Wykorzystanie oceny zdrowia finansowego podmiotu do planowania finansowego na przykładzie fundacji

Wykorzystanie oceny zdrowia finansowego podmiotu do planowania finansowego na przykładzie fundacji Ł. Kandzior Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Streszczenie: Praca poświęcona jest badaniu zdrowia finansowego organizacja non-profit dla lat 2014 i 2015. Wykorzystano w niej model Zietlowa, w którym dokonuje się szacunku czterech głównych grup wskaźników: ogólnych, natychmiastowych, krótkoterminowych oraz średnioterminowych, na podstawie, których oblicza się Financial Health Index. Słowa klucze: wskaźnik PHI, kondycja finansowa, płynność, analiza finansowa przedsiębiorstw

Use the financial health of an organization in financial planning. Ł. Kandzior Wrocław University of Economics Summary: The work is devoted to the study of the financial health of the three selected entities of entities, which are non-profit, financial institution and company. The analysis is carried out over three years 2009,2010,2011. It uses Zietlowa model, in which respect is made of four main groups of indicators: general, immediate, short-term and medium-term, based on which is calculated Financial Health Index. Keywords: PHI ratio, ratio analysis, liquidity, stability, company condition, financial analyze, Zietlow, financial planning, ocena zdrowia finansowego, JEL: G23, G21, G20 Recenzent 1: R.Szamatowicz Link do recenzji: http://figshare.com/articles/refleksje_na_temat_pracy_wykorzystanie_oceny_zdrowia_finanso wego_podmiotu_do_planowania_finansowego_na_przyk_adzie_organizacji_non_profit_/9926 60 Recenzent 2: D.Bujak Link do recenzji: http://figshare.com/articles/refleksje_na_temat_pracy_wykorzystanie_oceny_zdrowia_finanso wego_podmiotu_do_planowania_finansowego_na_przyk_adzie_organizacji_non_profit_/9926 61

WSTĘP Celem niniejszej pracy jest przeprowadzenie oceny zdrowia finansowego organizacji non profit, na przestrzeni 2014 oraz 2015 roku. Organizacja non-profit jest niezależną, pozarządową organizacją charytatywną, powołaną do sprawowania opieki nad osobami o zaawansowanej chorobie nowotworowej. W obliczeniach skorzystano z danych ze sprawozdania finansowego z 2011 roku, na podstawie, którego sporządzono sprawozdanie proforma 2014 oraz 2015. Analiza została przeprowadzona na podstawie modelu J. Zietlowa, który został przedstawiony w pracy pt. A Financial Health Index for Achieving Financial Sustainability. Model ten składa się z następujących czterech głównych grup wskaźników: wskaźników ogólnych (General Subscore), wskaźników natychmiastowych (Immediate-Term Subscore), wskaźników krótkoterminowych (Short-Term Subscore), wskaźników średnioterminowych (Medium Term Subscore), Na podstawie wymienionych składowych modelu można obliczyć wskaźnik zdrowia finansowego (Financial Health Index), którego wzór wygląda tak: Wzór 1 Φ = (0,1 x wskaźnik ogólny) + (0,4 x wskaźnik natychmiastowy) + (0,3 x wskaźnik krótkoterminowy) + ( 0,2 x wskaźnik średnioterminowy) Φ wskaźnik oceny zdrowia finansowego Zieltowa Źródło: Zietlow, John, A Financial Health Index for Achieving Nonprofit Financial Sustainability (September 26, 2012). Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=2049022 (ostatni dostęp: 10 marca

OPIS TEORETYCZNY I PRAKTYCZNY PRACY Wskaźnik ogólny: Do obliczenia współczynnika PHI Zietlowa w pierwszej kolejności należy obliczyć wskaźnik ogólny. Składa się z trzech wskaźników. Pierwszym z nich jest logarytm naturalny z wieku, który informuje o stabilności i wiarygodności danego podmiotu. Mierzy się go na podstawie czasu, w którym podmiot działa na rynku. Im większa wartość wskaźnika, tym większe zaufanie wzbudza dany podmiot. Tabela 1 Logarytm naturalny z wieku (Natural Logarithm of Age) 2014 2,91 2015 3,21 Organizacja non profit od kilku lat funkcjonuje na rynku. Dlatego wskaźnik logarytmu naturalnego z wieku z roku na rok jest coraz wyższy co świadczy o większej stabilności danego podmiotu. Drugim wskaźnikiem będącym częścią wskaźnika ogólnego, jest logarytm naturalny rozmiaru. Przy jego obliczaniu wykorzystuje się informacje dotyczące przychodów ze sprzedaży. Informuje on o wielkości podmiotu. Wraz ze wzrostem wielkości wskaźnika rośnie stabilność podmiotu.

