WOJEWODA MAŁOPOLSKI WP-V.431.7.2014 Kraków, 5 maja 2014 r. Pani Barbara Waląg Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Moszczenicy 38-321 Moszczenica 618 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 pkt 1 oraz art. 6 ust. 4 pkt 3, w związku z art. 46 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. Nr 185, poz. 1092), art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1456) oraz art. 31 ust. 1 ustawy dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 1228 z późn. zm.) w Gminnym Ośrodku Pomocy Społecznej (GOPS) w Moszczenicy, 38-321 Moszczenica 618, w dniach od 19 do 21 marca 2014 r. zespół kontrolny w składzie: - Alicja Zaleśny-Olek inspektor, - Monika Wrońska operator urządzeń przygotowania danych, działający na podstawie upoważnienia do kontroli nr 7/14 z 10 marca 2014 r., wydanego z upoważnienia Wojewody Małopolskiego przez Kierownika Oddziału w Wydziale Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie, przeprowadził kontrolę realizacji zadań z zakresu administracji rządowej wynikających z ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1456) oraz z ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 1228 z późn. zm.), klasyfikacja wg budżetu zadaniowego: Funkcja 13. Zabezpieczenie społeczne i wspieranie rodziny; zadanie 13.4. Wspieranie rodziny; podzadanie 13.4.1. Wsparcie rodzin wychowujących dzieci; działanie 13.4.1.1. Świadczenia rodzinne oraz działanie 13.4.1.2. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego. Wysokość dotacji w 2013 r. (wg planu) na realizację zadań: Lp. Nazwa zadania Dział Rozdział Paragraf Kwota w zł 1. Świadczenia rodzinne 852 85212 2010 1 809 000,00 2. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego 852 85212 2010 84 800,00 3. Składka zdrowotna płacona od świadczenia pielęgnacyjnego 852 85213 2010 3 881,00 4. Rządowy program wspierania osób uprawnionych do świadczenia pielęgnacyjnego 852 85295 2010 24 926,00 Razem 1 922 607,00 Pani Barbara Waląg - Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Moszczenicy złożyła wyjaśnienie w sprawie sposobu planowania środków finansowych oraz realizacji planu, które zostało dołączone do akt kontroli. 31-156 Kraków, ul. Basztowa 22 * tel. 12 39 21 591 * fax 12 39 21 424 http://www.malopolska.uw.gov.pl
Kontrolą objęto okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2013 r. Ustaleń kontrolnych dokonano w oparciu o dokumentację, a także pisemne i ustne wyjaśnienia złożone przez: 1. Panią Barbarę Waląg Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Moszczenicy. 2. Panią Agnieszkę Wacławik Główną Księgową Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Moszczenicy. W wyniku przeprowadzonej kontroli kontrolowaną działalność oceniam: pozytywnie z uchybieniami. Ocena wynika ze stwierdzenia uchybień o charakterze formalnym, które nie mają wpływu na efekt końcowy procesu. Sformułowanie powyższej oceny nastąpiło na podstawie następujących ustaleń: 1. Sprawdzenia zapisów treści dokumentów organizacyjnych Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Moszczenicy, tj.: - Statutu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Moszczenicy wprowadzonego Uchwałą Nr XXIV/179/13 Rady Gminy Moszczenica z 13 czerwca 2013 r. w sprawie uchwalenia Statutu Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Moszczenicy, - Regulaminu Organizacyjnego Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Moszczenicy wprowadzonego Zarządzeniem Nr 15/2013 Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Moszczenicy z 7 sierpnia 2013 r. w sprawie wprowadzenia Regulaminu Organizacyjnego Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Moszczenicy, - Jednolitego Rzeczowego Wykazu Akt oraz Instrukcji kancelaryjnej wprowadzonych Zarządzeniem Nr 1/2009 Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Moszczenicy z 2 stycznia 2009 r. w sprawie wprowadzenia i stosowania przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Moszczenicy przepisów kancelaryjnych (dokument uzgodniono z Archiwum Państwowym w Krakowie pismem znak: NVI.401-393/08 z 19 grudnia 2008 r.). Pismem znak: GOPS.0120-1/03/14 z 5 marca 2014 r. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Moszczenicy zwrócił się do Archiwum Państwowego w Krakowie o rozszerzenie jednolitego rzeczowego wykazu akt o hasła i symbole klasyfikacyjne dotyczące m.in. specjalnego zasiłku opiekuńczego. 2. Sprawdzenia zakresów czynności pracowników realizujących w GOPS zadania z zakresu świadczeń rodzinnych i funduszu alimentacyjnego. 3. Analizy kosztów obsługi świadczeń rodzinnych oraz świadczeń z funduszu alimentacyjnego, wynikających z treści zapisu art. 33 ust. 2 i 2a ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz art. 31 ust. 2 i 3 ustawy o pomocy osobom uprawnionym do alimentów. Zgodnie z przedłożoną informacją, GOPS wydatkował w ramach kosztów obsługi realizacji zadań w dziale 852 Pomoc społeczna, rozdział 85212 świadczenia rodzinne, kwotę 53 125,59 zł (świadczenia rodzinne) i kwotę 2 525,00 zł (świadczenia z funduszu alimentacyjnego). Środki zostały przeznaczone na wynagrodzenia dla pracowników i pochodne od wynagrodzeń oraz wynagrodzenie bezosobowe z tytułu umowy zlecenia informatyk, zakup materiałów i wyposażenia (zakup druków), zakup usług pozostałych (zakup licencji oprogramowania do obsługi świadczeń rodzinnych i funduszu alimentacyjnego), szkolenia pracowników oraz delegacje służbowe. W ramach czynności kontrolnych sprawdzono wybrane pozycje finansowane z dotacji celowej na koszty obsługi. Udostępniona do wglądu dokumentacja księgowa potwierdziła zasadność przekazania środków finansowych na ww. cele. Realizacja zadań zleconych wynikających z ustawy z dnia 28 listopada 2003 roku o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1456) Zadania zlecone z zakresu administracji rządowej realizowane były na podstawie wewnętrznego aktu normatywnego wydanego przez Wójta Gminy Moszczenica dla Pani 2
