IPMA, PMI oraz Prince2 : różnice w sposobie certyfikacji i w myśleniu o projekcie Leszek Staśto - PMP, First Assessor Certyfikacji IPMA, Wiceprezes SPMP Warszawa, 23.03.2010 Porównanie ICB z innymi wytycznymi kompetencji W oparciu o : 1) raport zespołu projektowego IPMA ICB 2) informacje z SPMP oraz IPMA 3) informacje z PMI 4) informacje z Australian Institute of Project Management 5) infomacje z APM Group APM (Association for Project Management) 1
Cel Krótkie podsumowanie i porównanie dokumentów i h t fik j IPMA PMI PRINCE2 związanych z certyfikacją w IPMA, PMI oraz PRINCE2. Porównanie systemów certyfikacji kierowników projektów, programów i portfeli projektów. Wnioski, dyskusja. Dokumenty IPMA - IPMA Competence Baseline v. 3.0 NCB v. 3.0 - Polskie Wytyczne Kompetencji IPMA - SPMP styczeń ń 2010 Project Management Institute: A Guide to the Project Management Body of Knowledge, (PMBOK Guide) 2008 Fourth Edition Project Manager Competence Development (PMCDF) Framework, 2007. 2nd Edition AIPM: AIPM National Competency Standards for Project Management APM Group PRINCE2 2
Rozdział I PMI Project Management Institute PMBOK Guide Kanon wiedzy w zakresie zarządzania projektami Najważniejszym celem tej publikacji jest : wyodrębnienie i omówienie tej części kanonu wiedzy w zakresie zarządzania projektami, która uzyskała powszechną akceptację. 3
PMBOK Guide Innym celem Kanonu.. jest : ujednolicenie terminologii stosowanej w sytuacjach, w których mówi się lub pisze o zarządzaniu projektami. PMBOK 4th Ed. Rozdz. 1.1. Tłumaczenie własne PMBOK Guide Kanon wiedzy, jako podstawowy dokument odniesienia i i i jako standard d nie spełnia ł warunku kompletności, ani też nie prezentuje wszystkich zagadnień dotyczących zarządzania projektami wykorzystywany jest także przez PMI jako najważniejsze źródło wiedzy na temat teorii ipraktykizarządzania projektami w programach rozwoju zawodowego i certyfikacji PMBOK 4th Ed. Rozdz. 1.1. Tłumaczenie własne 4
PMBOK Architektura PM Kontekst PM Procesy Fazy projektu i cykl życia projektu Interesariusze Wpływ Kluczowe zależności kompetencje od organizacji Uzależnienia społeczne i ekonomiczne Procesy zostały pogrupowane według sposobu zarządzania oraz zgodnie z pięcioma fazami realizacji Szczegółowe opisy Zwięzły opis w stylu ICB3 Definicje 42 procesów Przydział każdego z procesów do określonej grupy Identyfikacja interakcji pomiędzy procesami PM Obszary wiedzy Aneksy, Słownik Dla każdego z 32 procesów =>>> Definicja i zwięzły opis Wejścia do procesu Narzędzia i techniki używane w procesie Wyjścia z procesu Project Manager Competence Development Framework PMCDF Wt Wytyczne przewodnik dla zdefiniowania i i kompetencji kierownika projektu Określa standard*/, który daje wskazówki osobom indywidualnym i organizacjom, w jaki sposób rozwijać kompetencje osób kierujących przedsięwzięciami i budować ścieżkę kariery kierownika projektu. */ UWAGA [LS]: PMI informuje w swoich publikacjach, że ich dokumenty są standardami globalnymi. W rzeczywistości są to standardy USA. 5
Struktura PMCD Certyfikaty Project Management Professional (PMP) Certified Associate in Project Management (CAPM) Program Management Professional (PgMP) PMI Scheduling Professional (PMI-SP) PMI Risk Management Professional (PMI-RMP) 6
