Tabela 65. Agrotechniczne i polowe warunki prowadzenia doświadczeń w 2014 r.

Transkrypt

1 ZIEMNIAKI Polska, obok Rosji i Ukrainy należy do największych producentów ziemniaków w Europie. Uprawiane są głównie na paszę (40% produkcji) i konsumpcję (23,5%). Do przetwórstwa przeznacza się 9% w tym 2% zużywa przemysł spożywczy, a 7% przemysł ziemniaczany produkujący spirytus, krochmal, skrobię, syrop, glukozę, kleje, dekstryny i inne półprodukty [3,4]. Wymagania w stosunku do surowca przeznaczanego na cele przetwórcze różnią się od wymagań stawianych ziemniakom pastewnym (pożądana wysoka zawartość białka) i konsumpcyjnym (wyrównana wielkość i kształt, mało zagłębione oczka, brak wad wewnętrznych takich jak pustowatość bulw, ciemniejący miąższ po ugotowaniu, walory smakowe). Surowiec dla przemysłu ziemniaczanego winien charakteryzować się przede wszystkim wysoką zawartością skrobi (powyżej - 16%) oraz wyrównaniem wielkości ziarn (w produkcji krochmalu bardziej przydatne są małe ziarna skrobi zaś w gorzelnictwie - duże ziarna). Wielkość bulw i ich kształt nie mają większego znaczenia, natomiast pożądanym jest, by miały płytkie oczka i gładką skórkę oraz nie posiadały zanieczyszczeń mineralnych. Ziemniak jest wartościowym, niskokalorycznym, a więc nietuczącym pokarmem, zawierającym pełnowartościowe białko i dostarczającym organizmowi znacznych ilości witaminy C, potasu i jodu. Ziemniak może być spożywany w postaci naturalnej lub w formie szeregu produktów spożywczych, zwłaszcza smażonych i suszy. Stanowi on surowiec do otrzymywania wysokiej jakości skrobi, stosowanej w różnej postaci we wszystkich dziedzinach gospodarki. Używany jest do produkcji alkoholu etylowego oraz posiada znaczną wartość paszową. Należy mieć nadzieję, że stworzenie odpowiednich warunków dla rozwoju produkcji sadzeniaków wysokiej jakości oraz produkcji bioetanolu z ziemniaka umożliwi wzrost jego uprawy w Polsce. Opracowanie niniejsze zawiera wyniki doświadczeń, z odmianami zarejestrowanymi, w ramach Porejestrowego Doświadczalnictwa Odmianowego i Rolniczego przeprowadzonych w 2013 roku w SDOO w Krzyżewie i Zakładzie Doświadczalnym Oceny Odmian w Marianowie. Odmiany badano w oddzielnych grupach wczesności: bardzo wczesne, wczesne, średniowczesne, średniopóźne i późne oraz odmiany skrobiowe. Zgodnie z metodyką badań wszystkie doświadczenia były chronione chemicznie przed zarazą ziemniaka i stonką ziemniaczaną. Zbiór doświadczeń w grupie bardzo wczesnych przeprowadzono w dwóch terminach: I termin 40 dni od wschodów, II termin po zakończeniu wegetacji, w pozostałych grupach zbiór następował po zakończeniu wegetacji. z wyjątkiem ziemniaków bardzo wczesnych to bulwy o średnicy powyżej 35 mm. Dla wszystkich analizowanych doświadczeń wzorzec stanowiła średnia wszystkich odmian badanych w danej grupie wczesności.

2 Tabela 65. Agrotechniczne i polowe warunki prowadzenia doświadczeń w r. Wyszczególnienie Kompleks glebowy 5 4 Klasa bonitacyjna gleby IV b IV a ph gleby 7,6 6,2 Zasobność gleby mg/100 g P K 2 0 Mg 19,4 5,4 5,3 21,8 14,8 5,3 Przedplon Jęczmień jary Pszenżyto ozime Data sadzenia b. wczesne Data sadzenia wczesne Data sadzenia średniowczesne Data sadzenia śr. późne i późne Data sadzenia skrobiowe Data zbioru b. wczesne II termin kopania Data zbioru wczesne Data zbioru średniowczesne Data zbioru śr. późne i późne Data zbioru skrobiowe N kg/ha P kg/ha K 2 0 kg/ha Insektycydy Apacz 50 WG 40 g x 2 Herbicydy dawka Afalon Dysp. 450 SC 1,5 l. Sumi Alpha 050 EC 0,25 l. Apacz 50 WG 40 g x 2 Fungicydy Ridomil Gold MZ 68 WG 2 x 2 kg Pyton Consento 450 SC 2 l. Revus 250 SC 2 x 0,6 l. Ridomil Gold MZ 68 WG 2 x 2 kg. Revus 250 SC 0,6 l. Pyton 60 WG 1,5 l.

