Temat szkolenia: Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów - WNT

Transkrypt

1 Partner wiodący: Partner projektu: Temat szkolenia: Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów - WNT Wykładowca: Ewa Stolarczyk Projekt: Profesjonalista rozliczeń VAT jest współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

2 Nawiązanie do poprzedniego spotkania zasada symetrii w transakcjach wewnątrzwspólnotowych Transakcje WDT i WNT występują symetrycznie, gdyż w każdym wypadku gdy w jednym państwie UE mamy do czynienia z dostawą potraktowaną jako wewnątrzwspólnotowa, w innym państwie ma miejsce wewnątrzwspólnotowe nabycie tych samych towarów, będące odbiciem tej pierwszej transakcji. W konsekwencji obowiązek podatkowy z tytułu jednej dostawy powstaje dwukrotnie - w państwie podatnika dostarczającego towar oraz w państwie nabywcy towaru. Zgodnie z zasadą jednokrotności opodatkowania w relacjach między podatnikami VAT, WDT w państwie dostawcy co do zasady jest opodatkowane stawką 0% lub objęte zwolnieniem z prawem do odliczenia a dostawa w rezultacie jest faktycznie opodatkowana podatkiem VAT tylko w państwie nabywcy towaru stawką obowiązującą w kraju przeznaczenia.

3 Pojęcie wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów art.9 ustawy VAT Przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów stanowiące czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług rozumie się prawo do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz. WNT jest swoistym importem wewnątrzunijnym opodatkowaniu podlega bowiem czynność nabycia towarów a nie ich dostawa. Podatek należny z tytułu WNT rozliczany jest przez nabywcę towaru w państwie do którego następuje dostawa towarów.

4 Pojęcie wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów art.9 ustawy VAT Mimo zasady symetrii obowiązującej w transakcjach wewnątrzunijnych należy podkreślić, że niewłaściwe rozpoznanie przez kontrahenta zagranicznego jego dostawy, nie powoduje automatycznie braku wystąpienia u polskiego nabywcy wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, podlegającego opodatkowaniu na terytorium RP. Również samo zadeklarowanie przez kontrahenta zagranicznego WDT nie powoduje, że u polskiego nabywcy dochodzi automatycznie do WNT. Wynika to z przepisów unijnych (art.21 wspólnotowego rozporządzenia wykonawczego). Stanowi on, że państwo członkowskie zakończenia wysyłki albo transportu, w którym dokonano WNT wykonuje swoje kompetencje w zakresie opodatkowania bez względu na to, jak dana transakcja została potraktowana w kraju rozpoczęcia wysyłki.

5 Warunki wystąpienia wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów art.9 ustawy VAT dotyczące transakcji 1. Podmiot z jednego państwa członkowskiego (nie zawsze musi to być podatnik VAT) musi nabyć prawo do rozporządzania towarem jak właściciel ma rzecz tego podmiotu musi być dokonana dostawa. Sam fakt przywozu towarów na terytorium państwa członkowskiego odmiennie niż w przypadku importu nie oznacza jeszcze, że miało miejsce wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów Przykład Po dokonaniu czynności WDT następuje transport towarów (powrotny) w związku z ich reklamacją. Otrzymanie przez producenta lub handlowca z powrotem towaru w wyniku jego zwrotu nie oznacza, że dokonuje on WNT, ponieważ nie było czynności dostawy na jego rzecz. Powoduje ono natomiast obowiązek korekty podstawy opodatkowania dla uprzednio zadeklarowanych WDT.

6 Warunki wystąpienia wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów art.9 ustawy VAT dotyczące transakcji 2. Po nabyciu w wyniku dokonanej dostawy towary są przemieszczane na terytorium innego państwa członkowskiego niż państwo wysyłki. Nie ma znaczenia kto faktycznie przewozi towar i na czyje zlecenia, gdyż towary w wyniku dokonanej dostawy mogą być wysyłane lub transportowane przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz przez podmiot niezależny (przewoźnika, spedytora). Państwem zakończenia wysyłki (transportu) towarów nie musi być terytorium kraju. Oczywiście WNT dokonane w kraju (miejsce zakończenia transportu) będzie opodatkowane w Polsce miejsce nabycia warunkuje miejsce opodatkowania.

