pismo codzienne, poświecone sprawom ludu polskiego na Śląsku Przez lud dla ludu! Telefon Nr. 1049, Zachód słońca: godz. 5 minut 37.

Transkrypt

1 Rok X. Katowce, Środa, dna 2-go marca Nr. 19 psmo codzenne, pośwecone sprawom ludu polskego na Śląsku GÓRNOŚLĄZAK z dodatkam: obrazkowym, poweścowym, Rodzną Dzwonkem, wychodz codzenne z wyjątkem nedzel śwąt kosztuje na kwartał na poczce u agentów 1,0, z odnoszenem do domu 2,22 Przez lud dla ludu! Telefon Nr. 1049, OGŁOSZENA 20 za jednozamowy wersz petytowy. Przy klkakrotnem powtórzenu udzela sę znaczneeo rabatu. Reklamy 50 fenygów od wersza getytowego. REDAKCYA 1 EKSPEDYCYA znajduje sę przy ulcy Poprzecznej (Quer-Strasse) nr.. Kalendarz katolck: 2-go marca: Heleny wd. jfajnowsze wadomośc. Wzorowy polcy ant Jak donoszę gazety nemecke, zwolnono w Hajdukach nagle ze służby polcyanta Szwedra. Podobno utrzymywał on nedozwolone stosunk z żonę pewnego robotnka, którę najperw mał zgwałcć/ jak owa kobeta obecne zeznaje. W nnym wypadku znów wzorowy ten urzędnk polcyjny tak okazał sę plny w służbe, ż aresztował pewnego uczna ślusarskego za to, że gwzdał na ulcy. Wprzód uczna tego jeszcze slne poturbował. Utonęło w Chojncach czworo dzec szkolnych, które, wracając ze szkoły, weszły na lód stawu załamały sę na nm. Żadnego z nch ne zdołano wyratować. Olbrzyma kradzeż. W nocy na 2 lutego zakradl sę złodzeje w Hoennngen w Nadren do składu złotnczego zabral za 100 (XX) marek złotych srebrnych rzeczy. Przecwko prawu wyborczemu We Frankfurce nad Menem odbyło sę olbrzyme zebrane, zwołane przez socyalstów, na" którem u- chwalono stanowczą rezolucyę protestującą przecwko reforme wyborczej. W zebranu brało udzał podobno aż dsób. Zaburzeń żautyeh' ne byłd. Straszne morderstwo. W Helsngfors we Fnlandy zamordował pewen parobek rodznę składającą sę z 6 osób po skończonym czyne ucekł. Eatnsz sę spalł. We Wenesbergu w Szwecy wybuchnął w nedzelę w ratuszu pożar, który cały budynek znszczył do szczętu. Spalły sę różne drogocenne dokumenty. Szkody są bardzo znaczne. Hakatyścl a rocznca Grunwaldzka. W tym roku przypada, jak wadomo, 500 rocznca pamętnej btwy pod Grunwaldem, gdze zuchwały zakon krzyżack został na proch starty przez zwycęzk hufce polsko-ltawske. Pamętna to btwa, bo jedna z najwększych w dzejach śwata. Ópromnła ona chwałą mę polsk, uwolnła naród polsk od hydry krzyżackej, a cywlzację kulturę posunęła na nowe lepsze tory, bo zakon krzyżack był stną zakałą dla chrześcaństwa, w ogóle dla kultury cywlzacj. Gazety polske w zaborze pruskm stosunkowo bardzo mało dotąd wypsywały sę o roczncy grunwaldzkej. Za to tern węcej pszą o nej hakatyśc. Każdy głos gazet polskch czy to w Galcj, czy w Król. Polskm, czy wreszce w Ameryce przyta- Bzają powadają, że tego rodzaju głosy owych gazet polskch muszą także oddzaływać na Polaków w zaborze pruskm. A wszystko razem wząwszy, jest dowodem na to, że Polacy, gdzekolwek żyją meszkają, myślą o tern, aby zbrojną słą odbudawać Królestwo Polske. r, <tnlteu temat wypsała sę także sławetna S Tego organu ngdze ne brak, kedy c o hecę przecwko Polakom. Przytoczywszy perw ustęp z pewnej amerykańskej gazety, któr psała sę o roczncy grunwaldzkej, z trwogą po< 7 takle artykuły gazet polskch, wychodzą Ameryce, straszne podnecająco podzałać muss rolakow w zaborze pruskm. Gazety amerykańske, na które organ ha u Wschód słońca: godz. 6 mnut 49. Zachód słońca: godz. 5 mnut 37. tego uzasadnają ustawy antypolske, jak to uczynł zmarły mnster Hammersten, gdy Sokołów amerykańskch wdzał już dących do ataku na Berln, 0 czem przed klku dnam obszerne psalśmy. Ne mając węc pod ręką artykułu gazety amerykańskej, stwerdzć ne możemy, o le on werne jest oddany w Schles. Ztg. Mamy za to przed sobą artykuł Schles. Ztg. z nego wdzmy, że jest w nm nc węcej, jak tylko podstępna, chytra denuncjacja ludnośc polskej w zaberze pruskm. Hakatysce wrocławskej zresztą bardzo do twarzy z denuncjacjam. Uprawła je, uprawa uprawać je dalej będze. To jej rzemosło hakatystyczne. Klkanaśce dn znów temu drug organ hakaty styczny to poznańsk Tageblatt rozpsując sę równeż o roczncy grunwaldzkej, całkem poważne ogłosł zdumałemu śwatu hakatystyeznemu, że w Ameryce odbędze sę welk kongres grunwaldzk, że na ten kongres wyberają sę także Polacy z żakom pruskego, a redaktor poznańskego Postępu wygłos na nm welką mowę o szkolnctwe pruskm. Oczywśce w tem wszystkem, co dotyczy Polaków w zaborze pruskm, nema nc prawdy, Postęp odpowedzał, że jego redaktorow am sę śn jeźdzć na kongresy amerykańske, bo mowę o szkolnctwe pruskm może w Poznanu, albo w ogóle w zaborze pruskm wypowedzeć. To druge denuncjacje hakatyzmu. Wcale byśmy sę ne dzwl, gdyby za klka dn znów w jakm organe hakatystycznym pojawł sę artykuł denuncymący, że Polacy mają już gotowy plan btwy, jaką w roczncę grunwaldzką zamerzają stoczyć z armą hakatystyczną. Mejsce btwy moźnaby obrać, dajmy na to. na Psempolu koło Wrocława. Polacy zaś już dzś odbywają tajne ćwczena obroty wojskowe, ćwczą sę w mustrach 1 pochodach wojennych, każdy Polak sę już potrosze zbro od stóp do głów, arsenały ch wojenne, znajdujące sę pod zemą w nedostępnych peczarach, meszczą w sobe kule, karabny, armaty balony wojenne, przewyższające co do sztuk wojennej daleko balon Zeppelna. A penądze na to wszystko dostarcza skarb Rapperswylsk w Szwajcary. W roczncę grunwaldzką staną dwe arme do boju. Na dany znak powstaną po egl w dawnych bojach rycerze polscy, przyłączą sę do żywych, przywódzcy polscy z buławam w rękach przebegać będą pobojowsko rozpoczne sę btwa straszna, mordercza. Śwata z za nej ne wdać tylko słychać straszne kotłowane, jak rannych zabtych, charczene zmarłych chmura kurzawy, w której arma hakatystyczna już po klku pacerzch legne pokotem, zaś zwycężscy Polacy, zdobywszy wperw Wrocław pozostawwszy tam slną załogę polską, pomaszerują na Berln, jak on Sokol amerykańscy, na których sę mnster Hammersten powoływał. Powtarzamy, że wcale by nas ne dzwło, gdyby która z gazet hakatystycznych tak lub podobny plan przyszłej btwy na pruskm polu lub gdzendzej odsłonła swym czytelnkom, żeby napełnć ch jeszcze wększe grozą trwogą o nebezpeczeństwe polskm", zagrażającem podstawom całośc państwa pruskego. Hakatyśc już tyle na ten temat poperal poperają jeszcze węcej, żeby tylko okłamywać nemecką opnę poblczną szczuć przecwko Polakom. Jak ne szczają, to denuncjacją, jak ne denuncyują, to kłamą na potęgę, jak ne kłamą, to tyż oszczerstwo rzucają, a jak tego mało, to otwarce głoszą, że ludnośc polskej potrzaskać należy poltyczną kość pacerzową, co swego czasu napsała»deutsche Tageszetung. Oto codzenne strawa, jak gazety hakatystyezme pasą swych czytelnków. Mce! lczce dzec czytać M E W Kalendarz słowańsk: 2-go marca: Radosław Ze sejmu pruskego. (P. B. P.) Berln, dna 26 lutego 1910, Narady o bykach nadspodzewany napad na po s k ą ludność. Zdaje sę, że Polacy tak dzałają na hakatystyczne usposobene, jak chusta czerwona pokazana bykow. Jeżel nas pamęć ne zawodz, zarzucł poseł Tedemann posłow Kantatow, że tak patrzy na nego- jak byk, któremu sę czerwony szmat pokazuje. Na to śp. poseł Kantak odpowedzał, że gdyby mał czerwoną chustkę, toby ją panu Tedemannow pokazał. W roku zeszłym, 2 marca, przy tych samych obradach wybuchła rozprawa polska, poseł baron Zedltz Neukrch pochwalł tych Nemców, którzy ne chcą pracować wspólne z przewodnczącym komsj wyboru byków, który głosował przy wyborach na kandydatów kompromsowych hr. Praschmę, ks. kanonka Pascha p. Sassa Jaworskego, Nazwał