Raport Konsultanta Wojewódzkiego w dziedzinie MEDYCYNY PALIATYWNEJ za okres od do r.

Transkrypt

1 Warszawa, r. Barbara Kołakowska Caritas AW, Warszawa, ul. Krakowskie Przedmieście 62 Tel Fax Raport Konsultanta Wojewódzkiego w dziedzinie MEDYCYNY PALIATYWNEJ za okres od do r. I. Ocena zabezpieczenia opieki zdrowotnej w zakresie danej dziedziny medycyny, farmacji, pielęgniarstwa, innej dziedziny mającej zastosowanie w ochronie zdrowia na obszarze województwa, w tym: dostępność do świadczeń opieki zdrowotnej Dostępność opieki z zakresu medycyny paliatywnej w skali województwa oceniam jako dość dobrą. Na 37 powiatów i 5 miast na prawach powiatu w 3 z nich nie jest zarejestrowana żadna jednostka świadcząca usługi z zakresu omawianej dziedziny medycyny. Na terenie Mazowsza udziela świadczeń refundowanych przez NFZ: - 56 hospicjów domowych, - 17 hospicjów stacjonarnych (w tym: 7 oddziałów medycyny paliatywnej i 10 hospicjów stacjonarnych), - 2 poradnie medycyny paliatywnej (mimo iż w rejestrze wojewody mazowieckiego jest zarejestrowanych 30 poradni medycyny paliatywnej). Poradnie nie podpisują umowy z MOW NFZ z powodu rażąco niskiej stawki za poradę (40 zł), co nie pozwala na sfinansowanie tego świadczenia. Okresy oczekiwania na objęcie opieką paliatywną w stosunku do roku ubiegłego nie uległy zasadniczej zmianie i wynoszą od kilku do kilkudziesięciu dni. Według mojej oceny tak zróżnicowane okresy oczekiwania są spowodowane limitowaniem świadczeń medycznych, obawą o brak zapłaty za nadwykonania oraz nierównomiernym rozmieszczeniem placówek hospicyjnych. 1

2 Stoję na stanowisku, że świadczenia z zakresu medycyny paliatywnej powinny być kwalifikowane jako świadczenia ratujące życie i świadczeniodawcy powinni otrzymywać pieniądze, które w ślad za wykonaną usługą medyczną. W związku z zaprzestaniem limitowania świadczeń onkologicznych są czynione starania w Ministerstwie Zdrowia o zniesienie limitów w opiece paliatywnej. W obecnej sytuacji demograficznej starzejącego się społeczeństwa i zwiększonego ryzyka zachorowania na choroby nowotworowe należy podjąć wszelkie starania, aby zwiększyć dostępność tej dobrej i taniej formy opieki dla pacjentami z nieuleczalną chorą, u kresu życia szczególnie w ramach poradni medycyny paliatywnej, która na Mazowszu praktycznie nie istnieje. W Polsce z powodu choroby nowotworowej umiera rocznie 93 tysiące osób. W 2011r. ze świadczeń opieki paliatywnej i hospicyjnej skorzystało około 90 tys. pacjentów (dane NFZ), co potwierdza duże zapotrzebowanie i dostępność tej formy opieki. Szacuje się, że w roku 2015 na chorobę nowotworową zachoruje 130 tys. osób. ocena rozmieszczenia podmiotów leczniczych W województwie mazowieckim w następujących powiatach: - garwolińskim, - legionowski, - szydłowiecki, nie istnieje żaden podmiot świadczący usługi z zakresu medycyny paliatywnej finansowany ze środków publicznych. Opieka paliatywna na terenie wymienionych powiatów jest sprawowana przez hospicja z powiatów ościennych, co oznacza utrudnia w jej dostępności. Opieka stacjonarna: Na terenie województwa działa 17 ośrodków opieki stacjonarnej paliatywnej/hospicyjnej. Średni czas pobytu w opiece stacjonarnej wynosił 30 dni. Wykorzystanie łóżek wynosiło 88%. Uwaga: dzień przyjęcia pacjenta i dzień zgonu są liczone jako jeden dzień, co wskazuje na znacznie wyższe wykorzystanie łóżek niż to wynika z powyższych danych. Ilość tych placówek stacjonarnych uważam nadal za niewystarczającą, ich rozmieszczenie w terenie jest nierównomierne. W ostatnich latach nie powstały hospicja stacjonarne z powodu niedostatecznego finansowania tej formy opieki. Opieka domowa: 2

