Sytuacja największych deweloperów mieszkaniowych z rynku Catalyst w 07 r. Warszawa, styczeń 08
Podsumowanie Ubiegły rok był okresem kontynuacji bardzo dobrej koniunktury na rynku mieszkaniowym. Utrzymywanie się niskich stóp procentowych oraz niewielki wzrost cen w największych miastach pozwalają na kontynuację optymizmu deweloperów, widocznego w znaczącym wzroście udzielonych pozwoleń na budowę nowych w okresie styczeń-listopad (+5,6% r/r). Mimo dobrej sytuacji makroekonomicznej w najbliższej przyszłości dużego znaczenia mogą nabrać ryzyka takie jak wzrost stóp procentowych bądź programy rządowe (Mieszkanie+). Bardzo dobra koniunktura spowodowała nasilenie konkurencji na rynku gruntów, zaś spadające bezrobocie i rosnące płace doprowadziły do wzrostu kosztów budowy nowych inwestycji. Czynniki te mogą w najbliższych latach doprowadzić do istotnego wzrostu cen. Analizowani deweloperzy po raz kolejny pobili własne rekordy sprzedażowe w 07 r. czternaście podmiotów sprzedało o 4,% więcej lokali niż w 06 r. Co więcej, prawie wszyscy deweloperzy zrealizowali podane do wiadomości publicznej bardzo ambitne plany sprzedażowe, w niektórych przypadkach przekraczając je o ponad 0%. Znaczny wzrosty kontraktacji powinien przełożyć się na istotny wzrost przychodów analizowanych spółek w 08 i 09 r. W 07 r. analizowane podmioty przekazały o 7,4% więcej niż rok wcześniej, z czego ponad 45% zostało przekazanych dopiero w 4Q 07 r. Wyższa liczba przekazanych lokali pozwala oczekiwać wzrostu przychodów za 07r. wiodących deweloperów z Catalyst. Q 07 r. był okresem nieznacznego spadku zadłużenia finansowego deweloperów, głównie za sprawą niższego niż w H 07 r. salda kredytów i innych zobowiązań finansowych. Deweloperzy w dalszym ciągu utrzymują bardzo wysokie saldo środków pieniężnych (prawie mld zł na koniec Q 07 r), co pozwala im szybko reagować na okazje inwestycyjne na rynku gruntów. Pomimo spadku salda zobowiązań finansowych w Q 07 r. zadłużenie z tytułu obligacji wzrosło. Najbardziej zadłużonymi spółkami na koniec Q 07 r. były Murapol, Robyg oraz Polnord. Spółką, która zanotowała największy wzrost wartości zadłużenia netto w Q 07 r. był natomiast Dom Development (+68,6 mln zł q/q). W dalszym stopniu spada udział kredytów bankowych i innych zobowiązań finansowych w strukturze zadłużenia deweloperów na rzecz obligacji na koniec Q 07 r. udział finansowania obligacyjnego w strukturze zadłużenia finansowego analizowanych deweloperów mieszkaniowych wynosił około 68,%. Bardzo dobra koniunktura w branży mieszkaniowej sprawiła, że w 07 r. deweloperzy wyemitowali obligacje o wartości ponad, mld zł, o,9% wyższej niż w 06 r. Z wyłączeniem Robyga wszyscy analizowani deweloperzy dokonali w 07 r. co najmniej jednej emisji obligacji korporacyjnych. Najwięcej środków pozyskali Atal, Lokum Deweloper oraz Murapol. W ubiegłym roku wykupione zostały obligacje o łącznej wartości 6 mln zł, z czego 4,8 mln zł stanowiły wykupy przedterminowe. Obligacje o największej wartości w 07 r. wykupiły Dom Development, Lokum Deweloper oraz Polnord. W 08 r. przypada termin wykupu obligacji o wartości prawie 600 mln zł. Według naszych prognoz deweloperzy będą chcieli zrefinansować te obligacje przez nowe emisje. Naszą analizą objętych zostało 5 deweloperów mieszkaniowych, posiadających obligacje wprowadzone na Catalyst o łącznym outstandingu przekraczającym 5 mln zł, tj.: Archicom SA, Atal SA, Developres Sp. z o. o., Dom Development SA, i Development SA, J.W. Construction SA, LC Corp SA, Lokum Deweloper SA, Marvipol Development SA, Murapol SA, Polnord SA, Robyg SA, Ronson Europe NV, Vantage Development SA oraz Victoria Dom SA.
Analiza sytuacji deweloperów z Catalyst Wyjątkowo udany rok na rynku mieszkaniowym i duży optymizm deweloperów w największych miastach Rok 07 było okresem bardzo dobrej koniunktury na rynku deweloperskim, co potwierdzają opublikowane dane statystyczne za okres styczeń-listopad 07. Według danych GUS w tym okresie deweloperzy oddali do użytkowania 79 5 mieszkania, co jest wynikiem o,8% wyższym niż w analogicznym okresie 06 r. Co ciekawe, choć w analizowanym okresie w większości największych miast w Polsce oddano do użytkowania więcej, niż w ubiegłym roku, to w Warszawie wybudowano w tym czasie o,, tys. mniej niż w tym samym okresie 06 r (-,% r/r). W pozostałych największych miastach odnotowano wzrosty, w szczególności w Poznaniu, gdzie liczba oddanych do użytkowania wzrosła r/r o 79,7%, Krakowie (+,%) i Trójmieście (+8,% r/r), zaś we Wrocławiu wybudowano o,8% więcej niż przed rokiem. 06 45 4 804 Liczba oddanych do użytkowania w największych miastach w Polsce 4 900 5 784 6 68 4 887 9 05 7 965 7 0 7 60 7 97 7 088 5 96 5 5 65 8 400 7 58 5 74 Źródło: GUS Poznań Trójmiasto Wrocław Kraków Warszawa 05 06 I-XI 06 I-XI 07 W okresie styczeń-listopad 07 r. nastąpił istotny wzrost liczby, dla których wydano pozwolenia na budowę w przypadku deweloperów mieszkaniowych liczba ta wyniosła 8.085, co oznacza wzrost o 5,6% w stosunku do analogicznego okresu 07 r. Optymizm deweloperów widać również w największych miastach dla przykładu w Poznaniu liczba wydanych pozwoleń na budowę wzrosła aż o 69,%, zaś we Wrocławiu i Krakowie o odpowiednio 49,5% i 4,4%. W porównaniu do innych miast w Warszawie liczba wydanych pozwoleń na budowę rosła wolniej (+4,8%). Liczba, na których budowę wydano pozwolenia w największych miastach w Polsce 97 0 40 0 957 8 6 5 6 9 67 6 0 76 99 8 07 9 0 9 69 7 88 7 65 8 9 5 7 6 67 7 57 7 54 Źródło: GUS Poznań Trójmiasto Kraków Wrocław Warszawa 05 06 I-XI 06 I-XI 07 Znaczne wzrosty cen transakcyjnych w Krakowie i Gdańsku przy relatywnie stabilnych cenach w Warszawie W trzecim kwartale 07 r. ceny transakcyjne metra kwadratowego mieszkania na rynku pierwotnym na rynkach największych miast w Polsce w dalszym ciągu rosły. W ujęciu kwartalnym bardzo wyraźnie wzrosły ceny w Gdańsku aż o 4,9% i Krakowie, o,9%. Również w ujęciu rocznym to na rynkach gdańskim i krakowskim ceny rosły najszybciej w porównaniu do Q 06 r. ceny transakcyjne w tych miastach wzrosły o 8,5% i 8,%. Sporą dynamiką wzrostu cen wykazał się również rynek wrocławski ceny w tym mieście wzrosły o,9% q/q oraz o 4,4% r/r. Umiarkowany wzrost jest obserwowany na rynku warszawskim, w trzecim kwartale 07r. wyniósł,8% r/r. 7 900 7 400 6 900 6 400 5 900 Średnie ceny transakcyjne za m mieszkania na rynku pierwotnym w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu oraz Gdańsku 7 80 6 86 6 80 6 4 6 8 5 400 IQ 04 IIQ 04 IIIQ 04 IVQ 04 IQ 05 IIQ 05 IIIQ 05 IVQ 05 IQ 06 IIQ 06 IIIQ 06 IVQ 06 IQ07 IIQ 07 IIIQ 07 Warszawa Kraków Wrocław Gdańsk Poznań Źródło: NBP
