KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 28.1.2009 r. K(2009) 243 wersja ostateczna Dotyczy: Pomocy Państwa N 212/2008 Polska Pomoc na restrukturyzację dla PKS Wadowice S.A. Szanowny Panie Ministrze, I. PROCEDURA (1) Pismem z dnia 25 kwietnia 2008 r., zarejestrowanym w tym samym dniu, władze polskie zgłosiły zgodnie z art. 88 ust. 3 Traktatu WE pomoc na restrukturyzację dla PKS Wadowice S.A. Akta sprawy zarejestrowano pod nr N 212/08. (2) Pismami z dnia 23 czerwca i 23 września 2008 r. Komisja poprosiła o dostarczenie dalszych informacji, co władze polskie uczyniły w pismach z dnia 25 lipca i 21 listopada 2008 r. II. OPIS ŚRODKA POMOCY 2.1 Beneficjent (3) PKS Wadowice S.A. jest spółką akcyjną z siedzibą w Wadowicach. Przedsiębiorstwo znajduje się na obszarze objętym pomocą, który kwalifikuje się do pomocy regionalnej zgodnie z art. 87 ust. 3 lit. a) Traktatu WE. (4) Do dnia 16 czerwca 2008 r. Skarb Państwa był jego jedynym akcjonariuszem. Od tego dnia 85 % akcji PKS Wadowice S.A. zostało przekazane na rzecz województwa małopolskiego. Miało to miejsce na mocy porozumienia dotyczącego nieodpłatnego przeniesienia tytułu własności akcji. Jego Ekscelencja Pan Radosław SIKORSKI Minister Spraw Zagranicznych Al. Szucha 23 PL-00-580 Warszawa Commission européenne, B-1049 Bruxelles Belgique - Europese Commissie, B-1049 Brussel België Telefon: 00 32 (0) 2 299.11.11
(5) Skarb Państwa pozostał właścicielem 15 % akcji PKS Wadowice S.A. Jednakże akcje te mają zostać nieodpłatnie przydzielone pracownikom kwalifikującym się do ich otrzymania. (6) Działalność PKS Wadowice S.A. polega przede wszystkim na świadczeniu usług polegających na przewozie autobusowym osób: transport międzymiastowy, przewozy umowne pracownicze, przewozy umowne szkolne, wynajem pojazdów. Ponadto przedsiębiorstwo prowadzi biuro podróży, sprzedaż części zamiennych, stację obsługową i stację diagnostyki pojazdów. (7) Regularne usługi transportowe świadczone są przez spółkę głównie w województwie małopolskim, a w mniejszym zakresie w woj. śląskim i dolnośląskim. (8) Udział PKS Wadowice S.A. w rynku usług autobusowych w Małopolsce wynosi ok. 23 %. (9) Poziom zatrudnienia w przedsiębiorstwie (113 pracowników) oraz roczny obrót (7 347 046,74 PLN) i roczna suma bilansowa (2 730 558,22 PLN) są typowe dla średniego przedsiębiorstwa w rozumieniu rozporządzenia Komisji (WE) nr 70/2001 z dnia 12 stycznia 2001 r. w sprawie zastosowania art. 87 i 88 Traktatu WE w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw 1. Jedynym powodem, dla którego jest ono uważane za duże przedsiębiorstwo jest fakt, że należy ono do Skarbu Państwa. 2.2 Proces restrukturyzacji 2.2.1 Kontekst (10) Pierwsze problemy związane z działalnością PKS Wadowice S.A. pojawiły się w 2001 r., kiedy to odnotowano stratę netto, która w następnych latach rosła. Strata obejmowała znaczny spadek zysku operacyjnego, malejącą płynność oraz brak wydatków na nowe środki trwałe. (11) Głównym powodem tego stanu rzeczy był znaczny spadek przychodów związany z dynamicznie rozwijającą się konkurencją oraz niemożność szybkiego przystosowania się do gwałtownie zmieniających się warunków rynkowych. Sytuację pogorszyły niewłaściwie przeprowadzone działania naprawcze. (12) Ponadto przedsiębiorstwo ponosiło bardzo wysokie koszty operacyjne obejmujące wzrost kosztów utrzymania przestarzałego taboru autobusowego oraz wzrost cen paliwa 2. (13) Przychody ze sprzedaży, koszty operacyjne i wyniki finansowe PKS Wadowice S.A. za lata 2001-2007 zostały przedstawione w poniższej tabeli (w PLN): 1 Dz.U. L 10 z 13.1.2001 s. 33; polskie wydanie specjalne rozdział 08 tom 02 s. 141 150. 2 Ponad 30% kosztów operacyjnych ogółem. 2