3 Na terenie województwa funkcjonuje 56 hospicjów domowych. Ilość tych placówek jest stosunkowo wysoka, ale rozmieszczenie ich na terenie województwa jest nierównomierne. Ilość zakontraktowanych świadczeń często nie pokrywa się z zapotrzebowaniem tych usług na poszczególnym terenie. Stwierdzam przypadki zbyt długiego oczekiwania na objęcie opieką domową z powodu nadmiaru zgłoszeń w niektórych placówkach podczas gdy w innych kontrakt nie zostaje wykonany. Hospicja domowe dla dzieci Ilość i rozmieszczenie hospicjów dla dzieci uważam za prawidłowe. Poradnie medycyny paliatywnej : Na Mazowszu istnieją 2 poradnie medycyny paliatywnej. Obie poradnie kontraktują łącznie 600 świadczeń w skali roku. Można stwierdzić, że ta forma pomocy chorym praktycznie nie istnieje. Powodem takiej sytuacji jest dramatycznie niskie finansowanie porady przez NFZ. Powyższa sytuacja była omawiana na spotkaniu w Wydziale Zdrowia Urzędu Wojewódzkiego oraz na spotkaniu z Dyrektorem MOW NFZ. Szpitalny Zespół Wsparcia (SZW): W chwili obecnej nie funkcjonuje żaden Szpitalny Zespół Wsparcia. Należy dołożyć starań, aby przywrócono funkcjonowanie SZW. Brak tej formy opieki jest spowodowany brakiem finansowania. ocena zabezpieczenia kadr medycznych w reprezentowanej dziedzinie, w tym ocena prawidłowości rozmieszczenia specjalistów na terenie województwa Przyjmuję, że na terenie Mazowsza wszystkie placówki spełniają wymogi dotyczące wyszkolenia lekarzy. Na terenie Mazowsza jest zatrudnionych 43 lekarzy medycyny paliatywnej. Dane z Okręgowej Izby Lekarskiej w Warszawie z dnia r.: na terenie województwa mazowieckiego zarejestrowanych jest 45 lekarzy wykonujących zawód, posiadających specjalizację w dziedzinie medycyny paliatywnej, w tym dla 14 z nich jest to podstawowe miejsce pracy. Powyższe dane dotyczą lekarz posiadających w/w specjalizację z wyłączeniem powiatu płockiego, gostynińskiego oraz sierpeckiego a także miasta Płock, gdyż ten teren podlega OIL w Płocku. ocena zabezpieczenia kadry pielęgniarskiej Dobrze oceniam stale rosnący poziom wykształcenia pielęgniarek zatrudnionych w placówkach medycyny paliatywnej. W porównaniu z rokiem 2013 ilość pielęgniarek posiadających kurs kwalifikacyjny i specjalistyczny, nie uległa zasadniczej zmianie. 3

