Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 2015/2016

Transkrypt

1 Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Karta przedmiotu obowiązuje studentów, którzy rozpoczęli studia w roku akademickim 015/016 WydziałPsychologii i Nauk Humanistycznych Kierunek studiów: Pedagogika Forma studiów: Stacjonarne Stopień studiów: I Specjalności: Pedagogika resocjalizacyjna Edukacja i opieka nad małym dzieckiem Pedagogika pracy Pedagogika wczesnoszkolna z językiem angielskim-specjalność nauczycielska Pedagogika wczesnoszkolna z wychowaniem plastycznym-specjalność nauczycielska Profil: Praktyczny Kod kierunku: PED 1 Przedmiot Nazwa przedmiotu Psychologia ogólna Kod przedmiotu WPINH PEDP1S A3 15/16 Kategoria przedmiotu Przedmioty podstawowe Liczba punktów ECTS 5 Język wykładowy polski Forma zajęć, liczba godzin w planie studiów Semestr W C K S L I Legenda: W WykładC Ćwiczenia/językiK KonwersatoriumS SeminariumL Laboratorium, WarsztatyI Inne, Praktyki

2 3 Cele przedmiotu Krakowska Akademia im. Andrzeja Frycza Modrzewskiego Cel 1 Wyposażenie studentów w wiedzę i umiejętności z zakresu psychologii ogólnej, niezbędne pedagogom w procesie edukacji. 4 Modułowe efekty kształcenia MW1 Opanował podstawowe pojęcia niezbędne pedagogom w procesie edukacji określające zjawiska psychiczne MW Zna zasadnicze prawidłowości rządzące procesem regulacji zachowania się. interakcjami społecznymi i komunikacją interpersonalną. MU3 Potrafi wykorzystywać wiedzę psychologiczną w procesie interpretowania zjawisk edukacyjnych. MU4 posiada umiejętność prezentowania własnych pomysłów, wątpliwości i sugestii, popierając je argumentacją opartą na wiedzy psychologicznej. MK5 Rozumie potrzebę ciągłego doskonalenia zawodowego, w tym poszerzania własnej wiedzy i umiejętności psychologicznych. MK6 Rozumie potrzebę wysłuchania i rozumienia wszystkich uczestników procesu edukacji (w szczególności uczniów i ich rodziców. Ugruntowuje w sobie postawę otwartości poznawczej. 5 Treści programowe Wykład Lp Tematyka zajęć Liczba godzin W1 Pojęcie psychiki, jej podstawowe wymiary i funkcje W Podstawowe modalności psychiki. Proces regulacji związków człowiek-świat W3 Świadomość a mechanizmy zachowania się: struktura i funkcje świadomości, czynniki i mechanizmy zachowania się Temperament: pierwsze badania empiryczne Heymansa, typologia Pawłowa, W4 konstytucjonalne teorie temperamentu, temperament jako konstrukt odnoszący się wyłącznie do zachowań emocjonalnych, biologiczne definicje temperamentu, podstawowe wyróżniki pojęcia temperamentu, temperament a agresja, temperament a interakcje społeczne, temperament a przywiązanie, temperament a zaburzenia zachowania. W5 Behawiorystyczne koncepcje psychiki: geneza behawioryzmu, pojęcie sytuacji, pojęcie jawnego zachowania się (zachowania mięśniowo-szkieletowe, reakcje gruczołowe i czynności werbalne), opis zachowania się w kategoriach S-R, S-O-R, S-r-s-R, BASIC ID. W6 Poznawcze koncepcje psychiki: geneza psychologii poznawczej, problem ciągłości czynności motorycznych, werbalnych i umysłowych, pojęcie konstruktów oraz reprezentacji poznawczych, ich funkcje i rodzaje, rola dialogów wewnętrznych w procesie regulacji zachowania się, dysfunkcjonalne dialogi wewnętrzne, nieświadome przesłanki zachowania się prowadzące do błędów poznawczych, rodzaje błędów poznawczych, niedojrzałe formy funkcjonowania poznawczego. W7 Psychoanalityczne koncepcje psychiki: Teorie nieświadomych dynamizmów ludzkich reakcji, koncepcje ekonomii energii psychicznych, ujęcia topograficzne, rozwojowe i strukturalne, struktura osobowości w ujęciu Z. Freuda, pojęcie popędu, cechy popędów, pojęcie kateksji, proces kateksji, zaburzenia procesu kateksji, niedorozwój superego, narcyzm, karzące superego, luki w superego, rozwój ego, mechanizmy obronne (racjonalizacja, projekcja, identyfikacja, reakcja upozorowana, dysocjacja, wyparcie, substytucja, fiksacja, regresja). W8 Potrzeby człowieka: Pojęcie potrzeby, koncepcje potrzeb człowieka, potrzeby a intencje zachowania się podmiotu, rodzaje potrzeb, koncepcja hierarchii potrzeb Maslowa, braki w zaspokojeniu potrzeb a frustracja. Strona /6

