SZKOŁA PODSTAWOWA im. Gen. J. DWERNICKIEGO W RUDZIE WOLIŃSKIEJ PROGRAM WYCHOWAWCZY Szkoły Podstawowej im. Gen. J. Dwernickiego W Rudzie Wolińskiej
SPIS TREŚCI I. WSTĘP II. MISJA SZKOŁY III. WARTOŚCI WYCHOWAWCZE IV. PRIORYTETY SZKOŁY V. ZADANIA WYCHOWAWCZE SZKOŁY VI. CELE PRACY WYCHOWAWCZEJ VII. ZAŁOŻENIA PRACY WYCHOWAWCZEJ VIII. MODEL ABSOLWENTA IX. SPOSOBY REALIZACJI ZADAŃ X. METODY PRACY XI. STRUKTURA ODDZIAŁYWAŃ WYCHOWAWCZYCH XII. NORMY ZACHOWANIA OBOWIĄZUJĄCE CZŁONKÓW SPOŁECZNOŚCI SZKOLNEJ XIII. EWALUACJA PROGRAMU
W S T Ę P W wychowaniu chodzi właśnie o to, ażeby człowiek stawał się coraz bardziej człowiekiem - o to, ażeby bardziej był, a nie tylko więcej miał; aby więc poprzez wszystko, co ma, co posiada, umiał bardziej i pełniej być człowiekiem, to znaczy, ażeby również umiał bardziej być nie tylko z drugimi, ale i dla drugich". Jan Paweł II Wychowanie dziecka to proces świadomy, celowy, bardzo złożony i trudny, który polega na planowym wpajaniu dziecku przez rodziców, nauczycieli i wychowawców zasad oraz reguł, którymi ma się ono kierować w swoim życiu. Jest uczeniem się szczególnego rodzaju uczeniem się postaw, rozwijaniem wrażliwości, a także odkrywaniem swoich zdolności, możliwości, budowaniem własnej tożsamości. Jest też uczeniem się radzenia sobie z własnymi brakami, trudnościami i negatywnymi emocjami. Jest więc budowaniem człowieczeństwa. Niniejszy program wychowawczy jest spójny z oczekiwaniami rodziców, którzy uznają, aby dzieci uczyły się sumienności, uczciwości i systematyczności, aby wszechstronnie się rozwijały i miały poczucie własnej wartości. Uznaje się bowiem, iż podstawowym i naturalnym środowiskiem społecznym i wychowawczym życia dzieci i młodzieży jest rodzina, a rodzice mają największe prawa w stosunku do swoich dzieci. Szkoła i nauczyciele wspierają rodziców w dziele wychowania ich dzieci. Uznaje się zatem, że kierunki działań wychowawczych Szkoły nie mogą być sprzeczne z wolą rodziców, a nauczyciele nie ponoszą całkowitej i wyłącznej odpowiedzialności za efekty wychowania. Systematyczna praca z uczniami i rodzicami we współpracy z różnymi instytucjami jest podstawą naszego programu wychowawczego, gdyż wychowanie i kształcenie powinno stanowić integralną całość. Szkoła Podstawowa w Rudzie Wolińskiej jest placówką oświatową uznającą za cel nadrzędny wszechstronny rozwój osobowości ucznia oparty na systemie wartości, który za podstawę prawną przyjmuje powszechnie przyjęte zasady etyki i moralności. Wypracowany program wychowawczy jest podstawą, ukierunkowaniem nauczycieli do pracy z zespołem klasowym. To wychowawcy będą tworzyć bieżące, krótkoterminowe plany pracy, realizować pomysły nawiązujące do aktualnej sytuacji wychowawczej w klasie
lub potrzeb uczniów, ale zawsze w nawiązaniu do założeń Szkolnego Programu Wychowawczego. Na terenie szkoły w ramach pracy wychowawczej mogą zostać wprowadzone w zależności od aktualnych potrzeb tematyczne lub okresowe programy wychowawcze. W oparciu o Program Wychowawczy funkcjonuje Szkolny Program Profilaktyki. Praca wychowawcza w szkole obejmuje również wychowanie patriotyczne, które obejmuje udział uczniów w obchodach rocznic wydarzeń patriotyczno religijnych oraz w uroczystościach szkolnych i obchodach dnia Patrona. Spośród zasad współpracy z rodzicami istotną rolę odgrywa właściwy obieg informacji, od którego zależy interwencja odpowiedniego organu szkoły w złożonych problemach uczniów. Program Wychowawczy w Szkole Podstawowej im. Gen. J. Dwernickiego w Rudzie Wolińskiej jest otwarty i może być