7 Warunki wystąpienia wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów art.9 ustawy VAT dotyczące nabywcy Nabywcą towarów musi być: 1) polski podatnik VAT prowadzący działalność gospodarczą lub podatnik podatku od wartości dodanej, a nabywane towary mają służyć działalności gospodarczej podatnika Z przepisu nie wynika konieczność aby nabywca był wyłącznie polskim podatnikiem VAT WNT na terytorium Polski może również dokonać podmiot będący podatnikiem podatku od wartości dodanej z innego państwa członkowskiego UE Warunek przeznaczenia towarów do działalności gospodarczej może mieć znaczenie w przypadku podatników będących osobami fizycznymi, którzy sprowadzają towary z innego kraju UE dla swoich własnych (konsumenckich) potrzeb sprzedaż wysyłkowa na terytorium kraju

8 Warunki wystąpienia wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów art.9 ustawy VAT dotyczące nabywcy Nabywcą towarów musi być: 2. osoba prawna nie będąca polskim podatnikiem VAT lub podatnikiem podatku od wartości dodanej, jeżeli w roku podatkowym dokonała wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów na kwotę przekraczającą równowartość zł. Osoby prawne u których zostanie przekroczony limit zł oraz które chcą traktować nabycie w innym państwie członkowskim jako WNT niezależnie od obrotu są obowiązane dokonać rejestracji dla potrzeb transakcji wewnątrzwspólnotowych. Mimo że nie są podatnikami VAT uzyskują status podatnika VAT UE jako podmiotu zidentyfikowanego na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych.

9 Warunki wystąpienia wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów art.9 ustawy VAT dotyczące nabywcy W przypadku podmiotów które są podatnikami VAT WNT występuje niezależnie od tego czy są one zidentyfikowane na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych czy złożyły VAT-R UE. Rejestracja wewnątrzwspólnotowa nie jest warunkiem powstania u podatnika WNT. Nabycie towarów dokonane prze czynnego podatnika VAT od podatnika podatku od wartości dodanej jest traktowane zawsze jako WNT niezależnie od faktu rejestracji. W przypadku gdy nabywcą jest osoba fizyczna wówczas nie następuje WNT a nabycie towarów, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium innego państwa członkowskiego niż państwo wysyłki stanowi t.zw. sprzedaż wysyłkową na terytorium kraju, której miejsce świadczenia zależy od wielkości obrotu na rzecz kontrahentów będących osobami fizycznymi

10 Warunki wystąpienia wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów art.9 ustawy VAT dotyczące dostawcy Dostawcą towarów musi być: 1. polski podatnik VAT prowadzący działalność gospodarczą lub podatnik podatku od wartości dodanej Z punktu widzenia występowania WNT nie jest wymagane aby dostawca był podatnikiem zarejestrowanym dla potrzeb transakcji wewnątrzwspólnotowych. Zakup od podatnika z państwa członkowskiego nawet gdy nie jest on podatnikiem VAT UE stanowi dla polskiego nabywcy wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów. Przepisy Dyrektywy 2006/112/WE nie uzależniają bowiem uzyskania statusu podatnika od dopełnienia obowiązku rejestracji. Istotne jest jedynie aby podmiot wykonał na terytorium Unii czynności podlegające opodatkowaniu.

11 Warunki wystąpienia wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów art.9 ustawy VAT nowe środki transportu Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów ma również miejsce gdy: 1) dokonujący dostawy nie jest polskim podatnikiem VAT prowadzącym działalność gospodarczą lub podatnikiem podatku od wartości dodanej 2) nabywcą towarów nie jest polski podatnik VAT prowadzący działalność gospodarczą (podatnik podatku od wartości dodanej) lub osoba prawna nie będąca podatnikiem, ale tylko wówczas gdy przedmiotem nabycia są nowe środki transportu. Powodem takiego unormowania jest zamiar uniknięcia zakłócania zasad konkurencji na rynku wewnątrzunijnym w przypadku nowych środków transportu. Zasada że dostawa NŚT to zawsze wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów zgodnie z zasadą symetrii narzuca obowiązek rozpoznania WNT w kraju konsumpcji przez nabywcę nowego środka transportu.

12 Przypadki kiedy WNT nie występuje art.10 ustawy I. Wyłączenia przedmiotowe charakter dostawy 1. Niewystępowanie WNT ze względu na charakter dostawy niestanowiącej u podatnika spoza terytorium kraju dostawy towarów w rozumieniu przepisów polskiej ustawy o VAT art.10 ust.1 pkt.3 gdy w następstwie dostawy nie dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel (np. przekazanie towarów w ramach umowy najmu, dzierżawy, leasingu operacyjnego, które to czynności podlegają opodatkowaniu jako świadczenie usług; a) gdy przedmiotem dostawy nie jest towar w rozumieniu polskiej ustawy o VAT Powyższe wyłączenie dotyczy sytuacji, w której czynność jest uznawana za dostawę w kraju rozpoczęcia wysyłki lub transportu, lecz nie jest traktowana jak dostawa w Polsce (na terytorium państwa, w którym kończy się dostawa).

