DZIECIĘCE ZABAWY Z KOMPUTEREM Wiek przedszkolny jest odpowiedni do wprowadzania dziecka w pełnienie ról społecznych w rzeczywistości pełnej technologii informacyjnej. Wykorzystywanie komputera w edukacji i w życiu codziennym jest już powszechne. Od nauczycieli, wychowawców i rodziców zależy czy będzie to narzędzie wykorzystywane mądrze i bezpiecznie. Technologia informacyjna nie może zastąpić tradycyjnej edukacji i wychowania dziecka. Jest jedynie uzupełnieniem, umożliwia dostęp do ogromnych zasobów informacji, ich zdobywanie i wykorzystywanie. Zgodnie z potrzebami przedszkole jest miejscem kształtowania kultury informatycznej dzieci. 1
Udostępnianie dzieciom komputera pozwala na opanowanie umiejętności posługiwania się klawiaturą i myszką. Komputer w przedszkolu jest jeszcze jednym sposobem na rozwiązywanie problemów, zdobywanie, utrwalanie i uzupełnianie wiadomości, rozwijanie i doskonalenie sprawności i umiejętności. Komputer jest partnerem dziecka wykazującym się ogromną cierpliwością. Podczas zabaw komputerowych dzieci przyswajają elementarne umiejętności czytania i przygotowują się do nauki pisania, a przede wszystkim rozwijają umiejętność logicznego myślenia i koordynacji nerwowo ruchowej przy ciągłym doskonaleniu sprawności manualnych. W ramach zadań wykonywanych przez dzieci szczególnie przydatne są : układanie obrazków z różnej ilości części typu puzzle - dopasowywanie na zasadzie przyległości figur lub treści tematycznych; sprawne rozróżnianie podstawowych figur geometrycznych na podstawie wizualnych cech fizycznych; różnorodne ćwiczenia kształtujące refleks i spostrzegawczość; tworzenie pierwszych grafik komputerowych ;
aktywizowanie twórczego myślenia; Aby dobrać wartościowe i ciekawe pomoce dydaktyczne należy dokonywać starannej selekcji i wybierać tylko te, które proponują wszechstronne i atrakcyjne dla dziecka zabawy i ćwiczenia. Wychowawcy i rodzice powinni pamiętać, że dziecko nie rozróżnia świata wirtualnego od rzeczywistego. Należy unikać gier mających negatywny wpływ na psychikę dziecka i wywołujących agresję. Zabawy komputerowe muszą dawać możliwość dokonywania analizy i syntezy myślowej, ćwiczyć spostrzegawczość wzrokową, koncentrację uwagi, aktywizować i pobudzać wyobraźnię i logiczne myślenie. Nauczyciel i rodzic muszą dokonywać właściwych i trudnych wyborów aby stworzyć wzorzec umiejętnego korzystania ze zdobyczy techniki. Nauczyciel musi podpowiadać i zachęcać dziecko do wybrania przez niego zabawy, która pozwoli rozwinąć dziecku jego sprawności, umiejętności i wzbogacić wiedzę. Dziecko dysponujące wartościowym materiałem 3
będzie mogło być dumne ze swoich osiągnięć i będzie miało poczucie własnej wartości. Przedszkolaki wiedzą, że w ciągu dnia jest czas także na zabawę z komputerem. W bardzo kategorycznych ramach czasowych, według ustalonych reguł, norm i zasad dzieci bawią się grami kształcącymi umiejętności czytania i liczenia, wzbogacającymi wiadomości o środowisku przyrodniczym, kształtującymi refleks, pamięć wzrokową i spostrzegawczość, wzbogacającymi wiadomości i doskonalącymi umiejętności. To dzięki odpowiednio dobranym programom utrwalają zdobyte wcześniej wiadomości, same tego nie zauważając nabywają nowych w czasie fascynujących i atrakcyjnych zabaw. W czasie zabaw z komputerem w przedszkolu konieczne jest wyznaczenie ram czasowych, zasad korzystania z komputera i przestrzeganie dyscypliny. Konsekwentne przestrzeganie umów daje wszystkim dzieciom równe prawa. Mimo niewątpliwych zalet komputera praca z nim niesie ze sobą różnego rodzaju niebezpieczeństwa. Może być źródłem problemów zdrowotnych. Aby do nich nie dopuścić należy stosować odpowiednią profilaktykę odbywającą się na trzech poziomach: 1. Tworzenie odpowiednich warunków pracy i zabawy. Ważnym elementem kształtującym przestrzeń pracy jest wielkość biurka i wysokość blatu od podłogi.
Komputer powinien być umieszczony z dala od okna ( ani przodem, ani tyłem). Oświetlenie powinno być przede wszystkim sufitowe, a wysokość krzesełka i blatu dostosowana do wzrostu dziecka. 2. Dbałość o właściwą higienę pracy. W celu zapobieżenia niepożądanym objawom należy zwrócić uwagę na prawidłową postawę podczas zabaw i gier komputerowych. Dziecko powinno przesunąć się jak najbliżej oparcia krzesła i oprzeć o podłogę całą powierzchnię stóp. Ramiona winny zwisać swobodnie, głowa powinna być prosta. Podczas pracy przy komputerze wzrok dziecka jest ustawiony przez jakiś czas na tę samą odległość i szybko się męczy. Należy zwracać dziecku uwagę, aby robiło przerwy i patrzyło w dal ( na przykład przez okno). Stan relaksacji najlepiej osiągnąć przy zamkniętych oczach. Zmniejsza się wówczas napięcie występujące przy patrzeniu co w efekcie daje poprawę widzenia. 3. Dbałość o sprawność fizyczną. Nawet krótkotrwałe przebywanie przed komputerem powinno być poprzedzone przygotowaniem mięśni i stawów szczególnie u małych dzieci. Dlatego też nasze przedszkolaki oprócz codziennych ćwiczeń ogólnorozwojowych mają wprowadzone ćwiczenia wszystkich partii mięśniowych a w szczególności mięśni 5
barków i pleców. Poza ćwiczeniami zapobiegającymi niepożądanym objawom, dzieci mają zapewniony relaks i odpoczynek ( poprzez słuchanie muzyki, spokojną zabawę, ćwiczenia relaksacyjne). Należy pamiętać,że źle dobrane do wieku gry komputerowe mogą uzależniać. Istnieją takie gry, które angażują uczucia i emocje gracza w większym stopniu niż inne. Wymagają od niego poświęcania czasu i uwagi. Po dłuższym użytkowaniu gracz zaczyna przyzwyczajać się emocjonalnie, gra przestaje być zabawą i staję się częścią rzeczywistości. Prawidłowy dobór gier, zabaw i programów edukacyjnych może ułatwić dziecku zdobywanie wiedzy i kształtowanie takich umiejętności jak : logiczne myślenie, kojarzenie faktów, wytrwałość, cierpliwość, szybkie i celne podejmowanie decyzji, refleks, doskonałą koordynację wzrokowo ruchową, rozwijają spostrzegawczość,
sprawność manualną, wyobraźnię przestrzenną. Sprzyjają także rozwijaniu umiejętności planowania strategicznego, sprzyjają poszerzaniu wyobraźni, uczą podejmowania decyzji i zastanawiania się nad konsekwencjami. Opracowała : Halina Korębska. Bibliografia: Sussman E. Loewenstein E. Zdrowie przy komputerze Matysek K. Dziecko przy komputerze Mitrowska A. Komputery wiedza przez zabawę Waluśkiewicz H. Era komputera. 7