Tabela 2 Logarytm naturalny rozmiaru (Natural Logarithm of Size 2014 12,65 2015 13,04 Oczekiwaną wartością jest stały wzrost analizowanego wskaźnika, ponieważ pokazuje on budowanie stabilności rynkowej oraz wzrost generowanego przychodu. Na przestrzeni poddanych badaniu lat organizacja non-profit osiągnęła wzrost co jest pozytywnym sygnałem. Trzecim wskaźnikiem jest indeks niestabilności aktywów. Im większe osiąga on wartości, tym gorsza jest sytuacja finansowa podmiotu. Tabela 3 Indeks niestabilności aktywów (Asset Instability Index) 2014 21730 2015 20435 Organizacja non profit osiągnęła na przestrzeni badanych lat stabilną wartość indeksu niestabilności aktywów i nie ma tutaj powodów do obaw.

Wzór 2 Wskaźnik ogólny = (Waga1 x Wiek) + (Waga2 x Wielkoć) + (Waga3 x Indeks niestabilnoci aktywów) Waga1, Waga2, Waga3 mnożniki dla odpowiednich wskaźników Źródło: Zietlow, John, A Financial Health Index for Achieving Nonprofit Financial Sustainability (September 26, 2012). Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=2049022 (ostatni dostęp: 10 marca 2014 Tabela 4 Wskaźnik ogólny (General Subscore) 2014 7,58 2015 8,09 Na podstawie trzech poprzednich wskaźników oblicza się wskaźnik ogólny. Najwyższe wartości osiągają podmioty, które długo funkcjonują na rynku, przez co można uznawać, iż im większa wartość wskaźnika ogólnego, tym korzystniej. Analizowane podmioty na przestrzeni trzech lat charakteryzuje się tendencją wzrostową. Dokonując porównania uzyskanych wyników, można wnioskować, że podmioty charakteryzuje stabilna sytuacja rynkowa.

Wskaźnik natychmiastowy: Wskaźnik natychmiastowy obrazuje płynność finansową przedsiębiorstwa. Pożądaną tendencją jest jego proporcjonalny wzrost do upływu czasu. W jego skład wchodzą cztery wskaźniki. Pierwszym z nich jest współczynnik dostatecznej rezerwy gotówkowej. Dostarcza on informacji, przez jaki czas dany podmiot jest w stanie pokrywać swoje wydatki, w przypadku, gdy jego przychody wynoszą zero. Tabela 5 Współczynnik dostatecznej rezerwy gotówkowej (Cash Reserve Sufficiency Ratio) 2014 0,69 2015 0,71 Patrząc na wartości współczynnika rezerwy gotówkowej radzi sobie w sposób nie budzący zastrzeżeń. Odnotowała nieznaczny wzrost w porównaniu do roku poprzedniego. Kolejnym wskaźnikiem jest zmodyfikowany wskaźnik gotówki, który określa wypłacalność podmiotów. Określa on, jaka część zobowiązań finansowych może być pokryta z bieżącej gotówki i jej ekwiwalentów.

Tabela 6 Zmodyfikowany wskaźnik gotówki (Modified Cash Ratio) 2014 2,30 2015 2,28 Kolejnym wskaźnikiem jest docelowa płynność Lambda. Związana jest z płynnością i elastycznością finansową firmy. Określa ona prawdopodobieństwo utrzymania płynności finansowej przez podmiot. Tabela 7 Docelowa płynność Lambda (Target Liquidity Lambda) 2014 3,82 2015 3,93 Ostatnim wskaźnikiem wchodzącym w skład wskaźnika natychmiastowego jest indeks bieżącej płynności im większa wartość tego wskaźnika, tym lepsza sytuacja podmiotu.

