KOMISJA EUROPEJSKA. Pomocy państwa nr SA (2012/N) Polska Regionalnej sieci szerokopasmowej administracji publicznej w regionie rzeszowskim

Transkrypt

1 KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia C(2013) 1854 final WERSJA UPUBLICZNIONA Niniejszy dokument został udostępniony wyłącznie w celach informacyjnych. Dotyczy: Pomocy państwa nr SA (2012/N) Polska Regionalnej sieci szerokopasmowej administracji publicznej w regionie rzeszowskim Szanowny Panie Ministrze! I. STRESZCZENIE (1) Pragnę poinformować, że Komisja Europejska dokonała oceny środka Regionalne sieci szerokopasmowe w regionie rzeszowskim (zwanego dalej: środkiem ) i postanowiła nie wnosić żadnych zastrzeżeń, ponieważ środek jest zgodny z rynkiem wewnętrznym w rozumieniu art. 107 ust. 3 lit. c) Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE) 1. II. PROCEDURA (2) Zgodnie z art. 108 ust. 3 TFUE pismem z dnia 17 kwietnia 2012 r. władze polskie zgłosiły Komisji środek dotyczący wdrożenia regionalnej sieci szerokopasmowej w regionie rzeszowskim ze względu na pewność prawa. (3) Komisja zwróciła się z wnioskiem o dodatkowe informacje na temat środka pismami zarejestrowanymi w dniach 15 czerwca i 1 października 2012 r. Władze polskie przedstawiły wymagane informacje na temat środka w pismach zarejestrowanych w dniach 1 sierpnia 2012 r., 30 października 2012 r. i 13 lutego 2013 r. 1 Ze skutkiem od dnia 1 grudnia 2009 r. art. 87 i 88 Traktatu WE stały się odpowiednio art. 107 i 108 TFUE. Treść tych dwóch grup postanowień jest zasadniczo identyczna. Na potrzeby niniejszej decyzji odniesienia do art. 107 i 108 TFUE należy rozumieć, tam gdzie to stosowne, jako odniesienia odpowiednio do art. 87 i 88 Traktatu WE. Jego Ekscelencja Pan Radosław SIKORSKI Minister Spraw Zagranicznych Al. J. Ch. Szucha Warszawa POLSKA Commission européenne, B-1049 Bruxelles/Europese Commissie, B-1049 Brussel Belgium Telephone: (0)

2 III. KONTEKST III.1. Region docelowy (4) Docelowy obszar projektu obejmuje gminy Rzeszów i Krasne położone w województwie podkarpackim w Polsce Wschodniej. (5) Obszary objęte projektami to w większości obszary wiejskie o niskiej gęstości zaludnienia, co utrudnia przyciąganie inwestycji w rozwój sieci szerokopasmowych, które są zwykle bardziej rentowne na obszarach o wyższej gęstości zaludnienia, na których potencjalny popyt jest większy i bardziej skupiony. Innym czynnikiem zniechęcającym do inwestowania w rozwój sieci szerokopasmowych na przedmiotowych obszarach są bardzo niskie średnie dochody lokalnych mieszkańców będących potencjalnymi klientami usług telekomunikacyjnych. III.2. Uzasadnienie interwencji publicznej (6) Według władz polskich obszary docelowe stoją w obliczu trzech kluczowych problemów: 1) braku wystarczającej infrastruktury do świadczenia elektronicznych usług publicznych przez władze lokalne, 2) brak elektronicznych usług publicznych w dziedzinie edukacji, 3) wyłączenie cyfrowe części społeczności i związany z tym brak możliwości korzystania z elektronicznych usług publicznych. (7) Jeśli chodzi o pierwszy i drugi problem, według władz polskich, aby administracja publiczna na docelowych obszarach sprostała rosnącym oczekiwaniom obywateli w zakresie świadczenia zaawansowanych elektronicznych usług administracyjnych, edukacyjnych i zdrowotnych, konieczne jest znaczne zwiększenie obecnej przepustowości sieci szerokopasmowej i usług łączności również w celu zapewnienia usług szerokopasmowych na najbardziej oddalonych obszarach. (8) Jeśli chodzi o trzeci problem, zdaniem władz polskich podobnie jak w innych rejonach Unii Europejskiej również w województwie podkarpackim zaawansowane usługi szerokopasmowe i infrastruktura wymagana do ich dostarczania są dostępne dla obywateli oraz przedsiębiorstw na gęściej zaludnionych obszarach, podczas gdy na innych obszarach, które nie są atrakcyjne komercyjnie dla operatorów komunikacji elektronicznej, infrastruktura szerokopasmowa jest niewystarczająca lub nie występuje wcale. Pozostawia to obywateli mieszkających na takich obszarach bez możliwości odpowiedniego szerokopasmowego dostępu do internetu i usług oraz korzystania z elektronicznych usług publicznych. IV. OPIS ŚRODKA (9) Cel. Głównym celem projektu jest ułatwienie wykonywania zadań publicznych władzom lokalnym gmin Rzeszów i Krasne, w szczególności poprzez rozwój infrastruktury szerokopasmowej jednostek administracji publicznej w celu 2