Barbary Waląg - Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Moszczenicy - upoważnienie z 19 kwietnia 2004 r. W podstawach prawnych decyzji dotyczących przyznania prawa do świadczeń rodzinnych powoływano zapisy: - ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2006 r. Nr 139, poz. 992 z późn. zm.), - ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 267), - rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 3 stycznia 2013 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. z 2013 r., poz. 3), - rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 sierpnia 2012 r. w sprawie wysokości dochodu rodziny albo dochodu osoby uczącej się stanowiących podstawę ubiegania się o zasiłek rodzinny oraz wysokości świadczeń rodzinnych (Dz. U. z 2012 r., poz. 959), - ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.), - rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 26 marca 2013 r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu wspierania niektórych osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne (Dz. U. z 2013 r., poz. 413), - ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych ustaw (Dz. U. z 2012 r., poz. 1548). Zespołowi kontrolnemu przedłożona została informacja Pani Barbary Waląg - Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Moszczenicy dotycząca statystyki świadczeń rodzinnych oraz działań podejmowanych w ramach koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Z przedłożonej informacji wynika, iż cyt.: W 2013 r. Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Moszczenicy przekazał do Marszałka województwa według właściwości: - zgodnie z art. 23 a ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych 4 wnioski o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego i dodatków do zasiłku rodzinnego ( ) na okres zasiłkowy 2013/2014 - zgodnie z art. 23 a ust. 2 ustawy o świadczeniach rodzinnych 2 wnioski o ustalenie prawa do zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami ( ) z zapytaniem czy mają zastosowanie przepisy o koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Na podstawie decyzji wydanych przez Marszałka województwa w 2013 r.: 2 osoby dokonały zwrotu na konto GOPS nienależnie pobranego zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami, na kwotę ogółem 840,00 zł, w tym: 1 osoba za okres lipiec sierpień 2006 r. zasiłku rodzinnego, na kwotę 176,00 zł, 1 osoba za m-c grudzień 2006 r. zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami, na kwotę 668,00 zł w ramach koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego. Dla 1 osoby GOPS wypłacił świadczenie pielęgnacyjne w ramach koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego przyznane decyzją Marszałka województwa na kwotę 4 040,00 zł - Dla 1 osoby GOPS wypłacił zasiłek rodzinny wraz z dodatkami do zasiłków rodzinnych z tytułu kształcenia i rehabilitacji w ramach koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego przyznany decyzją Marszałka województwa na łączna kwotę 524,00 zł. - Dla 2 osób GOPS wypłacił zasiłek pielęgnacyjny w ramach koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego przyznany decyzją Marszałka województwa na kwotę5 355,00 zł. Ponadto w 1 przypadku uchylono decyzję przyznającą zasiłki rodzinne wraz z dodatkami zgodnie z zaleceniami Marszałka Województwa, a następnie po uprawomocnieniu się decyzję przekazano do ROPS celem wydania rozstrzygnięcia. 5 decyzji przekazano 3
do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Nowym Sączu w celu stwierdzenia ich nieważności zgodnie z art. 156 1 Kodeksu postępowania administracyjnego. Działając na podstawie art. 23 a ust. 2 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych Ośrodek skierował zapytania o ustalenie koordynacji z 15 wniosków o zasiłki rodzinne i dodatki do zasiłków rodzinnych.. W trakcie kontroli poddano analizie dokumentację postępowań dotyczących świadczeniobiorców, którym wypłacono zasiłki rodzinne wraz z dodatkami z tytułu urodzenia dziecka, opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, samotnego wychowywania dziecka, wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej, kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego, rozpoczęcia roku szkolnego, podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania oraz dokumentację osób, którym przyznano zasiłek pielęgnacyjny, specjalny zasiłek opiekuńczy, świadczenie pielęgnacyjne, dodatek do świadczenia pielęgnacyjnego oraz pomoc finansową realizowaną w ramach rządowego programu wspierania osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne. Ponadto, przeanalizowano akta spraw dotyczących jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka oraz decyzje odmowne w sprawie ustalenia prawa do zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami oraz świadczeń opiekuńczych. Kontroli poddano dokumentację do następujących decyzji przyznających poszczególne świadczenia rodzinne: Zasiłki rodzinne wraz z dodatkami: GOPS.522-15/ZR/11/2013, GOPS.522-56/ZR/11/2013, GOPS.522-104/ZR/11/2013, GOPS.522-104/ZR/12/2013, GOPS.522-148/ZR/11/2013, GOPS.522-161/ZR/11/2013, GOPS.522-194/ZR/11/2013, GOPS.522-201/ZR/11/2013, GOPS.522-255/ZR/11/2013, GOPS.522-302/ZR/11/2013, GOPS.522-310/ZR/11/2013, GOPS.522-328/ZR/11/2013, GOPS.522-375/ZR/12/2013, GOPS.522-397/ZR/11/2013, GOPS.522-443/ZR/04/2013, GOPS.522-443/ZR/11/2013, GOPS.522-613/ZR/11/2013, GOPS.522-633/ZR/11/2013, GOPS.522-722/ZR/11/2013, GOPS.522-762/ZR/11/2013, GOPS.522-772/ZR/11/2013, GOPS.522-810/ZR/06/2013, GOPS.522-810/ZR/11/2013, GOPS.522-885/ZR/11/2013, GOPS.522-687/ZR/11/2013, GOPS.522-47/ZR/10/2013, GOPS.522-59/ZR/11/2013, GOPS.522-171/ZR/11/2013, GOPS.522-556/ZR/11/2013, GOPS.522-293/ZR/11/2013, GOPS.522-306/ZR/11/2013, GOPS.522-62/ZR/10/2013, GOPS.522-405/ZR/12/2013, GOPS.522-157/ZR/11/2013, GOPS.522-831/ZR/11/2013, GOPS.522-901/ZR/05/2013, GOPS.522-870/ZR/12/2013, GOPS.522-632/ZR/11/2013, GOPS.522-361/ZR/11/2013, GOPS.522-333/ZR/11/2013, GOPS.522-155/ZR/11/2013, GOPS.522-257/ZR/11/2013, GOPS.522-460/ZR/10/2013, GOPS.522-596/ZR/11/2013, GOPS.522-395/ZR/11/2013. Dodatki z tytułu: 1. Urodzenia dziecka: GOPS.522-104/ZR/12/2013, GOPS.522-443/ZR/04/2013, GOPS.522-762/ZR/11/2013, GOPS.522-810/ZR/06/2013, GOPS.522-901/ZR/05/2013, GOPS.522-870/ZR/12/2013, GOPS.522-632/ZR/11/2013. 2. Opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego: GOPS.522-161/ZR/11/2013, GOPS.522-722/ZR/11/2013, GOPS.522-810/ZR/06/2013, GOPS.522-810/ZR/11/2013, GOPS.522-687/ZR/11/2013, GOPS.522-831/ZR/11/2013, GOPS.522-361/ZR/11/2013. 3. Samotnego wychowywania dziecka: GOPS.522-148a/ZR/11/2013, GOPS.522-194/ZR/11/2013, GOPS.522-255/ZR/11/2013, GOPS.522-375/ZR/12/2013, GOPS.522-62/ZR/10/2013, GOPS.522-155/ZR/11/2013. 4
