Nr października 2011

Transkrypt

1 Bank BGŻ ul. Kasprzaka 10/ Warszawa tel fax Departament Analiz Makroekonomicznych i Sektorowych BankBGZ.Research@bgz.pl Główny Ekonomista Dyrektor Departamentu Dariusz Winek tel dariusz.winek@bgz.pl Analizy rynków rolnych Marta Skrzypczyk Kierownik Zespołu; rynek mleka tel marta.skrzypczyk@bgz.pl Izabela Dabrowska-Kasiewicz rynek zbóż, środków produkcji tel izabela.dabrowska@bgz.pl Mariusz Dziwulski rynek owoców i warzyw tel mariusz.dziwulski@bgz.pl Anna Jaworowska rynek roślin oleistych tel anna.jaworowska@bgz.pl Michał Koleśnikow rynek mięsa tel michal.kolesnikow@bgz.pl Danych dostarcza: Sparks Polska, KE, Reuters GUS, MRiRW, IERiGŻ AgroTydzień w TV Biznes - premiera w każda środę o 20:25. Analizy, opinie, wypowiedzi ekspertów Zboża: Z informacji Sparksa wynika, iż w Polsce kukurydzę zebrano już z ok. 60% powierzchni upraw i wstępne szacunki wskazuja, iż wysokie plony umożliwia uzyskanie produkcji na rekordowym poziomie nawet 2,2-2,3 mln ton. Autorzy raportu Strategie Grains w październiku podnieśli o blisko 2 mln t, do ponad 63 mln t, prognozy zbiorów kukurydzy we Wspólnocie w 2011 roku. Rośliny oleiste: Według ekspertów z DG AGRI przerób rzepaku w UE w sezonie 2011/2012 obniży się o blisko 5% względem sezonu poprzedniego; spadnie produkcja oleju rzepakowego oraz śruty rzepakowej. Mięso: Według danych GUS we wrześniu ceny skupu drobiu i bydła były rekordowo wysokie. W skali roku drób podrożał o 19%, a bydło rzeźne aż o 33%. Bardzo szybko rosły również ceny trzody chlewnej i osiagnęły poziom najwyższy od lipca 2009 roku. W skali roku podwyżka cen wyniosła 18%. Mleko: We wrześniu średnie ceny skupu mleka sięgnęły 121,23 PLN/hl, tj. były wyższe o 0,7% w stosunku do sierpnia br. i o prawie 14% wobec analogicznego miesiaca 2010 roku. Pierwsze po czterech miesiacach zwyżki notowań cen artykułów mlecznych na aukcji kontraktów terminowych na platformie GlobalDairyTrade. Owoce i warzywa: Podobnie jak w Polsce, na pozostałych rynkach Unii Europejskiej ceny znacznej części warzyw oraz jabłek sa istotnie niższe w porównaniu do roku poprzedniego. Pozostałe sektory: We wrześniu taniała większość najpopularniejszych rodzajów pełnoporcjowych pasz przemysłowych. Dostępne na dzień dzisiejszy dane pozwalaja oceniać, że w październiku spadki cen mogły wyraźnie wyhamować, lecz w listopadzie moga być znów kontynuowane. Ważne daty: Data do do Wydarzenie Złożenie w ARR rocznego sprawozdania z wielkości produkcji izoglukozy w roku gospodarczym 2010/2011. Składanie przez rolników wniosków o przyznanie pomocy z działania Różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej na wsparcie inwestycji niezwiazanych z wytwarzaniem biogazu rolniczego lub energii elektrycznej z biogazu rolniczego. Kończy się okres przejściowy, w którym dozwolone było utrzymywanie kur niosek w kurniku w niezmodyfikowanych klatkach. Ceny referencyjne/minimalne w Unii Europejskiej Produkt Cena (w EUR) Cena (w PLN*) Od Do Pszenica Buraki cukrowe 26,29 EUR/t 114,04 PLN/t Odtłuszczone mleko w proszku 169,80 EUR/ 100 kg Masło w blokach 246,39 EUR/ 100 kg Według fixingu z dnia r. z wyjatkiem buraków cukrowych - w oparciu o średni kurs EUR/PLN z września 2011 r. Średniotygodniowe kursy walutowe Tydzień EUR/PLN USD/PLN GBP/PLN PLN/UAH PLN/RUB ,41 3,26 5,08 2,46 9, ,39 3,29 5,09 2,44 9, ,31 3,14 4,93 2,54 9, ,36 3,17 4,99 2,53 9,85 Niniejszy dokument jest jedynie materiałem informacyjnym do użytku odbiorcy. Nie może on być uznany za rekomendację do dokonania jakiejkolwiek inwestycji. Wszystkie opinie i prognozy wyrażone w niniejszym dokumencie sa wyrazem oceny autorów w dniu publikacji i moga ulec zmianie bez zapowiedzi. Żadna część jak i całość utworów zawartych w publikacji AgroTydzień, nie może być powielana i rozpowszechniania lub dalej rozpowszechniana w jakiejkolwiek formie i w jakikolwiek sposób (w tym także elektroniczny, mechaniczny lub inny albo na wszelkich polach eksploatacji) włacznie z szeroko pojęta digitalizacja, fotokopiowaniem lub kopiowaniem, w tym także zamieszczaniem w Internecie - bez uprzedniej pisemnej zgody Banku Gospodarki Żywnościowej S.A. z siedziba w Warszawie. Jakiekolwiek użycie lub wykorzystanie z naruszeniem prawa utworów zawartych w AgroTydzień, w całości lub w części, bez uprzedniej pisemnej zgody Banku Gospodarki Żywnościowej S.A. jest zabronione pod groźba kary i może być ścigane prawnie.