Project Management Professional (PMP) Ilość wydanych certyfikatów : 359 973 Najbardziej popularny certyfikat i produkt przynoszący największy dochód dla PMI. UWAGA : prawie 70% certyfikowanych to osoby z USA i Kanady. Stan na czerwiec 2009 - źródło: PMI today PMP Tytuł Charakterystyka Metoda Wymagania kwalifikacyjne Ważność Cena PMP (Project Management Professional) Spełnia podane szczegółowe wymagania doświadczenia I wiedzy oraz przyrzeka postępować według kodeksu etyki proefesjonalnego PM. Egzamin pisemny potwierdzający wiedzę w oparciu o PMBOK. 200 pytań w cztery godziny. Kat 1 Magister lub ekwiwalentny tytuł uniwersytecki. 4500 godzin doświadczenia w zarządzaniu projektami PM w 5 grupach procesów PM 36 nienakładających się miesięcy doświadczenia w poprzednich 6-iu latach. 35 godzin szkoleń z PM we wszystkich 9 obszarach wiedzy PMBOK. Kat 2 Dyplom średniej szkoły lub ekwiwalentny certyfikat. 7500 godzin doświadczenia w zarządzaniu projektami PM w 5 grupach procesów 60 nienakładających sie miesięcy doświadczenia w poprzednich 8-iu latach. 35 godzin szkoleń z PM we wszystkich 9 obszarach wiedzy PMBOK. Ważność 3 lata Recertyfikacja: 60 PDU s (lub powtórny egzamin) $555, $405, członek PMI 7
Certified Associate in Project Management (CAPM) Ilość wydanych certyfikatów : 8 976 Wprowadzono na rynek w 2003 roku. Stan na czerwiec 2009 - źródło: PMI today CAPM CAPM Tytuł Charakterystyka Metoda Wymagania kwalifikacyjne Certified Associate in Project Management CAPM to asystent kierownika projektu, który posiadł fundamentalną wiedzę na temat zarządzania projektami oraz ma doświadczenie jako członek zespołu w wykorzystywaniu technik i narzędzi oraz metodologii. W pracy podczas realizacji projektów CAPM zazwyczaj polega na zdaniu i decyzjach doświadczonych kierowników projektów. Akceptowany i potwierdzony poziom wiedzy oraz zrozumienia zarządzania projektami. Dostarcza jeden potwierdzony dowód na uczestnictwo w projekcie. Egzamin pisemny potwierdzający wiedzę. 150 pytań w 3 godziny Kat. 1 Magister / Inżynier lub ekwiwalentny tytuł uniwersytecki 1500 godzin doświadczeniaś d i PM w 5 grupach procesów PM 24 nienakładające się miesiące doświadczenia w poprzednich 5-iu latach. 23 godziny szkoleń z zakresu PM we wszystkich 9 obszarach wiedzy PM Kat. 2 Dyplom średniej szkoły lub ekwiwalentny certyfikat. 2500 godzin doświadczenia PM w 5 grupach procesów PM Reszta jak w kat.1 Ważność Ważność maks. 5 lat Nie ma recertyfikacji Kandyduje do PMP albo powtarza egzamin CAPM Cena 300 $ 225 $ dla członków PMI 8
Program Management Professional (PgMP) Ilość wydanych certyfikatów: 391 w tym: USA 246 (63%) Kanada 36 (9%), Indie 19 (5%) Brazylia 12 (3%), Inne kraje : < 20 % (po 1 do 4 certyfikaty) Polska 0 Stan na czerwiec 2009 - źródło: PMI today Język oryginalny egzaminów : angielski Możliwość zdawania egzaminu w językach: chińskim (basic) francuskim hebrajskim hiszpańskim japońskim japońskim włoskim koreańskim niemieckim portugalskim (brazyliski) rosyjskim włoskim 9
Rozdział II PRINCE2 TM 10
PRINCE2 TM PRINCE (PRojects IN Controlled Environments) jest zestrukturyzowaną metodą efektywnego (skutecznego) zarządzania projektami. Jest faktycznie standardem używanym szeroko w instytucjach rządowych Wielkiej Brytanii, a także w sektorze prywatnym w UK i w czesci krajów EU, zwłaszcza tam, gdzie istnieją powiązania z instytucjami rządowymi i samorządowymi. Zakres PRINCE2 TM Programy Oczekiwania Narzędzia Techniki Zasoby Ludzie Misja Projekt PRINCE2 Strategia Działania operacyjne Korzyści Biznes 11
