Opis logistycznej gry decyzyjnej 1 Poniższe opracowanie bazuje na treści prac dyplomowej magisterskiej przygotowanej przez Pana Marcina Kuchnowskiego na Wydziale Zarządzania i Informatyki Politechniki Poznańskiej w roku 2007. Opracowanie jest przeznaczone do wykorzystania w ramach zajęć laboratoryjnych przedmiotu Zastosowanie informatyki w logistyce przez studentów informatyki specjalności GTI na studiach dziennych. W dodatku B omówiono parametry specyficzne gry logistycznej przeprowadzanej w roku akademickim 2016/2017. Wstęp Logistyczna gra decyzyjna dotyczy problemu zarządzania przedsiębiorstwem produkcyjnym w zakresie planowania produkcji i zarządzania logistyką. Zakres planowania produkcji został ograniczony do decyzji o wielkości produkcji i prędkości jej realizacji i dotyczy tylko jednego produktu. Zarządzanie logistyką jest szerszym zagadnieniem gdyż wymaga podejmowania decyzji o: - terminach zamówień 3 rodzajów surowców, - rodzaju i wielkości transportu surowców, - terminach transportów dystrybucji wyrobu gotowego, - rodzaju i wielkości transportu wyrobu gotowego dla 5 rynków zbytu., - wielkości utrzymywanego zapasu. Celem symulacji powyższych zadań jest optymalizacja działań logistycznych pozwalająca na optymalizację zysku przedsiębiorstwa. Gra decyzyjna spełnia cele edukacyjne w ramach przedmiotu logistyka poprzez takie dobranie parametrów wpływających na koszty logistyczne, aby właśnie optymalizacja kosztów logistyki pozwalała na optymalizację kosztów działania przedsiębiorstwa. Uczestnicy gry logistycznej W grze biorą udział cztery konkurujące ze sobą przedsiębiorstwa produkcyjne. Są nimi: Alfa zlokalizowane w miejscowości A 1 Frederick J. Beier, Krzysztof Rutkowski. Logistyka Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej, Warszawa 2000 1/19
Beta zlokalizowane w miejscowości B Delta zlokalizowane w miejscowości D Echo zlokalizowane w miejscowości E Przedsiębiorstwa operują w warunkach konkurencyjnych na wielu rynkach.. Każde przedsiębiorstwo zajmuję się produkcją i dystrybucją jednego rodzaju produktu tabetu. Tabet charakteryzuje się następującymi cechami fizycznymi: ma kształt zbliżony do sześcianu, opakowany do przewozu zajmuje 9 stóp sześciennych i waży 150 funtów, zaś surowce potrzebne do ich wytworzenia ważą ok. 175 funtów. Cechy te mają wpływ na stosowane w grze koszty, w tym m.in. koszty transportu i składowania. Tabet to artykuł konsumpcyjny sprzedawany przez cztery przedsiębiorstwa hurtownikom na każdym z rynków w miastach pokazanych na Rysunku 2. Odległości pomiędzy poszczególnymi miastami podano w Tabeli 1 w dodatku A. Tabety są przewożone z zakładów produkcyjnych każdego przedsiębiorstwa do należących do nich składów na kilku rynkach, z których są obsługiwani hurtownicy. Do produkcji tabetów niezbędne są trzy surowce wykorzystywane w stałych proporcjach. Dwa z tych surowców, plastyk i kauczuk, pochodzą z własnych rynków. Trzeci surowiec, super X, jest sprowadzany z zagranicy. Koszty jego transportu oraz czas dostawy są zróżnicowane w zależności od odległości i zastosowanej gałęzi transportu. Rysunek 2 Miasta(rynki zbytu), w których toczy się gra źródło: własne 2/19
