Pani Anna Gugała Kierownik Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie ul. Piłsudskiego 40, Siedlce

Transkrypt

1 Warszawa, 21 lutego 2019 r. WOJEWODA MAZOWIECKI WPS-VIII BT Pani Anna Gugała Kierownik Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie ul. Piłsudskiego 40, Siedlce WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 197b ust. 1 w związku z art. 186 pkt 3 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2018 r. poz. 998, z póżn.zm.), zwanej dalej ustawą oraz zgodnie z Planem Kontroli Zewnętrznych Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego na rok 2018 zespół w składzie: Beata Trzcińska- starszy inspektor wojewódzki i Ewa Łubianka - starszy inspektor wojewódzki Wydziału Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie przeprowadził w terminie 6-12 grudnia 2018 roku kontrolę kompleksową w trybie zwykłym w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Siedlcach przy ulicy Piłsudskiego 40, zwanym dalej Centrum. Zakres kontroli obejmował sposób realizacji zadań samorządu powiatowego z zakresu rodzinnej pieczy zastępczej, w okresie od 1 stycznia 2017 r. do dnia kontroli. Na podstawie rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 sierpnia 2015 r. w sprawie przeprowadzania kontroli przez wojewodę oraz wzoru legitymacji uprawniającej do przeprowadzania kontroli (Dz. U. poz. 1477) przekazuję niniejsze wystąpienie pokontrolne. Stosownie z art. 180 pkt 1 ustawy do zadań własnych powiatu należy między innymi opracowanie i realizacja 3-letnich programów dotyczących rozwoju pieczy zastępczej zawierających między innymi coroczny limit rodzin zastępczych zawodowych. Rada Powiatu w Siedlcach uchwałą nr XXV/150/2017 z dnia 24 lutego 2017 r. przyjęła Powiatowy Program Rozwoju Pieczy Zastępczej w powiecie siedleckim na lata , w brzmieniu stanowiącym załącznik do uchwały, w którym zapisano limit rodzin zastępczych zawodowych 1. Realizatorem Programu zostało Centrum, a jego koordynowanie powierzono Wydziałowi Spraw Społecznych w Starostwie Powiatowym w Siedlcach pod nadzorem Zarządu Powiatu w Siedlcach. Zgodnie z koncepcją formułowania celów w dziedzinie planowania, każdy cel powinien mieć swój wskaźnik (na podstawie, którego będzie oceniana jego realizacja), akceptowalny, zaaprobowany przez wykonawców, jak również powinien być realistyczny i mieć określony termin realizacji. Celami powyższego programu były między innymi: działania na rzecz rodzin zastępczych oraz dzieci i młodzieży umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej, działania organizatora rodzinnej pieczy 1 Akta kontroli s

2 zastępczej. Zauważyć należy, że cele nie powinny być utożsamiane z działaniami ani z zadaniami statutowymi organizatora. W programie wskazano, że ewaluacja i monitoring będą przeprowadzane corocznie w formie informacji z realizacji programu, która stanowić będzie integralną część sprawozdania z działalności Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie ( ) przedstawianego Radzie Powiatu. Okazane sprawozdanie nie odnosiło się wprost do powyższego wskazania. Zgodnie z art. 38 b ustawy zarząd powiatu sprawuje kontrolę nad organizatorami rodzinnej pieczy zastępczej, rodzinami zastępczymi, prowadzącymi rodzinne domy dziecka oraz placówkami opiekuńczo-wychowawczymi. W 2017 r. przeprowadzono 3 kontrole w zakresie organizacji pracy i realizowania zadań przez Centrum. Wydano oceny pozytywne. Obowiązki kierownika Centrum w Siedlcach powierzono pani 2 listopada 2004 r. Posiada pani upoważnienia do realizacji ustawowych zadań z zakresu pieczy zastępczej. Uchwałą nr XXX/177/2006 z dnia 30 czerwca 2006 r. Rada Powiatu w Siedlcach nadała statut Centrum, zmieniony uchwałą nr XV/76/2011 z dnia 29 grudnia 2011 roku. 5 Statutu stanowi, że Centrum realizuje zadania wynikające z przepisów