Motto: Mente et malleo

Podobne dokumenty
Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych w Drezdenku Przedmiotowy system oceniania HISTORIA

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA HISTORIA

Raport z ewaluacji wewnętrznej w szkole 2012/2013. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się

Program Ogólnopolskiej Olimpiady Historycznej Gimnazjalistów na lata 2016/2017

Analiza i interpretacja utworu poetyckiego w świetle matury z języka polskiego w 2015 roku

I. DOSKONALENIE PRACY NAUCZYCIELI

PROGRAM MODUŁU SPECJANOŚCI. Geografia z wiedzą o społeczeństwie

Przedmiotowy system oceniania z wiedzy o kulturze

RAPORT Z EWALUACJI WEWNĘTRZNEJ. Wymaganie 3:

Program wychowawczy Gimnazjum nr l im. Powstańców Styczniowych w Pińczowie na rok szkolny 2014/2015

Przedmiotowe Ocenianie. Historia i społeczeństwo w klasach V-VI

Katarzyna Luksa PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z HISTORII DLA KLASY 2 GIMNAZJUM W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 56 W KATOWICACH ROK SZKOLNY 2017/2018

Szkoła Podstawowa nr 3 im. Jana Pawła II w Gdańsku. PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA z HISTORII

Przedmiotowy system oceniania z historii dla uczniów Gimnazjum.

PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ W KOSEWIE

SZKOLNY PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO Zespołu Szkół nr 60 w Warszawie

Szkoła Podstawowa nr 3 im. Jana Pawła II w Gdańsku (Gimnazjum nr 3 im. Jana Pawła II w Gdańsku)

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA I WYMAGANIA EDUKACYJNE Z GEOGRAFII W ZESPOLE SZKÓŁ OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH IM. ARMII KRAJOWEJ W BIELSKU BIAŁEJ

III. Jak uczeń jest oceniany? a) indywidualnie, b) grupowo, c) częściowo i całościowo.

PLAN ROZWOJU ZAWODOWEGO NAUCZYCIELA MIANOWANEGO UBIEGAJĄCEGO SIĘ O STOPNIEŃ NAUCZYCIELA DYPLOMOWANEGO ANNA BOGACKA. nauczyciel geografii

Przedmiotowy system oceniania z historii i społeczeństwa w Zespole Szkół nr 1 w Malborku (Szkoła podstawowa)

Przedmiotowy System Oceniania z Historii

Podsumowanie nadzoru pedagogicznego 2013/2014. gimnazja, szkoły ponadgimnazjalne

Wychowanie i profilaktyka w szkole i placówce

PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 1 ROK SZKOLNY 2016/2017

Przedmiotowy system oceniania z historii

- praca zespołowa i prezentowanie jej wyników; - samodzielnie i zespołowo wykonywane zadania złożone (w tym projekty edukacyjne);

PROGRAM SZKOLNEGO KOŁA HISTORYCZNEGO W ZESPOLE SZKÓŁ TECHNICZNYCH W MIELCU

PLAN ROZWOJU ZAWODOWEGO NAUCZYCIELA KONTRAKTOWEGO UBIEGAJĄCEGO SIĘ O STOPIEŃ ZAWODOWY NAUCZYCIELA MIANOWANEGO

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z HISTORII W SZKOLE PODSTAWOWEJ W SIECHNICACH

Wymagania edukacyjne z plastyki w klasie 1 gimnazjum

Lp. Cele operacyjne Zadania. Motywowanie do systematycznej pracy, obowiązkowości, sumienności.

PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 1 NA ROK SZKOLNY 2014/2015 MISJA SZKOŁY PODSTAWOWEJ

WYMAGANIA NA OCENY Z HISTORII W GIMNAZJUM

Nauczyciele znają potrzeby uczniów i zgodnie z nimi modyfikują sposoby prowadzenia zajęć.

PROGRAM WYCHOWAWCZY BIBLIOTEKI SZKOŁY PODSTAWOWEJ W NOWEJ SŁUPI

Przedmiotowy system oceniania z historii i społeczeństwa w Szkole Podstawowej w Janowie w roku szkolnym 2015/2016.

SZKOŁA PODSTAWOWA Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI NR 6 IM. WŁADYSŁAWA BRONIEWSKIEGO W SIEDLCACH

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z przedmiotu historia w odniesieniu do nowej podstawy programowej.