Tabela 8 Wskaźnik płynności bieżącej (Current Liquidity Index) 2014 10,07 2015 11,23 Wzór 3 WSKAŹNIK NATYCHMIASTOWY = (Waga4 Współczynnik dostatecznej rezerwy gotówkowej) + (Waga5 Zmodyfikowany wskaźnik gotówki) + (Waga6 Docelowa płynnoć Lambda ) + (Waga7 Wskaźnik płynności bieżącej ) Waga4, Waga5, Waga6, Waga7 mnożniki dla odpowiednich wskaźników Źródło: Zietlow, John, A Financial Health Index for Achieving Nonprofit Financial Sustainability (September 26, 2012). Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=2049022 (ostatni dostęp: 10 marca Tabela 9 WSKAŹNIK NATYCHMIASTOWY (INTERMEDIATE-TERM SUBSCORE) 2014 5,83 2015 5,98

Obliczenie poprzednich wskaźników pozwala ustalić wartość wskaźnika natychmiastowego, który mówi o efektywności bieżącego zarządzania gotówką. Sytuacja w organizacji non profit nie budzi większych zastrzeżeń ponieważ na przestrzeni roku 2014 oraz 2015 odnotowała wzrost. Wskaźnik krótkoterminowy: Do obliczenia wskaźnika krótkoterminowego, należy wyznaczyć wartości pozostałych wskaźników. Pierwszym z nich jest wskaźnik przepływów pieniężnych z działalności. Określa on, w jakim stopniu zobowiązania bieżące są pokrywane z gotówki pochodzącej z przepływów pieniężnych. Tabela 10 Wskaźnik przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej (Operating Cash Flow Ratio) 2014 0,00 2015 0,00

Niestety przy analizowaniu tego wskaźnika z opublikowanych sprawozdań nie można uzyskać danych potrzebnych przy jego obliczaniu. Następnie należy obliczyć wskaźnik aktywów. Im wyższa wartość tego wskaźnika tym lepsza płynność, jednak jego wartość nie może być większa niż 1. Tabela 11 Wskaźnik aktywów (Asset Ratio) 2014 0,82 2015 0,97 Ostatnim wskaźnikiem jest wskaźnik wydatków administracyjnych, będący stosunkiem kosztów zarządu do pozostałych. Tabela 12 Administracyjny współczynnik wydatków (Administrative Expense Ratio) 2014 2,7081 2015 4,1589 Obliczone wskaźniki cechują się corocznym spadkiem. Powinno być to sygnałem dla zarządzających podmiotami, aby swoją uwagę skupić na polepszeniu działań administracyjnych.

Wzór 4 WSKAŹNIK KRÓTKOOKRESOWY = ( Waga8 Operacyjny CF) + ( Waga9 x Wskaźnik aktywów ) + ( Waga10 Wskaźnik kosztów administracyjnych) Waga8, Waga9, Waga10 - mnożniki dla odpowiednich wskaźników Źródło: Zietlow, John, A Financial Health Index for Achieving Nonprofit Financial Sustainability (September 26, 2012). Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=2049022 (ostatni dostęp: 10 marca Wskaźnik pokazuje informacje, jaka część zobowiązań może być pokryta za pomocą przepływów pieniężnych. Im wyższa jego wartoć tym lepsza sytuacja finansowa przedsiębiorstwa. Tabela 13 WSKAŹNIKI KRÓTKOTERMINOWE (SHORT-TERM SUBSCORE) 2014 2,7081 2015 4,1589 Wynik osiągnięty przez organizację non profit jest stabilny i nie budzi żadnych zastrzeżeń.

Wskaźnik średnioterminowy: Ostatni wskaźnik informuje o finansowej kondycji przedsiębiorstwa w okresie od 12 do 36 miesięcy (od 1-3 lat), w jego skład pięć wskaźników. Pierwszym z nich jest wskaźnik nadwyżki netto. Przedstawia miarę wydajności działalności operacyjnej organizacji określana, jako zmiana w kapitale własnym w ciągu roku. Tabela 14 Wskaźnik nadwyżki netto (Net Surplus) 2014 1287,92 2015 995,27 Drugi wskaźnik to wskaźnik wniesionego, który informuje jak ilość wkładów/udziałów wpływa na elastyczność finansową i ryzyko. Tabela 15 Wskaźnik wniesionego wkładu (Contribution Ratio) 2014 0,982 2015 0,993