4. Wychowywania dziecka w rodzinie wielodzietnej: GOPS.522-15/ZR/11/2013, GOPS.522-56/ZR/11/2013, GOPS.522-104/ZR/11/2013, GOPS.522-104/ZR/12/2013, GOPS.522-255/ZR/11/2013, GOPS.522-302/ZR/11/2013, GOPS.522-310/ZR/11/2013, GOPS.522-443/ZR/04/2013, GOPS.522-443/ZR/11/2013, GOPS.522-613/ZR/11/2013, GOPS.522-633/ZR/11/2013, GOPS.522-772/ZR/11/2013, GOPS.522-885/ZR/11/2013, GOPS.522-59/ZR/11/2013, GOPS.522-171/ZR/11/2013, GOPS.522-632/ZR/11/2013, GOPS.522-361/ZR/11/2013, GOPS.522-333/ZR/11/2013, GOPS.522-293/ZR/11/2013, GOPS.522-596/ZR/11/2013. 5. Kształcenia i rehabilitacji dziecka niepełnosprawnego: GOPS.522-56/ZR/11/2013, GOPS.522-201/ZR/11/2013, GOPS.522-328/ZR/11/2013, GOPS.522-397/ZR/11/2013, GOPS.522-885/ZR/11/2013, GOPS.522-395/ZR/11/2013, GOPS.522-47/ZR/10/2013, GOPS.522-306/ZR/11/2013, GOPS.522-257/ZR/11/2013, GOPS.522-460/ZR/10/2013. 6. Rozpoczęcia roku szkolnego: GOPS.522-15/ZR/11/2013, GOPS.522-56/ZR/11/2013, GOPS.522-104/ZR/11/2013, GOPS.522-148/ZR/11/2013, GOPS.522-161/ZR/11/2013, GOPS.522-194/ZR/11/2013, GOPS.522-201/ZR/11/2013, GOPS.522-255/ZR/11/2013, GOPS.522-302/ZR/11/2013, GOPS.522-310/ZR/11/2013, GOPS.522-328/ZR/11/2013, GOPS.522-397/ZR/11/2013, GOPS.522-443/ZR/11/2013, GOPS.522-613/ZR/11/2013, GOPS.522-633/ZR/11/2013, GOPS.522-722/ZR/11/2013, GOPS.522-772/ZR/11/2013, GOPS.522-885/ZR/11/2013, GOPS.522-687/ZR/11/2013, GOPS.522-47/ZR/10/2013, GOPS.522-59/ZR/11/2013, GOPS.522-171/ZR/11/2013, GOPS.522-556/ZR/11/2013, GOPS.522-293/ZR/11/2013, GOPS.522-306/ZR/11/2013, GOPS.522-62/ZR/10/2013, GOPS.522-405/ZR/12/2013, GOPS.522-157/ZR/11/2013, GOPS.522-831/ZR/11/2013, GOPS.522-632/ZR/11/2013, GOPS.522-361/ZR/11/2013, GOPS.522-333/ZR/11/2013, GOPS.522-155/ZR/11/2013, GOPS.522-460/ZR/10/2013, GOPS.522-596/ZR/11/2013, GOPS.522-395/ZR/11/2013. 7. Podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania, w związku z zamieszkaniem w miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły: GOPS.522-56/ZR/11/2013, GOPS.522-201/ZR/11/2013, GOPS.522-405/ZR/12/2013, GOPS.522-157/ZR/11/2013, GOPS.522-155/ZR/11/2013. 8. Podjęcia przez dziecko nauki w szkole poza miejscem zamieszkania, w związku z dojazdem z miejsca zamieszkania do miejscowości, w której znajduje się siedziba szkoły: GOPS.522-56/ZR/11/2013, GOPS.522-104/ZR/11/2013, GOPS.522-148/ZR/11/2013, GOPS.522-194/ZR/11/2013, GOPS.522-255/ZR/11/2013, GOPS.522-328/ZR/11/2013, GOPS.522-375/ZR/12/2013, GOPS.522-47/ZR/10/2013, GOPS.522-59/ZR/11/2013, GOPS.522-556/ZR/11/2013, GOPS.522-306/ZR/11/2013, GOPS.522-333/ZR/11/2013, GOPS.522-171/ZR/11/2013. Zasiłek pielęgnacyjny: GOPS.523-63/ZP/11/2013, GOPS.523-270/ZP/08/2013, GOPS.523-477/ZP/05/2013, GOPS.523-500/ZP/06/2013, GOPS.523-911/ZP/09/2013, GOPS.523-916/ZP/12/2013, GOPS.523-330/ZP/07/2013, GOPS.523-523/ZP/03/2013, GOPS.523-575/ZP/04/2013, GOPS.523-577/ZP/06/2013, GOPS.523-76/ZP/01/2013. Specjalny zasiłek opiekuńczy: GOPS.524-397-1/07/13, GOPS.524-793/SZO/10/2013, GOPS.524-793a/SZO/10/2013. 5
Świadczenie pielęgnacyjne: GOPS.524-63/07/2013, GOPS.524-63/11/2013, GOPS.524-294/07/2013, GOPS.524-714/SP/03/2013, GOPS.524-306/07/2013, GOPS.524-708/07/2013. Dodatek do świadczenia pielęgnacyjnego: GOPS.524-63/SP/02/2013, GOPS.524-294/SP/02/2013, GOPS.524-714/SP/02/2013, GOPS.524-306/SP/02/2013, GOPS.524-708/SP/02/2013, GOPS.524-714-1/SP/03/2013. Pomoc finansowa realizowana w ramach rządowego programu wspierania osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne: GOPS.524-63-2/07/2013, GOPS.524-636-1/04/2013, GOPS.524-294-1/04/2013, GOPS.524-294-1/07/2013 GOPS.524-743-2/07/2013, GOPS.524-306-1/04/2013, GOPS.524-708-2/07/2013, GOPS.524-708-1/04/2013, GOPS.524-714-1/SP/04/2013. Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się dziecka: GOPS.525-104/BE/12/2013, GOPS.525-443/BE/04/2013, GOPS.522-762/BE/11/2013, GOPS.525-917/BE/12/2013, GOPS.525-870/BE/12/2013, GOPS.525-901/BE/05/2013, GOPS.525-632/BE/11/2013. Decyzje odmowne dotyczące świadczeń rodzinnych: GOPS.522-809/ZR/11/2013, GOPS.522-809/ZR/12/2013, GOPS.522-553/ZR/11/2013, GOPS.522-445/ZR/11/2013, GOPS.524-865-1/07/13, GOPS.524-572/SZO/08/13, GOPS.524-732/SP/01/2013. Ww. decyzjami odmówiono prawa do świadczeń rodzinnych z uwagi na niespełnienie przez wnioskodawców przesłanek określonych w ustawie o świadczeniach rodzinnych. Stwierdzono, iż: 1. GOPS ustalając prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego w treści decyzji nie informował wnioskodawcy o wysokości zasiłku przysługującego za niepełny miesiąc: - decyzją znak: GOPS.522-687/ZR/11/2013 z 6 listopada 2013 r. przyznano stronie cyt.:,,( ) dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego ( ), w kwocie 400,00 zł miesięcznie, na okres od 2013-11-01 do 2013-11-24. Analiza dokumentacji księgowej wykazała wypłatę 1/30 świadczenia za każdy dzień od 1 do 24 listopada 2013 r. tj. za 24 dni w kwocie 320,00 zł.; - decyzją znak: GOPS.522-161/ZR/11/2013 z 4 listopada 2013 r. przyznano stronie cyt.:,,( ) dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego ( ), w kwocie 400,00 zł miesięcznie, na okres od 2013-11-01 do 2013-11-26. Analiza dokumentacji księgowej wykazała wypłatę 1/30 świadczenia za każdy dzień od 1 do 26 listopada 2013 r. tj. za 26 dni w kwocie 346,70 zł. Zamieszczanie w sentencji decyzji ustalających prawo do zasiłku rodzinnego oraz dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego informacji o wysokości dodatku przysługującego za niepełny miesiąc. 6