3 świadczenia obywatelom elektronicznych usług publicznych. Ponadto planuje się zapewnienie dostępu do podstawowych usług internetowych tej części społeczeństwa, która jest z nich wyłączona z przyczyn ekonomicznych, społecznych lub technicznych, poprzez stworzenie publicznych punktów dostępu do internetu ( hotspoty Wi-Fi ) w jednostkach administracji publicznej. (10) Podstawa prawna. Podstawą prawną omawianego środka jest ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (z 6 grudnia 2006 r.), uchwała Zarządu nr 288/5681/10 Województwa Podkarpackiego z dnia 2 czerwca 2010 r. w sprawie dokonania oceny strategicznej i warunkowego wyboru projektów współfinansowanych ze środków EFRR, decyzja Komisji Europejskiej nr K (2007) 4560 z dnia 1 października 2007 r. w sprawie zasad i warunków dotowania regionalnego programu operacyjnego województwa podkarpackiego na lata (11) Przygotowanie projektu. Projekt obejmuje wdrażanie telekomunikacyjnej infrastruktury sieci dostępu i przesyłu wstecznego (w technologii WIMAX), która połączy jednostki administracji publicznej w gminach Rzeszów i Krasne. W rezultacie 61 budynków jednostek administracji publicznej (w tym np. urzędów miejskich, ośrodków gminnych, żłobków, szkół, ośrodków leczenia uzależnień) zostanie połączonych w jedną sieć. Ponadto wdrożone zostaną nowe elektroniczne usługi publiczne w dziedzinie edukacji 2. (12) Ponadto projekt przewiduje utworzenie hotspotów we wspomnianych powyżej budynkach jednostek administracji publicznej, które zapewnią obywatelom bezpłatny dostęp do internetu, pod warunkiem zastosowania władze lokalne następujących ograniczeń 3 : (a) ograniczenie prędkości przesyłu danych do 256 kb/s na użytkownika, (b) czas transmisji ograniczony do 60 minut na sesję, po czym użytkownik jest odłączany od internetu, (c) wielkość transmisji danych ograniczona do 750 MB na użytkownika miesięcznie. Ponadto, jak potwierdziły władze polskie, za pośrednictwem planowanych hotspotów nie będą świadczone żadne usługi dodatkowe o charakterze komercyjnym (np. reklamy na specjalnej stronie internetowej). (13) Władze lokalne przeprowadzą przetarg w celu dokonania wyboru prywatnego operatora sieci administracji publicznej i hotspotów Wi-Fi. 2 3 Będą one obejmować np. usługi elektronicznego naboru do przedszkoli i szkół oraz usługi powiązane. Ograniczenia te będą monitorowane przez jednostki administracji publicznej pod nadzorem krajowego organu regulacyjnego. Ponadto w przeciwieństwie do oferty operatorów komercyjnych, będzie można korzystać jedynie z podstawowych usług sieciowych (zastosowana zostanie polityka bezpieczeństwa DENY ALL ). 3

4 (14) Budżet i instrumenty finansowania. Łączny budżet trzech projektów wynosi około 18,04 mln PLN (około 4,3 mln EUR). Znaczna część budżetu (85%) zostanie sfinansowana z EFRR oraz z budżetu państwa w postaci dotacji w ramach regionalnego programu operacyjnego województwa podkarpackiego na lata Pozostała część budżetu zostanie sfinansowana z budżetu władz regionalnych. Jeśli chodzi o część projektu dotyczącą utworzenia hotspotów, jej wartość wynosząca PLN (około EUR) stanowi jedynie 3,68% łącznej wartości projektu. (15) Opinia krajowego organu regulacyjnego. Krajowy organ regulacyjny (UKE), po dokonaniu oceny sytuacji na rynku na tym obszarze, wydał pozytywną opinię na temat zgłoszonego projektu, potwierdzając, że wspomniane powyżej ograniczenia dotyczące korzystania przez obywateli z planowanych hotspotów nie będą miały negatywnego wpływu na konkurencję na przedmiotowym rynku, gdyż oferowane usługi nie będą konkurować z ofertą operatorów prywatnych. V. OCENA ŚRODKA: ISTNIENIE POMOCY (16) Zgodnie z art. 107 ust. 1 TFUE wszelka pomoc przyznawana przez państwo członkowskie lub przy użyciu zasobów państwowych w jakiejkolwiek formie, która zakłóca lub grozi zakłóceniem konkurencji poprzez sprzyjanie niektórym przedsiębiorstwom lub produkcji niektórych towarów, jest niezgodna z rynkiem wewnętrznym w zakresie, w jakim wpływa na wymianę handlową między państwami członkowskimi. Wynika z tego, że aby środek został uznany za pomoc państwa, muszą zostać spełnione łącznie następujące warunki: 1) środek musi zostać przyznany ze środków państwowych, 2) środek musi przynosić przedsiębiorstwom korzyści ekonomiczne, 3) korzyści muszą być selektywne i zakłócać konkurencję lub grozić jej zakłóceniem, 4) środek musi mieć wpływ na handel między państwami członkowskimi. (17) W odniesieniu do wdrażania sieci szerokopasmowych do własnego wykorzystania przez jednostki administracji publicznej, Komisja potwierdziła już w przeszłości, że fakt budowy własnej sieci sektora publicznego przez organ publiczny w celu realizacji własnych potrzeb w zakresie łączności internetowej (zamiast zlecenia takich usług podmiotom prywatnym) nie przynosi korzyści gospodarczej beneficjentom, ponieważ nie prowadzą oni działalności gospodarczej 4 w rozumieniu przepisów dotyczących pomocy państwa. Sam fakt, że władze lokalne postanowiły zbudować własną sieć sektora publicznego w celu zaspokojenia własnych potrzeb w zakresie łączności internetowej zamiast zamówić takie usługi od operatora prywatnego, nie budzi wątpliwości na podstawie art. 107 ust. 1 TFUE, ponieważ jest to autonomiczna decyzja organizacyjna organu władzy publicznej. Jak potwierdziły władze polskie, jednostki administracji publicznej, które będą podłączone do planowanej sieci, nie prowadzą działalności gospodarczej. W związku z tym wsparcie na rzecz budowy sieci administracji publicznej i wdrażania 4 Zob. decyzja Komisji w sprawie NN 24/2007, Prague Municipal Wireless Network, Dz.U. C/141/2007 oraz decyzja Komisji w sprawie N46/2007 Welsh public network scheme, Dz.U. C 157/