modyfikowany w trakcie realizacji. Program ten ulega okresowej ewaluacji oraz monitorowaniu. II. MISJA SZKOŁY Misją szkoły w pracy wychowawczej jest budowa środowiska wychowawczego mającego na celu wszechstronny rozwój osobowy uczniów w wymiarze: społecznym, intelektualnym, psychicznym, zdrowotnym, estetycznym, moralnym, duchowym, a także upowszechnianie szkoły jako dobrego i przynoszącego spodziewane efekty środowiska wychowawczego na terenie wsi i gminy. W naszej szkole stwarzamy dziecku warunki do samodzielnego poznawania siebie i poszukiwania ważnych dla siebie wartości. Uczymy umiejętności brania odpowiedzialności za swoje postępowanie wobec innych, szacunku dla dobra wspólnego zarówno w szkole jak i poza szkołą. Mobilizujemy do rzetelnej samooceny i rozwijamy poczucie własnej wartości. Przybliżamy podstawowe zasady obowiązujące w stosunkach międzyludzkich. Kształtujemy poczucie szacunku wobec szkoły, rodziny i ojczyzny. Wspieramy rodziców w wychowaniu dziecka.
III. WARTOŚCI WYCHOWAWCZE Poprzez podejmowanie różnorodnych działań edukacyjno - wychowawczych chcemy wśród swoich wychowanków wypracować szacunek dla wartości: poszanowanie wartości i godności ludzkiej aktywne działania na rzecz klasy, szkoły uczciwość, szczerość prawdomówność sprawiedliwość szacunek do języka, kultury, historii i tradycji narodowej wrażliwość na piękno przyrody ojczystej ogólnoludzkie normy i wartości religijne doskonalenie własnej osoby kierowanie się własnym sumieniem pomoc potrzebującym umiejętność współżycia w rodzinie i społeczności inicjatywa rzetelność i odpowiedzialność zdrowy styl życia wykształcenie i nauka IV. PRIORYTETY SZKOŁY Szkoła organizuje proces rozwoju ucznia ukierunkowany na jego sukces. Atmosfera szkoły sprzyja efektywnej pracy. Realizacje zadań szkoły zapewniają kwalifikacje i umiejętności kadry pedagogicznej. Szkoła integruje się ze środowiskiem lokalnym i promuje swoją działalność w tym środowisku. Szkoła uczy odpowiedzialności, miłości do Ojczyzny oraz poszanowania dla polskiego dziedzictwa kulturowego. Pomoc uczniom w uzyskaniu orientacji etycznej, religijnej, moralnej i hierarchizowaniu wartości.
Kształtowanie etyki pracy, zwłaszcza rzetelności i uczciwości. Kształtowanie umiejętności hierarchizacji wartości i dokonywania ich wyboru. Motywacja do pracy nad sobą i odkrywania własnych możliwości. Kształtowanie umiejętności określania własnych potrzeb oraz ich zaspakajanie na zasadzie godzenia dobra własnego z dobrem innych. V. ZADANIA WYCHOWAWCZE SZKOŁY Chcemy być szkołą, która kształcić będzie uczniów na miarę XXI wieku, tak, by potrafili radzić sobie w zmieniającym się współczesnym świecie i stawić czoła coraz bardziej wymagającej rzeczywistości. Wychowanie zgodne z przyjętym systemem wartości w duchu miłości, mądrości, dyscypliny i szacunku. tworzenie zdrowego i bezpiecznego środowiska szkolnego stwarzanie możliwości eksponowania swojej wiedzy, zdolności, umiejętności i zainteresowań stosowanie technologii informacyjnej na zajęciach szkolnych i w pracy pozalekcyjnej kształtowanie postaw ekologicznych i prozdrowotnych i patriotycznych udział uczniów w obchodach rocznic wydarzeń patriotyczno religijnych oraz w uroczystościach szkolnych i obchodach Dnia Patrona Szkoły. realizowanie zadań z zakresu wychowania komunikacyjnego stwarzanie sytuacji wychowawczych umożliwiających stosowanie postaw asertywnych wdrażanie zasad savoir vivre umożliwienie uczniom nauki języków obcych Przygotowanie wychowanka do pełnienia ról społecznych oraz odpowiedzialności za środowisko.