\ Analiza sytuacji deweloperów z Catalyst Stabilne otoczenie makroekonomiczne i rosnąca konkurencja na rynku gruntów W 07 r. polska gospodarka znajdowała się w stanie bardzo dobrej koniunktury. Tempo wzrostu PKB znacznie przyspieszyło, co więcej istotnie przyśpieszył nominalny wzrost wynagrodzeń w sektorze przedsiębiorstw, zaś stopa bezrobocia osiąga historycznie najniższe poziomy. Pomimo rosnącej inflacji nie doszło jeszcze do materializacji jednego z najważniejszych ryzyk makroekonomicznych z perspektywy rynku deweloperskiego, jakim jest ryzyko wzrostu stóp procentowych. Prezes NBP Adam Glapiński zapowiada, że nie spodziewa się zmiany stóp procentowych do końca 08 r., co więcej część członków RPP wskazuje, że utrzymanie obecnych poziomów możliwe jest również w 09 r. Mimo tych zapowiedzi analitycy największych instytucji finansowych w Polsce ankietowani przez NBP spodziewają się podniesienia stóp do końca IIIkwartału 09 r. Konsensus rynkowy odnośnie wartości stopy referencyjnej NBP w horyzoncie następnych 4 i 8 kwartałów,5%,0%,5%,0% Źródło: NBP,5%,8%,50%,%,55%,55%,85%,84%,80%,8%,9% W trzecim kwartale 07 r. nieznacznie spadła średnia marża kredytu hipotecznego, co może wskazywać na zatrzymanie trendu wzrostowego, zapoczątkowanego w 05 r. w konsekwencji wprowadzenia podatku od aktywów bankowych. Stabilizacja bądź spadek średniej marży kredytu hipotecznego jest zjawiskiem pozytywnym z punktu widzenia popytu na nowe mieszkania finansowane kredytem hipotecznym. Średnia marża kredytu hipotecznego w okresie styczeń 06 r. wrzesień 07 r.,%,%,%,%,% W 08 r. kończy się rządowy program dopłat do kredytów mieszkaniowych Mieszkanie dla Młodych (MDM). W ramach MDM w latach 04-08 dofinansowano łącznie zakup 68,7 tys. nabywanych na rynku pierwotnym kwotą,8 mld zł. Choć liczba dofinansowanych umów kredytowych wskazuje na dużą skalę programu, to jego wpływ na popyt na nowe mieszkania był ograniczony. Wynikało to ze stosunkowo niskiej kwoty dopłat, wynoszącej od 0 do 5% średniej wartości odtworzeniowej mieszkania wybudowanego w danej gminie (średnio 6,4 tys. zł dla z rynku pierwotnego), oraz restrykcyjnych limitów cenowych, ograniczających możliwości dofinansowywania zakupu w dużych miastach. Bieżący rok będzie również rokiem decydującym dla sukcesu rządowego programu budowy na wynajem Mieszkanie+. Zarząd BGK Nieruchomości zapowiada, że w I. poł. 08 r zostaną oddane do użytkowania pierwsze inwestycje, ponadto wystartuje również duża część projektów, na których realizację umowy podpisano w 07 r. Choć większość wybudowanych w ramach programu Mieszkanie+ powstanie w mniejszych miastach, w których obecność analizowanych deweloperów jest bardzo ograniczona, to zapowiadana jest także budowa w największych miastach w Polsce przykładem jest zapowiadana inwestycja na warszawskim Ursynowie, w ramach której planowana jest budowa tys. do końca 0 r. Jeśli program Mieszkanie+ osiągnie istotną skalę w dużych miastach, to tanie mieszkania na wynajem mogą stać się istotną konkurencją dla lokali nabywanych na rynku pierwotnym. Z drugiej strony w dużej mierze program skierowany będzie dla osób, które mają ograniczoną zdolność kredytową i z tego powodu nie stanowią grupy docelowej analizowanych spółek. Ożywienie na rynku deweloperskim przełożyło się na znaczny wzrost cen gruntów w największych miastach. Wg Coliers International w ostatnim roku ceny gruntów w najlepszych lokalizacjach wzrosły w Warszawie nawet o 80%, zaś w pozostałych miastach o 40-50%. Choć najwięksi deweloperzy posiadają rozbudowane banki ziemi nabytej w korzystnych cenach we wcześniejszych latach, to wysokie ceny i duża konkurencja mogą utrudnić rozwój oferty w najbliższych latach. W 07 r. istotnie wzrosły również koszty budowy inwestycji deweloperskich - niska stopa bezrobocia oraz wzrost płac wymuszają na generalnych wykonawcach podniesienie cen świadczonych usług. Niektórzy deweloperzy wskazują, że w 07 r. koszty generalnego wykonawstwa wzrosły nawet o 0%. Kontynuacja wzrostu cen realizacji inwestycji może przełożyć się na marże osiągane na projektach zakończonych po 09 r. oraz wymusić na deweloperach podniesienie cen w inwestycjach wprowadzanych do oferty, co negatywnie odbije się na wolumeny.,50%,99%,0%,50%,0%,56%,59%,95%,04%,54%,58% IQ 05 IIQ 05 IIIQ 05 IVQ 05 IQ 06 IIQ 06 IIIQ 06 IVQ 06 IQ07 IIQ07 IIIQ 07 horyzont + 4 kwartały horyzont + 8 kwartałów,6%,7%,%,%,4%,04%,0%,04%,04%,05%,07%,09%,0%,0%,08%,08%,0%,%,8%,8%,7%,0% I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII I II III IV V VI VII VIII IX 06 07 Źródło: Opracowanie Centrum AMRON na podstawie ofert banków, Raport AMRON SARFiN /07. 4