powszechnie obowiązujących, a w szczególności zadania określone ustawą o pomocy społecznej i przepisami wydanymi na jej podstawie, ustawą o rehabilitacji społecznej i zawodowej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, ustawą o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, uchwał Rady Powiatu w Siedlcach oraz porozumień zawartych przez powiat Siedlecki z organami administracji rządowej i samorządowej. Zgodnie z 8, organizację i zasady funkcjonowania Centrum określa Regulamin Organizacyjny Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie uchwalony przez Zarząd Powiatu. Uchwałą nr 215/418/2018 z dnia 8 października 2018 r. Zarząd Powiatu w Siedlcach ustalił Regulamin Organizacyjny Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Siedlcach. Stosownie do 3 ust. 1 pkt. 2 regulaminu, Centrum realizuje zadania z zakresu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 roku o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, natomiast ust. 2 stanowi, że Centrum realizuje zadania organizatora rodzinnej pieczy zastępczej na mocy Zarządzenia nr 26/2011 Starosty Siedleckiego z dnia 21 listopada 2011 roku w sprawie wyznaczenia organizatora pieczy zastępczej. 6 ust. 1 regulaminu określa strukturę organizacyjną Centrum, zgodnie, z którą wyodrębniono jednoosobowe stanowiska pracy i wieloosobowe zespoły: zespół ds. rodzinnej pieczy zastępczej, zespół ds. świadczeń i pomocy środowiskowej, zespół ds. rehabilitacji społecznej osób niepełnosprawnych, zespół ds. finansowych, stanowisko ds. administracyjno-kadrowych, natomiast w 6 ust. 2 wymieniono podstawowe zadania zespołu ds. rodzinnej pieczy zastępczej 2. Na dzień kontroli zespół ds. rodzinnej pieczy zastępczej stanowiło: 2 koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej, psycholog i inspektor. Od września 2018 r. prowadzany jest nabór na stanowisko kolejnego koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej. Koordynatorzy rodzinnej pieczy zastępczej zatrudnieni byli w ramach umowy o pracę (w systemie zadaniowego czasu pracy) w wymiarze pełnego etatu, spełniali wymagania określone w art. 78 ust. 1 i art. 79 ust. 3 i 4 ustawy, posiadali zakresy czynności, uprawnień i odpowiedzialności. Koordynatorzy prowadzili miesięczne karty czasu pracy, w których wpisywali: datę, czas pracy, 2 Akta kontroli s

3 liczbę godzin, miejsce wykonywanej pracy wraz z opisem czynności. Przedstawiona karta pracy koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej wskazywała, że blisko 72% czasu poświęca na realizację zadań w siedzibie Centrum 3. Ustalono, że istotne jest opracowanie narzędzi standaryzujących przełożenie czasu pracy na poszczególne zadania wykonywane przez koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej, które uwzględniałyby w szczególności wykonywanie obowiązków i ustalały proporcje czasowe, biorąc pod uwagę realizację celów i potrzeb rodzin zastępczych i dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej (w tym: czas poświęcony na wsparcie i pomoc, działania pośrednie realizowane na rzecz rodzin zastępczych i umieszczonych w nich dzieci, organizację własnego warsztatu pracy). W ramach podnoszenia kwalifikacji pracownicy zespołu uczestniczyli w szkoleniach, m.in.: Procedura odebrania dziecka z rodziny w praktyce, Realizacja potrzeb psychicznych dziecka przebywającego w rodzinnej pieczy zastępczej, Mity i rzeczywistość rodzinnej pieczy zastępczej, Psychopedagogika traumy, Proces usamodzielnienia dziecka przyjętego do pieczy zastępczej. Zgodnie z art. 182 ust. 5 ustawy kierownik powiatowego centrum pomocy rodzinie składa zarządowi powiatu coroczne sprawozdanie z działalności powiatowego centrum pomocy rodzinie oraz przedstawia zestawienie potrzeb w zakresie systemu pieczy zastępczej. Przedstawiono dokument pn. Sprawozdanie