3 Wykład Lp Tematyka zajęć Liczba godzin Psychika w ujęciu reprezentantów psychologii humanistycznej: fenomenologiczne, egzystencjalne i racjonalistyczne założenia psychologii humanistycznej, organizmalna koncepcja osobowości C.R. Rogersa, rola W9 wartości organizmalnych, wyrozumowanych i obiektywnych w procesie regulacji zachowania się, mechanizmy organizmalny i samoaktualizacji, proces introjekcji, W10 rola wolności, autentyczności, bezwarunkowej akceptacji i empatycznego rozumienia wychowanka w procesie rozwoju osobowości. Koncepcje A. H. Maslowa i F. Perlsa. Osobowość. Ujęcia w kategoriach cech: struktura osobowości w ujęciu Cattella, teoria Eysencka (podstawowe wymiary i struktura osobowości, biologiczne podstawy superczynników osobowości, ich pomiar, funkcjonalne znaczenie PEN), pięcioczynnikowy model osobowości (PMO), ujęcie Szaroty (ugodowość, sumienność, dynamiczność, pobudliwość, intelekt). W11 Pojęcie Ja: natura Ja, poznanie siebie: przez introspekcję, obserwację własnego zachowania się, schematy Ja, słuchanie opinii partnerów interakcji, pamięć autobiograficzna, rola kulturowych i społecznych zbiorów informacji w procesie samopoznania, rola osób znaczących i grup odniesienia, Ja odzwierciedlone, teoria porównań społecznych. Samowiedza, samoocena, samoregulacja, samoprezentacja, tożsamość. W1 Poznawcze teorie osobowości: osobowość jako system wiedzy osobistej, poznawcze konstruowanie własnej przeszłości i przyszłości, procesy kontroli i samoregulacji, cele jako standardy ja i składniki samoregulacji, mechanizmy kontroli aktywności, kontrola działania i kontrola umysłu, długotrwała deprywacja a zaburzenia w organizacji zachowania się. W13 Poznawcze teorie osobowości: osobowość jako system wiedzy osobistej, poznawcze konstruowanie własnej przeszłości i przyszłości, procesy kontroli i samoregulacji, cele jako standardy ja i składniki samoregulacji, mechanizmy kontroli aktywności, kontrola działania i kontrola umysłu, długotrwała deprywacja a zaburzenia w organizacji zachowania się. W14 Mowa. Procesy komunikacji werbalnej: pojęcia języka i mowy, poznawcza i komunikacyjna funkcje mowy, słuchanie i rozumienie innych ludzi, humor i charyzma w procesie komunikacji, komunikacja społeczna w małych grupach społecznych, bloki utrudniające przepływ informacji przekazywanych werbalnie, przekonywanie innych. W15 Egzamin Razem 30 Ćwiczenia/języki Lp Tematyka zajęć Liczba godzin Psychologia spostrzegania: wrażenia, spostrzeżenia, procesy detekcji i transdukcji, zjawiska progów absolutnego i różnicy, prawo Webera, teorie C1 widzenia barw oraz spostrzegania przestrzeni, wyodrębnianie figur i nadawanie im znaczeń w procesie organizowania pola percepcji, złudzenia, fizjologiczne i psychologiczne prawidłowości procesu spostrzegania, problem adekwatności spostrzeżeń. C Proces uwagi: pojęcie i prawa rządzące uwagą funkcje uwagi, jej pojemność, uwaga bierna i czynna, cechy przedmiotów przyciągających uwagę, podzielność uwagi, stany skupienia uwagi; rola uwagi w procesach poznawczych (percepcji, pamięci i myślenia); zagadnienie wyuczonej bezradności; problem skupiania uwagi oraz kierowania uwagą ucznia. Strona 3/6

