Warszawa, 28 grudnia 2015 r. WOJEWODA MAZOWIECKI WPS-IX.431.2.18.2015 Pani Klaudia Wojnarowska Dyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Piasecznie 05-500 Piaseczno, ul. Chyliczkowska 14 WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 197b w związku z art. 186 pkt 3 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 332 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, zespół inspektorów Wydziału Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie: Beata Kosmalska-Balik - starszy inspektor wojewódzki i Małgorzata Małaczek starszy inspektor wojewódzki, przeprowadzili w dniach 26-27, 30.11. i 01.12.15 r. kontrolę problemową w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Piasecznie z siedzibą przy ul. Chyliczkowskiej 14, zwanym dalej Centrum. Zakres kontroli obejmował : wykonywanie przez organizatora rodzinnej pieczy zastępczej zadań wynikających z ustawy z ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, w okresie od 1 stycznia 2014 r. do dnia kontroli. Wyniki kontroli zostały przedstawione w arkuszu ustaleń kontroli, podpisanym przez Panią Dyrektor bez zastrzeżeń w dniu 17 grudnia 2015 r. Na podstawie art. 197d ustawy oraz na podstawie rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 sierpnia 2015 r. w sprawie przeprowadzania kontroli przez wojewodę oraz wzoru legitymacji uprawniającej do przeprowadzania kontroli (Dz. U. z 2015 r. poz. 1477) przekazuję niniejsze wystąpienie pokontrolne.
Wstępne ustalenia: Na stanowisku Dyrektora Centrum jest Pani zatrudniona od 20 lipca 2009 roku. Posiadała Pani upoważnienia wydane przez Starostę Piaseczyńskiego do podpisywania decyzji, zawiadomień, postanowień, innych pism i dokumentów oraz do podpisywania sprawozdawczości z zakresu zadań prowadzonych przez Centrum, wynikających z przepisów ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz aktów wykonawczych do ustawy. Innych upoważnień w trakcie prowadzonej kontroli nie okazano. Uchwałą Nr XV/1/12 Rady Powiatu Piaseczyńskiego z dnia 26 kwietnia 2012 roku przyjęto Powiatowy Program Rozwoju Pieczy Zastępczej w Powiecie Piaseczyńskim na lata 2012-2014, w brzmieniu stanowiącym załącznik do tej uchwały. Wykonanie uchwały powierzono Zarządowi Powiatu. Na dzień kontroli Program rozwoju pieczy zastępczej w Powiecie Piaseczyńskim na lata 2015-2017 nie był przyjęty uchwałą rady powiatu. Przedstawiła Pani w dniu 27.11.2015 r. pisemne wyjaśnienia dotyczące prowadzonych prac nad jego przygotowaniem. Zgodnie z art. 182 ust. 5 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, kierownik powiatowego centrum pomocy rodzinie składa zarządowi powiatu coroczne sprawozdanie z działalności powiatowego centrum pomocy rodzinie oraz przedstawia zestawienie potrzeb w zakresie systemu pieczy zastępczej. Powiatowe programy systemu pieczy zastępczej uchwalane są na podstawie zestawienia potrzeb. Przedstawiła Pani dokument pn. sprawozdanie z działalności Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie za rok 2014, wraz z wykazem potrzeb w zakresie systemu pieczy zastępczej, które zostało przekazane 16 marca 2015 r. do Starosty Piaseczyńskiego, Zarządu Powiatu i Rady Powiatu. Zgodnie ze spisem treści ww. sprawozdania, dział VII dotyczy zakresu zadań realizowanych przez PCPR, wynikających z ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Sprawozdanie było przedstawione w trakcie Sesji Rady Powiatu Piaseczyńskiego w dniu 26 marca 2015 roku. Zgodnie z obecnie obowiązującym art. 38b ustawy: 1. Zarząd powiatu sprawuje kontrolę nad organizatorami rodzinnej pieczy zastępczej, rodzinami zastępczymi, prowadzącymi rodzinne domy dziecka oraz placówkami opiekuńczowychowawczymi. 2