2 Zboża Rynek światowy Rynek kukurydzy - Polska, Europa, Świat Autorzy raportu Strategie Grains w październiku podnieśli o blisko 2 mln t, do ponad 63 mln t, prognozy zbiorów kukurydzy we Wspólnocie w 2011 roku. Wyższe niż pierwotnie szacunki wynikaja z korekty wzwyż oczekiwanych zbiorów w Rumunii i Francji. Warto dodać, iż w październiku Amerykański Departament Rolnictwa (USDA) również zwiększył swoje oczekiwania odnośnie globalnej produkcji kukurydzy w bieżacym sezonie 2011/2012 (X 2011 r. -IX 2012 r.) do 860 mln ton, wobec 824 mln t w sezonie ubiegłym. Biorac pod uwagę spodziewane światowe zapotrzebowanie na to zboże, prognozuje się, iż zapasy na koniec bieżacego sezonu w 15% będa pokrywać globalny popyt. W ocenie francuskich ekspertów opracowujacych raport Strategie Grains oznacza to, iż na poziomie globalnym ze stronny czynników popytowo-podażowych nie będzie dalszego wsparcia do wzrostów cen tego zboża. Jednakże, wracajac do sytuacji w samej UE, mimo oczekiwanego wzrostu produkcji o blisko 15% w skali roku, zapasy na koniec sezonu moga spaść do 4,3 mln t, co oznacza, iż jedynie w ok. 7% pokrywałyby wspólnotowe zapotrzebowanie na ten surowiec (64,9 mln t). Niemniej jednak oczekujemy, iż w najbliższych tygodniach sezonowy wzrost podaży tego surowca, jak również sygnały płynace z rynku światowego będa sprzyjały utrzymaniu tendecji spadkowej we Wspólnocie. W kontekście czwartego kwartału br. warto dodać, iż zniesienie ceł eksportowych na kukurydzę na Ukrainie oznacza wzrost presji na spadek cen tego zboża w UE, jak i na rynku globalnym. Niemniej jednak może okazać się, iż decydujacy wpływ na poziom cen kukurydzy w UE będzie mieć kształtowanie się kursu EUR/USD, a dodatkowo w Polsce EUR/PLN. Z informacji Sparksa wynika, iż w Polsce kukurydzę zebrano już z ok. 60% powierzchni upraw i wstępne szacunki wskazuja, iż wysokie plony umożliwia uzyskanie produkcji na rekordowym poziomie nawet 2,2-2,3 mln ton. Jednocześnie, według danych opublikowanych przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, ceny kukurydzy w kraju na poczatku października należały do jednych z najniższych w Europie. Zgodnie z tymi danymi w tygodniu 3-9 października br. średnia cena kukurydzy w Polsce wyrażona w euro wynosiła 143 EUR/t, podczas gdy przeciętnie w UE płacono za to zboże 177 EUR/t. Konkurencyjność polskiej kukurydzy wynikała głównie z silnego osłabienia się złotego oraz sezonowego spadku cen zbóż na rynku wewnętrznym podsycanego doniesieniami od wysokich zbiorach w kraju. Według Spraksa na poczatku ubiegłego tygodnia ceny płacone za kukurydzę sucha na południu i wschodzie kraju kształtowały się na poziomie PLN/t na gospodarstwie ( EUR/t). Przeciętne ceny (PLN/t; bez VAT) płacone przez przedsiębiorstwa dokonujace zakupu zbóż ( ) Towar Rodzaj Polska Makroregiony Centralno- Północno- Wschodni Południowy Zachodni Pszenica Kons Pasz Kons Żyto Pasz nld 651 Jęczmień Kons nld 718 Pasz Brow. 861 nld nld 883 Kukurydza Pasz Owies Kons. 626 nld nld nld Pasz Pszenżyto Pasz Makroregiony: Centralno-Wschodni: lubelskie, łódzkie, mazowieckie, podlaskie, warmińsko-mazurskie; Południowy: dolnoślaskie, małopolskie, opolskie, świętokrzyskie, podkarpackie, ślaskie; Północno-Zachodni: kujawsko-pomorskie, lubuskie, pomorskie, wielkopolskie, zachodniopomorskie nld niewystarczajaca liczba danych Dynamika (%) średnich cen zakupu zbóż w Polsce Tydzień Pszenica Żyto Jęczmień Kukurydza kons. kons. paszowy paszowa t ( ) PLN/t t /t-1 ( ) -0,80 0,94-0,56-0,21 t/t-2 ( ) -1,11-0,39 0,22-1,55 t/t-3 ( ) -1,63 1,05 1,30-22,35 t/t-4 ( ) -2,00 0,57 2,55-30,92 r/r 8,54 32,04 