z działalności Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Siedlcach w 2017 roku, które zostało przedstawione na posiedzeniach Zarządu Powiatu 26 marca i 10 kwietnia 2018 r., następnie przyjęte 20 kwietnia 2018 r. na XXXVIII/2018 sesji Rady Powiatu. Część III zawierała Sprawozdanie z efektów pracy organizatora rodzinnej pieczy zastępczej, natomiast część X- wykaz potrzeb w zakresie systemu pieczy zastępczej. Dane zawarte w sprawozdaniu rzeczowo-finansowym z zakresu wspierania rodziny i systemu pieczy zastępczej za okres od 1 stycznia do 30 czerwca 2017 r. i od 1 lipca do 31 grudnia 2017 r. były zgodne z danymi zawartymi w sprawozdaniu z działalności Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Siedlcach za rok 2017 r. Zapewnienie dzieciom rodzinnej pieczy zastępczej Z ustaleń wynika, że w 2017 r. liczba dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej wynosiła ogółem 97, poza terenem powiatu umieszczonych było 20 dzieci. W 2018 roku, według stanu na 6 grudnia 2018 r., liczba dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej wynosiła ogółem 94, poza terenem powiatu umieszczonych było 23 dzieci. Powiat siedlecki w 2017 r. zapewniał pieczę zastępczą 22 dzieciom z innych powiatów, a w 2018 r. 25 dzieciom 4. W 2017 roku na terenie powiatu funkcjonowało ogółem 58 rodzin zastępczych (w tym 3 zawodowe, 17 niezawodowych, 38 spokrewnionych), które obejmowały opieką 77 dzieci. W 2018 roku, według stanu na 6 grudnia 2018 r rodziny zastępcze (w tym 3 rodziny zawodowe, 16 niezawodowych i 34 spokrewnione) obejmujące opieką 71 dzieci 5. Na terenie powiatu nie funkcjonują rodzinne domy dziecka. 3 Akta kontroli s , Akta kontroli s Liczba dzieci umieszczona w rodzinnej pieczy zastępczej na terenie powiatu siedleckiego i poza powiatem w latach r. stan do 6 grudnia 2018 r., przedstawiona została w załączniku nr 1 do akt kontroli, tabela 2. 5 Akta kontroli s Rodzinna piecza zastępcza liczba rodzin zastępczych oraz rodzinnych domów dziecka i umieszczonych dzieci w latach stan do 6 grudnia 2018 r., przedstawiona została w załączniku nr 1 do akt kontroli, tabeli 1. 3

4 Tworzenie warunków do powstawania i działania rodzin zastępczych, rodzinnych domów dziecka i rodzin pomocowych Centrum na bieżąco promowało rodzicielstwo zastępcze, podejmowało działania mające na celu propagowanie idei rodzicielstwa zastępczego. Na stronie internetowej oraz na tablicach ogłoszeń zamieszczano informacje dotyczące form rodzinnej pieczy zastępczej, możliwości utworzenia rodziny zastępczej oraz warunków, jakie należy spełniać, aby pełnić funkcję rodziny zastępczej. Treści promujące rodzicielstwo zastępcze i informacje dotyczące działań wspierających funkcjonowanie rodzin upowszechniane były na łamach biuletynu Powiatu Siedleckiego Ziemia Siedlecka oraz wśród radnych powiatowych i instytucji współpracujących z Centrum. Każdego roku obchodzony jest Dzień Rodzicielstwa Zastępczego 6. W okresie objętym kontrolą na terenie powiatu nie funkcjonowały rodziny pomocowe. Organizowanie szkoleń dla rodzin zastępczych, prowadzących rodzinne domy dziecka, dyrektorów placówek opiekuńczo-wychowawczych typu rodzinnego oraz kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, prowadzenia rodzinnego domu dziecka lub pełnienia funkcji dyrektora placówki opiekuńczo-wychowawczej, w tym prowadzenie rejestru danych, o którym mowa w art. 46 W 2017 roku do udziału w szkoleniu dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, Centrum zakwalifikowało 7 osób, a w 2018 roku (wg. stanu na 6 grudnia 2018 r.) - 5 osób. W latach (stan do 6 grudnia 2018 r.): 24 kandydatów wystąpiło o uzyskanie kwalifikacji do pełnienia funkcji rodzinnej pieczy zastępczej (w tym 2 na rodzinę zastępczą zawodową) 32 kandydatom przeprowadzono badania pedagogiczno-psychologiczne