tego Nemca, który pracuje z Polakam, zdrajcą sprawy nemeckej, zdrajcą kraju. Dzsaj powtórzył to zdane poseł Kardorff, naczelnk (landrat) powatu leszczyńskego. Przy obradach nad urzędnkam stanu zabrał głos poseł Śwtała. Przytacza skarg z powodu nadużyć urzędnków stanu cywlnego. Dostało sę w ręce Polaków przypadkowo rozporządzene jednego z urzędnków powatu, według którego urzędncy stanu cywlnego otrzymal rozkaz, aby zasadmezo zapsywal nazwska żeńske polske ne z żeńską końcówką ka, lecz z męską k. Mówca zapytuje sę rządu, na jakch prawnych podstawach wydano take rozporządzene. Mnster M o t k e wskazuje na wyrok sądu nadzemańskego w Berlne, podług którego sę stosuje. Poseł Schwabaoh (naród, lberał) żal sę, że mmo przecwnego rozporządzena mnstra zakazano na zebranu w powece Śzyłokarezma (Heydekng) mówć po ltewsku. Przy tytule naczelncy powatu zabera głos poseł hr. Praschma (centr.) W pewnym powece na wschodze meszka poważany właśccel zemsk. Doprowadzł pomędzy nnym do urzędu przewodnczącego komsj wyboru byków (wesołość). (Mowa tu o p. Hasche w Jezorkach w powece leszczyńskm. Przyp. Red.) Przy ostatnch wyborach do sejmu wyberał w drugej klase oddał głos na kandydatów kompromsowych, t. j. na mówcę, ks. kanonka Pascha posła Sassa Jaworskego centrowców Polaka. Krótko potem dostał od naczelnka powatu zawadomene, że drudzy członkowe komsj tej urzęda swe poskładal, bo dalsza praca z nm jest nemożlwą. W r znósł prezes regencj cały przeps dotyczący komsj wyboru byków na powat leszczyńsk. A węc poneważ dotychczasowy przewodnczący komsj tej oddał głos na kakdydatów kompromsowych, a wskutek tego z nm wspólna praca w komsj tego znaczena stała sę nemożlwą. Członkowe koła polskego w zbe tej mają te same prawa przy urządzenach parlamentarnych obohodz sę z nm tak samo jak z nam. Do czego ma doprowadzć, jeżel naczelnk powatu wobec Polaków ch przyjacół tak postępuje? Jeżel w towarzystwach, albo jeżel w komsj urzędowo a nm pracuje na znak swej pogardy sę od nob odwraca? Postępowane take ne wpłyne na wygładzene przecweństw, ne dzała pojednawczo. Z pewnoścą ne pogodzmy sę co do poltyk kresów wschodnch, ale jesteśmy zdana, że take zaostrzana przecweństw pownny ustać. (Żywe brawo u centrum). Poseł Kardorff (wolno konserwatysta, landrat powatu leszczyńskego). Poseł baron Zedltz Neukrch nazwał roku zeszłego te elementa na kresach wschodnch, którzy pomagal Polakom zdrajcam kraju. (Śmech n centrum). Jest to wszystko, eo o tej sprawe powedzeć można. Stosunk moje osobste towarzyske wobec Polaków są jak najlepsze. Zajmuję stanowsko bez«stronna. Rozumem dealzm Polaków pod%

2 Włam loh zapal, z którym dążą do celu, którego ale uzyskają. nne stanowsko zajmuję wobec tych Nemców, którzy ne mają takego poczuca narodowego, jake podzwamy u Polaków. Polacy sam pogardzają takm Nemcam. W r. 190 rozwnęło centrum taką agtaeyę przedwyborczą, jakej w życu możno ae wdzałem. Stare rany walk kulturnej odśweżano rozrywano. Centrum pracowało kłamstwam. (Zaprzeczene w centrum). Czemu centrum pomaga w ogóle Polakom? Co za cel ma poltyka centrum wobec Polaków? Negodna żądza głód panowana negodny handel mandatam. Całe postępowane jest negodnem tak welkego stronnctwa, (Welk nepokój w centrum). Cała ta poltyka centrowa cąży jak zmora na ludnośc. Po strone centrum ne sto wększa część nemców katolków. Jeżel tych katolków, którzy ne przy* sęgają na program centrowy, Polacy gnębą, centrum sę o nch ne troszczy. Przestrzegam centrum przed tą poltyką. Jeżel nemców katolków ne utrzymamy w śwadomem przecweństwe do Polaków, spolszczą sę są stracen dla nemczyzny cała poltyka kolonżacyjna będze na darmo. Jeżel nemey w Wks; Poznańskm ne będą jednoścą slne, są stracen. Poseł hr. P r a s c h m a żałuje, że poseł Kardorf wypowedzał tak gwałtowną mowę. Poglądy posła Kardorffa ne pomogą wspólnej pracy nemców w kresach wschodnch. (Głośne brawo w centrum). Mnster M o 11 k e zapewna, że Ltwnom przy odbywanu zebrań najmnejszych władze ne mają robć trudnośc. Wydał rozporządzene, że zebrana, na których ma sę mówć po ltewsku, ne potrzebują być zameldowane na polcj. Poseł Negolewsk odgowada przedewszystlnem na zarzuty posła Kardorfa, jakoby Polacy patrzel z pogardą na tych nemców, którzy ne stoją na stanowsku hakatystycźnem w dzelncach polskch. Mówca przecwko temu najenergcznej protestuje oznacza, że jeżel Polacy z posłów nemców kogo szanują, to ne hakaty stów, ale tych nemców, którzy zachowal w poltyce wobec Polaków zasady sprawedlwośc potępają ustawy wyjątkowe, Mówca omawa następne obszerne zakaz trudnośc jake w r uczynono w wszystkch powatach WKs. Poznańskego na Śląsku przy udzelanu paszportów przepustek. Z całego przebegu sprawy wynka, że powodem owych trudnośc ne były żadne względy pralne, lecz wyłączne natury poltycznej, chcano po prostu zapobedz przeszkodzć, aby (Polacy z zaboru pruskego zwedzal wystawę częstochowską rolnczo-przemysłową) śwadczącą o postępach rozwoju kultury w Królestwe Polskm (słuchajce, słuchajce) następne skarży sę mówca na postępowane naczelnków powatów przy obsadzanu urzędów komnarskch w powatach (słuchajce słuchajce) Z zasady ne udzela sę w dzelncach polskch Polakom powołana na spełnane tego ważnego polcyjne bezpecznego urzędu nawet Komnarze poswal w tej służbe, którzy dzesątk lat ku zadowolenu wszystkch urząd ten sprawowal, nawet c Komnarze strącen zostal z urzędu mstrzowskego, na pomocnków czeladnków albo pozostal bez cbleba. W Welkej Łące w Prusach Zachodnch, mało sę odbyć uroczyste wprowadzene nowego proboszcza. Naczelnk powatu (landrat) zażądał, aby obok polskej mowy uroczystoścowej w koścele wygłoszona została mowa nemecka a po nadto ażeby podczas mającego nastąpć przyjęca u ks. proboszcza mówono w obecnośc pana naczelnka powatu po nemecku, aby ne słyszał słowa polskego. Polske rozmowy dozwolć raczył, ale ne mało go polske słowo dochodzć. (Słuchajce, słuchajce). Jest to próba nebywałego ukrócena swobody domowej. Mówca przestrzega, ażeby, jeżel wyrzuca sę już nasz język ze wszystkch urzędów państwowych publcznych, zatrzymano sę przed śwetem progam domu polskego. (Żywe oklask u Polaków). Posłowe Dr. We mer, F en z ner, Cppm a n n przytaczal lczne dowody na samowładztwo naczelnków (landratów) powatowych. Konserwatyśc bral ch naturalne w obronę, a mnster mlczał mlczenem wymownym. Tytuł naczelnczy powatu przyjęto. Przy tytule poleya w Berlne przytacza poseł dr. Lebknecht drastyczne wypadk szpegowana. Rozwązano w r czytelnę rosyjską, poleya pozbawła sę przez to sposobu szpegowana rosyjskch akademków. Prosła potem, aby znowu założono, a gdy jej ne usłuchano, założono znowu czytelnę, lecz podejrzywano, że poleya ją założyła wspólne z rosyjskem szpclam agentam podburzającemu Na czele tej czyteln sto szpcel. Poleya otacza sę wyrzutkam społeczeństwa, najgorszem gałganam łatam. Mnster znowu na te cężke zarzuty mlczał, odpowedz ne umał, znowu to mlczene bardzo wymowne. Dalsze obrady w Ponedzałek. Etat mnsterstwa spraw wewnętrznych etat górnctwa. Wadomośc ze śwata. NEMCY. = (Kongres anarchstów.) Anarchstyczna party a nemecka zwołuje kongres na Zelone Śwęta do Halle w Sakson. AUSTRYA. = (Blok wo n omy slny.) Dzennk donoszę, że wolnomyśnym stronnctwom nemeckm u- dało sę już stworzyć jednolty blok wonomyślny, a to w ten sposób, że zarówno postępowcy jak radykal wchodzę bezpośredno w skład Nemeckowarodowego Żwęzku. Będze to węc jednolty klub, lczęcy 7 członków. Rzecz prosta, że jednoltość będze tylko zewnętrzna, bo trudno mówć o