MAKROEKONOMIA II KATARZYNA ŚLEDZIEWSKA
WYKŁAD II KONSUMPCJA Konsumpcja Teoria cyklu życia Teoria dochodu permanentnego Statystyki a konsumpcja Inwestycje
TEORIA CYKLU ŻYCIA Hipoteza cyklu życia: Konsumpcja nie zależy wyłącznie od bieżącego dochodu, ale także od oczekiwanych zarobków i zgromadzonych aktywów
TEORIA CYKLU ŻYCIA Przyjęte założenia prowadzą do wniosku, że Konsumpcja w dowolnym okresie będzie równa stałej części 1/Tcałkowitych oczekiwanych zasobów konsumenta Funkcja konsumpcji przybiera postać C t N 1 = Y + Lt Tt T i = t + 1 ( e e ) Y T + A Y Lt -realny dochód z pracy w okresiet T t -realna wartość podatków w okresiet Y Lie -bieżąca wartość oczekiwanych dochodów z pracy w okresie t T ie -bieżąca wartość oczekiwanych podatków w okresie t A t - wartość posiadanych aktywów Li i t
TEORIA CYKLU ŻYCIA Hipoteza cyklu życia pozwala wyjaśnić zależność między konsumpcją i oszczędnościami a etapem życia konsumenta
WYKŁAD II KONSUMPCJA Konsumpcja Teoria cyklu życia Teoria dochodu permanentnego Statystyki a konsumpcja Inwestycje
TEORIA DOCHODU PERMANENTNEGO To taki dochód, który, jeśli byłby stały, zagwarantowałby osiągnięcie takiej wartości zaktualizowanej dochodu, jak ta, która odpowiada rzeczywistemu oczekiwanemu dochodowi Wg Friedmana konsumpcja jest proporcjonalna do dochodu permanentnego Y t perm = dochód permanentny t Y t perm Bieżący dochód z reguły nie jest równy permanentnemu, bo zawiera składnik przejściowy: t C t = κ perm Y = Y + Y trans t
TEORIA DOCHODU PERMANENTNEGO Zastosowanie wymaga sprecyzowania formuły szacowania dochodu permanentnego Friedman zakładał adaptacyjnąformułę kształtowania oczekiwań: Y t perm ( ) perm Y Y, 0 < j 1 perm = Yt 1 + j t 1 t 1 < Podmioty korygują swoje wcześniejsze oszacowanie dochodu permanentnego o odsetek jbłędu popełnionego w poprzednim okresie
WYKŁAD II KONSUMPCJA Konsumpcja Teoria cyklu życia Teoria dochodu permanentnego Statystyki a konsumpcja Wydatki konsumpcyjne gospodarstw domowych jako udział PKB Wydatki konsumpcyjne per capita Zmiany w wydatkach konsumpcyjnych per capita Sytuacja w Polsce w 2013 roku Inwestycje
WYDATKI KONSUMPCYJNE GOSPODARSTW DOMOWYCH, UDZIAŁ W PKB, %, 2011
WYKŁAD II KONSUMPCJA Konsumpcja Teoria cyklu życia Teoria dochodu permanentnego Statystyki a konsumpcja Wydatki konsumpcyjne gospodarstw domowych jako udział PKB Wydatki konsumpcyjne per capita Zmiany w wydatkach konsumpcyjnych per capita Sytuacja w Polsce w 2013 roku Inwestycje
WYDATKI KONSUMPCYJNE GOSPODARSTW DOMOWYCH, PER CAPITA, USD, 1995
WYDATKI KONSUMPCYJNE GOSPODARSTW DOMOWYCH, PER CAPITA, USD, 1995
WYKŁAD II KONSUMPCJA Konsumpcja Teoria cyklu życia Teoria dochodu permanentnego Statystyki a konsumpcja Wydatki konsumpcyjne gospodarstw domowych jako udział PKB Wydatki konsumpcyjne per capita Zmiany w wydatkach konsumpcyjnych per capita Sytuacja w Polsce w 2013 roku Inwestycje
WYDATKI KONSUMPCYJNE GOSPODARSTW DOMOWYCH, PER CAPITA, USD, 2011
ROCZNY WZROST WYDATKÓW KONSUMPCYJNYCH GOSPODARSTW DOMOWYCH PER CAPITA, 1990, % http://databank.worldbank.org
ROCZNY WZROST WYDATKÓW KONSUMPCYJNYCH GOSPODARSTW DOMOWYCH PER CAPITA, 1995, % http://databank.worldbank.org
ROCZNY WZROST WYDATKÓW KONSUMPCYJNYCH GOSPODARSTW DOMOWYCH PER CAPITA, 2000, % http://databank.worldbank.org
ROCZNY WZROST WYDATKÓW KONSUMPCYJNYCH GOSPODARSTW DOMOWYCH PER CAPITA, 2009, % http://databank.worldbank.org
ROCZNY WZROST WYDATKÓW KONSUMPCYJNYCH GOSPODARSTW DOMOWYCH PER CAPITA, 2010, % http://databank.worldbank.org
ROCZNY WZROST WYDATKÓW KONSUMPCYJNYCH GOSPODARSTW DOMOWYCH PER CAPITA, 2010, % http://databank.worldbank.org
WYKŁAD II KONSUMPCJA Konsumpcja Teoria cyklu życia Teoria dochodu permanentnego Statystyki a konsumpcja Wydatki konsumpcyjne gospodarstw domowych jako udział PKB Wydatki konsumpcyjne per capita Zmiany w wydatkach konsumpcyjnych per capita Sytuacja w Polsce w 2013 roku Inwestycje