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Przychody ze sprzedaży (netto) 16 966 493,00 14 447 582,00 12 136 664,08 12 028 888,98 10 262 751,51 10 598 132,20 10 343 134,17 Koszty operacyjne 17 548 321,00 15 781 894,00 13 734 838,91 13 334 294,50 11 687 073,39 11 616 115,70 10 651 864,58 Zysk (strata) ze sprzedaży -581 828,00-1 334 312,00-1 598 174,83-1 305 405,52-1 424 321,88-1 017 983,50-308 730,41 Zysk (strata) operacyjny (-a) -470 619,00-529 289,00-1 494 176,33-1 185 515,31-651 721,11-512 882,40-294 919,93 Zysk (strata) netto -533 648,00-534 058,00-1 519 548,54-1 253 500,81-787 401,64-580 974,96-387 825,65 (14) Główne wskaźniki rentowności PKS Wadowice S.A. w latach 2000-2006 kształtowały się następująco: Wskaźniki rentowności (w %) 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Rentowność sprzedaży 0,37-3,10-3,48-12,39-10,29-7,07-5,19 Rentowność kapitału własnego (ROE) 1,43-7,04-7,91-27,86-37,89-47,41-99,69 Rentowność aktywów (ROA) 0,98-4,79-5,33-17,44-16,27-12,39-10,76 (15) Aktywa spółki finansowane są zarówno z kapitału własnego, jak i z zadłużenia. Spółka nie była w stanie skutecznie wykorzystać zasobów w celu przekształcenia zainwestowanych środków w zysk netto. (16) Spowodowało to nagromadzenie znacznych zobowiązań, których spółka nie mogła spłacić w terminie, co skutkowało np. renegocjacją umów kredytowych z różnymi wierzycielami 3. 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Zobowiązania (w PLN) 2 392 647 2 351 966 1 829 319 2 854 205 3 082 478 3 219 879 3 190 757 2.2.2 Środki podjęte przez PKS Wadowice S.A. w latach 2004-2006 (17) W 2004 r. nowo powołany zarząd podjął działania w celu poprawy sytuacji. (18) Działania podjęto w następujących obszarach: - oferowane usługi, - organizacja przedsiębiorstwa, - zatrudnienie, - działalność marketingowa, - finanse. 3 W wyniku powyższego, zobowiązania w ramach restrukturyzacji wynoszą 1 643 461 PLN. Odsetki do zapłaty wynoszą 128 039 PLN. 3
(19) W odniesieniu do oferowanych usług, w wyżej wymienionym okresie spółka postanowiła: uruchomić nowe kursy, przedłużyć istniejące linie, zredukować linie i kursy przynoszące straty i zwiększyć opłaty. (20) W odniesieniu do organizacji przedsiębiorstwa i jego finansów, PKS Wadowice S.A. postanowiła: uprościć strukturę organizacyjną, stworzyć centra zysków i kosztów, wynająć autokary i niepotrzebne aktywa oraz renegocjować umowy kredytowe i umowy z firmami rewizorskimi. Ponadto spółka sprzedała dwie nieruchomości. (21) W odniesieniu do zatrudnienia, spółka zredukowała zatrudnienie do 143 pracowników. (22) Działalność marketingowa obejmowała: utworzenie biura podróży, współpracę z lokalną prasą w odniesieniu do reklam i public relations, wprowadzenie programu lojalnościowego dla klientów PKS oraz wykorzystanie przestrzeni reklamowej w autokarach. (23) Środki restrukturyzacyjne zastosowane przez zarząd PKS Wadowice S.A. w latach 2004-6 wywarły pozytywny wpływ na spółkę i przyczyniły się do poprawy sytuacji finansowej. Były one jednak niewystarczające w związku z rosnącą konkurencją ze strony prywatnych przewoźników na rynku lokalnym. (24) Nie zostały w ogóle rozwiązane dwie poważne kwestie wpływające na trudną sytuację PKS Wadowice S.A. (25) Pierwsza z nich dotyczy przestarzałego taboru, który stanowi zasadniczy