PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z JĘZYKA POLSKIEGO DLA KLAS 4-6 SZKOŁY PODSTAWOWEJ I. Przedmiotem oceniania są: A. Wiadomości. B. Umiejętności. C. Postawa ucznia i jego aktywność. II. Cele oceniania 1. Ocenianie bieżące: -pomóc uczniowi rozpatrywać i rozumieć swoje mocne i słabe strony oraz ukierunkować go do dalszej pracy, -przekazać rodzicom(opiekunom) informacje o postępach ucznia, -dać nauczycielowi informację o efektywności jego nauczania, właściwego doboru materiałów, metod i sposobów nauczania. 2. Ocenianie okresowe: -przekazać uczniowi informację o jego postępach w języku polskim pod koniec pewnej części programu nauki, -dostarczyć informacji rodzicom, -dostarczyć informacji nauczycielowi odpowiedzialnemu za następny etap nauki. Wymagania % na poszczególne oceny: III. Skala ocen Oceny uzyskane przez uczniów w ciągu roku szkolnego wyrażone są tradycyjną oceną szkolną: 96-100%- celujący Stopień 1-niedostateczny 2-dopuszczający 3-dostateczny 4-dobry dostateczny 95-90%-bardzo dobry 89-80%-dobry 79-64%- 63-5-bardzo dobry 6-celujący 46%-dopuszczający 45-0%-niedostateczny 1
Taksonomia ocen powinna uwzględniać następujące poziomy wymagań: Konieczne (na ocenę dopuszczającą) Podstawowe (na ocenę dostateczną) Obejmują treści: -najważniejsze w uczeniu się danego przedmiotu, -łatwe dla ucznia nawet mało zdolnego, -często powtarzające się w procesie nauczania, -określone programem nauczania na poziomie nieprzekraczającym wymagań zawartych w podstawach programowych, -proste, uniwersalne umiejętności z zakresu nauczania języka polskiego. Rozszerzające (na ocenę dobrą) Dopełniające (na ocenę bardzo dobrą) Obejmują treści: -złożone, mniej przystępne niż zaliczone do podstawowych wymagań, -wymagające korzystania z różnych źródeł, -umożliwiające rozwiązywanie problemów, -pośrednio użyteczne w życiu pozaszkolnym, -pozwalające łączyć wiedzę z różnych przedmiotów i dziedzin. Kontrola osiągnięć uczniów. 1. Pisemne: -odpowiedzi na pytania -rozwiązywanie wskazanych zadań, wykonywanie ćwiczeń -testy (diagnostyczne i sumujące) -redagowanie tekstu użytkowego -redagowanie formy literackiej. 2. Ustne: -kilkuzdaniowa wypowiedź -opowiadania -czytanie tekstów -prezentacja -recytowanie 3. Praktyczne: -pokazanie niewerbalnego wytworu pracy, np. projektu, albumu, słownika Na początku roku szkolnego w kl. IV wskazane jest przeprowadzenie testów diagnostycznych, np. techniki czytania, rozumienia czytanego tekstu, testu słownikowego, testu ortograficznego ( test na wejście ). 2
Formy sprawdzania osiągnięć i umiejętności uczniów : Na lekcjach języka polskiego sprawiedliwie, obiektywnie i systematycznie ocenia się wiedzę, umiejętności oraz zaangażowanie ucznia według następujących kryteriów i zasad: NA LEKCJI JĘZYKA POLSKIEGO OCENIE PODLEGAJĄ: Prace klasowe pisemne.(45 min.) Kartkówki.(15 min.) Sprawdziany ortograficzne.