Kierunek oddziaływań wychowawczych dla dziecka agresywnego Agresywne zachowanie dziecka w wieku przedszkolnym to sygnał, aby właśnie temu dziecku poświęcić więcej uwagi, udowodnić mu, że chcemy być jego partnerem. Agresja dziecka to znak, że to właśnie dziecko ma problem i wymaga od nas pomocy. CELE: Poprawa zachowania dziecka w grupie wzmocnienie więzi grupowych poczucia przynależności do grupy zaszczepienie pozytywnych wzorców zachowań rozpoznawanie uczuć u innych, uwrażliwienie na drugiego człowieka i jego potrzeby wzmocnienie samooceny dziecka kształtowanie osobowości, aby dziecko świadomie umiało hamować swoją agresję. nauczenie hamowania jego ruchliwości utrzymanie współpracy z rodziną współpraca z Poradnią Psychologiczno - Pedagogiczną Kierunek pracy w przedszkolu: Ustalić obowiązujące normy i zasady, jasno określić, co jest dobre, a co złe. Pokazywać właściwe sposoby zachowania, uczyć postępowania, tłumaczyć, w jaki sposób dojść do kompromisu Podejmować działania zmierzające do zachowania równowagi emocjonalnej, uspakajać i eliminować czynniki, które mogą pobudzać dziecko Nie polecać zadań zbyt trudnych, nawet w niewielki sposób przekraczających ich możliwości i wymagających wzmożonej mobilizacji Cel i zadania, jakie dziecko ma wykonać powinien być mu bliski oraz wyraźnie, krótko i w sposób zrozumiały dla dziecka wyjaśniony Zachęcać do dokończenia pracy ( gdy dziecko rezygnuje zachęcać, pomóc mu) Umożliwić wykonywanie zadań i różnych czynności w pogodnej atmosferze a więc w warunkach zapewniających koncentrację uwagi i możliwość maksymalnej mobilizacji Mówić do dziecka powoli, spokojnym głosem wydawać krótkie i wyraźne polecenia, ale wszystkie w formie ciekawej propozycji Stwarzać sytuacje dydaktyczne i wychowawcze podnoszące poczucie wartości chłopca systematyczne dostrzeganie i podkreślanie jego mocnych stron Określić wzajemne oczekiwania w relacjach uczeń - nauczyciel, relacje te nie mogą być oparte tylko na wymaganiach.
Dążyć do budowania wzajemnych więzi z chłopcem, okazywać zainteresowanie i akceptację Wprowadzić w grupie system motywacyjny Umiem, wiem, potrafię Chwalić, natychmiast po zauważeniu właściwego zachowania Starać się, aby w pochwale nie było odrobiny krytyki (nie mówić: powinieneś tak zawsze jak teraz, tylko: bardzo mi się podoba że tak zrobiłeś lub pamiętałeś Rozwijać umiejętności komunikowania z innymi, wyrażania uczuć Prowadzić pracę indywidualną nauczyciela z dzieckiem w zakresie rozwoju spostrzegawczości i myślenia Ze względu na dużą potrzebę ruchu, włączać dziecko do pomocy nauczycielowi w organizowaniu zajęć i zabaw, powierzać konkretne funkcje i zadania (ucząc w ten sposób planowego, spokojnego działania) Nigdy nie pozostawiać zachowań agresywnych dziecka bez reakcji i komentarza Wskazać jak powinno się zachować, zanim zdąży zrobić coś nie tak Wyrazić ostry sprzeciw bez oskarżania Oceniać zachowanie, nie dziecko Pokazać jak naprawić zło, także to wyrządzone przypadkiem Dać dziecku możliwość wyboru Nie słuchać protestów, udawać, że nie słyszy się krzyków, niegrzecznych słów Na przejaw agresji czy złości dziecka reagować spokojnie, starać się je stłumić, wyciszyć. Postępować według zasady: Jeżeli chcesz aby dziecko reagowało spokojnie, sam wystrzegaj się gwałtownych reakcji wobec niego i innych Ustalić z dzieckiem reguły zachowań i konsekwentnie ich przestrzegać w momencie kiedy dojdzie do agresywnego zachowania z jego strony W sytuacji gdy dziecko zasłuży na karę: - odsunąć od wykonywanych funkcji i zadań ( ale takich które