Ziemniak. Uwagi ogólne. Wyniki doświadczeń

Transkrypt

1 Ziemniak Uwagi ogólne W sezonie wegetacyjnym w ramach PDOiR w woj. warmińsko-mazurskim przeprowadzone były dwa doświadczenia z ziemniakiem w stacjach doświadczalnych i. Ze środków pozabudżetowych prowadzone były doświadczenia z odmianami bardzo wczesnymi i wczesnymi w Rychlikach, a ze średniowczesnymi i późnymi we Wrócikowie. Doświadczenia są trzypowtórzeniowe, jednoczynnikowe. Warunki agrotechniczne prowadzenia doświadczeń w roku przedstawiono w tabeli 2. Badano 8 odmian bardzo wczesnych w dwóch terminach zbioru. Pierwsze kopanie przeprowadzono po 40 dniach od wschodów, natomiast drugi zbiór tych samych odmian wykonano już po uzyskaniu dojrzałości pełnej. Pozostałe grupy wczesności zbierano w jednym terminie, po uzyskaniu przez ziemniaki pełnej dojrzałości. Badano: - 10 odmian wczesnych jadalnych - 17 odmian średniowczesnych jadalnych - 5 odmian średniopóźnych i późnych jadalnych Ze względu na prowadzenie w regionie niewielkiej liczby z ziemniakiem w opracowaniu przedstawiono również wyniki plonowania odmian z doświadczeń przeprowadzonych w w woj. podlaskim. W doświadczeniach stosowano chemiczną ochronę roślin w zakresie zwalczania chwastów, stonki ziemniaczanej oraz pełną profilaktyczną ochronę przeciw zarazie ziemniaka. Stosowane preparaty znajdowały się w oryginalnych opakowaniach i były zarejestrowane w Polsce. Wyniki doświadczeń Rok był dość korzystny do uzyskania wysokich plonów ziemniaka. Optymalne wiosenne temperatury pozwoliły na założenie doświadczeń w drugiej i trzeciej dekadzie kwietnia. W efekcie dobrego przebiegu pogody sprzyjającego wegetacji ziemniaków, średni plon bulw w grupie odmian bardzo wczesnych wyniósł około 557 dt/ha, wczesnych 567 dt/ha, natomiast średniowczesnych i późnych odpowiednio 553 dt/ha i 519 dt/ha. Najwyższe plony w grupie ziemniaka bardzo wczesnego po zakończeniu wegetacji w badanym roku uzyskały we wszystkich stacjach Denar i Lord. Na przestrzeni lat najlepiej plonowały w tej grupie również Denar i Lord. Natomiast po 40 dniach od wschodów (w terminie pierwszego kopania)

2 w latach najkorzystniej plonował Miłek i Denar, które uzyskały również wysoki plon handlowy. W grupie ziemniaków wczesnych w roku we wszystkich miejscowościach najwyżej plonowała Michalina i Carrera, wyróżniły się również Owacja i Gwiazda. Na przestrzeni trzech lat wysokie możliwości plonotwórcze wykazały Owacja i Michalina. Wśród odmian średniowczesnych najwyższy plon w roku uzyskały Tetyda i Ametyst oraz pierwszy rok badane Oberon i Jurek. Natomiast w ostatnim trzyleciu znacznie powyżej wzorca plonowały Bartek, Tajfun i Ametyst. Najlepiej plonującymi odmianami w grupie późnych, w roku były: Syrena i Zagłoba. Na przestrzeni trzech lat wysokie możliwości plonotwórcze potwierdziły Zenia i Syrena (tabele 3-10). Cechy morfologiczne i ocena właściwości konsumpcyjnych odmian ziemniaka uczestniczących w badaniach przedstawiono w części 15, tabeli 4 - materiały uzupełniające niniejszego opracowania.