APM Group APM Group jest światową organizacją świadczącą usługi akredytacyjne i certyfikacyjne. Stworzyła międzynarodową sieć Accredited Consultancy and Training Organisation. APMG pomaga końcowym użytkownikom rozwijać umiejętności, a organizacjom ulepszać procesy poprzez zastosowanie najlepszych światowych praktyk. APM Group Blisko współpracuje z UK Office of Government Commerce (OGC) oraz TSO (The Stationery Office Ltd), ich oficjalnym wydawcą, przy wdrażaniu programu akredytacji w PRINCE2, MSP (Managing Successful Programmes), M_o_R (Management of Risk), P3O oraz ITIL (IT Insfrastructure Library). 12
Elementy PRINCE 2 Procesy Komponenty Techniki Planowanie oparte na produkcie Zarządzanie zmianą Przeglądy jakości ZARZĄDZANIE KONFIGURACJĄ JAKOŚĆ W ŚRODOWISKU PROJEKTU ZARZĄDZANIE ZMIANĄ Zarządzanie Ryzykiem UZASADNIENIE BIZNESOWE KONTROLA ORGANIZACJA PLANY Standardowe produkty zarządcze (wzory) October 2004 25 System rejestracji Prince2 Tytuł Charakterystyka Metoda Wymagania kwalifikacyjne Prince2 Foundation Ocena umiejętności działania jako poinformowany członek zespołu PM używającego metodyki PRINCE2 / w środowisku projektu, które stosuje tę metodykę. 60-min egzamin (75 pytań) poprzedzony zwykle 2-3 dniowym szkoleniem (dostępny też w systemie e- learningu) Registered Ocena umiejętności 3-godzinny egzamin Prince2 stosowania metodyki (9 pytań testowych w Practitioner PRINCE2 w oparciu o case study- bieżącym można korzystać z zarządzaniu podręcznika!) projektem w poprzedzony zwykle środowisku 4-o dniowym kursem wspomaganym przygotowującym; przez PRINCE2 zdawalność 61% Ważność Cena Brak Bezterminowo 200 Certyfikat Prince2 Foundation Ważnośc 5 lat, 370 potem 60- minutowy egzamin recertyfikujący (poprzez internet albo tradycyjnie) 13
Prince2 Foundation Ilość wydanych certyfikatów: Na świecie: 390 000 */ W Polsce: około 3 500 (łącznie Foundation + Practitioner) */ Stan na grudzień 2009 - źródło: APM Group Prince2 Practitioner Ilość wydanych certyfikatów: Na świecie: 169 000 */ W Polsce: około 3 500 (łącznie Foundation + Practitioner) */ Stan na grudzień 2009 - źródło: APM Group 14
Certyfikacje PRINCE2 TM (Foundation +Practitioner) w świecie : */ źródło: APM Group IPMA i APM Group Memorandum of understanding W dniu 11 listopada 2009 roku w Wiedniu miało miejsce wydarzenie integrujące działania dwóch organizacji: International Project Management Association oraz APM Group. Podpisane Memorandum of Understanding dotyczy współpracy również w zakresie obu certyfikacji IPMA oraz PRINCE2 TM. 15
IPMA i APM Group Memorandum of understanding Alan Harpham, Prezes APM Group oraz Brigitte Schaden, Prezydent IPMA podpisują porozumienie dotyczące współpracy Alan Harpham, Prezes APM Group powiedział: Jesteśmy zachwyceni faktem zawarcia sojuszu z IPMA, który ma na celu dalszy rozwój dziedziny project management.. Uważamy, że to porozumienie jest wielką ą szansą ą dla tych, którzy posiadają certyfikat PRINCE2, a pragną pogłębiać swoją wiedzę na temat sztuki i nauki project management. Rozdział III IPMA International Project Management Association 16
