Łódzki Zespół Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego

Transkrypt

1 Łódzki Zespół Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego WYNIKI PLONOWANIA ODMIAN ROŚLIN ROLNICZYCH W DOŚWIADCZENIACH POREJESTROWYCH w województwie łódzkim Łubin żółty 2018 Sulejów, marzec

2 Przewodniczący Łódzkiego Zespołu Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego dr inż. Przemysław Majchrowski Stacja Koordynująca PDO w woj. łódzkim CENTRALNY OŚRODEK BADANIA ODMIAN ROŚLIN UPRAWNYCH Stacja Doświadczalna Oceny Odmian w Sulejowie ul Polna 10, Sulejów tel.: sdoo.sulejow@coboru.pl Opracowanie: mgr inż. Aleksandra Siwik Redakcja merytoryczna: dr inż. Przemysław Majchrowski Wydawca: SDOO w Sulejowie Rozpowszechnianie danych zawartych w publikacji z podaniem COBORU SDOO w Sulejowie jako źródła informacji 2

3 15. Łubin żółty oprac. mgr inż. Aleksandra Siwik Łubin żółty ma niewielkie wymagania względem środowiska, uprawiany jest na bardzo lekkich i lekkich glebach, o lekko kwaśnym odczynie. Gatunek ten nie znosi gleb o odczynie obojętnym i zasadowym oraz świeżo wapnowanych. Na glebach zasobnych w wapń w łubinie wystąpi chloroza wynikającą z zablokowanego dostępu do ważnych mikroelementów. Ze względu na małe wymagania może być wprowadzany do zmianowania tam, gdzie dobór gatunków jest ograniczony. Jego uprawa poprawia kulturę gleby oraz poprawia produktywność słabych stanowisk, zwłaszcza pod kątem roślin następczych. Gatunek ten wśród bobowatych grubonasiennych ma najmniejszy potencjał plonotwórczy, ale wyróżnia się największą zawartością białka w nasionach. W dobrych warunkach glebowych i wilgotnościowych, przy poprawnej agrotechnice, można uzyskać nawet do 3 t/ha nasion łubinu żółtego. Przy takim plonie i przy zwartości białka ogólnego na poziomie 44% daje to aż 1120 kg białka ogólnego z hektara. Łubin żółty można uprawiać na nasiona albo na zieloną masę uzyskując z hektara do 500 q zielonki o niskiej zawartości włókna. Zielonkę można przyorać jako nawóz, wzbogacając glebę w materię organiczną i nawet 200 kg azotu związanego przez bakterie brodawkowe. Łubin żółty należy wysiewać jak najwcześniej (koniec marca lub początek kwietnia) na głębokość ok. 3 cm i w zagęszczeniu, ok szt/m 2 dla odmian tradycyjnych i szt/m 2 dla odmian samokończących (odmiany samokończące wytwarzają znacznie mniejszą liczbę pędów bocznych, najczęściej pierwszego rzędu). Na glebach lepszych należy stosować dolną, a na słabszych górną granicę ilości wysiewu. W Krajowym Rejestrze jest 9 odmian łubinu żółtego, w tym 7 to odmiany niesamokończące, oraz 2 odmiany samokończące, które równomierniej dojrzewają o 5 6 dni wcześniej, ale plonują słabiej. Wszystkie odmiany łubinu żółtego cechuje niska zawartości alkaloidów. Doświadczenie z łubinem żółtym przeprowadzono na jednym poziomie agrotechniki. W latach 2017 i 2018 badano 7 odmian w 2 grupach ( 5 odmian niesamokończących, 2 odmian samokończące). Średni plon nasion w roku 2017 wynosił 20,6 dt/ha Najwyżej plonowały odmiany: odmiany Mister 22,7 dt/ha i Baryt 22,0 najniżej odmiany samokończące Taper i Perkoz na poziomie 18 dt/ha. W 2018 roku średni plon wyniósł 13,8 dt/ha. Niskie plonowanie łubinu żółtego spowodowane było suszą, która wystąpiła w sezonie wegetacyjnym. Odmiany tradycyjne wytworzyły małą ilość pędów bocznych i były znacznie niższe niż w poprzednim roku. Najwyżej plonowały odmiany: Baryt 16,4 dt/ha i Bursztyn 15,5 dt/ha, nieco niżej odmiana Mister 14,5 dt/ha a pozostałe odmiany poniżej średniego plonu. Najniżej plonowała odmiana samokończąca - Perkoz, która uzyskała zaledwie 11 dt/ha. Przy średniej wysokości roślin 74 cm wyższymi odmianami były: Perkoz i Puma, a najniższą Mister. Najbardziej podatną odmianą na wyleganie jest odmiana Perkoz. Średnia masa tysiąca nasion w latach wyniosła 138,2g a w 2018 roku nieco niższa137,3g. Najwyższą masę tysiąca nasion osiągnęły odmiany: Puma i Perkoz a najniższą odmiana Baryt. W sezonie wegetacyjnym porażenie łubinu żółtego przez choroby grzybowe było na średnim poziomie. W Sulejowie i Lućmierzu wystąpiła antraknoza, a w Kochcicach brunatna plamistość liści. Lista Zalecanych odmian do uprawy (LOZ): 1. BARYT R R - odmiana wstępnie rekomendowana na podstawie dwuletnich wyników doświadczeń rejestrowych oraz wyników PDO z roku zbioru