2. Ustalając prawo do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego w kolejnym okresie zasiłkowym GOPS nie wymagał od wnioskodawcy zaświadczenia od pracodawcy potwierdzającego fakt kontynuowania urlopu wychowawczego oraz zaświadczenia organu emerytalnorentowego albo oświadczenia, że osoba ubiegająca się jest zgłoszona do ubezpieczeń społecznych, co pozostaje w sprzeczności z treścią zapisu 3 pkt 1-2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. z 2013 r., poz. 3), cyt.: Osoba ubiegającą się o przyznanie dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego składa wniosek o zasiłek rodzinny, do którego dołącza odpowiednio: 1) zaświadczenie pracodawcy albo oświadczenie o terminie i okresie, na jaki został udzielony urlop wychowawczy, oraz o co najmniej sześciomiesięcznym okresie pozostawania w stosunku pracy bezpośrednio przed uzyskaniem prawa do urlopu wychowawczego; (...) ; 2) zaświadczenie organu emerytalno-rentowego albo oświadczenie, że osoba ubiegająca się jest zgłoszona do ubezpieczeń społecznych w przypadku gdy osoba podlega obowiązkowi ubezpieczenia społecznego ( ), np. decyzje znak: GOPS.522-687/ZR/11/2013 z 6 listopada 2013 r., GOPS.522-161/ZR/11/2013 z 4 listopada 2013 r. Dbałość o kompletność dokumentów dołączanych do wniosków w sprawie ustalenia prawa do dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu opieki nad dzieckiem w okresie korzystania z urlopu wychowawczego, zgodnie z cytowanym powyżej 3 pkt 1-2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 3 stycznia 201 3r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz. U. z 2013 r., poz. 3). 3. W trakcie wypłacania zasiłku pielęgnacyjnego GOPS nie prowadził korespondencji z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych lub Kasą Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego celem weryfikacji uprawnień osób pobierających zasiłki pielęgnacyjne. Natomiast ustalając prawo do zasiłku pielęgnacyjnego strony do wniosku dołączały min. przekazy pocztowe, decyzje przyznające renty lub emerytury z ZUS lub KRUS, np. decyzje znak: GOPS.523-477/ZP/05/2013 z 22 maja 2013 r., GOPS.523-500/ZP/06/2013 z 18 czerwca 2013 r. GOPS.523-911/ZP/09/2013 z 23 września 2013 r. Ponadto, w przypadku gdy osoba w danym miesiącu kończyła 75 lat wstrzymywano realizację wypłaty zasiłku pielęgnacyjnego do czasu wyjaśnienia i zweryfikowania uprawnień do dodatku pielęgnacyjnego. Zgodnie z art. 80 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U.2013 r., poz. 267), cyt.: Organ administracji publicznej ocenia na podstawie całokształtu dowodowego, czy dana okoliczność została udowodniona.. W przypadku ustalania prawa do zasiłku pielęgnacyjnego, gdy wnioskodawca posiada ustalone prawo do świadczenia emerytalnego lub rentowego, sugeruje się weryfikację informacji przekazywanych przez wnioskodawców oraz prowadzenie postępowań wyjaśniających, zgodnie z treścią zapisu art. 80 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 267): Organ administracji publicznej ocenia na podstawie całokształtu materiału dowodowego, czy dana okoliczność została udowodniona, poprzez zwracanie się do ww. organów o udzielenie informacji 7
czy wnioskodawca posiada ustalone prawo do dodatku pielęgnacyjnego, celem uniknięcia sytuacji pobierania dwóch świadczeń przez stronę. 4. Adresatami decyzji, w przypadku przyznania prawa do zasiłku pielęgnacyjnego na niepełnoletnie dzieci, byli ich przedstawiciele ustawowi, upoważnieni z mocy prawa do złożenia w imieniu osoby uprawnionej wniosku i pobierania świadczeń, dopiero sentencja decyzji zawierała zapis, że zasiłek pielęgnacyjny przyznany jest dla dziecka, np. decyzje znak: GOPS.523-63/ZP/11/2013 z 18 listopada 2013 r., GOPS.523-270/ZP/08/2013 z 19 sierpnia 2013 r., GOPS.523-330/ZP/07/2013 z 19 lipca 2013 r. Stosownie do treści zapisu art. 16 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz.1456), cyt.: Zasiłek pielęgnacyjny przysługuje: 1) niepełnosprawnemu dziecku (...). Podjęcie działań mających na celu wskazywanie w decyzjach ustalających prawo do zasiłku pielęgnacyjnego osoby uprawnionej do świadczenia jako adresata decyzji, a nie jej przedstawiciela ustawowego lub prawnego, zgodnie z art. 107 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 267), w związku z art. 16 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1456). 5. Popełniano błędy pisarskie w treści decyzji ustalającej prawo do: - zasiłku rodzinnego wraz z dodatkami, znak: GOPS.525-810/ZR/06/2013 z 18 czerwca 2013 r. przywołano wniosek z 6 czerwca 2013 r., podczas gdy znajdujący się w aktach sprawy wniosek opatrzony był datą wpływu 7 czerwca 2013 r.; - jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka, znak: GOPS.525-870/BE/12/2013 z 3 grudnia 2013 r. przywołano wniosek z 2 grudnia 2013 r., podczas gdy znajdujący się w aktach sprawy wniosek opatrzony był datą wpływu 3 grudnia 2013 r. Dbałość o formalną stronę wydawanych decyzji poprzez poprawne przywoływanie dat wpływu wniosków do GOPS, a w przypadku popełnienia oczywistych omyłek, prostowania ich zgodnie z art. 113 1 k.p.a. 6. Kontrola wykazała, iż w niżej wykazanych decyzjach dokonano błędnego przeliczenia dochodu członka rodziny: - decyzja znak: GOPS.522-722/ZR/11/2013 z 4 listopada 2013 r. przyznającej stronie zasiłek rodzinny wraz z dodatkami doliczając do dochodu stypendium z tytułu odbywania stażu, którego nie uzyskiwano w dniu ustalania prawa do świadczenia; - decyzja znak: GOPS.522-56/ZR/11/2013 z 4 listopada 2013 r. przyznającej stronie zasiłek rodzinny wraz z dodatkami - doliczając do dochodu zasiłek dla bezrobotnych, którego nie uzyskiwano w dniu ustalania prawa do świadczenia. Zgodnie z treścią zapisu art. 5 ust. 4b ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1456), cyt.: W przypadku uzyskania dochodu przez członka rodziny, osobę uczącą się lub dziecko pozostające pod opieką opiekuna prawnego po roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy dochód ich ustala się na podstawie dochodu członka rodziny, dochodu osoby uczącej się lub dochodu dziecka 8