IPMA International Project Management Association Organizacja IPMA powstała w roku 1965 jako organizacja zrzeszająca narodowe Stowarzyszenia Project Management. Dzisiaj obejmuje ponad 50 krajów z całego świata. Jest organizacją non-profit nastawioną na profesjonalny rozwój dyscypliny Project Management. Udziela wsparcia narodowym Stowarzyszeniom uznając jednocześnie ś ich specyfikę wynikającą z kultury i historii. ii Uznaje te różnice i widzi w takiej współpracy korzyści dla pozostałych członków IPMA ICB i NCB ICB -IPMA Competence Baseline NCB National Competence Baseline Polskie Wytyczne Kompetencji IPMA v. 3 Każde krajowe Stowarzyszenie zobowiązane jest do ustanowienia dokumentów dla potrzeb własnej certyfikacji, a w szczególności Krajowych Wytycznych Kompetencji. 17
ICB i NCB Przedstawione są w nich: Wiedza Doświadczenie Zachowanie i postawy oczekiwane od Kierowników Projektów i ich zespołów. Obszary objęte ICB i NCB Wytyczne Kompetencji IPMA przedstawiają definicje kompetencji oczekiwanych przez IPMA od osób kierujących przedsięwzięciami, w celu ich certyfikacji w ramach uniwersalnego czteropoziomowego systemu certyfikacji. 18
ICB i NCB Opisy poszczególnych elementów kompetencji zawierają: podstawowe pojęcia, zadania, zastosowania, umiejętności, funkcje, procesy zarządcze, metody, techniki, narzędzia, powszechnie stosowane w zarządzaniu projektami. Obszary objęte ICB i NCB NCB obejmują trzy obszary zawierające powiązane ze sobą elementy kompetencji: kompetencji technicznych w zarządzaniu projektami (20 elementów) kompetencji behawioralnych zasobów ludzkich projektu (15 elementów) kompetencji kontekstowych dotyczących projektów, programów i portfeli (11 elementów). 19
Obszary objęte ICB i NCB Elementy kompetencji technicznych 1.01 Sukces zarządzania projektem 1.02 Interesariusze 1.03 Wymagania i cele projektu 1.04 Ryzyko: zagrożenia i szanse 1.05 Jakość 1.06 Organizacja projektu 1.07 Praca zespołowa 108Rozwiązywanie 1.08 problemów 1.09 Struktury projektu 1.10 Zakres i produkty cząstkowe 1.11 Czas i etapy (fazy) projektu 1.12 Zasoby 1.13 Koszty i zasoby finansowe 1.14 Zamówienia i kontrakty 1.15 Zmiany 1.16 Kontrola i raporty 1.17 Informacje i dokumentacja 1.1818 Komunikacja 1.19 Rozpoczynanie 1.20 Zamykanie 20
Elementy kompetencji behawioralnych 2.01 Przywództwo 2.09 Sprawność 2.02 Zaangażowanie i motywacja 2.10 Konsultowanie 2.03 Samokontrola 2.11 Negocjowanie 2.04 Asertywność 2.12 Konflikty i kryzysy 2.05 Odprężanie 2.06 Otwartość 2.13 Wiarygodność 2.07 Kreatywność 2.14 Docenianie wartości 2.08 Zorientowanie na wyniki 2.15 Etyka Elementy kompetencji kontekstowych 3.01 Orientacja na projekty 3.02 Orientacja na programy 3.03 Orientacja na portfele 3.04 Wdrażanie systemu zarządzania projektami, programami i portfelami 3.05 Stałe struktury organizacji 306D 3.06 Działalność ł gospodarcza 3.07 Systemy, produkty i technologie 3.08 Zarządzanie zasobami ludzkimi 3.09 Zdrowie, ochrona, bezpieczeństwo i środowisko 3.10 Finanse 3.11 Prawo 21
System certyfikacji IPMA IPMA opracowała 4 poziomowy system certyfikacji. Krajowe programy certyfikacji odpowiadające regułom IPMA i są przez IPMA zatwierdzane i następnie regularnie weryfikowane. Cztery Poziomy Certyfikacji Poziom tytuł zdolności proces certyfikacji ważność A B C Certified Projects Director Certified Senior Project Manager Certified Project Manager KOMPETENCJE = wiedza + doświadczenie A B C Etap 1 Etap 2 Etap 3 -zgłoszenie -CV -samoocena -referencje -lista projektów warsztat rojektu raport z pr Egzam min pisemny rozmowa weryfikująca 5lat D Certified Project Managemen t Associate wiedza D -zgłoszenie, -CV -Samoocena Egzamin Bezterminowo 22