jednoltośc wewnętrznej, gdze zasadają osoby o poglądach wręcz przecwnych, = Mnster Schrener, welk hakatysta, złożył swój urząd, to ne dobrowolne. On był jedną z wększych przeszkód w sprawe porozumena sę Nemców Czechów do pracy wspólnej około konecznych potrzeb kraju państwa. ROSYA. = (Z Dumy.) Mnster skarbu, Kokowcew, w swej mowe w Durne twerdzł, że życe gospodarcze fnansowe Rosy rozwąże sę teraz w bardzo f pomyślnych warunkach. Nema mowy o tern, %eb\ budżet państwa obecny był zestawony sztuczne, albo j żeby Rosya mała jakeś trudnośc gospodarcze {{. \ nansowe. Zapasy zboża są dostateczne; obeg penę- dzy ma stalsze podstawy nż dawnej; wzmógł se netylko majątek państwa, ale wogóle wszystke ma- jąłk w kraju. Od r papery rosyjske podnosły sę na wartośc o 20 do 24 procent, czem nawet nne perwszorzędne państwa poszczycć sę ne mogą. Wzrosło zapotrzebowane cukru wpływy penężne do banku włoścańskego, a wzrastająca cyfra dochodów zemstw śwadczy o wzmożonej płatnośc u ludu. Po cężkch chwlach kończył mnster Rosya teraz wstępuje w okres pomyślnego rozwoju, a rząd pójdze swą drogą spokojne wraz z przedstawcelstwem ludowem. a* Mowę Kokowcewa przyjęto hucznym oklaskam. = Król Ferdynand bułgarsk przyjął odwedzny prezesa mnstrów Stołypna, mnstra kokowcewa prezydenta rady państwowej Akmową, Po połudnu przyjął król dyplomatów bułgarskch. FRANCYA, = (Przecwko obcym robotnkom.) W parlamence poseł Lebrun wnósł poprawkę do u- stawy podatkowej w tym kerunku, aby obaj robotncy pracujący część roku we Francy byl obowązan płacć podatek osobstodochodowy. Także kupec cudzozemec ma już w perwszym roku pobytu we Francy płacć podatek. Wnosek ten jest bardzo ważny ze względu na polskch wychodców, którzy w lece zwykle już w znacznej lczbe do Francy wyjeż* dżaję. BAŁKAN. s= (1 u r c y a G r e c y a.) Tureck poseł Grecy otrzymał polecene, aby wobec wydarzeń w Grecy zachował sę neutralne, a w raze jakchś konferencj przedstawcel mocarstw, aby donósł Turcy! o wydanych zarządzenach. = (Demonstracja Serb?) Król Potr serbsk w czase wzyty swej w marcu u cara rosyjskego wystąp z pewnym aktem poltycznym, który zaśwadczy, że Serba sto newzruszene raz na zawsze (?) po strone Rosy. = (Rosya prze do wojny.) Wypadkem cekawym są wywady, jake zameszcza prasa petersburska z bułgarskm mnstrem spraw wewnętrznych Paprkowem. Paprkow ośwadczył, jak najstanowczej, że Bułgarya ne może pozwolć na dalsze ucskane Bułgarów macedońskch przez Turcję. Poneważ Buk garya posada armę dobrą slną, jak żadne z państw na Bałkane, zatem mus stać sę najpoważnejszym czynnkem na półwyspe bałkańskm. = (Zdane bułgarskego mnstra.) Bułgarsk mnster spraw wewnętrznych Paprkow, bawący z królem Ferdynandem w Petersburgu, o- śwadczył, ż wogóle położene na Bałkane jest bardzo nepokojące, a sprawa kreteńska trudnejsza jeszcze węcej do rozwązana. Ostatne starca na grancy bułgarskortureckej będą mały poważne następ- stwa. Paprkow ośwadczył, ż Bułgarya wystąp czynne przecwko Turcj. Charakterystycznem jest, że dzennk rosyjske ne tylko ne markują Paprkowa w jego wynurzenach, lecz nawet wykazują wszelke krzywdy, jakch Bułgarya od Turcj doznała SGURD. SPRZEDAMY S ROTA (PAMĘTNK RADCY JOENSONA) POWEŚĆ SZWEDZKA. J (Cąg dalszy.) Dzewczęta muszą z czasem meć swój dom; ale serce bol, gdy trzeba je oddać z domu. Gdy chłopcy sę żeną, to zupełne rzecz nna, wem już z dośwadczena. Mężczyzna jest mężczyzną w każdym raze; sam sobe wytyka drogę życa po wększej częśc, jeżel weźme żonę taką, która szanuje" jego nazwsko ne marnuje grosza, to będze dobrze. Ale oddać kochaną dzewczynę we władzę obcego mężczyzny, gdy sę we, jacy teraźnejs mężczyźn, nawet najleps, zawsze jest bolesnem. Mamy jeszcze dzewętnastoletną Jan czternastoletną Karyn, tę, którą stary marszałek całował dał dożywotną pensję. Te dwe cemne, ślczne dzewczątka wyglądają jakby ne należały do rodzny, take urodzwe. Jan męczy sę, co mne bardzo martw, welkem zagadnenam czasu. Czyta za wele, a gada tak, że czh> wekow przewraca sę w głowe. Chce wząść jakeś mejsce, żeby dostać take zajęce, gdzeby czuła sę samodzelną, a jednak ne potrzebuje tego. Jak tylko weszła w towarzystwo tutaj w NOlköpngu, byłem bardzo zmartwony, bo chcała być cągle w towarzystwe mężczyzn. Gadała, śmała sę, spacerowała rano późno z nm. Ale potem dowedzałem sę, że ona jest złoślwa ronczna w rozmowach z mężczyznam, kedy ne mogą, dać jej żądanych odpowedz, albo rozwązać zdań zawkłąnych. Głups boją sę jej prawe. Nech Bóg przemen, jeżel będze taką cągle, nkt sę z ną ne ożen.. Gdy wszyscy jesteśmy zebran, wszystko dze dobrze z dzećm wnukam, nc nas ne nepoko, an trap; ale krzesło na kółkach sto próżne przy stolku mędzy oknam brak wesołośc w calem towarzystwe. Meszkane mamy teraz welke, całe jedenaśce poko, jesteśmy dość wesołą rodzną, a dzec Jönsa córek, gdy sę zborą, robą straszny hałas; jednak kedy zblżają sę do błęktnego gabnetu, to małe nóżk zwalnają beg, głosy znżają sę pełne młośc spojrzena zwracają sę na te drzw. Kedy nam sę zdarzy jak smutek czy radość, kedy przyjdze lst od dzec, albo posłyszym co od znajomych lub przyjacół w meśce, to zaraz wstaje ktokolwek z towarzystwa patrzy, jeżel krzesło na kółkach próżne, to speszy do pokoju za błęktnym gabnetem, skąd dochodzą tylko newyraźne głosy do nas. To nasza Ewa, trzeca dzewczynka z rzędu, którą cężke cerpena znszczyły, wyczerpały, oddzelły od życa jego przyjemnośc, ta, co mogła być naszem zmartwenem, zwraca wzrok nasz tam, gdze weczna radość! Lekarze mówą, mnejsza o to, co on mówą dość, że ne mogą dopomódz; wszystko robono, wszystkego próbowano. Ne skosztowała ona dzecnnego, an młodzeńczego szczęśca; wększa cześć życa ludzkego pęknej natury jest jej neznaną, Czasem cerpene skrzyw jej twarz, która, jak okrutna źrenca została pękna, pełna, z różowem polczkam ognem w o czach, podczas gdy całe cało jest strasznym skurczonym szkeletem. Czy ona czuje myśl jak my, chęć nc może, spodzewać se jak my? Nc wemy. A- żeby kedykolwek odgłos żyda, który wcska sę do jej pokoku, spowodował u nej żal, czy pragnene tego życa, ngdy ne wdzelśmy. Chłopcy zwerzal sę przed ną ze swoch planów na przyszłość, dzewczęta zwerzały sę przed ną perwej nż przed matką ze swoch uczuć serdecznych, ze swoch młośc nadze, a jej pękne oczy śwecły czułoścą, słuchała z nteresem peścła kedy nekedy swoją wynędznałą rączką; ngdy nczem ne zdradzła boleśc, że sama jest tak straszne odepchnęta od wszystke«go, co życe może zgotować dobrego czy młego. Mne sę zdaje, że serce jej odrywa sę po malen ku od zem, a wszystke jej uczuca zwracają sę tam ponad obłok. Jedna tylko młość do nas wszystkch, co ją trzyma tutaj jeszcze. Jakże długo ta młość potraf wązać jej skrzydła? Jak prędko wznese sę z tej nędzy do wspanałośc? To jest barbarzyństwo w naszym egozme opóźnać modłam naszem jej odlot; ale my ne możemy naczej; dzecko smutku stało sę naszem słońcem domowem; ręka tej córk kalek slnejsza jest od nnych, aby podtrzymać podneść, a kedy ten ogrzewający płomyk zgaśne, to zasmuc nas gorzej, jak żeby które z nas rozstało sę z życem w pełn sł zdrowa życa. Ewa we, co robłem przez te dn, wczoraj por wedzała: Papo, czy teraz także tylko obcy zobaczą twoją pracę, czy to może będze drug testament dla nas dla mamy. To pewno, jest tam wele o Boskej cudownej dobroc łasce? Schylłem głowę, a moje stare polczk oblały sę rumeńcem wstydu, Ach bardzo mało, moje dzecko,.. Chmura smutku przeszła przez jej łagodne, m» rysy, leżała chwlę zamyślona. Potem rozjaśnła a% jej twarz uśmechnęła.