13 Przypadki kiedy WNT nie występuje art.10 ustawy I. Wyłączenia przedmiotowe - charakter dostawy 2. Niewystępowanie WNT ze względu na charakter dostawy dotyczącej dostarczanych towarów, które są instalowane lub montowane w Polsce z próbnym uruchomieniem lub bez niego przez dokonującego ich dostawy lub przez podmiot działający na jego rzecz - art.10 ust.1 pkt.3 Miejscem świadczenia w takiej dostawie jest bowiem miejsce montażu lub instalacji i tam niezależnie od tego, gdzie znajdują się towary w momencie rozpoczęcia ich wysyłki albo transportu następuje opodatkowanie takiej dostawy. Nie ma zatem potrzeby stosowania mechanizmu opodatkowania transakcji wewnątrzwspólnotowych skoro uzyskujemy identyczne skutki tj. opodatkowania w kraju konsumpcji poprzez stosowne określenie miejsca świadczenia.

14 Przypadki kiedy WNT nie występuje art.10 ustawy I. Wyłączenia przedmiotowe charakter dostawy 3. Niewystępowanie WNT w przypadku gdy dostawa towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków (art.120 ust.1), w wyniku której ma miejsce WNT w Polsce jest opodatkowana podatkiem od wartości dodanej na terytorium państwa rozpoczęcia wysyłki lub transportu towarów na zasadach odpowiadających regulacjom zawartym w art.120 ust.4 t.zn. gdy u zagranicznego dostawcy ma miejsce opodatkowanie marży, a nabywca posiada dokumenty jednoznacznie potwierdzające nabycie towarów na tych zasadach art.10 ust.1 pkt.4 Dostawa taka została bowiem już opodatkowana w państwie członkowskim rozpoczęcia wysyłki lub transportu na specjalnych zasadach przewidzianych w prawie wspólnotowym, zgodnie z którymi opodatkowaniu podlega jedynie marża.

15 Przypadki kiedy WNT nie występuje art.10 ustawy I. Wyłączenia przedmiotowe charakter dostawy 4. Niewystępowanie WNT w przypadku gdy dostawa towarów używanych, dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków (art.120 ust.1), w wyniku której ma miejsce WNT w Polsce jest dokonywana przez organizatora aukcji (licytacji) oraz do dostawy tej zastosowano w tym państwie szczególne zasady opodatkowania stosowane do dostaw towarów dokonywanych przez organizatora aukcji (licytacji), wyłaczjące uznanie tej dostawy za czynność odpowiadającą WDT, pod warunkiem posiadania przez nabywcę dokumentów jednoznacznie potwierdzających nabycie towarów na tych szczególnych zasadach art..10 ust.1 pkt.5

16 Przypadki kiedy WNT nie występuje art.10 ustawy II. Wyłączenia przedmiotowe rodzaj nabywanego towaru 1. Niewystępowanie WNT w przypadku gdy dotyczy towarów w stosunku do których postanowiono, że ich przywóz do Polski w drodze importu (z obszaru spoza terytorium Wspólnoty) jest zwolniony od podatku lub opodatkowany stawką 0% - art.10 ust.1 pkt.1. Celem wyłączenia tych towarów z opodatkowania w ramach wewnątrzwspólnotowego nabycia było zapewnienie porównywalności zakupu towarów przez podmioty nabywające lub eksploatujące te towary, niezależnie od tego czy zostaną one nabyte w drodze importu z terytorium państwa trzeciego czy sprowadzone z innego państwa członkowskiego UE.

17 Przypadki kiedy WNT nie występuje art.10 ustawy III. Wyłączenia podmiotowe status dostawcy 1.Niewystępowanie WNT w przypadku gdy dostawa towarów, w wyniku której nastąpiło nabycie, została dokonana przez podatnika, który zgodnie z polskimi regulacjami korzysta ze zwolnienia podmiotowego (art.113 ust.1 i 9) lub podatnika podatku od wartości dodanej, korzystającego w swoim państwie z podobnego zwolnienia podatkowego o charakterze podmiotowym art.10 ust.1 pkt.3 lit.a) Wyjątek: WNT występuje gdy przedmiotem dostawy są nowe środki transportu bez względu na status dostawcy Wyłączenie małych przedsiębiorców korzystających ze zwolnienia podmiotowego wynika z zasady neutralności podatku i unikania podwójnego opodatkowania, co ma zapewnić spójność handlu wewnątrzwspólnotowego. W przeciwnym razie dwukrotne opodatkowanie w kraju pochodzenia ze względu na brak możliwości odliczenia i w kraju przeznaczenia jako WNT

18 Przypadki kiedy WNT nie występuje art.10 ustawy IV. Wyłączenia podmiotowe status nabywcy 1.Niewystępowanie WNT w przypadku gdy towary inne niż wyłączone przedmiotowo są nabywane przez: a) rolników ryczałtowych dla prowadzonej przez nich działalności rolniczej b) podatników zwolnionych przedmiotowo ze względu na wykonywanie jedynie czynności innych niż opodatkowane podatkiem VAT i którym nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego p kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów lub usług c) podatników zwolnionych podmiotowo ze względu na limit obrotów (art..113 ust.1 i 9) d) osób prawnych które nie są podatnikami - jeżeli całkowita wartość WNT na terytorium kraju nie przekroczyła w poprzednim i bieżącym roku podatkowym kwoty zł.