oraz analizę, o której mowa w art. 42 ust. 7 ustawy, 7 kandydatów uczestniczyło w szkoleniu, 5 kandydatów otrzymało świadectwo ukończenia szkolenia. W kontrolowanym okresie wydano 4 zaświadczenia kwalifikacyjne, zawierające potwierdzenie ukończenia szkolenia oraz spełnienia warunków, o których mowa w art. 42 ustawy 7. Art. 45 ustawy należy stosować w połączeniu z art. 76 ust. 4 pkt 2, zgodnie, z którym do zadań organizatora rodzinnej pieczy zastępczej należy w szczególności kwalifikowanie osób kandydujących do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka oraz wydawanie zaświadczeń kwalifikacyjnych zawierających potwierdzenie ukończenia szkolenia, opinię o spełnianiu warunków i ocenę predyspozycji do sprawowania pieczy zastępczej. Tym samym, dokument, którego wzór został określony w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie wzoru zaświadczenia kwalifikacyjnego z dnia 9 grudnia 2011 r. (Dz.U. Nr 272, poz. 1609), powinien stanowić część dokumentacji w sprawie. W 2017 r. kandydaci do pełnienia funkcji rodziny zastępczej po uzyskaniu wstępnej kwalifikacji kierowani byli na szkolenia do: 6 Akta kontroli s Akta kontroli s Realizowanie zadania szkolenia kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka w latach stan do 6 grudnia 2018 r., przedstawione zostały w załączniku nr 1 do akt kontroli, tabeli 5. 4

5 Powiatowej Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej w Stoku Lackim, gdzie szkoleni byli programem Szansa w rodzinie Towarzystwa Rozwijania Aktywności Dzieci, zatwierdzonym decyzją Ministra Pracy i Polityki Społecznej nr 8/2012RZ z 3 kwietnia 2012 r. Wojewódzkiego Ośrodka Adopcyjnego w Warszawie, Oddziału Zamiejscowego w Siedlcach, gdzie szkolone były autorskim programem Bliżej dziecka, zatwierdzonym przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej decyzją DSR.I AK z 15 października 2015 r. W trakcie kontroli okazano dokument, podpisany przez panią, o nazwie Protokół ze spotkania pracowników zespołu ds. rodzinnej pieczy zastępczej z 9 grudnia 2016 r. Do dokumentu dołączono wzory druków: procedura kwalifikowania kandydatów na rodziny zastępcze, wniosek kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia kandydatów, oświadczenie kandydata w związku z przystąpieniem do procedury kwalifikowania, analiza sytuacji osobistej, rodzinnej i majątkowej kandydatów, oświadczenie o spełnianiu warunków określonych w art. 42 ustawy. Z druku Procedura kwalifikowania kandydatów na rodziny zastępcze wnioskować należy, że jest on przedstawiany kandydatom, ponieważ zawiera klauzulę: zapoznałem się z procedurą kwalifikowania kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej i ją akceptuję. Przedstawione dokumenty nie regulują sposobu postępowania pracowników Centrum, nie wskazują osób odpowiedzialnych za udzielenie wstępnej kwalifikacji, nie pozwalają też na ocenę jej przebiegu. 4 ust. 6 Regulaminu Organizacyjnego Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Siedlcach stanowi, że Kierownik wydaje zarządzenia i inne akty prawne z zakresu działania Centrum 8. Tym samym niezbędne jest uregulowanie i przyjęcie jednolitego i transparentnego postępowania w zakresie realizowania zadań określonych w art. 76 ust. 4 pkt 12 ustawy, którego celem jest pozyskiwanie, szkolenie i kwalifikowanie osób zgłaszających gotowość do pełnienia funkcji rodzinnej pieczy zastępczej. Przyjęcie czytelnych zasad oraz wskazanie wystandaryzowanych narzędzi badawczych, po uprzednim określeniu ich celu i sformułowaniu problemów, ma istotne znaczenie w przypadku pojawiających się wątpliwości i podważaniu zaufania o obiektywnym traktowaniu osób starających się o pełnienie funkcji rodziny zastępczej. Ponadto art. 76 ust. 4 pkt 13 ustawy, wskazuje na przeprowadzanie badań pedagogicznych kandydatów do