Szkoła Podstawowa im. Kornela Makuszyńskiego w Wiechlicach z oddziałami gimnazjalnymi

Program Wychowawczy Społecznego Gimnazjum Stowarzyszenia Muzyków Polskich PRO ARTE w Łodzi

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z INFORMATYKI GIMNAZJUM NR 5 W LUBINIE

Nazwa szkoły/placówki: Szkoła Podstawowa im. Kornela Makuszyńskiego w Morawicy ul. Szkolna 4, Morawica,

ROCZNY PLAN DZIAŁAŃ (RPD)

SZKOŁA PODSTAWOWA Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI NR 6 IM. WŁADYSŁAWA BRONIEWSKIEGO W SIEDLCACH

Wewnątrzszkolny System Doradztwa Zawodowego Publicznego Gimnazjum im. Marii Konopnickiej w Strykowicach Górnych rok szkolny 2015/2016

PROGRAM ADAPTACYJNY W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 5. im. WŁADYSŁAWA BRONIEWSKIEGO w BIAŁYMSTOKU

PROGRAM WYCHOWAWCZY. Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 3 im. Jana Pawła II w Rudzie Śląskiej

Priorytet III Wysoka jakość oświaty Działanie 3.5 Kompleksowe wspomaganie rozwoju szkół Okres realizacji projektu:

PROGRAM WYCHOWANIA PATRIOTYCZNEGO W ZSE W KIELCACH ROK SZKOLNY 2014 / 2015

Wstęp. Wewnątrzszkolny system doradztwa - jest to ogół działań podejmowanych szkołę w celu przygotowania

Plan pracy Szkolnego Ośrodka Kariery Gimnazjum im. Jana Pawła II w Dobczycach

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z EDUKACJI DLA BEZPIECZEŃSTWA DLA KLAS TRZECICH GIMNAZJUM.

PROGRAM ZAJĘĆ DORADZTWA ZAWODOWEGO DLA UCZNIÓW KL. VII SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 307 W WARSZAWIE W ROKU SZKOLNYM 2017/2018

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z WIEDZY O KULTURZE W I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCYM IM. Z. KRASIŃSKIEGO W CIECHANOWIE

SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYCZNY

KONCEPCJA PRACY. SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 9 Społecznego Towarzystwa Oświatowego w Warszawie na rok szkolny 2013/2014

WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA EDUKACYJNO - ZAWODOWEGO. w GIMNAZJUM MIEJSKIM IM. JANA PAWŁA II W GŁOWNIE. w roku szkolnym 2015/2016

SZKOŁA PODSTAWOWA NR 85 IM. ZRZESZENIA KASZUBSKO POMORSKIEGO W GDAŃSKU WEWNĄTRZSZKOLNY PROGRAM DORADZTWA ZAWODOWEGO

KONCEPCJA PRACY. SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 9 Społecznego Towarzystwa Oświatowego w Warszawie na lata

WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO

KONCEPCJA PRACY GIMNAZJUM W LICZU

Gimnazjum Nr3 im. Jana Pawła II w Gdańsku

Arkusz diagnozy potrzeb edukacyjnych nauczycieli województwa świętokrzyskiego w roku szkolnym 2011/2012

WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY ŚRÓDROCZNE I ROCZNE Z HISTORII

Efektywne doradztwo edukacyjno-zawodowe dla dzieci, młodzieży i dorosłych. Łódź r.

Program wychowawczy Szkoły Podstawowej nr 2 w Gliwicach.

USTAWA z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe [Wybrane fragmenty]

Przedmiotowy System Oceniania. Historia i społeczeństwo klasa IV VI szkoła podstawowa. Marian Grabas

Z plastyką na TY. z zakresu plastyki i historii sztuki

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z HISTORII I SPOŁECZEŃSTWA. Na zajęciach z historii i społeczeństwa, uczeń jest oceniany w następujących obszarach:

Wymagania edukacyjne i kryteria ocen z historii

PROGRAM WYCHOWAWCZY rok szkolny 2011/2012 GIMNAZJUM NR 6 W LEGIONOWIE

z dnia 26 lutego 2002 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół.

Magdalena Kruzel nauczyciel kontraktowy matematyki i informatyki Szkoła Podstawowa w Wałdowie Szlacheckim Gmina Grudziądz PLAN ROZWOJU ZAWODOWEGO

WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Szkole Podstawowej nr 4 w Grodzisku Mazowieckim na rok szkolny 2017/2018 i 2018/2019

Studia podyplomowe w zakresie przygotowania pedagogicznego. Projekt Nauczyciel przedmiotów zawodowych

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE

PROGRAM WYCHOWAWCZY ZESPOŁU SZKÓŁ Z ODDZIAŁAMI SPORTOWYMI NR 5 W POZNANIU

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z INFORMATYKI w ZSEiO im. Stanisława Staszica w Słupsku INFORMATYKA

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z HISTORII. SP klasy IV- VI. - umiejętności (posługiwanie się datami i faktami historycznymi, a także konieczność

PROGRAM WYCHOWAWCZY SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 27 W BIELSKU-BIAŁEJ

Diagnoza aktualnej sytuacji polskiego systemu oświaty w zakresie realizacji wychowawczej roli szkoły. Warszawa, 28 października 2017 r.