(45 min.) Sprawdziany ze znajomości lektur. Odpowiedzi ustne. Prace domowe- stylistyczne. Praca na lekcji- indywidualna i grupowa. Czytanie i recytacja. Prace dodatkowe. Aktywność. POSTANOWIENIA OGÓLNE: A. nauczyciel na początku roku szkolnego informuje ucznia i jego rodziców o wymaganiach edukacyjnych na poszczególne oceny z przedmiotu nauczania, formach sprawdzania wiedzy, kryteriach oceniania B. Z PSO języka polskiego można zapoznać się u wychowawcy, nauczyciela języka polskiego, w bibliotece szkolnej i na stronie internetowej szkoły C. nauczyciel wychowawca na początku roku szkolnego na zebraniu informacyjnym zapoznaje rodziców z PSO z języka polskiego i wymaganiami na poszczególne oceny z jęz. polskiego 1. Po zrealizowaniu działu programu odbywa się pisemna praca klasowa poprzedzona powtórzeniem wiadomości. 2. Informacja o sprawdzianie jest odnotowana w dzienniku i zeszycie uczniowskim z co najmniej 7- dniowym wyprzedzeniem. 3. Jeśli uczeń jest w tym dniu nieobecny ma miesiąc na zaliczenie ich po powrocie do szkoły w formie ustalonej z nauczycielem, inaczej otrzymuje ocenę niedostateczną. 4. Prace klasowe- 2-3 w semestrze są obowiązkowe. Mają formę sprawdzianu złożonego z zadań zamkniętych, zadań otwartych i wypracowania. 5. Kartkówki obejmują treści z 1,2 lub 3 ostatnich lekcji. Nie muszą być zapowiadane. 6. Sprawdziany ortograficzne obejmują omówione treści z ortografii. Mają postać dyktanda i sprawdzianu ze znajomości zasad. 7. Uczeń ma prawo dwukrotnie w ciągu semestru zgłosić nieprzygotowanie do lekcji (nie ma pracy domowej, podręcznika, zeszytu ćwiczeń, potrzebnych materiałów). Nieprzygotowanie zgłasza nauczycielowi przed zajęciami. 8. Nieprzygotowanie nie obejmuje zapowiedzianych prac klasowych, sprawdzianów. 9. Po wykorzystaniu 2 nieprzygotowań za każde następne uczeń otrzymuje ocenę niedostateczną.. 3
10. W przypadku dłuższej usprawiedliwionej nieobecności uczeń ma prawo do wykorzystania dodatkowego nieprzygotowania. Powinien w ciągu tygodnia uzupełnić zaległości. 11. Nauczyciel nie stawia oceny niedostatecznej za odrobioną pracę domową. Może zlecić jej poprawę, jeśli uzna, że będzie to z korzyścią dla ucznia. 12. Uczeń może uzyskać dodatkowe oceny realizując powierzone zadania - prace dla chętnych, plansze, plakaty. 13. Rodzic jest zobowiązany do podpisywania wszelkich uwag w zeszycie przedmiotowym i zeszycie ćwiczeń - jest to sygnał dla nauczyciela, że kontroluje postępy swojego dziecka. 14. Pisemne prace domowe - minimum 2 w semestrze - są opatrzone krótką recenzją i oceną. W pracach domowych nauczyciel obniża ocenę za błędy ortograficzne i interpunkcyjne (także u uczniów dyslektycznych). 15. Błędy poprawia nauczyciel. 16. Ocena semestralna i roczna nie jest średnią arytmetyczną wszystkich ocen. Wiodące są oceny z prac klasowych i sprawdzianów. Pozostałe oceny stanowią uzupełnienie i są dodatkową informacją o systematyczności i aktywności ucznia. 17. Zapowiedziane prace klasowe i sprawdziany są obowiązkowe. W razie dłuższej usprawiedliwionej nieobecności uczeń pisze pracę klasową w terminie uzgodnionym z nauczycielem. Niedotrzymanie terminu skutkuje oceną niedostateczną..jeśli uczeń nie przychodzi tylko na pracę klasową, pisze ją na najbliższej lekcji. 18. Każda praca klasowa, z której uczeń otrzymał ocenę niedostateczną, podlega poprawie. 19. Poprawa oceny(sposób, termin) odbywa się na zasadach ustalonych przez nauczyciela z uczniem. 20. Prace klasowe i sprawdziany uczeń otrzymuje do wglądu na lekcji. Rodzice/opiekunowie mogą zapoznać się z wynikami dziecka u nauczyciela (mogą obejrzeć prace klasowe i sprawdziany). 21. Kartkówki uczeń wkleja do zeszytu i daje do podpisu rodzicom/ opiekunom. 22. Przedmiotowy system oceniania jest do wglądu u nauczyciela j. polskiego. 23. OCENA DYKTAND O stopniu trudności dyktanda decyduje nauczyciel. Dyktanda o przeciętnym stopniu trudności: Liczba błędów Ocena 0 5 1 4+ 2 4 3 3+ 4 3 5 2+ 6 2 7 1 Dyktanda o dużym stopniu trudności: Liczba błędów Ocena 4