2. Zarząd powiatu może upoważnić, w formie pisemnej, do sprawowania kontroli członka zarządu powiatu, pracownika urzędu albo kierownika jednostki organizacyjnej powiatu. Osobami upoważnionymi nie mogą być pracownicy kontrolowanych jednostek. Poinformowała Pani, że w 2014 i 2015 r. nie przeprowadzano kontroli organizatora rodzinnej pieczy zastępczej. W Rozdziale III obowiązującego Regulaminu organizacyjnego pn. Cele i zadania PCPR w 6 zapisano: Starosta przy pomocy PCPR sprawuje nadzór nad działalnością jednostek specjalistycznego poradnictwa, w tym rodzinnego, oraz ośrodków wsparcia, domów pomocy społecznej, placówek opiekuńczo-wychowawczych i ośrodków interwencji kryzysowej działających na terenie powiatu. Na dzień kontroli dyrektor Centrum nie posiadała stosownego upoważnienia. Poinformowała, że w 2014 i 2015 r. nie były przeprowadzane kontrole w tym zakresie. Wojewoda Mazowiecki pozytywnie z uchybieniami ocenił wykonywanie zadań przez organizatora rodzinnej pieczy zastępczej, w tym: pełnienie funkcji organizatora rodzinnej pieczy zastępczej, dokumentowanie działań i prowadzenie spraw w związku z wykonywaniem zadań określonych w art. 76 ust. 4 ustawy, wykonywanie zadań przez koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej. Zgodnie z art. 76 ust. 2 obowiązującej ustawy, w przypadku gdy organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej jest powiatowe centrum pomocy rodzinie, w centrum tym tworzy się zespół do spraw rodzinnej pieczy zastępczej. Centrum ma nadany Statut Uchwałą Nr XX/9/12 Rady Powiatu Piaseczyńskiego z dnia 29 listopada 2012 r. oraz Regulamin organizacyjny Uchwałą Nr 92/1/12 Zarządu Powiatu Piaseczyńskiego z dnia 7 listopada 2012 r. Zadania organizatora rodzinnej pieczy zastępczej realizował Zespół ds. pieczy zastępczej przy udziale Zespołu ds. opieki nad dzieckiem i rodziną. Na dzień kontroli w Zespole ds. pieczy zastępczej zadania realizowało 5 koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej, pedagog, psycholog i osoba świadcząca pomoc prawną. Pracę zespołu uzupełniało dwóch pracowników Zespołu ds. opieki nad dzieckiem i rodziną posiadających świadectwa ukończenia kursu kwalifikacyjnego dla trenerów Programu PRIDE. Pracownicy zatrudnieni w ramach Zespołu ds. pieczy zastępczej spełniali warunki dotyczące posiadania wymaganych kwalifikacji. 3
Ustalono, że: w jednostce nie opracowano narzędzi standaryzujących przełożenie czasu pracy na poszczególne zadania wykonywane przez koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej; umowy zlecenia nie zawierały zapisów dotyczących obowiązywania wymiaru czasu pracy we wskazanym okresie rozliczeniowym. Z ustaleń wynika, że w 2014 r. liczba dzieci umieszczona w rodzinnej pieczy zastępczej ogółem wynosiła 222, poza terenem powiatu umieszczono 23 dzieci. W 2015 roku, według stanu na 31 października, liczba dzieci w rodzinnej pieczy zastępczej wynosi ogółem 223 wychowanków, z czego poza terenem powiatu umieszczono 35 dzieci. 1 W 2014 roku na terenie powiatu funkcjonowało ogółem 147 rodzin zastępczych, które obejmowały opieką 199 dzieci 2. Na terenie powiatu piaseczyńskiego w kontrolowanym okresie nie funkcjonowały rodzinne domy dziecka. Stosownie do art. 76 ust. 4 pkt 15 ustawy organizator rodzinnej pieczy zastępczej przedstawia staroście i radzie powiatu coroczne sprawozdanie z efektów pracy. Okazała Pani przekazane do Starosty Piaseczyńskiego i Rady Powiatu Piaseczyńskiego w dniu 16 marca 2015 r. sprawozdanie z działalności Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie za rok 2014 wraz z wykazem potrzeb w zakresie pomocy społecznej. Sprawozdanie przedstawiono na Radzie