Gimnazjum nr 2 w Giżycku

Kryteria ocen z historii w klasie I, II, III gimnazjum

Przedmiotowe zasady oceniania - historia

Koncepcja pracy szkoły. Liceum Ogólnokształcące im. Karola Wojtyły w Łomiankach Wrzesień 2014

I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE im. Tadeusza Kościuszki. w Busku Zdroju PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z CHEMII

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z INFORMATYKI W PUBLICZNYM GIMNAZJUM W GOGOLINIE

Szkoła Podstawowa nr 2 im. Wojska Polskiego w Przemkowie PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA HISTORIA I SPOŁECZEŃSTWO

Innowacje pedagogiczne

W dniu r. na posiedzeniu RP,w obecności przedstawicieli Rady Rodziców, Samorządu Uczniowskiego, nauczycieli i pracowników szkoły dokonano

I. Realizacja Szkolnego Programu Profilaktyki i Szkolnego Programu Wychowawczego

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z FIZYKI DOŚWIADCZALNEJ

PROGRAM WYCHOWAWCZO - PROFILAKTYCZNY POWIATOWEJ SZKOŁY MUZYCZNEJ I STOPNIA W DYWITACH NA ROK SZKOLNY 2018/2019

KONCEPCJA PRACY SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 2 IM. BOHATERÓW WESTERPLATTE W KARCZEWIE NA LATA

WYMAGANIA EDUKACYJNE - HISTORIA, HISTORIA I SPOŁECZEŃSTWO, HISTORIA PAŃSTWA I PRAWA

KONCEPCJA PRACY. Gimnazjum im. Noblistów Polskich w Rokitnicy na lata CEL PROGRAMU

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z INFORMATYKI

Transkrypt:

Motto: Mente et malleo Projekt Edukacyjny Żelazny most, realizowany od roku szkolnego 2014/2015, w ramach Porozumienie o współpracy partnerskiej, przez Liceum Ogólnokształcące im. ks. kard. Stefana Wyszyńskiego w Staszowie i Podkowiańskie Liceum Ogólnokształcące Nr 60 w Podkowie Leśnej I. Założenia Projektu Edukacyjnego Żelazny most (dalej zwanego Projektem). Projekt powstał z myślą o uczniach objętych nauczaniem historii na poziomie rozszerzonym w Liceum Ogólnokształcącym im. ks. kard. Stefana Wyszyńskiego w Staszowie oraz Podkowiańskim Liceum Ogólnokształcącym Nr 60 w Podkowie Leśnej. Treści kształcenia, zawarte w Projekcie, mają uzupełniać i wzbogać materiał nauczania wynikający z obowiązującego programu powszechnej edukacji historycznej, przewidzianego dla liceum ogólnokształcącego (zawarty w Podstawie programowej kształcenia ogólnego). Decyzje o zakresie wykorzystania tych treści, wymiarze czasu przeznaczonego na zapoznanie uczniów z określonym zagadnieniem, a także o doborze form i metod pracy dydaktycznej ostatecznie podejmują nauczyciele historii z obu liceów, odpowiedzialni za wdrożenie Projektu, w drodze wzajemnego porozumienia, po konsultacji z pracownikami Instytutu Historii UJK w Kielcach i Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, oraz, ewentualnie, w razie potrzeby z kustoszami muzeów: Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego im. prof. Mieczysława Radwana w Nowej Słupi Oddział Muzeum Techniki NOT w Warszawie, Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy w Pruszkowie i Muzeum Archeologicznego w Warszawie. Stanowiska wszystkich zainteresowanych stron powinny wynikać z dążenia do wspólnego wypracowania możliwie najefektywniejszego sposobu realizacji celów kształcenia, określonych w programie powszechnej edukacji historycznej i statutach placówek muzealnych. Projekt ma być realizowany w 3-letnim cyklu kształcenia, począwszy od roku szkolnego 2014/2015. II. Cele Projektu. A. Ogólne cele Projektu (wynikające z Podstawy programowej kształcenia ogólnego): 1. Wspieranie procesu dojrzewania intelektualnego i emocjonalnego uczniów. 2. Stworzenie możliwości kształtowania i rozwoju zainteresowań uczniów wybranymi problemami historii. 3. Umożliwienie uczniom wykorzystywania zdobywanej wiedzy zgodnie z ich zainteresowaniem i zdolnościami. 4. Wspieranie dążeń do twórczego wykorzystywania przez uczniów wiedzy i umiejętności historycznych, np. poprzez wykonanie przez nich, pod kierunkiem nauczyciela, pracy badawczej na podstawie samodzielnie zebranych materiałów pochodzących z różnych źródeł oraz literatury historycznej. 5. Przygotowanie uczniów do stosowania podstawowych zasad naukowego poznawania i opisywania przeszłości. 6. Pogłębienie i rozwinięcie wiedzy (zwłaszcza zaś wiedzy o źródłach historycznych istniejących dla danej epoki oraz narzędziach służących ich odczytywaniu, opisowi, interpretacji i utrwalaniu) oraz umiejętności historycznych uzyskanych w toku wcześniejszej oraz bieżącej edukacji celem lepszej znajomości i rozumienia przeszłości własnego regionu, kraju i dziejów świata. 7. Rozwijanie postaw obywatelskich i patriotycznych, poczucia przynależności do wspólnoty rodzinnej, lokalnej, regionalnej i narodowej. 8. Rozwijanie u uczniów umiejętności samodzielnej analizy wybranego problemu historycznego, z wykorzystaniem różnorodnych źródeł i dodatkowej literatury przedmiotu (w tym literatury naukowej). 9. Zdobywanie przez uczniów wiedzy o warsztacie historyka, archeologa i etnografa oraz umiejętności jej zastosowania przy badaniu przeszłości, jak również przedstawianiu wyników swojej pracy (z wykorzystaniem technologii cyfrowej). B. Cele szczegółowe Projektu.