0 6 1 5 2 4+ 3 4 4 3+ 5 3 6 2+ 7 2 8 1 Trzy błędy interpunkcyjne = 1 błąd ortograficzny Brak znaku interpunkcyjnego (.,?!:;) traktuje się jak błąd interpunkcyjny. 24. Ocena dyktand uczniów dyslektycznych. O formie takiego sprawdzianu dla poszczególnych uczniów decyduje nauczyciel Jeśli uczeń z opinią o dysleksji zrobił w dyktandzie dużą ilość błędów to nauczyciel zapisuje ilość błędów - nie stawia oceny. Dziecko może ją otrzymać, realizując np. inne ćwiczenie zlecone przez nauczyciela. Jeśli natomiast jest tych błędów w granicach normy (0-6 lub 0-7) uczeń otrzymuje ocenę zgodną z przewidywaną skalą wyższą o jeden stopień. 25. Uczeń z opinią o dysleksji i mający trudności z nauką języka polskiego ma obowiązek uczęszczania na zespół dydaktyczno - wyrównawczy. 26. KRYTERIA OCENIANIA PRAC PISEMNYCH UCZNIÓW Z DYSLEKSJĄ ROZWOJOWĄ A. Ortografia i interpunkcja o Uczeń otrzymuje 1 pkt. z ortografii i 1 pkt. Z interpunkcji, jeśli w pracy pisemnej zaczyna każde zdanie wielką literą i kończy kropką lub innym znakiem interpunkcyjnym. o Nie otrzymuje punktu z ortografii za rozpoczęcie jakiegokolwiek zdania małą literą. o Nie otrzymuje punktu z interpunkcji, jeśli zaczyna zdanie wielką literą, a nie kończy kropką lub innym znakiem interpunkcyjnym. B. Stylistyka Otrzymuje punkty, jeśli zamyka myśl w obrębie zdania w pracy nie ma tzw. potoku składniowego. 27. STOSOWANE NA LEKCJACH JĘZYKA POLSKIEGO FORMY DOSTOSOWANIA TREŚCI PROGRAMOWYCH WYNIKAJĄCE Z ORZECZEŃ I OPINII PORADNI PSYCHOLOGICZNO -PEDAGOGICZNEJ. 5 Formy dostosowania treści programowych: wydłużenie czasu na napisanie sprawdzianu, pracy klasowej, podanie zakresu materiału np. z ortografii do nauczenia się w domu (wykaz wyrazów do nauczenia się na dyktando),
czytanie wybranych fragmentów lektury, stosowanie audiobooków, oglądanie adaptacji filmowych lektury; stosowanie innych form sprawdzianów ortograficznych teksty z luką, przepisywanie fragmentów zapamiętanego tekstu, odpytywanie ustne np. ze znajomości zasad ortograficznych dla uczniów dyslektycznych, zróżnicowane pod względem trudności prace domowe, możliwość pisania dłuższych prac domowych i prac klasowych na komputerze Kryteria ocen z języka polskiego dla klas 4-6 Ocena celująca - posiada i potrafi wykorzystać wiedzę wykraczającą poza program - samodzielnie rozwiązuje problemy i ćwiczenia o dużym stopniu trudności - czyta ze zrozumieniem teksty literackie, potrafi interpretować teksty przewidziane w programie - potrafi przygotować twórczą i oryginalną recytację, inscenizację - w mowie i piśmie posługuje się bogatym słownictwem i poprawnym językiem - aktywnie uczestniczy w lekcji i zajęciach pozalekcyjnych związanych z językiem polskim - poprawnie stosuje reguły ortograficzne nawet w trudnych