DOSTĘP MIKRO, MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORCÓW DO KREDYTU W POLSCE. OCENA STANU OBECNEGO I PERSPEKTYW

Transkrypt

1 DOSTĘP MIKRO, MAŁYCH I ŚREDNICH PRZEDSIĘBIORCÓW DO KREDYTU W POLSCE. OCENA STANU OBECNEGO I PERSPEKTYW 3 lipca 2019 r. Klub Bankowca, ul. Smolna 6 w Warszawie

2 Polscy przedsiębiorcy o usługach bankowych Warszawa, 2019 W W W. I N D I C A T O R. P L

3 Dane z bieżącej fali badania syndykatowego Mikro, małe i średnie firmy o usługach finansowych AUTORZY RAPORTU PARTNERZY RAPORTU 2

4 INFORMACJE O BADANIU I FIRMIE 3

5 INFORMACJE O FIRMIE Centrum Badań Marketingowych INDICATOR funkcjonuje nieprzerwanie od 1990 roku, jesteśmy więc jedną z najdłużej działających na rynku agencji. CBM INDICATOR jest firmą prywatną z większościowym kapitałem krajowym. Współpracują z nami pracownicy naukowi najlepszych polskich uniwersytetów, w tym Uniwersytetu Warszawskiego i Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie. INDICATOR posiada aktualny certyfikat jakości PKJPA (Programu Kontroli Jakości Pracy Ankieterów) w zakresie badań PAPI, CAPI, CATI, CAWI oraz badań jakościowych. Od 2002 roku jesteśmy członkiem programu i co roku poddajemy się audytowi jakościowemu. 4

6 METODOLOGIA Badanie zostało zrealizowane metodą indywidualnych wywiadów standaryzowanych wspomaganych komputerowo (CAPI). W kwestionariuszu zawarte zostało ponad 100 pytań (prostych lub o rozbudowanej kafeterii) oraz metryczka. REALIZACJA Badanie zrealizowano w II kwartale 2019 roku. 5

7 Badanie przeprowadzono w firmach MMŚP, w których przychody ze sprzedaży GRUPA DOCELOWA netto w 2018 roku nie przekraczały 30 mln złotych i prowadziły działalność gospodarczą przynajmniej przez rok. Wywiad przeprowadzany był z właścicielem lub współwłaścicielem firmy, dyrektorem lub głównym księgowym. PRÓBA BADAWCZA W sumie przebadano 1210 firm. Próba badawcza miała charakter losowo warstwowy. Prezentacja zawiera wyniki w podziale na dwa segmenty: 606 mikro i małych firm, które w 2018 roku osiągnęły obroty do 3,6 mln PLN 604 średnich firm, które w 2018 roku osiągnęły obroty od 3,6 do 30 mln PLN 6

8 KLIMAT GOSPODARCZY 7

9 2017 (N=606) 1% 8% 48% 39% 43% 2017 (N=604) 5% 41% 49% 5 5% 2018 (N=615) 1% 4 43% 2018 (N=603) 1% 41% 48% 47% 52% 2019 (N=606) 3% % 5% 2% 2019 (N=604) 1% 40% 5 58% 1% będzie bardzo zła będzie bardzo zła będzie zła będzie zła będzie przeciętna będzie przeciętna będzie dobra będzie dobra będzie bardzo dobra będzie bardzo dobra brak odpowiedzi brak odpowiedzi TREŚĆ PYTANIA: Proszę oszacować koniunkturę na produkty i usługi Pana(i) firmy w latach

10 2017 (N=606) 47% 27% 13% 52% 10% 2% 2017 (N=604) 31% 1 21% 69% 21% 8% 3% 2018 (N=615) 41% 25% 21% 1% 2018 (N=603) 27% 17% 23% 22% 2% 8% 59% 73% 2019 (N=606) 39% 25% 20% 15% 2% 2019 (N=604) 2 9% 25% 33% 2% 61% 7 inwestycje nie zamierzamy inwestować do PLN powyżej PLN do PLN powyżej PLN do PLN powyżej PLN do PLN inwestycje nie zamierzamy inwestować do PLN powyżej PLN do PLN powyżej PLN do PLN powyżej PLN do PLN Powyżej PLN TREŚĆ PYTANIA: Proszę określić zamierzenia inwestycyjne związane z rozwojem Pan(i) firmy w latach

