Partner wiodący: Partner projektu: Temat szkolenia: Praktyczne zastosowanie zasad rozliczania transakcji wewnątrzwspólnotowych w świetle przepisów VAT Wykładowca: Ewa Stolarczyk Projekt: Profesjonalista rozliczeń VAT jest współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
Zasady wystawiania faktur dotyczących wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów Zgodnie z art.106 ust.1 ustawy o podatku od towarów i usług podatnicy, o których mowa w art.15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy. Art.15 ust.1 Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zasady wystawiania faktur dotyczących wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów Na podstawie art.106 ust.4 ustawy o VAT podatnicy nie mają obowiązku wystawiania faktur osobom fizycznym nie prowadzącym działalności gospodarczej. Jednak na żądanie tych osób podatnicy są obowiązani do wystawienia faktury. Jednak przepisu dotyczącego braku obowiązku wystawiania faktur w przypadku dostawy na rzecz osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej nie stosuje się w przypadku sprzedaży wysyłkowej z terytorium kraju oraz wewnątrzwspólnotowej dostawy nowych środków transportu, które w każdym przypadku muszą być potwierdzane fakturami art.106 ust.5 ustawy o VAT.
Zasady wystawiania faktur dotyczących wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów Faktury wystawiane przez podatników VAT pełnią fundamentalną rolę na gruncie podatku od towarów i usług. służą dokumentacji transakcji dostawy towarów lub świadczenia usług; są podstawą do zaksięgowania w księgach stron tej transakcji; ich wystawienie ma wpływ na powstanie obowiązku podatkowego; stanowią podstawę dla nabywcy towaru lub usługi do odliczenia podatku naliczonego zgodnie z zasadą neutralności i jednokrotności opodatkowania (stosownie do art..86 ust.10 pkt.1 ustawy o VAT prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę prawo to nie powstanie jeżeli podatnik faktury nie otrzyma).
Zasady wystawiania faktur dotyczących wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów Na podstawie art.19 ust.1 ustawy o VAT obowiązek podatkowy co do zasady powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi. Jeżeli dostawa towarów lub świadczenie usług powinny być potwierdzone fakturą (art.106 ust.1), obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7 dniu licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi. Z uwagi na szeroki zakres jego stosowania, właśnie ten moment powstania obowiązku podatkowego jest zasadą. (wyjątek dostawa towarów i świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej w przypadku gdy nie zażądają faktury dokumentującej te czynności). Jednak w przypadku WDT obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art.20 ustawy o VAT (przepis szczególny)
Zasady wystawiania faktur dotyczących wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów Przy zastosowaniu art.19 ust.4 ustawy o VAT podatnik ma ograniczony wpływ na moment powstania obowiązku podatkowego. W przypadku wykonania czynności opodatkowanej pod koniec okresu rozliczeniowego (miesiąc, kwartał) poprzez wystawienie faktury w ciągu 7 dni od wydania towaru lub wykonania usługi podatnik może zgodnie z przepisami prawa opóźnić powstanie obowiązku podatkowego, powodując że konieczność zapłaty podatku należnego wystąpi dopiero w kolejnym okresie rozliczeniowym. W przypadku dostaw towarów i świadczenia usług, dla których przepisy ustawy przewidują szczególny moment powstania obowiązku podatkowego (m.in. usługi transportowe, budowlane) fakt (moment) wystawienia faktury nie ma oczywiście znaczenia dla powstania obowiązku podatkowego.
Zasady wystawiania faktur dotyczących wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów Zgodnie z zasadą wyrażoną w art.20 ust.1 ustawy o VAT obowiązek podatkowy w wewnątrzwspólnotowej dostawie powstaje 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towarów z wyjątkiem dostawy do magazynu konsygnacyjnego położonego za granicą. Jeśli jednak, stosownie do art.20 ust.2 ustawy, przed upływem powyższego terminu podatnik wystawi fakturę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury. A zatem do czasu upływu terminu 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu dokonania dostawy, wystawienie przez podatnika dokonującego WDT faktury dokumentującej tę transakcję skutkuje powstaniem obowiązku podatkowego w momencie wystawienia tej faktury.