VI. CELE PRACY WYCHOWAWCZEJ Naczelnym celem pracy wychowawczej szkoły jest wychowanie młodego człowieka zgodnie z przyjętym systemem wartości. Szkoła nastawia się na pracę z uczniami, którzy dysponując możliwościami intelektualnymi ukończą szkołę podstawową i będą kontynuować edukację w gimnazjum. Szkoła stwarza uczniowi warunki do rozwijania samodzielności, dążenia do formowania i osiągania celów, podejmowania częściowej odpowiedzialności za siebie i najbliższe otoczenie. CELE OGÓLNE: Wspomaganie wszechstronnego i harmonijnego rozwoju ucznia. Przygotowanie ucznia do funkcjonowania w grupie szkolnej i efektywnego w niej działania. Wzmacnianie wiary dziecka we własne siły i zdolności do osiągania wartościowych i trudnych celów. Przygotowanie do życia w ustawicznie zmieniającym się świecie. CELE SZCZEGÓŁOWE: przygotowanie uczniów do wyzwań współczesnego świata poprzez aktywność intelektualną, edukację multimedialną, naukę języków obcych i zachowań prospołecznych umożliwienie rozwoju własnych uzdolnień i zainteresowań dostrzeganie w każdym uczniu ukrytych możliwości oraz zdolności i rozwijanie ich, aby uczeń był kreatywny i miał świadomość większej wartości swoich działań twórczych i oddziaływań wychowawczych kultywowanie tradycji europejskich, narodowych, religijnych, rodzinnych kształtowanie postaw moralnych, obywatelskich i patriotycznych w oparciu o normy etyczne i przyjęty system wartości przygotowanie do właściwego pełnienia ról społecznych kształtowanie odpowiednich postaw moralnych i tolerancji wobec zachowań innych ludzi
tworzenie życzliwej, serdecznej i rodzinnej atmosfery w szkole, wzajemnego szacunku, tolerancji, pozytywnej samooceny uczniów, nauczycieli i pracowników szkoły kształtowanie osobowości uczniów poprzez wskazywanie właściwych postaw wobec siebie i innych ludzi oraz umiejętności analizowania różnorodnych zachowań przygotowanie uczniów do życia w świecie poprzez ukazywanie różnych aspektów życia społecznego wraz z jego zagrożeniami integrowanie zespołów klasowych poprzez samorządność włączanie całej społeczności szkolnej do współdecydowania o sprawach szkoły VII. ZAŁOŻENIA PRACY WYCHOWAWCZEJ Zagadnienia ujęte w programie wychowawczym będą włączane w treści przedmiotowe nauczania oraz innych sytuacji szkolnych i poza szkolnych. W celu osiągnięcia założonych celów ustalono następujące formy pracy wychowawczej: Godziny wychowawcze. Prelekcje związane tematycznie z założeniami programu wychowawczego wygłaszane przez specjalistów dla rodziców, nauczycieli i uczniów. Indywidualne rozmowy wychowawcy z rodzicami. Współpraca z psychologiem i pedagogiem w celu rozwiązywania bieżących problemów wychowawczych. Stwarzenie możliwości działania samorządu uczniowskiego oraz innych organizacji młodzieżowych mających prawo działania na terenie szkoły. Założenie kół zainteresowań. Kwadrans wychowawczy spotkania wychowawcy klasy ze swoimi uczniami w celu rozwiązywania powstających problemów wychowawczych. Pięć minut dla ucznia czas przeznaczony na wychowanie na lekcji innej niż wychowawcza. Pomoc w umiejętnym spędzaniu czasu wolnego i rozwijania zainteresowań uczniów poprzez organizację przerw, zajęć sportowych, artystycznych, kulturalnych. Podtrzymywanie i rozwijanie dobrych tradycji szkoły przez: opiekę nad miejscami pamięci narodowej, rocznice narodowe, obchody Dnia Patrona Szkoły, plenery plastyczne, akcji sprzątanie świata, konkursy ekologiczne, inne...
