Jak banki wywołały globalny kryzys dążąc do zwiększania swych zysków Część 2: Instytucjonalne przyczyny kryzysu?
Jądro ciemności kryzysu Główne przyczyny globalnego kryzysu bankowego Powstanie globalnych konglomeratów finansowych. Wejście banków na rynek hipoteczny Masowe udzielanie Kredytów hipotecznych Rosnące zaangażowanie w trading/spekulację na rynkach finansowych Zakupy obligacji strukturyzowanych (MBS, CDO, etc) Zwiększona procykliczność akcji kredytowej Rosnące wzajemne uzależnienie się banków od finansowania hurtowego Rosnące ryzyko ponoszenia dużych strat bilansowych Szybko rosnąca skala krótkoterminowego finansowania hurtowego
Andrew G. Haldane, Rethinking the Financial Network, Amsterdam, Sppech at the Financial Student Association, April 2009
Instruments of the macroeconomic policy, Bank of England, Discussion Paper, December 2011
Kto przewidział moment wybuchu kryzysu? Dziecko szczęścia Nassima Taleba
Jak doszło do silnego wzajemnego uzależnienia się banków? www.insidesocal.com
Banki komercyjne Bank komercyjny Jak rozwiązano problem niepłynności aktywów? Kredyty Depozyty Kapitał Banki nie były od siebie wzajemnie uzależnione
Banki komercyjne Portfel tradingowy Bank komercyjny Finansowanie hurtowe Kredyty Depozyty Kapitał
Banki inwestycyjne Investments banks balance sheets as a whole consist precisely the type of assets and liabilities that have low credit risk, but have high systemic risk. S. Morris, H. S. Shin, Financial Regulation in a Systemic Context, Brooking Papers on Economic Activity, Fall 2008, p. 1-29
Banki inwestycyjne Portfel tradingowy Banki inwestycyjne Finansowanie hurtowe Ryzyko szybkiej utraty pasywów Kapitał
Bear Stearns stracił w 3 dni 18 mld. finansowania hurtowego S. Morris, H. S. Shin, Financial Regulation in a Systemic Context, Brooking Papers on Economic Activity, Fall 2008, p. 1-29
Czym finansują swoje transakcje banki inwestycyjne, skoro nie przyjmują depozytów?
Lehman began to issue short-term liabilities such as repos to fund longer-term assets, just as banks use demand deposits /Thomas Hoenig 2010/
W jakiej formie inwestorzy (np. hedge funds) lokują depozyty w bankach inwestycyjnych, które nie są objęte ubezpieczeniem FDIC; Federal Deposit Insurance Corporation) Bilans Lehman Brothers Pozycje pozabilansowe S REPO F W ten sposób m.in. Lehman Brothers przyjął depozyty od ponad 100 funduszy arbitrażowych (hedge funds). Ich nagłe wycofanie zainicjowało upadek banku.
Kupuję warunkowo obligacje = udzielam krótkoterminowej pożyczki Lehman Brothers Portfel tradingowy 45% Strukturyzowane ABS (m.in. CDO) Reverse REPO 44% Gotówka 11% REPO 37% Krótka sprzedaż 42% Dług długoterminowy 18% Kapital 3% S. Morris, H. S. Shin, Financial Regulation in a Systemic Context, Brooking Papers on Economic Activity, Fall 2008, p. 1-29 Sprzedaję warunkowo obligacje = zaciągam krótkoterminową pożyczkę Sprzedaję, by odkupić po niższej cenie = zaciągam krótkoterminową pożyczkę
Repo kluczyk do nakręcania dźwigni Bilans Pozycje pozabilansowe Obligacje S pożyczka Obligacje S Obligacje S REPO Obligacje F Syntetyczna pożyczka Obligacje S Obligacje S REPO Obligacje F Syntetyczna pożyczka Dostępność zabezpieczeń jest jedynym ograniczeniem
Repo kluczyk do nakręcania dźwigni Zaciągam pożyczkę i kupuję obligacje Zaciągam syntetyczną pożyczkę, co daje mi możliwość zakupu kolejnych obligacji Sprzedaję kupione obligacje w transakcji kasowej w ramach umowy repo. Odkupuję je w transakcji terminowej, co oznacza, że zapłacę za nią później
http://fcic.law.stanford.edu/resource/graphics
Mnożnik kredytowy na rynku pieniężnym: rehypothetication Securities lending Towarzystwo ubezpieczeniowe Bank A Zakupy aktywów Bank A zaciąga pożyczkę w banku B pod zastaw pożyczonych papierów Bank B Zakupy aktywów Bank B zaciąga pożyczkę w banku C pod zastaw papierów otrzymanych od banku A Bank C Zakupy aktywów Bank C zaciąga pożyczkę w banku D pod zastaw papierów otrzymanych od banku B