4 Tabela 1. Łubin żółty. Odmiany badane. Rok zbioru: 2018 Rok wpisania do Rok wpisania do Odmiana Krajowego Lp. LOZ Rejestru Odmian w Polsce Adres jednostki zachowującej odmianę, a w przypadku odmiany zagranicznej - pełnomocnika w Polsce Niesamokończące 1 Mister 2003 Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; Tulce 2 Baryt R Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; Tulce 3 Lord 2006 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146; Kobylin 4 Bursztyn 2014 Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; Tulce 5 Puma 2016 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146; Kobylin Samokończące 6 Taper 2002 Poznańska Hodowla Roślin sp. z o.o. ul. Kasztanowa 5; Tulce 7 Perkoz 2008 Hodowla Roślin Smolice sp. z o.o. Grupa IHAR Smolice 146; Kobylin 4

5 Tabela 2. Łubin żółty. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: 2018 Miejscowość Kochcice Lućmierz Sulejów Powiat lubliniecki zgierski piotrkowski Kompleks rolniczej przydatności gleby żytni bardzo dobry żytni dobry żytni dobry Klasa bonitacyjna gleby III b IV b III b ph gleby w KCl 6,1 6,2 6,6 Przedplon jęczmień jary pszenżyto ozime żyto ozime Data siewu (dzień, m-c, rok) Obsada nasion szt/m 2 niesamokończące samokończące Data zbioru (dzień, m-c, rok) Nawożenie mineralne N (kg/ha) P 2 O 5 (kg/ha) K 2 O (kg/ha) Nawożenie dolistne preparatami wieloskładnikowymi (l/ha) - - Mikrovit Mangan 1 l Środki ochrony roślin Szczepionka bakteryjna (nazwa) Nitragina Nitragina Nitragina Herbicyd (nazwa, Boxer 800 EC 4 l Boxer 800 EC 3 l Stomp Aqua 455 SC - 2,6l dawka/ha) Fusilade Forte 150 EC 1,7 l Insektycyd (nazwa, dawka/ha) 2x Mospilan 20 SP 0,2 l Mospilan 20 SP 0,2 l 5

6 Tabela 3. Łubin żółty. Warunki ogólne doświadczeń. Rok zbioru: 2018 Lp. Cecha Kochcice Lućmierz Sulejów 1 Data wschodów (dzień, m-c) Ocena wschodów (skala 9 o ) 9,0 8,4 8,3 3 Liczba roślin (szt/m 2 ) 86/102 94/112 88/118 4 Termin początku kwitnienia (dzień, m-c) Termin końca kwitnienia łanu (dzień, m-c) Termin dojrzałości technicznej (dzień, m-c) Termin omłotu (dzień, m-c) Wyleganie roślin w fazie końca kwitnienia (skala 9 o ) 9,0 9,0 7,1 9 Wyleganie roślin przed zbiorem (skala 9 o ) 6,6 5,8 6,7 Ocena równomierności 10 dojrzewania (skala 9 o ) 8,9 9,0 7,8 11 Opadanie strąków (skala 9 o ) 9,0 9,0 6,8 12 Porażenie przez antraknozę (skala 9 o ) 9 5,8 4,3 15 Brunatna plamistość liści (skala 9 o ) 7,8 9,0 9,0 16 Wysokość roślin (cm) Masa 1000 ziaren (g) 135,4 153,8 122,7 Wilgotność nasion podczas 18 zbioru (%) 12,5 16,1 10,6 19 Plon nasion (dt/ha) 13,5 17,6 10,4 Wyniki średnie z wszystkich badanych odmian Skala 9 o : 9 - oznacza stan najkorzystniejszy, 1 - oznacza stan najmniej korzystny 6