4 Ćwiczenia/języki Lp Tematyka zajęć Liczba godzin Podstawowe procesy uczenia się: warunkowanie klasyczne, instrumentalne, C3 uczenie się społeczne, znaczenie wzmocnień pozytywnych i negatywnych, prawo efektu, rola kary w uczeniu się, funkcje różnych rodzajów uczenia się oraz ich znaczenie w procesach kształcenia i wychowania. C4 Myślenie: reprezentacje poznawcze konstruowane w umyśle, ich rodzaje, mapy umysłowe, kategorie i pojęcia, schematy, skrypty, operowanie reprezentacjami psychicznymi, rozwiązywanie problemów, etapy rozwiązywania problemów, sposoby ich rozwiązywania - algorytmy i heurystyki, myślenie twórcze, stymulacja rozwoju myślenia w procesie edukacji. C5 Inteligencja: tradycyjne i nowe koncepcje inteligencji, metody pomiaru inteligencji, pojęcie ilorazu inteligencji, osoby wybitnie uzdolnione, osoby opóźnione w rozwoju inteligencji, osoby z pogranicza normy intelektualnej, niedorozwoje umysłowe, poziom inteligencji a przebieg i efekty procesu uczenia się. C6 Procesy pamięci: psychologiczne modele pamięci, funkcje pamięci, systemy pamięci, rodzaje pamięci, cechy pamięci, możliwości powiększania pojemności i trwałości pamięci, strategie zapamiętywania, mnemotechniki, farmakologiczne wzmacnianie pamięci, teorie zapominania, stymulacja rozwoju pamięci uczniów. C7 Procesy motywacji: pojęcie motywacji, podstawowe funkcje motywacji, procesy aktywizacji, ukierunkowania, podtrzymywania i finalizacji aktywności, motywacja wewnętrzna i zewnętrzna, motywacja a potrzeby i system wartości podmiotu. C8 Teorie motywacji: koncepcje motywacji poznawczej, teorie motywacji fizjologicznej i społecznej, koncepcja agresji oparta na motywacji wrodzonej oraz inne koncepcje agresji, motywacja dążenia do sukcesu w odróżnieniu od motywacji unikania niepowodzeń, rola motywacji w sytuacjach szkolnych. C9 Emocje i uczucia: ich definicje oraz cechy doznania emocjonalnego, rodzaje procesów emocjonalnych, znak treść i intensywność emocji, natężenie emocji a działanie układu nerwowego sympatycznego i parasympatycznego, rola czynników genetycznych i kulturowych w rozwoju emocji, reguły ujawniania, emblematy. C10 Teorie emocji: Jamesa Langego, Cannona Barda, Schachtera i Singera, koncepcja procesów przeciwstawnych Solomona, adaptacyjne i dezadaptacyjne znaczenie emocji w życiu człowieka, funkcje emocji w procesie edukacji, stymulowanie rozwoju emocji. C11 Inteligencja emocjonalna: pojęcie, struktura, cechy, zasady edukacji inteligencji emocjonalnej. Teorie inteligencji emocjonalnej (1) D. Golemana, () j. Mayera i P. Soloveya, (3) L. E. Shapiro. Kształcenie zdolności empatii, umiejętności spostrzegania i samoświadomości własnych emocji, umiejętności wyrażania i rozumienia uczuć innych osób, wytrwałości niezależności, umiejętności nawiązywania kontaktów i podtrzymywania związków z partnerami interakcji. C1 Stres: eustres, dystres, sytuacje stresowe i reakcje organizmu na stres, warunki powstawania stresu, następstwa stresu, strategie profilaktyki i walki ze stresem, cechy osobowości a zagrożenie stresem, stres w sytuacjach szkolnych. C13 Osobowość: główne orientacje psychologii osobowości, koncepcje cech osobowości, koncepcje psychologii humanistycznej, ujęcia psychoanalityczne, teorie poznawcze, psychologia narracji, teoria osobowości ukryta w historiach 4 życia poszczególnych osób, poznanie osobowości ucznia. C14 Zaliczenie Razem 30 Strona 4/6