re-pledging, re-hypothecation A. Sławiński, D. Tymoczko (2013) Polityka makroostrożnościowa jako instrument ograniczania wykorzystywania przez banki krótkoterminowego finansowania hurtowego, Zarzadzanie i Finanse, vol. 11, no. 2, s. 541-565 (http://zif.wzr.pl/pim/2013_2_1_45.pdf) Blog.rti.com
Jakie były źródła ogromnego wzrostu podaży finansowania hurtowego? W przyroście bazy monetarnej tego nie ma! Monmohan Singh, Peter Stella (2012) Money and Collateral, IMF Working Paper, April
Skąd wzięło się finansowanie shadow banks? http://fcic.law.stanford.edu/resource/graphics
Nadmuchiwanie bilansów banków Hyun Song Shin, Adapting Macroprudential Policy to Global Liquidity Conditions, Central Bank of Chile Annual Conference, Santiago de Chile, 17-18 November 2011
Hyun Song Shin, Adapting Macroprudential Policy to Global Liquidity Conditions, Central Bank of Chile Annual Conference, Santiago de Chile, 17-18 November 2011
Banki uniwersalne Bank uniwersalny Portfel tradingowy Finansowanie hurtowe Kredyty Depozyty Kapitał
Banki komercyjne pojawiają się na rynku hipotecznym (lata 80-te) Universal banks http://pl.123rf.com/photo_13945218_domy-w-masowej-produkcji--niebieski-bialy.html l Kredyty hipoteczne Portfel tradingowy Finansowanie hurtowe Kredyty Depozyty Kapitał
Ronald Mc Kinnon, Worldwide Inflation, Bnak Regulation, and Monetary Reform: Exchange Rates or Intererest Rates: Conference in Honour of Paul De Grauwe, Leuven University, 17 November 2011
Housing loans in total household loans 3 Polska także była na drodze do hipotecznej monokultury 0 70% Marzec 2014 Udział pożyczek hipotecznych w ogólnej wielkości pożyczek dla gospodarstw domowych 60% 50% 40% 30% 20% Styczeń 2002 10% 30% 35% 40% 45% 50% 55% 60% 65% 70% Household loans in total loans Udział pożyczek dla gospodarstw domowych w ogólnej wielkości Source: NBP portfeli kredytowych banków
Inflation adjusted Maria Fiorini Ramires, Josjua Shapiro (2014) Monthly US Economic Chartbook
Holding finansowy CDO Banki uniwersalne Kredyty hipoteczne Finansowanie hurtowe Sekurytyzacja Portfel tradingowy Kredyty Depozyty Kapitał Fundusze sekurytyzacyjne CDO Finansowanie hurtowe
Czy w przypadku wielkich holdingów finansowych można skutecznie zarządzać nimi, nadzorować je Pytanie retoryczne i poddawać procedurze uporządkowanego upadku?
It is ironic that free market enthusiasts are so ready to promote combinations, which remove resource allocation from market discipline /James Tobin, 1987/
Co robiono, by rating AAA miały papiery będące efektem sekurytyzacji różnej jakości kredytów?
Collateralized Debt Obligations CDO Senior (AAA) Sekurytyzacja wierzytelności Mezzanine Equity
SIV Senior (AAA) ABCP Mezzanine Equity Capital
SIV Senior (AAA) ABCP Mezzanine Capital
SIV Senior (AAA) ABCP Capital
McKInsey Global Institute (2015) Debt and (not much) delevaring
Bomba zegarowa : emisja niepłynnych (ryzykownych) obligacji mających rating AAA CDO Senior (AAA) Mezzanine Equity
Collaterized Fund Obligations Unspecified Fund Obligations
Co jeszcze powodowało, że nadawano CDO wysoki rating?
Some 80% of the growth in Moody s profits in 2005-6 came from rating structured products S. King, R. Cookson, Panic stations and the journey beyond, HSBC Global Research, 20 August 2007, s. 14
Rating agencies came to rely on the calculations provided by the issuers of those instruments. George Soros, The New Paradigm for Financial Markets. The Credit Crisis of 2008 and What It Means Public Affairs, New York, 2008, s. 185
In January 2008, there were 12 triple A-rated rated companies in the world. At the same time, there were 64,000 structure financed instruments, such as CDOs, rated triple A Lloyd Blankfein, Do not destroy the essential catalyst of risk, Financial Times, 9 February 2009, p. 7
Dlaczego inwestorzy instytucjonalni nie chcieli pamiętać, że darmowy ser jest tylko w pułapce na myszy?