11,84-13,04 Źródło: opracowanie własne na podstawie MRiRW Źródło: GUS Przeciętne ceny skupu zbóż w Polsce (dane miesięczne) Ceny zbóż w UE-27 (EUR/t; ( ) Pszenica zmiana Jęczmień zmiana Kukurydza zmiana konsum. tyg. (%) paszowy tyg. (%) paszowa tyg. (%) Hiszpania 206-2, , ,87 Niemcy 198 1, , ,17 Czechy 190-8, , bd Słowacja 185-1, , bd Węgry 167 3, , ,10 UE , , ,56 Polska 189 2, , ,98 UE-27= Ceny zbóż na giełdach światowych (USD/t) z r. Giełda Zboże XII 11 III 12 V 12 VII 12 CBOT kukurydza 255,58 259,83 261,96 263,77 pszenica SRW 232,22 244,57 251,55 256,25 MGE pszenica DNS 337,75 314,16 306,81 303,65 KCBT pszenica HRW 265,66 270,65 273,37 275,94 MATIF pszenica 187,75(XI) 184,00(I) 183,75(III) 184,00(V) LIFFE pszenica 147,50(XI) 150,95(I) 153,50(III) 155,90(V) Źródło: Reuters CBOT - Chicago Board of Trade; KCBT - Kansas City Board of Trade; MGE - Minneapolis Grain Exchange; MATIF - Marche a Terme International de France (EUR/t) LIFFE - London International Financial Futures and Options Exchange (GBP/t) 2 AgroTydzień

3 Oleiste Rynek światowy Według ekspertów z DG AGRI przerób rzepaku w UE w sezonie 2011/2012 obniży się o blisko 5% względem sezonu poprzedniego; spadnie produkcja oleju rzepakowego oraz śruty rzepakowej W październiku br. eksperci z DG AGRI (Komisja Europejska) opublikowali raport nt. perspektyw krótkookresowych na rynku zbóż, oleistych, mięsa i mleka (Short term outlook for arable crop, meat and dairy markets). Autorzy raportu szacuja powierzchnię upraw roślin oleistych w UE w sezonie 2011/2012 na poziomie 11,4 mln ha. W stosunku do sezonu 2010/2011 oznacza to wzrost przekraczajacy 3%. Produkcja oleistych ogółem we Wspólnocie będzie jednak niższa niż w sezonie 2010/2011 i może wynieść 28,1 mln (obniżka 2%). Spadek produkcji jest przede wszystkim konsekwencja niższych zbiorów rzepaku (o 7% r/r do 19 mln t) oraz soi (o 1% do 1 mln t); w przypadku słonecznika oczekuje się bowiem wyższej produkcji (o 12%, do 7,9 mln t). Pomimo prognozowanego wzrostu importu, zużycie oleistych w UE w bieżacym sezonie 2011/2012 najprawdopodobniej obniży się względem sezonu 2010/2011. Eksperci z DG AGRI szacuja je na poziomie 43,7 mln t (44,1 mln t w sezonie 2010/2011). W największym stopniu obniży się przerób rzepaku, z 22,3 mln t w sezonie 2010/2011 do 21,3 mln t. W bieżacym sezonie produkcja oleju rzepakowego może wynieść 8,7 mln t (w sezonie 2010/2011 wyniosła 9,1 mln t), natomiast produkcja śruty rzepakowej 12,1 mln t (12,7 mln t). Zapasy końcowe oleistych ogółem w bieżacym sezonie 2011/2012 najprawdopodobniej obniża się względem sezonu poprzedniego. W przypadku rzepaku prognozuje się, że moga one wynieść 1 mln t wobec 1,3 mln t w sezonie 2010/2011. Notowania cen oleistych na światowych giełdach W ostatni piatek (21.10) na amerykańskiej giełdzie CBOT cena soi w kontrakcie najbliższym (listopad 2011) osiagnęła poziom 445,41 USD/t, co oznacza spadek o 4,5% na przestrzeni tygodnia. Podobna obniżkę cen w ujęciu procentowym odnotowano w przypadku kontraktu styczniowego Sparks podaje, że spadek cen soi mógł wynikać z obaw o wielkość popytu na amerykańska soję w kolejnych tygodniach oraz spadków cen śruty i oleju sojowego. Wraz ze spadkiem cen soi, nastapiła korekta notowań cen rzepaku na europejskiej giełdzie Matif. W ostatni piatek (21.10) cena rzepaku w kontrakcie najbliższym (listopad 2011) osiagnęła poziom 434,00 EUR/t i była o 0,2% niższa w relacji tygodniowej, a w kontrakcie lutowym ,00 EUR/t (obniżka o 2,2%). Dynamika (%) średnich cen sprzedaży (bez VAT) ( ) Tydzień Rzepak Olej rzepakowy Śruta Makuch rafinowany rzepakowa