element aktywów operacyjnych przedsiębiorstwa transportowego. Przestarzałe autobusy generują corocznie coraz większe koszty operacyjne. Są one nieekonomiczne biorąc pod uwagę ilość i cenę zużytego paliwa oraz niezbędne naprawy. Dlatego uzyskanie rentowności z działalności spółki było niemożliwe, pomimo zastosowanych środków restrukturyzacyjnych. Ze względu na rosnące ceny paliwa i części zamiennych, oszczędności uzyskane dzięki środkom restrukturyzacyjnym zostały utracone. Ponadto tabor wywiera negatywny wpływ na wizerunek przedsiębiorstwa, jako że jest ono kojarzone z usługami niskiej jakości. (26) Drugim problemem jest brak perspektywy strategicznej podejmowanych środków, które dążyły raczej do poprawy bieżącej sytuacji bez dokonywania zasadniczych zmian w działalności przedsiębiorstwa. 2.2.3 Plan restrukturyzacji (27) Władze polskie przedstawiły plan restrukturyzacji PKS Wadowice S.A., w którym spółka opracowała strategię rozwiązania problemów takich, jak: wysokie koszty operacyjne, wysoki poziom zobowiązań i nieskuteczne zarządzanie. (28) Formalny proces restrukturyzacji obejmuje okres od 2007 r. do 2010 r. Środki, które mają zostać podjęte obejmują: 4
(29) Częściową wymianę taboru przede wszystkim w celu świadczenia usług w gminach, co stanowi najważniejszą część planu restrukturyzacji. Spółka dokona zakupu przeznaczonego na trasy dalekobieżne i międzynarodowe 4. (30) W ramach restrukturyzacji planowana jest redukcja nierentownych linii i kursów w ilości około 18 000 km miesięcznie od początku 2007 r. 5. (31) Mając na względzie rozszerzenie zakresu usług, pozostając przy tym przy głównej działalności, spółka będzie uczestniczyła w przetargach dotyczących transportu dzieci i młodzieży do szkół w powiecie wadowickim i gminie Zator. (32) Plan restrukturyzacji obejmuje również zmniejszenie poziomu zatrudnienia z 143 do 123 pracowników w 2007 r. i 113 w 2008 r. (33) Stacja paliw została sprzedana w maju 2008 r. w wyniku procedury przetargowej. Otrzymano cenę 1 111 000 PLN. Stacja paliw była wykorzystywana dla wewnętrznych potrzeb spółki, ale również w celu sprzedaży paliwa klientom zewnętrznym. Mimo iż ceny paliw oferowanych przez stacje były niższe, niż ceny konkurencji w regionie, stacja przynosiła straty. 2.2.4 Koszty restrukturyzacji i źródła finansowania przedstawione przez władze polskie (34) Całkowity koszt restrukturyzacji wynosi 4 066 572 PLN. W przybliżeniu ma zostać przeznaczona na inwestycje w nowy tabor. Źródła finansowania restrukturyzacji spółki wymienione są poniżej. Koszty restrukturyzacji (w PLN) Razem 4 066 572,0 Źródła finansowania Pożyczka 1 524 500,0 Składki niewpłacone do funduszu socjalnego (2007-2010) 480 000,0 Wkład własny 2 062 072,0 Przychód ze sprzedaży stacji paliw 1 111 000,0 Wartość przyszłych rat leasingowych 951 072,0 Razem 4 066 572,00 4 PKS Wadowice S.A. nie oferuje usług transportu międzynarodowego, wynika on z wynajmu autokarów. 5 Doprowadzi to do zmniejszenia wcześniejszej średniej miesięcznej wynoszącej 301 800 km. poufne. Informacje 5