3 Dodatek do numeru 49 Do brac górnków polskch na Górnym Śląsku., Jak wam już wadomem jest, tutejs baronowe kopalnan utworzyl bura wskazywana pracy tyl ko maluczko, a system takch bur będze zaprowa dzony na Górnym Śląsku. Przez te bura, jeżel górncy ne będą w stane ch zneść, dojdą do takej potęg, że nasłana tu cza sy nebywałego ucsku, co na was górnków na 'bornym Śląsku sę odbje. Chwlowo obawają sę jeszcze całej potęg tych bur użyć, a już o welkch" nadużycach se" słyszy. tak próbują jednostk tylko użyć do swych celów, które późnej na ogół rozszerzą. Oto na welu kopalnach już, jak w Resse na ko paln Ewald - V, na Konstantyne w Herne, poje dynczych górnków, którzy w połowe mesąca wy powedzel pracę, natychmast wydall, by" ch ńa bura jako konfraktołamcćw posłać, a te skazały ch na 14-dnowy głód. W Resse pewnemu górnkow, gdy wypowedzał pracę, dano zaraz papery jeszcze na dobtkę odcągnęto mu 6 dnówek. Bura te uznawają takch, których kopalne nanchmast wyrzuca, za kontraktołamców, chocaż rzeczywśce kontrakt kopalna zerwała. Wyberane ludz slnejszych będze zasada u tych panów, a słabszych odsyłają na dalsze prośby do bu ra. Są to kwatk w początkach, a co przyjść może późnej, to jeszcze jest w tajemncy. Rodacy! Jeżel tu to zło tak cąży, ostrzegamy was, byśce już teraz byl przygotowan, a ne orzypatrywal sę na sprawę obojętne. To zło, jeżel tu tejs górncy ne będą w stane usunąć, z łatwoścą przenese sę na Górny Śląsk na całe Nemcy. Jeżel w waszych warunkach dzsejszych dostanece jeszcze bura wskazywana pracy w dodatku, to u was na Górnym Śląsku będze jeden padół płaczu. Dlatego wzywamy was do pracy nad rozbudzęnem tych welkch mas górnków na Górnym Śląsku, by stanęl w szereg naszego Oddzału Górnków ^Zjednoczena Zawodowego Polskego", które po połączenu sę, a osoblwe po połączenu sę z Góruym Śląskem, pownno zamponować każdemu poskemu górnkow. Tu braca was na obczyźne szykują sę do walk. Ne chcą od was pomocy maeryalnej, "bo wedzą, że stosunk są jeszcze u was opłakane, ale proszą oslrzegają was, byśce sam nad sobą pomyślel, bo los górnków polskch na obczyźne wnen być losem waszym odwrotne. Sypce sam te wały öko'o se be; łączce sę jak jeden w organzacy, a choć cężko wam coś odłożyć, pomnjce na los, jak wspólne górnków czeka, składajce żywność na stosy, bo czas chyżo uchodz. Mocnejs na duchu nech se ne obawają tych wszelkch szykan urzędowych cy wlnych, tylko nech poruszą wszelke sprężyny w przebudzenu śpących jeszcze górnków. dźce braca od domu do domu w celu roznesena tej trwog ucsku tu ze zachodu, namawajce tvch na uboczu stojących do szeregów Zjednoczena Zawodowego Polskego". Szczęść Boże! Zarząd Oddzału Górnków. Wadomośc potoczne. Ks. prób. Kapca obecne nedomaga. Ma,nY nadzeję, że to nedomagane mne że ks. po- 1 [! j seł Kapca będze mógł znów pracować w sejme ber lńskm. Gazety hakatystyczne pszą, że ks. poseł K. swój mandat złoży, nawet przed upływem czasu, na którego przecąg wybrany został. To sę z pra wdą ne zgadza. Daremna radość hakatystów, którzy neraz szerzą wadomośc fałszywe, aby spowodować zameszane. Glwce. (W sprawe kanalzacy masta Glwc.) Tutejsza Volksstmme wy stępuje z cężkem zarzutam z powodu kanalzacy Glwc. Do kanalzacy sprowadzono rury, które na stępne okazały sę słabe, nedostateczne wymagały naprawy. Naprawene ch kosztowało ma rek. Wydatek ten ponosło masto, podczas gdy po wnn go byl poneść dostawcy, bo ch wną, jeżel lche rury dostawl. Penądze te wypłacono z fun duszów mejskch, a węc z funduszów, składanych przez obywatel, płacących podatk. Na ulcy Schrö ters np. ukończono już prawe kanalzacyę. Nagle spostrzeżono, że rury pękają. Musano całą ulcę ponowne zrywać naprawać. Koszta były ogrom ne, a ponosło je znów masto. Podobne mała sę rzecz na ulcy Żernckej. Na Szobszowcach ne kanazują. Tu owdze pracują, ale gdy podczas śnegu mrozów pracowano, to teraz podczas dn pęknych ne wdać tego. Brak podobno penędzy. Z mlonów uchwalonych na kanalzacyę, pozostało dzś neco węcej jak marek. Volksstmme jest tego zdana, że Glwcom zagraża nebezpeczeń stwo, ż żeby wykończyć projektowane prace, do do tychczasowych mlonów trzeba będze jeszcze co naj mnej jeden mlon pożyczyć. Wydatek na napra wene rur w wysokośc został już po dobno wypłacony. Jest to wydatek, którego bez po zwolena całego magstratu rady mejskej ne nale żało robć. Rada mejska tymczasem o tern ne we, czy cały magstrat zgadza sę na ten wydatek we o nm, ne wadomo. Rury kanalzacyjne badała osobna komsya królewska uznała je za neodpowe dne. W każdym raze, skoro wykazało sę, że rury były słabe nedostateczne, należało sprawę całą na tychmast przedłożyć mejskm korporacyom. bez ch pozwolena ne należało an fenyga wypłacać, bo sprawa ne podlega jedyne kompetency magstratu lub poszczególnego członka jego, ale należy ona tak do magstratu, jak do rady mejskej. W Glwcach podatk są bardzo ccżke, a w przyszłośc jeszcze cęższe być mogą. Volksstmme spodzewa sę, że już na najblższem posedzenu rady mejskej, radn zanterpelują o to magstrat zażądają zupełnego a gruntownego wyjaśnena całej sprawy wyjaśnene to też otrzymają. Do zdana ostatnego zupełne sę przychylamy, bo rzecz należy jak najstarannej zbadać. Obchodz ona wszystkch obywatel, płacą cych podatk A podatk w Glwcach są stotne bardzo cężke, samo masto jest zaś już dzś okropne obdłużone. Orzegów w Bytomskem. (Wybory zastę pców gmnnych.) Braca rodacy obywatele, krótk czas dzel nas od wyborów gmnnych, które sę odbędą marca, a jeszcześmy ne pomyślel, co uczynć albo jak sę do tych wyborów zabrać. Bra ca rodacy, czy to już w naszej gmne jest najlepej? Tutajby należało dużo naprawć. Czy to wam ne wadomo, gdze wasze podatk neraz dą? Czyśce już zapomnel wydatk gmny przy obchodze gesańkferajnu albo na Zeppelna a tak dalej? Tu ustępuje w klase p. Paul Schlwa, a naszym kan dydatem, którego sobe życzymy, ma zostać p. Jan głoszene constytuey w Seraje we. ^'adofflo, e cesarz Francszek Józef nadał no* u żab anym krajom Bośn Hercegowne konsty!ek- _Naśz-.obrazek przedstawa chwle ---- r-----««ul u uv/. yduuroczystą#, Jdoreł namestnk czyl najwyższy urzędnk Bośn, generał Vareszann, w obecnośc duchoweństwa, urzędnków, przedstawcel ludnośc td. ogłasza wolę cesarza konstytucyę. Matura. W klase ustępują pp. Gyska Julus majster maszynowy Krawczyk. Braca rodacy, roz ważce to dobrze! My obywatele polscy mamy śwę ty