ROE = 20% Dlaczego banki kupowały CDO? Relatywnie wysokie stopy zwrotu Senior (AAA) Bank Niskie koszty finansowania LIBOR kapitał WYSOKI RATING = NISKIE WAGI RYZYKA: 7% x 8%=0,56%
Czy europejskie banki były nieinnymi ofiarami niedobrych amerykańskich banków?
Sekurytyzacja Fundusz sekurytyzacyjny MBS (Ryzyko kredytowe) ABCP Bank (np. francuski) ABCP Depozyt Depozyty Fundusz pieniężny Udziały (quasi depozyty)
Maasaki Shirakawa (2012) Japan-US Economic Relations What We Can Learn From Each Other, Speech at the Japan Infomration and Culture Center, Washington DC, 19 April,
Hyun Song Shin, Global Banking Glut and Its Consequences, Ely Lectures, John Hopkins University, 2011
Hyun Song Shin, Global Banking Glut and Loan Risk Premium, 12th Jacques Polak Annual Research Conference, 10-11 November 2011
Banki centralne: niewinni sprawcy Hyun Song Shin, Adapting Macroprudential Policy to Global Liquidity Conditions, Central Bank of Chile Annual Conference, Santiago de Chile, 17-18 November 2011
Banki centralne: niewinni sprawcy Banki komercyjne Zagraniczne banki inwestycyjne Banki (broker dealers) Banki inwestycyjne
Jak Rezerwa Federalna ratowała europejskie banki?
Fed: globalny pożyczkodawca ostatniej instancji Hyun Song Shin, Global banking Glut and Its Coonsequences, 2011, Ely Lectures, Johns Hopkins University, Lecture 1
Jak amerykańscy podatnicy ratowali europejskie banki?
W stronę kryzysu 200 S&P Case-Shiler composite 150 100 the bubble was a supply side phenomenon attributable to an excess of mispriced mortgage finance /Wachter, 2009/ 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
SUBPRIME rynek CDO
Dlaczego rozkłady stóp zwrotu na rynkach finansowych mają grube ogony?
Nie brana wcześniej pod uwagę koncentracja ryzyka(aig) Panika rodząca zachowania stadne (kryzys płynności) Piramidy stop-loss Wzajemne uzależnienie instytucji finansowych Sprzężenie pomiędzy spadkiem cen aktywów i koniecznością ich masowej wyprzedaży (fire sales)
Negatywne sprzężenie zwrotne pomiędzy stratami bilansowymi banków i masową wyprzedażą aktywów; wymuszaną runem na rynku repo MTM Kryzys dobrych długów (fire sales) VaR
Interwencja FED na rynku MBS
Banki komercyjne Portfel MBS Ryzyko poniesienia dużych strat kapitałowych
Banki komercyjne Fed, ECB Płynne rezerwy (R) Portfel MBS Płynne rezerwy (R)
Martin Neil Baily, Barry Bosworth (2013). The United States Economy: Why such a Weak Recovery? The Brookings Institution.
Jak (nieomal) zamarł rynek REPO? G. B. Gorton, Getting up to speed on the financial crisis: a one-weekend-readers guide, NBER Working Paper, January 2012
Instruments of the macroeconomic policy, Bank of England, Discussion Paper, December 2011
G. B. Gorton, Getting up to speed on the financial crisis: a one-weekend-readers guide, NBER Working Paper, January 2012
(Residential MBS) G. B. Gorton, Getting up to speed on the financial crisis: a one-weekend-readers guide, NBER Working Paper, January 2012
Propozycja Banku Rezerwy Federalnej w Dallas (2013) HOLDING FINANSOWY HOLDING BANKOWY BROKER UBEZPIECZNIA KREDYTY DŁUGO- TERMINOWE (W TYM HIPOTECZNE BANK KOMERCYJNY (KREDYTY KRÓTKO- TERMINOWE TRADING Granica oddziaływania sieci bezpieczeństwa
Haruhiko Kuroda, Overcoming deflation and after, Speech at the Meeting of Japan Business Federation, Tokyo, 25 December 2013
In the face of a really big shock, which pushes the economy into a liquidity trap, the central bank can t prevent a depression. Paul Krugman, Mr Keynes and the moderns, 21 June 2011 http://www.voxeu.org/article/mr-keynes-and-moderns
Jądro ciemności kryzysu Konglomeraty finansowe (uniwersalne banki ) Spotęgowana procykliczność akcji kredytowej Rosnące wzajemne uzależnianie się banków (ryzyko systemowe) Masowa produkcja kredytów hipotecznych SEKURYTYZACJA Masowe wykorzystywanie finansowania hurtowego Ryzyko poniesienia (także) przez banki dużych strat bilansowych Masowa produkcja toksycznych obligacji Rosnące wzajemne uzależnianie się banków (ryzyko systemowe) Masowe wykorzystywanie finansowania hurtowego