1. Poznanie dziejów dwóch największych starożytnych ośrodków hutnictwa żelaza na obszarze Barbaricum : w Górach Świętokrzyskich (zwłaszcza w okolicach Nowej Słupi) i na Mazowszu (zwłaszcza w okolicach Pruszkowa). 2. Poznanie warunków życia, kultury materialnej i duchowej ludności zamieszkującej centralną i południową część ziem polskich w środkowej i schyłkowej fazie epoki żelaza, w okresie kultury przeworskiej (III/II w. p.n.e. V w. n.e.). 3. Poznanie stanowisk archeologicznych z okresu kultury przeworskiej w rejonie Staszowa i Podkowy Leśnej. 4. Poszerzenie i pogłębienie posiadanej przez uczniów wiedzy na temat kontaktów Imperium Rzymskiego z ziemiami polskimi w okresie od III/II w. p.n.e. do V w. n.e. 5. Poszerzenie i pogłębienie posiadanej przez uczniów ogólnej wiedzy historycznej oraz rozwijanie ich myślenia historycznego dzięki wykorzystaniu potencjału edukacyjnego różnych instytucji, szczególnie szkół ponadgimnazjalnych (liceów ogólnokształcących), szkół wyższych (Instytutu Historii Uniwersytetu Jana Kochanowskiego w Kielcach oraz Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego) oraz muzeów (Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego im. prof. Mieczysława Radwana w Nowej Słupi Oddział Muzeum Techniki NOT w Warszawie, Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy w Pruszkowie i Muzeum Archeologicznego w Warszawie). 6. Kształtowanie i doskonalenie umiejętności dokonywania przez uczniów samodzielnej oceny oraz rekonstruowania faktu lub zjawiska historycznego na podstawie różnych źródeł. 7. Kształtowanie i doskonalenie umiejętności dostrzegania przez uczniów zależności między rozmaitymi dziedzinami życia społecznego oraz powiązań losów Małej Ojczyzny (w aspekcie politycznym, gospodarczym, kulturowym, historii wojskowości) z dziejami państwa i narodu polskiego oraz historią powszechną (z naciskiem na ich wymiar europejski). 8. Kształtowanie i doskonalenie umiejętności praktycznego wykorzystania przez uczniów zdobytej wiedzy, zwłaszcza w zakresie: wdrażania ich do samodzielnego wysiłku poznawczego, wyrabiania u nich nawyku utrwalania i archiwizowania danych naukowych (z wykorzystaniem technologii cyfrowej) oraz potrzeby promocji regionalnych wartości kulturowych, zarówno w kontaktach oficjalnych (instytucjonalnych), jak i prywatnych. 9. Wykorzystanie treści nauczania do rozwoju intelektualnego, emocjonalnego oraz moralnego uczniów, z położeniem nacisku na kształtowanie postawy łączności z dziedzictwem poprzednich pokoleń; postawy tolerancji i poszanowania względem innych społeczności lokalnych i ich spuścizny dziejowej; postawy emocjonalnego, a jednocześnie wyważonego nacechowanego racjonalizmem, krytycyzmem, otwartością i samodzielnością w myśleniu stosunku do historii regionalnej, z odrzuceniem wszelkich form i przejawów fanatyzmu, nienawiści rasowej oraz totalitaryzmu. 10. Wzbudzanie u uczniów poczucia szacunku wobec wartości i znaczenia lokalnego dziedzictwa kulturowego i odpowiedzialności za jego trwanie. 11. Skuteczne zarządzanie jakością kształcenia w kontekście przygotowywania uczniów do rozpoczęcia i rozwijania kariery naukowej na dalszym etapie edukacji w szkole wyższej (zwiększenie efektywności nauczania historii na poziomie szkoły ponadgimnazjalnej typu licealnego, w kontekście lepszego przygotowania uczniów do egzaminu maturalnego z historii i podjęcia studiów wyższych na kierunkach humanistycznych, oraz stała wymiana doświadczeń w tej dziedzinie między liceami). 12. Integracja różnych dziedzin wiedzy. III. Treści kształcenia w ramach Projektu. Dobór treści kształcenia zawartych Projekcie podyktowany został przede wszystkim dążeniem nauczycieli historii z obu liceów do pełniejszego rozwoju zdolności poznawczych u swoich uczniów oraz efektywniejszego kształtowania ich umiejętności i postaw, tak aby świadomi swej tożsamości społecznej byli lepiej przygotowani do korzystania ze zdobytej wiedzy i umiejętności, zarówno w pracy, jak i w życiu dorosłym. Prezentowana wiedza ma stać się przyczynkiem do przeżyć intelektualnych i doznań emocjonalnych uczniów. Treści są autentyczne i zgodne z aktualnym stanem wiedzy naukowej.