(35) W odniesieniu do źródeł finansowania, koszty restrukturyzacji zostaną częściowo sfinansowane z pożyczki udzielonej przez Agencję Rozwoju Przemysłu, a częściowo z oszczędności na składkach na fundusz socjalny spółki. (36) Zgodnie z informacjami przedłożonymi przez władze polskie, na restrukturyzację zostanie przeznaczony wkład własny PKS Wadowice S.A. w wysokości 2 062 072 PLN, co odpowiada 50,7 % łącznych kosztów restrukturyzacji. Na wkład własny składają się przychody ze sprzedaży stacji paliw oraz wartość przyszłych rat leasingowych. Leasing odbywa się na warunkach rynkowych; bez pomocy państwa. Zakup jednego autobusu zostanie sfinansowany przez bank komercyjny, zaś spółka spłaci go w formie rat leasingowych. 2.3. Środek pomocy, budżet i czas trwania (37) Pomoc zostanie udzielona przez Agencję Rozwoju Przemysłu - agencję publiczną utworzoną na mocy prawa i będącą własnością Skarbu Państwa (ARP S.A.). Wykorzystuje ona fundusze z Funduszu Restrukturyzacji Przedsiębiorców 6. (38) Zaoferowana beneficjentowi pomoc będzie miała formę pożyczki. (39) Władze polskie przewidziały kwotę w wysokości 1 524 500 PLN (392 154,34 EUR) 7. (40) Jednorazowa wypłata pożyczki była zaplanowana na dzień 30 listopada 2008 r. Udzielenie pożyczki podlega jednak wcześniejszemu zatwierdzeniu przez Komisję. (41) Pożyczka zostanie spłacona w 49 równych ratach w okresie nieprzekraczającym 60 miesięcy bez okresu karencji. Roczna stopa procentowa będzie równa stopie referencyjnej ustalonej przez Komisję.. (42) Zabezpieczeniem spłaty pożyczki będzie hipoteka na nieruchomości Dodatkowym zabezpieczeniem będzie zastaw rejestrowy na pojazdach. nabywanych w ramach planu restrukturyzacji (43) Władze polskie oświadczyły, że beneficjent nie otrzyma żadnej innej pomocy na ratowanie lub restrukturyzację przez następne 10 lat. III. OCENA ŚRODKA Istnienie pomocy w rozumieniu art. 87 ust. 1 Traktatu WE 6 Zgodnie z ustawą o komercjalizacji i prywatyzacji, 15% dochodu z prywatyzacji w danym roku budżetowym, wraz z odsetkami, trafia do Funduszu Restrukturyzacji Przedsiębiorców. Fundusze te przeznaczone są na ratowanie i restrukturyzację przedsiębiorstw. Zgodnie z art. 56 ust. 5 ustawy minister właściwy ds. Skarbu Państwa, dysponujący Funduszem Restrukturyzacji Przedsiębiorców, podwyższa corocznie kapitał zakładowy ARP S.A. o kwotę stanowiącą 1/3 przychodów Funduszu Restrukturyzacji Przedsiębiorców, z przeznaczeniem tych środków na udzielanie pomocy na ratowanie i restrukturyzację przedsiębiorców innych niż przedsiębiorcy mali i średni. 7 Kurs wymiany z grudnia 2008 r.: 3,8875 PLN/EUR. poufne. Informacje 6
(44) Jak stanowi art. 87 ust. 1 Traktatu WE, wszelka pomoc przyznawana przez państwo członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca konkurencję lub grozi jej zakłóceniem poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów, jest niezgodna ze wspólnym rynkiem w zakresie, w jakim wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi. (45) Ponieważ PKS Wadowice S.A. jest przedsiębiorstwem zagrożonym 8, Komisja uznaje, iż nie jest prawdopodobne, by bank komercyjny przyznał spółce pożyczkę w wysokości 1 524 500 PLN z rocznymi odsetkami równymi stopie referencyjnej ustalonej przez Komisję dla Polski. Tym samym notyfikowany środek w sposób wybiórczy przyznaje pozycję uprzywilejowaną spółce PKS Wadowice S.A., jako że uzyskuje ona pożyczkę na warunkach, jakich nie byłaby w stanie otrzymać na rynku kapitałowym. (46) Pożyczka dla PKS Wadowice S.A. zostanie przyznana przez państwową Agencję Rozwoju Przemysłu, zatem pochodzić będzie z publicznych środków budżetowych, które stanowią zasoby państwowe. (47) Zgodnie z orzeczeniem Trybunału w sprawie Altmark 9, nie jest wykluczone, że dotacja publiczna przyznana przedsiębiorstwu, które świadczy jedynie lokalne lub regionalne usługi transportowe i nie świadczy żadnych usług transportowych poza swoim krajem pochodzenia, może wywierać wpływ na handel