SGH Rynki Finansowe

Transkrypt

1 Wykład 2 Globalny kryzys finansowy jako efekt stosowania przez banki zbyt dużych dźwigni i wprowadzanie do obrotu niepłynnych instrumentów finansowych SGH Rynki Finansowe

2 Stawiaj twoje główne postacie w sytuacjach, w których przytrafiają im się okropne rzeczy aby czytelnik mógł zobaczyć, z jakiej gliny są ulepione Kurt Vonnegut W jaki sposób (przed globalnym kryzysem finansowym) banki zwiększały swoje stopy zwrotu? SGH Rynki Finansowe

3 Stopa zwrotu dochód kapitał Jak bank może zwiększyć stopę zwrotu? SGH Rynki Finansowe

4 dochód kapitał Zwiększ dźwignię (ryzyko). Zwiększysz szanse na większe zyski Kredyty BANK Aktywa / c Wielkość potencjalnych zysków albo strat SGH Rynki Finansowe

5 BANK Kredyty Obligacje Aktywa / c Wielkość potencjalnych zysków albo strat Jaką rolę pełni w banku kapitał? SGH Rynki Finansowe

6 BANK Kredyty Obligacje Aktywa / c C= 8% Wielkość potencjalnych zysków albo strat SGH Rynki Finansowe

7 Kiedy banki zaczęły stosować bardzo duże dźwignie? Relacja aktywów brytyjskich banków do PKB Source: A. G. Haldane, P. Alessandri, Banking on the state, Federal Bank of Chicago, 25 September 2009 SGH Rynki Finansowe

8 Banki uniwersalne p://pl.123rf.com/photo_ _domy-w-masowej-produkcji--niebieski-bialy.html l Kredyty hipoteczne Portfel tradingowy Finansowanie hurtowe Kredyty Depozyty Kapitał Jak banki finansowały swoje portfele tradingowe i hipoteczne? SGH Rynki Finansowe

9 dochód kapitał Zwiększ skalę swej działalności finansując to pożyczkami zaciąganymi na rynku OTC na rynku międzybankowym AKTYWA BANK PASYWA Kredyty Obligacje Portfele tradingowe Kredyty hipoteczne Depozyty Pożyczki między -bankowe C= 8% SGH Rynki Finansowe

10 Nadmuchiwanie bilansów banków Hyun Song Shin, Adapting Macroprudential Policy to Global Liquidity Conditions, Central Bank of Chile Annual Conference, Santiago de Chile, November 2011 Hyun Song Shin, Adapting Macroprudential Policy to Global Liquidity Conditions, Central Bank of Chile Annual Conference, Santiago de Chile, November 2011 SGH Rynki Finansowe

11 Jakie były tego skutki? Wzrost zyskowności banków kosztem podejmowania znacznie większego ryzyka (zwiększenia się zmienności ROE) Ryzyko = zmienność stopy zwrotu Source: A. G. Haldane, P. Alessandri, Banking on the state, Federal Bank of Chicago, 25 September 2009 SGH Rynki Finansowe

12 W finansach zwiększenie stopy zwrotu odbywa się kosztem zwiększenia się podejmowanego ryzyka. EMH Skoro aktywa/instrumenty finansowe są efektywnie wycenione (w sposób odzwierciedlający ich rzeczywistą wartość), to znaczy, że stopa zwrotu jest premią za ryzyko; a tym samym oczekiwana stopa zwrotu rośnie wraz z wielkością podejmowanego ryzyka SGH Rynki Finansowe

13 Linia rynku kapitałowego Oczekiwana stopa zwrotu R m M R f σ M Zmienność stopy zwrotu Ryzyko Dlaczego wielkie konglomeraty finansowe sądziły, że mogą podejmować duże ryzyko? SGH Rynki Finansowe

14 Pod parasolem podatników Florida Panther facts, Florida Panther photos, Florida Panther...bigcatrescue.org Jakie inne korzyści daje status TBTF? SGH Rynki Finansowe