1. Epoka żelaza chronologia, zasięg geograficzny, charakterystyczne cechy kultury materialnej i duchowej. 2. Kultury epoki żelaza na ziemiach polskich, ze szczególnym uwzględnieniem kultury przeworskiej chronologia, zasięg geograficzny, charakterystyczne cechy zdobyczy w sferze materialnej i duchowej. 3. Dzieje starożytnych ośrodków hutnictwa żelaza w Górach Świętokrzyskich i na Mazowszu. 4. Technologia wytopu żelaza w piecach kotlinkowych. 5. Stanowiska archeologiczne z okresu kultury przeworskiej, odkryte w rejonie Staszowa i Podkowy Leśnej. 6. Dzieje ludów (Celtów i Germanów, konkretnie Wandalów) i związków plemiennych (Lugiów), zwłaszcza na ziemiach centralnej i południowej Polski w środkowej i schyłkowej fazie epoki żelaza. 7. Związki Imperium Rzymskiego z ziemiami polskimi w okresie od III/II w. p.n.e. do V w. n.e. 8. Sztuka wojenna Rzymian, Celtów i Germanów w okresie od III/II w. p.n.e. do V w. n.e. 9. Ekspozycja Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego im. prof. Mieczysława Radwana w Nowej Słupi Oddział Muzeum Techniki NOT w Warszawie, Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy w Pruszkowie i Muzeum Archeologicznego w Warszawie. 10. Dymarki Świętokrzyskie jako przykład imprezy naukowo-rekreacyjnej, promującej walory turystyczne Małej Ojczyzny. IV. Procedury osiągania celów. Formy i metody kształcenia. Dla realizacji wskazanych zadań i osiągnięcia założonych celów edukacyjnych i wychowawczych, niezbędne jest, zgodnie z wymogami współczesnej dydaktyki, zastosowanie kształcenia wielostronnego, polegającego na łączeniu w toku lekcji różnorodnych metod pracy z uczniami, z naciskiem na metody służące aktywnej pracy na lekcjach, metody pracy pozalekcyjnej i samodzielną pracę ucznia pod kierunkiem nauczyciela. Dobór metod i technik kształcenia na konkretną lekcję uzależniony jest od wielu czynników, a zwłaszcza od: treści kształcenia, realizowanych przez nauczyciela, poziomu percepcji i charakteru zainteresowań uczniów, wytyczonych celów dydaktycznych, posiadanych środków dydaktycznych i finansowych. A. Preferowane formy kształcenia. 1. Wykład. 2. Indywidualna praca uczniów z różnymi źródłami historycznymi. 3. Praca w grupach z różnymi źródłami historycznymi. 4. Pogadanka (rozmowa nauczająca). 5. Samodzielne przygotowanie przez uczniów wypowiedzi ustnych lub pisemnych (referatów, prezentacji, opisów) dotyczących określonego problemu, z wykorzystaniem różnych materiałów historycznych (źródeł historycznych pisanych, ikono- i kartograficznych, literatury naukowej, popularnonaukowej oraz pięknej). 6. Praca pod kierunkiem nauczyciela, zwłaszcza przy wykonywaniu przez uczniów modeli (dioram). 7. Portfolio. 8. Projekty. 9. Wycieczka edukacyjna (krajoznawcza). 10. Lekcja z wykorzystaniem technologii cyfrowej. 11. Lekcja muzealna. 12. Lekcja biblioteczna. 13. Praca domowa. 14. Wywiad. 15. Dyskusja. B. Preferowane metody kształcenia. 1. Metody podające (np. wykład). 2. Metody aktywizujące (np. wycieczka edukacyjna). 3. Metody poszukujące (np. samodzielne przygotowanie przez uczniów wypowiedzi ustnych lub pisemnych). 4. Metody analityczne (np. praca ze źródłem historycznym pisanym). 5. Metoda problemowa (np. projekt).