1.1 Zakres podejmowania decyzji Symulacje działań przedsiębiorstw realizowane są w kolejnych okresach. Podejmowane przez uczestników symulacji decyzje na kolejny okres są zapisywane w systemie komputerowym i przetwarzane w celu wyznaczenia wyników działania przedsiębiorstwa: stanów magazynowych, efektów produkcji, kosztów i zysków. Wyniki decyzji są prezentowane uczestnikom i stanowią podstawy do szczegółowych analiz związanych z kolejnym okresem. Każda firma jest zobowiązana do podejmowania decyzji dotyczących zamówień surowców, planowania produkcji wyrobów gotowych oraz przewozu surowców i wyrobów gotowych. Ponieważ gra jest z natury krótkookresowa, nie można przemieszczać istniejących obiektów produkcyjnych i magazynowych. Dwa typy raportów są wykorzystywane do wspomagania podejmowania decyzji i oceny ich efektywności: Raport Operacyjny, zawierający opis fizycznego stanu danego przedsiębiorstwa oraz Raport Finansowy, zawierający finansowe wyniki przedsiębiorstwa. Raport Operacyjny zawiera efekty decyzji produkcyjnych i logistycznych na poziomie materiałowym. Określa się w nim stan zapasów roboczego i w drodze, zarówno dla surowców jak i wyrobów gotowych, oraz wielkość stanów magazynowych na wszystkich rynkach. Dla przykładu, porównanie bieżących poziomów zapasów z dostępną przestrzenią składową informuje przedsiębiorstwo, czy będzie ono zmuszone do płacenia kar za przetrzymywanie środków transportu. Także ilość surowców w magazynie oraz w drodze wskazuje, czy wystarczy ich do zaspokojenia potrzeb produkcyjnych. Stan wyjściowy każdego przedsiębiorstwa jest jednakowy. Każde jest zlokalizowane w innej miejscowości każde jednak w jednakowy sposób ma dostęp do rynków zbytu rynek lokalny, rynki zdalne zawierające lokacje konkurujących firm oraz jeden rynek zdalny bez producenta. Wyniki finansowe podjętych decyzji za aktualny okres i narastająco po minionych okresach są zawarte w Raporcie Finansowym, który jest sporządzany pod koniec każdego okresu symulowanych operacji. Dane decyzyjne są wprowadzane do systemu informatycznego przez uczestników gry logistycznej. Przetwarzaniem danych po zebraniu ich od wszystkich uczestników i prezentacją wyników operacyjnych i finansowych zajmuje się przygotowywana w ramach pracy dyplomowej (Instytut Informatyki Politechniki Poznańskiej) aplikacja, 3/19
której autorami wykorzystywanej od 2015 roku aplikacji są Łukasz Gorący i Aleksandra Skrzypczak. Kryteria oceny przedsiębiorstwa Każde przedsiębiorstwo kupuje surowce na bazie loco zakład produkcyjny dostawcy i sprzedaje wyroby gotowe na bazie franco ze składów na każdym rynku. Takie rozwiązanie zrzuca na przedsiębiorstwo odpowiedzialność za całość kosztów transportu jak również innych kosztów logistycznych. Koszty logistyczne determinują w tej sytuacji wielkość zysków przedsiębiorstwa. Globalne koszty logistyczne odjęte wraz z kosztami zakupu surowców i kosztami produkcji od globalnych przychodów ze sprzedaży określają globalny zysk brutto. Zysk brutto = Przychód Koszt produkcji Koszt surowców Koszty logistyczne Zysk brutto na jednostkę = Zysk brutto / Liczba sprzedanych produktów Celem przedsiębiorstwa jest maksymalizacja globalnego zysku brutto oraz zysku brutto przypadającego na sprzedaną jednostkę. Zwykle to samo przedsiębiorstwo osiąga najwyższe zyski brutto oraz zyski na jednostkę sprzedawanych towarów. Tym niemniej jest możliwe, iż tak się nie stanie. W takich przypadkach jako podstawowe kryterium relatywnej oceny działalności jest stosowany globalny zysk brutto. Dodatkowo na ocenę firmy, poza globalnym zyskiem brutto i zyskiem jednostkowym, ma wpływ udział przedsiębiorstwa w rynku. 1.2 Dane wejściowe do symulacji parametry gry 1.2.1 Informacje dotyczące popytu na rynku W centrum zainteresowania uczestników gry musi leżeć popyt na towary na każdym z rynków. Podjęcie każdej decyzji musi uwzględniać prognozy sprzedaży. Badania marketingowe dostarczają informacji na temat wahań sezonowych popytu zarówno na rynku centralnym, tzn. w mieście C, jak i na czterech pozostałych rynkach dla każdego okresu (nazywanego też tygodniem) trwania gry logistycznej. Określony został również zakres wahań przypadkowych popytu na poszczególnych rynkach na podstawie analizy danych dotyczących sprzedaży w przeszłości. Na początku gry każde 4/19