Analiza sytuacji deweloperów z Catalyst Deweloperzy biją kolejne rekordy i realizują ambitne plany na 07 r. Podobnie jak rok wcześniej, w 07 roku deweloperzy z rynku Catalyst bili kolejne rekordy analizowane podmioty sprzedały w formie umów deweloperskich i przedwstępnych 760 lokali w porównaniu do 8 6 lokali w 06 r. (+4,% r/r). Zdecydowana większość spółek poprawiła sprzedaż, zaś największe wzrosty zanotowały: i Development (+9,7% r/r), Lokum Deweloper (+6,% r/r), oraz Archicom (+5,9% r/r). Tylko w trzech przypadkach deweloperom nie udało się osiągnąć wyższej niż w 06 r. Bardzo dobre wyniki sprzedażowe pozwalają oczekiwać znacznego wzrostu liczby lokali przekazanych przez analizowane spółki w 08 i 09 r., co przełoży się na istotny wzrost przychodów ze wiodących deweloperów. Sprzedaż wybranych deweloperów mieszkaniowych w latach 06-07 06 07 975 470 787 957 75 09 46 89 09 89 4 575 04 05 6 67 67 8 57 765 808 8 85 4 8 645 04 94 Developres Marvipol Victoria i Dev Ronson Vantage Lokum Polnord Archicom JWC LC Corp Atal Robyg Dom Dev Dev Bez uwzględnienia Murapolu ze względu braku danych porównywalnych za 07 r. Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportów emitentów oraz prezentacji inwestorskich. W ubiegłym roku analizowani deweloperzy przekazali 7 lokali przy 768 lokalach w analogicznym okresie 06 r. (+7,4% r/r). Czterech z dwunastu deweloperów, którzy opublikowali porównywalne dane, zanotowało spadek liczby przekazanych lokali w porównaniu z 06 r. Największym tempem wzrostu liczby przekazanych w 07 r. charakteryzowały się i Development (+9,6% r/r), Vantage (+7,5% r/r) oraz Polnord (+,6% r/r). Zgodnie z zapowiedziami aż 9 deweloperów przekazało w 4Q 07 r. ponad 40% wszystkich lokali planowanych do rozpoznania w wyniku 07 r. 80 lokali wybranych deweloperów mieszkaniowych w latach 06-07 06 07 804 99 48 08 689 69 404 9 6 98 78 84 45 547 576 95 50 50 646 7 8 885 94 05 5 7 b.d. Developres i Dev Marvipol Lokum Victoria Ronson Vantage Archicom JWC Polnord Atal LC Corp Robyg Dom Dev Dev Dom Dane szacunkowe. Dane za -Q 07 r. Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportów emitentów oraz prezentacji inwestorskich. Rekordowe wyniki sprzedażowe przełożyły się na realizację bardzo ambitnych celów sprzedażowych, podanych do publicznej wiadomości na początku 07 r. Prawie wszystkim spółkom udało się osiągnąć zakładany poziom, zaś trzej deweloperzy przekroczyli cel o ponad 0%. Dwie spółki, Victoria Dom oraz Archicom, w 07 r. dokonały rewizji założeń sprzedażowych, podnosząc cele z 700 do 800 sprzedanych lokali w przypadku Victorii oraz z.00 do.450 w przypadku Archicomu. Obu podmiotom udało się osiągnąć sprzedaż zbliżoną do zakładanej. Bardzo interesujący jest również przypadek Lokum Deweloper na początku 07 r. spółka przyjęła za cel zwiększenie aż o 55% r/r, co udało się zrealizować z nawiązką (cel został przekroczony o 5,%). Cel sprzedażowy Stopień realizacji Deweloper Sprzedaż 06 r. Sprzedaż 07 na 07 r. celu Archicom 94 450 4 98,7% Victoria Dom 67 800 808 0,0% Ronson 8 800 85 0,9% Atal 46 700-900 787 0,% Robyg 957 00 470 05,% Lokum 645 000 05 05,% Marvipol Dev 67 700 765 09,% Vantage 8 900 04 4,9% JWC 575 500 700 89,% Dom Dev 75 000 975 ( 94 ),5% (,% ) Cel sprzedażowy podniesiony w stosunku do pierwotnych założeń na 07 r. Stopień realizacji jako stosunek do dolnych widełek celu sprzedażowego Z wyłączeniem sprzedanych przez Euro Styl Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportów emitentów oraz prezentacji inwestorskich. 5
Analiza sytuacji deweloperów z Catalyst Stabilny poziom długu netto i rosnący udział obligacji w strukturze zadłużenia finansowego deweloperów Całkowite zadłużenie analizowanych deweloperów spadło o -,4% q/q i na koniec trzeciego kwartału 07 r. wyniosło 4,5 mld zł. W dalszym ciągu rosło zadłużenie deweloperów z tytułu obligacji (+,6% q/q) i wyniosło na koniec Q 07 r.,97 mld zł. Wraz ze spadkiem salda kredytów i innych zobowiązań finansowych o 9,0% utrwalona została przewaga obligacji korporacyjnych w strukturze finansowania deweloperów mieszkaniowych, których udział na koniec trzeciego kwartału 07 r. wyniósł 68,%, wobec 65,4% na koniec drugiego kwartału 07 r. oraz 6,5% na koniec 06 r. Powyższa tendencja utrzymuje się m.in. za sprawą bardzo dobrej koniunktury na rynku mieszkaniowym, która wymusza na deweloperach stały rozwój oferty. W przeciwieństwie do kredytów obligacje korporacyjne umożliwiają finansowanie rozbudowy banku ziemi oraz wczesnych etapów inwestycji, co pozwala deweloperom dotrzymanie kroku wysokiemu popytowi. W analizowanym okresie wzrosło zadłużenie z tytułu obligacji i nieznacznie zmalało saldo środków pieniężnych, co wskazuje na duże zapotrzebowanie na gotówkę dynamicznie rozwijających się deweloperów. Z uwagi na spadek salda kredytów dług netto analizowanych deweloperów utrzymał się na podobnym poziomie jak w Q 07 r. i wyniósł,9 mld zł. Wartość zadłużenia kredytowego i obligacyjnego, stan gotówki, dług netto analizowanych deweloperów w okresie 04-Q 07 (w mln zł) 59 44 4 646 459 4 5 4 78 4 47 4 54 59 495 5 08 6 57 89 9 9 96 87 676 68 89 965 5 95 007 05 04 96 04 05 06 Q 07 Q 07 Q 07 Nieznaczny spadek zadłużenia netto widoczny jest również w danych dotyczących poszczególnych spółek 8 z 5 analizowanych deweloperów obniżyło poziom zadłużenia netto w Q 07 r. w stosunku do Q 07 r. Spółką, której zadłużenie netto wzrosło najbardziej w Q 07 r. był Dom Development (+68,6 mln zł q/q). Związane to było przede wszystkim z nabyciem trójmiejskiego dewelopera Eurostyl oraz dalszą rozbudową banku ziemi. Mimo tak istotnego wzrostu poziomu zadłużenia Dom Development dalej pozostaje jednym z najmniej zadłużonych deweloperów w zestawieniu. Redukcja zadłużenia netto Atalu w Q 07 r. o 79, mln zł oraz Polnordu o 0,7 mln zł przy wzroście długu netto Robyga spowodowały przetasowania w zestawieniu najbardziej zadłużonych deweloperów. Po Q 07 r. Atal i Polnord nie były już najbardziej zadłużonymi deweloperami mieszkaniowymi notowanymi na Catalyst, zaś Robyg pomimo prawie 50 mln zł gotówki stał się drugą najsilniej zadłużoną spółką w zestawieniu. Podobnie jak w H 07 r. podtrzymany został trend zwiększania udziału obligacji korporacyjnych w strukturze zadłużenia deweloperów mieszkaniowych już u 4 z 5 emitentów wartość zadłużenia z tytułu wyemitowanych obligacji przewyższa wartość zadłużenia z tytułu zaciągniętych kredytów i innych zobowiązań finansowych. 