V. Środki dydaktyczne. Do wdrożenia Projektu i realizacji przyjętych zadań, jak również osiągania założonych celów w zakresie kształcenia i wychowania przydatne będą różne środki dydaktyczne. Do podstawowych należą: 1. Autorskie karty pracy. 2. Autorski skrypt. 3. Źródła historyczne: naukowe, popularnonaukowe, z zakresu literatury pięknej (zarówno w postaci książkowej, jak i cyfrowej). 4. Mapa. 5. Komputer. 6. Środki audiowizualne. 7. Internet. 8. Zestawy modelarskie (modele redukcyjne wraz z elementami służącymi do konstruowania dioram). VI. Przewidywane przykładowe osiągnięcia uczniów objętych Projektem, w zakresie ich wiedzy i umiejętności. Z podstawy programowej historii dla szkół ponadgimnazjalnych wynikają następujące przewidywane ogólne osiągnięcia uczniów w zakresie wiedzy i umiejętności: 1. Umiejętność zbierania, przedstawiania i interpretowania wiedzy historycznej z wykorzystaniem różnorodnych źródeł informacji. 2. Umiejętność dokonywania ujęć problemowych i przekrojowych. 3. Formułowanie i uzasadnianie opinii historycznych podczas dyskusji oraz w krótszych i dłuższych wypowiedziach ustnych i pisemnych. 4. Wykorzystywanie zdobytej wiedzy i umiejętności w życiu społecznym. 5. Wykorzystywanie pogłębionej wiedzy do opisu i oceny problemów historycznych z uwzględnieniem zasad naukowego badania przeszłości. Rozwijając powyższe założenia, autorzy Projektu, w odniesieniu do poszczególnych treści kształcenia, założyli następujące osiągnięcia uczniów: dział w zakresie wiedzy w zakresie umiejętności ORGANIZACJA WARSZTATU PRACY EPOKA ŻELAZA EPOKA ŻELAZA NA ZIEMIACH POLSKICH uczniowie powinni wiedzieć, gdzie szukać źródeł do dziejów regionu świętokrzyskiego i mazowieckiego w epoce żelaza chronologię, zasięg geograficzny, charakterystyczne cechy kultury materialnej i duchowej epoki żelaza chronologię, zasięg geograficzny, charakterystyczne cechy kultury materialnej i duchowej zestawić bibliografię danego problemu (w ujęciu chronologicznym lub problemowym) z dziejów regionu świętokrzyskiego i mazowieckiego w epoce żelaza; umieć wykonać i omówić, stosownie to tematu pracy, prezentację multimedialną; umieć wykonać mapę ilustrującą zasięg geograficzny kultury żelaza (z uwzględnieniem kryterium chronologicznego) w Europie; wskazać na najważniejsze osiągnięcia w sferze kultury materialnej i duchowej, właściwe dla epoki żelaza; uczniowie powinni umieć wykonać mapę z zaznaczonymi kulturami epoki żelaza, charakterystycznymi dla ziem polskich