przedsiębiorstwo ma 25% udziału w rynku (udziału w sprzedaży) w każdym z pięciu miast. W przypadku nieprzewidzianych zmiana popytu i nieadekwatnych decyzji przedsiębiorstwa dotyczących produkcji, transportu i zapasów, mogą wystąpić sytuacje wyczerpania się zapasów. Spowoduje to brak możliwości zaspokojenia popytu własnego przez przedsiębiorstwo, jak również - w przypadku braku możliwości zaspokojenia tego popytu przez inne firmy - globalne niedobory na rynku. Znajdzie to odzwierciedlenie w owym spadku sprzedaży, jak również dodatkowo w spadku udziału w rynku (na czas kolejnego okresu) przedsiębiorstwa nie zaspokajającego własnego popytu. Redukcja popytu na niezaspokojonym rynku na wyroby przedsiębiorstwa w kolejnym tygodniu jest równa połowie wielkości niedoboru zapasów. Przedsiębiorstwa, które sprzedały więcej towaru niż wynika to z ich udziałów w rynku (ze względu na niedobory innych firm) uzyskują wzrost udziału w rynku (na jeden okres) proporcjonalnie do wielkości dodatkowo zaspokojonego popytu. Wzrost ten wynosi 50 % wielkości dodatkowo zaspokojonego popytu (ponad aktualny wynikający z zasad gry popyt przypadający na firmę). Gdy żadnemu z przedsiębiorstw biorących udział w grze nie uda się zaspokoić popytu na danym rynku w danym okresie, wówczas nastąpi spadek popytu na tym rynku w kolejnym okresie w wysokości połowy wynikowego niedoboru. 1.2.2 Składowanie wyrobów gotowych Wyroby gotowe (tabety) są dostarczane do klientów hurtowników ze składów zlokalizowanych w pięciu miejscowościach. Jeden ze składów jest zlokalizowany obok zakładu produkcyjnego danego przedsiębiorstwa, pozostałe po jednym w każdym z pozostałych miast por. Rysunek 2. Tabety mogą być dostarczane w pierwszej kolejności z zapasów znajdujących się w pojazdach należących do przewoźników, a następnie zapasów w składzie. Z zapasami, które powodują konieczność płacenia kar za przetrzymanie pojazdów mamy do czynienia wtedy, gdy wielkość zapasów przekracza możliwości ich przechowywania w składach. Koszty magazynowania i utrzymania zapasów liczone są na bieżąco dla okresu jednego tygodnia. Występują dwa rodzaje kosztów magazynowania (składowania). Pierwszym jest stała opłata obejmująca podatek od własności, koszty ogrzewania, odsetki od inwestycji magazynowych. Drugim są koszty zmienne, których wysokość zależy od wykorzystania przestrzeni składu. Każdy skład może jednorazowo pomieścić po 5/19
zakończeniu dystrybucji do 1200 tabetów. Szczegóły dotyczące kosztów składowania tabetów zawarto w Tabeli 2 w dodatku A. Koszty składowania = koszty stale + koszt składowania jednostki * liczba jednostek W odniesieniu do zapasów tabetów na każdym rynku obowiązuje następujący kolejność działań: 1. produkcja tabetów wymaga przestrzeni składowej tabety wyprodukowane w bieżącym tygodniu są dodawane od razu do zapasów w składzie na rodzimym rynku; również przesyłki nadchodzące z innych magazynów są odbierane i gotowe do sprzedaży lub transportu, 2. organizowane są wysyłki tabetów zgodnie z zamówieniami, 3. sprzedaż realizowana na każdym rynku jest odejmowana od dostępnych po wysyłce towarów zapasów. Należy podkreślić, że dostępne zapasy obejmują przesyłki odebrane albo z taśmy produkcyjnej albo środka transportu. Tabety są początkowo przechowywane w składach przedsiębiorstwa na każdym rynku. Gdy możliwości składowania zostaną przekroczone, występuje konieczność płacenia kar za przetrzymywanie pojazdów. Towary opuszczają skład w celu wysyłki w odwrotnej kolejności, tzn. w pierwszej kolejności te, za które płacone są kary za przetrzymywanie w pojazdach. 