pełnienia funkcji rodzinnej pieczy zastępczej 9. Starosta upoważnił panią do prowadzenia rejestru danych, o którym mowa w art. 46 ustawy. Rejestr zawierał dane określone w art. 46 ust. 2 ustawy. Dane z rejestru przekazywane były do Sądu Rejonowego w Siedlcach. Organizowanie wsparcia dla rodzinnej pieczy zastępczej, w szczególności przez tworzenie warunków do powstawania grup wsparcia, specjalistycznego poradnictwa, dokumentowanie działań i prowadzenie spraw w związku z wykonywaniem zadań określonych w art. 76 ust. 4 ustawy, wykonywanie zadań przez koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej Rodziny zastępcze korzystały z porad psychologa zatrudnionego w Centrum oraz pomocy prawnej w: Starostwie Powiatowym w Siedlcach oraz w gminie Mordy i Wodynie. 8 Akta kontroli s Art. 76 ust. 4 pkt 13 ustawy: Do zadań organizatora należy w szczególności: przeprowadzanie badań pedagogicznych i psychologicznych oraz analizy, o której mowa w art. 42 ust. 7, dotyczących kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej lub prowadzenia rodzinnego domu dziecka. 5

6 Z pomocy pedagogicznej w latach skorzystało odpowiednio 20 i 22 osoby, natomiast z pomocy psychologicznej odpowiednio 21 i 86 osób 10. W ramach porozumienia z Powiatową Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną w Stoku Lackim w 2017 r. zorganizowane zostały warsztaty umiejętności wychowawczych dla rodzin zastępczych. Centrum organizowało spotkania grup wsparcia dla rodzin zastępczych. W 2017 r. odbyło się 5, natomiast w 2018 r. 2 spotkania, w których uczestniczyli, w zależności od poruszanej tematyki: koordynatorzy rodzin zastępczych, psycholog, przedstawiciele innych instytucji, np. policji, Siedleckiego Stowarzyszenia na Rzecz Osób Uzależnionych Powrót z U. W latach psycholog sporządził 32 opinie psychologiczne o posiadaniu predyspozycji i motywacji do pełnienia funkcji rodziny zastępczej oraz 21 diagnoz psychofizycznych dzieci przebywających w pieczy zastępczej, uczestniczył w zespołach ds. oceny sytuacji dziecka oraz ocenie rodzin zastępczych. Stosownie z art. 132 ustawy, dokonywano oceny rodzin zastępczych pod względem predyspozycji do pełnienia powierzonej im funkcji oraz jakości wykonywanej pracy. W latach dokonano 29 ocen, wszystkie były pozytywne 11. Oceny uwzględniały warunki mieszkaniowe i bytowe, odbyte szkolenia, sytuację zdrowotną, sytuację dochodową oraz sposób funkcjonowania dzieci w rodzinie. Ustalono, że: sporządzana dokumentacja dotycząca dokonywanej oceny rodzin zastępczych nie obrazuje w sposób precyzyjny i rzeczowy ich kompetencji oraz predyspozycji do pełnienia powierzonej funkcji. Ponadto brak przyjętych do stosowania kryteriów, skali ocen i sposobu przeprowadzania oceny rodzin zastępczych uniemożliwia dokonanie obiektywnej oceny zadania. Ocena sytuacji dziecka dokonywana była zgodnie ze wskazaniami określonymi w art. 131 ust. 1 ustawy. Dokonywał jej zespół w składzie: koordynator rodzinnej pieczy zastępczej, psycholog, przedstawiciel ośrodka adopcyjnego oraz odpowiednio: przedstawiciel oświaty (pedagog szkolny lub wychowawca), rodzina zastępcza, rodzice biologiczni, asystent rodziny lub pracownik ośrodka pomocy społecznej. O terminie posiedzenia zespołu powiadamiano pisemnie. W ocenie sytuacji dziecka uczestniczyły osoby, o których mowa w art. 130 ustawy. Nie w każdej jednak ocenie uczestniczył pedagog 12. Z posiedzenia sporządzany był dokument pn. Ocena sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej, podpisany przez wszystkich członków zespołu. Ocena zawierała: informacje o rodzinie zastępczej, opis sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej, informacje dotyczące planu pomocy dziecku, informacje dotyczące monitorowania procedur adopcyjnych dzieci z uregulowaną sytuacja prawną umożliwiającą przysposobienie, ocenę zasadności dalszego pobytu dziecka w pieczy zastępczej, wnioski dotyczące potrzeby umieszczenia dziecka w placówce działającej na podstawie przepisów o systemie oświaty, działalności leczniczej lub pomocy społecznej. 