3 II termin zbioru I termin zbioru Tabela 66. Plon ziemniaków bardzo wczesnych w r. (dt. z ha). Wzorzec dt z ha 221 x x Arielle Denar Impala Justa Lord Miłek Viviana Agata Riviera Juwel x x x x Wzorzec dt z ha 563 x x Arielle Denar Impala Justa Lord Miłek Viviana Agata Riviera Juwel x x x x Odmiany wzorcowe zaznaczono czcionką pogrubioną.

4 Zawartość skrobi % Plon skrobi dt z ha Tabela 67. Plon ziemniaków wczesnych w r. (dt. z ha). Wzorzec dt z ha 500 x x ,0 59,9 1 Altesse ,2 60,6 2 Bellarosa ,3 51,3 3 Gwiazda ,5 55,3 4 Ignacy x x x x 11,3 68,3 5 Michalina ,9 57,3 6 Oman ,6 66,9 7 Owacja ,2 60,4 8 Vineta ,1 59,2 Wzorzec stanowi średnia ze wszystkich odmian.

5 Średnia Odchylenie od wzorca Tabela 68. Plon ziemniaków średniowczesnych w r. (dt. z ha). Wzorzec dt z ha x x Ametyst , Cekin , Finezja , Gawin , Honorata ,3 91 x x 6 Legenda , Malaga , Oberon , Satina , Stasia , Tajfun , Tetyda , Wzorzec dt z ha x x Ametyst , Cekin , Finezja , Gawin , Honorata ,2 93 x x 6 Legenda , Malaga , Oberon , Satina , Stasia , Tajfun , Tetyda , Wzorzec stanowi średnia ze wszystkich badanych odmian.

6 Zawartość skrobi Plon skrobi Średnia Odchylenie od wzorca Tabela 69. Zawartość i plon skrobi ziemniaków średniowczesnych (% i dt. z ha). Wzorzec dt z ha 78,8 70,2 74,5 x x 66,1 70,3 1 Ametyst 89,2 98,0 93,6 19, Cekin 84,8 60,8 72,8-1, Finezja 83,3 72,6 77,9 3, Gawin 82,3 90,0 86,1 11, Honorata 74,4 76,3 75,3 0,8 101 x x 6 Legenda 78,4 71,8 75,1 0, Malaga 71,8 56,6 64,2-10, Oberon 77,0 47,9 62,5-12, Satina 54,3 64,1 59,2-15, Stasia 80,7 59,3 70,0-4, Tajfun 97,1 95,7 96,4 21, Tetyda 72,2 49,0 60,6-13, Wzorzec dt z ha 14,9 14,7 14,8 x x 14,9 14,9 1 Ametyst 13,2 15,3 14,3-0, Cekin 15,9 15,2 15,6 0, Finezja 15,7 16,4 16,1 1, Gawin 17,9 17,0 17,5 2, Honorata 17,5 15,6 16,6 1,8 112 x X 6 Legenda 16,2 16,2 16,2 1, Malaga 13,1 14,1 13,6-1, Oberon 13,4 11,4 12,4-2, Satina 13,5 13,5 13,5-1, Stasia 13,9 14,6 14,3-0, Tajfun 15,6 15,5 15,6 0, Tetyda 12,3 11,9 12,1-2, Wzorzec stanowi średnia ze wszystkich badanych odmian.

7 Zawartość skrobi Plon skrobi Średnia Odchylenie od wzorca Tabela 70. Plon ziemniaków późnych jadalnych w r. (dt. z ha). Wzorzec dt z ha x x Gustaw , Jelly , Mondeo , Syrena ,6 97 x x Wzorzec dt z ha x x Gustaw , Jelly , Mondeo , Syrena ,5 93 x x Wzorzec dt z ha 72,3 65,6 68,9 x x 69,3 69,1 1 Gustaw 89,8 60,2 75,0 6, Jelly 73,2 61,5 67,4-1, Mondeo 62,1 80,3 71,2 2, Syrena 64,0 60,2 62,1-6,8 90 x x Wzorzec dt z ha 12,6 14,2 13,4 x x 15,6 14,5 1 Gustaw 14,6 15,5 15,1 1, Jelly 12,6 13,4 13,0-0, Mondeo 11,5 14,5 13,0-0, Syrena 11,8 13,2 12,5-0,9 93 x x Wzorzec stanowi średnia ze wszystkich badanych odmian.

8 Tabela 71. Plon ziemniaków skrobiowych w r. (dt. z ha). Zawartość skrobi % Plon skrobi dt z ha Wzorzec dt z ha 469 x x ,6 20,1 19, , Glada ,0 18,1 18, Harpun ,4 20,3 20, Jubilat ,0 20,3 21, Kaszub ,8 23,0 21, Pasat ,2 17,8 18, Zuzanna ,1 18,7 18, Danuta x x x 48 x 17,2 x x 76 x 8 Hinga ,9 23,0 22, Inwestor ,9 21,1 21, Kuras ,4 21,4 20, Pasja Pomorska ,3 21,5 21, Pokusa ,3 18,9 18, Wzorzec stanowi średnia ze wszystkich badanych odmian.