Zasady wystawiania faktur dotyczących wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów Jeśli jednak do 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy faktura nie zostanie wystawiona, obowiązek podatkowy powstanie w tym właśnie dniu, niezależnie od faktu wystawienia faktury. Podatnik dokonujący WDT ma zatem ograniczony wpływ na moment powstania obowiązku podatkowego. Opóźniając wystawianie faktury na kolejny miesiąc może spowodować, że obowiązek podatkowy powstanie w kolejnym okresie rozliczeniowym. W przypadku WDT nie ma zastosowania dla momentu powstania obowiązku podatkowego zasada 7 dni na wystawienie faktury, tak jak dla dostaw krajowych. Jednak ze względu na preferencyjną stawkę podatnik może nie być zainteresowany przesunięciem obowiązku podatkowego (wyjątek brak spełnienia warunków dla stawki 0%).
Zasady wystawiania faktur dotyczących wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów Zgodnie z 4 rozporządzenie z dnia 28 listopada 2008r. W sprawie wystawiania faktur zarejestrowani podatnicy jako podatnicy VAT czynni, posiadający numer identyfikacji podatkowej wystawiają faktury oznaczone wyrazami FAKTURA VAT. Faktury oznaczone wyrazami FAKTURA VAT wystawiają również podatnicy, o których mowa w art.16 (dokonujący WDT nowych środków transportu, w przypadku gdy okoliczności nie wskazują na zamiar wykonywania tej czynności w sposób częstotliwy) przy dokonywaniu wewnątrzwspólnotowej dostawy nowych środków transportu. W przypadku dostawy NŚT status nabywcy i odbiorcy nie mają żadnego znaczenia dla faktu wystawiania faktury VAT.
Zasady wystawiania faktur dotyczących wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów ELEMENTY FAKTURY ( 5 rozporządzenia w sprawie faktur): 1. imiona i nazwiska lub nazwy bądź nazwy skrócone sprzedawcy i nabywcy oraz ich adresy; 2. numery identyfikacji podatkowej sprzedawcy i nabywcy; 3. numer kolejny faktury; 4. dzień, miesiąc i rok wystawienia faktury, a w przypadku gdy data ta różni się od daty sprzedaży, również datę sprzedaży; w przypadku sprzedaży o charakterze ciągłym podatnik może podać na fakturze miesiąc i rok dokonania sprzedaży, pod warunkiem podania daty wystawienia faktury; 5. nazwę (rodzaj) towaru lub usługi; 6. miarę i ilość sprzedanych towarów lub zakres wykonanych usług;
Zasady wystawiania faktur dotyczących wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów ELEMENTY FAKTURY ( 5 rozporządzenia w sprawie faktur): 7. cenę jednostkową netto; 8. wartość sprzedaży netto; 9. stawki podatku; 10.sumę wartości sprzedaży netto z podziałem na poszczególne stawki podatku oraz towarów i usług zwolnionych od podatku oraz niepodlegających opodatkowaniu; 11.kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto towarów (usług) z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku; 12.kwotę należności ogółem wraz z należnym podatkiem.
Zasady wystawiania faktur dotyczących wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów Zgodnie z 5 ust.7 od 1 grudnia 2008r.nie ma konieczności wpisywania symbolu PKWiU w przypadku dostawy towarów i świadczenia usług opodatkowanych stawkami niższymi niż podstawowa ( tylko w przypadku czynności zwolnionych należy podać symbol PKWiU, przepis ustawy, rozporządzenia lub dyrektywy) Podatnik nie ma również obowiązku podawania na fakturze wartości sprzedaży brutto dla poszczególnych stawek podatku lub czynności zwolnionych albo niepodlegających opodatkowaniu, gdyż nie są to pozycje istotne z punktu widzenia kontroli lub odliczania podatku. Nowelizacja usunęła także wymóg podawania na fakturach wyrażonej słownie kwoty należności wraz z kwotą podatku.
Zasady wystawiania faktur dotyczących wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów Stosownie do 5 ust.10 rozporządzenia w sprawie faktur w wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów faktura stwierdzająca tę dostawę powinna zawierać numer podatnika dokonującego dostawy do celów transakcji wewnątrzwspólnotowych PL + NIP oraz właściwy i ważny numer identyfikacyjny dla transakcji wewnątrzwspólnotowych, nadany przez państwo członkowskie właściwe dla nabywcy, zawierający dwuliterowy kod stosowany dla podatku od wartości dodanej.
