PROGRAM WYCHOWAWCZO-PROFILAKTYCZNY PRZEDSZKOLA PUBLICZNEGO w DZIEWIĘTLICACH NA ROK 2017/2020 WSTĘP Wychowanie należy do podstawowych pojęć w pedagogice, jest jednak bardzo różnie rozumiane i ujmowane w szerszym lub węższym zakresie. Na rzeczywistość wychowawczą przedszkola składają się celowe oddziaływania pedagoga, a także wpływy środowiska. Ta rzeczywistość mieści się w pojęciu wychowania, używanym w najszerszym tego słowa znaczeniu. W węższym znaczeniu wychowanie rozpoczyna się w rodzinie, a przedszkole tylko je kontynuuje i ukierunkowuje. J. Dewey powiedział:"(...) przedszkolne życie powinno wyrastać stopniowo z życia domowego (...), powinno podejmować i kontynuować zachowania, z którymi dziecko oswoiło się już w domu". Program wychowawczo-profilaktyczny przeznaczony jest do realizacji w przedszkolu i w swoim założeniu obejmuje pracę wychowawczo-profilaktyczną nad całością osobowości dziecka z uwzględnieniem kształtowania sfery psychicznej, duchowej i fizycznej. Wdrażanie programu równolegle przez rodziców i nauczycieli, tworzenie jednorodnego środowiska wychowawczego jest jedną z najskuteczniejszych metod w profilaktyce wszelkich zachowań patologicznych. Program wychowawczo - profilaktyczny ma na celu poprawę jakości pracy edukacyjnej i wychowawczej, uwzględnia potrzeby społeczności przedszkolnej: dzieci, rodziców i środowiska oraz pracowników. Integruje nauczycieli i rodziców w realizowaniu celów wychowawczych. Ma on za zadanie określać, jakimi wartościami kierujemy się w stosunku do naszego wychowanka, jego rodzica, jakie normy postępowania czy zachowania są pożądane, aby dziecko umiało funkcjonować w środowisku zgodnie z przyjętymi normami społecznymi. Program ten ma za zadanie uświadomić dzieci w wieku przedszkolnym o istniejących w życiu ludzkim zagrożeniach pochodzących ze świata ludzi i zwierząt oraz wyposażyć je w umiejętność radzenia sobie z nimi. Obowiązkiem każdej osoby dorosłej, zwłaszcza nauczycieli jest stwarzanie każdego dnia warunków sprzyjających kształtowaniu u dzieci postaw odpowiedzialności za życie własne oraz innych. Tylko kreatywna realizacja działań nauczyciela i rodziców o charakterze wychowawczo - profilaktycznym umożliwi 1
wytworzenie się określonych kompetencji u dzieci i ułatwi im funkcjonowanie w środowisku. CELE PROGRAMU CEL GŁÓWNY: Celem głównym Programu Wychowawczo - Profilaktycznego Przedszkola w Dziewiętlicach jest stwarzanie bezpiecznych i higienicznych warunków do pełnego rozwoju każdego dziecka, zgodnie z jego wrodzonym potencjałem oraz możliwościami twórczymi i intelektualnym w relacjach ze środowiskiem społeczno kulturowym i przyrodniczym.wynikające z powyższego celu zadania, dostosowane do potrzeb i możliwości rozwojowych dziecka, nauczyciel realizuje w ramach określonych obszarów edukacyjnych. CELE SZCZEGÓŁOWE : 1. Nabywanie umiejętności rozumienia siebie i innych, oraz radzenia sobie w trudnych sytuacjach. 2. Zapoznanie dzieci z regułami życia w grupie, wdrażanie do samodzielności i umiejętności współżycia i współdziałania z innymi. 3. Zapoznanie dzieci z prawami i obowiązkami, światem wartości moralnych oraz koniecznością ponoszenia konsekwencji swoich czynów. 4. Wyposażenie dzieci w umiejętności pozwalające na ocenę sytuacji zagrażającej bezpieczeństwu dziecka. 5. Kształtowanie zachowań prozdrowotnych w szczególności umiejętności spędzania wolnego czasu, przestrzegania zasad higieny i zdrowego odżywiania się. 6. Rozwijanie wzajemnych relacji pomiędzy dziećmi, opartych na wzajemnym szacunku i akceptacji 7. Nabywanie umiejętności radzenia sobie z emocjami poprzez udział w zabawach, rozmowach, zajęciach wychowawczo-dydaktycznych Metody: Podające: opowiadanie, pogadanka, historyjka obrazkowa, wiersze, piosenki, praca z obrazkiem. Aktywizujące: drama, pedagogika zabawy, P. Dennisona, W. Sherborne, R. Labana, M. Bogdanowicz, E. Gruszczyk-Kolczyńskiej. 2