obowązek we wyborach do zastępstwa gmnnego oberać tytko brac naszych, a ne nnych, którzy z nam jednej myśl ne są. Jeżel będzemy sobe po stępowal w tych wyborach ostrożne roztropne, to możemy coś uzyskać. Tak czy owak w 1 klase prze padnemy, ale w klase w stórej ustępuje p. Gry ska Julusz, możemy zwycężyć; tutajby trzeba nam przeprowadzć kandydata p. Hulloka Adama. To po trafmy zrobć, ale w każdym raze musmy doplno wać swego, aby przecwncy ne powadal, że my nc ne czynmy, choć potraflbyśmy swoch przepro wadzć, bo nas jest dwe trzece w gmne, ale bra ca, agtacy potrzeba, a z Bogem zrobmy wszystko. Węc w górę serca! To jest hasto nasze! Dalej do agtacy! Pokażmy, żeśmy uśwadomen: Wyoory sę odbędą u p. Ryk w Orzegowe w ponedzałek dna marca od godz. 10 rano aż do godz. 6 we czorem, najprzód w, potem w, a w końcu w klase. Komtet. Radzonków w Tarnogórskem. (Koresp on cency a.) stneje w naszej gmne o u klku mesęcy Towarzystwo polske pod nazwą Kasyno, jedyne to Towarzystwo, gdze sę pelęgnuje ośwatę zapomocą wykładów, odczytów deklamacy. Upra wany też bywa śpew na klka głosów zgoła wszystko jest, co w tego rodzaju Towarzystwach być może. stneje w naszej gmne także klka nnych towarzystw zawodowych, lecz te jako take mają na celu poprawę bytu swych członków w odnośnych za wodach ; jedyne węc Kasyno jest Towarzystwem oswatowem. Myślałby ktoś, że w tak dużej gmne Towarzystwo tak pożyteczne lczy co najmnej klka set członków, lecz pożal sę Boże! Na posedzenach w nedzele lokal pustkam śwec, bo Towarzystwo szczupłą lczbę członków lczy, a z tej małej lczby ne wszyscy na posedzena przychodzą. Chocaż za rząd wszystkch sł dokłada, żeby posedzena uroz macć, ażeby sę jak tylko możlwe wszystkm podobało, lecz wszystko bezskuteczne. Składka mesęczna w Kasyne wynos tylko 25 fenygów, a na to tak mała składka, żeby jak najwęcej zapsywało sę członków. Dotąd lczy Towarzystwo tylko około 40 członków; składk ne wystarczą nawet na opłacene lokaut. Co będze dalej? Prosmy węc uslne wa rusów radzonkowskch, żeby jak najlcznej dal sę do naszego Kasyna zapsywać. Braca warusy, ne pozwólce tyle pożytecznemu towarzystwu zmarneć, przychodźce jak najlcznej w nedzele śwęta, zwłaszcza młośncy śpewu, jest w naszym Towarzy stwe sposób wyuczena sę poprawnego śpewu na klka głosów. Nech sę nkt ne obawa być człon kem w naszem Towarzystwe, gdyż an pocya an nkt nny ne dowe sę nazwsk członków; za to za rząd zaręcza on tylko przed polcyą odpowada. Węc spsu członków zarząd nkomu sę ne wyda, przeto ne potrzebuje sę nkt obawać szykan lub prześladowań. Prosmy węc jeszcze raz wszystkch ludz, którym ośwata na sercu leży, żeby sę jak naj lcznej gromadzl do ośwaty w Kasyne. Kochan braca, o wele pożytecznej możece spędzć weczo ry nedzelne w naszem Towarzystwe, nżel w kar czmach lub w szynkach na grach pjaństwe. ^ W łone Towarzystwa naszego też sę uprawa różne gry zabawy, lecz pożyteczne a negrzeszne. Nech sobe warusy radzonkowscy wezmą to do serca, a nech lczne zwłaszcza młodzeńcy żonac młods wekem uczęszczają do naszego Kasyna. Radz on. Welk Żygln w Tarnogórskem. (Koręspondeneya.) Dzsaj w sobotę dna 26 lutego odprowadzlśmy do wecznego spoczynku naszego perwszego nauczycela organstę ś. p. Jana Brysza. Rano o pół do odprawł nasz Wel. ksądz pro boszcz za jego duszę Mszę św., w której brały udzał dzec szkolne; o 9 godzne był początek pogrzebu. Szły najprzód dzec z weńcam, potem straż pożar na około 50 nauczycel z okolcy. Mszę św. po grzebową odprawł syn zmarłego, Wel. ks. kapetan Leon Brysz, któy sam jest przez pewen czas w Żyglne; kazane nemecke wygłosł z ambony nasz ks. proboszcz, a na cmentarzu także on wypowe dzał polske kazane. Dodać potrzeba, że byl obe cn także Wel. ksęża: ks. proboszcz Rogowsk z Jędryska ks. proboszcz z Masteczka. Ludu tyle by ło, że była cżba w koścele. Neboszczyk, co sę tyczy koścoła, był jednym z najlepszych organstów; zawsze on był najperwszy w koścele, śpewał z nam chętne wszystke nasze prześlczne polske pe śn, co sę nam parafanom bardzo podobało; także był bardzo na rękę naszemu Wel. proboszczow, któ ry jest o Śpew bardzo dbały. Z powodu welkej plnośc zmarłego około chwały Bożej zyskał on so be welke przywązane parafan też ne będze n kogo mędzy nam, któryby ne modlł sę do Boga za nego, aby go wynagrodzł szczęścem wecznemu z. v, a

4 z Kto ma zbytne penądze? Obrazk Lebga Ten nech Je wpłac do naszej kasy oszczędnośc, a otrzyma aa tygodnowem ł S1/» % łwartalnem wypowedzenem. 9* 4 */ aa półreeznem 2 Oblczamy procent od 1 15 każdego meś. Kto potrzebuje potyczką? Ten nech sę do nas uda; daemy pożyczk na weksle za odpłatam kwartalnem eallcsm na budowle. jjank luöow Zwracamy uwagę na mwarte asygnacye w słokach % LEBGA EKSBAKEM MĘSKEM. Volksbank m. cu H. w Król» Huce, Tempelstr. 5. Bank otwarty codzenne (tylko w dn robocze) ed godz. 12 przedpotud. od 2 4 popołudna. Broń wszelkego rodzaju, także teszyng, strzelby do po lowana t. d. po cenach hurtownyeh wprost do prywatnych. Katalog ozlofoy (20 stron gruby) darmo franko każdemu. Lyra-Werke Hermann SCSaassenj n B*reąyJaw. Postlach Nr. W 29. Kte ma zbytne penądze nech je złoży w Frank Dywany Portyery Podpadająca nske ceny! lhmüy-vaba e. G-. m. n. H. v Slemanowlcach-fanrahude 4 /0 za pórocznem wypowedzenem 3Va /0 za kwartał nem wypowedznnem. 3 /fl za trzydnowem wypowedzenem. Pożyczek udzea sę pod dogodn. warunkam na weksle. Zalczk na budowle. "SOOOOOOOOOOOOOOGOOOS NOWY rm Cfozs Brodzsk (Bräz. Posen). Hurt Outherz, handel drzewa awce G.