Zasady wystawiania faktur dotyczących wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów Przepisu dotyczącego podawania na fakturze dokumentującej WDT numerów unijnych dostawcy i nabywcy nie stosuje się: 1) W przypadku WDT nowych środków transportu w zakresie numeru identyfikacji podatkowej (PL+NIP) podatnika dokonującego dostawy 2) W przypadku WDT wyrobów akcyzowych i nowych środków transportu w zakresie numeru, pod którym jest zidentyfikowany nabywca dla potrzeb podatku od wartości dodanej
Zasady wystawiania faktur dotyczących wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów W przypadku gdy przedmiotem wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów są nowe środki transportu, faktura stwierdzająca dokonanie dostawy powinna dodatkowo zawierać moment (datę) dopuszczenia nowego środka transportu do użytku oraz: 1. przebieg pojazdu w przypadku pojazdów lądowych 2. ilość godzin roboczych używania nowego środka transportu w przypadku pojazdów wodnych oraz statków powietrznych
Zasady wystawiania faktur dotyczących wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów Faktury dotyczące wewnątrzwspólnotowej dostawy są zazwyczaj wystawiane w walucie obcej. Stosownie do art.31a ustawy o VAT, w przypadku gdy kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Dzień powstania obowiązku podatkowego w przypadku WDT: 1. 15 dzień miesiąca następującego po miesiącu dostawy 2. dzień wystawienia faktury, jeżeli zostanie wystawiona do upływu ww. terminu
Zaliczki otrzymane w wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów W przypadku WDT otrzymanie całości lub części ceny przed dokonaniem dostawy skutkuje wcześniejszym powstaniem obowiązku podatkowego. Jednak inaczej niż w obrocie krajowym otrzymanie zapłaty przed dokonaniem dostawy samo z siebie nie powoduje powstania obowiązku podatkowego, który powstaje z chwilą wystawienia faktury potwierdzającej otrzymanie całości lub części ceny. Jeżeli faktura dokumentująca otrzymanie zaliczki nie zostanie wystawiona, to obowiązek podatkowy nie powstanie i wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów zostanie opodatkowana na zasadach ogólnych z chwilą wystawienia faktury dokumentującej dostawę towarów lub 15 dnia następnego miesiąca po dokonaniu dostawy.
Zaliczki otrzymane w wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów Do 30 listopada 2008r. podatnik otrzymujący zaliczkę przed dokonaniem wewnatrzwspólnotowej dostawy towarów i nie dokumentujący faktu jej otrzymania poprzez wystawienie faktury zaliczkowej był narażony na sankcje z KKS z tytułu uchybienia obowiązkowi wynikającemu z przepisów o wystawianiu faktur. Od 1 grudnia 2008r. w 10 rozporządzenia w sprawie faktur dodano ust.2 stanowiący, że w przypadku gdy przed dokonaniem WDT otrzymano całość lub część ceny (zaliczka) podatnik MOŻE wystawić fakturę potwierdzającą otrzymanie całości lub części ceny nie ma takiego obowiązku jak w przypadku zaliczek związanych z dostawami krajowymi. W przypadku gdy takiej faktury zaliczkowej nie wystawi obowiązek podatkowy w WDT nie powstanie. Podatnik ma zatem wybór czy potwierdzać otrzymanie należności fakturą.
Rozliczanie WDT przy braku dokumentów potwierdzających Z dniem 1 grudnia znacznie złagodzono rygory związane z otrzymaniem dokumentów potwierdzających dokonanie wewnątrzwspólnotowej dostawy. Wcześniej podatnik musiał otrzymać stosowne dokumenty do czasu złożenia deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy w którym WDT została dokonana (dzień złożenia deklaracji nie później niż 25 dzień następnego miesiąca). W nowelizacji przyjęto możliwość rozliczania WDT w ramach rozliczenia za jeden z miesięcy kwartału kalendarzowego (jeśli podatnik rozlicza się miesięcznie) bądź w ramach kwartału (jeśli podatnik rozlicza się kwartalnie). I i II miesiąc kwartału stawka krajowa w rozliczeniu za III miesiąc III miesiąc kwartału stawka krajowa w rozliczeniu za I miesiąc następnego kwartału. Podatek liczony w dół od kwoty brutto
Rozliczanie WDT w przypadku późniejszego otrzymania dokumentów potwierdzających Należy dokonać korekty wstecznej w przeciwieństwie do transakcji eksportowych, dla których dokonuje się korekty na bieżąco. I i II miesiąc kwartału korekta III miesiąca kwartału kalendarzowego polegająca na zmniejszeniu wykazanej dostawy krajowej i zaewidencjonowaniu sprzedaży opodatkowanej stawką 0% oraz korekta informacji podsumowującej za dany kwartał. III miesiąc kwartału korekta I miesiąca następnego kwartału polegająca na zmniejszeniu dostawy opodatkowanej stawką krajową, korekta III miesiąca tego kwartału z wykazaną dostawą opodatkowaną 0% stawką VAT oraz korekta informacji podsumowującej za kwartał w którym nastąpiła dostawa.