rzepakowy (PLN/t) (PLN/t) (PLN/t) (PLN/t) t ( ) t/t-1 ( ) 0,57-2,25-4,40 3,91 t/t-2 ( ) 1,09-3,87-2,52 4,27 t/t-3 ( ) 0,88-0,82-4,92 5,36 t/t-4 ( ) 1,35-0,75 0,29 5,48 r/r 47,44 29,65 11,38 17,40 Źródło: Oil World Światowe ceny olejów i oleistych Ceny produktów oleistych na giełdach światowych z r. Termin CBOT MATIF (EUR/t) dostawysoja USD/t śruta sojowa USD/short t (ok. 907 kg) rzepak XI ,41 316,50(XII) 434,00 I ,49 318,40 - III ,73 321,30 416,00 (II) V ,93 322,50 406,25 VIII ,25 Źródło: Reuters CBOT - Chicago Board of Trade; MATIF - Marche a Terme International de France 3 AgroTydzień

4 Mięso Rynek krajowy Ceny żywca we wrześniu W ubiegłym tygodniu GUS podał dane o przeciętnych cenach skupu żywca we wrześniu. Wynika z nich, że rekordowo wysokie były ceny bydła rzeźnego i drobiu (patrz: wykres). Również trzoda chlewna była bardzo droga, ale wciaż trochę tańsza niż w rekordowym okresie w czerwcu i lipcu 2009 roku. Za podwyżkami cenników stoi przede wszystkim silne osłabienie się złotego wobec euro. Według GUS z trzech głównych kategorii żywca najszybciej we wrześniu drożała trzoda chlewna. Jej ceny były o ponad 5% wyższe niż w sierpniu. W tym samym czasie bydło podrożało prawie o 2%, a drób niespełna o 3%. Wzrost cen w przypadku trzody chlewnej i drobiu we wrześniu mógł być zaskoczeniem. Zazwyczaj w tym miesiacu ceny tych gatunków żywca spadaja. Z kolei bydło najczęściej we wrześniu drożeje, jednak w tym roku wzrost cen był większy niż zazwyczaj. Przeciętna cena skupu bydła w kraju wyniosła 5,96 PLN netto za kilogram żywca. Jest poziomom najwyższy w historii. W przeciagu roku cena bydła wzrosła aż o 33%. Była ona również o 39% wyższa niż przeciętnie we wrześniu w poprzednich pięciu latach. Sytuacja producentów bydła mięsnego jest obecnie bardzo dobra, a ceny jeszcze przez pewien czas powinny utrzymywać się na takich wysokich poziomach. Jak wynika z danych GUS wrzesień był trzecim z rzędu miesiacem, w którym ceny drobiu ustanawiały kolejny rekord. Przeciętna cena (wszystkich głównych gatunków) wyniosła 4,49 PLN/kg. W skali roku drób podrożał o 19% i był o 24% droższy niż przeciętnie w tym okresie w poprzednich pięciu latach. Jednak w przypadku produkcji drobiu bardzo wysokie sa również koszty, dlatego sytuacja producentów, mimo bardzo wysokich cen, jest przeciętna. Relacja cen żywca do cen pasz w przypadku indyków była taka jak średnio we wrześniu w poprzednich latach, a w przypadku kurczat minimalnie wyższa niż przeciętnie. Prawdopodobnie jednak w najbliższych tygodniach ceny drobiu będa się obniżać. Jeśli chodzi o trzodę chlewna, to jej ceny bardzo szybko rosły we wrześniu. Wg GUS przeciętnie za kilogram żywca dostawca otrzymywał 5,01 PLN netto w porównaniu z 4,77 PLN w sierpniu. Była to najwyższa cena od lipca 2009 roku. Na przestrzeni roku trzoda podrożała o 18% i była o 15% droższa niż przeciętnie w ostatnich pięciu latach. Sytuacja producentów wydatnie się polepszyła, ale nadal nie jest dobra. Relacja cen żywca do cen pasz nadal jest na poziomie sporo niższym niż przeciętnie we wrześniu w ostatnich latach. Spadajace ceny pasz polepszaja opłacalność produkcji, ale prawdopodobnie już wkrótce zaczna spadać również ceny trzody. Wysokie ceny żywca pewnie już teraz przekładaja się podwyżki cen mięsa w sklepach - prawdopodobnie dane GUS o cenach detalicznych za październik to potwierdza. Przeciętne ceny żywca (PLN/kg; bez VAT) ( ) Towar Polska Makroregiony Północny Centralny Pd.