1.2.3 Koszty utrzymania zapasów wyrobów gotowych Wszystkie tabety znajdujące się pod koniec okresu w magazynie jak również w transporcie pociągają za sobą koszty utrzymania zapasów proporcjonalnie do aktualnej wartości zapasów. Wysokość tych kosztów określono na 20% (k uz ) wartości w stosunku rocznym. Jednostkowa cena i wartość wyprodukowanego tabetu wynosi W t (w grze przyjęto wartość 200 USD). Tygodniowy koszt utrzymania zapasów wyrobów gotowych = (liczba produktów w magazynach + liczba produktów w transporcie) * W t * k uz / 52 - gdzie 52 oznacza liczbę tygodni w roku 1.2.4 Koszty zamówienia wyrobów gotowych Wysyłka przesyłki gotowych tabetów z każdego punktu pochodzenia do każdego punktu przeznaczenia każdym trybem transportu (zwykły lub ekspresowym) związana jest z koniecznością poniesienia kosztów zamówienia wysyłki. Przyjęto wielkość tych kosztów równą 75 USD. Dwie przesyłki do tego samego punktu przeznaczenia wysyłane 6/19
jednym trybem transportu, niezależnie czy w formie przesyłki całopojazdowej czy transportu drobnicy albo też w obu formach jednocześnie, związane są tylko jedną opłatą kosztu zamówienia. Opłata jest naliczana w momencie wysyłki. 1.2.5 Transport wyrobów gotowych Można wybrać jeden z dwóch trybów transportu wyrobów gotowych: transport zwykły lub ekspresowy. Koszty przewozów ekspresowych są wyższe niż przewozów zwykłych, lecz czas przewozu jest znacznie krótszy w przypadku przesyłek ekspresowych. Ilości towarów przewożone w formie całopojazdowej zgodnie z różnymi trybami transportu środkami różnią się nieco od siebie. Stawki jednostkowe za przewóz przesyłek w formie całopojazdowej są nieco niższe od stawek za przewóz drobnicy. Przy przewozach zwykłych czas dostawy przesyłek w formie całopojazdowej jest krótszy niż czas transportu drobnicy. Opłaty transportowe są naliczane przedsiębiorstwu po otrzymaniu przesyłki. Przedsiębiorstwo może wysyłać wyroby gotowe z każdego rynku na dowolny inny, pod warunkiem, iż globalna wielkość wychodzących przesyłek nie może przekraczać dostępnych zapasów. Czas dostawy tabetów i stawki za ich przewóz zostały podane w Dodatku A w Tabeli 3. 1.2.6 Plany produkcji Wyprodukowanie jednego tabetu wymaga 8 jednostek plastyku, 12 jednostek kauczuku i 4 jednostek surowca SuperX. Przy założeniu konieczności uwzględnienia ograniczenia na dostępność surowców w magazynie oraz dolnego i górnego limitu wykorzystania zdolności produkcyjnych zakładu należy podjąć decyzję o wysokości produkcji. Poziom wykorzystania zdolności produkcyjnych wpływa na wysokość jednostkowych kosztów wytwarzania. Program obsługujący podejmowanie decyzji w przypadku próby zaplanowania rozmiarów produkcji, dla której nie ma wystarczającej ilości surowców w magazynie zgłosi ten fakt podejmującemu decyzję i będzie oczekiwał modyfikacji decyzji. Jeśli wielkość produkcji będzie niższa od minimalnego limitu produkcji zakładu (1350 sztuk), wówczas należy określić zerową wielkość produkcji na dany tydzień. Struktura kosztów produkcji kształtuje się w ten sposób, że niepełne wykorzystanie możliwości produkcyjnych zakładu znajduje odzwierciedlenie w wyższych kosztach produkcji. Podobnie, jeśli produkcja przekroczy górny limit optymalnego poziomu zdolności produkcyjnych zakładu, aktualne jednostkowe koszty produkcji 7/19