000 gotówka obligacje kredyty i inne zob. fin. dług netto W przypadku LC Corp oraz Vantage wydzielone segmenty mieszkaniowe Wobec braku informacji o wartości zadłużenia na koniec Q 07 r. w przypadku Murapolu i Victoria Dom wykorzystano dane na koniec Q 07 r. Uwzględniające dane pro-forma Murapolu Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych emitentów. Wartość zadłużenia kredytowego i obligacyjnego, stan gotówki, dług netto poszczególnych deweloperów na koniec Q 07 r. (w mln zł) 700 400 00 00 0 4 5 4 88 50 9 4 88 40 4 88 7 74 94 56 50 6 04 46 66 47 6 05 88 78 87 8 96 00 47 80 98 98 6 9 46 65 66 7 95 66 5 05 7 4 00 74 74 47 54 90 4 68 49 500 Victoria Dom 5 Developres Archicom Dom Dev Vantage Lokum Marvipol Dev i LC Corp Ronson JWC Atal Polnord Robyg Murapol 5 Development Zadłużenie oraz środki pieniężne przypisane do segmentu mieszkaniowego 7,9 mln zł stanowią leasingi finansowe Obligacje oraz inne zobowiązania finansowe Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych emitentów. gotówka obligacje kredyty i inne zob. fin. dług netto 4 57,9 mln zł stanowią leasingi finansowe 5 Ze względu na brak danych na koniec Q 07 r. wykorzystano dane na koniec Q 07 r. 6
Analiza sytuacji deweloperów z Catalyst Rekordowo wysoka aktywność deweloperów mieszkaniowych na rynku obligacji W czwartym kwartale 07 r. analizowani deweloperzy wyemitowali obligacje o wartości aż 55, mln zł, zaś w całym 07 r. wartość ta osiągnęła poziom ponad, mld zł, co porównaniu do 06 r oznacza wzrost o,9%. Co istotne, wartość emisji w tym okresie była ponad dwukrotnie wyższa niż wartość wykupów. W 07 r. badane podmioty wykupiły papiery dłużne o wartości 6 mln zł, z czego,8 mln zł stanowiły wykupy przedterminowe. W 08 r. deweloperzy są zobowiązani wykupić obligacje o wartości 598, mln zł, z kolei na lata 09-00 przypadają rekordowe wartości wykupów, co jest wynikiem wyjątkowo wysokiej aktywności deweloperów mieszkaniowych na rynku obligacji w ubiegłych dwóch latach. Wartość obligacji do wykupu w tym okresie przekracza,9 mld zł. Zapadalność obligacji deweloperów w latach 08 0 (mln zł) 6,9 9,7 009,9 6,0 4,8 598, 7,5 507, 4,8 00,0 07 Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportów bieżących i okresowych emitentów. 08 09 00 0 0 Obligacje wyemitowane w 07 r. Obligacje wykupione terminowo w 07 r. Obligacje wykupione przedterminowo w 07 r. Obligacje do wykupu w latach 08-0 Deweloperzy mieszkaniowi notowani na Catalyst byli w 07 r. bardzo aktywni na rynku długu aż 4 z 5 analizowanych podmiotów wyemitowało w tym czasie obligacje korporacyjne. Najaktywniejszym emitentem był Murapol, który wyemitował 7 serii obligacji o łącznej wartości ponad 67,6 mln zł (w tym serie o wartości 09 mln zł, wyemitowane przez spółki zależne Abadon Real Estate oraz Aoram sp. z o.o.). Pomimo mniejszej liczby uplasowanych serii to Atal był deweloperem, który wyemitował obligacje o największej łącznej wartości nominalnej (6 serii obligacji o łącznej wartości 00, mln zł, z czego 80, mln zł zostało objęte przez podmioty powiązane z głównym akcjonariuszem spółki). Interesującym emitentem jest Lokum Deweloper, który choć w 07 r. wyemitował tylko serie obligacji, to były to emisje o bardzo wysokich wartościach nominalnych seria E o wartości 00 mln zł, wyemitowana w grudniu ubiegłego roku, była serią o największej wartości nominalnej w 07 r. Za sprawą dużej emisji z października według stanu na koniec 07 r. największy outstanding obligacji posiadał Atal (blisko 400 mln zł należy jednak pamiętać, że blisko 0 mln zł stanowią obligacje objęte przez podmioty powiązane) oraz Robyg, lider z końca Q 07 r. 84,9 mln zł. Z uwagi na emisje uplasowane pod koniec ubiegłego roku w 4Q 07r. istotnie wzrósł outstanding obligacji Vantage Development (+67,8 mln zł), Marvipol Development (+5 mln zł) oraz LC Corp (+50 mln zł). Zapadalność obligacji deweloperów w latach 08 0 (mln zł) Emisje Wykupy Deweloper Suma do 4Q 07 07 07 08 09 00 0 0 wykupu Atal 80,0 00, 5,0 59, 40, 0,0 0,0 0,0 99,5 Robyg 0,0 0,0 4,0 98,9 66,0 0,0 00,0 0,0 84,9 LC Corp 50,0 50,0,0 50,0 50,0 65,0 40,0 50,0 55,0 Dom Development 50,0 50,0 0,0 50,0 0,0 00,0 0,0 50,0 0,0 Polnord 0,0 4, 88,5 07,5 6,8 4, 0,0 0,0 87,5 Murapol 5, 67,6 0,0 5,5 60,0 6, 5, 0,0 80, Marvipol 66,0 46, 6,7 0,0 60,0 06,0 80, 0,0 46, 5 J.W. Construction 94,0 64,0 7,0 0,0 0,0 5,5 0,0 0,0 5,5 Ronson Europe N.V. 0,0 70,0 8,5 4, 50,0 5,0 70,0 0,0 97, Lokum Deweloper 00,0 75,0 00,0 0,0 0,0 75,0 00,0 0,0 75,0 Vantage Development 4 70,0 70,0 48, 0,0 4,0 7, 70,0 0,0 67, Archicom 0,0 69,6 0,0 8,0 55,6 64,6 5,0 0,0, Victoria Dom 0,0 4, 0,0 5,0 0,0 0,0 4, 6 0,0 76, i Development 0,0 55,0 0,0 0,0 5,0 0,0 0,0 0,0 65,0 Developres 0,0 5,0 5,0 5,0 5,0 0,0 0,0 0,0 50,0 SUMA 55, 6,9 6,0 598, 9,7 009,9 7,5 00,0 4, 80, mln zł objęte przez podmioty powiązane w tym 9,5 mln zł do podmiotów powiązanych W tym 09 mln zł wyemitowane przez Abadon Real Estate oraz Aoram sp. z o.o. 4 Obligacje przypisane do segmentu deweloperskiego 5,7 mln zł objęte przez podmioty powiązane 6 Z uwagi na brak informacji o dacie wykupu obligacji serii I przyjęto, że tenor serii wynosi 4 lata jak w przypadku innych obligacji wyemitowanych przez Victoria Dom Źródło: Opracowanie własne na podstawie sprawozdań finansowych emitentów. 7