Powiatu Piaseczyńskiego w dniu 26 marca 2015 r. Rozdział VII ww. sprawozdania dot. zakresu zadań realizowanych przez PCPR, wynikających z ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Rozdział VIII ww. sprawozdania jest pn. Wykaz potrzeb na rok 2015, w którym rodzinnej pieczy zastępczej dot. pkt 1: utworzenie na terenie Powiatu Piaseczyńskiego trzech zawodowych rodzin zastępczych o charakterze pogotowia rodzinnego, bądź rodzinnego domu dziecka dla dzieci do 3 roku życia oraz dzieci w wieku od 3 do 7 lat. W Sprawozdaniu z działalności Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie za rok 2014, brak informacji dotyczących efektów pracy organizatora rodzinnej pieczy zastępczej, jak również efektów pracy koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej. 1 Załącznik nr 1 do arkusza kontroli, tabela nr 2. 2 Liczba rodzin zastępczych z dziećmi w latach 2012 2014 i w 2015 stan na 31 października 2015 r. została szczegółowo przedstawiona w załączniku nr 1 do arkusza kontroli, tabeli 4. 4
Szkolenie kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej niezawodowej prowadziło Centrum na podstawie programu PRIDE-Rodzinna Opieka Zastępcza w terminie od 7 listopada 2014 r. do 06 marca 2015 r. w wymiarze 65 godzin szkoleniowych i konsultacji indywidualnych. Centrum wydało 3 zaświadczenia kwalifikacyjne wystawione dla 5 osób. W 2014 roku do pełnienia rodzinnej pieczy zastępczej wnioskowało 13 kandydatów, z czego: 13 kandydatom przeprowadzono badania pedagogiczno-psychologiczne oraz analizę, o której mowa w art. 42 ust. 7 ustawy, 10 kandydatów zakwalifikowano do szkolenia, 7 kandydatów uczestniczyło w szkoleniu, 7 kandydatów otrzymało świadectwa ukończenia szkolenia, 5 kandydatów (w tym dwa małżeństwa) zakwalifikowano do pełnienia funkcji i otrzymało zaświadczenia kwalifikacyjne. Stosownie do obowiązującego wzoru zaświadczenia kwalifikacyjnego, który został określony rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2011 r. w sprawie wzoru zaświadczenia kwalifikacyjnego (Dz. U. Nr 272 z 2011, poz.1609), zaświadczenie kwalifikacyjne jest sporządzane i wystawiane dla kandydata indywidualnie. Ponadto należy brać pod uwagę zapis art. 41 ust. 1 w brzmieniu: rodzinę zastępczą lub rodzinny dom dziecka tworzą małżonkowie lub osoba niepozostająca w związku małżeńskim, u których umieszczono dziecko w celu sprawowania nad nim pieczy zastępczej. Należy podkreślić, że dotychczasowe rodziny zastępcze spokrewnione, które stały się rodzinami zastępczymi niezawodowymi na podstawie art. 226 ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy, powinny uzupełnić kwalifikacje, zgodnie z obowiązującym zakresem programowym szkolenia do pełnienia funkcji rodziny zastępczej niezawodowej. Ustalono, że w okresie kontrolowanym 3 : odbyło się szkolenie w celu podnoszenie kwalifikacji rodzin zastępczych dla 19 rodzin, w 2014 r. psycholog przeprowadził 51 konsultacji psychologicznych, udzielił pomocy psychologicznej 96 osobom, odbył 3 spotkania grupowe z rodzinami zastępczymi, udzielił 42 konsultacje telefoniczne, 63 konsultacje z koordynatorami rodzinnej pieczy zastępczej, sporządził 23 diagnozy kandydatów na rodziny zastępcze, 13 opinii na temat sytuacji rodziny oraz funkcjonowania dziecka w pieczy zastępczej, 3 Wsparcie i pomoc organizowaną dla rodzin zastępczych przedstawiono szczegółowo w załączniku nr 1 do arkusza kontroli, tabeli 8. 5