przedsiębiorstwa wzrosną. Wzrost ten odzwierciedla koszty nadgodzin, opóźnienia przeglądów technicznych maszyn, związanych z tym awarii maszyn i koszty przestojów. Przedsiębiorstwo ma dwie możliwości realizacji produkcji. Zwykła produkcja trwa dwa tygodnie (okresy). Oznacza to, że tabety będą dostępne w magazynie (do sprzedaży bądź transportu) dwa tygodnie po podjęciu decyzji o uruchomieniu produkcji. Przedsiębiorstwo ma również prawo do produkcji ekspresowej. Pociąga ona za sobą wyższe koszty, lecz gotowe tabety są do dyspozycji, w tym samym okresie, w którym podejmowana jest decyzja o tej produkcji. W danym tygodniu można jednak zaplanować jedynie produkcję realizowaną w jeden z dwóch możliwych sposobów. Co więcej, raz podjęta decyzja dotycząca planów produkcji nie może zostać wstrzymana. Dane dotyczące limitów zdolności produkcyjnych zakładu i jednostkowych kosztów produkcji przedstawia Tabela 4 w Dodatku A. Produkcja realizowana zgodnie z planem produkcji zwykłej znajdzie swoje odzwierciedlenie w zapasach wyrobów gotowych dopiero po dwóch tygodniach. Produkcja ekspresowa pojawi się jako zapas wyrobów gotowych i będzie mogła być w ramach decyzji tego samego okresu dystrybuowana do odbiorców i sprzedawana. 1.2.7 Zamawianie surowców Zarządzanie fizycznymi dostawami surowców wymaga podejmowania decyzji dotyczących zamawiania. W każdym okresie gry menedżer logistyczny musi określić wielkość zamówienia każdego z trzech surowców oraz tryb transportu (zwykły bądź ekspresowy), którymi będą dostarczane. Czas dostawy oznacza liczbę tygodni, które upływają od momentu złożenia zamówienia na surowce do momentu ich dotarcia do zakładu, a więc momentu gdy staną się one dostępne do celów produkcyjnych. Dla przykładu, decyzja podjęta w tygodniu N o zamówieniu surowców z okresem dostawy 2 tygodnie spowoduje, że surowce te będą dostępne w tygodniu N+2. Ze względu na to, że wielkość transportu całopojazdowego zwykłego wynosi 14000, gdy zamówienie z tygodnia N na plastyk wynosi 15000 jednostek to dostarczone zostanie ono w dwóch częściach 14 000 jednostek w tygodniu N+1, zaś pozostałe 1 000 zostanie dodanych do zapasu dopiero w tygodniu N+2. Ten przykład ilustruje fakt, że transport całopojazdowy i drobnicowy mogą mieć inne (określone parametrami gry) 8/19
terminy realizacji. Czasy dostaw różnymi gałęziami transportu są pokazane w Tabeli 5 w Dodatku A. Dostawa raz zamówionych surowców nie może być odwołana, a surowce dostarczone będą magazynowane do momentu wykorzystania ich w produkcji. Decyzje o zamówieniach muszą zostać określone pod względem liczby zamawianych jednostek każdego surowca każdym trybem transportu (zwykły lub ekspresowy). Program komputerowy automatycznie określi podział każdej zamówionej ilości surowców na przesyłki całopojazdowe i drobnicę. 1.2.8 Koszty transportu i zamawiania surowców Dostawy surowców do zakładu mogą być realizowane dwoma trybami: zwykłym lub ekspresowym. Dostawy ekspresowe są droższe od zwykłych, jednak charakteryzują się znacznie krótszym czasem realizacji. Liczba pojazdów wykorzystanych do transportu jest zależna od wielkości zamówienia i pojemności pojazdu zależnej od trybu transportu. Transporty nie wykorzystujące pełnej pojemności pojazdu stanowią transport drobnicowy, w którym jednostkowa stawka transportowa jest wyższa od stawki transportu całopojazdowego. Czas dostawy przesyłek całopojazdowych jest krótszy niż czas dostawy drobnicy. Opłaty transportowe są naliczane po dotarciu przesyłki do zakładu. Koszty transportu surowców są przedstawione w Tabeli 5 w Dodatku A. Stała opłata w wysokości 50 USD jest ponoszona za złożenie każdego zamówienia na dostawę każdego z surowców, oddzielnie dla trybu zwykłego i ekspresowego. Opłata jest naliczana przy złożenia zamówienia. 