Najczęstsze przyczyny hospitalizacji z przyczyn kardiologicznych JACEK LACH III KLINIKA CHORÓB WEWNĘTRZNYCH I KARDIOLOGII II WYDZ. LEKARSKIEGO WUM Przyczyny hospitalizacji w Oddziale Chorób Wewnętrznych Przyczyny kardiologiczne 1
Kardiologiczne przyczyny hospitalizacji Niewydolność serca Choroba niedokrwienna serca (w tym OZW) Nadciśnienie tętnicze Zaburzenia rytmu serca Omdlenia Zatorowość płucna Niewydolność serca Zespół typowych objawów podmiotowych takich jak: Duszność Obrzęki kończyn dolnych Spadek tolerancji wysiłku fizycznego Niewydolność serca Objawy przedmiotowe: Poszerzenie żył szyjnych Trzeszczenie nad płucami Obrzęki obwodowe 2
Niewydolność serca Skurczowa/rozkurczowa (HFrEF, HFmrEF, HFpEF) Ostra/przewlekła Lewokomorowa/prawokomorowa Niewydolność serca Stopień nasilenia objawów (klasa NYHA): Niewydolnośc serca- diagnostyka Wywiad i badanie przedmiotowe EKG Echokardiografia Badania laboratoryjne (NT-proBNP) RTG MRT Koronarografia 3
Niewydolnośc serca-leczenie Leczenie przyczyny Leczenie farmakologiczne - ACE-I/ ARB - ASA - Betablokery - Antagoniści aldosteronu - Diuretyki pętlowe - Iwabradyna - ARNI (ARB+ inhibitor neprilizyny) - digoksyna Leczenie cd. Leczenie zabiegowe - Koronarografia - Implantacja stymulatora serca - Implantacja ICD - Implantacja CRT-(D) - Elektroterapia (ablacje) - Operacje kardiochirurgiczne (CABG, operacje zastawkowe) - transplantacja Choroba niedokrwienna serca (CAD) Choroba niedokrwienna serca obejmuje wszystkie stany niedokrwienia mięśnia sercowego Choroba wieńcowa- dotyczy sytuacji, gdy powodem niedokrwienia jest obecność zmian miażdżycowych w naczyniach wieńcowych (98%) Pozostałe 2% to: Skrzepliny Odmiana Prinzmetala Zapalenie tętnic Kardiomiopatia przerostowa i in. 4
CAD- patofizjologia Zaburzenie równowagi między zapotrzebowaniem mięśnia sercowego na tlen, a jego podażą Zwężenie tętnicy wieńcowej przez blaszkę miażdżycową (stopniowe w stabilnej dławicy piersiowej) Nagłe ograniczenie drożności tętnicy wieńcowej przez zakrzep na uszkodzonej blaszce miażdżycowej (ostry zespół wieńcowy) CAD- czynniki ryzyka Nikotynizm Nadciśnienie tętnicze Cukrzyca Zaburzenia gospodarki lipidowej Brak aktywności fizycznej Dodatni wywiad rodzinny CAD- obraz kliniczny Stabilna dławica piersiowa Ostry zespół wieńcowy: Niestabilna dławica piersiowa Zawał serca bez uniesienia odcinka ST (NSTEMI) Zawał serca z uniesieniem odcinka ST (STEMI) 5
CAD- stopień nasilenia objawów Canadian Cardiovascular Society (CCS) I klasa: zwyczajna aktywność nie wywołuje dławicy II klasa: niewielkie ograniczenie zwykłej aktywności III klasa: znaczne ograniczenie zwykłej aktywności IV klasa: każda aktywność wywołuje objawy, ponadto dolegliwości spoczynkowe CAD- diagnostyka Wywiad, badanie przedmiotowe EKG Echokardiografia (dodatkowo obciążeniowa) Test wysiłkowy Tomografia komputerowa Scyntygrafia Koronarografia CAD- leczenie Eliminacja czynników ryzyka Farmakoterapia: Kwas acetylosalicylowy Klopidogrel Betablokery ACE-I Statyny Azotany (np. NTG) Leki metaboliczne (metazydyna, ranolazyna) 6
CAD- leczenie Leczenie interwencyjne: Angioplastyka balonowa (w tym DEB) Implantacja stentów (BMS, DES) CTO- chronic total occlusion Rotablacja Leczenie kardiochirurgiczne: CABG- pomostowanie (tętnicze, żylne) Zawał serca Określenia "świeży zawał serca" powinno się używać, gdy istnieją dowody martwicy kardiomiocytów w sytuacji klinicznej odpowiadającej ostremu niedokrwieniu mięśnia sercowego. Zawał serca- rozpoznanie Wykrycie dynamiki zmian wartości troponiny sercowej TnI/TnT oraz: Objawy niedokrwienia lub nowe znamienne zmiany odcinka ST załamka T (ST T) lub nowy blok lewej odnogi pęczka Hisa (LBBB) lub powstanie patologicznych załamków Q w EKG lub nowy ubytek żywotnego mięśnia sercowego lub nowe odcinkowe zaburzenia kurczliwości uwidocznione w badaniach obrazowych lub obecność zakrzepu w tętnicy wieńcowej uwidocznionego badaniem angiograficznym lub w autopsji; 7
Zawał serca STEMI NSTEMI Zawał serca- patofizjologia Zawał serca STEMI/ NSTEMI 8