VIII. MODEL ABSOLWENTA: Działania podejmowane przez nauczycieli, wychowawców, rodziców służyć mają kształtowaniu określonej sylwetki ucznia - absolwenta naszej szkoły, który powinien być: Aktywny - posiada zainteresowania i rozwija je na miarę swoich możliwości, ma swoje upodobania jako twórca i odbiorca sztuki - wykazuje się samodzielnością. ciekawy świata - stara się poszerzać swoje wiadomości korzystając z różnych źródeł, lubi i chce się uczyć, wrażliwy na piękno przyrody (świadomość ekologiczna) odpowiedzialny- umie podejmować działania i przewidywać ich konsekwencje, umie właściwie rozwiązywać problemy, cieszy się z sukcesów i potrafi akceptować porażki, zna swoje słabe strony i potrafi nad nimi pracować, umie dokonać samooceny otwarty - łatwo nawiązuje kontakty z rówieśnikami, umie współdziałać w grupie, prezentuje swój punkt widzenia i rozważa poglądy innych, jest dobrym organizatorem prawy- umie odróżniać dobro od zła, cechuje go uczciwość i prawdomówność, zna normy dobrego zachowania się i według nich postępuje, zna symbole narodowe, regionalne i wie jak się wobec nich zachować tolerancyjny - rozumie, że różnice między ludźmi są czymś naturalnym, jest wrażliwy na potrzeby innych krytyczny- selekcjonuje i porządkuje zdobyte informacje, ocenia ich przydatność do określonego celu świadomy - zna swoją wartość, swoich praw i praw - zna i respektuje prawa innych ludzi. IX. SPOSOBY REALIZACJI ZADAŃ WYCHOWAWCZYCH organizowanie konkursów przedmiotowych i artystycznych indywidualna praca z uczniem zdolnym, uwzględnienie w programach dydaktyczno wychowawczych klas programów wyzwalających aktywność twórczą uczniów indywidualna praca z uczniem ze specyficznymi potrzebami edukacyjnymi organizowanie różnorodnych wydarzeń (spotkań, uroczystości, inscenizacji, wycieczek) wyzwalających przeżycia związane z obchodami świąt religijnych i państwowych oraz ważnych dla szkoły i środowiska lokalnego rocznic prezentacja osiągnięć uczniów (wystawy prac dzieci)
udział w projektach edukacyjnych wyrównujących szanse uczniów współpraca z rodzicami zajęcia korekcyjno kompensacyjne, wyrównawcze zajęcia pozalekcyjne w ramach kół zainteresowań akcje ekologiczne, konkursy o rożnej tematyce, zawody sportowe X. METODY PRACY - gry i zabawy, - dyskusje na forum grupy, - scenki rodzajowe, - twórczość plastyczna, techniczna i artystyczna dzieci, - pogadanki, - treningi umiejętności, - projektowanie dokumentów, - warsztaty poznawczo doskonalące, - wycieczki tematyczne i turystyczno krajoznawcze. XI. STRUKTURA ODDZIAŁYWAŃ WYCHOWAWCZYCH Dyrekcja: dba o prawidłowe funkcjonowanie szkoły, o poziom pracy wychowawczej i opiekuńczej szkoły, o kształtowanie twórczej atmosfery pracy w szkole współpracuje z Samorządem Uczniowskim stwarza warunki do prawidłowej realizacji Konwencji Praw Dziecka oraz umożliwia uczniom podtrzymanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej i religijnej czuwa nad realizowaniem przez uczniów obowiązku szkolnego