Najważniejsze informacje ze spółek ARCHICOM W 07 r. Archicom osiągnął rekordowo wysokie wyniki sprzedażowe 49 lokali sprzedanych, co oznacza 5,7% wzrost w stosunku do 06 r. Tym samym spółka w prawie 99% zrealizowała podwyższony po nabyciu mlocum cel sprzedażowy na poziomie 450 lokali. Po przejęciu mlocum Grupa Archicom kontynuuje rozwój na nowych rynkach w listopadzie mlocum nabyło za 5, mln zł netto grunt w Gdyni pod budowę 00 lokali i szacowanej średniej cenie za m PUM na poziomie 97 zł (zakładając średnią powierzchnię lokalu na poziomie 55 m ), zaś w grudniu za 6 mln zł netto zakupiona została działka w Łodzi pod budowę 400 (szacunkowa cena m PUM wg powyższych założeń to 80 zł). W Q 07 r. emitent wykazał 8,9 mln zł zysku z tytułu okazyjnego przejęcia pakietu 79,99% akcji mlocum S.A. Na początku 08 r. Archicom poinformował, że oferta grupy wynosi,9 tys. lokali, zaś posiadany bank ziemi umożliwi realizację kolejnych 5,9 tys. we Wrocławiu, Krakowie, Poznaniu, Łodzi i Trójmieście. stycznia br. mlocum zmieniło nazwę na Archicom Polska. ATAL W 07 r. Atalowi udało się zrealizować przyjęty na początku roku cel sprzedażowy, sprzedając 787 lokali, tym samym poprawiając rekord z 06 r. o 4,5%. W listopadzie Atal wprowadził do oferty kolejny etap inwestycji Nowe Miasto Różanka przy ul. Obornickiej we Wrocławiu, zakładający budowę 50. Wg szacunków zarządu spółka dysponuje gruntami pozwalającymi zbudować jeszcze około tys. lokali. W 08r. Atal ma regularnie uzupełniać swoją ofertę i utrzymać sprzedaż na poziomie zbliżonym do minionego roku, tj. około,7-,9 tys. lokali. 9 stycznia 08 r. Atal dokonał przedterminowego wykupu obligacji serii Z, objętych przez Zbigniewa Juroszka o wartości 5 mln zł. Tym samym, wartość obligacji w posiadaniu głównego akcjonariusza wynosi obecnie 04,5 mln zł. DEVELOPRES Developres w ubiegłym roku sprzedał 57 lokale (-6,% r/r), z czego 0 lokali w 4Q 07 r. Niższa sprzedaż w 07 r. jest efektem bardzo wysokiej w 06r. oraz niewystarczająco szybkiego tempa uzupełniania oferty. W 07 r. spółka przekazała klientom 95 lokali, w porównaniu do 45 lokali w 06 r. (-,4% r/r). Potencjał przekazań spółki na 08 r. jest bardzo wysoki wynosi ok. 640 lokali, z czego ok. 80 lokali w inwestycjach zakończonych stycznia 08 r. Developres otrzymał pozwolenie na budowę I etapu Osiedla Bella Dolina dwóch budynków mieszkalnych o łącznej liczbie 54 lokali. Docelowo w ramach Osiedla Bella Dolina, realizowanego w formule joint venture we współpracy z Mayland Real Estate, planowane jest wybudowanie ponad.800 lokali mieszkalnych w budynkach. Udział Developres we wspólnym przedsięwzięciu wynosi około 67%. Sprzedaż 6 94 66 5 9 99 490 98 67 7 56 496 Przychody 47, 70, 49,9 66,9 55,5 7, 45,5 7,9 0,9,7,6 54, Marża brutto 0,9% 7,0%,8%,4% 8,6%,4% Zysk netto 8, 8,5,4,5 0, 45, Marża netto 9,% 4,% 6,8% 7,% 54,% 6,% Zadłużenie finansowe 7,5 5,8 68,8 04, 79,7 Obligacje 6,4 6,7,9,9,,6% 54,% 7,8% 60,% 74% Kredyty i inne 56, 5, 45,8 8, 45,5 Gotówka 5,6 7,8 9,5 49,4 4,5 Dług netto 6,9 4,0 9, 54,7 65, Wydzielony segment mieszkaniowy Sprzedaż 689 46 67 687 68 04 68 404 50 579 609 689 Przychody 5,8 495,9 96, 8,0 5, 69, 6,8 6,9 57,0 69,7 6,6 88, Marża brutto 9,% 7,6% 9,%,0% 7,4% 9,5% Zysk netto 47,4 9, 4,0 5,5 44,6 8, Marża netto,0% 8,8% 0,9% 4,% 9,8%,6% Zadłużenie finansowe 7, 509,7 540, 598,8 486,8 Obligacje 89,9 56,9 05,5 45,4 6, 7,5% 50,4% 56,6% 57,7% 74,4% Kredyty i inne 7, 5,8 4,6 5,4 4,7 Gotówka 9,6 87,5 6, 45,6,8 Dług netto 97,5, 77,9 5, 74 Sprzedaż 50 6 94 6 45 7 45 00 55 8 9 Przychody 77, 07,,, 9,7 66, 4,9 5,8 6,,5 6,5 6, Marża brutto,% 4,% 6,8% 6,%,9% 4,5% Zysk netto,5 9,7,6-0,7,4, Marża netto 7,5% 9,0% 6,9% -5,% 8,% 5% Zadłużenie finansowe 6,9 6,7 66,7 68,4 69, Obligacje 4,0 4,0 50,0 5,4 50 64,% 66,5% 74,9% 75,% 7,% Kredyty i inne,9 0,7 6,7 7,0 8,5 Gotówka 5,4,7 8, 9,9,7 Dług netto 58,5 49,0 48,4 48,5 45,6 DOM DEVELOPMENT Sprzedaż Grupy Dom Development w 07 r. wyniosła 975 lokali (z uwzględnieniem 58 lokali sprzedanych przez Euro Styl), co oznacza wzrost o 45,% r/r. Wyłączając lokale sprzedane przez Euro Styl Dom Development przekroczył cel sprzedażowy na 07 r., przyjęty na poziomie 000, o,%. W 4Q 07 r. Grupa po raz kolejny przekroczyła liczbę 000 lokali sprzedanych w ciągu jednego kwartału. Bardzo dobry pod względem przekazań 4Q 07 r. (.47 lokale rozpoznane w wyniku) pozwolił osiągnąć Dom Development liczbę 99 lokali do rozpoznania w wyniku roku 07 (+8,0% r/r). W połowie listopada ubiegłego roku Dom Development ogłosił uruchomienie programu emisji obligacji o łącznej wartości nominalnej nieprzekraczającej 400 mln zł. Długość trwania programu to 0 lat. W grudniu 07 r. Dom Development wyemitował niezabezpieczone 5 letnie obligacje o wartości nominalnej 50 mln zł. Zarząd Dom Development zapowiada dalszy rozwój oferty Grupy w 08 r. na rynku gdańskim i wrocławskim oraz rozbudowę banku ziemi w tych miastach. W bieżącym roku Grupa planuje zwiększyć ofertę na rynku wrocławskim do 6 projektów, z obecnych. Sprzedaż 8 75 806 09 08 96 06 48 0 674 55 457 Przychody 904, 5,0,0,5 45, 680,7 0,9 7, 6,0 90,4 67,6 84 Marża brutto,6%,5%,0% 8,0% 7,6% 7% Zysk netto 80,8 5,8 -,0 49,0 6 74 Marża netto 8,9% 0,9% -0,9% 5,% 0,6% 0,9% Zadłużenie finansowe 7,4 8,9 6,6 6, 66, Obligacje 7,4 8,9 6,6 6, 6, 7,% 00% 00% 00% 98,6% Kredyty i inne 00,0 0,0 0,0 0,0,7 Gotówka 5, 47, 409,8 64,0 00,4 Dług netto 48, -5, -47, -0,7 65,9 8
Najważniejsze informacje ze spółek i DEVELOPMENT Wyniki sprzedażowe i Development w 07 r. były rekordowe spółka sprzedała w ramach umów przedwstępnych, deweloperskich i rezerwacyjnych 8lokali, o 9,7% więcej niż w 06 r. W 4Q 07 r. i Development przekazało klientom 47 lokali, co wraz z lokalami przekazanymi w okresie -Q 07 r. przełożyło się na łącznie 50 lokale przekazane klientom w 07 r. Ze względu na niską liczbę lokali rozpoznanych w wyniku w okresie -Q 07 r. i Development odnotował stratę netto w wysokości,4 mln zł. Szacunki zarządu spółki wskazują, że przychody i Development za 07 r. wyniosą ok. 76 mln zł, zaś zysk netto ok. 4 mln zł. W listopadzie i grudniu ubiegłego roku spółki zależne i Development dokonały działek o powierzchni 0,5 ha położonych na Kępie Mieszczańskiej we Wrocławiu za 9, mln zł netto. J.W. CONSTRUCTION W 07 r. sprzedaż J.W. Construction wyniosła 89 lokali, co jest wynikiem o 5,5% lepszym niż w 06 r. Tym samym spółka przekroczyła cel sprzedażowy na 07 r., wynoszący 500-700 lokali. W ubiegłym roku J.W. Construction przekazało klientom około 05 