Zawał serca- objawy Typowe: ból w klatce piersiowej trwający 20 minut lub więcej, nieustępujący po nitroglicerynie Wywiad w kierunku CAD oraz promieniowanie bólu do szyi, żuchwy lub lewego ramienia Mniej typowe objawy (nawet u 30% chorych), takie jak nudności/wymioty, duszność, zmęczenie, kołatania serca lub omdlenie Zawał serca- postępowanie STEMI- szybkie postępowanie 9
Zawał serca- postępowanie farmakologiczne Zawał serca- leczenie przewlekłe Eliminacja czynników ryzyka (aktywność fizycznarehabilitacja we wczesnej fazie, rzucenie palenia, dieta, leczenie cukrzycy) ASA+/- klopidogrel ACE-I Statyna (dawka do osiągnięcia celu terapeutycznego) Betabloker Nadciśnienie tętnicze- rozpoznanie 10
Nadciśnienie tętnicze- klasyfikacja Nadciśnienie tętnicze Nadciśnienie tętnicze wtórne 11
Nadciśnienie tetnicze- ocena ryzyka Nadciśnienie tętnicze- diagnostyka Badanie podmiotowe i przedmiotowe Szczególnie ważna właściwa technika pomiaru Badania obrazowe (echo, RTG, TK, MR, USG) EKG Badania laboratoryjne (morfologia, glikemia, elektrolity, cholesterol, kreatynina, badanie ogólne moczu, ogtt) ABPM Nadciśnienie tetnicze- technika pomiaru 12
Nadciśnienie tętnicze- postępowanie Nadciśnienie tętnicze- postępowanie Dieta (ograniczenie soli) Odpowiednia masa ciała Aktywność fizyczna Rzucenie palenia Ograniczenie spożycia alkoholu Farmakoterapia Nadciśnienie tetniczefarmakoterapia 13
Nadciśnienie tętnicze- leczenie skojarzone Zaburzenia rytmu serca Częstoskurcz nadkomorowy/ komorowy Częstoskurcz z wąskimi/ szerokimi zespołami QRS Zaburzenia rytmu serca Nadkomorowe Częstoskurcz przedsionkowy Częstoskurcz nawrotny węzłowy (AVnRT) Trzepotanie przedsionków Migotanie przedsionków Zespół WPW Komorowe Częstoskurcz komorowy (utrwalony/ nieutrwalony) Trzepotanie/ migotanie komór Częstoskurcz torsade de pointes 14
Migotanie przedsionków (AF) Najczęstsza tachyarytmia nadkomorowa, z szybką (350-700/min.), nieskoordynowaną aktywacją przedsionków, co prowadzi do utraty efektywności hemodynamicznej ich skurczu Towarzyszy temu niemiarowy rytm komór Częstość komór zależna od elektrofizjologicznych właściwości węzła przedsionkowo- komorowego Jest przyczyną powikłań zakrzepowo- zatorowych ( w tym udarów niedokrwiennych mózgu) Jest arytmią pogarszającą rokowanie Migotanie przedsionków- postacie Jaka to arytmia? 15
AF- skala nasilenia objawów AF- leczenie Migotanie komór (VF) arytmia polegająca na szybkiej i nieskoordynowanej pracy komór, która, jeśli nie zostanie szybko przerwana (do kilku minut), nieuchronnie prowadzi do śmierci 16
VF- przyczyny Migotanie komór występuje na skutek uszkodzenia mięśnia komór serca w przebiegu wielu chorób serca, ale szczególnie istotna jest choroba niedokrwienna serca, zwłaszcza zawał serca, kardiomiopatie i wrodzone kanałopatie (zaburzenia kanałów jonowych). VF- postępowanie Migotanie komór wymaga wykonania natychmiastowej defibrylacji, która jest jedyną formą leczenia. Po skutecznej reanimacji migotanie komór wymaga oceny przyczyny leżącej u jego podłoża. Dlatego należy wykonać dodatkowe badania w celu oceny stanu serca: ECHO serca, koronarografię, badania krwi. W niektórych przypadkach potrzebne będzie badanie elektrofizjologiczne i inne. Po skutecznej reanimacji leczenie długofalowe obejmuje farmakoterapię i wszczepienie kardiowertera-defibrylatora jeśli przyczyna nie była odwracalna i przejściowa, w niektórych przypadkach rewaskularyzację mięśnia serca (angioplastyka wieńcowa, by-passy), korekcję wady serca, ablację RF. Jaka to arytmia? 17
Jaka to arytmia? Omdlenia/ utrata przytomności Omdlenie odruchowe (wazowagalne) Zespół zatoki szyjnej Omdlenie ortostatyczne Omdlenia kardiogenne Omdlenia z przyczyn naczyniowomózgowych Omdlenia- diagnostyka Wywiad 18
Omdlenia- diagnostyka EKG Holter-EKG (najczęściej 24- godzinny zapis EKG) ABPM (24- godzinne monitorowanie RR) Echokardiografia Masaż zatoki szyjnej Badania laboratoryjne (niedokrwistość, hipoksemia) Test pionizacyjny Omdlenia- leczenie Leczenie przyczynowe W niektórych przypadkach konieczna jest implantacja stymulatora serca lub kardiowerteradefibrylatora 19