Moduł częściowy 2: 2 Mikrobiolog robiologiaia Zawartość: Podstawowe terminy mikrobiologii jak również specjalna wiedza mikrobiologiczna dla sektora pralnictwa względnie dla zakładów świadczących usługi w zakresie tekstyliów w celu zapewnienia odpowiedniego przetworzenia normy EN 14065 (RABC-System) dotyczącej higieny. 1
Co to są mikroorgani roorganizmy? Mikroorganizmy są to mikroskopinie małe twory (rośliny lub zwierzęta), które nie są rozpoznawalne gołym okiem. Są one tylko wtedy widzialne gołym okiem, gdy pojawiają się w dużych ilościach jako kolonia (kultura). Inaczej mogą być one tylko obserwowane za pomocą instrumentu powiększającego, jak na przykład mikroskopu Większość mikroorganizmów są to organizmy jednokomórkowe. Przykładami są bakterie, większość grzybów jak drożdże i algi. Wirusy wykluczone! nie są one same zdolne do rozmnażania!!! Nie wszystkie mikroorganizmy są humanopatogenne (zdolne do powodowania choroby u ludzi) patrz np. bakterie w jogurtach!!! 2
Życie mikroorgani roorganizmów Każda forma życia wymaga: - źródła energii (światło, substancje nieorganiczne takie jak siarka, tlenek węgla lub amoniak jak również materia organiczna, jak cukier, białka lub tłuszcz, źródła azotu (azot gazowy, amoniak, azotany/azotyny) lub zawierające azot składniki organiczne jak białko lub kwas nukleinowy), źródła węgla (dwutlenek węgla lub tlenek, metan lub złożone składniki organiczne) źródła tlenu (wszystkie komórki używają tlenu w stanie związanym, wiele z nich wymaga tlenu w formie gazowej (powietrze), ale dla wielu mikrobów tlen jest zabójczy) źródła fosforu- siarki- magnezu- potasu- i źródła sodu źródła wapnia (w większości wysoko stężonego ale niektóre mikroby wymagają jedynie ilości śladowych!) wody pierwiastków śladowych (wymagane przez wiele enzymów) 3
4 Co oznacza to dla pralni lub zakładów usługowych tekstyliów: Bez odżywiania mikroorganizmy nie ulegają rozmnożeniu Mikroorganizmy pojawiają się w wielkich ilościach gdy brud i wilgoć stanowią pożywkę. Po przeprowadzeniu skutecznego czyszczenia i dezynfekcji, powierzchnia staje się uboga w zarazki przez długi czas; dopiero po wejściu na nowo brudu na powierzchnię tworzą się warunki do ponownego wzrostu zarazków. Utrzymuj środowisko w czystości!
5 Warunki rozwoju I Zimno np. lodówka normalny"- obszar
6 Warunki rozwoju II żołądek woda mydło ( Archaebakteria Picrophilus torridus rozmnaża się przy ph 0,7)!!!
7 Co oznacza to dla pralni lub zakładów usługowych tekstyliów: Nawet w warunkach ekstremalnych i nienormalnych wahań wartości ph wiele z mikroorganizmów może przeżyć. W celu walidacji procesu prania dezynfekującego są używane zarazki wytrzymujące ekstremalną temperaturę i dezynfekcję, aby wykluczyć, że inne (mniej odporne) zarazki mogą przeżyć. Testowe szczepy zarazków w Niemczech i w większości innych krajów: Staphylococcus aureus and Enterococcus faecium.
Bakterie kuliste - ziarniaki: coccus okrągły (bakterie ziarniste) Bakterie kuliste należą do najbardziej odpornych bakterii w pralnictwie! 8
Bakterie pałeczkowate: Escherichia coli Detekcja bakterii typu coli np. E. coli dowodzi skażenia fekaliami! 9
Bakterie spiralne: Zarazek cholery Borrelia Leptospira interrogans 10
11 Rozmiary proporcja Komórka ludzka. Jądro komórki ludzkiej Komórka bakterii Wirus 1000 nm
Przykłady rodzajów zarazków występujących w pralniach Pseudomonas aeruginosa Bacillus subtilis Candida albicans Staphylococcus aureus Salmonella spp. Listeria spp. Escherichia coli Aspergillus niger Enterococcus faecium Staphylococcus epidermidis Włączając w to obszar brudnej pralni!!! 12
13 Chory z powodu zarazków? Czy powinienem się tym martwić? Na szczęście duża ilość zarazków lub toksyn musi być pobrana przez ludzi, aby spowodować chorobę!!! Niebezpieczeństwo: małe ilości zarazków wystarczają, aby rozpocząć reprodukcję w żywności u konsumentów Jeżeli pozwolić na wzrost bakterii E. coli przez 48 godzin, przy nieograniczonej dostawie żywności i przestrzeni, to masa bakterii ważyłaby 4000 razy więcej od masy kuli ziemskiej!!!