wyrazach - regularnie odrabia prace domowe i zadania dodatkowe - systematycznie pracuje w czasie pracy samodzielnej - starannie prowadzi zeszyt przedmiotowy (estetyczne pismo, zapisany temat, data) - z 75% samodzielnych prac klasowych i sprawdzianów pisemnych otrzymał oceny celujące Ocena bardzo dobra : - w wyczerpującym stopniu opanował materiał przewidziany w programie - samodzielnie lub z niewielką pomocą nauczyciela rozwiązuje problemy i ćwiczenia - czyta ze zrozumieniem teksty literackie przewidziane w programie, podejmuje próby samodzielnej interpretacji - przygotowuje ciekawe prezentacje, recytacje i inscenizacje - wypowiada się w sposób poprawny i precyzyjny - aktywnie uczestniczy w lekcji - regularnie odrabia prace domowe i często wykonuje prace nieobowiązkowe - sporadycznie popełnia błędy ortograficzne - prowadzenie zeszytu i praca własna jw. 6
Ocena dobra: - w zakresie wiedzy przedmiotowej ma niewielkie braki - samodzielnie rozwiązuje zadania o niewielkim lub średnim stopniu trudności, trudniejsze z pomocą nauczyciela - czyta ze zrozumieniem, samodzielnie potrafi znaleźć w tekście potrzebne informacje, - w wypowiedziach ustnych i pisemnych popełnia niewiele błędów językowych i stylistycznych - stosuje reguły ortograficzne, popełnia niewiele błędów - bierze czynny udział w lekcji - regularnie odrabia prace domowe, czasem także nieobowiązkowe - zeszyt, praca własna jw. Ocena dostateczna : - posiada podstawowe wiadomości przewidziane programem, choć jego wiedza jest fragmentaryczna, ma problemy z samodzielnym jej wykorzystaniem - trudniejsze problemy i ćwiczenia rozwiązuje przy pomocy nauczyciela - wypowiada się w zasadzie poprawnie, choć zasób jego słownictwa nie jest bogaty, nie popełnia rażących błędów językowych - sporadycznie zabiera głos na lekcji - odrabia obowiązkowe prace domowe Ocena dopuszczająca: - ma duże braki w wiedzy - nawet proste zadania wykonuje przy pomocy nauczyciela - nie potrafi samodzielnie przeczytać ze zrozumieniem tekstu literackiego - w wypowiedziach ustnych i pisemnych popełnia dużo błędów, ma ubogie słownictwo i trudności z formułowaniem nawet prostych zdań - nie jest aktywny na lekcji, ale wykazuje chęć do pracy - często nie potrafi samodzielnie wykonać pracy domowej - nie pracuje systematycznie w czasie pracy własnej Ocena niedostateczna: - nie opanował nawet podstawowych wiadomości, ma bardzo duże braki w posiadanej wiedzy - nie potrafi wykonać zadania nawet przy pomocy nauczyciela - wykazuje się niechęcią do nauki 7
- nie rozumie poleceń nauczyciela - nie odrabia prac domowych - nie pracuje w czasie pracy własnej W bibliotece szkolnej, u nauczycieli języka polskiego znajdują się także następujące dokumenty dotyczące oceniania uczniów na lekcjach języka polskiego: Załącznik nr 1 Szczegółowe kryteria oceniania i wymagania edukacyjne na poszczególne oceny w kl.iv Załącznik nr 2 Szczegółowe kryteria oceniania i wymagania edukacyjne na poszczególne oceny w kl. V Załącznik nr 3 Szczegółowe kryteria oceniania i wymagania edukacyjne na poszczególne oceny w kl. VI Załącznik nr 4 Szczegółowe kryteria oceniania i wymagania edukacyjne na poszczególne oceny dla ucznia z upośledzeniem w stopniu lekkim. 8