5 6 Metody oceny Ocena podsumowująca P1. Egzamin pisemny P8. Zaliczenie pisemne I1. Wpowiedzi studentw podczas wykladów oraz podczas ćwiczeń moga podwyższać ich stopnie uzyskane w czasie zaliczenia oraz egzaminu Kryteria oceny Na ocenę 3 Na ocenę 3.5 Na ocenę 4 Na ocenę 4.5 Na ocenę 5 Oceny wypowiedzi studentów podczas wykładu mogą podwyższyć ich stopnie uzyskane na egzaminie. Podwyższają je maksymalnie o pół stopnia i to pod warunkiem, że test wiadomości student zaliczy przynajmniej na ocenę dostateczną. Od studenta wymaga się opanowania: (1) treści określonych programem kształcenia, () rozwinięcia zdolności dalszego samodzielnego poznawania wiedzy w obszarze omawianego przedmiotu, (3) przyswojenia kompetencji stosowania opanowanej wiedzy w analizie zjawisk niedostosowania społecznego i patologii społecznej. Ocenę dostateczną uzyskuje student, który udzielił co najmniej 51% poprawnych odpowiedzi spośród możliwych do uzyskania podczas zaliczenia i egzaminu Minimum 60% poprawnych odpowiedzi uzyskanych podczas zaliczenia i egzaminu Minimum 70% poprawnych odpowiedzi uzyskanych podczas zaliczenia i egzaminu Minimum 80% poprawnych odpowiedzi uzyskanych podczas zaliczenia i egzaminu Minimum 90% poprawnych odpowiedzi uzyskanych podczas zaliczenia i egzaminu 7 Wykaz literatury Literatura podstawowa: [1] Mietzel G. Wprowadzenie do psychologii. Podstawowe zagadnienia, Gdańsk, 008, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne [] Oleś P., Puchalska-Wasyl M., Sobol-Kwapińska M., O osobowości praktycznie wszystko. Ćwiczenia z psychologii osobowości,, Warszawa/Lublin, 006, Scholar, Wydawnictwo Naukowe KUL [Rozdz.1 oraz część, ss Analiza wybranych zmiennych osobowości na podstawie przykładów] Literatura uzupełniająca: [1] Pilecka W., Rudkowska G., Wrona L. Podstawy psychologii. Podręcznik dla studentów kierunków nauczycielskich, Kraków, 004, Wydawnictwo Naukowe Akademii Pedagogicznej w Krakowie [] Strelau J., Doliński D. (red.) Psychologia. Podręcznik akademicki, Gdańsk, 008, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne [3] Zimbardo Ph..Gerring R. Psychologia i życie, Warszawa, 009, PWN 8 Informacje o nauczycielach akademickich Oboba odpowiedzialna za kartę dr Stanisław Nieciuński (kontakt: snieciunski@op.pl) Oboby prowadzące przedmiot dr Stanisław Nieciuński (kontakt: snieciunski@op.pl) Strona 5/6

6 mgr Błażej Pasiut (kontakt: Strona 6/6