DZIEJE STAROŻYTNYCH OŚRODKÓW HUTNICTWA ŻELAZA W GÓRACH ŚWIĘTOKRZYSKICH I NA MAZOWSZU TECHNOLOGIA WYTOPU ŻELAZA W PIECACH KOTLINKOWYCH STANOWISKA ARCHEOLOGICZNE Z OKRESU KULTURY PRZEWORSKIEJ W REJONIE STASZOWA I PODKOWY LEŚNEJ DZIEJE LUDÓW I ZWIĄZKÓW PLEMIENNYCH NA ZIEMIACH POLSKICH W SRODKOWEJ I SCHYŁKOWEJ FAZIE EPOKI ŻELAZA poszczególnych kultur epoki żelaza, wyróżnianych na ziemiach polskich główne fakty odnoszące się do dziejów starożytnych ośrodków hutnictwa żelaza w regionie świętokrzyskim i mazowieckim konstrukcję pieca kotlinkowego oraz poszczególne fazy wytopu żelaza w takim piecu wiedzieć, gdzie znajdują się stanowiska archeologiczne z okresu kultury przeworskiej w rejonie Staszowa i Podkowy Leśnej; wiedzieć, jak sporządzić wykaz miejscowości, gdzie znajdują się znajdują się stanowiska archeologiczne z okresu kultury przeworskiej w rejonie Staszowa i Podkowy Leśnej; wymienić i krótko scharakteryzować zawartość stanowisk archeologicznych z okresu kultury przeworskiej w rejonie Staszowa i Podkowy Leśnej; dzieje ludów (Celtów i Germanów, konkretnie Wandalów) i związków plemiennych (Lugiów), zwłaszcza na ziemiach centralnej i południowej Polski w środkowej i schyłkowej fazie epoki żelaza uczniowie powinni umieć zaplanować pobyt w Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego im. prof. Mieczysława Radwana w Nowej Słupi Oddział Muzeum Techniki NOT w Warszawie, Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy w Pruszkowie i Muzeum Archeologicznym w Warszawie celem obcowania ze zbiorami dotyczącymi przeszłości regionu świętokrzyskiego i mazowieckiego naszkicować schemat pieca kotlinkowego; wykonać makietę (dioramę) ilustrującą proces wytopu żelaza w piecu kotlinkowym; rozpoznać i określić przeznaczenie charakterystycznych źródeł historycznych, typowych dla epoki; określić znaczenie znalezisk archeologicznych z okresu kultury przeworskiej w rejonie Staszowa i Podkowy Leśnej dla ogólnego obrazu osiągnięć cywilizacyjnych ludów okresu epoki żelaza na ziemiach polskich we współczesnej nauce polskiej; zaplanować wycieczkę szlakiem znalezisk archeologicznych z okresu kultury przeworskiej w rejonie Staszowa i Podkowy Leśnej; wykonać prezentację multimedialną pokazującą najcenniejsze elementy znalezisk archeologicznych z okresu kultury przeworskiej w rejonie Staszowa i Podkowy Leśnej Staszowskiej; uczniowie powinni umieć wykonać mapę obrazującą zasięg występowania ludów celtyckich i germańskich na ziemiach polskich w okresie od III/II w. p.n.e. do V w. n.e.

ZWIĄZKI IMPERIUM RZYMSKIEGO Z ZIEMIAMI POLSKIMI W OKRESIE OD III/II W. P.N.E. DO V W. N.E. SZTUKA WOJENNA RZYMIAN, CELTÓW I GERMANÓW OKRESIE OD III/II W. P.N.E. DO V W. N.E. EKSPOZYCJA MUZEUM STAROŻYTNEGO HUTNICTWA ŚWIĘTOKRZYSKIEGO W NOWEJ SŁUPI ODDZIAŁ MUZEUM TECHNIKI NOT W WARSZAWIE, MUZEUM STAROŻYTNEGO HUTNICTWA MAZOWIECKIEGO W PRUSZKOWIE, MUZEUM ARCHEOLOGICZNEGO W WARSZAWIE DYMARKI ŚWIĘTOKRZYSKIE JAKO PRZYKŁAD IMPREZY NAUKOWO- REKREACYJNEJ, PROMUJĄCEJ WALORY TURYSTYCZNE MAŁEJ OJCZYZNY znać bieg szlaku bursztynowego przechodzącego przez ziemie polskie; wymienić przedmioty handlu pomiędzy Imperium Rzymskim a ludami zamieszkującymi ziemie polskie w danym okresie; podstawowe elementy uzbrojenia i taktyki Rzymian, Celtów i Germanów w okresie od III/II w. p.n.e. do V w. n.e. najważniejsze elementy zbiorów Muzeum Starożytnego Hutnictwa Świętokrzyskiego im. prof. Mieczysława Radwana w Nowej Słupi Oddział Muzeum Techniki NOT w Warszawie, Muzeum Starożytnego Hutnictwa Mazowieckiego im. Stefana Woydy w Pruszkowie i Muzeum Archeologicznego w Warszawie w odniesieniu do epoki żelaza genezę, dzieje i charakter Dymarek Świętokrzyskich wykonać mapę przedstawiającą bieg szlaku bursztynowego, zwłaszcza w odniesieniu do ziem polskich; wyjaśnić przeznaczenie towarów sprowadzanych przez Rzymian z ziem polskich; ocenić szanse i zagrożenia wynikające z istnienia szlaku bursztynowego dla ludów zamieszkujących ziemie polskie; sporządzić schemat szyku manipularnego legionu rzymskiego schyłkowego okresu republiki; wyjaśnić zadania stojące przed poszczególnymi formacjami legionu rzymskiego, charakterystycznego dla schyłkowego okresu republiki; wskazać na mocne i słabe strony ugrupowania manipularnego oraz taktyki wojennej Celtów i Germanów w konfrontacji z Rzymianami; wskazać mocne i słabe strony ekspozycji odwiedzonych muzeów; zaproponować alternatywny sposób ekspozycji całych zbiorów lub ich części, znajdujących się w odwiedzonych muzeach; wskazać mocne i słabe strony Dymarek Świętokrzyskich ; zaproponować alternatywny sposób organizacji Dymarek Świętokrzyskich jako imprezy o charakterze naukoworekreacyjnym, promującej region świętokrzyski;