10 Akta kontroli s Realizowane zadania- działania wspierające i pomocowe w latach stan do 6 grudnia 2018 r, tab Akta kontroli s Realizowane zadanie dokonywanie oceny rodzin zastępczych i prowadzących rodzinne domy dziecka pod względem predyspozycji do pełnienia powierzonej im funkcji oraz jakości wykonywanej pracy - art. 132, przedstawiono w załączniku nr 1 do akt kontroli, tabeli 7, akta kontroli s Akta kontroli s

7 Każdorazowo Centrum przekazywało kserokopię oceny do właściwego sądu w związku z zasadnością dalszego pobytu dziecka w pieczy zastępczej, co potwierdzała przedłożona dokumentacja. W kontrolowanym okresie nie przyjęto do stosowania procedur w zakresie dokonywania okresowej oceny sytuacji dzieci przebywających w pieczy zastępczej, w tym wzorów prowadzonej dokumentacji, uwzględniającej cele zawarte w art. 129 oraz zapis art. 4a ustawy: dokonując oceny sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej oraz kwalifikując dziecko do przysposobienia, podmioty realizujące zadanie są obowiązane do wysłuchania dziecka, jeżeli jego wiek i stopień dojrzałości na to pozwalają, oraz stosownie do okoliczności uwzględniają jego zdanie. W okresie objętym kontrolą zespół postanowił w: 265 ocenach o pozostawieniu dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej, 3 ocenach o przeniesieniu dziecka do placówki opiekuńczo-wychowawczej, 8 ocenach o złożeniu wniosku do sądu o pozbawienie rodziców władzy rodzicielskiej, 6 ocenach o rozwiązaniu rodziny zastępczej na wniosek koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej, 13 ocenach o zgłoszeniu dziecka do ośrodka adopcyjnego, 1 ocenie o rozwiązaniu rodziny zastępczej na jej prośbę, 20 przypadkach o objęciu rodziny zastępczej wsparciem 13. Ustalono, że w latach koordynatorzy rodzinnej pieczy zastępczej pracowali odpowiednio z 56 i 53 rodzinami 14. Przez okres od 31 sierpnia do 31 grudnia 2017 r. oraz od 9 września 2018 r. do dnia kontroli, na 1 stanowisku koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej była przerwa w zatrudnieniu, co skutkowało zwiększeniem obowiązków pozostałych 2 koordynatorów. Koordynatorzy rodzinnej pieczy zastępczej realizowali zadania, o których mowa w art. 77 ust. 3 ustawy, w tym: udzielali pomocy rodzinom zastępczym, prowadzili lub współtworzyli dokumentację pn.: analiza sytuacji osobistej, rodzinnej i majątkowej kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej/rodzinnego domu dziecka, karta przewozu dziecka, ocena sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej, plan pomocy dziecku, modyfikacja planu, notatki z wizyty koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej w środowisku rodziny zastępczej, notatka z wizyty w PCPR Siedlce rodziców biologicznych dzieci przebywających w rodzinach zastępczych, notatka z wizyty rodziny zastępczej w PCPR Siedlce, spotkania rodziców biologicznych w PCPR w Siedlcach z dziećmi umieszczonymi w rodzinach zastępczych funkcjonujących na terenie powiatu siedleckiego, karta przekazania dziecka z rodziny zastępczej rodzicom biologicznym, plan pracy koordynatora, karta czasu pracy koordynatora 15 ; stosownie do art. 77 ust. 3 pkt 2 ustawy 16 koordynatorzy, sporządzali plany pomocy dziecku, które obejmowały cele główne i szczegółowe: długo i krótkoterminowe, sposób 13 Akta kontroli s Realizowane zadanie okresowa ocena sytuacji dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej przedstawiono w załączniku nr 1 do akt kontroli, tabela Akta kontroli s Zadania wykonywane przez koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej w latach stan do 6 grudnia 2018 r. przedstawione zostały w załączniku nr 1 do akt kontroli, tabela nr Akta kontroli s Art. 77 ust 3 pkt 2: do zadań koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej należy przygotowanie, we współpracy z odpowiednio rodziną zastępczą lub prowadzącym rodzinny dom dziecka oraz asystentem rodziny, a w przypadku, gdy 7