19 Przypadki kiedy WNT nie występuje art.10 ustawy IV. Wyłączenia podmiotowe status nabywcy Wyłączenie z opodatkowania WNT w przypadku w/w podmiotów jest podyktowane względami praktycznymi, gdyż są to podmioty zwolnione z opodatkowania albo nie będące nawet podatnikami, co powoduje że opodatkowanie dokonywanego przez nich na niewielką skalę WNT rodziłoby skomplikowane obowiązki ewidencyjne oraz rozliczeniowe. Stąd wprowadzony limit za poprzedni i bieżący rok obrotowy, który nie wyłącza WNT przy większej skali transakcji wewnątrzwspólnotowych. Wyłączenie podmiotowe WNT ze względu na status nabywcy nie znajduje zastosowania, gdy przedmiotem nabycia są: 1. nowe środki transportu 2. wyroby akcyzowe zharmonizowane

20 Wybór opodatkowania WNT przez podmioty wyłączone z opodatkowania Na podstawie art.10 ust.6 ustawy o VAT wyłączenie WNT ze względu na status nabywcy ma charakter opcjonalny. Podmioty, których transakcje nabycia objęto wyłączeniem z WNT mogą z niego zrezygnować składając naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania tych czynności. Są oni jednocześnie zobowiązani do dokonania rejestracji do celów transakcji wewnątrzwspólnotowych (podatnicy VAT UE). Wybór opodatkowania WNT przez te podmioty może być dla nich korzystny w sytuacji, gdy nabywają towary z państwa członkowskiego, w którym obowiązuje stawka wyższa niż na terytorium kraju. W sytuacji bowiem gdy podmiot korzysta z wyłączenia opodatkowania WNT dostawca obciąży dostawę stawką podatku obowiązującą w kraju rozpoczęcia wysyłki.

21 Transfer własnych towarów podatnika pomiędzy krajami UE Wewnątrzwspólnotowe przemieszczanie towarów Zgodnie z art.11 ust.1 ustawy VAT za WNT uznaje się również: przemieszczenie przez podatnika podatku od wartości dodanej (podatnika niezarejestrowanego w Polsce, prowadzącego działalność w innym państwie członkowskim ) lub na jego rzecz towarów należących do tego podatnika, z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju, na terytorium kraju (do Polski), jeżeli towary te zostały przez tego podatnika na terytorium tego innego państwa członkowskiego w ramach prowadzonego przez niego, przedsiębiorstwa wytworzone, wydobyte, nabyte, w tym również w ramach WNT lub zaimportowane, gdy towary te mają służyć działalności gospodarczej podatnika.

22 Transfer własnych towarów podatnika pomiędzy krajami UE Wewnątrzwspólnotowe przemieszczanie towarów W tym przypadku w państwie, z którego przemieszczane są towary np. Francja występuje wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów (przy spełnieniu określonych warunków w tym zarejestrowania dla celów transakcji wewnątrzwspólnotowych), natomiast w państwie przeznaczenia, do którego przemieszczane są towary (Polska) następuje ich wewnątrzwspólnotowe nabycie. Podatnik podatku od wartości dodanej powinien zarejestrować się w Polsce i dokonać opodatkowania czynności WNT według stawki właściwej dla towaru zgodnie z regulacjami polskimi (z możliwością odliczenia podatku naliczonego). Takie uregulowania powielając rozwiązania unijne - mają na celu eliminację zakłóceń konkurencji. Mechanizm w którym opodatkowaniu podlega samo przemieszczanie towarów pozwala na faktyczne opodatkowanie towarów w miejscu ich ostatecznej konsumpcji.

23 Transfer własnych towarów podatnika pomiędzy krajami UE Wewnątrzwspólnotowe przemieszczanie towarów podlegające opodatkowaniu jako WNT ma miejsce w przypadku gdy zarejestrowany wyłącznie w Polsce polski podatnik dokonuje importu do innego państwa członkowskiego (np. z Chin do Hamburga ze względu na niższe opłaty). Przez dokonanie importu do innego kraju UE polski podatnik staje podatnikiem podatku od wartości dodanej z tytułu importu, a zatem przemieszczając zaimportowane towary do Polski stosuje się regulację opodatkowania WNT polski podatnik w deklaracji wykazuje podatek należny i naliczony z tytułu WNT wpisując jako dostawcę swój polski numer VAT UE. Czynność przywozu jest faktycznie opodatkowana dwukrotnie jako import i WNT. Przepisy unijne nakazują w takim przypadku aby państwa członkowskie w których następuje import przyznały prawo bezpośredniego zwrotu podatnikom dokonującym przemieszczenia towarów jeśli udowodnią że nastąpi WNT w kraju przeznaczenia