3 Tabela 1. Ziemniak. Odmiany badane. Rok zbioru: Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Kod kraju pochodzenia Hodowca (jednostka prowadząca hodowlę zachowawczą lub dla odmian zagranicznych krajowy przedstawiciel) bardzo wczesne - jadalne 1. Denar 1999 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 ; Kamień Krajeński 2. Lord 1999 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 ; Kamień Krajeński 3. Justa 2006 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 ; Kamień Krajeński 4. Miłek 2006 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 ; Kamień Krajeński 5. Viviana 2010 DE Europlant Handel Ziemniakami sp. z o.o. O/Laski Koszalińskie 3A; Biesiekierz 6. Impala 2003 NL Agrico Polska sp. z o.o.; ul. Staromiejska 7A; PL Lębork 7. Arielle 2006 NL Agrico Polska sp. z o.o.; ul. Staromiejska 7A; PL Lębork 8. Ingrid 2009 NL HZPC Polska sp. z o.o.; ul. Bałtycka 6; PL Poznań wczesne - jadalne 1. Vineta 1999 DE Europlant Handel Ziemniakami sp. z o.o. O/Laski Koszalińskie 3A; Biesiekierz 2. Oman 2005 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 ; Kamień Krajeński 3. Bellarosa 2006 DE Europlant Handel Ziemniakami sp. z o.o. O/Laski Koszalińskie 3A ; Biesiekierz 4. Owacja 2006 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. zs. w Strzekęcinie 11; Świeszyno 5. Aruba 2007 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 ; Kamień Krajeński 6. Cyprian 2007 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. zs. w Strzekęcinie 11; Świeszyno 7. Michalina 2010 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 ; Kamień Krajeński 8. Altesse 2009 FR Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. zs. w Strzekęcinie 11; Świeszyno 9. Carrera 2006 NL HZPC Polska sp. z o.o.; ul. Bałtycka 6; PL Poznań 10. Gwiazda 2011 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 ; Kamień Krajeński

4 cd. Tabela 1. Rok wpisania do Krajowego Rejestru Odmian w Polsce Kod kraju pochodzenia Hodowca (jednostka prowadząca hodowlę zachowawczą lub dla odmian zagranicznych krajowy przedstawiciel) średniowczesne - jadalne 1. Satina 2000 DE Solana Polska sp. z o.o. Zduny 25; Zduny 2. Bartek 2003 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 ; Kamień Krajeński 3. Cekin 2004 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. zs. w Strzekęcinie 11; Świeszyno 4. Tajfun 2004 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. zs. w Strzekęcinie 11; Świeszyno 5. Finezja 2007 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 ; Kamień Krajeński 6. Ametyst 2009 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. zs. w Strzekęcinie 11; Świeszyno 7. Jutrzenka 2009 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. zs. w Strzekęcinie 11; Świeszyno 8. Gawin 2010 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. zs. w Strzekęcinie 11; Świeszyno 9. Stasia 2010 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 ; Kamień Krajeński 10. Promyk 2008 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. zs. w Strzekęcinie 11; Świeszyno 11. Tetyda 2008 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 ; Kamień Krajeński 12. Bursztyn 2010 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. zs. w Strzekęcinie 11; Świeszyno 13. Legenda 2010 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. zs. w Strzekęcinie 11; Świeszyno 14. Dali 2006 NL HZPC Polska sp. z o.o.; ul. Bałtycka 6; PL Poznań 15. Sagitta 2009 NL HZPC Polska sp. z o.o.; ul. Bałtycka 6; PL Poznań 16. Jurek PL Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 ; Kamień Krajeński 17. Oberon PL Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 ; Kamień Krajeński średniopóźne i późne - jadalne 1. Syrena 2002 PL Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka sp. z o.o. zs. w Strzekęcinie 11; Świeszyno 2. Jelly 2005 DE Europlant Handel Ziemniakami sp. z o.o. O/Laski Koszalińskie 3A; Biesiekierz 3. Zenia 2010 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 ; Kamień Krajeński 4. Zagłoba 2007 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 ; Kamień Krajeński 5. Gustaw 2010 PL Hodowla Ziemniaka Zamarte sp. z o.o. Grupa IHAR Zamarte, ul. Parkowa 1 ; Kamień Krajeński