-Wsch. Zachodni Trzoda chlewna 5,11 5,09 5,17 5,09 5,10 Prosięta do 20 kg 134,24 105,77 124,48 153,10 128,63 Byki do 2 lat (URO) 7,19 6,93 7,22 7,24 - Byki >2 lat (R) 7,22 6,94 7,31 7,15 - Krowy (ROP) 4,77 4,66 4,76 4,85 - Jałówki (URO) 5,86 5,57 5,97 5,89 - Bydło ogółem 6,02 5,65 6,10 6,10 - Kurczęta brojlery 3,87 3,88 3,84 3,91 3,90 Indory 5,88 5, ,05 Makroregiony: Północny: pomorskie, warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie; Centralny: mazowieckie, łódzkie, podlaskie; Południowo-Wschodni: lubelskie, świętokrzyskie, podkarpackie, małopolskie, ślaskie; Zachodni: opolskie, dolnoślaskie, wielkopolskie, lubuskie, zachodniopomorskie. Region zachodni dla bydła został częściowo właczony do regionu centralnego i północnego. PLN/szt. Dynamika (%) średnich cen skupu żywca w Polsce Tydzień Trzoda chlewna Bydło Kurczęta Indory t ( ) 5,11 PLN/kg 6,02 PLN/kg 3,87 PLN/kg 5,88 PLN/kg t/t-1 ( ) 0,1 0,3-0,9-1,7 t/t-2 ( ) 1,0 0,6-1,8-1,4 t/t-3 ( ) 1,4 0,3-3,4 1,1 t/t-4 ( ) 2,4 1,4-2,6-1,7 r/r 33,1 31,7 22,8 18,1 Średnie ceny skupu żywca w Polsce (notowania miesięczne) Źródło: Opracowanie własne na podstawie GUS Ceny referencyjne żywca i mięsa w wybranych krajach UE ( ) Trzoda chlewna E+S Bydło kl. U+R+O Kurczęta tuszki 65% EUR/100 kg mps EUR/100 kg mpc EUR/100 kg Niemcy 156,06 367,53 256,00 Francja 146,00 372,88 225,00 Holandia 141,37 316,91 198,00 Dania 142,52 356,89 237,14 Polska 157,59 317,87 136,37 Czechy 156,52 317,20 174,58 Węgry 154,19 157,41 Litwa 148,36 283,87 156,65 Słowacja 164,10 307,32 176,16 Rumunia 159,14 255,02 157,16 UE średnio 155,18 363,94 191,02 Źródło: KE 4 AgroTydzień

5 Mleko Rynek krajowy III kwartał br. charakteryzował się stabilnym, choć niewielkim wzrostem cen skupu mleka w Polsce. W analizowanym okresie mleczarnie płaciły przeciętnie 120,30 PLN za hl surowca, tj. o 0,6% więcej niż w II kwartale br. W ubiegłym miesiacu średnie ceny w kraju sięgnęły 121,23 PLN/hl, tj. były wyższe o 0,7% w stosunku do sierpnia br. i o prawie 14% wobec analogicznego miesiaca 2010 roku. Jest to jak do tej pory najwyższy poziom notowany we wrześniu, zaledwie o 8% niższy od rekordu z grudnia 2007 roku. Wydaje się, że podstawowym czynnikiem podtrzymujacym wzrosty cen na rynku krajowym było osłabienie złotego, które pomimo pogorszenia koniunktury na rynkach światowych pozwoliło na zwiększenie eksportu przetworów mleczarskich i co za tym idzie nasiliło konkurencję o surowiec. Według najnowszych danych MF (za MRiRW) w okresie styczeń - sierpień br. przychód ze sprzedaży zagranicznej produktów mlecznych zwiększył się o 13% względem analogicznego okresu ubiegłego roku do 856,4 mln EUR lub o 12% do 3391,5 mln PLN. Warto jednak zwrócić uwagę, że po spadku wartości wywozu w lipcu br. (o 1% względem lipca 2010 r.), w sierpniu nastapił jej ponowny wzrost o ponad 14% w relacji rocznej. Obecnie najszybciej rozwija się sprzedaż zagraniczna masła w okresie styczeń-sierpień br. wzrosła o 71% r/r do 101,1 mln EUR, w samym sierpniu o 58% oraz serwatki i mleka niezagęszczonego w sierpniu odpowiednio o 54% i 56%. Tak silny przyrost wartości w przypadku serwatki był przede wszystkim efektem wzrostu cen eksportowych, natomiast w odniesieniu do mleka wolumenu wywozu (w sierpniu o 71% w relacji rocznej). Warto zwrócić uwagę, iż w sierpniu br. obniżyła się sprzedaż zagraniczna serów, które maja największy udział w polskim eksporcie mleczarskim w 2010 r. sięgajacy 44%, w bieżacym roku 36%. Według danych MF wolumen ich wywozu w analizowanym miesiacu spadł o prawie 16% do 12,9 tys. ton. Podstawowym rynkiem zbytu polskich artykułów mleczarskich pozostaja kraje UE-27, choć ich udział w 2011 r. nieznacznie maleje, m.in. na korzyść Algierii. W okresie pierwszych ośmiu miesięcy br. do Wspólnoty