pozostającego pod opieką opiekuna prawnego, powiększonego o kwotę uzyskanego dochodu z miesiąca następującego po miesiącu, w którym dochód został osiągnięty, jeżeli dochód ten jest uzyskiwany w dniu ustalania prawa do świadczeń rodzinnych.. Ponowne przeliczenie dochodu nie miało wpływu na ustalenie prawa do przedmiotowego świadczenia. Poprawne przeliczanie dochodów członków rodziny, wykazanych przez wnioskodawcę w dokumentach dołączonych do wniosku o świadczenia rodzinne. Zalecenie należy realizować niezwłocznie w stosunku do wszystkich decyzji wydawanych po 7. Wydając decyzję ustalającą prawo do jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka znak: GOPS.522-762/BE/11/2013 z 19 listopada 2013 r., nadano jej symbol klasyfikacyjny niezgodny z jednolitym rzeczowym wykazem akt. Nadawanie decyzjom administracyjnym właściwych haseł klasyfikacyjnych wyodrębnionych w Jednolitym Rzeczowym Wykazie Akt, uzgodnionym z Archiwum Państwowym dla poszczególnych świadczeń rodzinnych. 8. W podstawach prawnych decyzji: - ustalających prawo do jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka oraz ustalających i odmawiających prawa do zasiłku rodzinnego wraz z dodatkiem z tytułu urodzenia dziecka nie powoływano rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 14 września 2010 r. w sprawie formy opieki medycznej nad kobietą w ciąży, uprawniającej do dodatku z tytułu urodzenia dziecka oraz wzoru zaświadczenia potwierdzającego pozostawanie pod tą opieką (Dz. U. Nr 183, poz. 1234), np. decyzje znak: GOPS.522-104/ZR/12/2013 z 16 grudnia 2013 r., GOPS.522-870/ZR/12/2013 z 29 listopada 2013 r., GOPS.525-917/BE/12/2013 z 16 grudnia 2013 r., GOPS.522-809/ZR/12/2013 z 16 grudnia 2013 r.; - ustalających prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego nie powoływano ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1442 z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 z późn. zm.), np. decyzja znak: GOPS.524-793a/SZO/10/2013 z 23 października 2013 r., jednakże informowano stronę o objęciu jej ubezpieczeniem społecznym lub/i zdrowotnym; - ustalających prawo do zasiłku pielęgnacyjnego, np. decyzja znak: GOPS.523-916/ZP/12/2013 z 16 grudnia 2013 r. oraz jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka, np. decyzja znak: GOPS.525-917/BE/12/2013 z 16 grudnia 2013 r., powoływano zapisy ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) z nieaktualnym publikatorem; - ustalających i odmawiających prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego, np.. decyzje znak: GOPS.524-793a/SZO/10/2013 z 23 października 2013 r., GOPS.524-572- 1/SZO/08/13 z 23 sierpnia 2013 r. oraz ustalających prawo do świadczenia pielęgnacyjnego, np. decyzja znak: GOPS.524-714/SP/03/2013 z 21 marca 2013 r. powoływano zapisy ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2003 r. Nr 228, poz. 2255 z późn. zm.), z nieaktualnym publikatorem. 9
Podjęcie działań mających na celu powoływanie w podstawach prawnych decyzji: - ustalających prawo do jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka oraz ustalających i odmawiających prawa do zasiłku rodzinnego wraz z dodatkiem z tytułu urodzenia dziecka rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 14 września 2010 r. w sprawie formy opieki medycznej nad kobietą w ciąży, uprawniającej do dodatku z tytułu urodzenia dziecka oraz wzoru zaświadczenia potwierdzającego pozostawanie pod tą opieką (Dz. U. z 2010 r. Nr 183, poz. 1234); - ustalających prawo do specjalnego zasiłku opiekuńczego - w sytuacji, gdy w treści decyzji informowano stronę o objęciu jej ubezpieczeniem społecznym i/lub zdrowotnym zapisów ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1442 z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2008 r. Nr 64, poz. 1027 z późn. zm.); - ustalających prawo do zasiłku pielęgnacyjnego oraz jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 267); - ustalających i odmawiających prawa do specjalnego zasiłku opiekuńczego oraz ustalających prawo do świadczenia pielęgnacyjnego ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1456). 9. Postępowanie kontrolne wykazało, iż decyzje ustalające prawo do poszczególnych świadczeń rodzinnych wraz z dodatkami zostały wydane bez oznaczenia właściwego organu administracji publicznej, o czym stanowi art. 107 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 267). Jako organ właściwy wskazywano Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Moszczenicy. W myśl art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1456) zadania w zakresie świadczeń rodzinnych realizuje jako zadanie zlecone z zakresu administracji rządowej organ właściwy, którym w świetle art. 3 pkt 11 cytowanej ustawy jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o świadczenia rodzinne lub otrzymującej świadczenia rodzinne. Sugeruje się zmianę zasady wydawania decyzji administracyjnych w zakresie świadczeń rodzinnych, które winny zawierać oznaczenie organu wydającego decyzje, tj. prezydenta miasta, burmistrza, wójta. Decyzje te winien podpisywać wójt, burmistrz, prezydent miasta lub upoważniony przez niego pracownik na podstawie art. 20 ust. 3 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 1456). W pozostałych skontrolowanych aktach spraw dotyczących ustalenia prawa do poszczególnych świadczeń rodzinnych znajdowały się wnioski, niezbędne zaświadczenia i oświadczenia oraz decyzje administracyjne. Wymienione dokumenty spełniały wymogi formalne, zgodnie z ustawą o świadczeniach rodzinnych oraz k.p.a. Wysokość przyznanych świadczeń była adekwatna do kwot określonych przepisami w zakresie świadczeń rodzinnych. W rozstrzygnięciu decyzji informowano stronę o wysokości przyznanego świadczenia i okresie jego pobierania. 10