Korekty wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów Zgodnie z 13 ust.1 rozporządzenia w sprawie faktur, w przypadku gdy po wystawieniu faktury udzielono rabatów określonych w art.29 ust.4 ustawy o VAT ( bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) podatnik udzielający rabatu wystawia fakturę korygującą. Stosownie do 14 ust.1 fakturę korygującą wystawia się również, gdy podwyższono cenę po wystawieniu faktury lub w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku bądź w jakiejkolwiek innej pozycji faktury.
Korekty wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów Jeżeli wskutek dokonanej korekty podatek należny ulega obniżeniu (na przykład w wyniku obniżenia wartości netto sprzedaży) w stosunku do pierwotnie wykazanego, sprzedawca (wystawca faktury korygującej) ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym otrzymał potwierdzenie odbioru faktury korygującej przez nabywcę art..29 ust.4a ustawy o VAT). Jednakże zasada ta nie dotyczy eksportu towarów, wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz dostawy towarów, dla której miejsce opodatkowania znajduje się poza terytorium kraju. Zatem w przypadku WDT otrzymanie potwierdzenia odbioru faktury korygującej nie determinuje momentu korekty podatku należnegodecyduje data wystawienia korekty.
Korekty wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów Jeżeli jednak na skutek błędnie wystawionej faktury nastąpi zaniżenie wartości netto sprzedaży, to chociaż kwota podatku należnego pozostała bez zmian ze względu na zastosowanie stawki VAT w wysokości 0 %, podatnik, po wystawieniu faktury korygującej zwiększającej wartość sprzedaży, powinien skorygować pierwotną deklarację VAT-7, ujmując w niej prawidłowo wartość dostaw wewnątrzwspólnotowych, a w konsekwencji skorygować również informację podsumowującą VAT-UE. Wystawienie faktury korygującej jest bowiem wówczas spowodowane faktem, że pierwotna faktura, która została skorygowana, nieprawidłowo odzwierciedlała stan faktyczny (zaniżona wartość dostawy), który istniał już w miesiącu powstania obowiązku podatkowego z tytułu omawianej dostawy. Zachodziła więc uzasadniona potrzeba podwyższenia wartości dostawy, a w zasadzie wykazania jej zgodnie ze stanem rzeczywistym.
Korekty wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów Zgodnie z art.31a ustawy o VAT kwoty w walucie obcej wykazywane na fakturze należy przeliczyć na złote według kursu obowiązującego na ostatni dzień roboczy poprzedzający powstanie obowiązku podatkowego (w WDT dzień wystawienia faktury lub 15 dzień miesiąca następującego po dokonaniu dostawy). Obecnie organy podatkowe stoją na stanowisku, że w przypadku korekty transakcji wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów, kwoty na fakturze korygującej należy przeliczyć po takim kursie, po jakim była przeliczana faktura korygowana dokumentująca pierwotną transakcję sprzedaży (przedmiot korekty). Takie podejście wynika z natury i funkcji faktury korygującej. Nie jest ona dokumentem samodzielnym, bo wystawia się ją w celu korekty danych na pierwotnej fakturze. Funkcja ta nie mogłaby być poprawnie spełniona, gdyby z powodu upływu czasu i zmiany kursu zmieniły się dane korygowane.