7 Tabela 4. Łubin żółty. Plon nasion odmian w miejscowościach (%wzorca). Rok zbioru: 2018 Lp Odmiana Kochcice Lućmierz Sulejów Wzorzec, dt z ha 13,5 17,6 10,4 1 Mister Lord Baryt Bursztyn Puma Taper Perkoz Wzorzec wszystkie badane odmiany. Tabela 5. Łubin żółty. Plon nasion odmian (%wzorca). Lata zbioru: 2018, Plon nasion w % wzorca Lp. Odmiana Średnia Wzorzec, dt z ha 20,6 13,8 17,4 1 Mister Lord Baryt Bursztyn Puma Taper Perkoz Liczba doświadczeń Wzorzec: wszystkie badane odmiany w roku 2017 i

8 Tabela 6. Łubin żółty. Ważniejsze właściwości rolniczo użytkowe odmian(odchylenia od wzorca). Lata zbioru: 2017, 2018 Lp. Odmiana Liczba lat badań Równomierność dojrzewania Antraknoza Dojrzałość techniczna (dni) białka ogólnego (w % s.m) Zawartość tłuszczu surowego Wzorzec (dt/ha) 8,6 8,3 5,5 6, ,7 6,3 1 Mister 2 0,1-0,1 0,8 0,5-0,7 0,0 43,1 6,4 2 Lord 2-0,6-0,3-1,0-0,6-0,3 0,3 43,3 5,9 3 Baryt 2 0,2-0,2 0,8 0,5-0,3 0,7 43,2 5,9 4 Bursztyn 2 0,2-0,2 0,2 0,1-0,3 0,8 44,7 5,8 5 Puma 2-0,6-0,3-1,7-0,9 0,3 1,0 42,5 6,6 6 Taper* 2 0,4 0,5 0,7 0,6-1,0-2,3 39,9 6,3 7 Perkoz* 2 0,2 0,3 0-0,1-0,7-2,3 41,9 7,9 Liczba doświadczeń Wyniki pochodzą tylko z tych doświadczeń, w których dana choroba wystąpiła; wyższa wartość oznacza ocenę korzystniejszą Wzorzec: w roku 2017 i 2018 wszystkie badane odmiany. Tabela 7. Łubin żółty. Ważniejsze właściwości rolniczo użytkowe odmian(odchylenia od wzorca). Lata zbioru: 2017, 2018 Liczba Wyleganie (skala 9 o ) Wysokość roślin Masa 1000 nasion Lp. Odmiana lat w fazie końca kwitnienia przed zbiorem (cm) (g) badań Wzorzec (dt/ha) 8,4 8,7 6,4 7, ,3 138,2 1 Mister 2 0,3 0,1 0,2 0,6-3,0-0,5-4,2-3,9 2 Lord 2-0,2-0,1 0,2 0,2-1,0-0,9-5,6-7,4 3 Baryt 2 0,2 0,1 0 0,3-0,7 0-14,9-14,9 4 Bursztyn 1 0,3 0,1 0,2 0,3-1,0-0,9-7,5-7,1 5 Puma 1-0,1 0-0, ,3 12,7 13,7 6 Taper* 1-0,2-0,1 0,2-0,4 0,3-2,5 6,7 5,6 7 Perkoz* 1-0,6-0,3-0,4-1,0 4 2,6 12,7 14,1 Liczba doświadczeń Wzorzec: w roku 2018 wszystkie badane odmiany 8