Problemowe: gry dydaktyczne, burza mózgów, inscenizacja, Praktyczne: ćwiczenia, gry dydaktyczne, zabawy intelektualne W naszym Przedszkolu DZIECKO: 1. Poznaje swoje prawa i obowiązki. 2. Czuje się bezpieczne. 3. Rozwija się twórczo i jest samodzielne. 4. Ma możliwość indywidualnego rozwoju i osiąga sukces. 5. Uczy się dostrzegać swoje mocne strony. 6. Buduje pozytywny obraz samego siebie. 7. Jest świadome swojej przynależności narodowej. 8. Uczy się dostrzegać potrzeby innych ludzi. 9. Osiąga gotowość szkolną na wysokim poziomie. W naszym Przedszkolu RODZICE: 1. Uzyskują fachową pomoc pedagogiczną. 2. Otrzymują obiektywną ocenę postępów i niepowodzeń dziecka. 3. Mogą mówić otwarcie o swoich spostrzeżeniach na temat pracy przedszkola. 4. Bezpośrednio rozmawiać z nauczycielem o trudnych sprawach wychowawczych. 5. Mogą czynnie uczestniczyć w życiu przedszkola. 6. Czynnie wspierają przedszkole w jego działaniach, 7. Chętnie współpracują z nauczycielami, oferują wszechstronna pomoc. 8. Są partnerami w tworzeniu klimatu działalności kształcąco-wychowawczej i zarządzania placówką. W naszym Przedszkolu NAUCZYCIELE: 1. Aktywnie realizują zadania przedszkola określone w dokumentach wewnętrznych placówki. 2. Podejmują działania innowacyjne. Są aktywni i twórczy. 3. Tworzą i realizują autorskie programy dostosowane do potrzeb dziecka i placówki. 3
4. Współpracują z rodzicami i środowiskiem lokalnym. 5. Doskonalą swoją wiedzę i uzyskują nowe doświadczenia. 6. Wykorzystują twórcze i aktywne metody, promując nowatorski styl pracy. 7. Uzyskują wyższe stopnie awansu zawodowego. 8. Pozyskują rodziców do efektywnych działań na rzecz przedszkola oraz poszukują sympatyków i partnerów przedszkola. 9. Monitorują efektywność własnej pracy. 10. Dzielą się wiedzą i doświadczeniem z innymi nauczycielami. 11. Prowadzą obserwację pedagogiczną i diagnozują rozwój dziecka. 12. Dobierają metody wychowawcze i dydaktyczne, które wspomagają indywidualny rozwój dziecka. 13. Proponują rodzicom nowe formy współpracy. Kodeks Przedszkolaka. Wspólnie i zgodnie bawię się z dziećmi. Potrafię czekać na swoją kolej podczas działalności zabawowej i edukacyjnej. Szanuję własność cudzą i wspólną. Wiem, że praca innych jest trudem, który należy szanować i tego samego oczekuję od innych. Do zabawy biorę tylko te zabawki, którymi teraz będę się bawić, a po skończonej zabawie odłożę je na miejsce. Bawię się tak, aby nie powodować zagrożenia i przykrości innym. Pomagam innym młodszym i mniej sprawnym kolegom. Próbuję samodzielnie rozwiązywać sytuacje problemowe zgodnie z ogólnie przyjętymi normami. Stosuje formy grzecznościowe: proszę, dziękuję, przepraszam itp. Wiem, że w przedszkolu jestem po to, aby zdobyć wiedzę i umiejętności potrzebne mi w szkole. 4
Zadania programu wychowawczo- profilaktycznego BĄDŹ KULTURALNY Używa form grzecznościowych (proszę, dziękuję, przepraszam) uczenie się używania zwrotów grzecznościowych w określonych sytuacjach; dostarczanie dzieciom wzorców właściwego zachowania się (postawa nauczyciela, postacie z literatury itp.); utrwalenie nawyków kulturalnego zachowania się w miejscach publicznych (sklep, poczta, itp.). Posiada nawyk witania się i żegnania z innymi osobami poprzez stosowanie Odpowiednich form grzecznościowych. Jest serdeczne dla innych osób (dorosłych, kolegów) utrwalanie używania zwrotów grzecznościowych: dzień dobry, do widzenia, itd. uczenie się mówienia miłych słów oraz dziękowania innym za te słowa. Okazuje szacunek