System certyfikacji IPMA Kompetencje PM Wiedza Doświad -czenie Cechy osobowościowe ś Im wyższy poziom tym więcej: - Wiedzy -Doświadczenia -Umiejętności miękkich A B C D Kompetencje w 4-stopniowym systemie certyfikacji IPMA System certyfikacji IPMA Kompetencje PM Wiedza Doświadczenie Cechy osobowościowe ś Portfel projektów, program Projekty złożone Projekty niezłożone Podstawowa wiedza PM Kompetencje Biznesowe A B C D 23
Certified Projects Director - IPMA Level A (Certyfikowany Dyrektor Projektów) Ilość wydanych certyfikatów: Na świecie: 179 stan na grudzień 2008, źródło: IPMA Yearbook 2008 W Polsce: 1 stan na marzec 2010, źródło: Biuro Certyfikacji SPMP Certified Senior Project Manager - IPMA Level B (Certyfikowany Starszy Kierownik Projektu) Ilość wydanych certyfikatów : Na świecie: 5 097 stan na grudzień 2008, źródło: IPMA Yearbook 2008 W Polsce: 10 stan na marzec 2010, źródło: Biuro Certyfikacji SPMP 24
Certified Project Manager - IPMA Level C (Certyfikowany Kierownik Projektu) Ilość wydanych certyfikatów : Na świecie: 23 245 stan na grudzień 2008, źródło: IPMA Yearbook 2008 W Polsce: 141 stan na marzec 2010, źródło: Biuro Certyfikacji SPMP Certified Project Management Associate - IPMA Level D (Certyfikowany Asystent ds. Zarządzania Projektami) Ilość wydanych certyfikatów : Na świecie: 62 331 stan na grudzień 2008, źródło: IPMA Yearbook 2008 W Polsce: 1 332 stan na marzec 2010, źródło: Biuro Certyfikacji SPMP 25
Certyfikat IPMA Certyfikat jest wydawany w języku angielskim i w języku narodowym. Certyfikat IPMA jest rozpoznawany i uznawany na całym świecie. 26
Rozdział IV RegPM Registered Project Manager Program RegPM Registered Project Manager Program Opiera się na: AIPM National Competency Standards d for Project Management */ Przy opracowywaniu tego standardu AIPM wzięło pod uwagę: następujące standardy: International Project Management Association (IPMA) UK Association of Project Management (APM) US Project Management Institute (PMI) US Project Management Institute (PMI) Complex Project Managers standards Commonwealth of Australia Innovation and Business Services Australia (IBSA) project management standards Informacje na ten temat : http://www.aipm.com.au/html/professional_development.cfm 27
Australian Institute of Project Management (AIPM) Registered Project Manager Program pracuje w oparciu o system komputerowy i służy do zarejestrowania kandydatów na PM oraz uznania ich kompetencji. Prowadzona jest wstępna kwalifikacja kandydatów, która stopniuje ich według wiedzy i doświadczenia do pierwszych trzech poziomów. Członkowstwo ł w AIPM jest obowiązkowe i kosztuje ~ 458 A$ Dodatkowo login do MyAIPM kosztuje 143 A$ AIPM W procesie certyfikacji uzyskuje się następujące stopnie tytuły: Certified Practising Project Practitioner (CPPP) Certified Practising Project Manager (CPPM) Certified Practising i Project Director (CPPD) 28
Struktura AIPM Wstęp Użycie standardów Definicje kluczowych kompetencji Projekt i struktura standardów Appendix 2 Szczegółowo opisuje 9 standardów kompetencji dla każdego z poziomów 4, 5 i 6 INSTRUKCJE Dowody Wybór poziomu jaki przysługuje kandydatowi Procesy oceny certyfikacyjnej OCENA Appendix 1 Podłoże całości leży w naturze projektów, zarządzania projektami i w działaniu kierowników projektów Słownik kompetencji i standardów Project Mngmt Opisuje w generalny sposób 8 poziomów Australian Standards Framework, AIPM funkcje, elementy i kryteria skuteczności, wskaźniki, dowody 9 funkcji: Integracja Zakres Czas Koszt Jakość Zarządzanie zasobami Ryzyko Zarządzanie kontraktami Integracja L 4 Elementy dla L4 Kryteria skuteczności dla L4 wskaźniki dla L4 L 5 L 6 Elementy Elementy Kryteria Kryteria skuteczności skuteczności wskaźniki wskaźniki Dowody dla L4 Dowody Dowody 29