8 realizacji, realizatora, termin realizacji i monitoring. Plany zawierały dane dziecka i jego rodzeństwa, imię i nazwisko rodziny zastępczej, adres jej zamieszkania, formę sprawowanej pieczy, podstawę prawną umieszczenia w pieczy, informacje dotyczące: sytuacji prawnej dziecka, ilości dzieci przebywającej w tej rodzinie, dochodu dziecka, funkcjonowania rodziny zastępczej, dane dotyczące rodziców biologicznych dziecka, działania rodziców biologicznych na rzecz powrotu dziecka do domu rodzinnego. Plany pomocy dziecku zawierały także opis obszarów funkcjonowania, stosownie do art. 40 ust. 1 ustawy 17. W opracowywaniu planów koordynatorzy współpracowali z asystentami rodzin lub w przypadku jego nieprzydzielenia z podmiotami organizującymi pracę z rodzinami dzieci oraz z rodziną zastępczą. W razie potrzeby sporządzana była modyfikacja planu pomocy dziecku 18 ; zgodnie z art. 77 ust. 3 pkt 7 ustawy, koordynatorzy rodzinnej pieczy zastępczej złożyli sprawozdanie z efektów pracy za 2017 r. 19 W sprawozdaniach wyczerpująco odniesiono się do zakresu wykonywanych zadań, natomiast nie wystarczająco do efektów pracy. W 2017 roku koordynatorzy rodzinnej pieczy zastępczej współpracowali z 5 asystentami rodzin z terenu gmin powiatu siedleckiego i z 1 z terenu miasta Siedlce w celu powrotu dzieci przebywających w pieczy zastępczej do rodziny biologicznej. Współpraca dotyczyła 13 rodzin, z których 15 dzieci umieszczonych zostało w pieczy zastępczej. W przypadku braku zatrudnienia przez gminę asystenta rodziny współpraca prowadzona była z pracownikami socjalnymi 20. Współpraca międzyinstytucjonalna w obszarze systemu rodzinnej pieczy zastępczej Okazana dokumentacja potwierdza prowadzoną współpracę w obszarze systemu pieczy zastępczej przez pracowników jednostki. Organizator w obszarze rodzinnej pieczy zastępczej współpracował z: właściwymi sądami rejonowymi w zakresie realizacji postanowień, przesyłania ocen sytuacji dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej oraz opinii o zasadności ich pobytu w pieczy, występowania z wnioskiem o uregulowanie sytuacji prawnej, dokonywania okresowej sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy, Wojewódzkim Ośrodkiem Adopcyjnym Oddziałem Zamiejscowym w Siedlcach w zakresie zgłaszania informacji o uregulowanej sytuacji prawnej dziecka, wysyłania opinii wydanych w oparciu o art. 139a ust. 1 pkt 1-2 i 4 ustawy, szkoleń rodzin zastępczych, udziału pracowników w posiedzeniach zespołu ds. okresowej oceny sytuacji dziecka; rodzinie dziecka nie został przydzielony asystent rodziny - we współpracy z podmiotem organizującym pracę z rodziną, planu pomocy dziecku; 17 Art. 40 ust. 1: Rodzina zastępcza oraz rodzinny dom dziecka zapewniają dziecku całodobową opiekę i wychowanie, w szczególności: 1) traktują dziecko w sposób sprzyjający poczuciu godności i wartości osobowej; 2) zapewniają dostęp do przysługujących świadczeń zdrowotnych; 3) zapewniają kształcenie, wyrównywanie braków rozwojowych i szkolnych; 4) zapewniają rozwój uzdolnień i zainteresowań; 5) zaspokajają jego potrzeby emocjonalne, bytowe, rozwojowe, społeczne oraz religijne; 6) zapewniają ochronę przed arbitralną lub bezprawną ingerencją w życie prywatne dziecka; 7) umożliwiają kontakt z rodzicami i innymi osobami bliskimi, chyba, że sąd postanowi inaczej. 18 Akta kontroli s Akta kontroli s Akta kontroli s Współpraca koordynatora rodzinnej pieczy zastępczej z asystentem rodziny na rzecz powrotu dziecka przebywającego w pieczy zastępczej do rodziny biologicznej w 2017 r. przedstawiona została w załączniku nr 1 do akt kontroli, tabeli 8. 8