lokali, o 8,4% mniej niż w 06 r. W listopadzie spółka wyemitowała niezabezpieczone trzyletnie obligacje o wartości 94 mln zł. Obligacje oprocentowane są wg stopy procentowej na poziomie WIBOR6M+,0%. Deweloper wraz z MLP Group planuje budowę centrum logistycznego w Szczecinie o docelowej powierzchni 60 tys. m na należącej do J.W. Construction działce o powierzchni 0 ha. Realizacja inwestycji umożliwi spółce wejście na rynek magazynowy, który zarząd dewelopera uważa za bardzo perspektywiczny. LOKUM DEWELOPER Lokum Deweloper w 07 r. osiągnął rekordową sprzedaż na poziomie 05 lokali, czym poprawił ubiegłoroczny wynik o 6,%, o ponad 5% przekraczając tym samym bardzo ambitny cel sprzedażowy na 07 r., ustanowiony na poziomie.000 lokali. Rekordowa jest również liczba, które spółka rozpozna w wyniku 07 roku 646, co jest wartością o % wyższą niż w 06 r. i oznacza realizację potencjału przekazań na 07 r. w 95,%. Celem spółki na 08 r. jest utrzymanie poziomu powyżej 000 lokali. Zarząd Lokum Deweloper ocenia potencjał rozpoznań lokali w wyniku 08 r. na około 000 (+54,8% r/r), z czego 6% zostało już sprzedane w ramach umów przedwstępnych i rezerwacyjnych. W grudniu ubiegłego roku Lokum Deweloper uplasował,5 letnie obligacje serii E o wartości nominalnej 00 mln zł i rekordowo niskiej marży wynoszącej,% ponad WIBOR 6M. Środki pozyskane w wyniku emisji zostały wykorzystane przez spółkę m.in. do przeprowadzenia przedterminowego wykupu wyemitowanej w 06 r. serii C o wartości nominalnej 40 mln zł. W styczniu 08 r. spółka zależna Lokum Deweloper nabyła prawo użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowych położonych w dzielnicy Zabłocie w Krakowie za 5,0 mln zł netto. Zakup sfinansowany został ze środków pozyskanych w ramach emisji obligacji serii E. LC CORP Sprzedaż LC Corp w 07 r. była o,0% niższa niż w 06 r. w ubiegłym roku deweloper sprzedał 09 lokali w porównaniu do 09 lokali rok wcześniej. W przychodach 07 r. spółka rozpozna 80 lokali (+9,% r/r). Na początku grudnia spółka poinformowała o nabyciu gruntu we Wrocławiu przy ul. Kamiennej o powierzchni,4 ha za mln zł netto. LC Corp planuje zrealizować na niej inwestycję obejmującą około 40 lokali mieszkalnych. Szacunkowa cena działki w przeliczeniu na m PUM, przy założeniu średniej wielkości lokalu mieszkalnego na poziomie 55 m, wyniosła 95 zł/m PUM. W grudniu 07 r. spółka dokonała emisji 4,5-letnich niezabezpieczonych obligacji o wartości 50 mln zł. W grudniu 07 r. LC Corp przyjął politykę dywidendową opartą na wskaźniku dług netto/kapitały własne. Wysokość wypłaty dywidendy została uzależniona od wartości tego wskaźnika i wahać się będzie od 75% do 5% zysku netto za ubiegły rok. Na koniec Q 07 r. wartość wskaźnika DN/KW wyniosła 54,6%. Sprzedaż 68 4 98 0 8 8 b.d. 7 6 78 85 Przychody 84,6 9,5 7,, 5,8 65, EBIT -9,0 0, -4, -5,5 -,0-0,6 Marża EBIT -0,6% 0,9% -9,9% -4,7% -,9% -6,% Zysk netto 6,8 6,0-4, -7,6 -,7 -,4 Marża netto 9,9% 6,4% -4,0% -5,0% -6,5% -0,5% Zadłużenie finansowe 96,8 84,6,6 49,7 8,9 Obligacje 0,0 0,0 55,7 65,9 65,9 0,4%,8% 45,% 44,0% 47,5% Kredyty i inne 86,8 74,6 67,9 8,7 7, Gotówka, 4, 5,4 5,,4 Dług netto 95,6 80,5 08, 4,4 7,5 Z wyłączeniem na rzecz podmiotów powiązanych Sprzedaż 569 575 40 449 89 9 40 69 45 45 5 55 Przychody 44, 495, 57,0 46, 74,7 78 0,6,,5 8,,8 4,5 Marża brutto,% 4,5%,9% 8,% 9,%,9% Zysk netto 6,7,6 0, -6, 5, -0,8 Marża netto 4,6% 4,6% 0,4% -,7% 6,9% -0,5% Zadłużenie finansowe 450,0 7,0 97,4 86,0 78,7 Obligacje 4, 7,5 8, 97,6 97,6 60,% 8,7% 7,5% 5,7% 5,% Kredyty i inne 08,7 0, 4, 84,8 8, Gotówka 88,4 88, 99,0 60,9 89,8 Dług netto 4,5 4,4 4,5,5 96, Wydzielony segment mieszkaniowy Sprzedaż 486 645 7 65 77 576 5 9 65 89 Przychody 9, 89, 6,5 4, 54, 64,9 45, 60,4,,5 7,7 5, Marża brutto 5,%,9% -4,% 6,% 9,9% 8,9% Zysk netto 7,5 46,9 -. -5, 4,5 7, Marża netto 9,0% 4,8% -4,0,% -,% 6,9%,% Zadłużenie finansowe 68,7 0, 09,8 65, 60,4 Obligacje 60, 0,0 0, 46,0 46,9 87,5% 99,7% 9,% 88,4% 9,6% Kredyty i inne 8,6 0, 8,5 9,,5 Gotówka 98,5 56,0, 84, 7,6 Dług netto -9,8 45, 76,6 8, 86,8 Sprzedaż 07 09 55 99 477 49 08 9 50 44 668 55 Przychody 8, 40,9 56, 5,9 9,8 47,8 8,0 04, 54,4,7 5, 4, Marża brutto 6,% 6,0% 4,8% 6,8% 7,7% 9,8% Zysk netto 08,9,,0,7 57,9 00,6 Marża netto 4,% 0,7% 5,7% 5,% 5,5% 7,% Zadłużenie finansowe 8,0 94,6 96,6 94,4 9,5 Obligacje 65,5 06,5 08,9 06,8 04, 58,5% 77,7% 77,9% 77,8% 77,5% Kredyty i inne 7,5 88, 87,7 87,6 88, Gotówka 05,7 58,9 0, 05,9 46,9 Dług netto 77, 5,7 9,4 88,5 45,6 Wydzielony segment mieszkaniowy 9
Najważniejsze informacje ze spółek MARVIPOL DEVELOPMENT W 07 r. Marvipol Development sprzedał 765 lokali (+,0% r/r), przekraczając przyjęty na 07 r. cel sprzedażowy o 9,%. Liczba lokali przekazanych w ubiegłym roku wyniosła 50 sztuk (-6,8% r/r). W listopadzie ubiegłego roku Marvipol Development wyemitował trzyletnie obligacje serii U o wartości nominalnej 66 mln zł. W wyniku wysokiego popytu wartość emisji została podwyższona z pierwotnie planowanych 50 mln zł. Na początku grudnia 07 r. Marvipol zakończył proces podziału na część deweloperską i motoryzacyjną. Działalność deweloperska wniesiona została do spółki Marvipol Development S.A., która od 9 grudnia jest notowana na rynku głównym GPW. Pod koniec 4Q 07 r. Marvipol Development wprowadził do flagową inwestycję Unique Apartments na warszawskiej Woli, obejmującą 550 apartamentów o wysokim standardzie wykończenia w ramach trzech budynków. MURAPOL Murapol w 07 r. podpisał umowy 605 lokali (+8,5% r/r). Osiągnięty wynik był niższy od celu przyjętego na 07 r., wynoszącego 4 000 lokali. W listopadzie 07 r. Murapol dokonał emisji niezabezpieczonych obligacji serii BB o wartości 5, mln zł i terminie zapadalności ustalonym na marzec 0 r. Murapol otrzymał decyzję o otrzymaniu pozwolenia na budowę projektu mieszkaniowego przy Am Luckefeld w Berlinie. Realizacja inwestycji ma zakończyć się połowie 09 r. Inwestycja będzie