dorosłym, osobom starszym zapraszanie babci i dziadka na uroczystości przedszkolne. Dba o porządek wokół siebie. samodzielne podejmowanie prostych obowiązków w domu i w przedszkolu zabawek, układanie książek; szanowanie wspólnych zabawek i odkładanie ich na wyznaczone miejsce; przyzwyczajanie dzieci do przestrzegania zasad utrzymywania porządku i szanowania zieleni w najbliższym otoczeniu ( papiery wrzucamy do kosza, nie niszczymy drzew, krzewów). Słucha, kiedy inni mówią, mówi, kiedy rozmowy z dziećmi na temat zasad; inni słuchają. stosowanie ich w codziennych sytuacjach. Nie mówi z pełnymi ustami opanowanie umiejętności kulturalnego jedzenia. 5
BĄDŹ KOLEŻEŃSKI Okazuje pomoc słabszym, bierze pod uwagę potrzeby innych Szanuje cudzą własność Bawi się zgodnie z kolegami Potrafi podzielić się z kolegami zabawkami, słodyczami itp. Pomaga potrzebującym kolegom rozumie, że inni maja takie same potrzeby. interesuje się pracami kolegów, dostrzega trud włożony w ich powstanie, szanuje własność kolegów. zawieranie umów z dziećmi w przedszkolu dotyczących zachowania i konsekwentnie przestrzeganie ich. rozumie, że inni mają potrzebę korzystania z zabawek, jedzenia słodyczy w związku z tym dzielenia się nimi. opiekowanie się nowymi kolegami, oraz tymi którzy potrzebują pomocy. KONTROLA WŁASNEGO ZACHOWANIA Kontrola własnego zachowania unikaj krzyku, kłótliwości; przestrzegaj zawartych umów, reguł; oceniaj zachowanie, a nie osoby. Ciesz się z sukcesów, przyjmuj z godnością porażki, uczenie właściwego przyjmowania pochwał i krytyki. Mów o swoich uczuciach (odczuciach) zapoznawanie z bezpiecznymi sposobami rozładowywania emocji nie wyrządzając krzywdy innym (np. gryzmolenie po kartce, zgniatanie gazety, darcie papieru). Prawidłowo przyjmuję krytykę, cieszy uczenie właściwego przyjmowania krytyki i się z sukcesów pochwał. Odróżnia prawdę od fałszu, dobro i zło odróżnia prawdy od fałszu, fantazji, kłamstwa w utworach literackich i w sytuacjach codziennych Unika kłamstwa rozumie konsekwencje kłamstwa dla siebie i innych; potrafi ocenić postępowanie własne i kolegów w konkretnych sytuacjach. 6
POZNAJE TRADYCJE RODZINNE I NARODOWE Kultywuje tradycje swojej rodziny pobudzanie ciekawości do interesowania się historią i tradycjami swojej rodziny. Pamięta o uroczystościach rodzinnych wzmacnianie więzi rodzinnych poprzez udział rodziców i dziadków w uroczystościach organizowanych w przedszkolu, zajęciach otwartych, festynach. prowadzenie rozmów i zajęć dotyczących poznawania pracy zawodowej rodziców i dziadków, zapraszanie przedstawicieli na zajęcia do przedszkola. Szanuje język ojczysty i tradycje narodowe mówimy po polsku, rozumiemy znaczenie słowa ojczyzna zapoznawanie dzieci z barwami narodowymi, godłem i hymnem Polski pomaganie w orientowaniu się na mapie Polski. Jest dumne z kraju w którym mieszka w trakcie zajęć oraz przy każdej nadarzającej się okazji uświadamianie dzieciom ich przynależności narodowej - jesteśmy Polakami. Zna piękno swojego regionu, miejscowości organizowanie spacerów i wycieczek kierowanie obserwacji dziecka na charakterystyczne miejsca miasta, dzielnicy, kraju. Rozmawia z rodzicami o ich pracy wie gdzie pracują realizowanie tematów dotyczących poznawania zawodów: np. strażaka, policjanta, lekarza, policjanta, nauczyciela. DBAJ O BEZPIECZEŃSTWO Przestrzegaj zakazu oddalania się od grupy ustalenie zasad warunkujących bezpieczeństwo podczas pobytu w przedszkolu, na spacerze, wycieczce, placu zabaw. Nie próbuj nieznanych ci produktów i potraw nieznanego pochodzenia przestrzeganie zakazu spożywania produktów nieznanego pochodzenia 7