absorbują i pochłaniają dziecko np. dyżur) - utrata przywilejów - wykluczenie na pewien czas z zajęć grupy - dołożenie dodatkowych zadań np. sprzątanie Przeplatanie zabawy lub zajęć ruchowych zajęciami plastycznymi, słuchaniem bajek czy muzyki które nie powinny być długie. Jeżeli dziecko się niecierpliwi skierować jego uwagę na inną postać w bajce, czy nową sytuację, a w trackie zajęć plastycznych ukierunkować uwagę i włączyć się do rysowania czy malowania. Codzienna obserwacja chłopca i przekazywanie rodzicom informacji na temat zachowań dziecka w kontaktach z rówieśnikami i nauczycielami Propozycje zabaw mających za zadanie przeciwdziałaniu agresji : Witam wszystkich którzy : - lubią się śmiać, każdy kto czuje się powitany robi krok do przodu
Quiz Czy wiesz jak się zachować? dzieci słuchają wypowiedzi nauczyciela i oceniają czy są one zgodne z prawdą, wtedy: rysują w powietrzu serce czy też fałszywe rysują X (elementy metody Dennisona) Giełda pomysłów na temat: Co może mnie spotkać, gdy moje zachowanie jest niewłaściwe? Giełda pomysłów na temat: Jak przekazać wiadomość bez słów? Zabawa Która to minka? przyporządkowanie minek do wypowiadanych zdań dotyczących emocji. Zabawa Kto jest najsmutniejszy w całym królestwie? dzieci w parach siedzą naprzeciwko siebie wyrażają uczucia i powtarzają je na zasadzie lustrzanego odbicia. Zabawa Kłębek przyjaźni prowadząca rzuca kłębek do dziecka i mówi Rzucam do, która zawsze zgodnie się bawi. Dzieci wykonują tą samą czynność i wymawiają pozytywne cechy osoby, do której rzucają kłębek. Giełda pomysłów: Co to jest agresja? zapisanie propozycji dzieci przez nauczyciela, odczytanie wyjaśnienia pojęcia agresja z encyklopedii dla dzieci. Zabawa z pedagogiki zabawy Uścisk dłoni stojąc po obwodzie koła kolejno wsuwamy swoje dłonie w dłonie osoby stojącej po naszej prawej stronie, patrzymy tej osobie w oczy i mówimy miłe słowo. Moja pomocna dłoń zawarcie z dziećmi umowy za każdą okazaną koledze pomoc dzieci umieszczają na wyznaczonej do tego celu tablicy kolorową gwiazdkę ogłoszenie konkursu Kto jest najlepszy w okazywaniu pomocy drugim? Giełda pomysłów: Czy nasze uczucia mogą się zmienić i dlaczego? Giełda pomysłów: Kto może pomóc dziecku, kiedy ma kłopoty? Treści i pomoc dydaktyczna: Dzieci nadpobudliwe psychoruchowo w wieku przedszkolnym program terapii i wspomagania rozwoju oraz scenariusze zajęć Renata Wiącek Metody zapobiegania agresji G.Koźmiński, D.Kitowska Zaczarowany świat przedszkola D.Niewola
Kierunki pracy dla rodziny: Regularny tryb życia Odpowiednia liczba oraz stałość godzin snu i odpoczynku Prawidłowe i regularne odżywianie Niezbyt forsowne zabawy i sporty Spacery Systematyczne wietrzenie pomieszczeń (gdzie odpoczywa i śpi) Unikanie podnieceń w okresie wieczornym Wychowywanie według jednej, konsekwentnej linii postępowania; w spokojnej atmosferze, wdrażane do samodzielności, kontrolowane przez dorosłych i musi czuć, że zawsze w sytuacjach trudnych może liczyć na ich pomoc. Informowanie dziecka o swoich uczuciach Udzielanie informacji zamiast pouczania Stosowanie żartobliwej formy komunikacji Nie ustępować, jeżeli dziecko długo marudzi ( dziecko uczy się: muszę po prostu być cierpliwy aby osiągnąć swój cel) Uwzględnienie w oczekiwaniach rodziców możliwości dziecka Starać się nie krytykować, nie piętnować dziecka za jego problemy Kształtować pozytywny obraz dziecka poprzez słowa akceptacji, zachęty czy pochwały Ograniczenie komputera i filmów na rzecz czytania bajek o spokojnej treści Codzienne uzyskiwanie informacji