się składać z 9 budynków, w których powstanie łącznie 6. W listopadzie 07 r. zapowiedziano istotne zmiany w zarządzie Murapolu. Z pozycji prezesa ustąpił związany ze spółką od 009 r. Michał Sapota, zaś do zarządu weszła Iwona Sroka, która do września 07 r. była prezesem Krajowego Depozytu Papierów Wartościowych. Zmiany w zarządzie związane są z planowanym IPO Murapolu, Spółka zwiększyła swój udział w akcjonariacie Polnordu do 9,87%, nabywając,6 mln akcji za ponad 8 mln zł. Zarząd nie wyklucza wzrostu zaangażowania w akcjonariat Polnordu w przyszłości. Sprzedaż 600 67 80 84 08 57 65 547 7 4 99 40 Przychody 69,8 5,6 5,4, 4, 6 EBIT, 47, -,7 6,0,7 6 Marża EBIT 4,9%,0% -7,5% 5,% 7,9% 9,8% Zysk netto,4 40,,9 8,0 0,9 Marża netto 0,9% 7,8% 5,% 70,8% 0% 9,5% Zadłużenie finansowe 54,0 7,9 4, 07,7 68, Obligacje 58,5 4,4 40,4 7,9 80,5 6,4% 8,% 6,6% 6,6% 67,% Kredyty i inne 95,5,5 8,9 79,8 86,9 Gotówka 55,4 9,6 44,4, 7,6 Dług netto 98,6-8,7 79,9 95,6 94,6 Wydzielony segment deweloperski Liczba lokali/mln zł 05 06 Q 07 IH 07 Sprzedaż 965 66 b.d. b.d. 4 764 b.d. b.d. Przychody 7,0 486,9 b.d. 90,6 Zysk EBIT 88,8,4 b.d. 49, Marża EBIT,9% 6,% b.d. 5,8% Zysk netto 67,4 0,7 b.d. 7, Marża netto 8,% 4,8% b.d. 9,5% Zadłużenie finansowe 6, 07,7 b.d. 409,6 Obligacje 90,6,5 b.d. 5,7 56,% 6,6% b.d. 5,7% Kredyty i inne 70,6 0,9 b.d. 9,9 Gotówka, 06,9 b.d. 67,9 Dług netto 47,9 00,8 b.d. 4,7 Na podstawie sprawozdań finansowych pro-forma, które konsolidują wszystkie spółki zależne Emitenta. POLNORD Sprzedaż Polnord 07 r. wyniosła 89 lokali (+5,6% r/r), co było największym poziomem rocznej w historii spółki. Wg szacunków zarządu w przychodach 07 r. rozpoznane zostanie 6 lokali (+,6% r/r). W listopadzie 07 r. Polnord podpisał warunkową umowę nabycia działki budowlanej o pow.,5 tys. m zlokalizowanej we Warszawie w dzielnicy Rembertów. Spółka planuje wybudowanie tam i 8 miejsc postojowych. Według strategii Grupy Kapitałowej Polnord na lata 06-09 Spółka zamierza powrócić do wypłacania dywidendy począwszy od 08 r. Natomiast w 09 r. Polnord planuje osiągnąć sprzedaż na poziomie.500 i 0,5 mld zł przychodu. Biorąc pod uwagę tegoroczne osiągnięcia Spółki, są to cele możliwe do osiągnięcia. ROBYG Grupa Robyg w ubiegłym roku osiągnęła rekordową sprzedaż na poziomie 470 lokali (+7,% r/r). Tym samym Robyg przekroczył cel sprzedażowy na 07 r., przyjęty na poziomie 00 lokali. Według szacunków zarządu Grupy Robyg liczba lokali planowanych do rozpoznania w przychodach 07 r. wyniesie 08 lokali (-4,8% r/r). grudnia 07 r. należąca do funduszy inwestycyjnych Goldman Sachs International spółka Bricks Acquisitions Limited ogłosiła wezwanie na 00% akcji Robyg S.A. po cenie,55 zł za akcje, co implikuje wycenę transakcyjną kapitałów własnych spółki na poziomie ponad mld zł. Termin zakończenia przyjmowania zapisów na akcje spółki to lutego 08 r. UOKiK wyraził zgodę na przeprowadzenie transakcji. 9 stycznia 08 r. fundusze inwestycyjne kontrolujące łącznie 5,6% akcji spółki ogłosiły, że cena podana w wezwaniu akcje Robyga nie odpowiada wartości godziwej spółki. Pod koniec grudnia 07 r. Robyg zapowiedział przeprowadzenie przedterminowego wykupu obligacji serii M o wartości nominalnej 0 mln zł oraz obligacji serii O o wartości nominalnej 6 mln zł. Sprzedaż 054 04 5 6 8 04 990 84 09 47 0 557 Przychody,4 6,6 0,5 8,6 45,4 7,5-4,4 50,4,8 5,9 0, 7,9 Marża brutto -5,5% 0,8% 7,% 9,5%,4% 0,% Zysk netto -40,5-6,9-5,5 b.d 8,4 Marża netto -56,% -9,6% -4,6% b.d 8,4% 6,7% Zadłużenie finansowe 47,0 487,7 479,7 444,8 455, Obligacje 75,5 0,9 96,8 86, 04,9 6,0% 67,8% 6,9% 64,4% 67% Kredyty i inne 6,5 56,6 8,8 58,5 50, Gotówka 5,7 4,5 0,6 0,6,7 Dług netto 8, 44, 49, 4,,5 Wydzielony segment mieszkaniowy Sprzedaż 957 97 756 009 70 045 804 8 97 40 8 Przychody 480,4 57, 69,5 45, 5, 49,9 77,0 6,, 6,9 9,9 90 Marża brutto 6,0%,5% 9,0% 5,4% 9,5% 5,7% Zysk netto 8,6 04,0, 4,5 7,8 5,4 Marża netto 7,0% 0,%,6%,8%,% 5,% Zadłużenie finansowe 60, 89,0 699,9 694,7 688,8 Obligacje 7, 96,7 90,5 90,8 87,7 6,9% 48,4% 55,8% 56,% 56,% Kredyty i inne 0, 4, 09,4 0,9 0, Gotówka 76,6 8,4 4,5 77,0 49 Dług netto 6,7 46,6 85, 7,7 9,8 0
Najważniejsze informacje ze spółek RONSON EUROPE Ronson Europe w ubiegłym roku sprzedał 85 lokali, co było wynikiem nieznacznie gorszym niż w 06 r. (-0,7% r/r). Oznacza to, że spółce udało się zrealizować cel sprzedażowy na 07r., przyjęty na poziomie około 800 lokali. W 07 r. Ronson przekazał klientom 8 lokale, o 6,5% więcej niż w 06 r. Pomimo znacznego wzrostu liczby przekazanych lokali w Q 07 r. Ronson zanotował zysk netto za okres -Q 07 r. na poziomie zaledwie mln zł, co związane było z relatywnie wysokimi kosztami stałymi. Plany sprzedażowe spółki na 08 r. zakładają co najmniej powtórzenie poziomu z ubiegłego roku. Nowy Prezes Zarządu Ronson Europe zapowiedział, że przyjęty na 08 r. cel utrzymania 000 lokali w ofercie nie jest wygórowany i spółka gotowa jest przeanalizować inne możliwości rozwoju niż tylko zakup gruntów, nie wykluczając fuzji i przejęć. Sprzedaż 906 8 59 80 06 645 696 78 99 7 40 Przychody 8,4 09,6 0, 6, 6,0 8, 5, 6,4 8,6 6, 4,6 9,4 Marża brutto 8,% 9,8% 6,9% 6,9%,8% 6,% Zysk netto 9,0 65, 7,4 -,8 -,6,0 Marża netto 6,8%,4% 6,7% -7,6% -7,%,% Zadłużenie finansowe 50, 6, 7, 7,0 9, Obligacje 90,,6 4,6 96,8 98, 76,% 98,5% 94,7% 90,7% 90,5% Kredyty i inne 59,8,5,6 0, 0,9 Gotówka 99,5 69, 79, 8,8 5,6 Dług netto 50,6 57,0 57,9 78, 65,6 VANTAGE DEVELOPMENT W 07 r. Vantage Development sprzedał.04 lokale, poprawiając wynik z 06 r. o 7,%. Osiągnięty poziom pozwolił na znaczne przekroczenie celu sprzedażowego na 07 r., wynoszącego 900 lokali. W listopadzie spółka wyemitowała,5-letnie niezabezpieczone obligacje o łącznej wartości 70 mln zł. Spółka zależna Vantage Development zawarła przedwstępne warunkowe umowy kupna gruntów przy ul. Buforowej we Wrocławiu za 7,05 mln zł i 4 mln zł netto. Nabyte nieruchomości pozwolą