11 2017 (N=606) 29% 33% 39% 21% 2017 (N=604) 39% 43% 3 1 2% 3% 2018 (N=615) 1% 2 27% 41% 20% 2% 9% 2018 (N=603) 1% 38% 39% 39% 1 1% 7% 2019 (N=606) 2% 27% 29% 41% 22% 2019 (N=604) 3 38% 39% 15% 3% 5% bardzo dobre raczej dobre ani złe, ani dobre raczej złe bardzo złe nie wiem / trudno powiedzieć TREŚĆ PYTANIA: Jak Pan(i) ocenia aktualne warunki wspierania mikro, małych i średnich firm w Polsce? 10

12 FINANSOWANIE DZIAŁALNOŚCI 11

13 Środki własne % 88% 12% 8% Środki własne % 87% 7% Kredyt złotowy (każdego rodzaju) % 37% 21% 21% Kredyt złotowy (każdego rodzaju) % 4 22% 23% Leasing, pożyczka leasingowa % 13% 27% 13% Leasing, pożyczka leasingowa % 38% 20% 17% Pożyczki rodzinne % 7% 35% 35% Fundusze pomocowe Unii Europejskiej % 17% Fundusze pomocowe Unii Europejskiej % N= N=606 Kredyt kupiecki % 7% 7% N= N=604 TREŚĆ PYTANIA: Proszę wskazać źródła finansowania dotychczasowej działalności firmy. 12

14 2017 (N=606) 3% 8 3% 2017 (N=604) 82% 2% 1 15% 2018 (N=615) 1% 10% 78% 10% 2018 (N=603) 8% % 2019 (N=606) 5% 8 3% 2019 (N=604) 10% 8 5% firma aktualnie korzysta firma nie korzysta, ale korzystała firma nie korzysta i nie korzystała nie wiem / trudno powiedzieć TREŚĆ PYTANIA: Czy Pana(i) firma korzystała lub korzysta z usług pozabankowych instytucji finansowych? 13

15 2017 (N=606) 40% 4 17% 2019 (N=604) 43% (N=615) 3 50% (N=603) 42% 49% 2019 (N=606) 42% 39% 19% 2019 (N=604) 47% 42% zarówno na inwestycje jak i finansowanie bieżące cel inwestycyjny finansowanie bieżącej działalności firmy TREŚĆ PYTANIA: Na co zostałoby wykorzystane w Pana(i) firmie zewnętrzne finansowanie w przypadku jego pozyskania 14

16 KREDYTY 15

17 2017 (N=606) 2% 8% 45% 40% 2017 (N=604) 1% 9% 33% 51% 4 57% 2018 (N=615) 1% 5% 33% 48% 53% 5% 9% 2018 (N=603) 27% 55% 62% 7% 7% 2019 (N=606) 5% 22% 57% 65% 8% 8% 2019 (N=604) 23% 6 71% 7% 2% bardzo źle raczej źle ani dobrze, ani źle raczej dobrze bardzo dobrze brak odpowiedzi TREŚĆ PYTANIA: Proszę ocenić dostępność kredytów. 16

18 Kredyty w rachunku bieżącym lub salda debetowe Karty kredytowe Kredyty inwestycyjne Nieodnawialne kredyty obrotowe Pożyczki bankowe Nie korzystamy z żadnego rodzaju kredytów 42% 33% 27% 32% 20% 12% 12% 9% 8% 40% 53% 53% deklaracja korzystania wg badania z 2018 roku deklaracja korzystania wg badania z 2019 roku NOWE kredyty - zaciągnięte w ciągu ostatnich 12 mies. (od momentu badania - II kw 2019) Kredyty w rachunku bieżącym lub salda debetowe Kredyty inwestycyjne Karty kredytowe Nieodnawialne kredyty obrotowe Pożyczki bankowe Nie korzystamy z żadnego rodzaju kredytów 52% 39% 32% 30% 23% 1 35% 21% 9% 22% 18% 8% 5% 7% 29% 4 4 TREŚĆ PYTANIA: Proszę powiedzieć, z których aktualnie korzysta Pana(i) firma oraz które z tych kredytów są NOWE? 17

19 2018 (N=615) 5% 19% 22% 35% 8% 2018 (N=603) 10% 1 53% 12% 43% 65% 2019 (N=606) 22% 19% 40% 2019 (N=604) 13% 20% 4 1 7% 51% zdecydowanie nie raczej nie ani nie, ani tak raczej tak zdecydowanie tak nie wiem / trudno powiedzieć 58% TREŚĆ PYTANIA: Czy jest Pan(i) świadomy(a), że na wniosek ubiegającego się o kredyt przedsiębiorcy bank ma obowiązek przekazać w formie pisemnej wyjaśnienie dotyczące dokonanej oceny zdolności kredytowej? 18