5 elektronicznych usług publicznych w dziedzinie edukacji nie stanowi pomocy państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE. (18) Jeśli chodzi o planowane hotspoty Wi-Fi, które zostaną utworzone w budynkach jednostek administracji publicznej w celu zapewnienia dostępu do usług i informacji sektora publicznego oraz bezpłatnego dostępu do internetu dla obywateli, Komisja zauważa, że wspomniane poważne ograniczenia nałożone na korzystanie z tych usług (czas trwania sesji, prędkość połączenia, wielkość pobieranych danych) gwarantuje, że przedmiotowa oferta nie jest substytucyjna względem usług szerokopasmowych świadczonych przez operatorów prywatnych, a zatem nie zakłóca ani nie grozi zakłóceniem konkurencji. (19) Planowane hotspoty zostaną utworzone w celu zapewnienia nieodpłatnego dostępu do usług i informacji sektora publicznego. Obywatele będą z nich korzystać nieodpłatnie, a operator nie będzie uprawniony do komercyjnego wykorzystywania tych hotspotów w celu świadczenia usług szerokopasmowych swoim użytkownikom. Uwzględniając ograniczenia nałożone na korzystanie ze wspomnianych hotspotów, jest bardzo mało prawdopodobne, by obecni użytkownicy sieci szerokopasmowych rezygnowali ze swojego aktualnego abonamentu w innej sieci szerokopasmowej jedynie ze względu na bardzo ograniczoną ofertę usług dostępną obecnie nieodpłatnie poprzez hotspoty administracji publicznej. W związku z tym projekt nie ma zauważalnych skutków dla istniejących dostawców usług szerokopasmowych oraz nie przyznaje się korzyści wybranemu operatorowi sieci administracji publicznej. Ponadto, jak potwierdziły władze polskie, za pośrednictwem planowanych hotspotów nie będą świadczone żadne usługi dodatkowe o charakterze komercyjnym (np. reklamy na specjalnej stronie internetowej). (20) W związku z powyższym Komisja stwierdza, że część projektu dotycząca utworzenia hotspotów Wi-Fi jednostek administracji publicznej nie wiąże się z pomocą państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE. VI. DECYZJA Na podstawie powyższej oceny Komisja postanowiła, że środek Regionalna sieć szerokopasmowa w Rzeszowie nie stanowi pomocy państwa w rozumieniu art. 107 ust. 1 TFUE. Komisja przypomina władzom polskim, że są one zobowiązane do powiadamiania Komisji o wszelkich zmianach środka pomocy zgodnie z art. 108 ust. 3 TFUE. 5

6 Jeżeli niniejsze pismo zawiera informacje poufne, które nie powinny być ujawniane stronom trzecim, proszę poinformować Komisję w ciągu piętnastu dni roboczych od daty jego otrzymania. Jeżeli Komisja nie otrzyma w wyznaczonym terminie uzasadnionego wniosku w tym względzie, uzna to za wyrażenie zgody na ujawnienie osobom trzecim i publikację pełnej treści niniejszego pisma w autentycznej wersji językowej na stronie internetowej: Wniosek taki należy wysłać listem poleconym lub faksem na adres Rejestru pomocy państwa w Dyrekcji Generalnej ds. Konkurencji Komisji Europejskiej: European Commission Directorate-General for Competition State Aid Greffe Rue Joseph II 70 B-1049 Brussels Belgium Nr faksu: Z wyrazami szacunku, W imieniu Komisji Joaquín ALMUNIA Wiceprzewodniczący 6