pomiędzy państwami członkowskimi. W przypadku, gdy państwo członkowskie przyznaje publiczną dotację przedsiębiorstwu, podaż usług transportowych tego przedsiębiorstwa może z tego powodu zostać utrzymana na dotychczasowym poziomie lub być zwiększona i w efekcie przedsiębiorstwa posiadające siedzibę w innych państwach członkowskich mają mniejsze szanse na świadczenie usług transportowych na rynku w tym państwie członkowskim. Ze względu na fakt, że pożyczka wzmacnia pozycję PKS Wadowice S.A, może ona powstrzymać lub uniemożliwić innym przedsiębiorstwom wejście na polski rynek. Komisja uznaje zatem, że omawiany środek może zakłócić konkurencję lub grozić jej zakłóceniem oraz wpływać na wymianę handlową Wspólnoty. (48) W tych okolicznościach przyznanie pożyczki przez władze polskie stanowi pomoc państwa w rozumieniu art. 87 ust. 1 Traktatu WE. 3.2. Podstawa prawna oceny (49) Dla podejmowania decyzji w kwestii zgodności środka pomocy zastosowanie mają wspólnotowe ramy prawne Wytyczne wspólnotowe dotyczące ratowania i restrukturyzacji zagrożonych przedsiębiorstw z 2004 r. 10 (zwane dalej wytycznymi ) na podstawie art. 87 ust. 3 lit. c) Traktatu WE. 3.3 Kwalifikowalność przedsiębiorstwa do pomocy (50) Punkt 9 wytycznych stanowi: Komisja uważa przedsiębiorstwo za zagrożone, jeżeli ani przy pomocy środków własnych, ani środków, które mogłoby uzyskać od 8 Zob. poniżej. 9 C 280/00, Dz.U. C 226 z 20.9.2003, s. 1 10 Dz.U. C 244 z 1.10.2004. 7
właścicieli/akcjonariuszy lub wierzycieli, nie jest ono w stanie zapobiec stratom, które bez zewnętrznej interwencji władz publicznych prawie na pewno doprowadzą to przedsiębiorstwo do zniknięcia z rynku w perspektywie krótko- lub średnioterminowej. (51) Ponadto zgodnie z pkt 11 wytycznych przedsiębiorstwo można uważać za zagrożone, gdy obecne są zwykłe oznaki zagrożenia przedsiębiorstwa, takie jak malejący obrót, rosnące straty, spadająca wartość aktywów lub wzrost kwot odsetek. (52) Komisja zauważa, że w latach 2001-2006 spółka PKS Wadowice S.A. odnotowała znaczne straty. W latach 2000-2006 łączna wartość aktywów zmalała z 7 627 463,43 PLN do 3 191 959 PLN ze względu na nagromadzone straty. Sprzedaż spadła o ponad 6,5 mln PLN (37,53 %). Szczególnie dotkliwy dla przedsiębiorstwa był spadek przychodów w kategorii komunikacji zwykłej (- 51,46 %), która stanowiła 27-36 % sprzedaży całkowitej. (53) Komisja uznaje zatem spółkę PKS Wadowice S.A. za przedsiębiorstwo zagrożone w rozumieniu wytycznych. 3.4 Przywrócenie rentowności (pkt 34-37 wytycznych) (54) Władze polskie przedstawiły plan restrukturyzacji PKS Wadowice S.A. Obejmuje on badanie rynku, opisujące okoliczności, które doprowadziły do problemów spółki, takie jak wysokie koszty operacyjne, wysoki poziom zobowiązań i nieskuteczne zarządzanie. W planie opisane zostały nie tylko działania finansowe, ale również środki strukturalne pozwalające na przywrócenie długoterminowej rentowności. (55) Restrukturyzacja środków trwałych obejmuje zakup autobusów. W wyniku wymiany przestarzałego taboru spółka będzie mogła ograniczyć wydatki na naprawy i paliwo. Oszczędności roczne wyniosą (oszczędności na zużyciu paliwa) i oszczędności ) na częściach zamiennych i naprawach). (56) Nowy i nowoczesny tabor przyciągnie większą liczbę pasażerów, co pozwoli na zatrzymanie i ustabilizowanie stopniowego spadku przychodów ze sprzedaży biletów. Spółka zróżnicuje działalność i wprowadzi nowe usługi, takie jak transport dalekobieżny, usługi transportowe na nowych trasach