od nauczyciela na temat zachowania i postępów dziecka Dostrzeganie problemów swojego dziecka. Analizowanie metody swojego wychowania. Kilka propozycji zabaw dla rodziców mających za zadanie przeciwdziałaniu agresji : Kiedy jestem zły - Rodzice z dzieckiem siedzą w kole. Każdy po kolei pokazuje co robi kiedy jest zły. Malowanie uczuć- Rodzice i dzieci malują uczucia, które je ogarniają, gdy tracą panowanie nad sobą. W trakcie pracy dziecko opowiada o tym co przeżywa a rodzice doradzają mu jak można rozwiązać takie sytuacje. Wściekły jak dzikie zwierzę- Dziecko otrzymuje zadanie: wyobraź sobie, że jesteś zwierzęciem. Jakie zwierzę wybierasz? Przeobraź się w nie. Jesteś spokojny, łagodny i nie myślisz o niczym złym. Aż nagle pojawia się jakieś inne zwierzę, z którym kiedyś bardzo się kłóciłeś i na które jesteś jeszcze zły. Dziecko maluje dalszy przebieg tej opowieści słownie lub plastycznie. Obrazek zostaje wywieszony i omówiony
Dziura w murze- Rodzice tworzą mur przez który dziecko usiłuje się przedostać choć nie zawsze mu się to udaje. Po zabawie dziecko opowiada o swoich odczuciach. Start rakiety Rodzice i dziecko bębnią palcami po blacie stołu, najpierw cicho i powoli, a potem coraz głośniej i szybciej. Uderzają płaskimi dłońmi o stół albo klaszczą coraz głośniej. Tupią nogami cicho i powoli, a potem coraz głośniej, cicho naśladują brzęczenie owadów przechodzące aż do głośnego wrzasku. Wszyscy wstają z miejsc, wyrzucają z głośnym wrzaskiem ramiona do góry rakieta wystartowała. Powoli wszyscy siadają. Słychać ciche brzęczenie owadów, które również cichnie rakieta znika za chmurami. Grupowy obrazek Rodzice i dziecko na kartce z bloku malują obrazek na podany wcześniej temat. Po krótkim czasie, na sygnał każdy przekazuje kartkę sąsiadowi. Ten dodaje do obrazka kolejne detale. Na koniec prace zostają omówione i powieszone na wystawie. Cicha opowieść- Uczestnicy siadają przy stole. Prowadzący opowiada historyjkę, a dzieci dodają do niej odgłosy, stukając palcami albo wydając różne dźwięki: Kropi deszcz. Z rynny na dachu spływają kropelki. Myszka wystawiła głowę ze swej norki i porusza noskiem, wyłapując dolatujące do niej zapachy. Biegnie szybko do domku gdzie wyczuła jedzenie. Tam sprawnie rozłupuje znalezione ziarenko swoimi ostrymi ząbkami. Nagle przejeżdża obok rowerzysta. Słychać jego dynamo. Myszka odwraca głowę i zauważa kota. Biegnie małymi krokami do swojej norki. Kot wraca miękko i posuwiści na swoje legowisko. Układa się na nim i woła głośno: miau!
KONTRAKT Ja,. zobowiązuję się: 1. Mówić nie krzycząc. 2. Czekać na swoją kolej podczas rozmowy. 3. Prosić o rzeczy, używając zwrotu proszę oraz dziękować za nie. 4. Dzielić się materiałami i zabawkami. 5.Odkładać na swoje miejsce przedmioty użyte podczas pracy i zabawy. 6. Nie niszczyć zabawek i przedmiotów znajdujących się w przedszkolu. 7. Wyrażać kulturalnie, nie używać brzydkich słów. 8. Nie zaczepiać, nie bić dzieci, a wszelkie spory rozstrzygać drogą pokojową. 9. Nie kłamać. 10.Szanować osoby starsze a w razie potrzeby służył im pomocą. Jeśli nie dotrzymam obietnicy otrzymam: 1. Upomnienie wychowawcy 2. Nakaz siedzenia w jednym ( nudnym) miejscu podczas zabaw 3. Nakaz nie odzywania się na czas odosobnienia od grupy 4. Nakaz przebywania w pobliżu nauczyciela 5. Zadośćuczynienie: Przeproszenie Prace porządkowe jako naprawienie wyrządzonych szkód Poniesienie rzeczywistych kosztów naprawy Podpis nauczyciela: Kontrakt potwierdzam swoim podpisem: (lub składam odcisk palca) Opracowała: Marzanna Orłowska