w roku 2015 odbyły się 4 spotkania grup wsparcia, w których uczestniczyło od 8 do 12 osób;, w kontrolowanym okresie nie funkcjonowały rodziny pomocowe, w 2014 r. z poradnictwa prawnego skorzystały 33 rodziny, którym udzielono 53 porady; w 2014 r. liczba dzieci zgłoszonych do ośrodka adopcyjnego 6, natomiast w 2015 r. 11; pracownicy podnosili kwalifikacje poprzez uczestnictwo w szkoleniach i konferencjach; nie wprowadzono procedury związanej z kwalifikowaniem kandydatów do pełnienia funkcji rodzinnej pieczy zastępczej oraz organizowaniem szkoleń. Stosownie z art. 132 Organizator rodzinnej pieczy zastępczej dokonuje oceny rodziny zastępczej lub prowadzącego rodzinny dom dziecka pod względem predyspozycji do pełnienia powierzonej im funkcji oraz jakości wykonywanej pracy. Poinformowała Pani, że w kontrolowanym okresie nie zostały wprowadzone procedury dotyczące dokonywania oceny rodzin zastępczych pod względem predyspozycji do pełnienia powierzonej im funkcji oraz jakości wykonywanej pracy. Okazano wzór dokumentu pn. ocena sytuacji rodziny. Realizowane zadanie zostało szczegółowo przedstawiono w arkuszu 4. Ustalono że w okresie kontrolowanym: dokumentacja sporządzana na okoliczność dokonywanej oceny rodzin zastępczych nie obrazowała w sposób precyzyjny i rzeczowy ich kompetencji i predyspozycji do pełnienia powierzonej funkcji, brak przyjętych do stosowania zasad postępowania oceniającego rodziny zastępcze (w szczególności: kryteriów i sposobu przeprowadzania oceny rodzin zastępczych) uniemożliwiał dokonanie rzetelnej i obiektywnej oceny zadania, brak przyjętej skali ocen uniemożliwiał czytelną weryfikację i ewentualne sformułowanie wniosków względem jakości wykonywanej pracy przez rodzinę zastępczą. Zgodnie z art. 129 ustawy, organizator rodzinnej pieczy zastępczej dokonuje oceny sytuacji dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej w celu: 1) ustalania aktualnej sytuacji rodzinnej dziecka; 2) analizy stosowanych metod pracy z dzieckiem i rodziną; 3) modyfikowania planu pomocy dziecku; 4) monitorowania procedur adopcyjnych dzieci z uregulowaną sytuacją prawną umożliwiającą przysposobienie; 4 Realizowane zadanie zostało przedstawione w załączniku nr 1 do arkusza kontroli, tabeli 9. 6
5) oceny stanu zdrowia dziecka i jego aktualnych potrzeb; 6) oceny zasadności dalszego pobytu dziecka w pieczy zastępczej; 7) informowania sądu o potrzebie umieszczenia dziecka w placówce działającej na podstawie przepisów o systemie oświaty, działalności leczniczej lub pomocy społecznej. Poinformowała Pani, że w kontrolowanym okresie nie zostały wprowadzone procedury dotyczące dokonywania okresowej oceny sytuacji dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej 5. Ustalono, że w okresie kontrolowanym: dla każdej rodziny zastępczej prowadzono osobne akta, które zawierały dokumentację na temat pracy z rodziną i na rzecz dzieci umieszczonych w rodzinach oraz współpracy z sądem, szkołami, innymi instytucjami oraz notatki służbowe, psycholog sporządzał oceny psychicznego rozwoju dziecka z uregulowaną sytuacją prawną, opinie o zasadności nieumieszczania wspólnie rodzeństwa w rodzinie przysposabiającej, opinie o zasadności przysposobienia, opinie o kontaktach dziecka z rodziną biologiczną i wpływie tych kontaktów na dziecko, notatki służbowe, sporządzana dokumentacja na okoliczność oceny sytuacji dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej nie pozwalała na dokonanie rzetelnej oceny sposobu zaplanowanych i prowadzonych działań w poszczególnych obszarach, stosownie do celów wskazanych w art. 129 ustawy; należałoby wypracować procedury i zasady w zakresie realizowania obowiązku wynikającego z art. 130 ustawy 6. W aktach rodzin zastępczych gromadzona była dokumentacja na okoliczność prowadzonych przez koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej działań, w tym między innymi: sporządzane przez koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej notatki służbowe, plany pomocy dziecku, dokumentacja dotycząca współpracy z innymi podmiotami, sporządzane oceny sytuacji dziecka. 