15 Korzyści z uzyskania statusu TBTF Objęcie siecią bezpieczeństwa tylko bankowości komercyjnej (subsydia od podatników) Niższe koszty zaciągania pożyczek Możliwość podejmowania większego ryzyka Uzyskanie przewagi informacyjnej (OTC) Zyski z prime brokerage Korzyści z obrotowych drzwi nie Wall Street s edge is knowledge. The large diverse groups of businesses such as consumer credit and insurance know more than any other institutions and organizations about the economy. Through their asset management and retail investors arms they can sense the mood of savers before it translates into marketplace action. Through their broker-dealer businesses they have their fingers on the pulse of market movements as they happen, tracking prices formations and customers flows. Through their corporate advisory departments they can learn of strategic changes in the way the business world is thinking. are able to anticipate significant changes in the real economy. Integration as practiced by the world s big investment banks is what converts knowledge into Augar, 2005 into The Edge SGH Rynki Finansowe

16 Robert Freeman, head of arbitrage at Goldman Sachs: When I was younger, I loved to go to Las Vegas to gamble. But now it is not a fun anymore. I guess I ve been in this business too long. I am used to having an edge J. Stewart, Den of Thieves, Simon & Schuster, New York, 1991, s. 352 W jaki jeszcze sposób banki zwiększały dźwignie i stopy zwrotu? SGH Rynki Finansowe

17 dochód kapitał Zwiększ dochody z premii za ryzyko, Zwiększając udział ryzykownych aktywów; np. obligacji powstałych w wyniku sekurytyzacji kredytów hipotecznych SGH Rynki Finansowe

18 Konglomeraty finansowe Banki uniwersalne CDO Kredyty hipoteczne Finansowanie hurtowe Sekurytyzacja Portfel tradingowy Kredyty Depozyty Kapitał Fundusze sekurytyzacyjne CDO Finansowanie hurtowe SGH Rynki Finansowe

19 Adair Turner (2013). Credit, Money and Leverage: What Wicksell, Hayek and Fisher Knew and Modern Macroeconomics Forgot, Speech, Stockholm School of Economics, 12 September Jakie ryzyko wiąże się z masowym wykorzystywaniem krótkoterminowego finansowania hurtowego? SGH Rynki Finansowe

20 Instruments of the macroeconomic policy, Bank of England, Discussion Paper, December 2011 SGH Rynki Finansowe

21 Blog.rti.com Banki inwestycyjne Investments banks balance sheets as a whole consist precisely the type of assets and liabilities that have low credit risk, but have high systemic risk. S. Morris, H. S. Shin, Financial Regulation in a Systemic Context, Brooking Papers on Economic Activity, Fall 2008, p SGH Rynki Finansowe

22 Bear Stearns stracił w 3 dni 18 mld. finansowania hurtowego S. Morris, H. S. Shin, Financial Regulation in a Systemic Context, Brooking Papers on Economic Activity, Fall 2008, p The creditors that appeared to have run first from Lehman were its roughly 100 hedge fund clients who were using Lehman as their prime broker. troche-ciekawostek-o-szaranczy-wedrownej/ Lurence Kotlifoff, The Economic Consequences of the Vickers Commission, Civitas, Institute for the Study of Civil Society, London, 2012, SGH Rynki Finansowe

23 Jaką formę najczęściej przybiera finansowanie hurtowe? Lehman began to issue short-term liabilities such as repos to fund longer-term assets, just as banks use demand deposits /Thomas Hoenig 2010/ SGH Rynki Finansowe