-Śl., ul. jcoltaja 30, fsst Telefon nr "UH poleca wszelkego rodzaju belk, pale łaty po jaknajtańszych cenach. sskf, Jedyny polsk browar pwa gro- O dzskego poleca swe prawdzwe Przed użycem. pwo grodzske Po użycu. w 1/1, V» V beczkach, równeż w pudłach po 50 butelek, po cene umarkowanej, do każdej stacj kolejowej. Wysyłkę Take «śpdowne dzałane wywera preparat Kola-Dultz najlepszy pokarm natury dla mózgu nerwów, Usposobene myśl, czynnośc każde poruszene cała są zależne od mózgu. Znechęcene, ból głowy, znużene, wyczerpane sł, osłabene ner wów ogólne wyczerpane organzmu są oznakam braku sł do życa. Kto chce sę czuć zawsze zdrowy, rzeźk z swobodną myślą, zdrowym rozumen slną wolą, kto chce w pracy zajęcu znaleźć przyjemność, nech zażywa Kola-Dultz. Jest on naturalnym pokarmem dla nerwów mózgu, równocześne poprawającym odmładnająeym krew a udze lając sły życa, dzała skuteczne na każdy organ, cała. Kola-Dultz daje ochotę do życa słę dzałana, a równeż «czuce młodośc wraz zdrowem słę czynu, które ręczą, za skuteczność szczęśce w przedsęwzęcach. Proszę używać jakś czas Kola-Dultz codzenne a wzmocn on nerwy, usune każdą słabość a tego dzałane sprawać będze poczu ce pełnych sł zdrowa. Kola jest polecany przez lekarske powag całego śwata używany w szptalach sańatorjach dla chorych nerwowo.! Proszę żądać Kola - Dultz damo! Daje, węc każdemu, sposobność wzmocnena jego nerwów. Pro szę napsać do mne kartkę pocztą, z podanem dokładnego adresu a prześlę natychmast darmo opłatne dawkę Kola-Dultz zupełne wy starczającą do poznana jej skutecznego dzałana cudownej sły. Według uznana, można węcej zamówć. Proszę psać natych mast, aby ne zapomneć. W- Ju&erman, Berln, S. O. S3, Posttncł 571). pwa marcowego x HK O już rozpoczęlśmy. Prosmy uprzejme o łask. rychłe O nadesłane zamóweń. Udzały browara jeden udzał wynos Mr ; pojedyńezy członek może meć 100 udzałów. Blższem szczegółam, eo do nabyca udzałów, służy buro browaru w Grodzsku każdego czasu. PQOOOOOOOOQOOOOOOOOOO fó zance welkm wyborze tano do nabyca w ksęgarn Górnoślązaka w Katowcach, przy ulcy Poprzecznej nr. 11. fyra-kołowce są najlepsze najtańsze. Wspanały katalog Lyra-Fahrrad-Werke (320 stron) darmo 1 franko. Herrn» Klaas n JPrenzlan, Postfach Nr. F Na bardzo pewne, konces. od lat stnejące przedsęborstwo poszu wany cchy wspólnk ze znaczn. kaptałem. Wysok zarobek ja ko też pewność za gwarantowaną. Dla katolck, kap talstów lub rolnków pewny dobry kaptał zakładowy. Łask. oferty pod S. do ekspedycy Górnonoślązaka* w Katow cach. pro patentowe f. Sodas. Mejscowe zagranoz. prawo ochronne. Wy konań. wynalezonych model oraz rysunków warsztatowych. Katowce, Prnz Henrchstr 1" Przy zakupnacb towarów prosmy sę na naszą gazetę powoływać. Nakładetn Górnoślązaka spółk wy dawnczej z ogranczoną odpowedzal noścą w Katowcach. Redaktor odpowjózef Bednorz w Rozbarku. (Czcon kam Katolka spółk wydawnczej z ogranczoną odpowedzalnoścą w By tomu»

5 1 gorąco przyklaskują myśl podjęca wojny. z tym nastrojem w Petersburgu podnecanem do wojny wąże sę zapowedź blskej wzyty serbskego króla Potra u cara w Petersburgu. Urzędowne bowem zapowedzano, ż z końcem marca odwedz król Potr dwór petersbursk. Fakta te są dowodem, ż Rosya czyn wszystko co może, aby utrzymać przeważający wpływ na Bałkane. = (Przecw rosyjskm knowanom na Bałkanach.) Wedeńsk Wener Journal o- mawając pobyt hr. Aehrenthala w Berlne, łączy fakt ten z przyjęcam uroczystem króla Ferdynanda w Petersburgu. Zwraca uwagę, ż sprawa odwedzn króla bułgarskego jest dowodem, że rząd rosyjsk zamerza prowadzć na Bałkane czynną poltykę. Dalej zwraca uwagę hr. Aehrenthal, że wszelke cerpene tego rodzaju poltyk rosyjskej może sę zakończyć smutną katastrofą ne tylko na Bałkane, lecz na pogranczu austryacko-rosyjskem. W. Journal wzywa podobne, jak wedeńsk Źet, hr. Aehrenthala do energcznego wystąpena przecw Rosy. Wabmofc potoczne. Ważne dla każdego robotnka. Robotnk zatrudnony w kamenołomach, został wysłany do mejscowośc odległej o klka godzn drog od mejsca pracy, ażeby tam w burze przedsęborcy właśccela owych kamenołomów zdał sprawę z przebegu nteresu, dotyczącego przedsęborstwa. Wracając weczorem było to zmą' do mejsca gdze był zatrudnony, musał przechodzć przez las. dąc spokojne lasem, został robotnk nagle uchwycony dyszlem z tyłu nadjeżdżającego wozu, a upadłszy w wskutek gołoledz, przez wóz poturbowany. Wskutek ran odnesonych pokaleczony umarł nebawem. Wdowa po zmarłym domagała sę od towarzystwa zawodowego wypłaty renty dla pozostałej po neboźczyku rodzny, na podstawe odnośnego przepsu ustawy o zabezpeczeń u od wypadku neszczęślwego. Gdy jej towarzystwo zawodowe renty przyznać ne chcało, dochodzła praw swoch wtże. 1 rzeczywśce przyznała jej nawyższa mstaacya, krajowy urząd ubezpeczeń, żądaną rentę. Jake powody mało towarzystwo zawodowe do odrzucena wnosku wdowy o rentę? Oto uczynło ono to wychodząc z zapatrywana, że drog do domu, podczas której zdarzył sę robotnk wt neszczęślwy wypadek, ne należy uważać za uprawnającą w danym raze do renty, lak co prawda bywa z wy cza ne, że robotnk, wracający po pracy swej do domu, ne może w raze wypadku, któryby mu sę poza właścwą pracą poza obwodem przedsęborstwa zdarzył, meć żadnego prawa do renty zabezpeczena. W ływ jednak wypadku, o którym mowa, część pracy robotnka polegała właśne na odbywanu dog z mejsca zajęca do bura przedsęborcy z powrotem do meszkana swego, do którego koneeznt wracać musał, ażeby następnego dna na czas stanąć do pracy w kamenołomach Z tego punktu wdzena osądzł też krajowy urząd zabezpeczena sprawę, przyznając wdowe po zmarłym prawo do renty. Z KATOWCKEGO. Katowce. Jakś człowek, który jest wdoczne be^ pracy, przychodz prawue codzcn na termny sęou ławnczego przysłuchuje s ę rozprawom. Przytem baczn.e śledz Każdego oskarżonego, a gdy wtuj, że oskarżony nadaje sę dla jego zamarów, przysfępuje po termne do skazanego daje mu do zrozumena, że jest donoscelem do gazet. Powada Pfz^.erf oskarżonemu, że jeżel jest m neprzyjemne, f. y lc* zasądzene dostało sę do gazety, to on goow za dobre penądze tego do gazet ne napsać. /.ywsae, że są tacy ludze, którzy oszustow, gdyż KpO. u o takego chodz, dawają penądze, aby ostrzega ^ę 3W1 C Saze^? Przed oszustem węc ^yodze. (Kradzeż z włamanem.) rn oo ejsze konsumu zakradl sę złodzeje skrawane sprzęty. Ogeh zdołano na czas ugasć, zanm zdołał przybrać groźnejsze rozmary. Semanowce. W okropny sposób postradało dwuletne dzecko robotnka Korzusa życe. Wpadło bowem do wrzącego skróbku w klka godzn późnej uległo strasznym cerpenom. - Górnk Pogrzeba został w szybe Rchtera zasypany spadającem masam węgla. Neszczęślwy ponósł śmerć. Zdarzył sę tu wypadek choroby na porażene kręgosłupowe. Na to nebgezpeczne choróbsko zapadł bowem 15-!etn chłopak Jerzy Kus. Semanowce. Baczność robotncy! Na zebranu fljnem powzęto następujący rezolucję: My zebran członkowe Zjednoczena Zawodowego Polskego dna 27 lutego w Semanowcach żądamy prawa wolnego wyboru lekarza jednoltego knapszaftu, jake rząd zamerza wstawć w reformę praw zabezpeczeń robotnczych. Potępamy stanowczo stanowsko lekarzy kasowych wrogch robotnkom gazet nemeckch, którzy ne lcząc sę z potrzebam ludnośc, wroge zajęl