Realizacja zadań zleconych wynikających z ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 1228 z późn. zm.) Zadania zlecone z zakresu administracji rządowej realizowane były na podstawie wewnętrznych aktów normatywnych wydanych przez Radę Gminy oraz Wójta Gminy Moszczenica dla Pani Barbary Waląg - Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Moszczenicy: - upoważnienie z 1 września 2008 r. do prowadzenia postępowania w sprawie świadczeń z funduszu alimentacyjnego, a także do wydawania w tych sprawach decyzji, - upoważnienie udzielone Uchwałą Nr XIX/143/08 Rady Gminy w Moszczenicy z 2 grudnia 2008 r. do podejmowania wszelkich działań wobec dłużników alimentacyjnych, - porozumienie z 10 stycznia 2011 r. w sprawie przekazywania informacji gospodarczych dotyczących dłużników alimentacyjnych do Biura Informacji Gospodarczej. W podstawach prawnych decyzji dotyczących przyznania świadczeń z funduszu alimentacyjnego powoływano zapisy: - ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 267), - ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1228 z późn. zm.), - rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 27 grudnia 2011 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania, sposobu ustalania dochodu oraz wzorów wniosku, zaświadczeń i oświadczeń o ustalenie prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego (Dz. U. z 2011 r. Nr 298, poz. 1770). Zespołowi kontrolnemu przedłożono informację Pani Barbary Waląg - Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Moszczenicy dotyczącą statystyki świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Świadczenia z funduszu alimentacyjnego: GOPS.532-7/FA/10/2013, GOPS.532-14/FA/02/2013, GOPS.532-5/FA/10/2013, GOPS.532-9/FA/10/2013, GOPS.523-12/FA/12/2013, GOPS.532-2/FA/10/2013, GOPS.532-8/FA/10/2013, GOPS.532-11/FA/10/2013 z 20 listopada 2013 r. Decyzją znak: GOPS.532-11/FA/10/2013 z 19 listopada 2013 r. odmówiono prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego w związku z tym, iż egzekucja stała się skuteczna, zgodnie z art. 2 ust. 11 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1228 z późn. zm.). Stwierdzono, iż: 1. Adresatami decyzji, w przypadku przyznania świadczeń z funduszu alimentacyjnego na niepełnoletnie dzieci, byli ich przedstawiciele ustawowi, upoważnieni z mocy prawa do złożenia w imieniu osoby uprawnionej wniosku i pobierania świadczeń. Dopiero sentencja decyzji zawierała zapis, że świadczenie z funduszu alimentacyjnego przyznane jest dla dziecka, np. decyzja znak: GOPS.532-5/FA/10/2013 z 18 października 2013 r. Podjęcie działań mających na celu wskazywanie w decyzjach ustalających prawo do świadczenia z funduszu alimentacyjnego osoby uprawnionej do świadczenia jako adresata decyzji, a nie jej przedstawiciela ustawowego, zgodnie z art. 107 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 267), w związku z art. 9 ust. 1 i art. 2 pkt 2 i 11 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1228 z późn. zm.). 11
Zalecenie należy realizować niezwłocznie w stosunku do wszystkich decyzji wydawanych po 2. Wydając decyzję ustalającą prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego znak: GOPS.523-12/FA/12/2013 z 16 grudnia 2013 r., nadano jej symbol klasyfikacyjny niezgodny z jednolitym rzeczowym wykazem akt. Nadawanie decyzjom administracyjnym właściwych haseł klasyfikacyjnych wyodrębnionych w Jednolitym Rzeczowym Wykazie Akt, uzgodnionym z Archiwum Państwowym dla świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Zalecenie należy realizować niezwłocznie w stosunku do wszystkich decyzji wydawanych po 3. W treści decyzji ustalającej prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego znak: GOPS.523-12/FA/12/2013 z 16 grudnia 2013 r. popełniono błąd pisarski, przywołując wniosek z 9 grudnia 2013 r., podczas gdy znajdujący się w aktach sprawy wniosek opatrzony był datą wpływu 4 grudnia 2013 r. Dbałość o formalną stronę wydawanych decyzji poprzez poprawne przywoływanie dat wpływu wniosków do GOPS, a w przypadku popełnienia błędu prostowania ich zgodnie z art. 113 1 k.p.a. 4. Postępowanie kontrolne wykazało, iż decyzje ustalające prawo do świadczeń z funduszu alimentacyjnego zostały wydane bez oznaczenia właściwego organu administracji publicznej, o czym stanowi art. 107 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 267). Jako organ właściwy wskazywano Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Moszczenicy. W myśl art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1228 z późn. zm.), postępowania w sprawie świadczeń z funduszu alimentacyjnego prowadzi organ właściwy wierzyciela, którym w świetle art. 2 pkt 10 cytowanej ustawy jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej, np. decyzje znak: GOPS.532-8/FA/10/2013 z 18 października 2013 r., GOPS.532-11/FA/10/2013 z 19 listopada 2013 r., GOPS.532-5/FA/10/2013 z 18 października 2013 r. Sugeruje się zmianę zasady wydawania decyzji administracyjnych w zakresie funduszu alimentacyjnego, które winny zawierać oznaczenie organu wydającego decyzje, tj. prezydenta miasta, burmistrza, wójta. Decyzje te winien podpisywać wójt, burmistrz, prezydent miasta lub upoważniony przez niego pracownik na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1228 z późn. zm.). Postępowanie wobec dłużników alimentacyjnych Zespołowi kontrolnemu przedłożona została informacja Pani Barbary Waląg - Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Moszczenicy dotycząca działań podejmowanych 12