Sektor środków spożywczych Niektóre bakterie, w wyniku zepsutej żywności, powodują częściej choroby niż inne. Dostawca środków spożywczych, dla przykładu, powinien zakładać, że dostarczane towary są wolne od : Staphylococcus aureus, Salmonella spp., Listeria monocytogenes and Campylobacter spp. - W badaniach higieny mikrobiologicznej zaleca się ocenę nieobecności tych bakterii 14
Ruch za pomocą wici ruch monotric lophotric Salmonella spp. amphitric peritric Mikroorganizmy są bardzo szybkie! W porównaniu do ich długości człowiek musi biegać tak szybko jak samochód sportowy (ca. 200 km/h or 124 mil/h). 15
Endospory I Endospores są to formy przetrwalnikowe, które mogą być wytwarzane wyłącznie przez Bacillus (zarazek wąglika), Clostridium (zarazek tężca) i wielu innych. Endospory są wyjątkowo odporne na ciepło i nie mogą być zniszczone przez konwencjonalne (dezynfekujące) procedury prania!! 16
17 Endospory II Endospory tworzące pałeczki (Bacilli) (fotografia kontrastu fazowego ) terminal central sub terminal Temperatura ponad 100 C or suchość przez wiele dekad nie zmieniają tych trwałych form!!!
18 Toksyny bakteryjne toksyny, które powodują dezintegrację komórek LIPAZY TOKSYNY TWORZĄCE PORY (C. perfringens α-toxin) (S. aureus α-toxin, Streptolysin O) toksyny inhibitujące syntezę białka (toksyna dyfterytu) toksyny aktywne farmakologicznie (toksyna cholery) neurotoksyny (tetanospasmina, toksyna - C. botulinum BOTOX) endotoksyny (LipoPolySaccharide)
19 Oprócz tego: Wirusy Definicja: wirusy są to submikroskopowo małe kompleksy kwasu nukleinowego i białka, wykazujące charakterystyczną strukturę cząsteczki, które ulegają rozmnażaniu/zagnieżdżaniu w żywych komórkach. - wirusy ulegają inaktywacji względnie zabijaniu przez chemiczno-termiczne procedury prania w obszarach typu A and B. - obszary A and B uzyskuje się w wyniku zastosowania metody wyszczególnionej przez Instytut Roberta Kocha (w razie wątpliwości proszę pytać dostawcę detergentu). - obszary A and B są specjalnie przeznaczone dla tekstyliów szpitalnych (bielizna zakaźna).
Grzyby jako przyczyna choroby producenci toksyn (trucizna) (np. Amanitina, Ergotamina, Aflatoksyny toksyczność ostra + charakterystyka rakotwórcza) alergogenne a) przez spory przenoszone powietrzem (pollinosis, płuca farmera) b) przez dyfuzję antygenu (np. mycosis) rozkład żywności pleśnie są często odpowiedzialne za zepsutą żywność. 20
Drożdże: : Candida albicans Powodują 80 90 % wszystkich infekcji powodowanych przez grzyby, C. albicans odpowiedzialna za 60 80 % wszystkich infekcji Candida; C. glabrata za 15 30 % dorosłych; C. parapsilosis za 20 30 % noworodków, Optymalna temperatura wzrostu (25 C -) 37 C, wzrost widoczny w ciągu (1 -) 2 dni, Odporne na suszenie! Są często obecne w pralni na suchej bieliźnie, Przenoszone przez personel (zwracać uwagę na higienę rąk odpowiednia dezynfekcja!) 21
Koniec modułu 2. (Mikrobiologia krobiologia) Chociaż wiem wiele, chcę wiedzieć wszystko." J. W. v. Goethe (1748 1832) Further on with module 3! 22