stanowsko względem wolnego wyboru lekarzy jednoltego knapszaftu. Nechaj wszędze fle robotncze podobne postępują. Wogóle robotncy pownn sę sprawą wyboru wolnych lekarzy zajmować o wele węcej, anżel to dotychczas czyną. Kasy fabryczne, lekarze kasow pracodawcy wysyłają jedną petycyę w tej sprawe po drugej, a robotncy ne ruszają sę wcale. Tymczasem chodz tu o ch skórę. Robotncy, do dzeła, ruszajce sę, żądajce waszego prawa, agtujce za wolnym wyborem lekarzy! Laurahuta. Welkego bluźnerstwa dopuścł sę tu górnk Felks Gralka. Wzął ze ścany pewnego clomu krzyż wśród ohydnych wyzwsk rzucł go o zemę. Z klkoma fguram śwętych uczynł tak samo. To bluźn ercze postępowane wywołało Wśród ludz, którzy sę zbegl, welke oburzene. Z BYTOMSKEGO. Bytom. Na kopaln Hohenzollern odnósł górnk M&dler wskutek zapadnęca sę mas węglowych : : e pokaleczena. Równeż na tej kopaln spotkało neszczęśce Galcyanna Szypurę. Obu neszczęślwych odstawono do lazaretu knapsząftowego. Na szose Łagewnckej skradzono pewnemu pesed; celow z Łagewnk z woza podczas jazdy kosz,' w którym znajdowała sę wększa lość męsa, wna, lkeru, kełbas różnych nnych smacznych rzeczy. Złodzeja ne schwytano. Na szose wodącej do Szomberek wałęsają sę manowce weczorem różn buksowe czyną tę szosę bardzo nebezpeczną dla przechodnów. Manowce dla kobet jest ta droga bardzo nebezpeczną. Spodzewać sę należy, ż pdjcya krymnalna postara sę o wększe bezpeczeństwo na tej szose. Nera. Pekary. Majstrow masarskemu Komorkow kradzono w ostatnm czas e penądze. Gnęły kwoty aż do 100, tak ż obecne skradzono już w cągu ostatnch dn ogółem 2000 marek. Jako sprawców złodzejskch wyśledzono dwóch ucznów. Oprócz tego za współudzał w tych kradzeżach pocągnętych zostane 14 osób do odpowedzalnośc. Bobrek. Zabawna hstoryjka zdarzyła sę w tych dnach. Żandarm C. otrzymał rozkaz newnego robotnka, który coś nabroł, aresztować odstawć go na klka dn do węzena. Gdy sę zjawł w domu, w którym ów robotnk meszkał, zastał meszkane zamknęte. Pewen sasad jednak ośwadczył żandarmow, ż rodzna owa wraz z robotnkem znajduje sę w meszkanu. Żandarm tedy zaczął sę energczne dobjać do meszkana wołał pomędzy nnem, że to lstonosz. stotne też drzw sę otworzyły, lecz mężczyzny w meszkanu ne było. Kobeta zapewnała, ż ne we gdze mąż jest. Ostateczne żandarm spostrzegł dwuletne dzecko, które bawło sę na podłodze. Żandarm tedy zwrócł sę do dzecka pytał je, gdze ojcec jest. Dzecko podnosło też rączkę wskazało ną na szafę (szrank) mówąc: Tam. też rzeczywśce robotnk ów w szafe sę znajdował. Chebze. Wzdłuż toru kolejk Ulcznej skradzono w poblżu Chebza z przewodów około 300 metrów drutu medzanego. Po złodzejach nema śladu. Z DALSZYCH STRON. Sosnowec. W tych dnach na sosnowecke! k morze celnej, po przybycu pocągu katowckego, wzęto przybyłą tymże pocągem kobetę do rew zy osobstej, podczas której znalezono pod sukne: klkanaśce, łokc czarnej jedwabnej matery, ułożonej zeszytej w rodzaju hak. Poneważ szwarcownczka okazała sę poddaną zagranczną, węc stosowne do przepsów komory zatrzymano tylko towar wypuszczono ją na wolność. naczej by sę stało, gdyby była ona poddaną rosyjską, wówczas bowem nałożonoby cło oddano pod sąd. Z Pszczyńskego. W Dolnych Zameczkach wydobyto w ubegły pątek z pewnej studn zwłok uduszonego noworodka. Dna następnego odbyła sę sekcya, przy której stwerdzono, ż dzecko przyszło żywe na śwat, lecz zostało gwałtem zaduszone, nadto mało jeszcze główkę rozwaloną nne cężke rany. Wyrodnej matk ne zdołano dotychczas wyśledzć. Wścekłego psa zastrzelono przed klku dnam u gospodarza Buchty w Górnych Zameczkach. Poneważ atol było w ad omem, ż pes ukąsł już poprzedno celaka, którego gospdoarz następne sprzedał pewnemu masarzow, przto na rozkaz władzy celę zostało zabte a męso zakopane. Stratę ponos Buchta. Opole. Na ostatnem zebranu sejmku powatowego przedłożono wnosek masta Opola, domagający sę, aby do obwodu mejskego przyłączono należącą do masta główną część posadłośc domnalnej Król. Nowej ws, którą to posadłość masto swego czasu przejęło na własność od fskusa czyl rządu. Obszar ten wynos 143 hektary zem. Sejmk powatowy odrzucł jednogłośne ten wnosek, poneważ powat wejsk w raze przyjęca takowego byłby poszkodowany. Masto lczy obecne już meszkańców. Kolona Goslawska pod Opolem. Przed dwoma tygodnam wyszedł z domu chałupnk Józef Matys w zamarze odwedzena swojej sostry, meszkającej w Tworogu pod Toszkem. Gdy do ostatnej nedzel ne wrócł, udały sę dzec do Tworoga, aby sę o ojcu dowedzeć, lecz tam ojca wcale jeszcze ne było dlatego pros żona jego, aby jej zaraz donesono o pobyce męża, skoroby sę ktoś o nm dowedzał. Ubrany on był w szary paltot, wzął ze sobą kapelusz czapkę. Lczy lat 56 ma już swe włosy. PT Każdego czasu można sobe zapsać naszą gazetę na poczce, u pp. agentów kolporterów. Kosztuje na kwartał 1 markę 0, z odnoszą j nem do domu 2 mark 22 gmwwjmlfnull sztuka 5 nauka,! = Sztuka budowlana rob wcąż znacz- $ ne pc^rępy z którem warto sę zaznajomć. Westj deutsche Verlagsanstalt m. b. H. w Wesbadene wydala szereg ksążek o tych postępach, np. w ogrze w an'u demków dla jednej rodzny, o własnym domu! stanu średnego, o budowe tanch domów td., wszystko z rysunkam. Ksążeczk te są ne droge. Dla budownczych będą tam praktyczne wskazówk. Sprawy towarzystw, zebrana t. & Bytom. Tow. śpewu Jedność". Przyszła lekoya we wtorek 1 marca o godz. J/, weczorem na sal p. Weczorka przy ul. Kraweckej nr. 3. Łabety. Zebrane fl Z. Z. P. odbędze sę w nedz, 6 marca o godz. 4 po połud w lokalu zwązkowym ul. Dworcowa. Z powodu ważnych spraw pownn sę członkowe lczne na zebrane stawć kwtaryusz» ze sobą przyneść-*- Nakładem Górnoślązaka spółk, wydawnczej z ogranczoną odopwedzalnośca w Katowcach. Redaktor odpow. Józef Bednorz w Rozbarku. * Czconkam Katolka spółk wydawnczej z ogra» nczoną odpowedzalnoścą w Bytomu. telen nech powe drugemu!, Znajdze Pan u mne z dobrego najlepsze ma tą korzyść, że w domu zakupna Max Jacohsohn, Burowec (Echenau) z powodu renowacj lokalu wszelke towary tano na sprzedaż przyjdą. Początek dna 20-go marca do 5-go kuets» HW6ZV. 1 A ln t»t7 JolxttrVflf r> rt r» r* Taeł Kra łam śweży, perwszorzędny dobry fabrykat zakupć. Jest zatem dla każdego z Szanownych Odborców najlepsze najkorzystnejsze Kupno okolcznoścowe do Komun śwątej jako też na wypraw ślubne...., y.j Konunü m ^lsll św., materye do Moutun Eopnn św. czarne żółte jako też eleg. bało haftów, batysty, plusze aks^mufy, płwma %a poszwy, damaety ma poszwy, «... S f<m»ne. "-Sn- wsypów aż Ädo najepsz. jakośc. Wszelke towary lnane na belznę stołową, przyodzewk na łóżka, LM: n laat S,oszę zawsze zważać na ponższą tjmę kupować swe potrzeby w d&błp Ź.ą&uma