24 Przypadki przemieszczeń towarów wyłączonych spod WNT 1) Z uwagi na następującą po przemieszczeniu następną dostawę - gdy towary są przemieszczane na terytorium kraju w celu ich dalszej dostawy a) przemieszczanie przez podatnika podatku od wartości dodanej towarów, które są instalowane lub montowane z próbnym uruchomieniem lub bez niego na terytorium kraju, dla których miejscem dostawy jest miejsce instalacji lub montażu i nie ma potrzeby stosować mechanizmu transakcji wewnątrzwspólnotowych, aby uzyskać opodatkowanie w kraju konsumpcji b) przemieszczanie towarów w ramach sprzedaży wysyłkowej na terytorium kraju zastosowanie znajdują specjalne zasady opodatkowania c) przemieszczanie towarów na pokładach statków, samolotów lub pociągów w trakcie transportu pasażerskiego na terytorium UE specjalne zasady opodatkowania

25 Przypadki przemieszczeń towarów wyłączonych spod WNT 2) Gdy towary są przemieszczane przez podatnika podatku od wartości dodanej do Polski w celu dokonania stamtąd dostawy zwolnionej, lecz dającej prawo do odliczenia (opodatkowanej stawką 0%) - przemieszczenie nie następuje w celu konsumpcji na terytorium kraju lecz jest w istocie etapem dostawy opodatkowanej stawką preferencyjną. a) towary mają być po przemieszczeniu przedmiotem czynności odpowiadającej eksportowi towarów dokonanej przez tego podatnika na terytorium państwa członkowskiego, z którego są przemieszczane na terytorium kraju pod warunkiem że: od momentu w którym towary przemieszczono do Polski do momentu opuszczenia UE upłynęło nie więcej niż 90 dni, towary na terytorium państwa członkowskiego z którego są przemieszczane zostały objęte procedurą wywozu na podstawie przepisów celnych.

26 Przypadki przemieszczeń towarów wyłączonych spod WNT 2) Gdy towary są przemieszczane przez podatnika podatku od wartości dodanej do Polski w celu dokonania stamtąd dostawy zwolnionej, lecz dającej prawo do odliczenia (opodatkowanej stawką 0%) b) towary mają być przedmiotem czynności odpowiadającej WDT dokonanej przez podatnika podatku od wartości dodanej na terytorium państwa członkowskiego, z którego towary są przemieszczane na terytorium kraju, pod warunkiem, że od momentu w którym towary sprowadzono do Polski do momentu opuszczenia przez te towary terytorium kraju w wykonaniu czynności odpowiadającej WDT nie upłynęło więcej niż 90 dni. Jeżeli ten warunek nie zostanie spełniony uprzednie przemieszczenie towarów do Polski zostanie uznane za WNT na terytorium kraju (i odpowiednio za WDT na terytorium państwa wysyłki)

27 Przypadki przemieszczeń towarów wyłączonych spod WNT 3. Gdy przemieszczanie towarów przez podatnika podatku od wartości dodanej na terytorium Polski ma charakter przemijający, jedynie w celu ich czasowego używania, po zakończeniu którego zostaną przemieszczone z powrotem do kraju. a) na towarach przemieszczonych do kraju mają zostać wykonane na rzecz podatnika podatku od wartości dodanej usługi, pod warunkiem, że towary po wykonaniu tych usług zostaną niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 90 dni od wykonania usługi z powrotem przemieszczone państwa członkowskiego, z którego zostały pierwotnie wywiezione. b) towary mają być czasowo używane na terytorium kraju, nie dłużej jednak niż przez 24 miesiące celem świadczenia usług przez podatnika podatku od wartości dodanej wykonującego czynności opodatkowane np. przemieszczenie wyposażenia biura handlowego z Francji do Polski nie stanowi WNT, chyba że okres używania przekroczy 24 miesiące.

28 Moment powstanie obowiązku podatkowego w WNT art.20 ust.5 VAT W wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów co do zasady obowiązek podatkowy powstaje 15 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia. W przypadku gdy przed upływem tego terminu podatnik podatku od wartości dodanej będący dostawcą towarów nabywanych w ramach WNT wystawił fakturę obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury. Zazwyczaj w przypadku WNT w transakcjach dostawca - odbiorca decydujące znaczenia ma data wystawienia faktury. Termin 15 dnia miesiąca następującego po dokonaniu dostawy ma większe znaczenie w przypadku wewnątrzwspólnotowego przemieszczania towarów podatnika podatku od wartości dodanej, bo w takiej sytuacji często nie dochodzi do wystawienia faktury. Uregulowania są zatem analogiczne jak w WDT zachowanie zasady symetrii.