Zasady wystawiania faktur wewnętrznych dotyczących wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów Podatnicy dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów są zobowiązani na podstawie art.106 ust.7 ustawy o VAT do wystawiania faktur wewnętrznych dokumentujących WNT. Mimo że w przypadku WNT podatnik otrzymuje od unijnego dostawcy fakturę dokumentującą dostawę, obowiązany jest dodatkowo wystawić fakturę wewnętrzną. Za dany okres rozliczeniowy (miesiąc, kwartał) podatnik może wystawić jedną fakturę dokumentującą WNT dokonane w tym okresie. Zgodnie z 23 rozporządzenia w sprawie faktur do faktur wewnętrznych stosuje się odpowiednio regulacje dotyczące wystawiania zwykłych faktur, z tym że w przypadku WNT faktury wewnętrzne mogą nie zawierać numeru identyfikacji podatkowej kontrahenta oraz mogą być wystawiane w jednym egzemplarzu.
Zasady wystawiania faktur wewnętrznych dotyczących wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów Moment powstania obowiązku podatkowego, który dokumentuje faktura wewnętrzna jest czynnikiem warunkującym okres rozliczeniowy, natomiast nie decyduje o tym data wystawienia faktury. Moment powstania obowiązku podatkowego w WNT to zgodnie z art.20 ust.5 ustawy o VAT 15 dzień miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia. Jednak w przypadku gdy przed tym terminem kontrahent unijny (podatnik podatku od wartości dodanej) wystawi fakturę, obowiązek podatkowy powstaje z dniem wystawienia tej faktury (a nie z dniem wystawienia faktury wewnętrznej, która może być wystawiona jako jedna w całym okresie rozliczeniowym).
Ustalenie podstawy opodatkowania WNT Podstawą opodatkowania WNT, uwzględnianą jako kwota sprzedaży netto w fakturze wewnętrznej, jest kwota jaką nabywający jest obowiązany zapłacić (art.31 ust.1 ustawy o VAT). Podstawa opodatkowania zgodnie z art..31 ust.3 obejmuje: 1. podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze związane z nabyciem towarów, z wyjątkiem podatku (polskiego podatku od towarów i usług); 2. wydatki dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu oraz ubezpieczenia, pobierane przezdostawcę od podmiotu dokonującego WNT (polskiego podatnika). Jeżeli wydatki dodatkowe (koszty transportu, spedycji, ubezpieczenia) są pobierane przez niezależny podmiot trzeci wyklucza to możliwość wliczenia ww. kosztów do podstawy opodatkowania WNT.
Ustalenie podstawy opodatkowania WNT Faktury dotyczące wewnątrzwspólnotowego nabycia są zazwyczaj wystawiane w walucie obcej. Stosownie do art.31a ustawy o VAT w przypadku gdy kwoty stosowane do określenia podstawy opodatkowania są określone w walucie obcej, przeliczenia na złote dokonuje się według kursu średniego danej waluty obcej ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski na ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień powstania obowiązku podatkowego. Dzień powstania obowiązku podatkowego w przypadku WNT: 15 dzień miesiąca następującego po miesiącu dostawy dzień wystawienia faktury, jeżeli zostanie wystawiona do upływu ww. terminu Kurs ustalony w sposób określony powyżej stosujemy do kwot wyrażonych w walucie obcej w zależności od daty wystawienia faktury i ustalamy podstawę opodatkowania WNT.
Ustalenie podstawy opodatkowania WNT Przy ustalaniu podstawy opodatkowania bierze się także pod uwagę, podobnie jak ma to miejsce przy określaniu obrotu dla opodatkowania transakcji krajowych, kwoty dopuszczalnych obniżek i zwrotów towarów. Oznacza to, że podstawę opodatkowania w WNT obniża się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, a także kwot wynikających z dokonanych korekt faktur. Jeżeli w umowie z kontrahentem wcześniejsza płatność za fakturę uprawnia nabywcę do skonta, to obniżkę ceny należy uwzględnić ustalając podstawę opodatkowania WNT kwota jaką nabywca ma zapłacić.
Zaliczki zapłacone w WNT W sytuacji gdy nabywca dokona wpłaty zaliczki na poczet dostawy towarów a podatnik podatku od wartości dodanej (dostawca) wystawi fakturę dokumentującą otrzymanie całości lub części należności przed dokonaniem dostawy towarów, obowiązek podatkowy powstanie z chwilą wystawienia tej faktury. Natomiast jeżeli dostawca nie wystawi faktury dokumentującej otrzymanie części należności, zastosowanie znajdzie reguła, zgodnie z którą polski nabywca będzie zobowiązany rozliczyć WNT : 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu dokonania dostawy towaru będącego przedmiotem WNT w dniu wystawienia faktury wystawionej przez dostawcę na całą dostawę, gdy zostanie wystawiona do upływu ww. terminu
Odliczanie podatku naliczonego z tytułu WNT Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego jest podstawowym i fundamentalnym prawem podatnika, wynikającym z samej konstrukcji podatku od towarów i usług. Prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Podatek należny od WNT, podobnie jak w przypadku importu, jest jednocześnie podatkiem podlegającym u tego podatnika odliczeniu art.86 ust.2 pkt.4 ustawy o VAT. W tym przypadku ustawa nie wymaga, aby podatek ten był w jakikolwiek sposób udokumentowany.