itp. W dalszej perspektywie, po zakończeniu procesu restrukturyzacji, perspektywy biznesowe spółki będą dobre. Dlatego wymiana taboru stanowi prawdziwe dostosowanie spółki do warunków rynkowych. (57) Zamknięcie nierentownych usług spowoduje dodatkowy spadek kosztów operacyjnych. (58) W planie restrukturyzacji przewidziano zmniejszenie zatrudnienia. Liczbę pracowników zmniejszono z 143 do 113, czyli o ok. 21 %. Koszty osobowe stanowią ok. 30 % łącznych kosztów przedsiębiorstwa; dlatego można się spodziewać znacznego spadku kosztów operacyjnych. 8
(59) Proces restrukturyzacji zostanie zrealizowany poprzez spłatę zobowiązań z wkładu własnego pozyskanego ze sprzedaży stacji paliw i z pożyczki na restrukturyzację w okresie od 2008 r. do 2010 r. (60) PKS Wadowice S.A. przedstawiła trzy prognozy finansowe do 2012 r. (optymistyczną, realistyczną i pesymistyczną). Analizy wskazują, że nawet przy założeniu najgorszego scenariusza, PKS Wadowice S.A. powinna uzyskać trwałą rentowność w wyniku wdrożenia planu restrukturyzacji. (61) W ramach scenariusza pesymistycznego założono, że środki restrukturyzacyjne przyczynią się do poprawy wydajności i skuteczności działalności spółki (wymiana taboru, zmniejszenie długu, usprawnianie działalności). Jednakże założono również, że warunki, w jakich spółka będzie prowadziła działalność, będą niekorzystne (otoczenie rynkowe). Założono, że segment rynku usług standardowych i segment usług komunikacji pośpiesznej zmaleje odpowiednio o ponad 20 % i 12 % do roku 2012 (w porównaniu z 2006 r.). W przypadku PKS Wadowice S.A. spadek ten będzie jeszcze większy - założono, że wyniesie on -24 % dla usług standardowych i -15 % dla innych usług. Będzie to wynikać głównie z rozwoju motoryzacji indywidualnej i transportu kolejowego. W ramach tego scenariusza założono również, że spółka utraci ok. 5-7 % udziału w rynku na rzecz konkurencji. (62) (63) Dlatego Komisja uważa, że w przypadku przeprowadzenia pełnej restrukturyzacji, PKS Wadowice S.A. powinna odzyskać trwałą rentowność w krótkim okresie do 2012 r. Na podstawie powyższych przesłanek Komisja stwierdza, że realizacja wspomnianego planu restrukturyzacji doprowadzi do przywrócenia rentowności przedsiębiorstwa. 3.5. Unikanie nadmiernego zakłócania konkurencji środki wyrównawcze (pkt 38-42 wytycznych) (64) W wyniku proponowanej wymiany większych autobusów na mniejsze, zdolności przewozowe spółki, czyli o 10 %. (65) Spadek zdolności przewozowych może zostać uznany za wystarczający środek wyrównawczy w rozumieniu pkt 38-42 wytycznych z następujących powodów. (66) Ma on miejsce w ramach głównej działalności PKS Wadowice S.A. (67) Na przedmiotowym rynku nie występują strukturalne nadwyżki w zdolnościach przewozowych. (68) Zgodnie z wytycznymi, przy ocenie środków wyrównawczych Komisja może również wziąć pod uwagę, czy przedmiotowe przedsiębiorstwo jest średnie czy duże. PKS Wadowice S.A. jest uznawana za duże przedsiębiorstwo wyłącznie ze względu na fakt, że jej właścicielem jest Skarb Państwa. Biorąc pod uwagę poziom zatrudnienia, roczny obrót i roczną sumę bilansową, zostałaby ona uznana za średnie przedsiębiorstwo. Dlatego zakłócenie konkurencji wskutek pomocy będzie ograniczone. 9