9 Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną w Stoku Lackim w zakresie: diagnostyki i terapii dzieci oraz podnoszenia kwalifikacji rodzin zastępczych; właściwymi ośrodkami pomocy społecznej, w tym z asystentami rodzin i pracownikami socjalnymi w zakresie pozyskiwania informacji o sytuacji rodzin biologicznych dzieci przebywających w pieczy, współpracy przy kwalifikacji kandydatów na rodzinę zastępczą, opracowania planu pomocy dziecku, dokonywania okresowej sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy; pedagogami i wychowawcami w zakresie informowania na temat funkcjonowania i osiągnięć szkolnych w placówkach oświatowych oraz w celu wymiany informacji o sytuacji szkolnej dzieci; służbą zdrowia, w zakresie przekazywania dokumentacji medycznej, pomocy przy umawianiu dzieci do specjalistów; Siedleckim Stowarzyszeniem na Rzecz Osób Uzależnionych Powrót z U, w zakresie udziału w grupie wsparcia; Caritasem Diecezji Siedleckiej w zakresie organizacji wypoczynku dla dzieci i młodzieży z rodzin zastępczych. Wojewoda Mazowiecki pozytywnie ocenił sposób realizacji zadań z zakresu rodzinnej pieczy zastępczej. Wobec przedstawionej oceny dotyczącej funkcjonowania jednostki poddanej kontroli w powyższym zakresie, odstąpiono od wydania zaleceń pokontrolnych, natomiast biorąc pod uwagę powyższe ustalenia, przekazuję wnioski i uwagi dotyczące realizacji zadań samorządu powiatowego z zakresu rodzinnej pieczy zastępczej, wskazując na potrzebę: podjęcia działań mających na celu wzmocnienie zespołu ds. rodzinnej pieczy zastępczej o stanowisko pedagoga, zachowywania standardów zatrudnienia określonych w art. 77 ust. 4. ustawy, opracowania narzędzi standaryzujących przełożenie czasu pracy na poszczególne zadania wykonywane przez koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej, uregulowania postępowania w zakresie realizowania zadań określonych w art. 76 ust. 4 pkt 12 ustawy, którego celem jest pozyskiwanie, szkolenie i kwalifikowanie osób zgłaszających gotowość do pełnienia funkcji rodzinnej pieczy zastępczej. dopracowania czytelnych zasad dokonywania oceny rodziny zastępczej oraz oceny sytuacji dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej. Pouczenie Zgodnie z art. 197d ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2018 r. poz. 998, z późn.zm.) oraz 14 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 sierpnia 2015 r. w sprawie przeprowadzania kontroli przez wojewodę oraz wzoru legitymacji uprawniającej do przeprowadzania kontroli (Dz. U. poz. 1477) kontrolowana jednostka może w terminie 7 dni od dnia otrzymania wystąpienia pokontrolnego, zgłosić do Wojewody Mazowieckiego zastrzeżenia do 9

10 wydanego wystąpienia lub/i do zawartych w nim zaleceń pokontrolnych na adres: Mazowiecki Urząd Wojewódzki, Wydział Polityki Społecznej, plac Bankowy 3/5, Warszawa. W przypadku nieuwzględnienia przez Wojewodę Mazowieckiego zastrzeżeń oraz w przypadku nie zgłoszenia zastrzeżeń do zaleceń, kontrolowana jednostka jest obowiązana w terminie 30 dni od otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego powiadomić wojewodę o sposobie realizacji uwag, wniosków i zaleceń. W przypadku uwzględnienia zastrzeżeń odpowiadając na zalecenia należy mieć na uwadze zmiany wynikające z powyższego faktu. Jednocześnie przypominam, że w przypadku osób, które nie realizują zaleceń pokontrolnych mają zastosowanie przepisy art. 198 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. STARSZY INSPEKTOR WOJEWÓDZKI Beata Trzcińska STARSZY INSPEKTOR WOJEWÓDZKI Ewa Łubianka z up. WOJEWODY MAZOWIECKIEGO Anna Olszewska Dyrektor Wydziału Polityki Społecznej 10