Odliczanie podatku naliczonego z tytułu WNT Art.106 ust.5 ustawy o VAT przewiduje, że czynność wewnątrzwspólnotowego nabycia dokumentowana jest fakturą wewnętrzną. Kwota podatku podlegającego odliczeniu będzie uwidoczniona na tej właśnie fakturze wewnętrznej. Jednak warunkiem odliczenia nie jest: dysponowanie przez podatnika fakturą wewnętrzną; prawidłowość treści i formy faktury wewnętrznej; warunek zapłacenia podatku należnego z tytułu WNT; rejestracja nabywcy dla celów wewnątrzwspólnotowych. Oczywiście podstawowe znaczenie ma związek WNT z czynnościami opodatkowanymi (potencjalna proporcja odliczenia) a także brak wyłączeń określonych przepisami ustawy o VAT (np. zakup samochodu osobowego; możliwe odliczenie 60% podatku należnego od WNT nie więcej niż 6 000 zł).
Korekty wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów Ewentualne błędy w fakturze wewnętrznej należy poprawić poprzez wystawienie faktury korygującej, która może posłużyć także jako dokument zaświadczający o rabatach oraz zwrotach towarów zakupionych w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia. Zdaniem większości organów podatkowych, podstawą do wystawienia wewnętrznej faktury korygującej powinien być dokument korygujący otrzymany od kontrahenta. Jednak w przypadku skonta związanego z wcześniejszą płatnością kontrahent unijny zazwyczaj nie wystawia faktury korygującej.
Korekty wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów W myśl 23 ust.1 rozporządzenia w sprawie faktur przepisy dotyczące faktur korygujących stosuje się odpowiednio do faktur wewnętrznych. W przypadku otrzymania faktury korygującej in minus WNT podatnik jest zobowiązany do rozliczenia korekty za miesiąc, w którym otrzymał fakturę korygującą zgodnie z art.86 ust.10a ustawy o VAT. Jeżeli jednak faktura korygująca wystawiona przez dostawcę unijnego wynika z błędu, który występował w momencie pierwotnej dostawy i powodował zaniżenie podatku należnego z tytułu WNT organy podatkowe często stoją na stanowisku że należy dokonać korekty okresu rozliczeniowego w którym wykazano pierwotnie WNT.
Korekty wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów Obecnie organy podatkowe stoją na stanowisku, że w przypadku korekty transakcji wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, kwoty na fakturze wewnętrznej korygującej należy przeliczyć po takim kursie, po jakim była przeliczana faktura korygowana dokumentująca pierwotną transakcję wewnątrzwsólnotowego nabycia towarów (przedmiot korekty).
Rozliczanie WNT w przypadku nabycia nowego środka transportu Sprowadzenie do Polski z innego kraju UE nowego środka transportu (np. samochodu) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce jako wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów. Opodatkowanie WNT nowego środka transportu stosuje się niezależnie, czy nabywcą jest podatnik podatku od towarów i usług (zarejestrowany i rozliczający ten podatek na zasadach ogólnych czy też zwolniony z niego) czy też osoba prywatna (osoba fizyczna nie będąca podatnikiem VAT). Opodatkowanie takie nie zależy również od statusu dostawcy z innego państwa członkowskiego.
Rozliczanie WNT w przypadku nabycia używanego środka transportu Trzeba wskazać, że również używany środek transportu podlega podatkowi (dla celów prowadzonej działalności gospodarczej). Nabycie, przez polskiego podatnika VAT od podatnika VAT z innego państwa członkowskiego, np. samochodu używanego (czyli nie będącego nowym środkiem transportu) dla celów prowadzonej działalności gospodarczej stanowi również WNT. Podatek należny płacony jest przez nabywcę towarów w kraju, do którego towary te przybędą (kraj konsumpcji), według stawki obowiązującej w kraju nabycia, czyli w Polsce np. samochód będzie opodatkowany w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia 22-proc. stawką VAT.