(69) Ponadto zakłócający efekt pomocy jest stosunkowo niewielki biorąc pod uwagę fakt, że pomoc obejmuje tylko różnicę między stopą referencyjną a stopą, jakiej mógłby udzielić bank komercyjny zagrożonemu przedsiębiorstwu tj. PKS Wadowice S.A. (70) Zgodnie z pkt 55 i 56 wytycznych, na obszarach objętych pomocą, tj. woj. małopolskie, warunki zatwierdzenia pomocy mogą być mniej rygorystyczne w odniesieniu do stosowania środków wyrównawczych. Jednym z elementów konkurencyjności regionalnej jest dobrze rozwinięty system transportu międzyregionalnego pozwalający na ułatwienie transportu towarów i pasażerów w regionie. Rosnące zagęszczenie na małopolskich drogach i spadek jakości transportu publicznego ograniczają mobilność mieszkańców tego regionu. Dotyczy to w szczególności osób dojeżdżających do pracy między obszarami wiejskimi a miastami, tj. Kraków. Dlatego dobrze funkcjonujący transport publiczny z nowoczesnym taborem autobusowym przyczyni się do rozwoju regionalnego i do spadku poziomu bezrobocia na obszarach wiejskich. 3.6 Pomoc ograniczona do minimum (pkt 43-45 wytycznych) (71) Wysokość pomocy musi być ograniczona do ścisłego minimum niezbędnego dla umożliwienia restrukturyzacji w świetle istniejących zasobów finansowych spółki i jej akcjonariuszy. Od beneficjentów pomocy oczekuje się dokonania znaczącego wkładu w plan restrukturyzacji z ich środków własnych, włącznie ze sprzedażą majątku, który nie jest niezbędny do dalszego istnienia spółki, lub z zewnętrznych źródeł finansowania na warunkach rynkowych. (72) Całkowity koszt restrukturyzacji wynosi 4 066 572 PLN. Wkład własny w finansowanie wyniósłby 2 062 072 PLN, czyli ok. 51 % łącznych kosztów restrukturyzacji. Obejmuje on sprzedaż majątku (stacja paliw) i finansowanie zewnętrzne na warunkach rynkowych (leasing). Komisja zauważa, że leasing odbywa się na warunkach rynkowych, bez pomocy państwa. Może on być uznany za specjalną pożyczkę udzieloną przedsiębiorstwu, jako że w obu przypadkach wartość autobusu jest spłacana w ratach. (73) Dlatego Komisja doszła do wniosku, że wyżej wymieniony wkład PKS Wadowice S.A. w plan restrukturyzacji jest znaczący i odpowiedni. Ponadto nie pozwala on spółce na agresywne zachowanie i/lub działalność prowadzącą do zakłócenia rynku. 3.7 Zasada pierwszy i ostatni raz (pkt 72 i 73 wytycznych) (74) Władze polskie zadeklarowały, że PKS Wadowice S.A. nie otrzymała pomocy na restrukturyzację, a w ciągu następnych 10 lat nie zostanie przyznana żadna inna pomoc na ratowanie lub restrukturyzację. 3.8 Monitorowanie i sprawozdania roczne (pkt 49 i 51 wytycznych) (75) Komisja otrzyma roczne sprawozdania zgodnie z wymogami wytycznych. (76) Komisja doszła zatem do wniosku, że notyfikowany środek jest zgodny z art. 87 ust. 3 lit. c) Traktatu WE na podstawie wytycznych. 10
IV. DECYZJA (77) Komisja Europejska podjęła zatem decyzję, by nie wnosić sprzeciwu wobec przedmiotowego środka z uwagi na fakt, iż pomoc jest zgodna ze wspólnym rynkiem. Jeżeli niniejsze pismo zawiera informacje poufne, które nie powinny być ujawnione osobom trzecim, należy poinformować o tym Komisję w terminie piętnastu dni roboczych od daty jego otrzymania. Jeżeli Komisja nie otrzyma w wyznaczonym terminie uzasadnionego wniosku w tym względzie, uzna to za wyrażenie zgody na ujawnienie osobom trzecim i publikację pełnej treści niniejszego pisma w autentycznej wersji językowej na stronie internetowej: http://ec.europa.eu/community_law/state_aids/index.htm Wniosek taki należy wysłać listem poleconym lub faksem na adres: European Commission, Directorate-General for Energy and Transport, Directorate A, Unit A2, DM 28 6/100 B-1049 Brussels Faks: + 32.2.296.41.04 Proszę przyjąć wyrazy szacunku, W imieniu Komisji Antonio TAJANI Wiceprzewodniczący Komisji 11