(owoce, rośliny, grzyby, słodycze otrzymywane od obcych). Pamiętaj swój adres zamieszkania, zapamiętanie własnego imienia i nazwiska oraz adresu zamieszkania. Nie zbliżaj się do nieznanych zwierząt, rozumie, ze nie podchodzimy do obcych zwierząt. Informuj dorosłych o swoich dolegliwościach (skaleczenie, złe samopoczucie) Przestrzegaj zasad ruchu drogowego dla pieszych. omówienie sposobu postępowania w razie złego samopoczucia, skaleczenia, określonej dolegliwości. rozumienie przestrzegania zasad kodeksu drogowego dla pieszych - dostarczenie wzorców właściwego zachowania na ulicy (wycieczki na skrzyżowanie, filmy edukacyjne, książki); spotkanie z policjantem. DBAJ O SWOJE ZDROWIE Często korzystaj z pobytu na świeżym powietrzu, hartuj swój organizm czynne uczestnictwo dzieci w zabawach organizowanych przez nauczycielkę (zabawy ruchowe, zestawy ćwiczeń gimnastycznych; codzienne spacery, pobyt na świeżym powietrzu). Ubieraj się odpowiednio do temperatury uczenie się umiejętności dokonywania wyboru odpowiedniego ubrania stosownie do pogody. Zjadaj przygotowane dla ciebie posiłki systematyczne mobilizowanie dzieci do zjadania posiłków. Pamiętaj o korzystaniu z zabiegów higienicznych systematyczne mobilizowanie dzieci do stosowania zabiegów higienicznych oraz mycia rąk przed posiłkami i po wyjściu z ubikacji. Unikaj wielogodzinnego oglądania telewizji i spędzania czasu przy komputerze zachęcanie dzieci do spędzania czasu na zabawach, spacerach a nie przed telewizją i komputerem. Nie bój się wizyty u lekarza, dentysty rozumienie potrzeby wizyt kontrolnych u lekarza pediatry oraz stałego kontrolowania i leczenia zębów - spotkania z lekarzem, wizyta w gabinecie stomatologicznym. 8
SAMODZIELNOŚĆ Rozwijanie samodzielności i samowystarczalności samodzielne spożywanie posiłków zgodnie z przyjętymi normami i zasadami; samodzielnie porusza się po przedszkolu; potrafi przygotować sobie miejsce pracy; samodzielnie wykonuje określone polecenia; nawiązuje kontakt z rówieśnikami; radzi sobie w sytuacjach konfliktowych; samodzielne ubieranie się (dostosowanie do możliwości rozwojowych dzieci). Ponadto: Popularyzacja opisów pożądanych zachowań uiszczenie na tablicy informacyjnej dla rodziców; Organizacja większej ilości zajęć wychowawczych z udziałem rodziców; Rozprowadzanie wśród rodziców ulotek profilaktycznych; Organizacja szkoleń z zakresu kształtowania prawidłowych zachowań. EWALUACJA PROGRAMU Podstawowym zadaniem nauczyciela jest ciągła, nie kończąca się refleksja nad celami kształcenia i wychowania oraz metodami ich osiągania. To odpowiedzi na pytania: 1. Czy odpowiednio zostały dobrane treści z programu, cele, metody, i środki dydaktyczne? 2. Czy organizacja dnia pracy wspólnie ustalonego z dziećmi jest im bliska i cieszy się ich akceptacją? 9
A także refleksje nad sobą : 1. Czy wspólnie z dziećmi przestrzegamy regulatorów życia, ustalonych w grupie, aby uczyć sposobów bycia razem, uczyć sztuki obcowania z ludźmi? 2. Czy nasz sposób bycia z innymi może przykładem dla dzieci? 3. Czy jesteśmy konsekwentne w egzekwowaniu ustalonych norm postępowania? Aby dowieść, że Program Wychowawczo - Profilaktyczny był potrzebny i że założone cele wychowawcze i dydaktyczne udało się osiągnąć, ewaluacją programu jest ankieta dla nauczycieli i rodziców. WZORCE OSOBOWE NAUCZYCIELA: Nauczyciel powinien: Mówić wyciszonym głosem, Wypowiadać polecenia spokojnym tonem nie krzycząc, W skupieniu słuchać tego co dziecko mówi, Indywidualnie podchodzić do każdego dziecka i starać się je zrozumieć, Konsekwentnie egzekwować normy postępowania, Utrzymywać dyscyplinę (bez przemocy), Być uprzejmym, prawdomównym, swoją postawą dawać przykład dzieciom, Reagować w sytuacjach konfliktowych i obiektywnie ocenia postępowanie dzieci. Opracowała 10