wobec dłużników alimentacyjnych. Z informacji tej wynika, iż w 2013 roku GOPS przekazywał: - informacje o przyznaniu świadczeń z funduszu alimentacyjnego do organu właściwego dłużnika alimentacyjnego i wnosił o podjęcie działań wobec pięciu dłużników alimentacyjnych, - decyzje przyznające świadczenia z funduszu alimentacyjnego dla piętnastu osób uprawnionych oraz dwie informacje uzyskane z referatu podatkowego gminy dotyczące stanu majątkowego dłużników komornikowi sądowemu prowadzącemu postępowanie egzekucyjne, - informacje o zobowiązaniach dziewiętnastu dłużników alimentacyjnych do biura informacji gospodarczej. Z przeprowadzonej w czasie kontroli analizy dokumentacji dłużników prowadzonych przez jednostkę jako organ właściwy dłużnika oraz sprawozdań przesyłanych przez Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Moszczenicy do Wydziału Polityki Społecznej Małopolskiego Urzędu Wojewódzkiego w Krakowie dotyczących działań wobec dłużników alimentacyjnych za rok 2013 wynika, iż GOPS nie wykorzystywał następujących instrumentów przewidzianych w ustawie o pomocy osobom uprawnionym do alimentów dla organu właściwego dłużnika: 1. przekazanie komornikowi sądowemu informacji mających wpływ na egzekucję zasądzonych świadczeń alimentacyjnych, pochodzących z wywiadu alimentacyjnego oraz oświadczenia majątkowego (art. 5 ust. 1 ww. ustawy); 2. przekazanie komornikowi sądowemu informacji mających wpływ na egzekucję zasądzonych świadczeń alimentacyjnych pochodzących z rodzinnego wywiadu środowiskowego (art. 4 ust. 4 ww. ustawy); 3. zobowiązanie dłużnika alimentacyjnego do zarejestrowania się w urzędzie pracy jako bezrobotny albo poszukujący pracy (art. 5 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy); 4. zwrócenie się z wnioskiem do starosty o podjęcie działań zmierzających do aktywizacji zawodowej dłużnika alimentacyjnego (art. 5 ust. 2 pkt 2 ww. ustawy); 5. wszczynanie postępowania dotyczącego uznania dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych (art. 5 ust. 3 ww. ustawy); 6. wydanie decyzji uznającej dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych (art. 5 ust. 3a ww. ustawy); 7. kierowanie wniosku do starosty o zatrzymanie prawa jazdy dłużnika alimentacyjnego oraz złożenie wniosku o ściganie za przestępstwo określone w art. 209 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 Kodeks karny (art. 5 ust. 3b ww. ustawy); 8. występowanie z powództwem o ustalenie alimentów od innych osób (art. 7 ust. 1 ww. ustawy). Ponadto GOPS w przypadku przyznania świadczenia z funduszu alimentacyjnego oraz po otrzymaniu od organu właściwego wierzyciela wniosku o podjęcie działań wobec dłużnika alimentacyjnego nie wzywał dłużników alimentacyjnych na wywiad alimentacyjny oraz w celu odebrania oświadczenia majątkowego, o czym stanowi z art. 4 ust.1 ww. ustawy. Pani Barbara Waląg - Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Moszczenicy złożyła wyjaśnienie, z którego wynika, iż cyt.: Liczba dłużników alimentacyjnych w gminie 20. ( ) Jeden dłużnik na wezwanie z dnia 26.06.2013 r. ( ) nie stawił się. Na chwilę obecną organ ustalił we współpracy z Komornikiem Sądowym, że dłużnik z dniem 01.03.2013 r. wymeldował się i nie mieszka na terenie naszej gminy ( ). Na wezwania wysłane w roku 2012 możliwe było w roku 2013 przeprowadzenie wywiadu z 1 dłużnikiem alimentacyjnym w trakcie, którego ustalono miedzy innymi, że organem właściwym dłużnika z uwagi na obecne miejsce zamieszkania jest Burmistrz Ryglic. W związku z tym ( ) przekazano do organu właściwego dłużnika informacje pochodzące z wywiadu alimentacyjnego w celu prowadzenia dalszego postępowania zgodnie z właściwością ze względu na zmianę miejsca 13
zamieszkania dłużnika ( ). Ponadto przeprowadzono w 2013 r. wywiady środowiskowe u 3 dłużników, z których jeden przebywa w domu pomocy społecznej, jeden pobiera w tut. Ośrodku zasiłek stały /obciążony częściowo zajęciem komorniczym na poczet alimentów/ z uwagi na stan zdrowia i brak źródła utrzymania, jeden wraz z rodziną również korzystają z pomocy tut. Ośrodka z uwagi na trudna sytuację materialną, zdrowotną /niepełnosprawność dłużnika/ wielodzietność. Z ww. przeprowadzonych wywiadów środowiskowych u dłużników alimentacyjnych i rodziny nie wynikały istotne informacje mogące mieć wpływ na skuteczność egzekucji zasądzonych świadczeń i w związku z tym organ nie informował w tej kwestii komornika sądowego. ( ) Ośrodek w 2013 nie kierował zapytania do Starosty o aktywizację dłużników, ponieważ wystąpił w tej sprawie pismem z dnia 05.12.2012 r. Nr GOPS.534-2/2012. Jeden dłużnik w związku z tym uzyskał zatrudnienie /roboty publiczne/ w ramach aktywizacji zawodowej we współpracy z Urzędem Pracy /pismo PUP z dnia 3 kwietnia 2013 r. dot. aktywizacji 1 dłużnika alimentacyjnego/. W związku z tym egzekucja stała się częściowo skuteczna. Nie przeprowadzano innych wywiadów alimentacyjnych, ponieważ w wyniku przeprowadzonych wywiadów środowiskowych i alimentacyjnych w latach poprzednich oraz przeprowadzenia innych postępowań tj. wydania decyzji o zwrocie w latach poprzednich egzekucja wobec 13 dłużników okazała się częściowo skuteczna, w tym: - wobec 7 dłużników dla których gmina jest OWW - wobec 6 dłużników dla których gmina jest OWD Ośrodek nie prowadził w roku 2013 postępowania w sprawie uznania dłużnika za uporczywie uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych, ponieważ w wyniku przeprowadzonych działań w latach poprzednich egzekucja wobec 13 dłużników stała się częściowo skuteczna, natomiast wobec 1 dłużnika całkowicie skuteczna. Informacją o całkowitej oraz częściowej skuteczności egzekucji dla organu właściwego jest przypis należności w danym roku narastająco zawierający: Saldo zaległości dłużników wg wykazu, przypis bieżący i dodatkowy, odpisy, wpłaty, saldo zaległości w załączeniu/przypis należności za okres od stycznia 2013 do grudnia 2013 r. z dnia 31.12.2013r. oraz również w sytuacjach wystąpienia wątpliwości telefoniczna informacja od Komornika Sądowego.. ZALECENIA: 1. Podjęcie działań mających na celu zwiększenie stopnia ściągalności zobowiązań od dłużników alimentacyjnych poprzez: - wzywanie dłużników alimentacyjnych na wywiad alimentacyjny oraz w celu odebrania oświadczenia majątkowego o czym stanowi art. 4 ust.1 ww. ustawy; - przekazanie komornikowi sądowemu informacji mających wpływ na egzekucję zasądzonych świadczeń alimentacyjnych, pochodzących z wywiadu alimentacyjnego oraz oświadczenia majątkowego (art. 5 ust. 1 ww. ustawy); - przekazanie komornikowi sądowemu