4 j ednostki, które należy restruktyzować (podać przyczyny) Odnosząc się do raportu konsultanta wojewódzkiego za rok poprzedni, nie odnotowano takich potrzeb. ocena kontraktowania świadczeń opieki zdrowotnej Konsultant wojewódzki nie bierze udziału w kontraktowaniu świadczeń, jednak odbyło się spotkanie z Dyrektorem MOW NFZ mające na celu przedstawienie złej sytuacji finansowej placówek opieki paliatywnej na Mazowszu. W trakcie spotkania otrzymałam zapewnienie, że środki na opiekę paliatywną na najbliższy rok wzrosną o 1,5 mln zł. Jest to kropla w morzu potrzeb. Bezpośrednio oznacza wzrost nakładów o ok. 25 gr na mieszkańca województwa na rok. W roku 2014 część placówek opieki paliatywnej negocjowała nowe umowy z NFZ i uzyskała niewielki wzrost stawek za osobodzień opieki, zwykle kosztem ilości świadczeń. Placówkom, którym po raz kolejny aneksowano umowy, nie podniesiono stawki za osobodzień tzn. otrzymują te same środki na opiekę od 2009r. Ubiegający się o kontrakt na 8 łóżek paliatywnych Instytut Onkologii w Warszawie otrzymał finansowanie na 5 łóżek. II. Nadzór nad szkoleniem kadr medycznych Na terenie Mazowsza są dwie placówki posiadające akredytację do szkolenia specjalistycznego lekarzy w dziedzinie medycyny paliatywnej: - w Instytucie Onkologii w Warszawie jest 6 miejsc specjalizacyjnych, które w chwili obecnej są nieaktywne z powodów proceduralnych. - w Hospicjum Onkologicznym św. Krzysztofa w Warszawie są 3 miejsca specjalizacyjne obecnie zajęte z powodu trwającego szkolenia. W 2014r. rozpoczęło specjalizację z medycyny paliatywnej w trybie pozarezydenckim 7 lekarzy. 1. Ocena potrzeb szkoleniowych na najbliższą przyszłość. W planie dotyczącym potrzeb szkoleniowych na najbliższą przyszłość zaproponowałam utworzenie 15 miejsc szkoleniowych w ośrodkach akredytowanych do prowadzenia specjalizacji lekarskich z zakresu medycyny paliatywnej, w tym 4 rezydentury. W związku z wprowadzeniem nowego programu specjalizacji lekarskich będzie istniała konieczność ponownej akredytacji wszystkich placówek prowadzących szkolenie w omawianej dziedzinie. 4

5 III. 2. Przeprowadzanie kontroli podmiotów leczniczych udzielających świadczeń zdrowotnych dotyczącej realizacji kształcenia i doskonalenia zawodowego lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek, położnych, farmaceutów oraz osób wykonujących inne zawody medyczne lub inne zawody mające zastosowanie w ochronie zdrowia, w zakresie wynikającym z programów kształcenia: wykaz kontrolowanych jednostek, wnioski z kontroli, zalecenia pokontrolne. W roku 2014 nie prowadzono kontroli w podległych placówkach. 1. Opiniowanie wniosków jednostek ubiegających się o wpisanie ich na prowadzoną przez ministra właściwego do spraw zdrowia listę jednostek organizacyjnych uprawnionych do prowadzenia specjalizacji: liczba zaopiniowanych wniosków, uwagi 1 Opiniowano wniosek Instytutu Onkologii w Warszawie. 2. Wydawanie na podstawie kontroli opinii o spełnianiu przez jednostkę uprawnioną warunków do prowadzenia stażu podyplomowego lekarzy, lekarzy dentystów, pielęgniarek, położnych, farmaceutów oraz osób wykonujących inne zawody medyczne, a także opinii dotyczącej sposobu realizacji stażu lub specjalizacji oraz poziomu udzielanych świadczeń zdrowotnych przez osoby wykonujące zawód medyczny zatrudnione w tym podmiocie leczniczym: liczba wydanych opinii, uwagi, propozycje zmian. - Brak. Kontrola podmiotów wykonujących działalność leczniczą 1. Przeprowadzanie kontroli: nie było takich kontroli liczba placówek nazwa i adres kontrolowanych podmiotów 2. Przeprowadzanie wizytacji: liczba wizytowanych placówek -3 nazwa i adres jednostek wizytowanych Instytut Onkologii w Warszawie, Hospicjum Domowe w Ostrołęce, Hospicjum Domowe w Błoniu. 3. Ocena kontrolowanych/wizytowanych podmiotów (z podkreśleniem jednostek, w których wystąpiły poważne uchybienia), w tym ocena: nie stwierdzono uchybień formalnych. dostępności do świadczeń zabezpieczenia w sprzęt medyczny i diagnostycznych poziomu udzielanych świadczeń kwalifikacji personelu medycznego. 5