6 Wstawk de prana Sfcrya 1» stała teraz Sefya & stała teraz Parasolk dla pań panów eens metr bez wyjąt, dees me» bez eyjat, Ś Serya. stała cena szt. teraz bez wyjąt. szt. Serya U. stała cena szt teraz bez wyjąt. szt fen, fen, fen fea, L Serya, stała #aa Mft 1.7 m, teraz bez wzją 9 fen, Serya 11, stała eena metr 3.5», teraz bez wyjąt, 3, m. 1 r" ; mk tana W 93#, W M, Portmonetk dla. pań 1 paed» Serya, stała eeaa mt 1,0». tern bez wyjąt, 95 fet. Serya f, stała cena szt 9,25 mk, teraz bez wyjąt. 1,25 Kokosowe słomanfel przed drzw Serya stała cena sztuka 4 teraz bez wytątkn sztuka 32 fen* Serya stała cena sztuka 6 teraz bez wyjątku sztuka 45 Pask gumowe z odrąb zamkam ko» elk do powesz, sukn, 3 Serya stała cena sztuka terał bez wyjątku sztuka Serya 5 haczyków, stała cena szt. teraz bez wyjątku sztuka Młotk do męsa z polerow. trząkem Serya stała cena sztuka 4 teraz bez wyjątku sztuka 32 Wałk do kloseczek z poler, krzakem stała cena 4, teraz sztuka 32 Serya stała cena sztuka 1.45 terez bez wyjątku sztuka 75 Serya bardzo eleg., stała cena 3.75 teraz bez wyjątku sztuka 1.75 mm.. *- Sahryea ceratowe z brzegem Serya 1 stała ctoa szt, 95 te#, teraz bez wyąt, # Rerya B stała eea& ez LS mk Fartuszk * n ara men k bog. obszyte stała cena szt. 1,45 teras bez wyjątku szt. 90 Zamk do pasków stała cena 45, teraz bez wyjątku szt 15 PT" Spadne stanczk ż haftem wstążką Serya L stała cena szt 1,25 mk teraz bez wyjątku szt. 75 fen* Serya U, stała eena szt 1.50 mk" teraz bez wyjątku szt. 90 fen* Materye koronkawe gg Kolor,, koszule werzch, modne desene stała cena sztuka 3.50 teraz bez wyjąt szt 1.75 Torebk do lstew dla panów czysta skóra : stała eena 2,6, teraz sztuka 1.75 mk M# Wstawk de ob«*u suken, eta. desene 1 Serya t stała cena mtr. 60 wm Materye welurowe, dobre jakośc Serya stała cena metr 60 teraz bez wyjątku metr 3 Serya t nadzwyczaj cężke metr 6 teraz bez wyjątku metr 45 MEB Torebk do cygar eleg. Serya stała eena teraz bez wyjątku Serya stała cena teraz bez wyjątku wykonane sztuka 2.25 sztuka 1.25 sztuka 2.75 sztuka 1.50 Lalk, ubrane stała cena sztuka 6 teraz bez wyjątku sztuka 42 Ksążk hstoryczne dla chłopców dzewcząt stała cena 1.25 teraz sztuka 65 Materye na sukne, szewoty, krepa td, Serya. stała eena mtr. 1,25 teraz bez wyjątku mtr. 5 Serya. stała eena mtr teraz bez Wyjąt mtr mk Snkeak dla deeel, bardzo odrąb. wyk. Serya stała eena sztuka 4.95 mk, teraz bez wyjątku szt Serya 11 stała cena sztuka 6.90 teraz bez wyjątku szt. 395 Butelk do wody se szkłem stała cena sztuka 4 teraz bez wvjątku sztuka 2 CnMeraczkl ze szkła stała cena 3 fen,, teraz sżtuka 22 Frank, tylko elegancke desene V Serya 1 stała eena mtr. 6 ResatM w gotowych materyach Köper bez wyjątku metr 25 fen, wełna do heblowana, pat. stała cena włóczka 22 teraz włóczka 15 teraz bez wyjąt mtr. 25 fen, Serya 11. stała eena mtr. 0 fen, teraz bez wyjątku mtr. fon. m 3E Garntur do nplekaaesal» włesdw Sery a, stała cena gm, 1.S5 ml. terae bez wyjąt. 75 fern. Sefjm Ü. stała wma gmń, 1.9 ml, te bez wyj$. 1,25 ml. «91 Czapk żokcfske dla «hłope#w Bery a 1. stała cena wl 7 teraz W«wyjąt 4S Sery a jl, stała cena sst teraz %m wyjąt. 6$ haczyk tea, tea. tea. teraz bez wyjątku mtr. 4 Serya U. stała eena mtr. 5 teras bez wyjątku mtr. 5 Wszelk wyźą wspomnane towary leżą bez przyamm zakupła na osobnych stolach wyłożone. Talerzyk szklarne stała cena sztuka 10 fem teraz bez wyjątku sztuka 5 fen Emalowe garnk do gotow. bez wyjąt stała cena 72, teraz bez wyjątku 55 x Ne dla odsprzedających! x Tylko ja dnge zapas starczy! Ul poprzeczna 10. gobreka dom towarowy. Katowce. >:0<><X)KzMO<X)K> <>3<XXXXX)e<)m<MX>< Zupełne,n@t#e zajmujące obrazy! Co wtorek sobotę nowy program. blaczego kapować gdze stdsęj jeżel sę ma w mejsca welk wybór po t śmel cenach. ;; :»«; ; ; w Katowcach poleca do KomM św. po bajecznych cenach. Ł W głównym nterese na Peszkowem. Materye nn Selme, kelerewt?, kremowa, pod*, szerokość, od 5 począwszy za metr. Materye pralne, bst# kremów# metr od 5 fett począwszy. Batysty, bse metr od 45 pum, Lnon, bały metr od 35 t pocz. Barchan Pque mtr 40 pocz. Kowne od 5 f. pocz.. F Majtka od 90 f. pocz. Pończochy od S5 f. pocz. Gotowe spódnce z haftem od 2 począwszy. Każdy Odborca, który kup suknę do Komun śwętej =========== otrzyma chusteczkę do śwecy darmo. ==rr^- = Frank alej poteeam do codzennego użytku. metr od 25 t pocz. Wsypy, pdw. szer. od 45 f. pocz, Materye na blask od 70 f. pocz. Obrusy na stół metr od 65 f, pocz. ulca <*rmflsuańska nr. 11, obok Barascha. Król JCuta ul. Metzena Zabrze ul. Kana glwke ul. Wlhelma Bytom Bulwar jcanrahnta ul. Rchtera Żywą śpewające rozmawające fotografe. Co dzsft przedstawena. ^ Nadzwyczaj nteresujący program. Brace, gdze dzś pójdzemy z żoną dzećm? Do Grand-Knematografu, tam można wdzeć najnowsze obrazy naukowe humorystyczne. A e Ceny mejsc! 50 ten., 30, 0, dzec 10 fena " Jsłnga"'poska! l, W mej H!l oa Brolowem, Ubrana do Kommst! śwętej, szewot od 5 począwszy. Ubrana do Komnnll śwętej, satyn od 7 począwszy. Ubrana do Komnnll śwętej, kamgara rypsowy od mk, pocz. Kapelusze do Kotmmnl św* j od 1.35 począwszy. ; Koszule do Komun śwętej, od 9 fenygów począwszy. Bdlkosznlkl 1 kołnerze do Ko. j «mm św. od 6 pocz Każdy komunkant otrzyma przy zakupne ubrana jedną ehueteezkę do śwecy darmo, Trzewk do Komun śwętej dla chłopców dzewcząt od 5 począwszy do najlepszych. Taksamo na eodzen damske męske trzewk domowe. Męske damske trzewk eą- j J Dzlee. buck guzkam do sznur. aret* nkt ne meska» przyjdze do Eduarda Wessa a kept tane 1 dobrze. p Otwarce nteresu, 51 Szanownej Publcznośc Bytoma okolcy donoszę uprzejme, źe z dnem dzsejszym otworzyłem przy ulcy Pekarzy (Bäckerstrasse 2) drug dom ód ratusza skład obuwa. Przez długoletną praktykę znajomość fa chową, jestem w stane nawet najwybrednejszym wymaganom Szan. moch Odborców zadosyć uczynć. Polecając sę przeto łaskawym wzglę dom, proszę o poparce. Z wysokm szacunkem _ Aleksander Haslon, Bytom, ulca Pekarzy nr. S» Prey sakupals tewartw praetoy #$ aa «Ml «wen ewyotyw*