24 W jakiej formie inwestorzy (np. hedge funds) lokują depozyty w bankach inwestycyjnych, które nie są objęte ubezpieczeniem FDIC; Federal Deposit Insurance Corporation ion) Bilans Lehman Brothers Pozycje pozabilansowe S REPO F W ten sposób m.in. Lehman Brothers przyjął depozyty od ponad 100 funduszy arbitrażowych (hedge funds). Ich nagłe wycofanie zainicjowało upadek banku. Repo kluczyk do nakręcania dźwigni Bilans Pozycje pozabilansowe Obligacje S pożyczka Obligacje S Obligacje S REPO Obligacje F Syntetyczna pożyczka Obligacje S Obligacje S REPO Obligacje F Syntetyczna pożyczka SGH Rynki Finansowe

25 Repo kluczyk do nakręcania dźwigni Zaciągam Ponownie pożyczkę i kupuję obligacje Zaciągam syntetyczną pożyczkę Sprzedaję kupione obligacje w transakcji kasowej w ramach umowy REPO. Odkupuję je w transakcji terminowej, co oznacza, że zapłacę za nie później SGH Rynki Finansowe

26 Co zmusiło fundusze arbitrażowe (hedge funds) do wycofania depozytów (REPO) z banku Lehman Brothers? Kupuję warunkowo obligacje = udzielam krótkoterminowej pożyczki Lehman Brothers Portfel tradingowy 45% Niepłynne!!! Niepłynne!!! ABS (m.in. CDO) Reverse REPO 44% Gotówka 11% REPO 37% Krótka sprzedaż 42% Dług długoterminowy 18% Kapital 3% Sprzedaję warunkowo obligacje = zaciągam krótkoterminową pożyczkę Sprzedaję, by odkupić po niższej cenie = zaciągam krótkoterminową pożyczkę S. Morris, H. S. Shin, Financial Regulation in a Systemic Context, Brooking Papers on Economic Activity, Fall 2008, p SGH Rynki Finansowe

27 W jaki jeszcze sposób banki zwiększały dźwignie i stopy zwrotu? AKTYWA BANK PASYWA Kredyty Obligacje Depozyty C= 8% CDS SGH Rynki Finansowe

28 Jak banki starały się zwiększać stopy zwrotu przy zmniejszonym ryzyku? Twórz inne instytucje finansowe (SPV, hedge funds, private equity) i stań się dla nich bankiem brokerskim, by zwiększyć dochody z marż Dochody z marż dochód kapitał SGH Rynki Finansowe

29 Prime brokerage Prime brokerage TBTF Jakie były główne przyczyny niedawnego globalnego kryzysu finansowego? SGH Rynki Finansowe

30 Jądro ciemności kryzysu Główne przyczyny globalnego kryzysu bankowego Powstanie globalnych konglomeratów finansowych. Wejście banków na rynek hipoteczny Masowe udzielanie Kredytów hipotecznych Rosnące zaangażowanie się banków w trading/spekulację na rynkach finansowych Zakupy obligacji strukturyzowanych (MBS, CDO, etc) Zwiększona procykliczność akcji kredytowej Rosnące wzajemne uzależnienie się banków od finansowania hurtowego Rosnące ryzyko ponoszenia dużych strat bilansowych Szybko rosnąca skala krótkoterminowego finansowania hurtowego Jak doszło do wybuchu kryzysu? SGH Rynki Finansowe

31 W stronę kryzysu 200 S&P Case-Shiler composite SUBPRIME rynek CDO SGH Rynki Finansowe

32 MTM Kryzys dobrych długów (fire sales) VaR Interwencja FED na rynku MBS SGH Rynki Finansowe

33 Instruments of the macroeconomic policy, Bank of England, Discussion Paper, December 2011 Jak (nieomal) zamarł rynek REPO? G. B. Gorton, Getting up to speed on the financial crisis: a one-weekend-readers guide, NBER Working Paper, January 2012 SGH Rynki Finansowe

34 Niebrana wcześniej po uwagę koncentracja ryzyka (AIG) Piramidy stop-loss Panika rodząca zachowania stadne Fire sales Wzajemne uzależnienie banków SGH Rynki Finansowe