5 Tabela 2. Ziemniak. Warunki polowe doświadczeń. Rok zbioru: Miejscowość woj.warm.-mazurskie woj.warm.-mazurskie woj. podlaskie Kompleks rolniczej przydatności gleby żytni bardzo dobry żytni dobry żytni dobry Klasa bonitacyjna gleby IV a IV a V ph gleby w KCl 4,37 6,34 4,5 Przedplon jęczmień jary jęczmień jary jęczmień ozimy Data sadzenia Obsada roślin na poletku - 15m 2 60 szt 60 szt 60 szt b. wczesny Data zbioru wczesny średniowczesny śr. późny i późny Nawożenie mineralne N (kg/ha) P 2 O 5 (kg/ha) K 2 O (kg/ha) Nawożenie dolistne preparatami wieloskładnikowymi ( nazwa,dawka/ha) Herbicyd Insektycyd Fungicyd (nazwa,dawka/ha) (nazwa,dawka/ha) (nazwa,dawka/ha) Środki ochrony roślin Afalon Dyspersyjny 450 SC (1 l); Command 480 EC (0,1 l) Nuprid 200 SC (0,125 l) Dithane Neo Tec 75WG (3 kg); Ridomil Gold MZ 67,8 WG(2 kg); Acrobat MZ 69 WG (2 kg); Dithane Neo Tec 75WG (2,5kg) Inne zabiegi (nazwa,dawka/ha) - Inne zabiegi Afalon Dyspersyjny 450 SC (2 l) Calypso ( 0,1 l); Karate Zeon 050 SC (0,16 l) Dithane Neo Tec 75WG (2,5 kg); Infinito 687,5 SC (1,6 l); Gwarant 500 SC (2 l); Infinito 687,5 SC (1,6 l) Użyźniacz glebowy UG max ( 0,9 l) Afalon Dyspersyjny 450 SC (1,5 l); Fusilade Forte 150 EC (2,5 l) Sumi Alpha 050 EC (0,25 l); Proteus 110 ED (0,4 l) Ridomil Gold MZ 67,8 WG(2 kg); 2 x Pyton Consento 450 SC (2 l); Revus 250 SC (0,6 l); Altima 500 SC (0,4 l) -

6 Tabela 3. Ziemniak bardzo wczesny. Plon bulw ogólny i handlowy w miejscowościach(% wzorca) oraz zawartość skrobi (%). Rok zbioru Plon ogólny Plon handlowy * % skrobi zbiór wczesny( po 40 dniach od wschodów) Wzorzec, dt/ha 242,9 189,9 213,3 215,4 239,0 183,8 214,3 212,4 1. Denar Lord Justa Miłek Viviana Impala Arielle Ingrid zbiór po zakończeniu wegetacji Wzorzec, dt/ha 483,4 578,2 608,7 556,8 463,6 574,0 602,7 546,8 1. Denar ,3 11,8 11,6 11,6 2. Lord ,8 10,9 11,5 11,7 3. Justa ,7 13,5 13,9 14,0 4. Miłek ,9 14,8 13,8 14,5 5. Viviana ,1 10,9 10,9 11,3 6. Impala ,9 11,0 11,0 11,0 7. Arielle ,8 13,6 13,7 13,4 8. Ingrid ,9 12,1 13,9 13,0 Wzorzec z wszystkich badanych odmian * - Plon handlowy zbiór wczesny - bulwy o średnicy powyżej 30 mm; zbiór po zakończeniu wegetacji - bulwy o średnicy powyżej 35 mm

7 Tabela 4. Ziemniak bardzo wczesny. Plon bulw (% wzorca) oraz zawartość skrobi (%). Lata zbioru ; 2011; 2010 Plon ogólny Plon handlowy * % skrobi zbiór wczesny( po 40 dniach od wschodów) Wzorzec, dt/ha 215,4 196,0 199,5 205,7 203,6 212,4 187,5 185,4 199,9 195,1 1. Denar Lord Justa Miłek Viviana Impala Arielle Ingrid Liczba doświadczeń zbiór po zakończeniu wegetacji Wzorzec, dt/ha 556,8 558,8 421,5 557,8 512,8 546,8 540,2 402,9 543,5 496,6 1. Denar ,6 9,8 11,0 10,7 10,8 2. Lord ,7 9,9 11,3 10,8 11,0 3. Justa ,0 12,4 12,4 13,2 12,9 4. Miłek ,5 11,9 13,9 13,2 13,4 5. Viviana ,3 9,9 12,1 10,6 11,1 6. Impala ,0-11, Arielle , Ingrid , Liczba doświadczeń Wzorzec z wszystkich badanych odmian * - Plon handlowy zbiór wczesny - bulwy o średnicy powyżej 30 mm; zbiór po zakończeniu wegetacji - bulwy o średnicy powyżej 35 mm