29 Moment powstania obowiązku podatkowego w WNT art.20 ust.5 VAT Powstanie obowiązku podatkowego powoduje, że WNT powinno być wykazane w deklaracji VAT składanej za miesiąc powstania obowiązku podatkowego. Podatnik dokonujący WNT nie ma żadnego wpływu na moment powstania obowiązku podatkowego który jest uzależniony wyłącznie od działania dostawcy zagranicznego. Dla powstania tego obowiązku nie ma znaczenia, kiedy faktura została przez polskiego podatnika otrzymana, jak w przypadku faktur zakupu od polskich kontrahentów. Nie ma również możliwości przeniesienia tego obowiązku na kolejny okres rozliczeniowy. Jest to konieczne dla zachowania zasad symetrii regulujących powstanie obowiązku podatkowego w tytułu transakcji wewnątrzwspólnotowych. Często występują przypadki że transport towarów będących przedmiotem WNT wraz z fakturą ich dostawy trwa długo, co skutkuje obowiązkiem częstych korekt deklaracji VAT.

30 Moment powstanie obowiązku podatkowego w WNT art.20 ust.6 VAT zapłacone zaliczki Obowiązek podatkowy w WNT powstaje z chwilą wystawienia przez podatnika podatku od wartości dodanej faktury potwierdzającej otrzymanie przez niego od polskiego podatnika całości lub części należności przed dokonaniem dostawy towaru będącego przedmiotem WNT na terytorium kraju. Jeżeli faktura dokumentująca zaliczkę nie zostanie wystawiona, to obowiązek podatkowy nie powstanie i zastosowanie znajdzie zasada ogólna (15 dzień m-ca po m-cu dostawy lub dzień wystawienia faktury na całą dostawę). Sama zapłata zaliczki w sytuacji gdy unijny dostawca nie wystawił faktury potwierdzającej otrzymanie części zapłaty nie rodzi jeszcze u polskiego nabywcy obowiązku podatkowego z tytułu WNT. Stosowane często w obrocie gospodarczym faktury proforma stanowiące w istocie wezwanie do zapłaty nie wywołują u podatnika skutków podatkowych ponieważ nie są fakturami potwierdzającymi zapłatę.

31 Podstawa opodatkowania WNT art. 31 ustawy VAT Podstawą opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów jest kwota, jaką nabywający jest obowiązany zapłacić (kwota ostatecznie należna dostawcy). Jest to sformuowanie tożsame z kwotą należną z tytułu sprzedaży, o której mowa w art.29 ust.1, określającym co do zasady podstawę opodatkowania. Nie ma przy WNT jednak mowy o pomniejszaniu kwoty należnej o kwotę należnego podatku, ponieważ co do zasady ten podatek nie występuje (WDT zwolnione z prawem do odliczenia lub 0%). Jednak jeżeli dostawca unijny sprzeda nam towar z podatkiem od wartości dodanej to kwota brutto jest dla nas podstawą opodatkowania WNT. Przede wszystkim podstawą opodatkowania WNT będzie zatem należność dla dostawcy wynikająca z faktury, jednak obejmuje ona także inne elementy wynikające z uregulowań przepisów unijnych.

32 Podstawa opodatkowania WNT art. 31 ustawy VAT Podstawa opodatkowania obejmuje: 1. podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze związane z nabyciem towarów, z wyjątkiem podatku ( polskiego podatku VAT należnego od czynności WDT) m.in. podatek akcyzowy W skład podstawy opodatkowania wchodzą zatem wszelkie obciążenia publicznoprawne, jakimi obciążona jest dostawa i sprowadzenie towarów, będących przedmiotem WNT na terytorium kraju ( również podatek od wartości dodanej pobrany przez zagranicznego kontrahenta gdy np. nie podaliśmy naszego numeru unijnego) 2. wydatki dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu oraz ubezpieczenia pobierane przez dostawcę od podmiotu dokonującego WNT. Koszty pobierane przez firmy trzecie (nie będące dostawcą ani nie działające w jego imieniu) nie podlegają włączeniu do podstawy opodatkowania WNT

33 Podstawa opodatkowania WNT art. 31 ustawy VAT Podstawa opodatkowania nie obejmuje: 1) udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont); 2) wartości zwróconych towarów; 3) kwot wynikających z korekt faktur; czyli zdarzeń obniżających podstawę opodatkowania w przypadku transakcji krajowych na podstawie art..29 ust.4. W rezultacie jest to realizacja zasady że podstawą opodatkowania WNT jest kwota jaką nabywający jest obowiązany zapłacić. Stawka VAT stosowana przy transakcjach WNT jest uzależniona od tego jak opodatkowane są przemieszczane towary w obrocie krajowym (22%, 7%, 3%, 0%)

34 Miejsce świadczenia przy WNT art.25 ust.1 ustawy VAT Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów uznaje się za dokonane na terytorium państwa członkowskiego, na którym towary znajdują się w momencie zakończenia ich wysyłki albo transportu. Zgodnie z mechanizmem transakcji wewnątrzwspólnotowyh faktyczne opodatkowanie powinno następować w miejscu konsumpcji, którym jest zazwyczaj kraj przeznaczenia towarów. Jeśli jednak podatnik dokonujący WNT poda numer identyfikacyjny dla celów transakcji wewnątrzwspólnotowych przyznany mu przez państwo inne niż państwo członkowskie, na terytorium którego towary znajdują się w momencie zakończenia ich wysyłki albo transportu, wówczas WNT uznaje się za dokonane również na terytorium państwa członkowskiego, które nadało nabywcy ten numer. W tym przypadku będą zatem istniały dwa miejsca nabycia.