ma obowiązek organizowania spotkań szkoleniowych dla nauczycieli, umożliwiać udział w kursach pedagogicznych dba o zapewnienie bezpieczeństwa na terenie szkoły zarówno uczniów jak i pracownikom szkoły (dyżury nauczycielskie, dyżury pracowników szkoły, monitoring wejść i wyjść osób wchodzących i wychodzących ze szkoły) Pedagog Szkolny: ma obowiązek niesienia wszechstronnej pomocy dzieciom ma obowiązek ścisłej współpracy z policją i z sądem dla nieletnich (w razie zaistniałej potrzeby) w sposób zdecydowany reaguje na obecność w szkole osób obcych, które swoim podejrzanym zachowaniem stwarzają zagrożenie dla ucznia współpracuje z instytucjami w organizowaniu różnych form spędzania czasu przez dzieci szczególnie z rodzin patologicznych i zaniedbanych środowiskowo poprzez prowadzone działania wychowawcze kształtuje u uczniów i ich rodziców świadomość prawną w zakresie ponoszenia konsekwencji wynikających z popełnionych czynów karalnych. prowadzi szkolenia dla rodziców po uprzednim rozpoznajiu potrzeb i konsultacją z dyrektorem szkoły. Nauczyciele: powinni proponować uczniom pozytywne formy wypoczynku dostępne w szkole mają obowiązek reagowania na przejawy u dzieci niedostosowania społecznego mają obowiązek współpracy z kuratorami sądowymi czuwającymi nad programem resocjalizacji uczniów trudnych (w przypadku zgłoszenia przez kuratora takiej potrzeby) wspierają swoją postawą i działaniami pedagogicznymi rozwój psychofizyczny uczniów, ich zdolności i zainteresowania udzielają pomocy w przezwyciężaniu niepowodzeń szkolnych, w oparciu o rozpoznanie potrzeb uczniów kształcą i wychowują dzieci w duchu patriotyzmu i demokracji, atmosferze wolności sumienia i szacunku dla każdego człowieka
odpowiadają za życie, zdrowie i bezpieczeństwo dzieci podczas pobytu w szkole i poza jej terenem, w czasie wycieczek, wyjść itp. Wychowawcy klas: wychowawcy i pedagog szkolny prowadzą w różnych formach szkolenia dla rodziców dążą w swojej pracy do integracji zespołu klasowego, angażując w życie klasy wszystkich uczniów, również tych niedostosowanych społecznie wspólnie z pedagogiem szkolnym zabiegają o różne formy pomocy wychowawczej i materialnej dla uczniów sprawują opiekę wychowawczą nad uczniami szkoły, a w szczególności tworzą warunki wspomagające ich rozwój i przygotowują do życia w rodzinie i w społeczeństwie poznają warunki życia i nauki swoich wychowanków mają obowiązek kształtować właściwe stosunki między uczniami, opierając je na tolerancji i poszanowaniu godności osoby uczą pozytywnego myślenia i stawiania na sukces poprzez rozwijanie poczucia własnej wartości kształtują umiejętność pracy w zespole, uczą demokratycznego podejmowania decyzji, elastyczności w zachowaniu realizują w toku pracy wychowawczej treści i cele programu wychowawczego szkoły Rada Rodziców: reprezentuje ogół rodziców szkoły oraz podejmuje działania wspierające proces wychowawczy szkoły współdecyduje o formach pomocy dzieciom oraz ich wypoczynku, współuczestniczy w opracowaniu programu wychowawczego szkoły pozyskuje i gromadzi środki finansowe w celu wspierania działalności szkoły organizuje formy aktywności rodziców na rzecz wspomagania realizacji celów i zadań szkoły
Samorząd Uczniowski: jest animatorem, inspiratorem i organizatorem życia kulturalnego i intelektualnego na terenie szkoły i w środowisku lokalnym reprezentuje postawy i potrzeby środowiska uczniowskiego wobec Dyrekcji i grona pedagogicznego inicjuje działania dotyczące życia uczniów angażuje uczniów do wykonywania niezbędnych prac na rzecz klasy i szkoły dba o dobre imię i honor szkoły oraz wzbogaca jej tradycję wyraża za pośrednictwem swojego opiekuna opinię dotyczącą problemów społeczności uczniowskiej Rodzice: powinni zadbać o właściwą formę spędzania czasu wolnego przez uczniów, proponować im pozytywne formy wypoczynku dostępne w szkole i w okolicy mają