na realizację 450, co pozwala szacować średnią cenę za m PUM na poziomie ok. 850 zł (zakładając średnią powierzchnię lokalu na poziomie 55 m ), W grudniu 07 r. Vantage zawarł ze spółką Rank Progress S.A. porozumienie joint venture dotyczące realizacji inwestycji deweloperskiej we Wrocławiu przy ul. Wejherowskiej i Białowieskiej o powierzchni 4 ha. stycznia br. Vantage Development wyemitował,5 letnie obligacje serii S o wartości nominalnej 0 mln zł. Obligacje oprocentowane są według stopy procentowej równej WIBOR M+4,0%. Sprzedaż 6 8 5 9 57 79 56 5 8 5 89 605 Przychody 8,5 7,5 48,6, 6 86,7 8,6,4,5-0,, 5,7 Marża brutto,8% 9,9% 7,8% -% 7,7% 9,% Zysk netto 7,7,0 7,6 -, 4,9, Marża netto 9,4% 9,4% 5,7% -0%,8%,4% Zadłużenie finansowe 09,0 84, 8,7 6, 77, Obligacje 05,4 47,8 48,0 9,7 99,6 96,7% 80,% 80,6% 7,4% 5,% Kredyty i inne,6 6,5 5,7 4,4 77,6 Gotówka 40,7 70,9 7, 5,5 05, Dług netto 68,,4,5 09,6 7,9 Wydzielony segment mieszkaniowy VICTORIA DOM Ubiegły rok Victoria Dom zakończyła sprzedażą na poziomie 808, czyli o 8,9% wyższym niż w 06 r. Oznacza to osiągnięcie zakładanej przez zarząd spółki kontraktacji w 07 r. na poziomie 800 lokali. Plany zarządu spółki na 08 r. zakładają wzrost do 000 lokali. W 07 r. Victoria Dom przekazała klientom 7 lokale. W październiku spółka przeprowadziła prywatną emisję obligacji o wartości 0 mln zł. Obligacje zostały objęte przez inwestorów. Na koniec Q 07 r Victoria Dom była jedyną, obok Dom Development, spółką która nie finansowała się za pomocą kredytów, podczas gdy wartość bilansowa obligacji wyemitowanych przez spółkę wyniosła na koniec tego okresu 56, mln zł. Liczba lokali/mln zł 05 06 Q 07 Q 07 IH 07 -Q 07 Sprzedaż 49 67 6 49 40 58 b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. b.d. Przychody 90, 66,0 b.d. b.d. 8,8 b.d. 4,7 46, b.d. b.d. 9,4 b.d. Marża brutto 7,4% 7,8% b.d. b.d.,7% b.d. Zysk netto, 6,5 b.d. b.d. 0, b.d. Marża netto,6% 6,0% b.d. b.d.,% b.d. Zadłużenie finansowe 4,4 5,8 b.d. 56, 56, Obligacje,4 5, b.d. 56, 56, 95,9% 98% b.d. 00% 00% Kredyty i inne,0 0,7 b.d. 0,0 0 Gotówka, 4, b.d. 7, 7, Dług netto,,5 b.d. 9,0 9,0
Słownik pojęć CAGR średnioroczna geometryczna stopa wzrostu Catalyst rynek obligacyjny prowadzony przez GPW SA oraz Bondspot SA Dług netto zadłużenie z tytułu kredytów, wyemitowanych obligacji oraz innych zobowiązań finansowych, pomniejszone o środki pieniężne Dług netto/kapitał własny stosunek zobowiązań z tytułu kredytów, wyemitowanych obligacji oraz innych zobowiązań finansowych do wartości kapitałów własnych (średnia z początku i końca roku) DPR wskaźnik wypłaty dywidendy liczony jako stosunek dywidendy wypłaconej do zysku netto za dany rok EBITDA zysk operacyjny powiększony o amortyzację FIZ Fundusz Inwestycyjny Zamknięty KW kapitał własny GLA powierzchnia najmu brutto (włącznie z pomieszczeniami pomocniczymi, korytarzami, klatkami, toaletami) Outstanding wartość obligacji pozostających do wykupu lokale, które zostały oddane do użytkowania nabywcom (przeniesienie własności) PUM powierzchnia użytkowa mieszkalna REIT Real Estate Investment Trust, notowany na giełdzie fundusz inwestycyjny inwestujący na rynku nieruchomości na wynajem Stopa kapitalizacji stosunek zysku z najmu powierzchni do wartości wynajmowanego budynku Umowy przedwstępne i deweloperskie umowy, które zobowiązują do zawarcia w przyszłości umowy przeniesienia własności lokalu WIBOR Warsaw Interbank Offer Rate stopa procentowa, po jakiej banki udzielają sobie pożyczek ustalana w każdy dzień roboczy Wskaźnik ogólnego zadłużenia stosunek całkowitych zobowiązań do wartości pasywów Wynik segmentu EBIT pomniejszony o zyski z inwestycji WM stawka referencyjna WIBOR M W6M stawka referencyjna WIBOR 6M Zastrzeżenie Niniejszy materiał został opracowany przez Dom Maklerski Navigator SA (Dom Maklerski). Osoby sporządzające niniejszy materiał działały z należytą starannością przy jego sporządzaniu. Niniejsza analiza oraz wnioski z niej wynikającego oparte są na osobistych opiniach osób sporządzających niniejszy materiał i mają one charakter wyłącznie poglądowy. Przy zbieraniu danych stanowiących podstawę niniejszego opracowania osoby działające w imieniu Domu Maklerskiego korzystały wyłącznie z ogólnodostępnych dokumentów oraz z materiałów uznawanych za wiarygodne. Dom Maklerski nie gwarantuje, że wskazane dane są kompletne i precyzyjne. W szczególności informacje i opinie zawarte w niniejszym dokumencie mogą ulec zmianie bez powiadomienia odbiorców. Niniejszy materiał jest przeznaczony wyłącznie do celów informacyjnych oraz do użytku osób, które samodzielnie podejmują decyzje inwestycyjne. Niniejszy materiał nie stanowi porady inwestycyjnej ani rekomendacji. Dom Maklerski w żadnym przypadku nie ponosi odpowiedzialności za decyzje inwestycyjne podjęte na podstawie niniejszego materiału, nawet gdyby informacje w nim zawarte okazały się niezgodne ze stanem faktycznym. Dom Maklerski nie będzie traktował odbiorców niniejszego materiału jako swoich klientów ze względu na fakt otrzymania przez nich tego dokumentu. Niniejszy materiał nie stanowi oferty w rozumieniu art. 66 Kodeksu Cywilnego oraz nie stanowi również zobowiązania do świadczenia jakichkolwiek usług na rzecz jakiegokolwiek podmiotu. Dom Maklerski wykonywał zlecenie na rzecz wybranych podmiotów wskazanych w niniejszym opracowaniu w ramach emisji obligacji, które oni przeprowadzali. Wszystkie materiały prezentowane w niniejszym opracowaniu są objęte prawami autorskimi Domu Maklerskiego. Zabronione jest kopiowanie niniejszego opracowania, w całości lub części, streszczanie, korzystanie z jego fragmentów, cytowanie lub publiczne powoływanie się na niniejsze opracowanie, jak również jego omawianie lub ujawnianie osobom trzecim bez uprzedniej pisemnej zgody Domu Maklerskiego.
ul. Twarda 8 00-05 Warszawa Tel.: () 60 8 fax: () 60 8 0 mail: obligacje@dmnavigator.pl www.navigatorcapital.pl