Tabela 46. Pszenżyto jare odmiany badane w 2016 r.

Transkrypt

1 Pszenżyto jare Pszenżyto jare ma najmniejsze znaczenie gospodarcze wśród wszystkich gatunków zbóż, gdyż jego uprawa zajmuje niewielki areał i w bilansie paszowym kraju nie odgrywa większej roli. Ziarno pszenżyta przeznaczane jest (jak na razie) w całości na paszę. Wykorzystuje się je bezpośrednio do żywienia wszystkich zwierząt gospodarskich w formie gniecionej lub w paszach szczególnie dla trzody chlewnej i drobiu. Ziarno pszenżyta charakteryzuje wysoka wartość pokarmowa, ze względu na wysoką zawartość białka o korzystnym składzie aminokwasowym. W porównaniu do pszenicy, odznacza się wyższą zawartością aminokwasów (szczególnie lizyny), które zwierzęta muszą otrzymać w paszy. W Krajowym Rejestrze nie widnieją odmiany chlebowe, jednak w tym kierunku prowadzone są badania. Analizując znaczenie gospodarcze pszenżyta jarego, na podkreślenie zasługuje fakt, że ma ono mniejsze wymagania glebowe niż pszenica jara i jęczmień jary. Związane jest to z większą tolerancją na niskie ph gleby, co może sprzyjać rozszerzaniu uprawy tego gatunku. Obecnie w Krajowym Rejestrze znajduje się dwanaście odmian pszenżyta jarego, wszystkie z krajowej hodowli. Wyraźny wzrost plonowania w ostatnio zarejestrowanych odmianach może skłaniać rolników do szerszego wprowadzania tego gatunku do uprawy, zwłaszcza na zakwaszonych i słabszych glebach.

2 Tabela 46. Pszenżyto jare odmiany badane w 2016 r. Rok wpisania do: KRO 1 Mieszko 1999 LOZ 2 Dublet Milewo Mazur Sopot Puzon Mamut Bojko *) 2005 Hodowca (lub polski przedstawiciel dla odmian zagranicznych) HR Strzelce sp. z o.o Strzelce, ul. Główna 20 HR Strzelce sp. z o.o Strzelce, ul. Główna 20 HR Smolice sp. z o.o Kobylin, Smolice 146 *) Jedyna zarejestrowana odmiana żyta jarego badana razem z pszenżytem jarym.

3 Tabela 47. Agrotechniczne i polowe warunki prowadzenia doświadczeń w 2016 r. Wyszczególnienie Krzyżewo Podtrzcianka Rzepiski Kompleks glebowy Klasa bonitacyjna gleby III b III b IV a ph gleby 5,2 4,6 7,1 Zasobność gleby mg/100 g P 2 O 5 K 2 O Mg 13,3 10,7 3,1 Przedplon Groch siewny Pszenżyto ozime + poplon Pszenica jara Data siewu Data zbioru Nawożenie mineralne N na poziomie a 1 kg/ha N na poziomie a 2 kg/ha P 2 O 5 kg/ha K 2 O kg/ha Nawożenie dolistne l/ha Insektycydy Adob Cu 1,5 l. Adob Mn 1,5 l. 11,9 12,7 2,1 Basfoliar 36 2 x 12 l. Herbicydy dawka Chwastox Trio 540 SL 1,5 l. Gold 450 EC 1,25 l. Fungicydy dawka Chefara 330 EC 0,5 l. Fandango 200 EC 1 l. Fandango 200 EC-0,8 l. Soligor 425 EC-0,6 l. 16,9 12,5 9,4 Basfoliar 36 Extra 6,0 l. Basfoliar 36 Extra 6,0 l. Sekator 125 OD 0,15 l. Puma Universal 1,0 l. Fandango 200 EC 0,9 l. Soligor 425 EC 0,7 l.