skierowaliśmy około 77% wartości polskiego eksportu wobec 78% przed rokiem i 82% w 2009 roku. W tym samym czasie udział Algierii w eksporcie mleka w proszku zwiększył się z 9% do 20%. Pomimo obniżek cen na rynkach światowych wydaje się, iż utrzymujace się osłabienie złotego może przełożyć się w kolejnych miesiacach na dalszy wzrost wartości eksportu przetworów mleczarskich, a co za tym idzie nadal istnieje potencjał do zwiększania cen skupu mleka. Zwłaszcza że w ostatnich tygodniach sytuacja na rynku globalnym wydaje się stabilizować. Podczas aukcji kontraktów terminowych zorganizowanej przez Fonterrę na platformie GlobalDairy- Trade doszło do pierwszego od czterech miesięcy umocnienia notowań cen artykułów mlecznych. Przeciętne ceny mleka i jego przetworów (PLN/100 kg; bez VAT) ( ) Towar Polska Makroregiony Północny Centralny Pd.-Wsch. Zachodni Mleko surowe 119,99 122,19 119,64 116,32 117,69 PMP 1 195, , , , ,54 OMP 956,11 957,03 948,46 924,83 926,03 Masło w blok , , , , ,39 Masło konfek , , , , ,95 Ser Edamski 1 356, , , ,18 nld Ser Gouda 1 365, , , , ,83 Makroregiony: Północny: pomorskie, warmińsko-mazurskie, kujawsko-pomorskie; Centralny: mazowieckie, łódzkie, podlaskie; Południowo-Wschodni: lubelskie, świętokrzyskie, podkarpackie, małopolskie, ślaskie; Zachodni: opolskie, dolnoślaskie, wielkopolskie, lubuskie, zachodniopomorskie. Dane za sierpień 2011 r. Średnie ceny sprzedaży bydła mlecznego na targowiskach (PLN/szt.) ( ) Kategoria bydła Cena zmiana tyg. (w %) zmiana roczna (w %) Jałówki cielne 2644,33-8,0 7,2 Krowy mleczne 2687,50-1,7 13,3 Ceny produktów mleczarskich (bez VAT) w Polsce (notowania miesięczne) Dynamika (%) cen głównych wyrobów mleczarskich w Polsce Tydzień Masło ekstra w blokach OMP Ser Edamski (PLN/100 kg) (PLN/100 kg) (PLN/100 kg) t ( ) 1 593,93 956, ,66 t/t-1 ( ) 2,6-1,2-0,4 t/t-2 ( ) 2,1 1,6 0,1 t/t-3 ( ) 4,2 1,1-0,1 t/t-4 ( ) 4,0 4,5-0,6 r/r 12,6 7,9 7,7 Ceny skupu oraz zbytu mleka i przetworów mleczarskich w wybranych krajach UE ( ) oraz ceny eksportowe w portach Oceanii i Europy Zachodniej ( ; F.O.B.) w EUR/100kg Mleko surowe* OMP Masło ekstra (w blokach) Niemcy 34, Francja 35, Holandia 38, Polska 30, Czechy 33, Słowacja 31, Oceania 31,39** Europa Zachodnia Stałe refundacje - 0,00 0,00 Refundacje przetargowe - - -, USDA-Agricultural Marketing Service, KE Dane za lipiec 2011 r. Nowa Zelandia, Fonterra, sierpień 2011 r. 5 AgroTydzień

6 Owoce i warzywa Rynek europejski Ceny cebuli a także pozostałych warzyw oraz owoców na rynkach europejskich Niskie ceny warzyw to zmartwienie nie tylko polskich producentów. Podobnie sytuacja wyglada na pozostałych rynkach europejskich. Znaczne spadki cen, w odniesieniu do roku poprzedniego zanotowano między innymi w Niemczech. Najbardziej widoczny jest tam spadek cen cebuli. Według danych zaprezentowanych przez FAMMU/FAPA, kilogram niemieckiej cebuli na rynku hurtowym w Berlinie w dniu 21 października 2011 r. kosztował 0,24-0,28 EUR, czyli aż o około 30% mniej niż przed rokiem. W podobnej relacji zmniejszyły się ceny tego warzywa na Węgrzech, w nieco mniejszej na Słowacji czy też w Czechach. Przyczyna spadku cen cebuli w krajach Unii jest między innymi wzrost produkcji w Holandii. Kraj ten od lat jest liderem jeśli chodzi o eksport tego warzywa na rynek Wspólnoty. Według danych pochodzacych z serwisu freshplaza.com, zbiory cebuli w Holandii w tym roku maja wynieść 1,5 mln ton, czyli być aż o 200 tys. ton wyższe w porównaniu do roku poprzedniego. Tak znaczny wzrost, przy zwiększeniu produkcji w innych krajach (między innymi w Polsce) wywiera presję na spadek jej