Trzecim wskaźnikiem jest wskaźnik samofinansowania, który określa na ile przedsiębiorstwo finansuje inwestycje z kapitału własnego. Jeżeli wskaźnik osiąga wartość powyżej 1, oznacza to, że podmiot posiada dodatkowy kapitał własny, który nie jest wykorzystywany przez przedsiębiorstwo. Tabela 16 Wskaźnik samofinansowania (Self- Financing Ratio) 2014 0,87 2015 0,79 Czwartym wskaźnikiem jest wskaźnik zadłużenia finansowego. Im mniejsze wartości przyjmuje, tym lepiej. Tabela 17 Wskaźnik zadłużenia finansowego (Financial Debt Ratio) 2014 0,34 2015 0,53

Omawiana organizacja non profit charakteryzuje się bardzo niskim poziomem zadłużenia co pozytywnie świadczy o jej kondycji finansowej. Ostatnim wskaźnikiem jest wskaźnik kosztów pozyskania funduszy, który jest stosunkiem kosztów pozyskania funduszy do całkowitego dochodu. W przypadku analizowanych podmiotów zabrakło danych do jego obliczenia. Tabela 18 Wskaźnik kosztów pozyskania funduszy (Self-financing ratio) 2014 0 2015 0

Wzór 5 WSKAŹNIK ŚREDNIOTERMINOWY= (Waga11 Wskaźnik nadwyżki netto) + (Waga12 Wskaźnik wniesionego wkładu) + (Waga13 Wskaźnik samofinansowania) + (Waga14 Wskaźnik zadłużenia finansowego) + (Waga15 Wskaźnik kosztów pozyskania funduszy) Waga11, Waga12, Waga13, Waga14, Waga15 mnożniki dla odpowiednich wskaźników Źródło: Zietlow, John, A Financial Health Index for Achieving Nonprofit Financial Sustainability (September 26, 2012). Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=2049022 (ostatni dostęp: 10 marca Tabela 19 WSKAŹNIKI ŚREDNIOTERMINOWE (MEDIUM-TERM SUBSCORE) 2014 0,52 2015 0,49 Obliczając wskaźnik średnioterminowy, ocenia się kondycję finansową przedsiębiorstwa w okresie od 12 do 36 miesięcy. Analizując ten wskaźnik zauważamy nieznaczny spadek jego wartości. Dla zarządzających organizacją powinno to byś ostrzeżenie, aby dokładniej przyjrzeć się jej kondycji finansowej.

WSKAŹNIK OCENY ZDROWIA FINANSOWEGO ZIETLOWA Tabela 20 Wskaźnik Zietlowa 2014 1,14 2015 1,98 W przypadku badanej organizacji non profit możemy zauważyć duże zawahanie tego wskaźnika. Może to świadczyć o tym iż podmiot jest bardzo dobrze i stabilnie zarządzany.

ZAKOŃCZENIE Za pomocą wskaźnika Zieltowa można zbadać, w jaki sposób kreuje się kondycja finansowa badanych podmiotów. Interpretując odpowiednie wskaźniki otrzymano dane, które posłużyły do oceny działalności. Pozyskane wyniki pokazują, czy podmiot jest w sposobów efektywny zarządzany i jak sobie radzi na rynku.

BIBLIOGRAFIA 1. Dluhosova, D., Richtarova, D., & Culik, M. (2011). Multi factor sensitivity analysis in the investment decision-making. Metal 2011: 20th Anniversary international conference on metallurgy and materials, 1192-1200. 2. Dluhosova, D. (2004) ). An analysis of financial performance using the EVA method. Finance a Uverczech Journal of Economics and Finance, 54, 11-12, 541-559. 3. Dluhosova, D. (2012). Sensitivity analysis application possibilities in company valuation by two-phase discounted cash flows method. Managing And Modelling of Financial Risks - 6th International Scientific Conference Proceedings, 1, 112-119. 4. Glova, J., & Sabol, T. (2011). Analysis of bonds with embedded options. E & M Ekonomie A Management, 14(3), 77-86. 5. Kopa M., D'Ecclesia, R., & Tichy, T. (2012). Financial Modelling. Finance a Uver-Czech Journal of Economics and Finance, 62(2), 104-105. 6. Kulhanek, L. (2012). The relationship between stock markets and gross domestic product in the Central and Eastern Europe. Proceedings Of The 7th International Conference On Currency, Banking And International Finance - How Does Central And Eastern Europe Cope Up With The Global Financial Crisis? 135-145. 7. Michalski G., & Mercik A. (2011). Liquid assets strategies in Silesian non-profit organizations. Financial Management of Firms and Financial Institutions, 258-270. 8. Michalski G. (2009). Inventory management optimization as part of operational risk management. Economic Computation and Economic Cybernetics Studies and Research, 43(4), 213-222.