informacji mających wpływ na egzekucję zasądzonych świadczeń alimentacyjnych pochodzących z rodzinnego wywiadu środowiskowego (art. 4 ust. 4 ww. ustawy); - zobowiązanie dłużnika alimentacyjnego do zarejestrowania się w urzędzie pracy jako bezrobotny albo poszukujący pracy (art. 5 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy); - zwrócenie się z wnioskiem do starosty o podjęcie działań zmierzających do aktywizacji zawodowej dłużnika alimentacyjnego (art. 5 ust. 2 pkt 2 ww. ustawy); - wszczynanie postępowania dotyczącego uznania dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych (art. 5 ust. 3 ww. ustawy); - wydanie decyzji uznającej dłużnika alimentacyjnego za uchylającego się od zobowiązań alimentacyjnych (art. 5 ust. 3a ww. ustawy); - kierowanie wniosku do starosty o zatrzymanie prawa jazdy dłużnika alimentacyjnego oraz złożenie wniosku o ściganie za przestępstwo określone w art. 209 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 Kodeks karny (art. 5 ust. 3b ww. ustawy). 14
Zalecenie należy zrealizować niezwłocznie po 2. Sugeruje się realizowanie działania, o którym mowa w art. 7 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1228 z późn. zm.), tj. występowanie z powództwem o ustalenie alimentów od innych osób. Działanie to ma bowiem na celu zwiększenie stopnia ściągalności zobowiązań od dłużników alimentacyjnych. Warunkiem poprawy skuteczności egzekucji alimentów jest pełne wykorzystanie przez gminę wszystkich instrumentów przewidzianych w ustawie o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, również tych fakultatywnych w zakresie postępowania prowadzonego w stosunku do dłużników alimentacyjnych. Zgodnie z art. 27 ust. 2 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 1228 z późn. zm.), cyt.: Organ właściwy wierzyciela wydaje, po zakończeniu okresu świadczeniowego, lub po uchyleniu decyzji w sprawie przyznania świadczeń z funduszu alimentacyjnego, decyzję administracyjną w sprawie zwrotu przez dłużnika alimentacyjnego należności z tytułu otrzymanych przez osobę uprawnioną świadczeń z funduszu alimentacyjnego.. Decyzja dotycząca zwrotu przez dłużnika alimentacyjnego należności z tytułu otrzymanych przez osobę uprawnioną świadczeń z funduszu alimentacyjnego: GOPS.534-21-1/01/2013. Stwierdzono, iż: 1. GOPS nie zawiadomił dłużnika alimentacyjnego o wszczęciu postępowania administracyjnego przed wydaniem decyzji znak: GOPS.534-21-1/01/2013 z 9 stycznia 2013 r. w sprawie zwrotu przez dłużnika alimentacyjnego należności z tytułu otrzymanych przez osobę uprawnioną świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Zawiadamianie dłużnika alimentacyjnego o wszczęciu postępowania administracyjnego przed wydaniem decyzji w sprawie zwrotu należności z tytułu otrzymanych przez osobę uprawnioną do świadczeń z funduszu alimentacyjnego, zgodnie z art.10 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz. U. z 2013 r., poz. 267), informując stronę postępowania o prawach przysługujących przed wydaniem ww. decyzji. 2. W podstawie prawnej decyzji w sprawie zwrotu przez dłużnika alimentacyjnego należności z tytułu otrzymanych przez osobę uprawnioną świadczeń z funduszu alimentacyjnego znak: GOPS.534-21-1/01/2013 z 9 stycznia 2013 r. powoływano zapisy ustawy z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (t.j. Dz. U. z 2009 r. Nr 1, poz. 7 z późn. zm.), mino, iż ustawodawca wydał kolejny tekst jednolity (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 1228 z późn. zm.). ZALECENIA: Podjęcie działań mających na celu powoływanie w podstawach prawnych decyzji w sprawie zwrotu przez dłużnika alimentacyjnego należności z tytułu otrzymanych przez osobę uprawnioną świadczeń z funduszu alimentacyjnego zapisów ustawy z dnia 15
7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2012 r., poz. 1228 z późn. zm.). W aktach znajdowały się dokumenty potwierdzające stan faktyczny umożliwiający wydanie decyzji w ww. sprawach. W pozostałych skontrolowanych aktach spraw dotyczących ustalenia prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz postępowań prowadzonych wobec dłużników alimentacyjnych, znajdowały się wnioski, niezbędne zaświadczenia i oświadczenia oraz decyzje administracyjne. Wymienione dokumenty spełniały wymogi formalne, zgodnie z ustawą o pomocy osobom uprawnionym do alimentów oraz k.p.a. Wysokość przyznanych świadczeń była adekwatna do kwot określonych przepisami w zakresie funduszu alimentacyjnego. W rozstrzygnięciu decyzji informowano stronę o wysokości przyznanego świadczenia i okresie jego pobierania. W 2013 r. Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Moszczenicy wydatkował ze środków budżetu państwa na świadczenia z funduszu alimentacyjnego kwotę w wysokości 81 920,00 zł. Z tej kwoty od dłużników alimentacyjnych wpłynęło 19 062,68 zł, co stanowi 23,27% kwoty świadczeń wypłaconych. Braki w ściągalności w 2013 r. wyniosły 76,73%. W porównaniu z 2012 r. ściągalność wzrosła o 13,15%. Realizacja zaleceń pokontrolnych: W 2005 r. w ramach kontroli kompleksowej Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Moszczenicy kontroli poddano m.in. prawidłowość realizacji zadań zleconych z zakresu administracji rządowej wynikających z ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2003 Nr 228, poz. 2255 z późn. zm.). Kontrola nie wniosła zastrzeżeń do przyznanych świadczeń rodzinnych. Na podstawie art. 49 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. Nr 185, poz. 1092) zwracam się z prośbą, o poinformowanie mnie w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia o sposobie wykonania zalecenia, albo o innym sposobie usunięcia stwierdzonego uchybienia. Na podstawie art. 48 ustawy z dnia 15 lipca 2011 r. o kontroli w administracji rządowej (Dz. U. Nr 185, poz. 1092) od wystąpienia pokontrolnego nie przysługują środki odwoławcze. Z up. Wojewody Małopolskiego (-) mgr Katarzyna Nowaczyńska Kierownik Oddziału w Wydziale Polityki Społecznej 16
Do wiadomości: Wójt Gminy Moszczenica 17