4 Krzyżewo Rzepiski Podtrzcianka Średnia poprawiona Odchylenie od wzorca (dt) % wzorca Tabela 48. Plon ziarna pszenżyta jarego w 2016 r. (dt ha -1 ). A2 A1 (dt) Wzorzec dt ha -1 68,3 51,9 44,9 55,0 x x 8,4 Poziom a1 1 Dublet 60,1 49,9 45,8 51,9-3,1 94 5,1 2 Sopot 75,1 45,9 46,5 55,8 0, ,4 3 Mamut 69,7 59,8 42,3 57,3 2, ,7 4 Mieszko 65,0 52,7 40,5 52,7-2,3 96 8,5 5 Milewo 67,1 52,2 43,8 54,4-0,7 99 6,3 6 Mazur 76,2 53,7 40,3 56,7 1, ,1 7 Puzon 52,6 49,5 39,2 47,1-7, ,2 8 Bojko 51,2 33,3 25,9 36,8-18,3 67 4,2 Wzorzec dt ha -1 78,7 64,8 46,7 63,4 x x Poziom a2 1 Dublet 70,1 55,3 45,6 57,0-6, Sopot 87,8 66,2 47,7 67,2 3, Mamut 78,1 72,8 47,0 66,0 2, Mieszko 74,6 68,2 40,8 61,2-2, Milewo 79,9 58,3 44,0 60,7-2, Mazur 88,2 64,1 45,2 65,8 2, Puzon 68,7 60,8 42,6 57,4-6, Bojko 54,2 38,5 30,1 40,9-22,5 65 Odmiany wzorcowe zaznaczono pogrubioną czcionką.

5 Tabela 49. Średnie wyniki plonowania odmian pszenżyta jarego w latach (% wzorca). Rok Lata Wzorzec dt ha -1 54,0 70,8 55,0 59,9 62,9 Poziom a1 1 Dublet Sopot x Mamut 104 x x 4 Mieszko Milewo Mazur Puzon x 93 8 Bojko Wzorzec dt ha-1 62,6 80,1 63,4 68,7 71,8 Poziom a2 1 Dublet Sopot x Mamut x 104 x Mieszko Milewo Mazur Puzon x 95 7 Bojko Liczba doświadczeń 2 2 3

6 Wysokość roślin Wyleganie przed zbiorem Masa tysiąca nasion Dojrzałość pełna Rdza brunatna Septorioza liści Rynchosporioza Tabela 50. Ważniejsze cechy rolnicze odmian pszenżyta jarego i porażenie przez choroby w 2016 r. Choroby cm Skala 9 g L. dni od 1.01 Skala 9 Skala 9 Skala 9 Wzorzec 107 7,0 30,1 x 8,5 7,4 7,7 Poziom a1 1 Dublet 113 4,8 30, ,3 7,0 8,0 2 Sopot 103 7,8 29, ,5 7,8 7,0 3 Mamut 106 8,5 30, ,8 7,5 8,0 4 Mieszko 120 6,8 33, ,3 6,8 7,0 5 Milewo 115 6,5 32, ,5 7,0 8,0 6 Mazur 108 8,0 33, ,0 7,0 8,0 7 Puzon 113 7,3 30, ,0 7,0 8,0 8 Bojko 148 7,0 36,3-7,8 7,0 8,0 Wzorzec 108 7,4 32,9 9,0 8,8 9,0 1 Dublet 112 5,8 35,7 9,0 8,8 9,0 2 Sopot 104 8,0 32,6 9,0 8,8 9,0 Poziom a2 3 Mamut 107 8,5 30,5 9,0 8,8 9,0 4 Mieszko 122 6,5 36,5 9,0 8,3 9,0 5 Milewo 121 6,8 36,4 9,0 8,3 9,0 6 Mazur 110 8,3 37,6 9,0 8,5 9,0 7 Puzon 112 7,5 31,0 9,0 8,8 9,0 8 Bojko 148 7,3 38,0 9,0 8,0 9,0 Ilość doświadczeń

7 Charakterystyka odmian (na podstawie listy opisowej odmian) MAMUT (2016). pastewna. Plenność bardzo dobra. Przyrost plonu przy wysokim poziomie agrotechniki przeciętny. Odporność na septoriozę liści duża, na mączniaka prawdziwego, rdzę żółtą, rynchosporiozę i fuzariozę kłosów dość duża, na rdzę brunatną, brunatną plamistość liści i septoriozę plew średnia. Rośliny dość niskie, o dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren przeciętna, wyrównanie ziarna dość dobre, gęstość w stanie zsypnym dość duża. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania mała. Zawartość białka dość duża. Tolerancja na zakwaszenie gleby przeciętna.