9. Michalski, G. (2012a). Risk sensitivity indicator as correction factor for cost of capital rate. Managing and Modelling of Financial Risks, 418-428. 10. Michalski, G. (2012b). Efficiency of accounts receivable management in Polish institutions. European Financial Systems 2012, 148-153. 11. Michalski, G. (2012c). Financial liquidity management in relation to risk sensitivity: Polish firms case. Quantitative Methods in Economics, 141-160. 12. Michalski, G. (2012d). Crisis influence on general economic condition and corporate liquidity management. Financial liquidity investment efficiency model (FLIEM) use to diagnose polish economics standing. Proceedings of the 7th International Conference on Currency, Banking and International Finance, 200-219. 13. Michalski, G. (2013). Financial consequences linked with investments in current assets: Polish firms case. European Financial Systems 2013, 10th International Conference on European Financial Systems 2013, 213-220. 14. Piotrowska, M. (1997). Finances of companies. Short-term financial decisions, AE, Wroclaw. 15. Polak P. (2009). The centre holds - from the decentralised treasury towards fully centralised cash and treasury management. Journal of Corporate Treasury Management, 3(2), 109-112. 16. Soltes, M. (2010). Relationship of speed certificates and inverse vertical ratio call back spread option strategy. E & M Ekonomie a Management, 13(2), 119-124. 17. Soltes, V., & Rusnakova, M. (2013). Hedging against a price drop using the inverse vertical ratio put spread strategy formed by barrier options. Inzinerine Ekonomika- Engineering Economics, 24(1), 18-27. 18. Uzik, M., & Soltes, V. (2009). The effect of rating changes on the value of a company listed

in the capital market, E & M Ekonomie a Management, 12(1), 4956. 19. Zietlow, J. & Michalski, G. (2012), Nonprofit Solvency Measures: Polish Evidence. Paper presented at the annual meeting of the ARNOVA Annual Conference, Indianapolis, Unpublished Manuscript. 20. Zmeskal Z., & Dluhosova D. (2010). Financial decisions and valuation of risk and flexibility - a real option. Managing and Modelling of Financial Risks, 463-474. 21. Zmeskal, Z., & Dluhosova, D. (2009). Company financial performance prediction on economic value added measure by simulation methodology. 27th International Conference on Mathematical Methods in Economics, Mathematical Methods in Economics, 352-358. 22. Michalski, Grzegorz M. (2013). Value-Based Working Capital Management. Determining Liquid Asset Levels in Entrepreneurial Environments. New York: Palgrave Macmillan. ISBN 978-1-137-39799-7. 23. Michalski, Grzegorz M. (2009). Strategie finansowe przedsiębiorstw (Business Financial Strategies in Polish). Gdansk: ODDK. ISBN 978-83-7426-567-6. 24. Michalski, Grzegorz M. (2004). Leksykon zarzšdzania finansami (Encyclopaedia of Financial Management in Polish). Warsaw: Verlag C. H. Beck. ISBN 83-7387-276-0. 25. Michalski, Grzegorz M. (2010). Wprowadzenie do zarzšdzania finansami przedsiębiorstwa (Introduction to Business Financial Management in Polish). Warsaw: Verlag C. H. Beck. ISBN 978-83-255-1509-6. 26. Zietlow, John, A Financial Health Index for Achieving Nonprofit Financial Sustainability (September 26, 2012). Available at SSRN: http://ssrn.com/abstract=2049022 (ostatni dostęp: 10 marca. 27. Walczak, M. (2007). Analiza Finansowa w Zarzšdzaniu współczesnym przedsiębiorstwem. Warszawa: Difin.