prawo do poznania zadań i zamierzeń dydaktyczno-wychowawczych w danej klasie i szkole rodzice i nauczyciele współdziałają ze sobą w sprawach wychowania i kształcenia dzieci mają obowiązek zapewnić dzieciom dobre warunki nauki i potrzebne przybory szkolne, książki i zeszyty w terminie określonym przez szkołę. XII. NORMY ZACHOWANIA OBOWIĄZUJĄCE CZŁONKÓW SPOŁECZNOŚCI SZKOLNEJ 1. Uczniowie zawsze są przygotowani do lekcji: przynoszą na zajęcia szkolne książki, zeszyty, przybory systematycznie odrabiają prace domowe nie spóźniają się na lekcje w ciągu tygodnia usprawiedliwiają nieobecności 2. Uczniowie zachowują się kulturalnie i z szacunkiem:
w szkole słuchają i wykonują polecenia nauczycieli i pracowników szkoły, odnoszą się do innych z szacunkiem i kulturą używają słów grzecznościowych: dzień dobry, do widzenia, proszę, dziękuję, przepraszam dyskutują kulturalnie, nie przerywają wypowiedzi innych osób pomagają pokrzywdzonym, słabszym, potrzebującym są tolerancyjni wobec innych uznają czyjąś inność (okulary, tusza, wzrost, choroba, niepełnosprawność) nie krzyczą i nie używają wulgaryzmów 3. Uczniowie nie stosują przemocy fizycznej, psychicznej i słownej: nie biją innych, nie namawiają do bicia nie wyłudzają pieniędzy, nie kradną nie wyśmiewają, nie przedrzeźniają, nie przezywają nikogo nie wykonują samosądów nie osądzają nikogo pochopnie i negatywnie nie wyśmiewają uczniów uczących się dobrze lub słabo nie izolują nikogo, współpracują ze wszystkimi nie popychają się nawzajem nie podkładają nóg kolegom i koleżankom nie obmawiają i nie potępiają nikogo kulturalnie zachowują się na terenie szkoły i poza nią 4. Uczniowie swoim zachowaniem, zabawami nie stwarzają zagrożenia dla siebie i innych: szanują swoje i cudze zdrowie (nie palą papierosów, nie piją alkoholu, nie zażywają narkotyków) nie przynoszą do szkoły szkodliwych zabawek typu: pistolety na różne naboje, petardy, inne. nie kołyszą się na krzesłach, nie siadają na ławkach w klasie nie grają w piłkę na korytarzu nie trzaskają drzwiami podczas przerw nie wychodzą poza teren szkoły
nie przesiadują w toalecie nie rzucają w nikogo różnymi przedmiotami nie rzucają w nikogo kulami śniegowymi, nie nacierają śniegiem 5. Uczniowie szanują sprzęt szkolny, swoją i cudzą własność: szanują sprzęt szkolny, tornistry i przybory szkolne własne i kolegów w szatni biorąc kurtki własne i obuwie, inne pozostawiają na swoich miejscach i nie przeglądają kieszeni nie piszą po stolikach, szafkach, ścianach, murach, ani żadnym innym miejscu nie przeznaczonym do tego celu nie niszczą gazetek, gablot szkolnych nie śmiecą, papiery wrzucają do kosza 6. Uczniowie szanują przyrodę, dbają o zieleń wokół szkoły, w szkole i w miejscu zamieszkania. 7. Wymienione normy zachowania obowiązują także w kinie, teatrze i na wycieczkach szkolnych oraz w miejscach publicznych. 8. O złym zachowaniu kolegów informują dorosłych. XIII. EWALUACJA PROGRAMU Ewaluacja programu przeprowadzana jest poprzez: obserwację zachowań uczniów, wywiady z uczniami, nauczycielami, rodzicami, prace praktyczne uczniów, dyskusje, wewnętrzna ewaluacja jakości pracy szkoły, zewnętrzna ewaluacja jakości pracy szkoły.
Program wychowawczy Szkoły Podstawowej w Rudzie Wolińskiej został uchwalony przez Radę Pedagogiczną uchwałą nr... /20 z dnia... 20 r. po zasięgnięciu opinii Rady Rodziców i Samorządu Uczniowskiego. DYREKTOR SZKOŁY RADA RODZICÓW SAMORZĄD UCZNIOWSKI