20 Kredyty w rachunku bieżącym lub salda debetowe 3 25% 5% 13% 20% 7% 15% Kredyty w rachunku bieżącym lub salda debetowe 25% 2 17% 23% 1 Nieodnawialne kredyty obrotowe 41% 25% 7% 13% 1 Nieodnawialne kredyty obrotowe 30% 29% 5% 7% 12% 18% Kredyty inwestycyjne 40% 2 7% 7% 5% 13% 1 Karty kredytowe 32% 22% 12% 5% 1 18% Karty kredytowe 41% 23% 7% 10% 5% 1 Kredyty inwestycyjne 31% 25% 12% 18% 15% 1 Pożyczki bankowe 43% 2 7% 1 Pożyczki bankowe 33% 25% 12% 8% 3% 19% TREŚĆ PYTANIA: czy w bieżącym roku Pana(i) firma zamierza ubiegać się o kredyty (nie chodzi o kredyty, z których obecnie korzysta firma, tylko o nowe)? 19

21 FINANSOWANIE ZEWNĘTRZNE ZE ŚRODKÓW Z FUNDUSZY EUROPEJSKICH 20

22 3% 7% 79% 18% n = 107* Dotacje unijne 90% 63% n = 180* Dotacje unijne 90% Pożyczki i kredyty unijne 30% Leasing z gwarancją lub poręczeniem unijnym 12% N=606 Kredyty i pożyczki z gwarancją lub poręczeniem unijnym N=604 Kredyty i pożyczki z gwarancją lub poręczeniem unijnym 9% Leasing z gwarancją lub poręczeniem unijnym 5% tak Pożyczki i kredyty unijne 8% nie nie wiem Inwestycje kapitałowe 2% TREŚĆ PYTANIA: Czy Pana(i) firma kiedykolwiek skorzystała ze środków z funduszy europejskich? Z jakiego rodzaju środków unijnych skorzystała Pana(i) firma? 21

23 27% 3% 25% 7% 70% tak 67% n=107* nie nie wiem n=180* TREŚĆ PYTANIA: Czy Pana(i) firma rozwijała się szybciej dzięki dostępowi do finansowania uzyskanego ze wsparciem unijnym? * Pytanie zadawano tylko tym respondentom, którzy skorzystali ze środków z funduszy europejskich 22

24 Brak potrzeby 42% Brak potrzeby 47% Zbyt skomplikowane procedury pozyskiwania funduszy 27% Zbyt duża liczba wymaganych zabezpieczeń 22% Brak odpowiednich programów unijnych 19% Zbyt skomplikowane procedury pozyskiwania funduszy 20% Zbyt duża liczba wymaganych zabezpieczeń 18% Problemy związane z przygotowaniem dokumentacji 17% Brak czasu na przygotowanie wniosku 15% Brak odpowiednich programów unijnych 13% Zbyt mała ilość informacji na temat programów unijnych 1 Zbyt mała ilość informacji na temat programów unijnych 12% Problemy związane z przygotowaniem dokumentacji Zbyt wysoki koszt usług firm doradczych 10% Zbyt wysoki koszt usług firm doradczych Brak czasu na przygotowanie wniosku 10% Brak środków finansowych (np. na wkład własny) 10% Brak środków finansowych (np. na wkład własny) 7% n=499* ** n=424* ** TREŚĆ PYTANIA: Proszę powiedzieć, dlaczego Pana(i) firma nie skorzystała ze środków z funduszy europejskich? * Wskazania nie sumują się do 100%, ponieważ respondenci mogli wskazać różny rodzaj barier. ** Pytanie zadawano przedstawicielom tylko tych firm, które nigdy nie skorzystały ze środków z funduszy europejskich 23

25 3% 12% 12% 15% 9% 17% 40% zdecydowanie nie raczej nie 22% % ani nie ani tak raczej tak zdecydowanie tak 2 17% n=606 n=604 Nie wiem Trudno powiedzieć TREŚĆ PYTANIA: Czy Pana(i) firma ubiega się lub zamierza ubiegać się o środki unijne w perspektywie programowej na lata ? 24

26 INDICATOR z badania Mikro i małe firmy o usługach finansowych 2019 oferuje następujące raporty: Mikro i małe firmy o usługach finansowych (obroty do 3,6 mln PLN) Małe firmy o usługach finansowych (obroty do 5 mln PLN) Średnie firmy o usługach finansowych (obroty 3,6-30 mln PLN) Średnie i większe firmy o usługach finansowych (obroty 5-30 mln PLN) 25

27 Dziękujemy za uwagę! prof. Jan Garlicki Dyrektor Generalny Wojciech Terlikowski Kierownik Projektu W W W. I N D I C A T O R. P L 26