1.2.9 Składowanie surowców Każde przedsiębiorstwo ma jeden skład surowców zlokalizowany przy zakładzie produkcyjnym. Jeśli ilość surowców wynikająca z zrealizowanych transportów (zwiększają stan) i zaplanowanej produkcji (zmniejszają stan magazynu) przekracza możliwości składu przedsiębiorstwo jest zmuszone do pozostawienia dostarczonych surowców na środkach transportu, a w konsekwencji do zapłacenia kar za przetrzymanie pojazdów. Czyni to składowanie droższym od sytuacji wykorzystania składu. Struktura kosztów składowania surowców jest analogiczna o struktury składowania wyrobów gotowych. Po pierwsze, występują koszty stałe. Po drugie, występują koszty zmienne, których wysokość jest określana przez wielkość zapasów pod koniec tygodnia. Każdy skład może pomieścić 100 000 jednostek surowców i wszystkie surowce przekraczające tę ilość muszą być przechowywane na środkach transportowych. 9/19
Koszt składowania surowców = koszt stały + ilość jednostek * koszt zmienny na jednostkę (w określonym zakresie wielkości zapasów) Struktura kosztów składowania surowców jest przedstawiona w Tabeli 6. 1.2.10 Koszty utrzymania zapasów surowców Koszty utrzymania zapasów surowców są naliczane na bazie globalnej wartości zapasów pod koniec tygodnia, przy założeniu jednostkowej wartości zapasów W t (4USD). Koszty utrzymywana zapasów w skali roku k uz przyjęto w wysokości 14% wartości zapasów. Dotyczy to surowców w składzie i w drodze do składu. Tygodniowy koszt utrzymania zapasów surowców = (ilość surowców w magazynie + ilość surowców w transporcie) * W t * k uz / 52 - gdzie 52 oznacza liczbę tygodni w roku i wynika z tygodniowego cyklu podejmowania decyzji. 1.3 Algorytmy obsługi gry decyzyjnej W celu określenia wielkości zapasu i sprzedaży w czterech firmach na pięciu rynkach zbytu opracowano trzy algorytmy, których opis zamieszczono poniżej. 1.3.1 Algorytm główny okresu gry logistycznej - algorytm A1 Algorytm główny określa: - efekty finansowe działań podjętych przez firmy logistyczne - wielkość produkcji, zapasów i sprzedaży w danym okresie Kroki algorytmu: 1. Określenie stanu magazynowego surowców na podstawie poprzedniego stanu magazynu, surowców w transporcie i bieżących zakupów. 2. Określenie wielkości produkcji na podstawie dostępnych surowców i zaplanowanej wielkości produkcji. 3. Określenie sprzedaży i braków w zapasach na podstawie popytu, zmian udziałów wynikających z historii i stanów magazynowych tabetów. 4. Określenie sprzedaży na podstawie informacji z innych firm o brakach za pomocą algorytmu A3. 10/19
5. Modyfikacja wielkości surowców i tabetów w transporcie. 6. Modyfikacja popytu przedsiębiorstw na następny tydzień wynikająca ze sprzedaży Algorytm A4. 7. Generacja raportu finansowego na podstawie wyżej dokonanych działań. 1.3.2 Algorytm określający braki w zapasach i wielkość sprzedaży algorytm A2 Algorytm A2 jest kluczowy dla przebiegu gry logistycznej. Jego zastosowanie bezpośrednio wpływa na wyniki finansowe firmy, na udział firmy w rynku i na sprzedaż produktów. Brak w zapasach to sytuacja, gdy popyt w danym mieście na produkty danej firmy jest większy niż zapasy tabetów tej firmy w tym mieście. Rysunek 3 rynku Algorytm 2 - określający sprzedaż i braki w zapasach na jednym źródło: własne 11/19
1.3.3 Algorytm określający zmiany udziałów w rynku algorytm A3 Algorytm A3 przygotowuje dane do podjęcia decyzji i realizacji symulacji w kolejnym okresie. Na podstawie informacji o dodatkowej sprzedaży (ponad aktualny popyt na własne wyroby) algorytm określa udział danej firmy w rynku na następny okres. Jeśli w danym okresie na jakimś rynku nie wystąpiło globalne zaspokojenie popytu, popyt w kolejnym tygodniu na tym rynku będzie obniżony o wypadkową wielkość uwzględniającą wahania popytu wszystkich firm na tym rynku. Rysunek 4 Algorytm określający odchylenie popytu na następny tydzień źródło: własne Powyższy algorytm należy wykonać dla każdej firmy niezależnie na każdym z czterech rynków. 12/19