AIPM certyfikacja Proces: Wniosek kandydata, złożony z odpowiednią opłatą AIPM przesyła odpowiednie informacje oraz listy asesorów, a kandydat wybiera asesora oraz negocjuje opłatę za ocenę. Kandydat zbiera dowody swojej działalności PM w miejscu pracy i przygotowuje swoje porfolio dla certyfikacji. Asesor ocenia przesłane dokumenty i daje kandydatowi feedback wymaga np. dalszych dowodów lub wyjaśnień. Egzamin ma charakter oceny asesorskiej. Po ocenie ustala się stopień, który kandydat uzyskał, a także określa się ścieżkę dla dalszego rozwoju. AIPM Czas: Nie określa się limitu czasu. Ocena trwa tak długo, jak to jest konieczne, aby asesor uzyskał pewność obiektywnej oceny według zasad określonych w NCSPM (Narodowy standard kompetencji dla zarządzania projektami). 30
AIPM Według wypowiedzi specjalistów */ Jedynie IPMA i AIPM posiadają naprawdę rzetelny i wiarygodny program certyfikacji pozwalający ocenić kompetencje z wielu punktów widzenia, jednak brakuje im tak efektywnego marketingu jaki ma PMI. */ żródło: Comparison of PMI, AIPM, AACE, IPMA, and PRINCE2 Certifications. 22 Dec. 2005, Praca zbiorowa AIPM należy do IPMA AIPM złożyło w 2008 roku wniosek do IPMA o przyjęcie go do rodziny IPMA jako narodowego stowarzyszenia Australii. Na posiedzeniu Rady Delegatów w Dublinie, we wrześniu 2009, AIPM zostało przyjęte do IPMA. Według oświadczeń przedstawicieli : Certyfikacja AIPM będzie ujednolicona z czteropoziomową certyfikacją IPMA. Zaaprobowany został plan dojścia do wspólnych standardów. 31
Rozdział V Podsumowanie Porównanie KOMPETENCJE ojekty => Programy => Portfele projektów i programów Proste projekty => Złożone proje 32
Qualification Area Key: - Programme/Project Support office Project Management Programme Management IPMA APM CPM IPMA L. B CPM Qualification IPMA L.A Project and Programme Management Risk Management ISEB Diploma APM Practitioner IPMA L. C PMI PrMP PRINCE2 Practitioner ISEB Certificate PMI PMI RMP MSP Practitioner PPSO Advanced PMI PMP APM Risk L.2 MSP Intermediate APM IC ISEB Foundation PPSO Foundation PRINCE2 Foundation CAPM APMP IPMA L. D APM Risk L.1 MoR Foundation MSP Foundation Źródło: UK Association of Project Management (APM) WIEDZA Polecane referencje dotyczące porównań certyfikacji: (1) Comparison of PMI, AIPM, AACE, IPMA, and PRINCE2 Certifications. 22 Dec. 2005 Praca zbiorowa: Project Manager Claudia LOPEZ, Audrey DAMILAVILLE, Anil GOWTHAM, Shuo YAN, Ying ZHANG. (2) Artykuły w 2009 roku na blogu Mateusza Jasnego (PMP) z firmy COMARCH: artykuły y te są ą do odszukania na ponizszych adresach: http://pmit.pl/ http://blog.comarch.pl/ http://pmit.pl/project-management/choosing-right-projectmanagement-certificate-ipma-prince2-pmp/ 33
Kontakt Leszek Staśto Wiceprezes SPMP odpowiedzialny d i za certyfikację i standardy d leszek.stasto@spmp.org.pl Biuro Certyfikacji SPMP Ewa Prochowska cert@spmp.org.pl Stowarzyszenie Project Management Polska Al. Jerozolimskie 29/12, 00-508 Warszawa Tel.: +48 22 622 0878, Fax.: +48 22 622 2110 www.spmp.org.pl 34