VII. Kryteria oceny i ewaluacja pracy uczniów. Ocenianie na zajęciach związanych z realizacją Projektu, zasadniczo powinno wpisywać się w Wewnątrzszkolny System Oceniania, obowiązujący w każdym z liceów. Stałymi elementami w ocenie uczniów powinny więc być: 1. Wiedza z zakresu faktograficznego ujęta w Projekcie. 2. Osiągnięcie założonych celów kształcenia i wychowawczych. 3. Umiejętności kluczowe. 4. Współpraca w zespole. 5. Twórcze rozwiązywanie problemów badawczych. 6. Organizowanie procesu własnego uczenia się. 7. Stosowanie nabytych na innych przedmiotach wiadomości i umiejętności. 8. Suma posiadanych przez nich wiadomości i gotowość do pamięciowej ich reprodukcji oraz różne przejawy aktywności intelektualnej. 9. Rozumienie i umiejętność interpretacji faktów i źródeł historycznych. 10. Formułowanie wypowiedzi ustnych, przygotowanie prac pisemnych i z wykorzystaniem technologii cyfrowej oraz inne umiejętności, których zdobywanie jest przewidziane w założeniach Projektu. 11. Aktywność na zajęciach, w pracy pozalekcyjnej i pozaszkolnej. Należy przyjąć, że zastosowane przez nauczycieli obu liceów, w konkretnej sytuacji, metody i kryteria oceny będą zasadniczo oparte na oczekiwanych osiągnięciach uczniów i powinny do nich motywować. Ewaluacja Projektu, to próba odpowiedzi na następujące pytania: 1. Czy Projekt jest możliwy do zrealizowania? 2. Jakie czynniki sprzyjają realizacji Projektu, a jakie ją utrudniają? 3. Czy i w jakim stopniu założone cele kształcenia i wychowawcze zostały osiągnięte? 4. Jakie są ewentualne dodatkowe następstwa, korzystne i niekorzystne, realizacji Projektu? 5. Jakie czynności należy podjąć celem udoskonalenia Projektu? Odpowiedzi na te pytania zostaną uzyskane zarówno w trakcie wdrażania Projektu (ewaluacja cząstkowa, po każdym roku realizacji Projektu), jak i po jego zakończeniu (ewaluacja całościowa) dzięki: 1. Analizie wyników ankiet ewaluacyjnych i rozmów przeprowadzonych z uczestnikami i prowadzącymi. 2. Przyjęciu wymiernych wskaźników pozwalających ocenić jakość poszczególnych etapów i całości realizacji Projektu w postaci dania uczniom szansy oceny Projektu poprzez ocenę opisową, jak i ocenę wyrażaną w stopniach w skali od 1 do 6. Autorzy Projektu przyjmują, że jeśli 90% ocen opisowych będzie pozytywnych, a średnia z ocen wyrażanych w stopniach wyniesie 4, to znaczy, iż cele Projektu zostały osiągnięte w stopniu wysokim; jeśli 50% ocen opisowych będzie pozytywnych, a średnia z ocen wyrażanych w stopniach wyniesie 3, to znaczy, iż cele Projektu zostały osiągnięte w stopniu zadowalającym; jeśli wyniki te będą w obu wypadkach jeszcze niższe, to znaczy, iż cele Projektu zostały osiągnięte tylko w stopniu minimalnym 3. Powstaniu wirtualnych albumów tematycznych oraz dioram stosownie do treści kształcenia.