cen. Cebula z Holandii stanowi znaczna konkurencję dla państw producentów. Dla przykładu jej ceny w Niemczech sa obecnie o ok. 0,04 EUR niższe od cebuli wytwarzanej w tym kraju. Analizujac sytuację na europejskich rynkach można zauważyć kilku-kilkunastoprocentowe spadki (r/r) cen kapusty, selerów czy też ogórków i pomidorów. Szczególnie jeśli chodzi o te ostatnie warzywa, ich ceny sa bardzo niskie w Hiszpanii, która w największym stopniu została dotknięta kryzysem zwiazanym z bakteria e-coli. Cena producencka pomidorów w tym kraju w dniu 17 października br. wynosiła 0,10-0,68 EUR/kg, podczas gdy rok wcześniej 0,40-0,80 EUR/kg. Niższe niż przed rokiem sa również ceny jabłek. Za kilogram odmiany Golden Delicious na rynku hurtowym w Berlinie trzeba zapłacić 0,80-0,90 EUR (spadek o 10-11% w porównaniu do roku poprzedniego). Średnia cena hurtowa w Holandii za opakowanie kg to ok. 14 USD wobec nieco ponad 25 USD w roku poprzednim. Ceny skupu netto w zakładach przetwórczych i chłodniach w dniu (PLN/kg) Ceny hurtowe owoców na giełdach towarowych (PLN/kg) Bronisze Poznań Sandomierz Min Max Min Max Min Max Krajowe Gruszki 2,20 3,50 2,50 4,00 1,25 3,00 Jabłka Gala 1,00 1,33 1,33 1,87 0,90 1,10 Jonagold 1,00 1,33 0,90 1,10 Ligol 1,00 1,33 1,33 1,87 0,90 1,20 Lobo 1,00 1,33 1,33 1,87 0,90 1,20 Szampion 1,00 1,33 1,33 1,87 0,90 1,10 Śliwki 3,00 5,50 4,00 5,00 Truskawki 12,00 14,00 7,50 11,00 Importowane Banany 3,44 3,77 3,33 3,89 3,50 3,80 Brzoskwinie 4,20 5,50 4,50 5,50 Cytryny 3,50 4,20 4,00 4,80 3,80 4,00 Pomarańcze 3,75 4,75 4,40 5,50 4,80 5,00 Ceny hurtowe warzyw na giełdach towarowych (PLN/kg) Bronisze Poznań Sandomierz Min Max Min Max Min Max Krajowe Buraki ćwikłowe 0,35 0,55 0,60 0,80 0,30 0,40 Cebula biała 0,45 0,60 0,50 0,70 0,25 0,30 Kalafiory (szt.) 2,75 3,50 2,00 3,00 2,00 2,30 Kapusta biała 0,25 0,40 0,70 0,80 Marchew 0,70 1,00 0,60 0,90 0,30 0,40 Ogórki krótkie 4,00 5,00 4,40 5,00 3,30 3,50 Papryka czerwona 3,00 4,50 3,40 4,00 2,50 3,00 Pietruszka 2,50 3,00 1,60 2,00 1,40 2,00 Pomidory 2,20 3,30 2,00 3,00 1,50 4,00 Sałata (szt.) 1,50 1,86 0,83 1,00 0,70 0,90 Ziemniaki 0,25 0,40 0,27 0,40 0,25 0,35 Pieczarki 4,50 5,80 5,00 5,50 5,00 5,50 Średnie miesięczne ceny skupu wybranych owoców Średnie miesięczne ceny skupu wybranych warzyw Jabłka Cebula Kalafiory Województwo przemysł. obierana różyczkowane Kujawsko-Pomorskie 0,50lz-0,52lz 1,00lz-1,10lz Lubelskie 0,55lz-0,58lz 0,85lz-1,00lz Łódzkie 0,56lz-0,58lz 0,55lz 0,85lz Mazowieckie 0,55lz-0,59lz 0,90lz-1,10lz Podkarpackie 0,57lz 0,90-1,00 Średnio 0,53-0,56lz 0,54lz 0,95-1,09lz Tydzień wcześniej 0,48-0,55lz 0,60lz 0,95-1,04lz Przed rokiem 0,65 1,30 1,38 Źródło:Dane zbierane przez ZEO-IERIGŻ-PIB (w ramach Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej) lz-ceny loco zakład 6 AgroTydzień

7 Pozostałe sektory Ceny pasz przemysłowych We wrześniu kontynuowane były spadki cen większości rodzajów pasz przemysłowych. Jak podaje Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, za najpopularniejsze pełnoporcjowe mieszanki paszowe trzeba było zapłacić o 1-4% mniej niż miesiac wcześniej. Jednak kilka rodzajów pasz przestało tanieć, a nawet zdrożało. Największe spadki zanotowano w przypadku pasz pełnoporcjowych dla loch. Obniżka cen wyniosła 3,7% wobec spadku o 1,5% miesiac wcześniej. Pasze te tanieja stopniowo od maja. W rezultacie we wrześniu za tonę tej mieszanki płacono przeciętnie 1083 PLN wobec 1162 PLN w kwietniu. Dosyć duże spadki notowano również w przypadku pasz grower/finisher oraz wszystkich rodzajów mieszanek pełnoporcjowych dla drobiu. W odróżnieniu od pasz dla drobiu i