Lidia Popek Warszawa, 01.02.2015 Klinika Psychiatrii Dzieci i Młodzieży Instytut Psychiatrii i Neurologii 02 957 Warszawa, ul. Sobieskiego 9 tel. 22 4582806; fax22 6421272 ; email. lpopek@ipi.edu.pl Raport Konsultanta Wojewódzkiego w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży województwa mazowieckiego za rok 2014 w okresie od 01.01.2014 do 16.12.2014 I. Ocena zabezpieczenia opieki zdrowotnej w zakresie danej dziedziny medycyny, farmacji, pielęgniarstwa, innej dziedziny mającej zastosowanie w ochronie zdrowia na obszarze województwa, w tym: dostępność do świadczeń opieki zdrowotnej Dostępność do świadczeń medycznych w zakresie lecznictwa stacjonarnego jest dobra. Istnieje możliwość przyjęcia do szpitala w trybie pilnym. Tam, gdzie przyjęcia realizowane są w trybie planowanym czas oczekiwania w różnych porach roku, waha się od kilku dni do ponad miesiąc. Dodatkowym czynnikiem wydłużającym czas oczekiwania na przyjęcie do szpitala w trybie planowym jest obciążenie lecznictwa stacjonarnego w województwie mazowieckim pacjentami napływającymi z całej Polski, a szczególnie z województwa podlaskiego. Drugim czynnikiem są trudności w dostępności do świadczeń ambulatoryjnych, szczególnie poza Warszawą. Problem dostępności do świadczeń ambulatoryjnych i oddziałów dziennych umożliwiających leczenie w pobliżu miejsca zamieszkania nadal nie został rozwiązany. Sytuacja ta może z jednej strony prowadzić do hospitalizacji w oddziałach stacjonarnych tych dzieci, które powinny być diagnozowane i leczone w warunkach ambulatoryjnych lub oddziałach dziennych. Z drugiej strony może wydłużać czas od zachorowania dziecka do konsultacji lekarskiej, a tym samym wpływa negatywnie na rokowanie. ocena rozmieszczenia podmiotów leczniczych Większość podmiotów leczniczych rozmieszczona jest w Warszawie i w miejscowościach podwarszawskich (Zagórze, Józefów. Otwock i dalej położony 1
Garwolin). Na pozostałych terenach województwa opieka psychiatryczna dla dzieci i młodzieży jest niedostateczna. ocena zabezpieczenia kadr medycznych w reprezentowanej dziedzinie, w tym ocena prawidłowości rozmieszczenia specjalistów na terenie województwa Zbyt mała liczba specjalistów psychiatrów dzieci i młodzieży, specjalistów psychologii klinicznej dzieci i młodzieży, certyfikowanych psychoterapeutów. Większość specjalistów pracuje w placówkach warszawskich i podwarszawskich. Na pozostałych terenach województwa występuje dramatyczny brak wszystkich wymienionych specjalistów. ocena zabezpieczenia kadry pielęgniarskiej brak danych jednostki, które należy restruktyzować (podać przyczyny) ocena kontraktowania świadczeń opieki zdrowotnej W roku 2014 Narodowy Fundusz Zdrowia podniósł wycenę świadczeń w psychiatrii dzieci i młodzieży. Mimo to wycena świadczeń w psychiatrii dzieci i młodzieży jest nadal zbyt niska, czego następstwem są braki kadrowe, niedobory ilości poradni, oddziałów dziennych i trudności oddziałów stacjonarnych. II. Nadzór nad szkoleniem kadr medycznych 1. Ocena potrzeb szkoleniowych na najbliższą przyszłość. Wyraźnie rośnie zainteresowanie szkoleniem specjalizacyjnym w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży. W 2014 w województwie mazowieckim zostały wykorzystane wszystkie, to jest 48 miejsc rezydenckich. W efekcie w postępowaniu kwalifikacyjnym w terminie 01.10.2014 do 31.01.2014 spośród piętnastu lekarzy, nie zakwalifikowano do odbywania szkolenia specjalizacyjnego z powodu braku miejsc szkoleniowych dziewięciu lekarzy, pięciu w ramach rezydentury, i czterech w trybie pozarezydenckim. Minister Zdrowia pan Bartosz Arłukowicz wyznaczył jako priorytetowy cel szkolenie specjalistów w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży i zobowiązał Konsultantów Wojewódzkich do działań mających na celu zwiększenie liczby miejsc szkoleniowych. W rezultacie tych działań w województwie mazowieckim przybyło dwanaście miejsc szkoleniowych (8 w Klinice Psychiatrii Dzieci i Młodzieży IPiN i 4 w Mazowieckim Centrum Neuropsychiatrii). 2. Przeprowadzanie kontroli podmiotów leczniczych udzielających świadczeń zdrowotnych dotyczącej realizacji kształcenia i doskonalenia zawodowego lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek, położnych, farmaceutów oraz osób wykonujących 2