SPOŻYCIE INDYWIDUALNE, DOCHODY DO DYSPOZYCJI BRUTTO I SPRZEDAŻ DETALICZNA (R/R, CENY STAŁE) Źródło: Dane GUS, obliczenia i szacunki NBP
WSKAŹNIKI UFNOŚCI KONSUMENCKIEJ Źródło: Dane GUS
DYNAMIKA REALNEJ KONSUMPCJI DÓBR TRWAŁYCH I NIETRWAŁYCH, WZROST R/R, %
WYKŁAD II KONSUMPCJA Konsumpcja Teoria cyklu życia Teoria dochodu permanentnego Statystyki a konsumpcja Inwestycje Koszt inwestycji Wielkość zasobu kapitału Funkcja produkcji Inwestycje a wielkość majątku
WYKŁAD II KONSUMPCJA Konsumpcja Teoria cyklu życia Teoria dochodu permanentnego Statystyki a konsumpcja Inwestycje Koszt inwestycji Wielkość zasobu kapitału Funkcja produkcji Inwestycje a wielkość majątku
IWESTYCJE Inwestowanie (investment) Tworzenie kapitału trwałego (fixed capital formation) Zużywanie zasobów z celu produkowania w przyszłości większej ilości dóbr Aspekt międzyokresowy Aby inwestować Przedsiębiorstwa zdobywają zasoby na rynku kapitałowym giełdy, rynki obligacji, banki Przedsiębiorstwa wykorzystują swoje własne fundusze niepodzielone zyski Decyzja o inwestowaniu zależy od Produkcji (funkcji produkcji) Kosztu alternatywnego zainwestowanego zasobu kapitału
FUNKCJA PRODUKCJI Malejąca produktywność krańcowa zmniejszanie się krańcowego produktu w miarę zwiększana się wielkości nakładu Produkcji, y zasób kapitału, k
KOSZT INWESTYCJI Inwestycja w wyposażenie inwestycyjne produkcyjne F(k) Pożyczka (1+r)k Realna stopa procentowa miara kosztu alternatywnego (opportunitycost) zasobów przeznaczonych na inwestycje
WIELKOŚĆ ZASOBU KAPITAŁU 1 nowy zasób kapitału stary zasób kapitału Inwestyc je brutto deprecjacja Deprecjacja zużywanie i technologiczne starzenie się kapitału Zmiana wielkości zasobu kapitału
FUNKCJA PRODUKCJI Projekt inwestycyjny uzasadniony ekonomicznie jeśli jego wartość zaktualizowana jest dodatnia: 0 1 Produkcji, y 1+r koszt inwestycji f(k) zyski straty zasób kapitału, k
INWESTYCJE OPŁACALNE I NIEOPŁACALNE
INWESTYCJE OPŁACALNE I NIEOPŁACALNE STADION NARODOWY Jedyny polski stadion Euro 2012 bez klubu-gospodarza, własność spółki Skarbu Państwa. Jedyny z tak drogim w użytkowaniu ruchomym dachem Jedyny tak duży blisko granicy 60 tys. miejsc. Właściciel obiektu jednostka budżetu państwa Narodowe Centrum Sportu PL.2012+ - operatora obiektu Całkowity koszt budowy -1,915 mld zł plus roszczenia niemieckiego wykonawcy w wysokości 400 mln, koszt działki, który nie jest uwzględniony w przeliczeniu na jedno miejsce/krzesełko 32500z
INWESTYCJE OPŁACALNE I NIEOPŁACALNE STADION NARODOWY Nie przyniósł zysków spółce SP podczas Mistrzostw Europy. szacunkowy wpływ z biletów (cała impreza Euro 2012) określony został na 400 milionów złotych zyski ze sprzedaży miejsc podzielone pomiędzy UEFA i PZPN Miesięczny koszt utrzymania - około 1,5 mln zł Podatek od nieruchomości -15 mln zł rocznie, Ubezpieczenie kolejne 7 mln zł. Aby koszty utrzymania < wpływów 120 do 150 w większości dużych imprez i wydarzeń rocznie. tylko w przypadku niemalże pełnych rezerwacji na wszystkie wydarzenia jest możliwy zysk, Kluby piłkarskie wypożyczające stadion na prestiżowe mecze mogą gwarantować wystarczające wpływy, szczególnie jeśli grają w Lidze Mistrzów i Lidze Europejskiej
INWESTYCJE A WIELKOŚĆ MAJĄTKU Zainwestowana kwota umożliwia gospodarstwu domowemu zwiększenie posiadanego zasobu majątku
INWESTYCJE A WIELKOŚĆ MAJĄTKU 1 Ωy 1 V wartość zaktualizowana konsumpcji całkowity majątek wartość zaktualizowana dochodu wartość firmy, wartość netto inwestycji 1
TWIERDZENIE MODIGLIANIEGO-MILLERA W idealnych warunkach: Nie ma znaczenia czy przedsiębiorstwo finansuje projekt inwestycyjny za pomocą długu czy z własnego kapitału