35 Miejsce świadczenia przy WNT art.25 ust.1 ustawy VAT Przykład Podatnik polski zidentyfikowany na potrzeby transakcji wewnątrzwspólotowych dokona WNT od podatnika niemieckiego, w ramach którego towary zostaną przemieszczone z Niemiec do Czech. Nabycie będzie w tym przypadku miało miejsce w Czechach (kraj zakończenia transportu) i w Polsce (kraj rejestracji nabywcy). Jeżeli jednak podatnik udowodni, że WNT zostało opodatkowane na terytorium państwa członkowskiego zakończenia transportu (Czechy), wówczas miejscem opodatkowania świadczenia będzie tylko to państwo członkowskie, ponieważ nie ma w tym przypadku niebezpieczeństwa braku opodatkowania takiej transakcji.

36 Zasady wykazywania WDT w deklaracjach VAT-7 i informacjach podsumowujących Wewnatrzwspólnotowe nabycie towarów może być wykazane wyłącznie w deklaracji rozliczeniowej (miesięcznej, kwartalnej) za okres rozliczeniowy, w którym powstał obowiązek podatkowy podatnik nie ma w tym przypadku żadnej możliwości manewru, tak jak przy wewnątrzwspólnotowej dostawie towarów. W informacji podsumowującej składanej za kwartał kalendarzowy, w którym wystąpił obowiązek podatkowy z tytułu WDT wykazujemy wewnątrzwspólnotowe nabycie dla każdego kontrahenta osobno podając jego numer unijny zawierający dwuliterowy kod kraju dostawcy.

37 Wewnątrzwspólnotowe nabycie nowych środków transportu zasady opodatkowania Definicja nowego środka transportu Są to przeznaczone do transportu osób lub towarów pojazdy lądowe, wodne i statki powietrzne wymienione w załączniku nr 1 do ustawy VAT. Dla uznania pojazdów lądowych (samochody osobowe i ciężarowe, autobusy, motocykle, lokomotywy, wagony) za nowe środki transportu konieczne jest spełnienie łącznie dwóch dodatkowych warunków: warunku mocy (powyżej 7,2 kw) lub pojemności skokowej (powyżej 48 cm3) oraz warunku przebiegu ( nie więcej niż km) lub okresu użytkowania (nie więcej niż 6 miesięcy od dnia dopuszczenia do ruchu) Łącznie muszą być spełnione pkt. 1 i 2, ale w ramach danego punktu wystarczy spełnienie choćby jednej z przesłanek, aby uznać pojazd za nowy środek transportu.

38 Wewnątrzwspólnotowe nabycie nowych środków transportu zasady opodatkowania Wewnątrzwspólnotowe nabycie nowego środka transportu na terytorium kraju jest transakcją szczególną ze względu na wymóg zachowania zasad konkurencji w warunkach różnych stawek podatku od wartości dodanej, co umożliwiałoby sytuacje prywatnego (konsumenckiego) sprowadzania pojazdów, przede wszystkim samochodów, z innego państwa członkowskiego. Każdy przypadek przywozu na terytorium Polski nowych środków transportu następujący w wyniku dokonania odpłatnej dostawy przez dostawcę unijnego niezależnie od jego statusu (także osoba fizyczna) jest wewnątrzwspólnotowym nabyciem towarów niezależnie od statusu podatkowego nabywcy, który ma wyłącznie działać (zamieszkiwać ) w Polsce. Podatek jest zawsze pobierany w kraju, w którym pojazd będzie używany przy zastosowaniu stawki krajowej.

39 Wewnątrzwspólnotowe nabycie nowych środków transportu zasady opodatkowania 1) Jeżeli nabywcami są podatnicy, którzy prowadzą działalność gospodarczą w rozumieniu art.15 ustawy VAT, są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni i składają deklaracje miesięczne lub kwartalne podatek należny z tytułu WNT nowego środka transportu rozliczają w ramach składanych przez siebie deklaracji (VAT-7 i VAT-7K) wykazując w nich w danym okresie rozliczeniowym podatek należny z tytułu WNT oraz jednocześnie podatek naliczony ( kwota odliczenia jest uzależniona od rodzaju samochodu oraz celu nabycia środek trwały, najem, leasing, towar handlowy).