inne zawody medyczne lub inne zawody mające zastosowanie w ochronie zdrowia, w zakresie wynikającym z programów kształcenia: nie przeprowadzono kontroli. wykaz kontrolowanych jednostek, wnioski z kontroli, zalecenia pokontrolne. Opiniowanie wniosków jednostek ubiegających się o wpisanie ich na prowadzoną przez ministra właściwego do spraw zdrowia listę jednostek organizacyjnych uprawnionych do prowadzenia specjalizacji: liczba zaopiniowanych wniosków, uwagi. Wydano dwie opinie, dotyczyły zwiększenia liczby miejsc szkoleniowych w jednostkach wcześniej prowadzących szkolenie specjalizacyjne. III. 3. Wydawanie na podstawie kontroli opinii o spełnianiu przez jednostkę uprawnioną warunków do prowadzenia stażu podyplomowego lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek, położnych, farmaceutów oraz osób wykonujących inne zawody medyczne, a także opinii dotyczącej sposobu realizacji stażu lub specjalizacji oraz poziomu udzielanych świadczeń zdrowotnych przez osoby wykonujące zawód medyczny zatrudnione w tym podmiocie leczniczym: nie wydawano. liczba wydanych opinii, uwagi, propozycje zmian. Kontrola podmiotów wykonujących działalność leczniczą 1. Przeprowadzanie kontroli: nie przeprowadzono kontroli liczba placówek: nazwa i adres kontrolowanych podmiotów 2. Przeprowadzanie wizytacji: nie przeprowadzono wizytacji liczba wizytowanych placówek nazwa i adres jednostek wizytowanych. 3. Ocena kontrolowanych/wizytowanych podmiotów (z podkreśleniem jednostek, w których wystąpiły poważne uchybienia), w tym ocena: dostępności do świadczeń zabezpieczenia w sprzęt medyczny i diagnostycznych poziomu udzielanych świadczeń kwalifikacji personelu medycznego. Informowanie organów administracji rządowej, podmiotów, które utworzyły podmioty lecznicze, oddziałów wojewódzkich Narodowego Funduszu Zdrowia oraz 3
Rzecznika Praw Pacjenta o uchybieniach stwierdzonych w wyniku kontroli: wykaz informowanych podmiotów, rodzaj stwierdzonych uchybień. 4. Występowanie z wnioskiem do okręgowych rad właściwych samorządów zawodowych o przeprowadzenie kontroli jakości udzielanych świadczeń zdrowotnych przez osoby wykonujące dany zawód medyczny: nie występowano liczba wniosków, uwagi. IV. Udzielone opinie i konsultacje 1. Wydawanie opinii dotyczących: kandydatów na ordynatorów oddziałów szpitalnych oraz udział w komisjach konkursowych nie wydawano likwidacji lub powstania nowego oddziału szpitalnego, przychodni specjalistycznej, pracowni diagnostycznej, apteki nie wydawano spełniania przez podmiot wykonujący działalność leczniczy warunków do udzielania świadczeń zdrowotnych w danej dziedzinie medycyny (liczba wydanych opinii, uwagi) nie wydawano stosowanego postępowania diagnostycznego, leczniczego i pielęgnacyjnego w zakresie jego zgodności z aktualnym stanem wiedzy, z uwzględnieniem dostępności metod i środków (liczba i rodzaj wydanych opinii) wydano dwie opinie wyrobów medycznych, wyposażenia wyrobów medycznych, wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro, wyposażenia wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro oraz aktywnych wyrobów medycznych do implantacji nie wydawano innych: opinia dla Oddziału Zdrowia Publicznego Wydziału Zdrowia Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego 2. Konsultacje przypadków problemowych. Nie konsultowano. V. Prognozowanie potrzeb zdrowotnych populacji. Stale rośnie zapotrzebowanie na usługi psychiatrów dziecięcych, ponieważ ok. 20% populacji dziecięcej ma zaburzenia emocjonalne lub zaburzenia zachowania, które spełniają kryteria diagnozy psychiatrycznej, a ok. 6% wymaga systematycznej opieki specjalistycznej. Rośnie liczba samobójstw. W populacji ogólnej 1,7% zgonów następuje w wyniku samobójstwa, a w grupie wiekowej 15 do 19 lat jest ich aż 18,2%. Konieczne opracowanie procedur umożliwiających diagnozę podwyższonego ryzyka samobójstwa. 4
VI. Podsumowanie ogólnej sytuacji w zakresie danej dziedziny medycyny, farmacji, pielęgniarstwa, innej dziedziny mającej zastosowanie w ochronie zdrowia na terenie województwa (uwagi, problemy, wnioski). Szczególnego zainteresowania wymaga lecznictwo ambulatoryjne oraz różne formy opieki środowiskowej (znacznie lepiej są rozwinięte dla dorosłych pacjentów psychiatrycznych). Dziedziną, którą należałoby się zająć są działania profilaktyczne mające na celu poprawę zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży. Braki występują również w obszarze diagnozy i terapii małych dzieci. Konsultant Wojewódzki w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży dr n. med.lidia Popek 5