trzody chlewnej w przypadku pasz dla bydła zanotowano podwyżki cen. Podrożały mieszanki pełnoporcjowe dla cielat oraz pasze mlekozastępcze. Mogło to być spowodowane bardzo wysokimi cenami bydła rzeźnego i wzrostem zapotrzebowania na powyższe rodzaje pasz. Warto zauważyć, że mimo spadków notowanych w ostatnich trzech miesiacach ceny pasz sa nadal historycznie dosyć wysokie. W stosunku do rekordowych poziomów notowanych drugim kwartale bieżacego roku, pełnoporcjowe pasze dla drobiu potaniały o 5-9%, dla trzody chlewnej o 7%, a dla bydła o 0-3%. Wyjatkiem sa pasze typu prestarter/starter dla trzody chlewnej, które w stosunku do rekordowej ceny notowanej w marcu potaniały aż o 20%. Prawdopodobnie dane za październik pokaża zatrzymanie spadków cen pasz lub nawet wzrost cen niektórych z nich. Pod koniec sierpnia i na poczatku września na rynku krajowym zaczęły wyraźnie rosnać ceny pszenicy i jęczmienia paszowego. Znaczne osłabienie się złotego wpłynęło również na wzrost kosztów importowanej śruty sojowej. To mogło przełożyć się na ceny pasz w październiku. Z drugiej strony w ostatnich tygodniach stosunkowo szybko zaczęła tanieć kukurydza paszowa. Według danych Sparks Polska w połowie września za tonę tego surowca zakłady paszowe płaciły PLN, natomiast w połowie października znacznie mniej, bo PLN. Przestały również rosnać ceny innych zbóż paszowych na rynku krajowym. W kierunku spadków cen pasz działaja również obniżki światowych notowań śruty sojowej. W połowie października śruta sojowa na giełdzie w Chicago kosztowała o około 10-15% mniej niż miesiac wcześniej. W tak zmiennych warunkach rynkowych trudno cokolwiek prognozować. Mimo wszystko można oceniać, że dane, które ukazały się w ostatnich kilku tygodniach, znacznie zwiększaja prawdopodobieństwo spadków cen pasz w listopadzie. Ceny surowców energetycznych (PLN/l) (Olej napędowy, LPG ; Olej opałowy ) Rodzaj Olej napędowy LPG Olej opałowy pn. centr. pd.-wsch. zach. Cena 5,18 2,83 3,87 3,86 3,86 3,86 Opracowanie na podstawie danych ze stron Ceny detaliczne środków do produkcji rolnej (z VAT) wrzesień(nawozy)/sierpień(pestycydy) 2011 Nawozy PLN/t Środ. ochr. roślin Azotowe Herbicydy PLN/l Saletra amonowa 34% Roundup 360 SL Siarczan amonowy 20% Expert Met 56 WG - Mocznik Lantipur Flo 500 SC Saletrzak Glean 75 WG /100g Potasowe Butisan Star 416 SC Sól potasowa 60% Fungicydy Siarczan potasu Amistar 250SC Fosforowe Horizon 250 EW Superfosfat 40% Tilt Turbo 575 EC Superfosfat 20% - Ridomil Gold MZ68WG 70-72/kg Fosforan amonu Insektycydy Wapniowe Bi 58 Nowy 400 EC Saletra wapniowa Fury 100 EW Wapno tlenkowe 50% - Calypso 480 SC - Wieloskładnikowe Materiał siewny PLN/100kg Polifoska max Pszenica oz Polifoska Jęczmień oz Polifoska Pszenżyto oz Polifoska Żyto Polifoska Polifoska Polimag S - Rzepak oz.*** Średnie ceny wg przeprowadzonej ankiety w dniach r. i r./pestycydy; Średnie ceny netto w kraju wg Polskiej Izby Nasiennej z września 2011 r. Średnie ceny za koszt materiału siewniego na 1 ha Ceny sprzedaży pełnoporcjowych mieszanek paszowych (bez VAT) (PLN/t) Miesiac VII 10 VIII 10 IX 11 IX 11/IX 10 Bydło Krowy mleczne ,5 % Cielęta ,0 % Mlekozastępcze ,2 % Drób Kurczęta - grower/finisher ,8 % Indyki - grower/finisher ,2 % Nioski ,6 % Trzoda chlewna Prestarter/starter ,1 % Grower/finisher ,3 % Lochy ,8 % Średnie ceny gruntów ornych w obrocie prywatnym (PLN) (I kw r.) Województwo Przeciętnie Dobre (I-IIIa) Średnie (IIIb-IV) Słabe (V-VI) Dolnoślaskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Ślaskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie Polska Źródło: GUS 7 AgroTydzień