8 Tabela 5. Ziemniak wczesny. Plon bulw ogólny i handlowy w miejscowościach(% wzorca) oraz zawartość skrobi (%). Rok zbioru Wzorzec, dt/ha 495,7 656,8 547,8 566,8 476,2 648,9 539,1 554,7 1. Vineta ,6 10,2 13,0 11,9 2. Oman ,3 13,7 13,5 13,8 3. Bellarosa ,0 11,6 13,8 12,8 4. Owacja ,3 11,9 13,3 13,2 5. Aruba ,4 17,8 14,9 16,4 6. Cyprian ,8 14,1 14,0 14,0 7. Michalina ,8 12,2 12,7 12,6 8. Altesse ,4 12,4 11,9 12,6 9. Carrera ,9 8,0 10,9 9,9 10. Gwiazda ,1 9,5 12,3 11,3 Tabela 6. Ziemniak wczesny. Plon bulw ogólny i handlowy (% wzorca) oraz zawartość skrobi (%). Rok zbioru ; Wzorzec, dt/ha 566,8 553,3 551,7 554,7 544,1 538,6 1. Vineta ,9 11,8 11,7 2. Oman ,8 13,2 13,6 3. Bellarosa ,8 12,0 11,9 4. Owacja ,2 12,7 12,7 5. Aruba ,4 15,2 14,8 6. Cyprian ,0 12,7 13,0 7. Michalina ,6 11,5 11,4 8. Altesse , Carrera , Gwiazda ,3 - - Liczba doświadczeń Wzorzec z wszystkich badanych odmian * - Plon handlowy bulwy o średnicy powyżej 35 mm

9 Tabela 7. Ziemniak średniowczesny. Plon bulw ogólny i handlowy w miejscowościach(% wzorca) oraz zawartość skrobi (%). Rok zbioru SDOo Wzorzec, dt/ha 584,3 551,1 524,5 553,3 540,5 515,4 510,2 522,0 1. Satina ,6 12,8 14,1 13,2 2. Bartek ,3 13,9 14,0 14,4 3. Cekin ,7 13,9 14,9 14,5 4. Tajfun ,2 15,6 16,2 16,0 5. Finezja ,3 17,8 15,9 16,7 6. Ametyst ,7 12,3 14,2 13,7 7. Jutrzenka ,3 12,6 15,0 14,0 8. Gawin ,1 15,6 16,3 16,3 9. Stasia ,1 15,3 14,2 14,9 10. Promyk ,2 13,8 14,0 13,7 11. Tetyda ,2 12,9 13,0 13,0 12. Bursztyn ,9 16,1 16,4 16,5 13. Legenda ,3 15,7 16,1 16,4 14. Dali ,1 10,8 13,2 12,0 15. Sagitta ,8 14,3 14,5 14,9 16. Jurek ,3 11,6 11,9 11,9 17. Oberon ,1 13,5 12,9 13,2 Wzorzec z wszystkich badanych odmian * - Plon handlowy bulwy o średnicy powyżej 35 mm

10 Tabela 8. Ziemniak średniowczesny. Plon bulw ogólny i handlowy (% wzorca) oraz zawartość skrobi (%). Rok zbioru ; Wzorzec, dt/ha 553,3 523,0 534,7 522,0 499,2 514,4 1. Satina ,2 12,2 11,9 2. Bartek ,4 14,0 13,7 3. Cekin ,5 13,9 14,1 4. Tajfun ,0 15,1 14,8 5. Finezja ,7 16,2 15,5 6. Ametyst ,7 13,7 13,4 7. Jutrzenka ,0 13,4 13,1 8. Gawin ,3 16,0 16,0 9. Stasia ,9 13,6 13,2 10. Promyk ,7 12,6-11. Tetyda ,0 12,2-12. Bursztyn ,5 15,9-13. Legenda ,4 16,2-14. Dali , Sagitta , Jurek , Oberon ,2 - - Liczba doświadczeń Wzorzec z wszystkich badanych odmian * - Plon handlowy bulwy o średnicy powyżej 35 mm

11 Tabela 9. Ziemniak średniopóźny i późny. Plon bulw ogólny i handlowy w miejscowościach(% wzorca) oraz zawartość skrobi (%). Rok zbioru Wzorzec, dt/ha 578,1 479,2 498,7 518,7 516,7 446,7 493,5 485,6 1. Syrena ,1 12,9 13,1 13,7 2. Jelly ,2 11,6 13,3 12,4 3. Zenia ,0 11,7 12,2 12,3 4. Zagłoba ,3 10,8 10,9 10,7 5. Gustaw ,6 14,5 15,9 15,3 Wzorzec z wszystkich badanych odmian * - Plon handlowy bulwy o średnicy powyżej 35 mm Tabela 10. Ziemniak średniopóźny i późny. Plon bulw ogólny i handlowy (% wzorca) oraz zawartość skrobi (%). Rok zbioru ; Wzorzec, dt/ha 518,7 508,1 525,3 485,6 477,7 500,7 1. Syrena ,7 13,1 13,0 2. Jelly ,4 12,1 12,1 3. Zenia ,3 11,6 11,7 4. Zagłoba , Gustaw ,3 15,0 - Liczba doświadczeń Wzorzec z wszystkich badanych odmian *- Plon handlowy bulwy o średnicy powyżej 35 mm