Dodatek A Tabele z parametrami gry Miasta A B A D A E A C B D B E B C D E D C E C Odległość 1000 mil 1000 mil 1 400 mil 700 mil 1 400 mil 1 000 mil 700 mil 1 000 mil 700 mil 700 mil Tabela 1 Odległości pomiędzy poszczególnymi miastami Poziom zapasów Procent wykorzystania składu 0 600 0,0 50,0 601 1 000 50,1 83,3 1 001 1 200 83,4 100 >1 200 >100 Tabela 2 Koszty składowania wyrobów gotowych Koszt zmienny na jednostkę 13,50 USD 14,50 USD 18,00 USD 27,00 USD za wszystko ponad 1 200 sztuka 13/19
Przewozy zwykłe Przewozy ekspresowe Przesyłki całopojazdowe Przesyłki drobne Przesyłki całopojazdowe Przesyłki drobne 700 mil Stawka/sztukę Czas dostawy 10,50 USD 1 13,00 USD 2 16,00 USD 19,00 USD (w tygodniach) 1 000 mil Stawka/sztukę Czas dostawy 13,50 USD 1 17,00 USD 2 20,00 USD 23,00 USD (w tygodniach) 1 400 mil Stawka/sztukę Czas dostawy (w tygodniach) 17,00 USD 1 21,00 USD 2 25,00 USD 28,00 USD Tabela 3 Stawki przewozowe i czas dostaw tabetów Wyprodukowane Koszty jednostkowe jednostki produkcji zwykłej ekspresowej Procent wykorzystania zdolności produkcyjnych zakładu 50,0 89,9 1350 2 429 5,00 USD 30,00 USD 90,0 100,0 2 430 2 700 4,00 USD 26,00 USD 100,1 125 2 701 3 375 5,50 USD 33,00 USD Tabela 4 Koszty produkcji tabetów 14/19
Transport zwykły Transport ekspresowy Przesyłki całopojazdowe 14 000 jedn. Przesyłki drobne < 14 000 jedn. Przesyłki całopojazdowe 6 500 jedn. Przesyłki drobne < 6 500 jedn. PLASTYK Stawka/jedn. Czas dostawy 1,00 USD 1 1,20 USD 2 1,50 USD 1,95 USD (w tygodniach) KAUCZUK Stawka/jedn. Czas dostawy 1,20 USD 2 1,35 USD 3 1,65 USD 2,10 USD (w tygodniach) SUPER X Stawka/jedn. Czas dostawy (w tygodniach) 1,30 USD 4 1,50 USD 5 1,90 USD 1 2,50 USD 1 Tabela 5 Warunki transportowe dostaw surowców stawki i czasy dostaw. Poziom zapasów(w jednostkach) Jednostkowe koszty zmienne 0 20 000 20 001 40 000 40 001 70 000 70 000 100 000 > 100 000 2,00 USD 2,50 USD 2,80 USD 3,00 USD 3,50 USD za każdą jednostkę powyżej 100 000 Tabela 6 Struktura kosztów składowania surowców źródło: Frederick J. Beier, Krzysztof Rutkowski. Logistyka 15/19
Dodatek B Informacje o przebiegu gry logistycznej w roku ak. 2016/17 Dostęp do gry logistycznej jest możliwy przy użyciu oprogramowania dostępnego pod adresem: itiner.cs.put.poznan.pl. Użytkowanie jest możliwe po rejestracji i uruchomieniu modułu konkretnej gry logistycznej. W celu rejestracji niezbędne są dane studenta i identyfikator dostarczony przez instruktora. Dokumentacja użytkowania oprogramowania jest dostępna w ramach strony WWW dotyczącej przedmiotu i gry logistycznej. Dostarczanie i zawartość decyzji Firmy (dyrektor) wprowadzają decyzje dotyczące swojej działalności w określonym harmonogramem terminie. Decyzja powinna zawierać: wielkości i rodzaj podejmowanej produkcji, zamówienia surowców: rodzaj i ilość kupowanego surowca oraz sposób transportu surowca (expres/zwykły, całopojazdowy/drobnica) zamówienia wyrobów gotowych: miejsca nadania i odbioru transportu wyrobów gotowych, wielkość transportu oraz rodzaj transportu (expres/zwykły, całopojazdowy/drobnica). W terminie symulacji na podstawie podjętych decyzji generowane są raporty operacyjne i finansowe z aktualnego okresu gry. Studenci powinni sprawdzić dostępne wyniki symulacji i są proszeni o niezwłoczne zgłaszanie wątpliwości dotyczących bieżących wyników poprzez e-mail do prowadzącego zajęcia. Firmy mają dostęp do swoich wyników szczegółowych oraz informacje ogólne na temat sprzedaży i wyniku finansowego pozostałych firm. Brak decyzji Brak decyzji w terminie powoduje brak podjęcia nowych działań firmy, natomiast działania zapoczątkowane wcześniej oraz możliwa sprzedaż będą realizowane. Czas trwania gry logistycznej określono na 10 okresów - 10 tydzień jest ostatnim tygodniem sprzedaży, produkcję należy zakończyć najpóźniej w tym tygodniu. 16/19