5 Okresową ocenę sytuacji dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej przedstawiono w załączniku nr 1 do arkusza kontroli, tabeli 11. 6 Organizator rodzinnej pieczy zastępczej dokonuje oceny sytuacji dziecka na posiedzeniu z udziałem: odpowiednio rodziną zastępczą, pedagogiem, psychologiem, właściwym asystentem rodziny, przedstawicielem ośrodka adopcyjnego, koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej, rodzicami dziecka (z wyjątkiem rodziców pozbawionych władzy rodzicielskiej). Do udziału w posiedzeniu w sprawie sytuacji dziecka umieszczonego w rodzinnej pieczy zastępczej mogą być zapraszani w szczególności przedstawiciele: sądu, właściwego powiatowego centrum pomocy rodzinie, ośrodka pomocy społecznej, Policji, ochrony zdrowia, instytucji oświatowych oraz organizacji społecznych statutowo zajmujących się problematyką rodziny i dziecka, a także osoby bliskie dziecku. 7
Biorąc pod uwagę art. 77 ust. 3 pkt 2 i art. 130 ustawy oraz przedstawioną współpracę koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej z asystentem rodziny 7 należy zauważyć, że: - koordynatorzy rodzinnej pieczy zastępczej nie przygotowywali planu pomocy, jak również nie prowadzili pracy w celu powrotu dzieci z rodziny zastępczej do rodziny biologicznej we współpracy z asystentami rodziny lub innymi podmiotami organizującymi pracę z rodziną. Koordynatorzy rodzinnej pieczy zastępczej złożyli sprawozdania za 2014 rok dyrektorowi Centrum, w których przedstawili zakres wykonywanych zadań wobec powierzonych rodzin, natomiast brak było odniesienia do końcowych efektów prowadzonych przez nich działań. Sposób organizowania pracy, jak też sporządzana dokumentacja w zakresie realizowanych działań przez koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej nie pozwalała na dokonanie rzetelnej oceny jakości i skuteczności powierzonych zadań. Niezbędne jest prowadzenie przez Panią systematycznego nadzoru nad działaniami wykonywanymi przez koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej, co stanowi podstawę doskonalenia stosowanych metod pracy, pozwala ocenić czy świadczona przez nich pomoc jest adekwatna do zidentyfikowanych potrzeb rodzin i dzieci, jak również wpływa na sporządzanie rzetelnej sprawozdawczości w tym zakresie. W wyniku kontroli stwierdzono następujące uchybienia: w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Piasecznie, pełniącym zadania organizatora rodzinnej pieczy zastępczej, nie wypracowano zasad i procedur w zakresie realizowania zadań organizatora rodzinnej pieczy zastępczej, w szczególności obowiązku wynikającego z art. 129, art. 130, art. 132 ustawy, nie opracowano narzędzi standaryzujących przełożenie czasu pracy na poszczególne zadania wykonywane przez koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej, nie współpracowano w ramach realizowanych zadań, koordynatorzy rodzinnej pieczy zastępczej z asystentami rodzin (a w przypadku gdy rodzinie dziecka nie został przydzielony asystent rodziny we współpracy z podmiotem organizującym pracę z rodziną) przy przygotowaniu planu pomocy dziecku, stosownie do art. 77 ust. 3 pkt 2 ustawy; 7 Współpracę koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej z asystentem rodziny na rzecz powrotu dziecka przebywającego w rodzinnej pieczy zastępczej do rodziny biologicznej, przedstawiono w załącznik nr 1 do arkusza kontroli, tabeli 10. 8