6 4. Informowanie organów administracji rządowej, podmiotów, które utworzyły podmioty lecznicze, oddziałów wojewódzkich Narodowego Funduszu Zdrowia oraz Rzecznika Praw Pacjenta o uchybieniach stwierdzonych w wyniku kontroli: wykaz informowanych podmiotów, rodzaj stwierdzonych uchybień. 5. Występowanie z wnioskiem do okręgowych rad właściwych samorządów zawodowych o przeprowadzenie kontroli jakości udzielanych świadczeń zdrowotnych przez osoby wykonujące dany zawód medyczny: liczba wniosków, uwagi nie występowano z wnioskiem. IV. Udzielone opinie i konsultacje 1. Wydawanie opinii dotyczących: opinia wydana na prośbę MOW NFZ dotycząca odmowy przyjęcia pacjentki do hospicjum stacjonarnego i wypisania z opieki hospicjum domowego. likwidacji lub powstania nowego oddziału szpitalnego, przychodni specjalistycznej, pracowni diagnostycznej, apteki spełniania przez podmiot wykonujący działalność leczniczy warunków do udzielania świadczeń zdrowotnych w danej dziedzinie medycyny (liczba wydanych opinii, uwagi) stosowanego postępowania diagnostycznego, leczniczego i pielęgnacyjnego w zakresie jego zgodności z aktualnym stanem wiedzy, z uwzględnieniem dostępności metod i środków (liczba i rodzaj wydanych opinii) wyrobów medycznych, wyposażenia wyrobów medycznych, wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro, wyposażenia wyrobów medycznych do diagnostyki in vitro oraz aktywnych wyrobów medycznych do implantacji innych. Konsultacje przypadków problemowych. - nie wnioskowano o konsultacje. V. Prognozowanie potrzeb zdrowotnych populacji. W związku ze starzeniem się społeczeństwa wzrosną potrzeby populacji na świadczenia z zakresu opieki paliatywnej. VI. Podsumowanie ogólnej sytuacji w zakresie danej dziedziny medycyny, farmacji, pielęgniarstwa, innej dziedziny mającej zastosowanie w ochronie zdrowia na terenie województwa (uwagi, problemy, wnioski). Przedstawiony powyżej raport obejmuje roczny okres pełnienia przeze mnie funkcji konsultanta wojewódzkiego w dziedzinie medycyny paliatywnej. 6

7 Na podstawie pozyskanych informacji stwierdzam, że ta młoda dziedzina medycyny jest dość dobrze zintegrowana z systemem opieki zdrowotnej. Występują różnorodne formy opieki: stacjonarna, domowa, poradnie medycyny paliatywnej. Wzrasta świadomość wagi opieki paliatywnej zarówno w społeczeństwie i wśród pracowników służby zdrowia. Należy położyć nacisk na lepsze funkcjonowanie centrów edukacyjnych i ośrodków akademickich oraz ich akredytację do prowadzenia szkolenia specjalistycznego lekarzy i pielęgniarek. Za najpilniejszą potrzebę uważam wzrost nakładów na opiekę paliatywną z NFZ: - płacenie za procedury, - nielimitowanie świadczeń w opiece paliatywnej, - prawidłową wycenę świadczeń przy stawkach kapitacyjnych lub płatności za wizytę, - umożliwienie nowym podmiotom tworzenie placówek udzielających świadczeń z dziedziny opieki paliatywnej. Utrzymanie finansowania będzie prowadziło wprost do zapaści w tej dziedzinie medycyny. Usunięcie zbędnych barier administracyjnych utrudniających pracę. Barbara Kołakowska Konsultant Wojewódzki w Dziedzinie Medycyny Paliatywnej 7