Terminy decyzji: Decyzje należy podjąć co tydzień począwszy od poniedziałku 3 tygodnia zajęć tj 17.10.2016 godz. 23,59. Kolejne decyzje należy podejmować raz na tydzień (niezależnie od trwających zajęć najpóźniej w poniedziałek do końca dnia). Sposób realizacji gry Równocześnie toczyć się będą dwie edycje gry decyzyjnej EDYCJA1 i EDYCJA2, w których biorą udział studenci tworzący grupy: A1, B1, D1, E1 oraz A2, B2, D2, E2. Grupy *1 realizują działania niezależnie od grup *2. Cele symulacji Celem symulacji jest: zapoznanie się z kategoriami kosztów logistycznych (oraz sposobem ich wyznaczania) ponoszonych w działalności gospodarczej, uzyskanie umiejętności uwzględnienia w podejmowanych decyzjach biznesowych kosztów logistycznych, uzyskanie możliwie największego zysku z prowadzonej w ramach firm działalności, jest to możliwe dzięki minimalizacji kosztów logistycznych, wytworzenie nawyku systematyczności i współodpowiedzialności w podejmowaniu decyzji w zespole. Ocena z gry decyzyjnej Członkowie grupy uzyskującej największy zysk uzyskują ocenę bardzo dobrą z tego elementu zajęć laboratoryjnych, oceny pozostałych grup zależne od: wielkości różnicy zysku do grupy najlepszej i systematyczności w podejmowaniu decyzji. Parametry początkowe systemu gry Transporty surowców docierające w poszczególnych tygodniach do magazynów fabrycznych: Tydzień 1: P 20000, K 30000 S 10000 Tydzień 2: K 16000, S 10000 Tydzień 3: S 8000 Tydzień 4: S 6000 17/19
Stan magazynów na początku pierwszego tygodnia przed sprzedażą: Magazyn lokalny 2500 Magazyny zdalne oprócz miejscowości C po 600 Magazyn w miejscowości C 900 Minimalna uruchamiana produkcja w tygodniu wynosi 1350 sztuk. Prognoza popytu na poszczególne tygodnie symulacji: Popyt początkowy przypadający na firmę to: rynek centralny C- 800 sztuk, rynki zewnętrzne A,B,D,E 400 sztuk. W EDYCJI 1 (grupy A1, B1, D1, E1) w kolejnych tygodniach (okresach) przewidywany jest następujący popyt : Tydzień 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Poziom Popytu % 100 110 120 130 130 115 100 85 70 85 W EDYCJI 2 (grupy A2, B2, D2,E2) w kolejnych tygodniach (okresach) przewidywany jest następujący popyt : Tydzień 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Poziom Popytu % 100 85 70 85 100 120 130 130 120 110 Poziom popytu może ulegać modyfikacji losowej możliwe są wartości dowolne z zakresu: na rynku centralnym (prognoza- 10%, prognoza + 10%) na rynkach peryferyjnych jednakowo (prognoza- 14%, prognoza + 14%) Pozostałe parametry - nieuwzględnione we wcześniejszej części opisu: Wielkość transportu całopojazdowego: surowce: o Transport zwykły: 14000 sztuk o Transport ekspresowy: 6500 sztuk 18/19
wyroby gotowe: o transport zwykły: 280 sztuk o transport ekspresowy: 130 sztuk Koszty stałe magazynowania: 1000 $ dla magazynu surowców. Koszty stałe magazynowania: 1500 $ dla każdego magazynu wyrobów gotowych. Uwaga: Proszę, aby grupy na 2 zajęcia przygotowały przykładowe próbne decyzje dotyczące pierwszego tygodnia gry decyzyjnej, na zajęciach będzie możliwość wprowadzenia decyzji do systemu i analiza efektów tych decyzji w określonej sytuacji popytu. Dokument modyfikowany 23.08.2016 19/19