podczas 11 zbioru(%) 13,0 13,0 13,1 14,9 12,9 13,4 17,0 17,8 12 Plon ziarna (dt z 59,6 60,8 72,3 77,8 84,8 91,4 69,3 83,0 ha Wyniki średnie ze wszystkich badanych odmian * - brak danych Skala 9 o : 9 oznacza stan najkorzystniejszy, 1 oznacza stan najmniej korzystny 4

5 Tabela 4 PSZENŻYTO JARE. Plon ziarna odmian w miejscowościach (% wzorca). Rok zbioru: Lp. Odmiana Wzorzec, dt z ha 1 Dublet 2 Milewo 3 Mazur 4 Milkaro 5 Puzon 6 Sopot Poziom a1 Poziom a2 Seroczyn Kawęczyn Radzików Laski Seroczyn Kawęczyn Radzików Laski 59,6 72,3 69,3 84,8 60,8 77,8 83,0 91, Mamut Wzorzec: wszystkie badane odmiany 5

6 Tabela 5 PSZENŻYTO JARE. Plon ziarna odmian (%wzorca). Lata zbioru:, Lp. Odmiana Wzorzec, dt z ha Poziom a Poziom a ,5 67,5 74,0 69,5 71,0 78,2 75,2 82,3 76,7 78,6 1 Dublet Milewo Mazur Milkaro Puzon Sopot Mamut Liczba dośw Wzorzec: wszystkie badane odmiany Tabela 6 PSZENŻYTO JARE. Porażenie odmian przez ważniejsze choroby na przeciętnym poziomie agrotechniki-a1(odchylenia od wzorca). Rok zbioru:, Lp. Odmiana Liczba lat badań Rdza żółta Rdza brunatna Septorioza liści Mączniak prawdziwy Wzorzec (skala 9 0 ) 8,0 8,0 7,9 7,9 7,6 8,4 8,0 1 Dublet 3-2,0-2,0-2,0 0,1 0,3 0,6-0,2 2 Milewo 3 0,2 0,2 0,3 0,1-0,1 0,1 0,5 3 Mazur 3 0,0 0,0 0,5-0,1 0,2 0,6 0,2 4 Milkaro 2 1,0 1,0 - -0,4 - -0,9-5 Puzon 2 1,0 1,0-0,6-0,4-6 Sopot 2 0,0 0,0 - -0,1-0,1-7 Mamut 1 0,0 0,0 - -0,4 0,1 - Liczba doświadczeń Wzorzec: wszystkie badane odmiany 6

7 Tabela 7 PSZENŻYTO JARE. Ważniejsze właściwości rolniczo-użytkowe odmian. Rok zbioru, Lp. Odmiana Liczba lat badań Wyleganie (skala 9 0 ) w fazie dojrzałości przed zbiorem mlecznej i 2014 Poziom agrotechniki a1 Wysokość roślin (cm) Masa 1000 ziarn (g) Wzorzec 8,4 7,4 8,1 7,2 106,0 107,9 41,8 42,6 1 Dublet 3-1,4-1,1-1,0-0,8 1,5 1,6-0,2 0,6 2 Milewo 3 0,1-0,1 0,3-0,2 8,2 6,7-0,8-1,7 3 Mazur 3 0,6 1,2 0,4 0,7-3,0-4,0 1,4 1,6 4 Milkaro 2-0,4-1,4-1,4-6,5-2,6-5 Puzon 2 0,1-0,4-0,7 - -0,9-6 Sopot 2 0,6-0,5 - -8,6-1,2-7 Mamut 1 0,6-0,8 - -5,8 - -0,8 - Poziom agrotechniki a2 Wzorzec 8,5 8,4 8,2 7,1 105,8 106,8 43,4 43,6 1 Dublet 3-2,0-1,2-0,8-0,7-0,3 0,4-0,8-0,1 2 Milewo 3 0,5 0,1 0,2-0,1 8,4 7,6-0,3-1,4 3 Mazur 3 0,0 0,4 0,2 0,6-2,0-3,0-0,6 0,0 4 Milkaro 2 0,0-0,2-1,2-6,5-3,8-5 Puzon 2 0,5-0,6 - -0,1 - -0,5-6 Sopot 2 0,5-0,4 - -7,3 - -1,0-7 Mamut 1 0,5-0,8 - -5,6 - -0,7 - Liczba doświadczeń Wzorzec: wszystkie badane odmiany 7

8 PSZENŻYTO JARE CHARAKTERYSTYKA ODMIAN BADANYCH I ZAREJESTROWANYCH W ROKU (sporządzona na podstawie listy opisowej odmian) 1.Mamut Odmiana pastewna. Plenność bardzo dobra. Przyrost plonu przy wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Odporność na septoriozę liści-duża, na mączniaka prawdziwego, rdzę żółtą, rynchosporiozę i fuzariozę kłosów-dość duża, na rdzę brunatną, brunatną plamistość liści i septoriozę plew-średnia. Rośliny dość niskie, o dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren przeciętna, wyrównanie ziarna dość dobre, gęstość w stanie zsypnym dość duża. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania mała. Zawartość białka dość duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna. 8