40 Wewnątrzwspólnotowa dostawa nowych środków transportu zasady opodatkowania 2) Jeżeli nabywcami są podatnicy, którzy prowadzą działalność gospodarczą w rozumieniu art.15 ustawy VAT, ale nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni oraz osoby prawne nie będące podatnikami u których wartość WNT przekroczyła limit PLN lub którzy skorzystali z opcji wyboru opodatkowania WNT poniżej limitu podatek należny z tytułu WNT nowego środka transportu rozliczają w ramach składanych przez siebie deklaracji miesięcznych (VAT-8 ), wykazując w nich w danym okresie rozliczeniowym podatek należny z tytułu WNT oraz jednocześnie podatek naliczony ( kwota odliczenia jest uzależniona od rodzaju samochodu oraz celu nabycia środek trwały, najem, leasing, towar handlowy).

41 Wewnątrzwspólnotowa dostawa nowych środków transportu zasady opodatkowania Obie powyższe grupy podatników niezależnie od wykazania WNT nowego środka transportu w składanych przez siebie deklaracjach (do 25 dnia następnego miesiąca po zakończeniu okresu rozliczeniowego) w przypadku jeżeli: 1) środek transportu ma być przez nabywcę zarejestrowany na terytorium kraju 2) środek transportu nie podlega rejestracji ale ma być użytkowany na terytorium kraju są zobowiązane bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego do obliczenia i zapłaty podatku od WNT w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego (chwila otrzymania NŚT, nie później niż dzień wystawienia faktury przez dostawcę z innego kraju UE) na rachunek urzędu skarbowego.

42 Wewnątrzwspólnotowa dostawa nowych środków transportu zasady opodatkowania Podatek faktycznie zapłacony w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego jest następnie wykazywany w deklaracji VAT-7 składanej do 25 dnia następnego miesiąca w poz. 39 i ostatecznie pomniejsza zadeklarowaną wysokość podatku należnego, na którą składa się również podatek należny od WNT wykazany w poz.33. Po raz trzeci podatek należny od WNT jako podatek naliczony jest wykazany w kwocie podatku do odliczenia pomniejszający zobowiązanie podatnika z tytułu podatku od towarów i usług. W przypadku nabywców NŚT nie będących podatnikami składającymi deklarację (osoby fizyczne) podatek należny z tytułu WNT nowego środka transportu rozliczają w ramach składanych jednorazowo deklaracji VAT-10 w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego i są zobowiązani do zapłaty podatku w tym terminie bez możliwości odliczenia.

43 Wewnątrzwspólnotowa dostawa nowych środków transportu zasady opodatkowania W przypadku czynnych podatników VAT nabywających środki transportu z innego kraju członkowskiego przedstawione zasady opodatkowania mają zastosowanie również przy zakupie innych środków transportu (używanych) od dostawcy unijnego będącego podatnikiem podatku od wartości dodanej. W takim przypadku występuje WNT z wyłączeniami zakupu od osób fizycznych albo z zagranicznych komisów stosujących opodatkowania na zasadzie marży. Osoby fizyczne dokonujące zakupu samochodów nie będących nowymi środkami transportu z innego państwa członkowskiego nie rozpoznają wwnątrzwspólnotowego nabycia na terytorium kraju.

44 Wydawanie zaświadczeń niezbędnych dla rejestracji środków transportu 1) Nabywca samochodu sprowadzonego od dostawcy unijnego ( w przypadku NŚT każdy nabywca, w przypadku używanych tylko czynny podatnik VAT dokonując zakupu od podatnika podatku od wartości dodanej) obowiązany jest przedstawić naczelnikowi urzędu skarbowego informację o wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów VAT-23, do której należy dołączyć kopię faktury potwierdzającej nabycie samochodu oraz wystawioną fakturę wewnętrzną. 2) W przypadku braku WNT (zakup przez osobę fizyczną samochodu używanego albo zakup przez czynnego podatnika VAT od kontrahenta będącego osobą fizyczną lub z komisu) nabywca składa wniosek o wydanie zaświadczenia potwierdzającego brak obowiązku uiszczenia podatku VAT z tytułu przywozu z innego państwa członkowskiego środka transportu VAT-24

45 Wydawanie zaświadczeń niezbędnych dla rejestracji środków transportu W obu przypadkach naczelnik wydaje niezbędne dla celów rejestracji zaświadczenie VAT-25, które służy do: potwierdzenia uiszczenia podatku należnego z tytułu WNT środka transportu, potwierdzenia braku obowiązku uiszczenia podatku od towarów i usług z tytułu przywozu środka transportu.

46 Partner wiodący: Partner projektu: Dziękuję za uwagę Biuro projektu: Advisor Consulting Daniel Budaj ul. Limanowskiego 25/4, Olsztyn tel/fax Projekt: Profesjonalista rozliczeń VAT jest współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego 46