Rozliczanie WNT w przypadku nabycia nowego i używanego środka transportu przez przedsiębiorcę W przypadku przedsiębiorców podatek od WNT od zakupu nowych środków transportu należy uiścić we właściwym dla podatnika urzędzie skarbowym w okresie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego. Obowiązek podatkowy z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia nowego środka transportu powstaje z chwilą otrzymania tego środka transportu, nie później jednak niż z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej (zagranicznego podatnika VAT), dokonującego dostawy wewnątrzwspólnotowej na rzecz podatnika polskiego.
Rozliczanie WNT w przypadku nabycia nowego i używanego środka transportu przez przedsiębiorcę Podatnik VAT przedstawia naczelnikowi urzędu skarbowego na formularzu VAT-23 informację o nabytym środku transportu wraz z załączoną kopią faktury potwierdzającą nabycie nowego środka transportu. Informacja wraz z kopią faktury oraz dowodem zapłaty stanowią dla naczelnika urzędu skarbowego podstawę do wydania zaświadczenia potwierdzającego uiszczenie podatku z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia nowego środka transportu. Zaświadczenie to wydaje się z urzędu i jest ono podstawą rejestracji środka transportu w urzędzie komunikacji.
Rozliczanie WNT w przypadku nabycia nowego i używanego środka transportu przez przedsiębiorcę Dodatkowo przedsiębiorcy, podatnicy VAT czynni wykazują kwotę podatku należnego od WNT nowych środków transportu (oraz innych środków transportu) w deklaracji miesięcznej VAT-7 lub gdy rozliczają się kwartalnie w deklaracji VAT-7K w rubryce dotyczącej wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Jednocześnie mają prawo do odliczenia zapłaconego VAT. Podatek od WNT stanowi zarówno podatek należny, jak i podatek naliczony. Oznacza to, że wpłacony uprzednio do urzędu skarbowego podatek z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia środków transportu zmniejsza wykazany w deklaracji podatek należny. Wyjątkiem jest sytuacja dotycząca samochodów osobowych, w przypadku których podatek naliczony stanowi 60 proc. kwoty podatku, nie więcej niż 6000 zł.
Rozliczanie WNT w przypadku nabycia nowego i używanego środka transportu przez osobę prywatną Zakup nowego środka transportu przez osobę prywatną wiąże się z rozliczeniem VAT. Osoba, która zakupiła np. nowy samochód, przedstawia naczelnikowi urzędu skarbowego na formularzu VAT-23 informację o nabytym środku transportu wraz z załączoną kopią faktury potwierdzającą nabycie nowego środka transportu. Jednak w tym przypadku osoba taka wykazuje podatek należny od nowych środków transportu w ramach WNT w deklaracji uproszczonej VAT- 10. Ma na to 14 dni od powstania obowiązku podatkowego, czyli 14 dni od otrzymania środka transportu, nie później jednak niż z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej. W okresie 14 dni od tego dnia polski nabywca powinien również obliczyć oraz wpłacić podatek od towarów i usług do właściwego urzędu skarbowego.
Rozliczanie WNT w przypadku nabycia nowego i używanego środka transportu przez osobę prywatną Inaczej sytuacja przedstawia się, gdy osoba prywatna kupi samochód używany (nie będący nowym środkiem transportu) w innym państwie członkowskim. Taki zakup nie stanowi WNT, a więc nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce. Nie ma przy tym znaczenia, czy osoba zakupiła taki środek transportu od podatnika VAT na zasadach ogólnych czy w ramach procedury szczególnej (opodatkowania marży), czy też od osoby fizycznej. W celu zarejestrowania takiego samochodu w Polsce należy wystąpić do naczelnika urzędu skarbowego o wydanie zaświadczenia potwierdzającego brak obowiązku uiszczenia podatku od towarów i usług z tytułu przywozu tego środka transportu.
Partner wiodący: Partner projektu: Dziękuję za uwagę Biuro projektu: Advisor Consulting Daniel Budaj ul. Limanowskiego 25/4, 10-342 Olsztyn tel/fax. 0-89 677-19-07 www.advisor.olsztyn.pl/vat Projekt: Profesjonalista rozliczeń VAT jest współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 43