przedstawiona dokumentacja w zakresie realizowanych zadań nie wskazywała na wystarczające monitorowanie przez dyrektora działań wykonywanych przez koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej, co miało przełożenie na zakres sporządzanej sprawozdawczości, w tym brak wykazania przez nich szczegółowych efektów pracy. Na podstawie art. 197d ustawy oraz rozporządzenia 8 kieruję do Pani Dyrektor następujące zalecenia pokontrolne w celu wyeliminowania stwierdzonych w trakcie kontroli uchybień, a w szczególności do podjęcia działań: 1. mających na celu opracowanie narzędzi standaryzujących przełożenie czasu pracy na poszczególne zadania wykonywane przez koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej; 2. w celu opracowania narzędzi i ustalenia mierników, które pozwolą na dokonywanie oceny jak też samooceny przez koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej, co będzie stanowiło podstawę doskonalenia stosowanych metod pracy oraz miało przełożenie na sporządzanie rzetelnej sprawozdawczości z efektów ich pracy. Ponadto zwracamy uwagę na potrzebę: dostosowania dokumentów organizacyjnych jednostki do obecnie obowiązujących przepisów w związku z realizowaniem zadań organizatora rodzinnej pieczy zastępczej, wypracowania zasad i procedur w zakresie realizowania zadań organizatora rodzinnej pieczy zastępczej, w szczególności obowiązku wynikającego z: art. 129, art. 130, art. 132 ustawy, sporządzania i wystawiania zaświadczeń kwalifikacyjnych stosownie z obowiązującym wzorem zaświadczenia kwalifikacyjnego, który określono rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 9 grudnia 2011 r. w sprawie wzoru zaświadczenia kwalifikacyjnego (Dz. U. Nr 272 z 2011, poz.1609), indywidualnie dla kandydata, wypracowania współpracy w ramach zadań koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej z asystentami rodzin (a w przypadku gdy rodzinie dziecka nie został przydzielony asystent rodziny we współpracy z podmiotem organizującym pracę z rodziną) przy przygotowaniu planu pomocy dziecku, stosownie do art. 77 ust. 3 pkt 2 ustawy, 8 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 sierpnia 2015 r. w sprawie przeprowadzania kontroli przez wojewodę oraz wzoru legitymacji uprawniającej do przeprowadzania kontroli (Dz. U. z 2015 r. poz. 1477) 9
podjęcia działań w celu spowodowania przyjęcia do realizacji 3-letniego programu, o którym mowa w art. 180 pkt 1 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, opracowania procedur na okoliczność, o której mowa w art. 73 ustawy, tworzenia rodzin pomocowych, w przypadku gdy rodzina zastępcza okresowo nie może sprawować opieki, w szczególności powodów zdrowotnych lub losowych albo zaplanowanego wypoczynku, tworzenia warunków do powstawania i działania rodzin pomocowych. Pouczenie Przedstawiając powyższe informuję, że zgodnie z art. 197d ust. 2 ustawy 9 kontrolowana jednostka może, w terminie 7 dni od dnia otrzymania zaleceń pokontrolnych, zgłosić do nich zastrzeżenia do Wojewody Mazowieckiego na adres: Mazowiecki Urząd Wojewódzki, Wydział Polityki Społecznej, plac Bankowy 3/5, 00-950 Warszawa. W przypadku nieuwzględnienia przez Wojewodę Mazowieckiego zastrzeżeń oraz w przypadku nie zgłoszenia zastrzeżeń do zaleceń, kontrolowana jednostka jest obowiązana w terminie 30 dni powiadomić o sposobie realizacji zaleceń Wydział Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie, a w przypadku ich uwzględnienia należy mieć na uwadze zmiany wynikające z powyższego faktu. STARSZY INSPEKTOR WOJEWÓDZKI Beata Kosmalska-Balik z up. WOJEWODY MAZOWIECKIEGO Wiesława Kacperek-Biegańska Dyrektor STARSZY INSPEKTOR WOJEWÓDZKI Wydziału Polityki Społecznej Małgorzata Małaczek 9 Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. 10
11